طبقات و قشرهای اجتماعی زیمبابوه

از دانشنامه ملل

طبقه بندی اجتماعی در گذشته‌های دور زیمبابوه به صاحبان مشاغل مختلف مربوط می‌شد. ماهیگیران، بردگان، جادوگران (واسطه قبیله و ارواح درگذشتگان)، طبقه حاکم، صنعت‌گران شامل: معماران، مسگرو آهنگران (طبقه‌ی فلزکاران)، پارچه‌بافان، زرگران و سفالگران گروه‌ها و طبقات اجتماعی دوران قدیم زیمبابوه بودند[۱].

بعدها طبقه‌بندی جامعه به صورت دو طبقه‌ی شهری و روستایی و در دوران حاکمیت رژیم نژادپرست رودزیا، تقسیم‌بندی مشخص جامعه به شکل دو طبقه سفیدپوست و سیاه پوست خود را نشان می‌داد. اشغال اراضی حاصل خیز کشاورزی سیاهان، اجیرکردن و بیگاری کشیدن از آنان در مزارع سفیدپوستان و نادیده گرفتن حقوق اولیه سیاهان از مشخصه‌های این دوران بود. مراکز شهری رودزیا که منطقه مهم حاکمیت سفیدپوستان بود و با عنوان "شهر سفیدپوستان" خوانده می‌شد، پس از چندین دهه استعمار و استثمار سیاهان به مراکز استراتژیک مبارزه علیه اقلیت سفیدپوست تبدیل شد. مبارزات ضد استعماری باعث نزدیکی دو طبقه اجتماعی شهری و روستایی شد.

با استقلال کشور در سال 1980 و به قدرت رسیدن موگابه، ساختار روابط اجتماعی بین گروه‌های مختلف جامعه تغییر یافت و مشخصات دوران استعماری به تدریج کم‌رنگ‌تر شد. موگابه کوشید با استفاده از دکترین سیاسی مارکسیسم کنترل منابع کشور را که در دست اقلیت سفیدپوست بوده از آنان گرفته و به سیاهان که مالکین اصلی زیمبابوه و در دوران استعمار همیشه در حاشیه نظام حکومتی واقع شده بودند، بازگردانده به مبارزه با اشکال گوناگون ظلم و ستم سرمایه‌داری استعمارگران ادامه دهد.

زیمبابوه پس از کسب استقلال و سلب مالکیت اراضی از سفیدپوستان و تفوق سیاسی بر آنان، علی رغم ادعای رهبران دوران مبارزات مبنی بر رفع اختلافات طبقاتی به عنوان یکی از اهداف مهم آن دوران، تاکنون موفق به انجام این مهم نشده است. اوضاع نابسامان اقتصادی و سیاسی، سال‌های طولانی است که این کشور را با شرایط بحرانی مواجه کرده است. ایجاد فاصله طبقاتی عمیق میان مردم، توسعه بیکاری و فقر ناشی از آن، ظهور و گسترش پدیده کودکان خیابانی، شیوع فحشا و ... از عوارض و نتایج این شرایط بحرانی می‌باشد.

با وجود این نابسامانی‌ها، زیمبابوه مانند دیگر کشورهای در حال توسعه شاهد ظهور "طبقه متوسط جدید" می‌باشد که از شاخصه‌های آن طبقه جوان آفریقایی با نگرش نوین به دنیای امروز است. طبقه متوسط در زیمبابوه، جامعه کوچکی است که از لحاظ اقتصادی در میانه جامعه قرار داشته اگر چه تا حدودی از استقلال اقتصادی برخوردار می‌باشد اما از نظر اجتماعی دارای قدرت زیادی نیست[۲]. در کنار ظهور طبقه‌ی جدید متوسط، ظهور و رشد طبقه‌ی مرفه سیاه‌پوست نیز قابل توجه است.

امروزه در مناطق روستایی، نقش و جایگاه روسای قبایل تغییر یافته و از شأن و مرتبه‌ی سابق برخوردار نیستند اگرچه جایگاه سمبلیک آنان تقریباً باقی مانده است[۳].

نیز نگاه کنید به

قشرهای جدید اجتماعی چین؛ طبقات و قشرهای اجتماعی کوبا؛ طبقات و قشرهای اجتماعی کانادا؛ طبقات اجتماعی مصر؛ طبقات و قشرهای اجتماعی ژاپن؛ طبقات و قشرهای اجتماعی لبنان؛ طبقات و قشرهای اجتماعی سنگال؛ طبقات و قشرهای اجتماعی تونس؛ طبقات و قشرهای اجتماعی روسیه؛ طبقات و قشرهای اجتماعی سوریه؛ طبقات و قشرهای اجتماعی اسپانیا؛ طبقات، قشرها و نابرابری های اجتماعی اردن؛ طبقات و قشرهای اجتماعی سیرالئون

کتابشناسی