ورزش در چین

از دانشنامه ملل

اگرچه در چین باستان، ورزش­‌های مسابقه‌­ای و رقابتی در میان مردم متداول نبود، ولی روی تمرینات ورزشی که موجب سلامتی بدن می­‌شد تأکید فراوانی صورت می­‌گرفت. ورزش­‌هایی هم­چون چی­گونگ(Qigong)و ورزش­‌های رزمی که برای تقویت عضلات و تنظیم و ساماندهی به تنفس کاربرد داشت، با هدف دستیابی به سبکی و تقویت روح و قدرت فوق العاده­‌ی بدنی و دستیابی به جاودانگی، سلامت بدن و یافتن مهارت­‌های لازم بدنی، در میان مردم رواج داشت. این‌گونه تمرینات ورزشی از دوران کنفوسیوس و حتی پیش از آن در این کشور متداول بوده و در دوران سلسله­‌های مختلف امپراتوری بر نظم و ترتیب و فراگیری و توسعه­‌ی آن افزوده شده است. در این ورزش­‌ها فرهنگ، هنر، و تمرینات ورزشی در هم تلفیق شده و به صورت آکروبات، تیراندازی، ارابه­‌رانی، مسابقات اسب دوانی، بلند کردن وزنه­‌های سنگین، شمشیربازی، ووشو و سایر ورزش­‌های رزمی، از دوران باستان در این کشور رایج شده که برخی از این ورزش‌­های باستانی امروزه با کمی تغییر و اصلاح به صورت رشته­‌های ورزشی حرفه‌­ای و بین المللی عمومیت یافته و برگزار می­‌شود.

ورود ورزش های مدرن به چین

با ورود انبوه مسیونرهای مسیحی غربی به چین در قرن نوزدهم، احداث مدارس آموزشی به سبک غربی نیز در این کشور اوج گرفت. طبق اسناد و مدارک موجود، تا پایان قرن نوزدهم بیش از2000مدرسه­ که با سیستم آموزش غربی و توسط مسیونرهای مسیحی اداره می­‌شد، در این کشور راه اندازی شد که بخشی از برنامه‌­های آموزشی این مدارس را ورزش و سلامت جسمی دانش آموزان تشکیل می‌­داد. در همین مدارس بود که برای نخستین بار رشته‌­های ورزشی غربی مانند فوتبال، بسکتبال، بیسبال، تنیس، والیبال، اسکواش و... در چین معرفی و دانش آموزان با این ورزش‌­ها که پیش از آن در چین ناشناخته بود، آشنا شدند. نخستین مدرسه­‌ای که به برگزاری مسابقات ورزشی در میان دانش آموزان این مدارس پرداخت، کالج سنت جونز در شهر شانگهای بود که در سال1896میلادی، نخستین مسابقات ورزشی را زیر نظر مربیان ورزش مسیحی غربی در بین دانش آموزان مدارس موجود در این شهر برگزار کرد.

با آغاز قرن بیستم، مدارس بیشتری با سیستم آموزش غربی در چین راه اندازی و کم کم ورزش و کلاس­‌های ورزشی و برگزاری مسابقات در رشته­‌های مختلف نیز فراگیر شد. با ادامه­‌ی این روند برگزاری مسابقات ورزشی در میان مدارس یک شهر فراتر رفته و بین مدارس شهرها و استان­‌های مختلف برگزار و ورزشکاران برجسته­‌ی هر رشته مورد توجه مدیران و دانش آموزان مدارس و مردم قرار گرفتند. برگزاری مسابقات سراسری بین مدارس تحت پوشش مسیونرهای مسیحی حتی پیش از سقوط نظام امپراتوری چین در سال1911میلادی هم برگزار می­‌شد. اما تمام این مسابقات نه تحت پوشش مدیریت ملی و دولت چین، بلکه زیر نظر سازمان­‌های میسیونی خارجی مانند سازمان جوانان مسیحی و با حمایت مالی و تدارکاتی مسیونرها برگزار می‌­شد.

ملی شدن مدیریت ورزش در چین

نخستین فدراسیون ورزشی ملی چین در سال1924تأسیس و کم کم امور ورزش و برگزاری مسابقات ورزشی را دولت بر عهده گرفت و در سال1927میلادی، برای نخستین بار، این فدراسیون در رشته­‌های شنا، ژیمناستیک، تنیس، وزنه برداری، بوکس و بسکتبال به عضویت فدراسیون جهانی در آمده و در سال1931 کمیته­‌ی ملی المپیک چین از سوی کمیته­‌ی جهانی المپیک به رسمیت شناخته شد. این عضویت، زمینه را برای گسترش هرچه بیشتر رشته­‌ها و مسابقات ورزشی در سطح منطقه­‌ای، ملی و بین المللی و انجام مبادلات ورزشی در سطح جهانی فراهم ساخت. نخستین قوانین و مقررات ورزش‌­های مدرن در چین، در سال1929میلادی تدوین و به تصویب رسید و نخستین کنفرانس ملی در خصوص ورزش و فراگیر کردن آن در سال1932 برگزار شد.

نخستین تیم ورزشی که از چین در بازی­‌های المپیک شرکت کرد، در سال1932 بود که یک تیم سه نفره مرکب از یک ورزشکار، یک مربی و یک مسئول در دهمین دوره­‌ی المپیک در لوس آنجلس حضور یافت.

به هرحال، به دلیل جنگ مداوم داخلی و تجاوز ژاپن و فقر اقتصادی فراگیر در کشور چین، این کشور در نیمه­‌ی اول قرن بیستم در زمینه­‌های ورزشی توفیقات چندانی را به دست نیاورد، ولی پس از روی کار آمدن حزب کمونیست در سال1949 و استقرار صلح و ثبات نسبی در این کشور، موضوع ورزش قهرمانی بیش از گذشته مورد توجه دولتمردان چین قرار گرفته و از ورزش به عنوان ابزاری تبلیغاتی در عرصه‌­­های بین المللی استفاده شد. پس از تأسیس جمهوری خلق چین و حاکمیت کمونیست­‌ها( حزب کمونیست) در این کشور، کمیته­‌ی جهانی المپیک در برخوردی سیاسی، از کمیته‌­ی ملی المپیک چین تایپه حمایت کرد و رابطه­‌ی کمیته‌­ی ملی المپیک جمهوری خلق چین با کمیته­‌ی جهانی المپیک قطع و تا سال1979، یعنی 21سال، هیچ ورزشکاری از چین در مسابقات المپیک شرکت نکرد. با بهبود روابط چین با کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده­‌ی آمریکا، روابط و همکاری های ورزشی کمیته­‌ی ملی المپیک چین با کمیته­‌ی جهانی مجددا برقرار و از آن زمان این روابط به صورت همه جانبه گسترش یافته و اینک چین در بیش از 110سازمان ورزشی بین المللی و 128سازمان ورزشی آسیا و اقیانوسیه عضویت داشته و در رویدادهای ورزشی جهانی حضور پرقدرتی دارد.

کشور چین، توسعه­‌ی روابط سیاسی خود با بلوک غرب به ویژه آمریکا را ابتدا از طریق ارتباطات ورزشی در سال 1971 آغاز کرد که به دیپلماسی پینگ پنگ معروف است و این کشور با دعوت از تیم ملی پینگ پنگ آمریکا برای سفر به چین، زمینه‌­ی آغاز روابط دیپلماتیک و سیاسی در سال 1972را فراهم کرد.

 وضعیت کنونی ورزش در چین

براساس آمار منتشره، در­حال حاضر در چین بیش از 850هزار استادیوم و اماکن ورزشی فعال است که به طور متوسط برای هر 10هزار نفر 6/58 محل ورزشی و برای هر نفر به صورت متوسط1/03متر مربع مکان ورزشی احداث شده است. براساس تصمیم دولت چین، به بودجه­‌ی بخش ورزش این کشور سالانه 20درصد افزوده می‌­شود. طبق یک سرشماری انجام گرفته در سال2005، 37درصد جمعیت چین بصورت مستمر ورزش می­‌کنند و این میزان در مناطق توسعه یافته­‌ی شرق کشور حتی به صد درصد هم می­‌رسد. امکانات و تسهیلات ورزشی برای اقشار مختلف اجتماعی، اعم از کودکان، نوجوانان، جوانان، میانسالان، سالمندان و معلولان فراهم شده و حتی مناطق روستایی نیز تحت پوشش تسهیلات ورزشی قرار داشته و در این زمینه پیشرفت­ه‌ای خیلی خوبی حاصل شده است.

اگرچه تمامی رشته­‌های ورزشی موجود در جهان در کشور چین هم علاقمندانی دارند، ولی رشته­‌هایی که بیش از سایرین مورد علاقه و اقبال مردم چین است و در رویدادهای بین المللی هم بیشترین مدال را نصیب ورزشکاران این کشور می­‌کند عبارتند از: شنا، شیرجه، تنیس روی میز، وزنه برداری، بوکس، جودو، تکواندو، تیراندازی، ژیمناستیک، بدمینتون، فوتبال، فوتبال زنان، اسکیت روی یخ، وو شو، و... 

با این­که ورزشکاران چینی نخستین مدال طلای المپیک خود را در سال1984و در المپیک لوس آنجلس به دست آوردند، اینک یکی از مدعیان قهرمانی جهان با بیشترین مدال در هر رویداد بین المللی ورزشی هستند. طبق آمار، تنها بین سال­‌های 2001تا2005 ورزشکاران چینی در رقابت­‌های بین المللی ورزشی بیش از 493بار مقام قهرمانی را در رشته‌­های مختلف کسب کرده اند که اوج این روند المپیک 2008پکن بود که ورزشکاران این کشور موفق به دریافت100مدال(51 طلا، 21نقره، و 28برنز) شدند.

براساس آمار منتشره، درحال حاضر بیش از 10دانشگاه تربیت بدنی با سالانه یکصد هزار فارغ التحصیل، هزاران مدرسه­‌ی تخصصی تربیت ورزشکار در رشته­‌های مختلف و قهرمانی با بیش از 300هزار ورزشکار آماتور و 30مرکز مطالعات و پژوهش در زمینه­‌های مختلف ورزشی در سرتاسر این کشور به امر ورزش اشتغال دارند.[۱]

نیز نگاه کنید به

ورزش در ژاپن؛ ورزش در روسیه؛ ورزش در کانادا؛ ورزش در مصر؛ ورزش در لبنان؛ ورزش در افغانستان؛ ورزش در سنگال؛ ورزش در کوبا؛ ورزش در آرژانتین؛ ورزش در فرانسه؛ ورزش در مالی؛ ورزش در سوریه؛ ورزش در ساحل عاج؛ ورزش در زیمبابوه؛ ورزش در اوکراین؛ ورزش در اردن؛ ورزش در اسپانیا؛ ورزش در اتیوپی؛ ورزش در سیرالئون؛ ورزش در قطر؛ ورزش در تونس؛ ورزش در بنگلادش؛ ورزش در گرجستان؛ ورزش در قزاقستان؛ ورزش در تایلند

کتابشناسی

  1. سابقی،علی محمد (1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد1، ص.366-371.