جشن‌ها و سرودها در تایلند
با توجه به این‌که تایلند جامعه‌ای روستایی است و بیشتر مردم در روستاها زندگی می‌کنند، در مناسبت‌های مختلف، همچون فصل برداشت، فصل شخم، آغاز باران، آغاز تابستان و... جشن‌های گوناگونی در نقاط مختلف تایلند باشکوه فراوان برگزار می‌شود و درواقع، هر منطقه‌ای برای خود جشن خاصی دارد. اما دو جشن بزرگ که در سراسر تایلند برگزار می‌شود، عبارتند از: «سونکران» و «لوی کراتونگ».
سونکران(Songkran Festival)
جشن سونکران که همه‌ساله از ۱۳ تا ۱۵ آوریل (۲۵ تا ۲۷ فروردین) در سراسر تایلند برگزار می‌شود، در واقع روز سنتی آغاز سال نو در تایلند است و این مدت تعطیل رسمی و عمومی است. لغت سونکران ریشهٔ سانسکریت دارد و به‌معنی «حرکت و به جلورفتن» است. این جشن سه‌روزه، آئین آغاز بهاران است.
روز یکم این جشن را «ماها سونکران»(Maha Songkran) به معنای سونکران بزرگ می‌نامند و روز آغاز سال نو است. روز دوم نائو(Nao Day) نامیده می‌شود و دولت تایلند آن را روز سالمندان و روز سوم هم که به آن «تالرنگ سوک»(Talerng Sok Day) گفته می‌شود، روز خانواده نام‌گذاری کرده است. در این مراسم، آئین‌های عبادی و رسوم محلی با هم آمیخته شده‌اند و فرصتی است برای جمع‌شدن افراد خانواده به دور همدیگر و انجام‌دادن خیرات و مبرات برای مردگان و نیاکان.
یکی از نمادهای این جشن، مراسم آب‌پاشی است که تقریباً در سراسر تایلند رایج است و مردم به یکدیگر آب می‌پاشند؛ ولی برای آب پاشیدن و خیس‌کردن افراد باید نخست از او اجازه بگیرند. این مراسم به‌صورت پرشکوهی در شهر چیانگ مای در شمال تایلند برگزار می‌شود که دیدنی است. فلسفه آب‌پاشیدن به یکدیگر درواقع طلب باران فراوان برای فصل برنج‌کاری و فصل باران است. همچنین در این روز رسم است که روی مجسمه‌های بودا و دست‌های راهبان و بزرگان فامیل آب معطر بریزند و به آن‌ها هدیه دهند تا از دعای خیر آن‌ها در حق خود، برای داشتن عمر دراز، زیبایی، آرامش و قوت بدن برخوردار شوند[i].
مراسم نمادین مهم دیگر جشن سونکران در یکی از روستاهای ساموت پراکان(Samutprakan) واقع در ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی بانکوک صورت می‌گیرد؛ در آن، مردم ماهی‌های بسیاری را روانهٔ جوی‌ها و رودخانه‌ها می‌کنند تا از زاد و ولد آن‌ها در هنگام باران‌های موسمی که آب همه جا را فرا می‌گیرد و امکان رفت و آمد نیست، استفاده کنند.
در هنگام غروب در همین محل، بازی «دست رشته»(Saba) میان جوانان و میان‌سالان برگزار می‌شود. این بازی وسیله‌ای است برای آشنایی دختران و پسران هر محله، تا بتوانند همسران آتی خود را بیابند و چه‌بسا در همان سال به خانهٔ بخت بروند. یکی دیگر از آداب این جشن سفید کردن صورت یکدیگر با پاشیدن پودرهای سفیدرنگ است.
لوی کراتونگ(Loy Krathong)
لوی کراتونگ یکی از جشن‌های زیبا و دل‌انگیز تایلندی است که در یکی از روزهای ماه نوامبر در سراسر این کشور برگزار می‌شود. «لوی» به معنای «شناوربودن» است و «کراتونگ» سبد کوچکی است که با پوست موز و به شکل گل نیلوفر آبی ساخته می‌شود. در داخل این سبد یا کراتونگ معمولاً یک شمع، ۳ تکه چوب معطر یا عود، گل و چند سکه قرار می‌دهند. این جشن در ماه نوامبر و هنگامی برگزار می‌شود که ماه در قرص کامل است و به‌اصطلاح «ماه شب چهارده» است و از خود نور می‌دهد[ii]. در این هنگام، مردم تایلند کراتونگ را که از قبل ساخته‌اند یا خریداری کرده‌اند، به لب آب (رودخانه یا دریاچه یا برکه) می‌برند و شمع و عود آن را روشن می‌کنند و پس از نیت‌کردن، آن را به آب می‌اندازند تا با جریان آب حرکت کند؛ مردم بر این باورند که اگر شمع آن‌ها تا هنگامی‌که دیده می‌شود، روشن بماند، آرزوی آن‌ها برآورده خواهد شد و امیدوارند که با رهاکردن کراتونگ بر آب مشکلات سال گذشته را از خود دور کنند و آیندهٔ خوبی داشته باشند. مردم همچنین ناخن و موی خود را کوتاه می‌کنند و آن را همراه با کراتونگ رها می‌کنند تا ناپاکی‌ها را از وجود خود پاک‌کنند.
در چنین شبی میلیون‌ها کراتونگ با شمع‌های روشن بر روی آب‌ها به حرکت درمی‌آیند و منظرهٔ زیبا و بدیعی را پدید می‌آورند. این جشن ریشه‌ای بسیار کهن دارد و در اصل برای ادای احترام به الههٔ آب‌ها برگزار می‌شود که در زندگی روستایی نقش مهمی ایفا می‌کند. در چیانگ‌مای روز قبل از لوی کراتونگ را هم جشن می‌گیرند و فانوس‌هایی را که به شکل بالون می‌سازند، در شامگاه این روز رها می‌کنند تا بداقبالی از آن‌ها دور شود و نور فانوس راه درست را در زندگی به آن‌ها نشان دهد. مرکز اصلی برگزاری جشن لوی کراتونگ در شهر شمالی سوخوتای و ویرانه‌های نخستین دولت تایلندی است. همان‌گونه‌که گفتیم در تایلند جشن‌های گوناگون دیگری نیز برگزار می‌شود که برخی از آن‌ها را در زیر فهرست‌وار آورده‌ایم.
جشن کانچانا بوری،(Kanchanabury) برای یادآوری مصائب جنگ جهانی دوم در ماه دسامبر درکانچانابوری و پل رودخانهٔ کوای؛
جشنوارهٔ پاتایا، از ۱۹ تا ۲۵ آوریل هر سال برای نمایش گل و میوه:
جشنوارهٔ چتر، در دهکده بوسانگ(Bosang) در نزدیکی چیانگ مای در ماه ژانویه؛
جشنوارهٔ گل، در چیانگ مای از ۵ تا ۷ فوریه،
جشنوارهٔ غذا و میوه، در کنار بیشتر معابد تایلند به‌ویژه در ناخون پاتوم از اول تا هفتم سپتامبر؛
- جشنوارهٔ شمع، در ماه جولای در شهر «اوبون را چاتانی»(Ubon Ratehathani) در شمال شرقی تایلند[۱].
نیز نگاه کنید به
جشن‌ها و سرودها در ژاپن؛ جشن‌ها و سرودها در روسیه؛ جشن‌ها و سرودها در کوبا؛ جشن‌ها و سرودها در کانادا؛ جشن ها و مراسم سنتی مصر؛ جشن ها و فستیوال های چينی؛ جشن‌ها و سرودها در تونس؛ جشن‌ها و سرودها در سنگال؛ جشن‌ها و سرودها در آرژانتین؛ جشن‌ها و سرودها در فرانسه؛ جشن ها و سرودها در مالی؛ جشن ها و سرودها در ساحل عاج؛ جشن‌ها و سرودها در اسپانیا؛ جشن ها و سرودها در اردن؛ جشن‌ها و سرودها در اتیوپی؛ جشن‌ها و سرودها در سیرالئون؛ جشن‌ها و سرودها در قطر.
پاورقی
[i] در ایران باستان هم مراسم آب‌پاشی به یکدیگر یا جشن آب‌ریزگان در تیرگان و به‌ویژه در سیزدهم تیرماه برای ستایش ایزد باران و دفع بیماری‌ها انجام می‌شده است. این جشن در دوره صفوی هم انجام می‌شد و در میان ایرانیان ارمنی هم رایج است که به آن وارداوار می‌گویند.
[ii] بعضی سال‌ها این مراسم با جشن نیمه شعبان و چراغانی مساجد مسلمانان و گاهی هم با هالووین که جشن مسیحیان است مصادف می‌شود که بسیار دیدنی است.
کتابشناسی
- ↑ الهی، امیر سعید(1391). جامعه و فرهنگ تایلند. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین‌المللی الهدی،ص.219-223.