زیمبابوه در یک نگاه

زیمبابوه، با نام استعماری رودزیا، از کشورهای مهم حوزه جنوب آفریقاست که دوره های مختلفی را در تاریخ پر فراز و نشیب خود دیده است. این کشور تنها مستعمره بریتانیاست که بر خلاف دیگر مستعمرات بریتانیا دو دوره مجزا و متفاوت از استعمار را تجربه کرده است.دوره اول مانند دیگر مستعمرات با ورود  سفید پوستان اروپایی و بیشتر در قالب میسیونرهای مسیحی آغاز شد و برای سال های طولانی ادامه یافت.دورانی که آکنده از ظلم و بیداد سفید ها علیه بومیان،بی عدالتی های اجتماعی،رفتارهای تحقیرآمیز و برده وارانه با سیاهان و ... همراه بود.دوره دوم استعمار در دهه شصت و با جدایی رودزیا از بریتانیا آغاز شد.از این زمان اقلیت سفید پوست نه به عنوان کارگزاران استعماری بریتانیا که در شکل حکومت نژاد پرست رودزیا بر سرنوشت کشور و ملت مظلوم زیمبابوه حاکم شدند.رنج و سختی سیاهان در دوران پانزده ساله رژیم نژاد پرست رودزیا کمتر از سال های طولانی استعمار اول نبود.زیمبابوه تنها مستعمره ای بود که چندین سال پس از جدایی از استعمارگر اصلی و اعلام خودمختاری،توسط حکومتی از اقلیت سفید پوست اداره شده است.مبارزات استقلال طلبانه سیاهان این کشور که از دوران اولیه استعمار آغاز شده بود هم چنان در دوران حکومت سفیدپوستان نژاد پرست به شدت ادامه داشت.این مبارزات در دهه 80 میلادی با رهبری مبارزان بزرگی چون رابرت موگابه به پیروزی رسید و مردم رنج دیده این کشور با ابراز مخالفت های سیاسی و اجتماعی و مبارزات مسلحانه موفق شدند سرزمین آبا و اجدادی خود را پس از قرن ها سلطه ی اشغالگران،رها سازند.

پس از گذشت بیش از سه دهه از استقلال زیمبابوه،مردم این کشور هنوز از دشمنی ها و سنگ اندازی های قدرت های غربی و در رأس آنها آمریکا و انگلیس رهایی نیافته اند.به دنبال اعلام سیاست باز پس گیری اراضی کشاورزی باقی مانده در مالکیت سفید پوستان و اعاده آنها به سیاهان از سوی موگابه،غرب به سرکردگی دو دولت فوق تحریم های شدیدی علیه زیمبابوه وضع نمود که این امر موجب چرخش سیاسی این کشور  به سمت کشورهای دیگر مانند برخی کشورهای بلوک شرق و بعضی از کشورهای آسیایی مانند چین،ج.ا.ایران و ...گردید. 

هم زمانی کسب استقلال سیاسی در زیمبابوه و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و هم سویی دو کشور در نگرش های ضد امپریالیستی و حمایت از جنبش های آزادی خواهی در جهان موجب گسترش روابط همه جانبه دو کشور گردید.  

زیمبابوه در طول تاریخ تحولات سیاسی واجتماعی خودهمواره به عنوان یکی از مهم ترین کشورهای قاره آفریقا و به طور خاص حوزه جنوبی این قاره قلمداد می شد.این کشور در جریان مبارزات مردمی با استعمار بریتانیا قبل و بعد  از استقلال خود،دارای ویژگی هایی است که شناخت این خصوصیات در مطالعات مربوط به حرکت های استقلال طلبی حایز اهمیت می باشد.

نوشتار حاضر در راستای اجرای طرح نوین معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان فرهنگ وارتباطات اسلامی در تدوین و چاپ مجموعه کتاب های فیروزه ای " جامعه و فرهنگ کشورهای جهان" به منظور آشنایی با کشور زیمبابوه تهیه شده است.اثر حاضر مجموعه ای از یافته های حاصل مشاهده حضوری اینجانب در دوران اقامت در این کشور به عنوان رایزن فرهنگی در سال های 1385 تا 1388 و نیز بررسی منابع موجود و در دسترس در خصوص زیمبابوه، کسب اطلاعات غیر مکتوب از طریق گفت و گو و مصاحبه با تنی چند از اساتید دانشگاهی  و شخصیت های فرهنگی زیمبابوه و همکاران ایرانی که سال هایی را در کسوت نمایندگان سیاسی و فرهنگی ایران در این کشور بوده اند،می باشد.

کتاب جامعه و فرهنگ زیمبابوه از یک مقدمه و دوازده فصل تشکیل شده است و در پایان کتاب فهرست منابع مورد استفاده جهت اطلاع خوانندگان آورده شده است.در هر یک از فصول یکی از مباحث فرهنگی،اجتماعی،سیاسی واقتصادی آن کشور بررسی شده است.