جشن‌ها و سرودها در بنگلادش: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''7. 3. جشن ها و سرودها'''
مردم [[بنگلادش]] به بازی و مسابقات و برگزاری جشنواره های فرهنگی از جمله موسیقی، فیلم، تیاتر، رقص و آواز اهمیت وتوجه خاصی دارند و معمولا برگزاری چنین مراسم و برنامه هایی در ایام خاصی برگزار می شوند.


مردم [[بنگلادش]] به بازي و مسابقات و برگزاري جشنواره هاي فرهنگي از جمله موسيقي، فيلم، تئاتر، رقص و آواز اهميت وتوجه خاصي دارند و معمولاً برگزاري چنين مراسم و برنامه هايي در ايام خاصي برگزار مي شوند.
معمولا مردم بنگلادش، اوقات فراغت خود را به ورزش می گذرانند و حضور چشمگیر مردم برای تماشای بازی ها، مسابقات و جشنواره هایی متعدد از جمله نکات درخور توجه است.


  معمولاً مردم بنگلادش، اوقات فراغت خود را به ورزش مي گذرانند و حضور چشمگير مردم براي تماشاي بازي ها، مسابقات و جشنواره هايي متعدد از جمله نكات درخور توجه است.
ورزش «کبدی» که یک ورزش خانگی است، از جمله ورزش های ملی بنگلادش به حساب می آید.  فوتبال، کریکت، شنا، تنیس، بدمینتون، هاکی و شطرنج از جمله ورزش های رسمی این کشور است.


  ورزش « كبدي » كه يك ورزش خانگي است، از جمله ورزش هاي ملي بنگلادش به حساب مي آيد.  فوتبال، كريكت، شنا، تنيس، بدمينتون، هاكي و شطرنج از جمله ورزش هاي رسمي اين كشور است.
=== آخرین چهارشنبه ===
آخرین چهارشنبه ماه صفر در بنگلادش، هر سال تحت همین عنوان ( آخرین چهارشنبه ) مراسم خاص دینی برگزار می شود. بنابر روایت برادران اهل سنت، پیامبر گرامی اسلام (ص ) در ماه صفر بیمار شده بودند و درآخرین چهارشنبه آن ماه کمی احساس بهبودی نموده و برای آخرین بار در زندگی خود غسل کرده و در مسجد نبوی حضور یافتند و با مردم نمازگزاردند. به شکرانه آن صحت و سلامتی رسول گرامی اسلام، اصحاب آن حضرت با اهدای صدقات و انجام نیایش و شکرگزاری به درگاه پروردگار اظهار خوشحالی کردند. اکنون به یادبود آن روز شیرین،  مسلمانان بنگلادش هر ساله در این روز غسل می کنند و آن را تبرک می دانند.<ref>The Daily Ittefag Newspaper , 20 December 2001 , Dhaka , Bangladesh</ref>


'''7. 3. 1.آخرين چهارشنبه'''
=== 21 فوریه ===
همه ساله به مناسبت سالروز اکوشه (21 فوریه ) روز قیام دانشجویان برای دفاع از زبان مادری، به نخبگان فرهنگی کشور که در زمینه احیا و گسترش ادبیات و فرهنگ بنگالی تلاش کرده و آثار و نوشته هایی به جامعه عرضه کرده و می کنند، مدالهایی اهدا می شود.


آخرين چهارشنبه ماه صفر در بنگلادش، هر سال تحت همين عنوان ( آخرين چهارشنبه ) مراسم خاص ديني برگزار مي شود. بنابر روايت برادران اهل سنت، پيامبر گرامي اسلام (ص ) در ماه صفر بيمار شده بودند و درآخرين چهارشنبه آن ماه كمي احساس بهبودي نموده و براي آخرين بار در زندگي خود غسل كرده و در مسجد نبوي حضور يافتند و با مردم نمازگزاردند. به شكرانه آن صحت و سلامتي رسول گرامي اسلام، اصحاب آن حضرت با اهدای صدقات و انجام نيايش و شكرگزاري به درگاه پروردگار اظهار خوشحالي کردند. اکنون به یادبود آن روز شیرین،  مسلمانان بنگلادش هر ساله در اين روز غسل می کنند و آن را تبرك مي دانند(The Daily Ittefag Newspaper , 20 December 2001 , Dhaka , Bangladesh. ).
شخص نخست وزیر همه ساله در این روز، که روز زبان مادری نیز گفته می شود، طی مراسمی خاص، «مدال اکوشه» را، که بزرگ ترین مدال فرهنگی ملی [[بنگلادش]] می باشد، به نخبگان در رشته های ادبیات، روزنامه نگاری، موسیقی، آموزشی، فرهنگی، فیلم و تیاتر اهدا می کند.


'''7. 3. 2.  21 فوريه'''
مدال مذکور شامل یک نشان طلا و مبلغ 40000 تاکا پول نقد و یک تقدیر نامه رسمی است.


همه ساله به مناسبت سالروز اكوشه (21 فوريه ) روز قيام دانشجويان براي دفاع از زبان مادري، به نخبگان فرهنگي كشور كه در زمينه احيا و گسترش ادبيات و فرهنگ بنگالي تلاش کرده و آثار و نوشته هايي به جامعه عرضه کرده و مي کنند، مدالهايي اهدا مي شود.
جایگاه سرودهای سنتی در فرهنگ بنگلادش


  شخص نخست وزير همه ساله در اين روز، كه روز زبان مادري نيز گفته مي شود، طي مراسمي خاص، « مدال اكوشه » را، كه بزرگ ترين مدال فرهنگي ملي بنگلادش مي باشد، به نخبگان در رشته هاي ادبيات، روزنامه نگاري، موسيقي، آموزشي، فرهنگي، فيلم و تئاتر اهدا مي کند.
با توجه به رشد چشمگیر ترانه ها و سرودهای اجرا شده به سبک مدرن و علاقه مندی نسل جوان فعلی به این نوع سبک از موسیقی و سرود، باید اذعان داشت که سرودهای سنتی جایگاه قبلی خود را از دست داده اند و به کارگیری این نوع سرودها امروزه بسیار کم رنگ تر شده است. بعضی از سرودها مربوط به دوره اسلامی و بعضی مربوط به دوره قبل از اسلام بنگلادش است.


    مدال مذكور شامل يك نشان طلا و مبلغ 40000 تاكا پول نقد و يك تقدير نامه رسمي است.
در حال حاضر سرودهای سنتی، که به آن ها غزل گفته می شود، بیشتر در محافل و برنامه های فرهنگی روستاها و یا شهرها اجرا می شوند و معمولا بدون استفاده از آلات موسیقی است. این نوع غزل ها دارای مزامین عشق به خدا و پیامبر اکرم (ص ) است. معمولا توسط علمای مدارس علوم دینی در مناسبت های خاصی از جمله ماه مبارک رمضان و به هنگام سحر از طریق بلند گوهای مساجد این گونه سرودها را بدون نوا پخش می کنند، زیرا علمای اهل سنت موسیقی را جایزه نمی دانند. معمولا وسعت بهره گیری و خواندن این نوع غزل ها درزبان اردو بسیار بیشتر از زبان بنگالی است.


جايگاه سرودهاي سنتي در فرهنگ بنگلادش
از مشهورترین غزل خوان ها در شبه قاره ، آقای مهدی حسن است که غزل های بسیار جذابی را سروده است و اغلب خوانندگان حرفه ای وخوش نام غزل خوان، از وی تقلید می کنند.


با توجه به رشد چشمگير ترانه ها و سرودهاي اجرا شده به سبك مدرن و علاقه مندي نسل جوان فعلي به اين نوع سبك از موسيقي و سرود، بايد اذعان داشت كه سرودهاي سنتي جايگاه قبلي خود را از دست داده اند و به كارگيري اين نوع سرودها امروزه بسيار كم رنگ تر شده است. بعضي از سرودها مربوط به دوره اسلامي و بعضي مربوط به دوره قبل از اسلام بنگلادش است.
در گزارش روزنامه جاناکانتا، تاریخ 24/4/1381 ه‍. ش، آمده است که سلطان صلاح الدین یکی از خوانندگان مشهور در یکی از برنامه های فرهنگی کشور به مدت سه ساعت به خواندن سرودی که برگرفته از غزل های مهدی حسن بود، پرداخته است. این گزارش اشاره به جایگاه خاص این گونه سرودها در میان مردم دارد.


  در حال حاضر سرودهاي سنتي، كه به آن ها غزل گفته می شود، بيشتر در محافل و برنامه هاي فرهنگي روستاها و يا شهرها اجرا مي شوند و معمولا بدون استفاده از آلات موسيقي است. اين نوع غزل ها داراي مزامين عشق به خدا و پيامبر اكرم (ص ) است. معمولاً توسط علمای مدارس علوم ديني در مناسبت هاي خاصي از جمله ماه مبارك رمضان و به هنگام سحر از طريق بلند گوهاي مساجد این گونه سرودها را بدون نوا پخش مي کنند، زیرا علمای اهل سنت موسيقي را جايزه نمي دانند. معمولاٌ وسعت بهره گيري و خواندن اين نوع غزل ها درزبان اردو بسيار بيشتر از زبان بنگالي است.
علاوه بر غزل، قصیده خوانی نیز در میان سرودهای سنتی مردم مسلمان بنگلادش و عمدتا در بخش قدیمی شهر داکا، در ایام ماه مبارک رمضان جایگاه ویژه ای دارد. قصیده ها محتوای اسلامی دارند و دامنه استفاده از آن ها در سرودهای سنتی بیشتر از غزل است. در غزل بیشتر به فضایل و عشق به پیامبر اکرم ( ص ) و در قصیده بیشتر به فضایل ماه مبارک رمضان پرداخته می شود.


  از مشهورترين غزل خوان ها در شبه قاره ، آقاي مهدي حسن است كه غزل هاي بسيار جذابي را سروده است و اغلب خوانندگان حرفه اي وخوش نام غزل خوان، از وي تقليد مي كنند.
معمولا اینگونه قصیده ها در دو بخش است، که بخش اول مربوط به نیمه اول ماه مبارک رمضان و دارای محتویات شادی است، اما بخش دوم که مربوط به نیمه دوم این ماه می شود، بیشتر از مضامین غم انگیز برخوردار است، که علت آن را وداع با این ماه گفته اند.


  در گزارش روزنامه جاناكانتا، تاريخ 24/4/1381 ه‍. ش، آمده است كه سلطان صلاح الدين يكي از خوانندگان مشهور در يكي از برنامه هاي فرهنگي كشور به مدت سه ساعت به خواندن سرودي كه برگرفته از غزل هاي مهدي حسن بود، پرداخته است. این گزارش اشاره به جایگاه خاص این گونه سرودها در میان مردم دارد.
در روزنامه انقلاب 28/8/1381 ه‍ . ش چاپ [[بنگلادش]] آمده است، سنت قصیده خوانی در [[داكا|داکا]] در دوره حکومت مغول ها به ویژه در زمان شایسته خان استاندارد بنگال که ایرانی الاصل و شیعه بود، در داکا رواج یافت.  


  علاوه بر غزل، قصيده خواني نيز در ميان سرودهاي سنتي مردم مسلمان بنگلادش و عمدتاً در بخش قديمي شهر داكا، در ايام ماه مبارك رمضان جايگاه ويژه اي دارد. قصيده ها محتواي اسلامي دارند و دامنه استفاده از آن ها در سرودهاي سنتي بيشتر از غزل است. در غزل بيشتر به فضايل و عشق به پيامبر اكرم ( ص ) و در قصيده بيشتر به فضائل ماه مبارك رمضان پرداخته مي شود.
معمــــولا قصیـــده ها به طور دسته جمعی، مرکب از یک گروه 20 نفره، در مراسم ها خوانده می شود. درماه مبارک رمضان، مسابقه های قصیده خوانی در سطح شهر برگزار می شود و به برندگان نیز جوایزی داده می شود.


     معمولاً اينگونه قصيده ها در دو بخش است، كه بخش اول مربوط به نيمه اول ماه مبارك رمضان و داراي محتويات شادي است، اما بخش دوم كه مربوط به نيمه دوم اين ماه مي شود، بيشتر از مضامین غم انگيز برخوردار است، كه علت آن را وداع با اين ماه گفته اند.
=== قوالی ===
نوع دیگر از سرودهای دینی سنتی [[بنگلادش]]، قوالی است، که معمولا برای ستایش خداوند و عشق به پیامبر اکرم (ص ) خوانده می شود. قوالان قصاید و اشعار را به زبان اردو می خوانند که بیش از زبان بنگالی رایج است و عموما در بخش قدیمی شهر داکا و شهر [[چيتاگنگ|چیتاگنگ]] طرفداران زیادی دارد.


  در روزنامه انقلاب 28/8/1381 ه‍ . ش چاپ بنگلادش آمده است، سنت قصيده خواني در [[داكا]] در دوره حكومت مغول ها به ويژه در زمان شايسته خان استاندارد بنگال كه ايراني الاصل و شيعه بود، در داكا رواج یافت.  
=== سرودهای مرشدی ( معرفتی ) ===
سرودهای مذهبی سنتی که معمولا در مناطق روستایی بنگلادش رایج است، به نام سرودهای «مرشدی» یا «معرفتی» مشهور است و همراه با موسیقی و به طور دسته جمعی اجرا می شوند.


    معمــــولاً قصيـــده ها به طور دسته جمعي، مركب از يك گروه 20 نفره، در مراسم ها خوانده مي شود. درماه مبارك رمضان، مسابقه هاي قصيده خواني در سطح شهر برگزار مي شود و به برندگان نيز جوايزي داده مي شود.
اینگــونه سرودها بیشتر در خصوص آن دسته از «پیرها» که غالبا از شریعت پیروی نمی کنند و دارای فلسفه خاصی برای خود هستند و معتقد به وحدت خدا و پیامبر اکرم (ص ) و وحدت خالق و مخلوق و یا وحدت پیر و خدا هستند و پیرها را نجات دهنده می دانند، سروده می شود.


'''7. 3. 3.قوالي'''
=== بایول ===
از دیگر سرودهای عرفانی، بایول نام دارد که همراه با موسیقی خوانده می شود. در میان طرفداران فرهنگ مدرن، بایول جایگاه خوبی دارد.  معمولا اینگونه سرودها ریشه در تزکیه نفس و تفکرات تصوف اسلامی و هندو دارد. طرفداران این تفکر، معتقدند که جسم انسان خانه خدا است و پیروان همه ادیان را یکسان می دانند. آنان به شریعت اعتقادی ندارند. خواندن سرود توسط ترکیبی از زنان و مردان و به طور دسته جمعی برگزار می شود.


نوع ديگر از سرودهاي ديني سنتي بنگلادش، قوالي است، كه معمولاً براي ستايش خداوند و عشق به پيامبر اكرم (ص ) خوانده مي شود. قوالان قصاید و اشعار را به زبان اردو می خوانند که بيش از زبان بنگالي رايج است و عموماً در بخش قديمي شهر داكا و شهر [[چيتاگنگ]] طرفداران زیادی دارد.
مردمی که دارای اعتقادات اسلامی هستند، با اینگونه سرودها که معمولا باحمایت وهدایت دولت از طریق رادیو و تلویزیون و یا در سینما پخش می شود، مخالف هستند.


'''7. 3. 4.سرودهاي مرشدي ( معرفتي )'''
=== شاری گان ===
یک نوع سرود روستایی است که تا قبل از استقلال [[بنگلادش]] در مناطق روستایی بسیار رایج بود. این سرودها دارای اشعار طولانی است که به طور دسته جمعی در جلسات برنامه های تفریحی و یا به هنگام کار کشاورزان خوانده می شود و دارای مضامین اسلامی و ملی است.


سرودهاي مذهبي سنتي كه معمولاً در مناطق روستايي بنگلادش رايج است، به نام سرودهاي «مرشدي » يا « معرفتي » مشهور است و همراه با موسيقي و به طور دسته جمعي اجرا مي شوند.
=== جاری ===
از دیگر سرودهای سنتی این کشور، سرود «جاری» است که از فارسی گرفته شده است. تا قبل از استقلال بنگلادش، اینگونه سرودها در شهرها و روستاها از محبوبیت خاصی در میان مردم داشت که به صورت داستان های مذهبی از جمله واقعه کربلا آمده است. آغاز این سرود با ستایش خدا و نعت پیامبر (ص ) و منقبت حضرت علی (ع )، حضرت فاطمه (س ) و حضرت امام حسن (ع) و حضرت امام حسین (ع ) و مدح پیروان و اولیای خدا آغاز می شود. در ابتدای سرود، چند پند و نصیحت و سپس اصل داستان ابتدا به صورت سرود توسط یک نفر، که «بیاتی» گفته می شود، و مشتق از کلمه بیت یا شعر است، خوانده می شود. سپس در طول اجرا، ابیات خاصی از آن به صورت دسته جمعی (شبیه به کر) خوانده می شود. در حال حاضر رونق گذشته را ندارد و در روستاها کم تر برگزار می شود.


  اينگــونه سرودها بيشتر در خصوص آن دسته از « پيرها» كه غالباً از شريعت پيروي نمي كنند و داراي فلسفه خاصي براي خود هستند و معتقد به وحدت خدا و پيامبر اكرم (ص ) و وحدت خالق و مخلوق و يا وحدت پير و خدا هستند و پيرها را نجات دهنده مي دانند، سروده مي شود.
=== رقابت شاعری ===
از دیگر سرودهای سنتی، رقابت شاعری است که در واقع مشاعره میان دو شاعر توانا است که به صورت سؤال و پاسخ در قالب شعر و در حضور حضار و علاقه مندان برگزار می شود. در حال حاضر انجام این برنامه ها که تا سال های اولیه استقلال بنگلادش رایج بود، اهمیت گذشته خود را از دست داده است.


'''7. 3. 5.بائول'''
=== واتیالی ===
این نوع سرودها که سنتی و بومی است، اساسا میان قایقرانان و ملوانان لنج ها به هنگام قایقرانی که به نام جزری نیز معروف است، خوانده می شود. در سروده های آنان، اشعاری پیرامون زندگی مردم ساحلی، عشق، سیل و طوفان و ... خوانده می شود. این نوع سرودها معمولا از طریق رادیو و تلویزیون نیز برای مردم پخش می شود.


از ديگر سرودهاي عرفاني، بائول نام دارد كه همراه با موسيقي خوانده مي شود. در ميان طرفداران فرهنگ مدرن، بائول جايگاه خوبي دارد.  معمولاً اينگونه سرودها ریشه در تزكيه نفس و تفكرات تصوف اسلامي و هندو دارد. طرفداران اين تفكر، معتقدند كه جسم انسان خانه خدا است و پيروان همه اديان را يكسان مي دانند. آنان به شريعت اعتقادي ندارند. خواندن سرود توسط تركيبي از زنان و مردان و به طور دسته جمعي برگزار مي شود.
=== ووانیا ===
این نوع سرودها توسط مردمان روستایی و بیشتر توسط درشکه چیان به زبان محلی خوانده می شود. اخیرا بعضی از خوانندگان به همراه موسیقی، از اینگونه اشعار در سرودهای خود بهره گرفته اند.<ref>The Daily Jugantor , 24 April 2002 , Dhaka, Bangladesh</ref>


  مردمي كه داراي اعتقادات اسلامي هستند، با اينگونه سرودها كه معمولاً باحمايت وهدايت دولت از طريق راديو و تلويزيون و يا در سينما پخش مي شود، مخالف هستند.
=== جشن «لالّن و حسن» در بنگلادش ===
یکی از جشن های مردمی است که هر ساله در ماه می برگزار می شود. این جشن بر اساس نام دو تن از شعرای صوفی بنگالی زبان، نامگذاری شده است. «لالن» مخفف نام «لالن فقیر» و «حسن» مخفف نام «حسن راجا» است. «لالن فقیر» از اهالی شهرستان کوشتیا واقع در غرب و «حسن راجا» از اهالی شهرستان سیلهت واقع در شمال شرقی [[بنگلادش]] بود. مشهور است که این دو  آواز می خواندند و شعر می سرودند، اما اشعارشان از غنای عارفانه برخوردار نبود. لالن فقیر و حسن راجا، هر دو مشی صوفیانه در پیش گرفتند و عقاید خود را در قالب سرودهای صوفیانه ابراز کردند، هر چند بین افکار و عقاید آنان از یک طرف وعمل آنان از سوی دیگر بسیار تفاوت وجود داشت. «لالن فقیر» از سواد خوبی برخوردار نبود و در روستاها زندگی می کرد و از نظر مالی تقریبا زندگی متوسطی داشت. وی پیرو مکتب نوعی از تصوف بود که آمیخته از عقاید صوفی گری اسلامی، هندویی و بودایی بود و این مکتب بعدها به نام «بایول» مشهور گشت.


«بایول ها» بر این اعتقاد هستند که خدا در درون انسان سکونت دارد و در واقع خالق و مخلوق یکی است. لذا برای شناخت خدا، باید خود را شناخت.


'''7. 3. 6.شاري گان'''
مکتب بایول بر این باور است که حضرت محمد (ص ) همان خداست که تغییر نام داده و سفر به دنیای مادی کرده است. این مکتب معتقد است بین مسلمان و هندو فرقی نیست.


يك نوع سرود روستايي است كه تا قبل از استقلال بنگلادش در مناطق روستايي بسيار رايج بود. اين سرودها داراي اشعار طولاني است كه به طور دسته جمعي در جلسات برنامه هاي تفريحي و يا به هنگام كار كشاورزان خوانده مي شود و داراي مضامین اسلامي و ملی است.
در بعضی از منابع متعلق به قرن نوزدهم آمده است که «بایول ها» همه اشیاء و موجودات جهان را اعم از طاهر و نجس یکسان می بینند و تفاوتی از نظر ماهیت قایل نیستند و برای تثبیت عقاید خود، مدفوع و ادرار و حتی خون را می خورند.


'''7. 3. 7.جاري'''
هر چند مدارک قابل قبول تاکنون در باره عقایدلالن فقیر ارایه نشده است، سروده ها و عقاید او کاملا بیانگر عقاید غیر اسلامی وی و به دور از شریعت اسلام است. لذا محافل اسلامی افکار و عقاید «بایول» را مردود می دانند. البته کسانی که دارای افکار غیر اسلامی و یا مخالف اسلام بوده اند و تکیه گاه فکری آنان مادی است، معمولا احترام خاصی برای بایول قایل هستند.


از ديگر سرودهاي سنتي اين كشور، سرود «جاري» است كه از فارسي گرفته شده است. تا قبل از استقلال بنگلادش، اينگونه سرودها در شهرها و روستاها از محبوبيت خاصي در ميان مردم داشت که به صورت داستان هاي مذهبي از جمله واقعه كربلا آمده است. آغاز اين سرود با ستايش خدا و نعت پيامبر (ص ) و منقبت حضرت علي (ع )، حضرت فاطمه (س ) و حضرت امام حسن (ع) و حضرت امام حسين (ع ) و مدح پيروان و اولياي خدا آغاز مي شود. در ابتداي سرود، چند پند و نصيحت و سپس اصل داستان ابتدا به صورت سرود توسط يك نفر، كه «بياتي» گفته مي شود، و مشتق از كلمه بيت يا شعر است، خوانده مي شود. سپس در طول اجرا، ابيات خاصي از آن به صورت دسته جمعي (شبیه به کر) خوانده مي شود. در حال حاضر رونق گذشته را ندارد و در روستاها كم تر برگزار مي شود.
اما در خصوص «حسن راجا» باید گفت که وی ابتدا مالک و زمین دار و دارای ثروت فراوانی بود ولی بعدها زندگی اشرافی را رها کرد و به شیوه ساده زیست و مشی صوفیانه را برگزید. وی مقداری شعر سروده که ازاشعار و گفته هایش چنین بر می آید که معتقد به معرفت خداوند از راه شناخت خود شده است و همین کافی است و فردی که همیشه و در هر حال به خدا فکر می کند ، نیازی به عمل و یا پیروی از شریعت ندارد؛ لذا «حسن راجا» خواندن نماز و یا روزه گرفتن را زاید می دانست و ضرورتی برای آن قایل نبود.


'''7. 3. 8.رقابت شاعري'''
گفتنی است که همه ساله جشنی از سوی سازمان های فرهنگی غیر دولتی در داکا و بعضی از شهرهای [[بنگلادش]] برای بزرگداشت این دو تن برپا می گردد که معمولا مورد حمایت افراد ماتریالیست قرار می گیرد.


از ديگر سرودهاي سنتي، رقابت شاعري است كه در واقع مشاعره ميان دو شاعر توانا است كه به صورت سؤال و پاسخ در قالب شعر و در حضور حضار و علاقه مندان برگزار مي شود. در حال حاضر انجام اين برنامه ها كه تا سال های اوليه استقلال بنگلادش رايج بود، اهميت گذشته خود را از دست داده است.
در اینگونه جشن ها، زن ها و مردها به طور دسته جمعی و به صورت مختلط با هم به رقص و آواز و پایکوبی می پردازند. در قالب اشعاری که توسط زنان به صورت گروهی یا به صورت تک خوانی خوانده می شود، آیین اسلام را زیر سؤال برده و مسلمانان را به باد تمسخر می گیرند. به همین منظور محافل و اجتماعات این افراد مورد نفرت و خشم مسلمانان این کشور بوده و معمولا منجر به درگیری وتشنج می شود.


'''7. 3. 9.واتيالي'''
=== برگزاری مسابقه کشتی سنتی در چیتاگنگ ===
کشتی محلی و سنتی رایج در میان مردم به نام «بالی» معروف است و کلمه بالی یک کلمه بنگالی است به معنی «قدرت». دلیل این نام گذاری در مسابقه کشتی، قدرت فردی متکی به قدرت بازوی اوست.


اين نوع سرودها كه سنتي و بومي است، اساساً ميان قايقرانان و ملوانان لنج ها به هنگام قايقراني كه به نام جزري نيز معروف است، خوانده مي شود. در سروده هاي آنان، اشعاري پيرامون زندگي مردم ساحلي، عشق، سيل و طوفان و ... خوانده مي شود. اين نوع سرودها معمولاً از طريق راديو و تلويزيون نیز براي مردم پخش مي شود.
می گویند یکی از تجار این شهر به نام عبدالجبار، در سال 1909 چنین مسابقه ای را بنیان نهاد و از همان زمان تاکنون ادامه دارد، به همین دلیل این مسابقه و رقابت را «بالی جبار» نیز می نامند.


مسابقه بالی جبار در سراسر کشور از محبوبیت فراوانی برخوردار است و بهمین جهت رسانه های خبری بااهمیت ویژه به موضوع می پردازند و ضمن پوشش خبری وسیع، گزارشات این مسابقه را به صورت مصور برای خوانندگان خود منتشر می سازند.


'''7. 3. 10.ووانيا'''
گفتنی است که کلمه «کشتی» در زبان فصیح بنگالی، «کوشتی» است که ریشة این کلمة در واقع فارسی است. ورزش کشتی از جمله ورزش هایی است که از سرزمین ایران به این منطقه آورده شده و به منزله نمادی از فرهنگ ایرانی شناخته شده است. این ورزش در دوران گذشته در میان مردم  با شکوه خاصی انجام می شد، اما در حال حاضر از رونق آن کاسته شده است و فقط در جشن ها و در میان روستاییان برگزار می شود.<ref>The Daily Ittefag , Newspaper , 10 March 2002 , Dhaka , Bangladesh</ref>


اين نوع سرودها توسط مردمان روستايي و بيشتر توسط درشكه چيان به زبان محلي خوانده مي شود. اخيراً بعضي از خوانندگان به همراه موسيقي، از اينگونه اشعار در سرودهاي خود بهره گرفته اند ( The Daily Jugantor , 24 April 2002 , Dhaka, Bangladesh.).
=== قصیّ ===
قصی، جشنواره ای است که آداب آن برگرفته از فرهنگ هندوهاست. در حقیقت این جشنواره، توسط هندوها در سطح وسیعی انجام می شود و مسلمانان نیز به شکلی محدودتر آن را برگزار می کنند.


مسلمانان این مراسم را صرفا به منظور سرگرمی و شادی انجام می دهند، اما هندوها این جشن را جزو آداب و رسوم خود دانسته و به آن پایبند هستند.


'''7. 3. 11.جشن «لالّن و حسن» در بنگلادش'''
این فستیوال از نیمه شب آغاز می شود و تا نزدیکی های صبح ادامه دارد. پیش از انجام برنامة اصلی، همة لوازم ونیازهای ضروری پیش بینی وتهیه می شود. شرکت کنندگان حدود یک ماه قبل از مراسم، تخم پالم هندی را که در زمین کاشته بودند، از زمین بیرون آورده و بر روی سبدی مخصوص می گذارند، سپس داخل همان سبد را مزین به انواع میوه های مختلف، صدف ها و مرواریدهای گوناگون می کنند. پس از تزیین سبد مخصوص، اطراف آن را غذاهای خوشمزه و خوراکی های متنوع می گذارند و تا سپیده صبح به صرف خوراکی ها می پردازند.


یکی از جشن های مردمی است که هر ساله در ماه می برگزار می شود. اين جشن بر اساس نام دو تن از شعرای صوفي بنگالي زبان، نامگذاري شده است. «لالن» مخفف نام « لالن فقير» و «حسن» مخفف نام « حسن راجا » است. « لالن فقير» از اهالي شهرستان كوشتيا واقع در غرب و «حسن راجا» از اهالي شهرستان سيلهت واقع در شمال شرقي بنگلادش بود. مشهور است که این دو  آواز مي خواندند و شعر مي سرودند، اما اشعارشان از غناي عارفانه برخوردار نبود. لالن فقير و حسن راجا، هر دو مشي صوفيانه در پيش گرفتند و عقايد خود را در قالب سرودهاي صوفيانه ابراز كردند، هر چند بين افكار و عقايد آنان از يك طرف وعمل آنان از سوي ديگر بسيار تفاوت وجود داشت. « لالن فقير » از سواد خوبي برخوردار نبود و در روستاها زندگي مي كرد و از نظر مالي تقريباً زندگي متوسطي داشت. وي پيرو مكتب نوعي از تصوف بود كه آميخته از عقايد صوفي گري اسلامي، هندويي و بودايي بود و اين مكتب بعدها به نام « بائول » مشهور گشت.
در همان شب مراسم، همة حاضرین تکه هایی از چوب، از درختان مختلف را برداشته و آن ها را بر روی آب به طور شناور می ریزند و طی مدت شب، چوب ها در آب خیس می شوند؛ سپس زمانی که خورشید طلوع کرد، حاضرین در مراسم در همان آب استحمام می کنند. آن ها معتقدند که استحمام در این آب، مصونیت از امراض را برای مدت یکسال به همراه خواهد داشت.


  « بائول ها » بر اين اعتقاد هستند كه خدا در درون انسان سكونت دارد و در واقع خالق و مخلوق يكي است. لذا براي شناخت خدا، بايد خود را شناخت.
از فعالیت های دیگر که برای شب مراسم انجام می دهن،د این است که یک روز پیش از مراسم، نزدیکی عصر، مقداری علف های آبی بر روی برکه های آب ریخته تاخیس شوند و در نیمه های شب مراسم، خودشان علف ها را جمعاوری کرده و سپس بر روی رودخانه های مختلف روانه می کنند. آن ها معتقدند که علف ها به رودخانة اصلی، بعد به دریا و در نهایت به سوی اقیانوس روانه می شود. مسلمانان به این اعتقادند که راهشان و هدفشان به خواجه خضر منتهی می شود.


  مكتب بائول بر اين باور است كه حضرت محمد (ص ) همان خداست كه تغيير نام داده و سفر به دنياي مادي كرده است. اين مكتب معتقد است بين مسلمان و هندو فرقي نيست.
پس از اتمام شب و روشنایی روز، کلیة حاضرین به نیت پاکی و خلوص و مصونیت از امراض مختلف، در همان آب استحمام می کنند و سپس به تناول خوراکی ها و میوه جات تزیین شده می پردازند.


    در بعضي از منابع متعلق به قرن نوزدهم آمده است كه « بائول ها » همه اشياء و موجودات جهان را اعم از طاهر و نجس يكسان مي بينند و تفاوتي از نظر ماهيت قائل نيستند و براي تثبيت عقايد خود، مدفوع و ادرار و حتي خون را مي خورند.
برای هندوها، سبد مزین شده به منزلة خدای رفاه و آسایش است و برای مسلمانان جبنة تفریحی دارد. برگزاری این مراسم به منزله پیک نیک و تفریح مطرح است. در حقیقت این مراسم در میان مسلمانان و هندوها رواج دارد و در حال حاضر یکی از آداب رایج بنگالی ها است که از فرهنگ هندوها سرچشمه گرفته است.


  هر چند مدارك قابل قبول تاكنون در باره عقايدلالن فقير ارائه نشده است، سروده ها و عقايد او كاملاً بيانگر عقايد غير اسلامي وي و به دور از شريعت اسلام است. لذا محافل اسلامي افكار و عقايد «بائول» را مردود مي دانند. البته كساني كه داراي افكار غير اسلامي و يا مخالف اسلام بوده اند و تكيه گاه فكري آنان مادي است، معمولاً احترام خاصي براي بائول قائل هستند.
=== نوبانا ( جشنواره دروکردن ) ===
برگزاری این جشن جزو یکی از رسوم بنگالی هاست و برپایة آیین دینی خاصی نیست. این جشن در اواخر پاییز در بنگلادش اجرا می شود، زیرا فصل پاییز وقت درو کردن است و در این فصل کشاورزان برنج های طلایی را درو کرده و روانة خانه هایشان می شوند و با حاصل درو کردة خود پشته هایی درست می کنند. این اوقات برای آن ها و خانواده شان شادی بخش است و برای بزرگداشت و ثبت این ایام جشنی مجلل تدارک می بینند. این جشن پیرامون مناطقی که درو شده است، برگزار می شود. همسران کشاورزان انواع غذا و کیک های خوشمزه ای از برنج های درو شده تهیه می کنند. آن ها همسایگان، نزدیکان و آشنایان خود را برای شرکت در مــــراسم دعـــــوت می کننـــد و همه تا پاسی از شب به خوردن و شادی و سرور می پردازند. همچنین از خوانندگان جهت اجرای آوازهای بومی دعوت به عمل می آورند. عمدتا این مراسم در مناطق روستایی بنگلادش برگزار می شود.<ref>توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ [[بنگلادش]]. تهران: [[سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]]</ref>


  اما در خصوص « حسن راجا » بايد گفت كه وي ابتدا مالك و زمين دار و داراي ثروت فراواني بود ولی بعدها زندگي اشرافي را رها کرد و به شیوه ساده زیست و مشی صوفيانه را برگزید. وي مقداري شعر سروده كه ازاشعار و گفته هايش چنين بر مي آيد كه معتقد به معرفت خداوند از راه شناخت خود شده است و همين كافي است و فردي كه هميشه و در هر حال به خدا فكر مي كند ، نيازي به عمل و يا پيروي از شريعت ندارد؛ لذا « حسن راجا » خواندن نماز و يا روزه گرفتن را زائد مي دانست و ضرورتي براي آن قائل نبود.
== نیز نگاه کنید به ==
[[جشن‌ها و سرودها در ژاپن]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در روسیه]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در کوبا]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در کانادا]]؛ [[جشن ها و مراسم سنتی مصر]]؛ [[جشن ها و فستیوال های چينی]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در تونس]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در سنگال]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در آرژانتین]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در فرانسه]]؛ [[جشن ها و سرودها در مالی]]؛ [[جشن ها و سرودها در ساحل عاج]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در تایلند]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در اسپانیا]]؛ [[جشن ها و سرودها در اردن]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در اتیوپی]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در سیرالئون]]؛ [[جشن‌ها و سرودها در قطر]]


  گفتني است كه همه ساله جشني از سوي سازمان هاي فرهنگي غير دولتي در داكا و بعضي از شهرهاي بنگلادش براي بزرگداشت اين دو تن برپا مي گردد كه معمولاً مورد حمايت افراد ماترياليست قرار مي گيرد.
== کتابشناختی ==
 
  در اينگونه جشن ها، زن ها و مردها به طور دسته جمعي و به صورت مختلط با هم به رقص و آواز و پایکوبی مي پردازند. در قالب اشعاري كه توسط زنان به صورت گروهي يا به صورت تك خواني خوانده مي شود، آيين اسلام را زير سؤال برده و مسلمانان را به باد تمسخر مي گيرند. به همين منظور محافل و اجتماعات اين افراد مورد نفرت و خشم مسلمانان اين كشور بوده و معمولاً منجر به درگيري وتشنج مي شود.
 
 
'''7. 3. 12.برگزاري مسابقه كشتي سنتي در چيتاگنگ'''
 
كشتي محلي و سنتي رايج در ميان مردم به نام « بالي » معروف است و كلمه بالي يك كلمه بنگالي است به معني « قدرت ». دليل این نام گذاری در مسابقه كشتي، قدرت فردي متكي به قدرت بازوي اوست.
 
  مي گويند يكي از تجار اين شهر به نام عبدالجبار، در سال 1909 چنين مسابقه اي را بنيان نهاد و از همان زمان تاكنون ادامه دارد، به همين دليل اين مسابقه و رقابت را « بالي جبار » نیز مي نامند.
 
  مسابقه بالي جبار در سراسر كشور از محبوبيت فراواني برخوردار است و بهمين جهت رسانه هاي خبري بااهميت ويژه به موضوع می پردازند و ضمن پوشش خبري وسيع، گزارشات اين مسابقه را به صورت مصور براي خوانندگان خود منتشر مي سازند.
 
  گفتني است كه كلمه « كشتي » در زبان فصيح بنگالي، « كوشتي » است كه ريشة اين كلمة در واقع فارسي است. ورزش كشتي از جمله ورزش هايي است كه از سرزمين ايران به اين منطقه آورده شده و به منزله نمادي از فرهنگ ايراني شناخته شده است. اين ورزش در دوران گذشته در ميان مردم  با شكوه خاصي انجام مي شد، اما در حال حاضر از رونق آن كاسته شده است و فقط در جشن ها و در ميان روستاييان برگزار مي شود(The Daily Ittefag , Newspaper , 10 March 2002 , Dhaka , Bangladesh).
 
'''7. 3. 13.قصيّ'''
 
قصي، جشنواره اي است كه آداب آن برگرفته از فرهنگ هندوهاست. در حقيقت اين جشنواره، توسط هندوها در سطح وسيعي انجام مي شود و مسلمانان نيز به شكلي محدودتر آن را برگزار مي كنند.
 
  مسلمانان اين مراسم را صرفاً به منظور سرگرمي و شادي انجام مي دهند، اما هندوها اين جشن را جزو آداب و رسوم خود دانسته و به آن پايبند هستند.
 
  اين فستيوال از نيمه شب آغاز مي شود و تا نزديكی هاي صبح ادامه دارد. پيش از انجام برنامة اصلي، همة لوازم ونيازهاي ضروري پيش بيني وتهيه مي شود. شركت كنندگان حدود يك ماه قبل از مراسم، تخم پالم [1] هندي را كه در زمين كاشته بودند، از زمين بيرون آورده و بر روي سبدي مخصوص [2] مي گذارند، سپس داخل همان سبد را مزين به انواع ميوه هاي مختلف، صدف ها و مرواريدهاي گوناگون مي كنند. پس از تزئين سبد مخصوص، اطراف آن را غذاهاي خوشمزه و خوراكي هاي متنوع مي گذارند و تا سپيده صبح به صرف خوراكي ها مي پردازند.
 
  در همان شب مراسم، همة حاضرين تكه هايي از چوب، از درختان مختلف را برداشته و آن ها را بر روي آب به طور شناور مي ريزند و طي مدت شب، چوب ها در آب خيس مي شوند؛ سپس زماني كه خورشيد طلوع كرد، حاضرين در مراسم در همان آب استحمام مي كنند. آن ها معتقدند كه استحمام در اين آب، مصونيت از امراض را براي مدت يكسال به همراه خواهد داشت.
 
  از فعاليت هاي ديگر كه براي شب مراسم انجام مي دهن،د اين است كه يك روز پيش از مراسم، نزديكي عصر، مقداري علف هاي آبي بر روي بركه هاي آب ريخته تاخيس شوند و در نيمه هاي شب مراسم، خودشان علف ها را جمعاوري كرده و سپس بر روي رودخانه هاي مختلف روانه مي كنند. آن ها معتقدند كه علف ها به رودخانة اصلي، بعد به دريا و در نهايت به سوي اقيانوس روانه مي شود. مسلمانان به اين اعتقادند كه راهشان و هدفشان به خواجه خضر منتهي مي شود.
 
    پس از اتمام شب و روشنايي روز، كلية حاضرين به نيت پاكي و خلوص و مصونيت از امراض مختلف، در همان آب استحمام مي كنند و سپس به تناول خوراكي ها و ميوه جات تزئين شده مي پردازند.
 
  براي هندوها، سبد مزين شده به منزلة خداي رفاه و آسايش است و براي مسلمانان جبنة تفريحي دارد. برگزاري اين مراسم به منزله پيك نيك و تفريح مطرح است. در حقيقت اين مراسم در ميان مسلمانان و هندوها رواج دارد و در حال حاضر يكي از آداب رایج بنگالي ها است كه از فرهنگ هندوها سرچشمه گرفته است.
 
'''7. 3. 14. نوبانا ( جشنواره دروكردن )'''
 
برگزاري اين جشن جزو يكي از رسوم بنگالي هاست و برپاية آيين ديني خاصي نيست. اين جشن در اواخر پاييز در بنگلادش اجرا مي شود، زیرا فصل پاييز وقت درو كردن است و در اين فصل كشاورزان برنج هاي طلائي را درو كرده و روانة خانه هايشان مي شوند و با حاصل درو كردة خود پشته هايي درست مي كنند. اين اوقات براي آن ها و خانواده شان شادي بخش است و براي بزرگداشت و ثبت اين ايام جشني مجلل تدارك مي بينند. اين جشن پيرامون مناطقي كه درو شده است، برگزار مي شود. همسران كشاورزان انواع غذا و كيك هاي خوشمزه اي از برنج هاي درو شده تهيه مي كنند. آن ها همسايگان، نزديكان و آشنايان خود را براي شركت در مــــراسم دعـــــوت مي كننـــد و همه تا پاسي از شب به خوردن و شادي و سرور مي پردازند. همچنين از خوانندگان جهت اجراي آوازهاي بومي دعوت به عمل مي آورند. عمدتا اين مراسم در مناطق روستايي بنگلادش برگزار مي شود.

نسخهٔ ‏۱ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۴۳

مردم بنگلادش به بازی و مسابقات و برگزاری جشنواره های فرهنگی از جمله موسیقی، فیلم، تیاتر، رقص و آواز اهمیت وتوجه خاصی دارند و معمولا برگزاری چنین مراسم و برنامه هایی در ایام خاصی برگزار می شوند.

معمولا مردم بنگلادش، اوقات فراغت خود را به ورزش می گذرانند و حضور چشمگیر مردم برای تماشای بازی ها، مسابقات و جشنواره هایی متعدد از جمله نکات درخور توجه است.

ورزش «کبدی» که یک ورزش خانگی است، از جمله ورزش های ملی بنگلادش به حساب می آید.  فوتبال، کریکت، شنا، تنیس، بدمینتون، هاکی و شطرنج از جمله ورزش های رسمی این کشور است.

آخرین چهارشنبه

آخرین چهارشنبه ماه صفر در بنگلادش، هر سال تحت همین عنوان ( آخرین چهارشنبه ) مراسم خاص دینی برگزار می شود. بنابر روایت برادران اهل سنت، پیامبر گرامی اسلام (ص ) در ماه صفر بیمار شده بودند و درآخرین چهارشنبه آن ماه کمی احساس بهبودی نموده و برای آخرین بار در زندگی خود غسل کرده و در مسجد نبوی حضور یافتند و با مردم نمازگزاردند. به شکرانه آن صحت و سلامتی رسول گرامی اسلام، اصحاب آن حضرت با اهدای صدقات و انجام نیایش و شکرگزاری به درگاه پروردگار اظهار خوشحالی کردند. اکنون به یادبود آن روز شیرین،  مسلمانان بنگلادش هر ساله در این روز غسل می کنند و آن را تبرک می دانند.[۱]

21 فوریه

همه ساله به مناسبت سالروز اکوشه (21 فوریه ) روز قیام دانشجویان برای دفاع از زبان مادری، به نخبگان فرهنگی کشور که در زمینه احیا و گسترش ادبیات و فرهنگ بنگالی تلاش کرده و آثار و نوشته هایی به جامعه عرضه کرده و می کنند، مدالهایی اهدا می شود.

شخص نخست وزیر همه ساله در این روز، که روز زبان مادری نیز گفته می شود، طی مراسمی خاص، «مدال اکوشه» را، که بزرگ ترین مدال فرهنگی ملی بنگلادش می باشد، به نخبگان در رشته های ادبیات، روزنامه نگاری، موسیقی، آموزشی، فرهنگی، فیلم و تیاتر اهدا می کند.

مدال مذکور شامل یک نشان طلا و مبلغ 40000 تاکا پول نقد و یک تقدیر نامه رسمی است.

جایگاه سرودهای سنتی در فرهنگ بنگلادش

با توجه به رشد چشمگیر ترانه ها و سرودهای اجرا شده به سبک مدرن و علاقه مندی نسل جوان فعلی به این نوع سبک از موسیقی و سرود، باید اذعان داشت که سرودهای سنتی جایگاه قبلی خود را از دست داده اند و به کارگیری این نوع سرودها امروزه بسیار کم رنگ تر شده است. بعضی از سرودها مربوط به دوره اسلامی و بعضی مربوط به دوره قبل از اسلام بنگلادش است.

در حال حاضر سرودهای سنتی، که به آن ها غزل گفته می شود، بیشتر در محافل و برنامه های فرهنگی روستاها و یا شهرها اجرا می شوند و معمولا بدون استفاده از آلات موسیقی است. این نوع غزل ها دارای مزامین عشق به خدا و پیامبر اکرم (ص ) است. معمولا توسط علمای مدارس علوم دینی در مناسبت های خاصی از جمله ماه مبارک رمضان و به هنگام سحر از طریق بلند گوهای مساجد این گونه سرودها را بدون نوا پخش می کنند، زیرا علمای اهل سنت موسیقی را جایزه نمی دانند. معمولا وسعت بهره گیری و خواندن این نوع غزل ها درزبان اردو بسیار بیشتر از زبان بنگالی است.

از مشهورترین غزل خوان ها در شبه قاره ، آقای مهدی حسن است که غزل های بسیار جذابی را سروده است و اغلب خوانندگان حرفه ای وخوش نام غزل خوان، از وی تقلید می کنند.

در گزارش روزنامه جاناکانتا، تاریخ 24/4/1381 ه‍. ش، آمده است که سلطان صلاح الدین یکی از خوانندگان مشهور در یکی از برنامه های فرهنگی کشور به مدت سه ساعت به خواندن سرودی که برگرفته از غزل های مهدی حسن بود، پرداخته است. این گزارش اشاره به جایگاه خاص این گونه سرودها در میان مردم دارد.

علاوه بر غزل، قصیده خوانی نیز در میان سرودهای سنتی مردم مسلمان بنگلادش و عمدتا در بخش قدیمی شهر داکا، در ایام ماه مبارک رمضان جایگاه ویژه ای دارد. قصیده ها محتوای اسلامی دارند و دامنه استفاده از آن ها در سرودهای سنتی بیشتر از غزل است. در غزل بیشتر به فضایل و عشق به پیامبر اکرم ( ص ) و در قصیده بیشتر به فضایل ماه مبارک رمضان پرداخته می شود.

معمولا اینگونه قصیده ها در دو بخش است، که بخش اول مربوط به نیمه اول ماه مبارک رمضان و دارای محتویات شادی است، اما بخش دوم که مربوط به نیمه دوم این ماه می شود، بیشتر از مضامین غم انگیز برخوردار است، که علت آن را وداع با این ماه گفته اند.

در روزنامه انقلاب 28/8/1381 ه‍ . ش چاپ بنگلادش آمده است، سنت قصیده خوانی در داکا در دوره حکومت مغول ها به ویژه در زمان شایسته خان استاندارد بنگال که ایرانی الاصل و شیعه بود، در داکا رواج یافت.

معمــــولا قصیـــده ها به طور دسته جمعی، مرکب از یک گروه 20 نفره، در مراسم ها خوانده می شود. درماه مبارک رمضان، مسابقه های قصیده خوانی در سطح شهر برگزار می شود و به برندگان نیز جوایزی داده می شود.

قوالی

نوع دیگر از سرودهای دینی سنتی بنگلادش، قوالی است، که معمولا برای ستایش خداوند و عشق به پیامبر اکرم (ص ) خوانده می شود. قوالان قصاید و اشعار را به زبان اردو می خوانند که بیش از زبان بنگالی رایج است و عموما در بخش قدیمی شهر داکا و شهر چیتاگنگ طرفداران زیادی دارد.

سرودهای مرشدی ( معرفتی )

سرودهای مذهبی سنتی که معمولا در مناطق روستایی بنگلادش رایج است، به نام سرودهای «مرشدی» یا «معرفتی» مشهور است و همراه با موسیقی و به طور دسته جمعی اجرا می شوند.

اینگــونه سرودها بیشتر در خصوص آن دسته از «پیرها» که غالبا از شریعت پیروی نمی کنند و دارای فلسفه خاصی برای خود هستند و معتقد به وحدت خدا و پیامبر اکرم (ص ) و وحدت خالق و مخلوق و یا وحدت پیر و خدا هستند و پیرها را نجات دهنده می دانند، سروده می شود.

بایول

از دیگر سرودهای عرفانی، بایول نام دارد که همراه با موسیقی خوانده می شود. در میان طرفداران فرهنگ مدرن، بایول جایگاه خوبی دارد.  معمولا اینگونه سرودها ریشه در تزکیه نفس و تفکرات تصوف اسلامی و هندو دارد. طرفداران این تفکر، معتقدند که جسم انسان خانه خدا است و پیروان همه ادیان را یکسان می دانند. آنان به شریعت اعتقادی ندارند. خواندن سرود توسط ترکیبی از زنان و مردان و به طور دسته جمعی برگزار می شود.

مردمی که دارای اعتقادات اسلامی هستند، با اینگونه سرودها که معمولا باحمایت وهدایت دولت از طریق رادیو و تلویزیون و یا در سینما پخش می شود، مخالف هستند.

شاری گان

یک نوع سرود روستایی است که تا قبل از استقلال بنگلادش در مناطق روستایی بسیار رایج بود. این سرودها دارای اشعار طولانی است که به طور دسته جمعی در جلسات برنامه های تفریحی و یا به هنگام کار کشاورزان خوانده می شود و دارای مضامین اسلامی و ملی است.

جاری

از دیگر سرودهای سنتی این کشور، سرود «جاری» است که از فارسی گرفته شده است. تا قبل از استقلال بنگلادش، اینگونه سرودها در شهرها و روستاها از محبوبیت خاصی در میان مردم داشت که به صورت داستان های مذهبی از جمله واقعه کربلا آمده است. آغاز این سرود با ستایش خدا و نعت پیامبر (ص ) و منقبت حضرت علی (ع )، حضرت فاطمه (س ) و حضرت امام حسن (ع) و حضرت امام حسین (ع ) و مدح پیروان و اولیای خدا آغاز می شود. در ابتدای سرود، چند پند و نصیحت و سپس اصل داستان ابتدا به صورت سرود توسط یک نفر، که «بیاتی» گفته می شود، و مشتق از کلمه بیت یا شعر است، خوانده می شود. سپس در طول اجرا، ابیات خاصی از آن به صورت دسته جمعی (شبیه به کر) خوانده می شود. در حال حاضر رونق گذشته را ندارد و در روستاها کم تر برگزار می شود.

رقابت شاعری

از دیگر سرودهای سنتی، رقابت شاعری است که در واقع مشاعره میان دو شاعر توانا است که به صورت سؤال و پاسخ در قالب شعر و در حضور حضار و علاقه مندان برگزار می شود. در حال حاضر انجام این برنامه ها که تا سال های اولیه استقلال بنگلادش رایج بود، اهمیت گذشته خود را از دست داده است.

واتیالی

این نوع سرودها که سنتی و بومی است، اساسا میان قایقرانان و ملوانان لنج ها به هنگام قایقرانی که به نام جزری نیز معروف است، خوانده می شود. در سروده های آنان، اشعاری پیرامون زندگی مردم ساحلی، عشق، سیل و طوفان و ... خوانده می شود. این نوع سرودها معمولا از طریق رادیو و تلویزیون نیز برای مردم پخش می شود.

ووانیا

این نوع سرودها توسط مردمان روستایی و بیشتر توسط درشکه چیان به زبان محلی خوانده می شود. اخیرا بعضی از خوانندگان به همراه موسیقی، از اینگونه اشعار در سرودهای خود بهره گرفته اند.[۲]

جشن «لالّن و حسن» در بنگلادش

یکی از جشن های مردمی است که هر ساله در ماه می برگزار می شود. این جشن بر اساس نام دو تن از شعرای صوفی بنگالی زبان، نامگذاری شده است. «لالن» مخفف نام «لالن فقیر» و «حسن» مخفف نام «حسن راجا» است. «لالن فقیر» از اهالی شهرستان کوشتیا واقع در غرب و «حسن راجا» از اهالی شهرستان سیلهت واقع در شمال شرقی بنگلادش بود. مشهور است که این دو  آواز می خواندند و شعر می سرودند، اما اشعارشان از غنای عارفانه برخوردار نبود. لالن فقیر و حسن راجا، هر دو مشی صوفیانه در پیش گرفتند و عقاید خود را در قالب سرودهای صوفیانه ابراز کردند، هر چند بین افکار و عقاید آنان از یک طرف وعمل آنان از سوی دیگر بسیار تفاوت وجود داشت. «لالن فقیر» از سواد خوبی برخوردار نبود و در روستاها زندگی می کرد و از نظر مالی تقریبا زندگی متوسطی داشت. وی پیرو مکتب نوعی از تصوف بود که آمیخته از عقاید صوفی گری اسلامی، هندویی و بودایی بود و این مکتب بعدها به نام «بایول» مشهور گشت.

«بایول ها» بر این اعتقاد هستند که خدا در درون انسان سکونت دارد و در واقع خالق و مخلوق یکی است. لذا برای شناخت خدا، باید خود را شناخت.

مکتب بایول بر این باور است که حضرت محمد (ص ) همان خداست که تغییر نام داده و سفر به دنیای مادی کرده است. این مکتب معتقد است بین مسلمان و هندو فرقی نیست.

در بعضی از منابع متعلق به قرن نوزدهم آمده است که «بایول ها» همه اشیاء و موجودات جهان را اعم از طاهر و نجس یکسان می بینند و تفاوتی از نظر ماهیت قایل نیستند و برای تثبیت عقاید خود، مدفوع و ادرار و حتی خون را می خورند.

هر چند مدارک قابل قبول تاکنون در باره عقایدلالن فقیر ارایه نشده است، سروده ها و عقاید او کاملا بیانگر عقاید غیر اسلامی وی و به دور از شریعت اسلام است. لذا محافل اسلامی افکار و عقاید «بایول» را مردود می دانند. البته کسانی که دارای افکار غیر اسلامی و یا مخالف اسلام بوده اند و تکیه گاه فکری آنان مادی است، معمولا احترام خاصی برای بایول قایل هستند.

اما در خصوص «حسن راجا» باید گفت که وی ابتدا مالک و زمین دار و دارای ثروت فراوانی بود ولی بعدها زندگی اشرافی را رها کرد و به شیوه ساده زیست و مشی صوفیانه را برگزید. وی مقداری شعر سروده که ازاشعار و گفته هایش چنین بر می آید که معتقد به معرفت خداوند از راه شناخت خود شده است و همین کافی است و فردی که همیشه و در هر حال به خدا فکر می کند ، نیازی به عمل و یا پیروی از شریعت ندارد؛ لذا «حسن راجا» خواندن نماز و یا روزه گرفتن را زاید می دانست و ضرورتی برای آن قایل نبود.

گفتنی است که همه ساله جشنی از سوی سازمان های فرهنگی غیر دولتی در داکا و بعضی از شهرهای بنگلادش برای بزرگداشت این دو تن برپا می گردد که معمولا مورد حمایت افراد ماتریالیست قرار می گیرد.

در اینگونه جشن ها، زن ها و مردها به طور دسته جمعی و به صورت مختلط با هم به رقص و آواز و پایکوبی می پردازند. در قالب اشعاری که توسط زنان به صورت گروهی یا به صورت تک خوانی خوانده می شود، آیین اسلام را زیر سؤال برده و مسلمانان را به باد تمسخر می گیرند. به همین منظور محافل و اجتماعات این افراد مورد نفرت و خشم مسلمانان این کشور بوده و معمولا منجر به درگیری وتشنج می شود.

برگزاری مسابقه کشتی سنتی در چیتاگنگ

کشتی محلی و سنتی رایج در میان مردم به نام «بالی» معروف است و کلمه بالی یک کلمه بنگالی است به معنی «قدرت». دلیل این نام گذاری در مسابقه کشتی، قدرت فردی متکی به قدرت بازوی اوست.

می گویند یکی از تجار این شهر به نام عبدالجبار، در سال 1909 چنین مسابقه ای را بنیان نهاد و از همان زمان تاکنون ادامه دارد، به همین دلیل این مسابقه و رقابت را «بالی جبار» نیز می نامند.

مسابقه بالی جبار در سراسر کشور از محبوبیت فراوانی برخوردار است و بهمین جهت رسانه های خبری بااهمیت ویژه به موضوع می پردازند و ضمن پوشش خبری وسیع، گزارشات این مسابقه را به صورت مصور برای خوانندگان خود منتشر می سازند.

گفتنی است که کلمه «کشتی» در زبان فصیح بنگالی، «کوشتی» است که ریشة این کلمة در واقع فارسی است. ورزش کشتی از جمله ورزش هایی است که از سرزمین ایران به این منطقه آورده شده و به منزله نمادی از فرهنگ ایرانی شناخته شده است. این ورزش در دوران گذشته در میان مردم  با شکوه خاصی انجام می شد، اما در حال حاضر از رونق آن کاسته شده است و فقط در جشن ها و در میان روستاییان برگزار می شود.[۳]

قصیّ

قصی، جشنواره ای است که آداب آن برگرفته از فرهنگ هندوهاست. در حقیقت این جشنواره، توسط هندوها در سطح وسیعی انجام می شود و مسلمانان نیز به شکلی محدودتر آن را برگزار می کنند.

مسلمانان این مراسم را صرفا به منظور سرگرمی و شادی انجام می دهند، اما هندوها این جشن را جزو آداب و رسوم خود دانسته و به آن پایبند هستند.

این فستیوال از نیمه شب آغاز می شود و تا نزدیکی های صبح ادامه دارد. پیش از انجام برنامة اصلی، همة لوازم ونیازهای ضروری پیش بینی وتهیه می شود. شرکت کنندگان حدود یک ماه قبل از مراسم، تخم پالم هندی را که در زمین کاشته بودند، از زمین بیرون آورده و بر روی سبدی مخصوص می گذارند، سپس داخل همان سبد را مزین به انواع میوه های مختلف، صدف ها و مرواریدهای گوناگون می کنند. پس از تزیین سبد مخصوص، اطراف آن را غذاهای خوشمزه و خوراکی های متنوع می گذارند و تا سپیده صبح به صرف خوراکی ها می پردازند.

در همان شب مراسم، همة حاضرین تکه هایی از چوب، از درختان مختلف را برداشته و آن ها را بر روی آب به طور شناور می ریزند و طی مدت شب، چوب ها در آب خیس می شوند؛ سپس زمانی که خورشید طلوع کرد، حاضرین در مراسم در همان آب استحمام می کنند. آن ها معتقدند که استحمام در این آب، مصونیت از امراض را برای مدت یکسال به همراه خواهد داشت.

از فعالیت های دیگر که برای شب مراسم انجام می دهن،د این است که یک روز پیش از مراسم، نزدیکی عصر، مقداری علف های آبی بر روی برکه های آب ریخته تاخیس شوند و در نیمه های شب مراسم، خودشان علف ها را جمعاوری کرده و سپس بر روی رودخانه های مختلف روانه می کنند. آن ها معتقدند که علف ها به رودخانة اصلی، بعد به دریا و در نهایت به سوی اقیانوس روانه می شود. مسلمانان به این اعتقادند که راهشان و هدفشان به خواجه خضر منتهی می شود.

پس از اتمام شب و روشنایی روز، کلیة حاضرین به نیت پاکی و خلوص و مصونیت از امراض مختلف، در همان آب استحمام می کنند و سپس به تناول خوراکی ها و میوه جات تزیین شده می پردازند.

برای هندوها، سبد مزین شده به منزلة خدای رفاه و آسایش است و برای مسلمانان جبنة تفریحی دارد. برگزاری این مراسم به منزله پیک نیک و تفریح مطرح است. در حقیقت این مراسم در میان مسلمانان و هندوها رواج دارد و در حال حاضر یکی از آداب رایج بنگالی ها است که از فرهنگ هندوها سرچشمه گرفته است.

نوبانا ( جشنواره دروکردن )

برگزاری این جشن جزو یکی از رسوم بنگالی هاست و برپایة آیین دینی خاصی نیست. این جشن در اواخر پاییز در بنگلادش اجرا می شود، زیرا فصل پاییز وقت درو کردن است و در این فصل کشاورزان برنج های طلایی را درو کرده و روانة خانه هایشان می شوند و با حاصل درو کردة خود پشته هایی درست می کنند. این اوقات برای آن ها و خانواده شان شادی بخش است و برای بزرگداشت و ثبت این ایام جشنی مجلل تدارک می بینند. این جشن پیرامون مناطقی که درو شده است، برگزار می شود. همسران کشاورزان انواع غذا و کیک های خوشمزه ای از برنج های درو شده تهیه می کنند. آن ها همسایگان، نزدیکان و آشنایان خود را برای شرکت در مــــراسم دعـــــوت می کننـــد و همه تا پاسی از شب به خوردن و شادی و سرور می پردازند. همچنین از خوانندگان جهت اجرای آوازهای بومی دعوت به عمل می آورند. عمدتا این مراسم در مناطق روستایی بنگلادش برگزار می شود.[۴]

نیز نگاه کنید به

جشن‌ها و سرودها در ژاپن؛ جشن‌ها و سرودها در روسیه؛ جشن‌ها و سرودها در کوبا؛ جشن‌ها و سرودها در کانادا؛ جشن ها و مراسم سنتی مصر؛ جشن ها و فستیوال های چينی؛ جشن‌ها و سرودها در تونس؛ جشن‌ها و سرودها در سنگال؛ جشن‌ها و سرودها در آرژانتین؛ جشن‌ها و سرودها در فرانسه؛ جشن ها و سرودها در مالی؛ جشن ها و سرودها در ساحل عاج؛ جشن‌ها و سرودها در تایلند؛ جشن‌ها و سرودها در اسپانیا؛ جشن ها و سرودها در اردن؛ جشن‌ها و سرودها در اتیوپی؛ جشن‌ها و سرودها در سیرالئون؛ جشن‌ها و سرودها در قطر

کتابشناختی

  1. The Daily Ittefag Newspaper , 20 December 2001 , Dhaka , Bangladesh
  2. The Daily Jugantor , 24 April 2002 , Dhaka, Bangladesh
  3. The Daily Ittefag , Newspaper , 10 March 2002 , Dhaka , Bangladesh
  4. توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی