جشن‌ها و سرودها در سریلانکا

از دانشنامه ملل

جشن های سریلانکا

مردم سریلانکا علاقه فراوانی به مراسم و جشن های سنتی خود دارند، علاوه بر جشن های بزرگ که غالبا پشتوانۀ مذهبی و ملی دارند، مردم در اولین روز مدرسه، اشتغال به حرفه جدید، پی ریزی ساختمان، رفتن به خانه جدید، کاشت و برداشت محصول مراسم سنتی خاصی را برگزار می کنند. مهمترین جشن های سریلانکا عبارتند از: [۱]

جشن های مهم بودائی
جشن پراهارا(Perahera)

حکایت جشن پراهارا(Perahera) در سریلانکا چنین است: شاه مگاوانا که در سال های 301- 331 میلادی حکومت می کرد، دستور داد تا دندان بودا ، سمبل اقتدار کشور، سالی یک بار از محل زیارتگاه به میان مردم آورده شود تا مردم بتوانند به آن ابراز احترام کنند. این مراسم هر ساله ادامه یافت و تدریجا شکوه و عظمت خاصی پیدا کرد. پراهارا هر ساله در ماه اوت و همزمان با ماه نو قمری آغاز و چندین روز تا کامل شدن قرص ماه ادامه می یابد. کاروان جشنی بزرگ در شهر کندی از مقابل "معبد دندان" حرکت می کند. در این کاروان گروه های رقص سنتی کندی، رقص های شیاطین، صفوف دانش آموزان مدارس و صف مطرب ها به دنبال رئیس معبد دندان و گروه هایی که لباس های سنتی بر تن دارند و در پی قطاری از ده ها فیل که با پارچه های مخمل و چراغ های رنگارنگ تزئین شده اند، به راه می افتند. این کاروان چندین خیابان شهر را به این شکل طی می کند. در دو طرف خیابان ها جمعیت، نمایش این کاروان پر زرق و برق را تماشا می کنند.[۲]

جشن وساک(Vesak)

حکایت جشن وساک(Vesak) در سریلانکا چنین است: بنا به اعتقاد بودائیان شب قرص کامل ماه در ماه می روزی است که بودا متولد شد و نور اشراق ضمیرش را روشن کرد و در همین روز نیز از جهان رخت بر بست. بودائیان در سراسر جهان برای این روز اهمیت ویژه ای قائل هستند. در این روز به معابد و زیارتگاه ها می روند و یک روز را به تفکر ، قرائت کتاب های دینی، گوش دادن به سخنان موبدان می گذرانند. در این جشن تمامی خیابان‌ها، معابر، مغازه ها و حتی منازل به طرز بسیار جالبی چراغانی و تزئین می شوند. بسیاری به رایگان شربت و شیرینی و طعام بین مردم توزیع می کنند. نسل جدید در این جشن به شادمانی و پایکوبی و پخش موسیقی غربی روی آورده اند – به گونه ای که کمتر به جنبه های مذهبی آن توجه می شود و در حال تغییر شکل دادن صرفا به یک جشن ملی است.[۳]

جشن پوسن(Poson)

حکایت جشن پوسن(Poson) در سریلانکا چنین است: بر اساس تاریخ بودائیان، دو هزار سال قبل هنگامی که شاه دیوانام پیاتیا در پی شکار یک گوزن در جنگل "میهیناله" می تاخت، ناگهان صدایی را شنید که وی را "تیا" خطاب می کرد. وی که هرگز در قلمرو خویش به چنین نامی خوانده نشده بود، مبهوت ماند، نگاهی به بالای تپۀ مجاور انداخت، متوجه موبدی شد که خرقه ای زعفرانی در بر داشت و شش موبد دیگر نیز همراه وی بودند. او "ماهیندا" فرزند " آسوکا" امپراطور هند بود که در این سفر طبلیغی، پادشاه را متقاعد به پذیرش مذهب بودا کرد.

طبق این داستان، واقعه مذکور هنگامی که قرص ماه در ماه ژوئن کامل بوده، اتفاق افتاده است. بدین جهت مراسم جشنی در سراسر کشور برگزار می گردد، اما در شهر آنورادهاپورا و میهنتاله با شکوهتر از دیگر مناطق است. بسیاری در این روز روانه زیارتگاهی که می گویند محل اقامت ماهیندا بوده، می شوند. علاوه بر این جشن ها، در نیمه هر ماه قمری و کامل شدن قرص ماه بودائیان مراسم مذهبی مخصوصی دارند و به زیارتگاه ها و معابد رفته در آنجا به عبادت می پردازند. روز کامل شدن قرص ماه "روز پویا(Poya Day)" معروف است. هر ماهه روز پویا تعطیل رسمی کشور است[۴][۵].

جشن های مهم هندوها
جشن کاتاراگامهه(Kataragama)

در ماه های ژانویه و اوت همزمان با جشن های پراهارا، جشن کاتاراگامه(Kataragama) نیز برگزار می شود. کاتاراگاما تا همین اواخر در دل جنگل آشیانه داشت، اما امروزه در طول رودخانه، مسیری از جنگل را صاف کرده اند و دسترسی به این محل را آسانتر شده است. هندوها، بودائیان، مسلمانان و بعضی از مسیحیان این محل را مقدس می دانند، اما هندوها بیشتر از دیگران به قداست آن معتقدند. آنان معمولا ریاضت های طاقت فرسایی را نذر و در این ایام ادا می کنند. بعضی از این ریاضت های مشمئز کننده عبارتند از: راه رفتن روی بستری از آتش، فرو کردن سیخ در صورت، دست، زبان و بدن به گونه ای که این محل به شکنجه گاهی بدل شده که هر کس خود را به نوعی شکنجه می دهد. بعضی از زائران در حالیکه کجاوه ای سنگین و تزیین شده را روی دوش دارند، بیش از یکصد کیلومتر راه را پیاده طی می کنند تا خود را به این مکان برسانند. بعضی دیگر با فرو کردن چنگک های قوی در پوست بدنشان، خود را روی داربستی آویزان می کنند، اما اکثریت زائران طاقت انجام چنین اعمالی را ندارند لذا به عبادت، قرائت دعا و کمک به مستمندان بسنده می کنند. در همه جا چراغ، زرق و برق و کوبیدن طبل و نمایش که جزئی از مراسم جشن هستند، به چشم می خورد. در کاتاراگامه مسلمانان نیز مسجدی دارند که به نوعی آن را به خضر پیامبر (ع) مرتبط می سازند[۶].

راهپیمایی وِل(Vel)

"ول" (Vel) نام رییسمانی است که به " خدای جنگ – اسکاندا(Skanda)"  تعلق دارد. هندوها کالاسکه ای را برای این خدا ساخته اند و طی تظاهرات و مراسم خاصی در کلمبو از معبد "خیابان دریا" به معبدی دیگر در منطقه "بامبالا پیتیا (Bambalapitiya)" به وسیله دو گاو سفید حمل می کنند. این کالاسکه که با انبوه جمعیت هندو در حرکت است، قدم به قدم هدایائی دریافت می دارد. معبد مقصد با پارچه ها، پلاستیک ها، و چراغ های رنگانگ تزئین شده و به مدت سه روز جشن در آن ادامه دارد[۷].

جشن تای پونگل(Thai Pongal)

جشن تای پونگل(Thai Pongal) در ماه ژوئیه به احترام "خدای خورشید" و در معابد مراسم مخصوصی برگزار می شود، اما در منازل هندو نیز تهیه شیرینی و غذای مخصوص، جزئی از مراسم به حساب می آید. در مناطق روستائی ، هندوها طی دو الی سه روز این جشن را ادامه می دهند. هر خانواده روستایی حیواناتش را از گاو مقدس گرفته تا سگ و گربه شستشو و به آنها غذای کافی می دهد و پیشانی آنها را مانند پیشانی خود با پودر رنگین می سازند و گل به گردنشان می آویزند. هندوها تمامی شب عید تای پونگل را بیدار می مانند.[۸]

جشن دیپاوالی(Deepavali) (انوار)

مردم در جشن دیپاوالی(Deepavali) که مصادف با اواخر اکتبر یا اوائل نوامبر است، خانه تکانی کرده، لباس های نو پوشیده و چراغانی می کنند و بدین وسیله به اسقبال "الهه" ثروت، لاکشمی(Lakshmi) می روند. تجار هندو، سال مالی خود را همزمان با این جشن شروع می کنند. در برخی معابد هندو در شهر جفنا پا برهنه روی بستری از آتش راه می روند.[۹]

جشن سال نو سینهالی و هندو

این جشن مصادف با ماه آوریل میلادی است و جنبۀ مذهبی ندارد. سینهالیان با شکوه و عظمت فراوانی این جشن را برگزار می کنند و مطابق سنت و رسوم دیرینه خود مراسم رژه ای را می اندازند. گردش این سال مطابق تقویم شمسی است و زمان دقیق آن طبق محاسبات منجمین به اطلاع مردم می رسد. بین سال نو و کهنه معمولا چند ساعتی فاصله است. هر کس در این فاصله که جزو هیچ سالی حساب نمی شود به نیایش و انجام وظائف مذهبی مشغول می شود. در این ساعات همه کارها حتی خوردن و آشامیدن متوقف می شود. همزمان با شروع سال جدید، چراغی در حیاط منزل روشن و همگی لباس نو بر تن می کنند. رنگ لباس هر سال به وسیله منجمین از طریق رسانه ها به اطلاع مردم می رسد.

در شروع سال نو هر کس به طور سمبلیک چند لحظه ای با ابزار کارش مشغول کار می شود و داد وستد را با یکی از نزدیکان یا فردی خوش معامله آغاز می کند.  در آغاز سال جدید هرگز به فقرا کمکی نمی کنند. بزرگ خانواده روغنی را که طبق ترکیبات توصیه شده منجمین تهیه شده است به سر افراد خانواده می مالد. در این هنگام آن ها زیر برگ یا شاخه درختی ، روی پارچه ای می ایستند. در مناطق روستائی ورزش های سنتی نیز در این ایام انجام می گیرد[۱۰][۱۱].

جشن های مسلمین

میلاد النبی (ص)، عید فطر و عید قربان مهم ترین جشن های مسلمانان است. در عید فطر و عید قربان مسلمین لباس نو می پوشند و در فضای باز نماز جماعت برگزار می کنند. در عید قربان مراسم قربانی نیز انجام می شود. مراسم مذکور در رسانه های جمعی انعکاس نسبتا خوبی دارد. در بین اعیاد مسلمین، میلاد پیامبر(ص) اهمیت ویژه ای دارد. معابر و مناطق مسلمان نشین به پارچه ها و پلاستیک های سبز رنگ تزئین و در گوشه و کنار، مراسم گردهمآیی و سخنرانی برگزار می شود.

به رغم طبلیغات وهابیت مبنی بر بدعت دانستن جشن میلاد النبی، مردم مسلمان این کشور همچنان این مراسم را با شکوه هر چه تمام تر برگزار می کنند. تفاوت عمده اعیاد مسلمین با جشن های مذهبی دیگر ادیان این است که اعیاد مسلمین کاملا رنگ مذهبی داشته و رقص و پایکوبی، پخش موسیقی در مراسم آنان جایی ندارد. در اعیاد مذکور به فقرا کمک و بعضی اقدام به اطعام مردم می کنند[۱۲][۱۳].

جشن های مسیحیان
جشن کریسمس (میلاد مسیح)

این جشن در 25 دسامبر، در رادیو و تلویزیون و جراید جایگاه ویژه ای دارد و حتی کسانی که مسیحی نیستند به پایکوبی و شادمانی پرداخته و در مصرف مشروبات الکلی زیاده روی می کنند. این جشن تا شروع سال جدید میلادی که شش روز فاصله دارد با سر و صدای آزار دهنده و ترقه بازی ادامه می یابد. علاوه بر این کریسمس سایر جشن های معمول بین مسیحیان جهان از جمله جشن "جمعه خوب" و " عروج مسیح(Good Friday and Easter Sunday)" نیز از سوی مسیحیان این کشور برگزار می گردد.[۱۴]

جشن بانوی ما ماتا(Our Lady Matha)

جشن بانوی ما ماتا(Our Lady Matha) از دوم ژوئیه به مدت دو هفته به وسیلۀ کاتولیک ها در شهر منار برگزار می گردد. مسیحیان برای متوسل شدن به این بانو در کلیسا جمع می شوند.[۱۵]

جشن بانوی ما آن(Our Lady Anne)

جشن بانوی ما آن(Our Lady Anne) که به نام مادر حضرت مریم(ع) هر ساله در 26 ژوئیه در منطقه تولاویلا در شهر پوتلام به مدت چند روز برگزار می گردد. در این ایام مسیحیان از نقاط دور و نزدیک به این محل آمده و برای شفای امراض و حل مشکلاتشان به این بانوی متوسل شده و چند روزی در آنجا اقامت دارند[۱۶][۱۷].

نیز نگاه کنید به

جشن‌ها و سرودها در ژاپن؛ جشن‌ها و سرودها در روسیه؛ جشن‌ها و سرودها در کوبا؛ جشن‌ها و سرودها در کانادا؛ جشن ها و مراسم سنتی مصر؛ جشن ها و فستیوال های چينی؛ جشن‌ها و سرودها در تونس؛  جشن‌ها و سرودها در سنگال؛ جشن‌ها و سرودها در آرژانتین؛ جشن‌ها و سرودها در فرانسه؛ جشن ها و سرودها در مالی؛ جشن ها و سرودها در ساحل عاج؛ جشن‌ها و سرودها در تایلند؛ جشن‌ها و سرودها در اسپانیا؛ جشن ها و سرودها در اردن؛ جشن‌ها و سرودها در اتیوپی؛ جشن‌ها و سرودها در سیرالئون؛ جشن‌ها و سرودها در قطر

کتابشناسی

  1. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  2. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  3. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  4. (مظفری, سریلانکا, 1369, ص. 106-108)
  5. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  6. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  7. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  8. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  9. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  10. (مظفری, سریلانکا, 1369, ص. 109-111)
  11. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  12. (مظفری, سریلانکا, 1369, ص. 111)
  13. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  14. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  15. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  16. مظفری, سریلانکا, 1369, ص. 112)
  17. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)