اسلام و مسلمانان اوکراین

از دانشنامه ملل

اکثریت مسلمانان اوکراین از نژاد تاتارهای کریمه هستند که در شبه جزیره کریمه زندگی می کنند ولی تعداد قابل توجهی از مسلمان‌ها در شهرهای مختلف ازجمله کی یف، دانتسک، زاپاروژه، لوگانسک و غیره زندگی می کنند. مسلمانان این کشور در یک سازمان مذهبی واحد متمرکز نیستند. طبق مطالعه پیو فروم در سال 2009 جمعیت مسلمانان در اوکراین 456000 نفر اعلام شده است درحالی که اداره روحانیت مسلمانان تعداد آن‌ها را در اوکراین 2 میلیون نفر اعلام کرده است.[۱]

از زمان استقلال اوکراین در سال 1991 تاتارهای بیشتری نسبت به زمان حاکمیت شوروی به کریمه بازگشته اند. مسلمانان دراین منطقه به گروه‌های نژادی مختلف تقسیم شده اند ولی اکثریت آن‌ها اصالتاً تاتار و از یک قبیله بخصوص می باشند.برخی از مسلمانان این منطقه از پناهندگان چچنی هستند که در کریمه و دیگر بخش‌های اوکراین مستقر هستند ولی عده آن‌ها قابل توجه نیست. مسلمانان در اوکراین دارای سه مرکز اصلی ساماندهی هستند شامل:

1- اداره امور دینی مسلمانان اوکراین که نهادی دولتی می باشد که شیخ احمد تمیم اداره می شود؛

2- مرکز فرهنگی تاتارها که توسط آقای حسن الدین، مفتی اوکراین اداره می شود؛

3-مرکز اسلامی الرائد به سرپرستی آقای اسماعیل قاضی که اغلب توانایی جلب توجه جامعه جهانی را به امور  عام المنفعه و وقف خود دارد.

تشیع در اوکراین

شیعیان مقیم اوکراین که شامل آذربایجانی‌ها و ایرانی‌ها و تعدادی از اتباع عراقی و افغانی نیز در این کشور ساکنند و در پایتخت تشکیلات محدودی دارند. گفته می شود حدود صدهزار شیعه در اوکراین زندگی می کنند.

بسیاری از مسلمانان اوکراین در امور روزمره و مسایل مختلف زندگی خود به این مراکز مراجعه می کنند و مرجعیت آن‌ها را در امور خود پذیرفته اند. بسیاری از مسلمانان اوکراین در تلاش هستند تا با ایجاد یک حزب صدای واحدی در عالم سیاست اوکراین داشته باشند که تاکنون به آن دست نیافته اند. ثبت رسمی حزب مسلمانان اوکراین در سال 2011 به دلیل آنکه این حزب هیچ کاندیدایی از زمان انتخابات پارلمانی 1998 معرفی نکرده بود لغو شد. مسلمانان در جامعه اوکراین چندین سازمان خیریه تاسیس کرده اند که اقدام به کمک رسانی به مسلمانان و غیر مسلمانان جامعه اوکراین می کند که سازمان‌هایی همچون بیناد کار(Caar foundation)، البشری (AL-bushra) و زندگی بعد از چرنوبیل(Lufe after chonobyl) از جمله آن‌ها هستند.

در شبه جزیره کریمه مسلمانان 12 درصد جمعیت این منطقه را به خود اختصاص داده اند. حداقل 30 مرکز فعال که به طور رسمی ثبت نشده اند دراین کشور فعالیت می کنند این در حالی است که 360 مرکز شامل سازمان یا انجمن متعلق به مسلمانان دراین کشور به ثبت رسمی رسیده است. گروه‌های دیگر مسلمانان در این کشور شامل مهاجران چچنی و قفقازی و همچنین تعداد کمی افغانی تبار می باشد زبان‌های رایج در مسلمانان این منطقه شامل تاتاری، ترکی، زبان‌های قفقازی و همچنین چچنی و آواری می باشد با این حال همه آن‌ها به زبان روسی و همچنین بعضی دیگر به زبان اوکراینی صحبت می کنند.

در قرن اخیر تلاش‌هایی از سوی مسلمان اوکراین برای ترجمه قران بکار گرفته شد. از زمان اولین ترجمه از سوی آبرانچاک لیسینکی ( Abranchak-Lysynecki) در سال 1915 در لووف، چند ترجمه بخشی از قران به چاپ رسید که ترجمه یارما پولوتنیوکYarema Polotniuk)(1990))،والری ریبالکین (Valeriy Rybalkin)(2002،استیلوس)میخایلو یاکوبویچ (Mykhaylo Yakubovych) از جمله آن‌ها می باشد.[۲]

نیز نگاه کنید به

اسلام و مسلمانان کانادا؛ اسلام و مسلمانان کوبا؛ اسلام و مسلمانان لبنان؛ اسلام و مسلمانان مصر؛ اسلام در چین؛ اسلام و مسلمانان تونس؛ اسلام و مسلمانان روسیه؛ اسلام و مسلمانان سنگال؛ اسلام و مسلمانان فرانسه؛ اسلام و مسلمانان آرژانتین؛ اسلام در اردن؛ اسلام در مالی؛ اسلام در ساحل عاج؛ اسلام و مسلمانان زیمبابوه؛ اسلام و مسلمانان تایلند؛ اسلام و مسلمانان اسپانیا؛ اسلام در اردن؛ اسلام و مسلمانان اتیوپی؛ اسلام و مسلمانان سیرالئون

کتابشناسی

  1. Pew Research Center’s Forum on Religion & Public Life(October 2009) • Mapping the Global Muslim Population.
  2. موسسه ایراس(1392). جامعه و فرهنگ اوکراین. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)