نژادها و اقوام سریلانکا: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
سریلانکا کشوری چند قومی، چند فرهنگی و چند مذهبی است. جمعیت این کشور به لحاظ قومی و گروه­‌­های اجتماعی از دو نژاد سینهالا (اکثریت) و تامیل (اقلیت) تشکیل شده  است. این دو گروه اجتماعی در طول تاریخ تمایل دارند، جدای از یکدیگر در مناطق مختلف کشور زندگی کنند. زبان و مذهب متفاوت این دو گروه قرن­‌ها بهانه جدایی طلبی و تنش‌‌­های قومی شده است.
[[پرونده:Sri Lankan Tamils.jpg|بندانگشتی|Sri Lankan Tamils ,https://scroll.in/article/888967/sri-lankan-tamils-seeking-asylum-in-australia-are-being-deported-despite-fears-of-torture]]سریلانکا در جنوب آسیا، طی هزاران سال زیستگاه گروه‌های متنوع نژادی بوده که از جهات مختلف جغرافیایی، تاریخی، و فرهنگی با یکدیگر در تعامل بوده‌اند. از سینهالی‌ها به‌عنوان گروه اصلی جمعیتی گرفته تا تامیل‌ها، مسلمانان، و اقلیت‌های کوچک‌تر مانند بورگرها و وادها، هر یک دارای زبان‌ها، ادیان و فرهنگ‌های خاص خود هستند که به طور عمده در مناطق مختلف کشور متمرکز شده‌اند. این تنوع نژادی نه‌تنها از تاریخ کهن مهاجرت‌ها و استعمار نشئت‌گرفته، بلکه نتیجه‌ای از تعاملات پیچیده و بعضاً تنش‌آلود در دوره‌های اخیر نیز می‌باشد.<ref>Department of Census and Statistics. (2023). ''Department of Census and Statistics-Sri Lanka''. Statistics.gov.lk. <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/</nowiki>


=== سینهالا ===
[http://www.statistics.gov.lk/ ‌]</ref> <ref name=":0">''2023 Annual Performance Report Presidential Secretariat''. (n.d.). Retrieved September 10, 2024, from <nowiki>https://parliament.lk/uploads/documents/paperspresented/1718345582096755.pdf</nowiki>
بیش از هفتاد درصد [[جمعیت سریلانکا]] سینهالی نژاد هستند. بیشتر سینهالی­‌ها در بخش جنوب شرقی کشور زندگی می­کنند. تعداد آن­ها در این مناطق حتی از هفتاد درصد نیز فراتر رفته است. بعضی بر این باورند که سینهالیان از نژاد مردمی هستند که چندین قرن پیش از میلاد از شمال هندوستان وارد جزیره شدند. این مردم مهاجر همچنان به زبان سینهالی محاوراتشان را انجام می­دهند و از نظر مذهبی بودایی هستند.  اهالی سینهالی منطقه "کندی(Kandy)" (ارتفاعات مرکزی) که خودشان را سینهالی اصیل می دانند، بر این باورند، سینهالیان مناطق پایین تر از نظر فرهنگی تحت تاثیر تحولات صنعتی، تجاری و اجتماعی نوین قرار گرفته و تا حدودی از فرهنگ و اصالت خویش جدا شده‌­اند. این گروه اجتماعی آداب، رسوم و حتی قوانین احوال شخصیه(Kandyan Law) ویژه ای برای خود دارند<ref>(Vidyamal, 2009).</ref>.


سینهالی‌­های منطقه کَندی، پوستی روشنتر دارند؛ اما دیگر سینهالی‌­ها و تامیل­ها رنگ پوستی تیره دارند و به سختی می­توان میان آن­ها تفاوت قایل شد؛ هر چند پوست تامیل اندکی از پوست سینهالی‌­ها تیره‌­تر است. به هر حال یکی از راه‌­های شناخت هر کدام از این گروه‌­های اجتماعی، اسامی آنان است. اسامی سینهالی معمولا به حرف "هِ" و صدای "آ" تمام می­شوند، مانند: "سوگاتاداسا"، "سمودآسه"، "جایواردنه"، "ویجراتنه" و "باندرانایکه"؛ سینهالی‌­های پرتغالی نژاد فامیل‌­های پرتغالی دارند، مانند دِسیلوا، فرناندو؛ در حالی که اسامی تامیل معمولا به حروفی مثل: "مِ"، "ن"، "یا"،  "ای" و یا راجه تمام می­شوند، مانند: پیلایه، راماناتان و اما مسلمانان اسامی اسلامی مثل: احمد، محمد و عزیز و مسیحیان و بورگرها اسامی اروپایی دارند<ref name=":1">Encyclopedia, A. (1995). ''Encyclopedia Americana'' (Vol. 25). Encyclopedia Americana Corporation.</ref>.
‌</ref>


=== تامیل ===
جمعیت سینهالی، به‌عنوان گروه اکثریت، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی ساکن است، درحالی‌که تامیل‌های سریلانکایی در شمال و شرق متمرکز هستند. مسلمانان، به‌ویژه گروه "مورز"، در مناطق ساحلی، به‌ویژه در شرق کشور، زندگی می‌کنند.<ref>Deborah de Koning. (n.d.). ''“Ravanisation”: The Revitalisation of Ravana among Sinhalese Buddhists in Post-War Sri Lanka''. LIT Verlag Münster.
بنا بر سرشماری سال 1991 هجده درصد مردم تامیل­ها هستند. بعضی از تامیل‌­های سریلانکایی امروز از نسل  همان کسانی هستند که از جنوب هند به شمال سریلانکا حمله کردند؛ قرن­ها با سینهالیان جنگیدند و سرانجام مناطق شمال و شرق این کشور را تصرف کردند. تامیل­ها در قرن پانزده و شانزده میلادی کم و بیش با سینهالی‌­ها زندگی مسالمت­آمیز را داشتند تا این که به دلیل تبعیضیات شدیدی که اکثریت علیه آنان اعمال می­کردند، سال 1958 بار دیگر درگیری‌­هایی بین دو قوم پدیدار گشت<ref name=":12">Encyclopedia, A. (1995). Encyclopedia Americana (Vol. 25). Encyclopedia Americana Corporation.</ref>. این تنش­ها و برخوردها در سال 1983 منجر به جنگ‌­های داخلی میان دولت سینهالی و جدایی خواهان (معروف به ببرهای(The Liberation Tigers of Tamil Eelam (LTTE))) تامیل گردید<ref name=":2">Vidyamal, S. (2009). Sri Lanka.</ref>. آن­ها برای تجزیه استان‌­های ش[[مالی]] و شرقی (بخش‌­های تامیل نشین) و جهت تشکیل کشوری مستقل با نام "تامیل ایلام" به طور علنی وارد جنگ مسلحانه شدند.


زبان این مردم "زبان تامیل" است و پیرو مکتب "هندو" هستند. تامیل ها در مقایسه با سینهالی ها به نظام طبقات اجتماعی (کاست(Caste)) به عنوان بخشی از باورها و ارزش های مذهبی پایبندی بیشتری دارند. تامیل ها نیز دو دسته اند: "تامیل‌­های سریلانکایی" که در عصر باستان و قبل از میلاد، از ایالت تامیل نادو هندوستان به این سرزمین مهاجرت کرده‌­اند. این گروه غالبا نیروی کار متخصص، حرفه ای و تاجر هستند. دسته دیگر "تامیل‌­های هندی(Indian Tamils)" کارگران مهاجری هستند که پس از 1830 میلادی به سریلانکا آمده‌­اند. بیشتر آن­ها بی سواد و به کارگری و انجام کارهای دشوار در مزارع چای مشغولند. دولت سریلانکا این گروه اجتماعی را هندی و دولت هندوستان متقابلا آنان را سریلانکایی می­دانند. ناآرامی‌­های کشور در قرن بیستم سبب شده بعضی از این گروه مجدد­اً به هندوستان باز گردند. به همین دلیل است که نسبت به گذشته جمعیت شان کاهش یافته است. درصد کمی از مسیحیان نیز از نظر نژادی و زبانی تامیل هستند<ref name=":12" />.
[https://books.google.com/books/about/Ravanisation_The_Revitalisation_of_Ravan.html?id=CW-bEAAAQBAJ ‌]</ref> این ساختار جمعیتی پیچیده بر بافت فرهنگی، زبانی، و مذهبی کشور اثرگذار بوده و نقش مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی ایفا می‌کند.<ref name=":1">Heenkenda, H. M. S. C. R., & Fernando, T. G. I. (2023). Chronological attribution of Sinhalese inscriptions using deep learning approaches. ''Jnsfsl.sljol.info'', ''51''(3). <nowiki>https://doi.org/10.4038/jnsfsr.v51i3.11200</nowiki>


=== بورگر ===
[https://www.researchgate.net/publication/382489279_Deconstructing_the_Sinhalese_nationalism_in_post-independent_Sri_Lanka_politics_history_and_the_making_of_identity ‌]</ref>
گروه اجتماعی دیگر "بورگر(Burghers)" خوانده می­­شوند. آن­ها خود را از نسل مردمان هلندی و پرتغالی و از کارکنان کمپانی هلندی هند شرقی می­دانند که با زنان سینهالی ازدواج کردند. بورگرزها به لحاظ فرهنگی خود را اروپایی می­دانند، به زبان انگلیسی صحبت می­کنند، لباس‌­های غربی می­پوشند، بیشتر آن­ها از نظر مذهبی پروتستانت و بعضی کاتولیک هستند. گروه بسیار کوچک در حال انقراضی نیز است در جنگل‌­های شرقی به صورت ابتدایی زندگی می­کند. 


این­ گروه به نام "واد" ها شهرت دارد. این قشر از مردمان اصیل و بومی جزیره هستند <ref name=":12" /> که در کنار سایر گروه‌­های اجتماعی دیگر، مجموعاً کمتر از یک درصد جمعیت کشور را تشکیل می­دهند <ref name=":2" />.
'''۱. سینهالی‌ها: اکثریت نژادی و تاریخچه فرهنگی'''


=== مورز ===
سینهالی‌ها که بیش از ۷۰٪ جمعیت کشور را در سال ۲۰۲۴ تشکیل می‌دهند،<ref name=":22">''Sri Lanka Summary - The World Factbook''. (n.d.). <nowiki>https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sri-lanka/</nowiki>[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sri-lanka/summaries summaries]</ref> از دیدگاه تاریخی به‌عنوان نژاد غالب شناخته می‌شوند. ریشه‌های آن‌ها به شمال هند بازمی‌گردد و بر اساس اسطوره‌های قدیمی، اولین موج مهاجرتی آن‌ها به حدود قرن ششم قبل از میلاد مربوط می‌شود.<ref>Perera, S. W. (2023). Sri Lanka. ''The Journal of Commonwealth Literature'', ''58''(4), 942–959. <nowiki>https://doi.org/10.1177/</nowiki>[https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/00219894231200077?icid=int.sj-abstract.similar-articles.7 00219894231200077]</ref> آن‌ها عمدتاً بودایی تراوادا هستند و زبان رسمی و مادری‌شان سینهالی است. مناطق جنوب و مرکز، به‌ویژه نواحی مانند کندی، محل تمرکز این گروه نژادی است. همچنین در مناطق غربی و شرقی، هرچند کمتر، شاهد حضور سینهالی‌ها هستیم.<ref name=":1" />[[پرونده:Sinhalese.jpg|بندانگشتی|سال نوی سینهالی در سریلانکا ، بازیابی از : https://blog.cinnamonhotels.com/10-things-to-know-about-the-sinhalese-and-tamil-new-year/]]کندی، به‌عنوان یک مرکز فرهنگی، یکی از مناطق اصلی زیست این گروه است که اهمیت ویژه‌ای از لحاظ تاریخی و مذهبی دارد.<ref>[https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf Perera], E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). ''Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications'' [Thematic Report]. <nowiki>https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf</nowiki></ref> برخی از افراد این گروه، به‌ویژه در مناطق مرکزی و کوهستانی، خود را کمتر تحت‌تأثیر تحولات مدرن و همچنان پیرو سنت‌های اصیل سینهالی می‌دانند. در طول قرن‌ها، این گروه از طریق فرهنگ و سیاست تأثیر عمیقی بر ساختار اجتماعی کشور داشته است.<ref name=":0" />
مسلمانان سریلانکایی که هشت درصد جمعیت کل کشور هستند، به عنوان یک گروه نژادی و دینی مستقل تلقی می­­شوند. بیشتر آنان از نژاد تجار اعرابی هستند که به "مورز(Moors)" شهرت دارند و از هفتصد سال تا هزار و چهارصد پیش در سواحل سریلانکا مستقر شدند. زبان این مردم نیز تامیلی است با این تفاوت که تعداد زیادی واژه‌­های عربی دارد <ref name=":2" />. تجار مسلمان از قرن هشتم میلادی به مدت هشتصد سال در عرصه تجارت ادویه فعال بودند. این تجار به راحتی با زنان تامیل ازدواج می­کردند همین امر باعث شد تا جامعه مسلمان سریلانکا کم کم شکل بگیرد. اکثریت مسلمین در سواحل شرقی کشور متمرکز هستند و در شهرها به تجارت و کسب اشتغال دارند. مسلمانان حتی در مناطق سینهالی نیز به زبان تامیل صحبت می­­کنند و به آداب و رسوم خویش پایبند هستند. بخش اندکی از جمعیت مسلمانان را مردمی مالایی نژاد تشکیل می­دهند که پدرانشان را هلندی ها از 1600 میلادی به بعد در طی چند دهه از اندونزی به این کشور آوردند. بخش کوچک دیگری از مسلمانان نیز افغانی و پاکستانی نژاد هستند. این دو گروه تقریبا در میان سایر مسلمانان هضم شده‌­اند <ref name=":12" />.<ref name=":5">رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ [[سریلانکا]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)</ref>
 
 
'''۲. تامیل‌ها: دو گروه بزرگ با تاریخ مهاجرت و تنش‌های اجتماعی'''
 
تامیل‌ها حدود ۱۱.۲٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند<ref name=":22" /> و به دو دسته بزرگ تقسیم می‌شوند:
 
۱. تامیل‌های سریلانکایی: این گروه که در شمال و شرق ساکن هستند، از نظر تاریخی از جنوب هند مهاجرت کرده و طی قرن‌های قبل از میلاد در جزیره مستقر شده‌اند.<ref name=":3">''A History of Sri Lanka''. (2024). Google Books. <nowiki>https://books.google.com/books/about/A_History_of_Sri_Lanka.html?id=dByI_qil26YC</nowiki>
 
[https://books.google.com/books/about/A_History_of_Sri_Lanka.html?id=dByI_qil26YC ‌]</ref> این افراد عموماً به حرفه‌های تجاری و مشاغل حرفه‌ای اشتغال دارند. زبان رسمی آن‌ها تامیل است و مذهب اصلی‌شان هندوئیسم، اگرچه اقلیتی نیز پیرو مسیحیت هستند. درگیری‌های قومی با دولت مرکزی در دهه‌های اخیر تأثیر بسزایی بر کاهش جمعیت و مهاجرت داخلی و خارجی این گروه داشته است.<ref>Raghavan, M. D. (1971). ''Tamil culture in Ceylon : a general introduction''. <nowiki>http://ci.nii.ac.jp/ncid/</nowiki>[http://ci.nii.ac.jp/ncid/BA61760147 BA61760147]</ref>
 
۲. تامیل‌های هندی: در قرن نوزدهم، این گروه به‌عنوان کارگران مهاجر برای کار در مزارع چای به جزیره آورده شدند و اکنون بیشتر در نواحی کوهستانی و مزارع چای زندگی می‌کنند.<ref name=":4">Manogaran, C. (1987). Ethnic conflict and reconciliation in Sri Lanka. In ''University of Hawaii Press eBooks''. <nowiki>https://doi.org/10.1515/</nowiki>[https://doi.org/10.1515/9780824844981 9780824844981]</ref> برخلاف تامیل‌های سریلانکایی، آن‌ها به لحاظ اقتصادی و اجتماعی کمتر فرصت‌های ارتقا و مشارکت داشته‌اند و بیشتر در مشاغل غیر ماهر مشغول به کار هستند.<ref name=":4" />
 
باوجود پایان‌یافتن جنگ داخلی، همچنان برخی اختلافات و تنش‌های اجتماعی در مناطقی که تامیل‌ها زندگی می‌کنند، باقی‌مانده است.<ref name=":3" />
 
 
'''۳. مسلمانان: گروه "مورز" و مالایی‌ها'''
 
مسلمانان تقریباً ۹.۷٪ از جمعیت را در سال ۲۰۲۴ تشکیل می‌دهند.<ref>''Muslim Population by country 2024''. (n.d.-b). <nowiki>https://worldpopulationreview.com/country-rankings/muslim-population-by-</nowiki>[https://worldpopulationreview.com/country-rankings/muslim-population-by-country country]</ref> آن‌ها عمدتاً از نسل تجار عربی هستند که از قرن‌های گذشته در این منطقه مستقر شدند. مسلمانان بیشتر به "مورز" شناخته می‌شوند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که حاوی واژگان زیادی از زبان عربی است. نواحی شرقی، به‌ویژه مناطق ساحلی، محل تمرکز عمده این گروه است.<ref>''The Muslims of Sri Lanka One Thousand years of Ethnic Harmony 900 - 1915 : Free download, borrow, and streaming : Internet Archive''. (2019, May 4). Internet Archive. <nowiki>https://archive.org/details/</nowiki>[https://archive.org/details/The_Muslims_of_Sri_Lanka The_Muslims_of_Sri_Lanka]</ref> در دوره استعمار هلندی، گروهی از مسلمانان مالایی نیز به کشور مهاجرت کردند که امروزه بخشی کوچک از جمعیت مسلمانان را تشکیل می‌دهند.<ref name=":0" />
 
مورزها در طول تاریخ به‌عنوان تجار و بازرگانان نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کرده‌اند. در کنار این نقش اقتصادی، مسلمانان به‌عنوان یکی از گروه‌های مذهبی تأثیرگذار در سیاست و فرهنگ نیز مطرح بوده‌اند.<ref>''The Muslims of Sri Lanka One Thousand years of Ethnic Harmony 900 - 1915 : Free download, borrow, and streaming : Internet Archive''. (2019, May 4). Internet Archive. <nowiki>https://archive.org/details/</nowiki>[https://www.jstor.org/stable/45211180 The_Muslims_of_Sri_Lanka]</ref>[[پرونده:استعمارگران در سریلانکا.png|بندانگشتی|استعمارگران قرن نوزدهم در سریلانکا ، بازیابی از: https://itihas.lk/exploring-ethno-religious-identity-formation-in-the-late-nineteenth-and-early-twentieth-century-sri-lanka/]]
 
 
'''۴. بورگرها: تأثیرات استعمار پرتغالی و هلندی'''
 
گروه بورگرها که حدود ۰.۲٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند،<ref>''Top Burger Joints of 2024 – Yamu.lk''. (2024, April 10). Yamu.lk. <nowiki>http://www.yamu.lk/kamu/top-burger-joints-of-2024/</nowiki>
 
[http://www.yamu.lk/kamu/top-burger-joints-of-2024/ ‌]</ref> از نسل استعمارگران پرتغالی و هلندی هستند. آن‌ها به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند و عمدتاً در مناطق شهری مانند کلمبو و گال زندگی می‌کنند.<ref name=":8">Jayawardena, P. (2020). Sri Lankan Out-Migration: Five key waves since independence. In University of Colombo, ''University of Colombo Review (Series III)'' (Vols. 1–1).[https://ucr.sljol.info/articles/10.4038/ucr.v1i1.32]</ref> بورگرها از لحاظ فرهنگی و اجتماعی خود را به‌عنوان اروپایی تبار می‌دانند و تأثیرات قابل‌توجهی در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و به‌ویژه آموزش در کشور داشته‌اند.<ref name=":52">Wickramasinghe, Y. (2019). The Major Determinant Factors Driving Youth Migration in Sri Lanka from 2019 to 2023. ''Kln.ac.lk''. <nowiki>http://repository.kln.ac.lk/handle/123456789/27548</nowiki> [http://repository.kln.ac.lk/xmlui/handle/123456789/27548 ‌]</ref>
 
اگرچه تعداد بورگرها نسبتاً کم است، اما نقش آن‌ها در تاریخ فرهنگی و اجتماعی کشور به دلیل ارتباطشان با استعمار و فرهنگ غربی مهم بوده است. با پایان‌یافتن دوره استعمار، بسیاری از بورگرها به کشورهای اروپایی مهاجرت کردند، اما بخش کوچکی از این جامعه هنوز در کشور باقی‌مانده است.<ref name=":52" />
 
 
'''۵. وادها: مردمان بومی جزیره'''[[پرونده:Vedda.png|بندانگشتی|قبیله وادها ، سریلانکا، بازیابی از : https://nexttravelsrilanka.com/vedda-people-sri-lanka/]]وادها که یکی از قدیمی‌ترین ساکنان جزیره هستند، کمتر از ۱٪ جمعیت را در سال ۲۰۲۴ تشکیل می‌دهند<ref name=":6">Rathnayake, Z. (2022, March 29). ''Sri Lanka’s last indigenous people''. <nowiki>https://www.bbc.com/travel/article/20220327-sri-lankas-last-indigenous-</nowiki>[https://www.bbc.com/travel/article/20220327-sri-lankas-last-indigenous-people people]</ref>. این گروه در نواحی جنگلی شرقی زندگی می‌کنند و به سبک زندگی سنتی خود وفادار مانده‌اند. <ref>Weerasekara, P. (2021). The value of protecting endangered language .[https://www.researchgate.net/publication/351511117_The_Value_of_Protecting_Endangered_Language_in_Culture_With_Special_Reference_to_Examine_the_Vedda_Language_in_Sri_Lanka in] Culture: with special reference to examine the Vedda.</ref>وادها به زبان‌های بومی خود صحبت می‌کنند و از نظر اقتصادی و اجتماعی همچنان به سبک زندگی قبیله‌ای ادامه می‌دهند.<ref>''Sri Lanka: Full Country Dossier''. (2024). <nowiki>https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf</nowiki>
 
[https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌]</ref>
 
وادها نه تنها از لحاظ فرهنگی و زبانی خاص هستند، بلکه از نظر تاریخچه نیز به عنوان یکی از قدیمی‌ترین جوامع ساکن در جزیره شناخته می‌شوند. حفظ این میراث فرهنگی و زبانی در سایه تحولات مدرن، چالشی مهم برای این گروه بومی محسوب می‌شود.<ref>K V Kurmanath. (2024, April 19). ''Veddas of Sri Lanka has a close genetic link with India: Study''. BusinessLine. <nowiki>https://www.thehindubusinessline.com/news/science/veddas-of-sri-lanka-have-close-genetic-link-with-india-study/article68083697.ece</nowiki>
 
[https://www.thehindubusinessline.com/news/science/veddas-of-sri-lanka-have-close-genetic-link-with-india-study/article68083697.ece ‌]</ref>
 
ترکیب پیچیده نژادی و فرهنگی در این جزیره نه تنها بر تعاملات روزمره، بلکه بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار است. نژادهای مختلف که در مناطق جغرافیایی خاصی تمرکز یافته‌اند،<ref>Korf, B., Silva, K. T., Center for Development Research, University of Bonn, & Department of Sociology, University of Peradenyia. (2003). ''Poverty, ethnicity and conflict in Sri Lanka'' [Journal-article].[https://assets.publishing.service.gov.uk/media/57a08cdf40f0b649740014e8/KorfSilva.pdf]</ref> هر کدام سهم خاصی در تاریخ، فرهنگ و تحولات کشور ایفا کرده‌اند. به‌روزترین آمارها از سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که تنوع نژادی همچنان یکی از مؤلفه‌های کلیدی جامعه این کشور است که در کنار پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی، به چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی در عرصه سیاست و توسعه دامن می‌زند.<ref name=":6" />
 
نویسنده : نرگس شکوری


== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==

نسخهٔ ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۰۵

Sri Lankan Tamils ,https://scroll.in/article/888967/sri-lankan-tamils-seeking-asylum-in-australia-are-being-deported-despite-fears-of-torture

سریلانکا در جنوب آسیا، طی هزاران سال زیستگاه گروه‌های متنوع نژادی بوده که از جهات مختلف جغرافیایی، تاریخی، و فرهنگی با یکدیگر در تعامل بوده‌اند. از سینهالی‌ها به‌عنوان گروه اصلی جمعیتی گرفته تا تامیل‌ها، مسلمانان، و اقلیت‌های کوچک‌تر مانند بورگرها و وادها، هر یک دارای زبان‌ها، ادیان و فرهنگ‌های خاص خود هستند که به طور عمده در مناطق مختلف کشور متمرکز شده‌اند. این تنوع نژادی نه‌تنها از تاریخ کهن مهاجرت‌ها و استعمار نشئت‌گرفته، بلکه نتیجه‌ای از تعاملات پیچیده و بعضاً تنش‌آلود در دوره‌های اخیر نیز می‌باشد.[۱] [۲]

جمعیت سینهالی، به‌عنوان گروه اکثریت، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی ساکن است، درحالی‌که تامیل‌های سریلانکایی در شمال و شرق متمرکز هستند. مسلمانان، به‌ویژه گروه "مورز"، در مناطق ساحلی، به‌ویژه در شرق کشور، زندگی می‌کنند.[۳] این ساختار جمعیتی پیچیده بر بافت فرهنگی، زبانی، و مذهبی کشور اثرگذار بوده و نقش مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی ایفا می‌کند.[۴]

۱. سینهالی‌ها: اکثریت نژادی و تاریخچه فرهنگی

سینهالی‌ها که بیش از ۷۰٪ جمعیت کشور را در سال ۲۰۲۴ تشکیل می‌دهند،[۵] از دیدگاه تاریخی به‌عنوان نژاد غالب شناخته می‌شوند. ریشه‌های آن‌ها به شمال هند بازمی‌گردد و بر اساس اسطوره‌های قدیمی، اولین موج مهاجرتی آن‌ها به حدود قرن ششم قبل از میلاد مربوط می‌شود.[۶] آن‌ها عمدتاً بودایی تراوادا هستند و زبان رسمی و مادری‌شان سینهالی است. مناطق جنوب و مرکز، به‌ویژه نواحی مانند کندی، محل تمرکز این گروه نژادی است. همچنین در مناطق غربی و شرقی، هرچند کمتر، شاهد حضور سینهالی‌ها هستیم.[۴]

سال نوی سینهالی در سریلانکا ، بازیابی از : https://blog.cinnamonhotels.com/10-things-to-know-about-the-sinhalese-and-tamil-new-year/

کندی، به‌عنوان یک مرکز فرهنگی، یکی از مناطق اصلی زیست این گروه است که اهمیت ویژه‌ای از لحاظ تاریخی و مذهبی دارد.[۷] برخی از افراد این گروه، به‌ویژه در مناطق مرکزی و کوهستانی، خود را کمتر تحت‌تأثیر تحولات مدرن و همچنان پیرو سنت‌های اصیل سینهالی می‌دانند. در طول قرن‌ها، این گروه از طریق فرهنگ و سیاست تأثیر عمیقی بر ساختار اجتماعی کشور داشته است.[۲]


۲. تامیل‌ها: دو گروه بزرگ با تاریخ مهاجرت و تنش‌های اجتماعی

تامیل‌ها حدود ۱۱.۲٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند[۵] و به دو دسته بزرگ تقسیم می‌شوند:

۱. تامیل‌های سریلانکایی: این گروه که در شمال و شرق ساکن هستند، از نظر تاریخی از جنوب هند مهاجرت کرده و طی قرن‌های قبل از میلاد در جزیره مستقر شده‌اند.[۸] این افراد عموماً به حرفه‌های تجاری و مشاغل حرفه‌ای اشتغال دارند. زبان رسمی آن‌ها تامیل است و مذهب اصلی‌شان هندوئیسم، اگرچه اقلیتی نیز پیرو مسیحیت هستند. درگیری‌های قومی با دولت مرکزی در دهه‌های اخیر تأثیر بسزایی بر کاهش جمعیت و مهاجرت داخلی و خارجی این گروه داشته است.[۹]

۲. تامیل‌های هندی: در قرن نوزدهم، این گروه به‌عنوان کارگران مهاجر برای کار در مزارع چای به جزیره آورده شدند و اکنون بیشتر در نواحی کوهستانی و مزارع چای زندگی می‌کنند.[۱۰] برخلاف تامیل‌های سریلانکایی، آن‌ها به لحاظ اقتصادی و اجتماعی کمتر فرصت‌های ارتقا و مشارکت داشته‌اند و بیشتر در مشاغل غیر ماهر مشغول به کار هستند.[۱۰]

باوجود پایان‌یافتن جنگ داخلی، همچنان برخی اختلافات و تنش‌های اجتماعی در مناطقی که تامیل‌ها زندگی می‌کنند، باقی‌مانده است.[۸]


۳. مسلمانان: گروه "مورز" و مالایی‌ها

مسلمانان تقریباً ۹.۷٪ از جمعیت را در سال ۲۰۲۴ تشکیل می‌دهند.[۱۱] آن‌ها عمدتاً از نسل تجار عربی هستند که از قرن‌های گذشته در این منطقه مستقر شدند. مسلمانان بیشتر به "مورز" شناخته می‌شوند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که حاوی واژگان زیادی از زبان عربی است. نواحی شرقی، به‌ویژه مناطق ساحلی، محل تمرکز عمده این گروه است.[۱۲] در دوره استعمار هلندی، گروهی از مسلمانان مالایی نیز به کشور مهاجرت کردند که امروزه بخشی کوچک از جمعیت مسلمانان را تشکیل می‌دهند.[۲]

مورزها در طول تاریخ به‌عنوان تجار و بازرگانان نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کرده‌اند. در کنار این نقش اقتصادی، مسلمانان به‌عنوان یکی از گروه‌های مذهبی تأثیرگذار در سیاست و فرهنگ نیز مطرح بوده‌اند.[۱۳]

استعمارگران قرن نوزدهم در سریلانکا ، بازیابی از: https://itihas.lk/exploring-ethno-religious-identity-formation-in-the-late-nineteenth-and-early-twentieth-century-sri-lanka/


۴. بورگرها: تأثیرات استعمار پرتغالی و هلندی

گروه بورگرها که حدود ۰.۲٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند،[۱۴] از نسل استعمارگران پرتغالی و هلندی هستند. آن‌ها به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند و عمدتاً در مناطق شهری مانند کلمبو و گال زندگی می‌کنند.[۱۵] بورگرها از لحاظ فرهنگی و اجتماعی خود را به‌عنوان اروپایی تبار می‌دانند و تأثیرات قابل‌توجهی در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و به‌ویژه آموزش در کشور داشته‌اند.[۱۶]

اگرچه تعداد بورگرها نسبتاً کم است، اما نقش آن‌ها در تاریخ فرهنگی و اجتماعی کشور به دلیل ارتباطشان با استعمار و فرهنگ غربی مهم بوده است. با پایان‌یافتن دوره استعمار، بسیاری از بورگرها به کشورهای اروپایی مهاجرت کردند، اما بخش کوچکی از این جامعه هنوز در کشور باقی‌مانده است.[۱۶]


۵. وادها: مردمان بومی جزیره

قبیله وادها ، سریلانکا، بازیابی از : https://nexttravelsrilanka.com/vedda-people-sri-lanka/

وادها که یکی از قدیمی‌ترین ساکنان جزیره هستند، کمتر از ۱٪ جمعیت را در سال ۲۰۲۴ تشکیل می‌دهند[۱۷]. این گروه در نواحی جنگلی شرقی زندگی می‌کنند و به سبک زندگی سنتی خود وفادار مانده‌اند. [۱۸]وادها به زبان‌های بومی خود صحبت می‌کنند و از نظر اقتصادی و اجتماعی همچنان به سبک زندگی قبیله‌ای ادامه می‌دهند.[۱۹]

وادها نه تنها از لحاظ فرهنگی و زبانی خاص هستند، بلکه از نظر تاریخچه نیز به عنوان یکی از قدیمی‌ترین جوامع ساکن در جزیره شناخته می‌شوند. حفظ این میراث فرهنگی و زبانی در سایه تحولات مدرن، چالشی مهم برای این گروه بومی محسوب می‌شود.[۲۰]

ترکیب پیچیده نژادی و فرهنگی در این جزیره نه تنها بر تعاملات روزمره، بلکه بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار است. نژادهای مختلف که در مناطق جغرافیایی خاصی تمرکز یافته‌اند،[۲۱] هر کدام سهم خاصی در تاریخ، فرهنگ و تحولات کشور ایفا کرده‌اند. به‌روزترین آمارها از سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد که تنوع نژادی همچنان یکی از مؤلفه‌های کلیدی جامعه این کشور است که در کنار پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی، به چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی در عرصه سیاست و توسعه دامن می‌زند.[۱۷]

نویسنده : نرگس شکوری

نیز نگاه کنید به

اقوام و قبایل مالی؛ اقوام و قبایل سیرالئون؛ گروه های قومی اتیوپی؛ اقوام و قبایل زیمبابوه؛ گروه های قومی اسپانیا؛ گروه های قومی قزاقستان؛ ساختار قومی جمعیت بنگلادش؛ گروهای قومی و نژادی در تاجیکستان؛ اقلیت های قومی سوریه؛ نژادهای آرژانتین؛ اقوام و نژادهای اردن؛ نژاد در اسپانیا؛ نژادها در زیمبابوه؛ اقوام و نژادهای سودان؛ نژاد در کوبا؛ نژاد در ژاپن؛ نژاد افغانستان؛ نژاد در سنگال؛ نژادها و اقوام قزاقستان

کتابشناسی

  1. ↑ Department of Census and Statistics. (2023). Department of Census and Statistics-Sri Lanka. Statistics.gov.lk. http://www.statistics.gov.lk/ ‌
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ 2023 Annual Performance Report Presidential Secretariat. (n.d.). Retrieved September 10, 2024, from https://parliament.lk/uploads/documents/paperspresented/1718345582096755.pdf ‌
  3. ↑ Deborah de Koning. (n.d.). “Ravanisation”: The Revitalisation of Ravana among Sinhalese Buddhists in Post-War Sri Lanka. LIT Verlag Münster. ‌
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Heenkenda, H. M. S. C. R., & Fernando, T. G. I. (2023). Chronological attribution of Sinhalese inscriptions using deep learning approaches. Jnsfsl.sljol.info, 51(3). https://doi.org/10.4038/jnsfsr.v51i3.11200 ‌
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Sri Lanka Summary - The World Factbook. (n.d.). https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sri-lanka/summaries
  6. ↑ Perera, S. W. (2023). Sri Lanka. The Journal of Commonwealth Literature, 58(4), 942–959. https://doi.org/10.1177/00219894231200077
  7. ↑ Perera, E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications [Thematic Report]. https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ A History of Sri Lanka. (2024). Google Books. https://books.google.com/books/about/A_History_of_Sri_Lanka.html?id=dByI_qil26YC ‌
  9. ↑ Raghavan, M. D. (1971). Tamil culture in Ceylon : a general introduction. http://ci.nii.ac.jp/ncid/BA61760147
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Manogaran, C. (1987). Ethnic conflict and reconciliation in Sri Lanka. In University of Hawaii Press eBooks. https://doi.org/10.1515/9780824844981
  11. ↑ Muslim Population by country 2024. (n.d.-b). https://worldpopulationreview.com/country-rankings/muslim-population-by-country
  12. ↑ The Muslims of Sri Lanka One Thousand years of Ethnic Harmony 900 - 1915 : Free download, borrow, and streaming : Internet Archive. (2019, May 4). Internet Archive. https://archive.org/details/The_Muslims_of_Sri_Lanka
  13. ↑ The Muslims of Sri Lanka One Thousand years of Ethnic Harmony 900 - 1915 : Free download, borrow, and streaming : Internet Archive. (2019, May 4). Internet Archive. https://archive.org/details/The_Muslims_of_Sri_Lanka
  14. ↑ Top Burger Joints of 2024 – Yamu.lk. (2024, April 10). Yamu.lk. http://www.yamu.lk/kamu/top-burger-joints-of-2024/ ‌
  15. ↑ Jayawardena, P. (2020). Sri Lankan Out-Migration: Five key waves since independence. In University of Colombo, University of Colombo Review (Series III) (Vols. 1–1).[۱]
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Wickramasinghe, Y. (2019). The Major Determinant Factors Driving Youth Migration in Sri Lanka from 2019 to 2023. Kln.ac.lk. http://repository.kln.ac.lk/handle/123456789/27548 ‌
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Rathnayake, Z. (2022, March 29). Sri Lanka’s last indigenous people. https://www.bbc.com/travel/article/20220327-sri-lankas-last-indigenous-people
  18. ↑ Weerasekara, P. (2021). The value of protecting endangered language .in Culture: with special reference to examine the Vedda.
  19. ↑ Sri Lanka: Full Country Dossier. (2024). https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌
  20. ↑ K V Kurmanath. (2024, April 19). Veddas of Sri Lanka has a close genetic link with India: Study. BusinessLine. https://www.thehindubusinessline.com/news/science/veddas-of-sri-lanka-have-close-genetic-link-with-india-study/article68083697.ece ‌
  21. ↑ Korf, B., Silva, K. T., Center for Development Research, University of Bonn, & Department of Sociology, University of Peradenyia. (2003). Poverty, ethnicity and conflict in Sri Lanka [Journal-article].[۲]
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=نژادها_و_اقوام_سریلانکا&oldid=62614»