زبان و خط رسمی ساحل عاج

زبان رسمی در ساحل‌ عاج، فرانسوی است و آموزش رسمی و دولتی به این زبان صورت می‌گیرد. تقریباً 70 درصد از کل جمعیت این کشور به زبان فرانسوی صحبت می‌کنند یا دست‌ کم آن را می‌فهمند. بنابر گزارش «سازمان بین‌المللی فرانکوفونی» (OIF)، در سال 2009 میلادی، حدود 99 درصد از جمعیت بزرگ‌ترین شهر ساحل‌ عاج، ابیجان، قادر به خواندن و نوشتن و سخن گفتن به زبان فرانسه بودند. همچنین در شهر ابیجان، زبان فرانسه عامیانه‌ای پدید آمده که به آن «پیجین» (Pidjin) گفته می‌شود. این زبان برای محاوره‌های روزمره و بازاری استفاده می‌شود و به دیگر مناطق نیز سرایت نموده است. البته در گویش بومی‌شده فرانسه که با زبان‌های محلی مخلوط شده است، زبان «نوشی» می‌‌گویند. نباید از نظر دور کرد که قشر فرهیخته و تحصیل‌ کرده ساحل‌ عاجی، زبان فرانسه را به بالاترین سطح ممکن صحبت می‌کنند و می‌نویسند. در زمینه نگارش زبان فرانسه، سبک نویسندگان ساحل‌ عاجی اوج تسلط این طبقه از جمعیت ساحل‌ عاجی را به رخ می‌‌کشد.

اما گروه‌های قومی ذکر شده، هر یک زبان‌های بومی خود را دارند و به این ترتیب، می‌توان بیش‌ از 60 زبان بومی نیز افزون بر فرانسه برشمرد که عمدتاً در زیر چهار سرشاخه اصلی سنوفو، دیولا، بائوله و بته قرار می‌گیرند. زبان‌های سنوفو و دیولا بیشتر در شمال کشور رواج دارند و زبان‌های بائوله و بته در جنوب. هر یک از این‌ها باز خود تقسیماتی دارند؛ به‌ عنوان مثال، زبان دیولا که در کشورهای آفریقایی دیگری چون مالی، بورکینافاسو، گینه و غنا نیز بدان صحبت می‌شود، خود شامل سه زبان بامبارا (Bambara)، دیولا و ملنکه می‌شود. این سه در ساختار و واژگان شباهت‌های بسیاری به یکدیگر دارند و هر یک، در یک یا دو کشور از کشورهای مذکور کاربرد دارند. دیولا در ساحل‌ عاج صحبت می‌شود و زبانی است که عمدتاً در تجارت، نه‌تنها در ساحل‌ عاج بلکه در کل آفریقای غربی مورد استفاده قرار می‌گیرد (Delafosse, 1904). از دیگر زبان‌های مهم می‌توان به یا کوبا (Yakouba) و زبان آگنی (Agni) اشاره کرد. از کل جمعیت ساحل‌ عاج، نزدیک به 58/03 درصد به این زبان‌ها سخن می‌گویند. باز می‌توان به زبان‌های رایج دیگری، از جمله خانواده زبان‌های کوا (Kwa) که به زیر دسته‌هایی چون آبه (Abé)، آبوره (Abouré)، آبرون (Abron) و غیره تقسیم می‌شوند، اشاره کرد.

شایان‌ ذکر است که دولت استعماری در دوران پیش‌ از استقلال، قانونی وضع کرده بود که مطابق آن، در مدارس تنها زبان فرانسوی مجاز شمرده می‌شد؛ اما مجلس در سال 1970، قانونی را به تصویب می‌رساند که بنابر آن، زبان‌های ملی می‌توانند به مدرسه بازگشته و آموزش داده شوند. البته این قانون عملاً اجرا نشد؛ زیرا رئیس حکومت، هوفوئه بوآنی که خود در فرانسه تحصیل کرده بود، نیاز به زبانی داشت تا همگان را در سایه وحدت ملی گرد آورد و از این‌رو، بر آموزش به فرانسه تأکید داشت.

نیز نگاه کنید به

خط ژاپنی؛ خط روسی؛ زبان و خط کوبایی؛ زبان و خط تونسی؛ خط افغانی ؛ خط چینی؛ خط سنگالی؛ زبان و خط فرانسوی؛ زبان و خط آرژانتینی؛ زبان و خط رسمی مالی؛ زبان و خط رسمی تایلند؛ زبان و خط رسمی اردن؛ زبان و خط رسمی سیرالئون؛ زبان و خط رسمی قطر