الگوهای خانواده در اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۳۳

دنیای مردان و زنان در خانه تقسیم می‌شد.

سن به طور قابل‌توجهی موقعیت زنان و مردان را در جامعه تحت تأثیر قرار می‌داد، به طور معمول رسیدن به سنین بالا احترام و موقعیت اجتماعی بالاتر را فراهم می‌آورد. شکل‌گیری طبقه متوسط تحصیل‌کرده که شامل تعداد رو به افزایش زنان تحصیل کرده و زنان کارگر بود باعث تلاش‌هایی دراواخر دهه 1980 در الگوهای سنتی شد. هم‌اکنون زنان و مردان در اماکن عمومی‌ در مدارس و دانشگاه‌ها، درمحیط کار، درحمل و نقل عمومی‌ و دررخ‌دادهای اجتماعی به تعامل با یکدیگر می‌پردازند.

خانه و خانواده

درحالی‌که بسیاری از خانواده‌ها زندگی خود را درخانه‌های هسته‌ای آغاز می‌کردند اما اردنی‌ها به دلایل مختلفی به روابط خویشاوندی خویش ادامه دادند. ازاین دلایل می‌توان به حمایت مالی، اطلاعات شغلی، ارتباطات اجتماعی، دسترسی به منابع استراتژیک، شرکای زناشویی، ترتیبات، حفاظت، مراقبت از فرزند و حمایت عاطفی افراد اشاره کرد.

عموما خانواده براساس روابط خونی بین مردم بود. پس یک نوع خانواده وجود نداشت و ساختار خانواده با تولدها، مرگ‌ها، ازدواج‌ها و مهاجرت‌ها تغییر می‌یافت. یک خانواه می‌توانست شامل یک زوج، بچه‌های مجردشان و شاید سایر خویشان همچون والدین، ناپدری و نامادری و یا خواهر مجرد بشود. هرچند نظام خویشاوندی براساس دودمان پدری بود اما خویشان مادری هم کم‌اهمیت نبودند. به‌ این دلیل که خانواده کانون زندگی اجتماعی بود، این انتظار از فرزندان می‌رفت که در سن مناسب ازدواج کنند. هم چنین اشخاص مطلقه و بیوه زن‌ها نیز می‌بایست به ازدواج مجدد اقدام کنند.

ازدواج‌ها باعث افزایش اعتبار مرد و زن در جامعه بود. تولد بچه نیز این اعتبار را افزون می‌کرد. بخصوص برای زنان که احساس امنیت بیشتری درخانواده متأهل داشتند. دراواخر دهه 1980 هنوز هم این که یک مرد جدا از خانواده خود زندگی می‌کرد غیرمعمول بود، مگر درمواردی که یک کارگر مهاجر یا یک دانش آموز بود.

درمیان روستاییان و قبایل شریک زندگی مطلوب عموزاده بود. دربسیاری از مناطق یک مرد حق عرفی خود برای جلوگیری از ازدواج‌های دختر عموی خود با یک غریبه را محفوظ می‌دانست. اگر عموزاده‌های مناسب برای ازدواج وجود نداشتند ازدواج با یکی ازخویشان پدری گزینه‌‌ی بعدی برای ازدواج بود. مطالعات بخش بهداری دانشگاه اردن دراواخر دهه 1980 بیانگر این موضوع بود که 50 درصد ازدواج‌ها فامیلی، 33 درصد ازدواج‌ها بین خویشان درجه یک، 7 درصد بین خویشان درجه 2، و 10 درصد با سایر خانواده‌ها صورت پذیرفته است.

لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

در ابتدا زن و مرد باید رضایت خود را از یکدیگر را اعلام کنند. معمولا مردان جوان گزینه خود برای ازدواج را با والدین درمیان می‌گذارند اما زنان معمولا چنین کاری انجام نمی‌دهند. هرچند حق رد کردن انتخاب والدین را دارند.

روابط خانوادگی

یک خانواده اردنی درمحیط اجتماع کاملا ازموقعیت زن و سطح اختیار او تأثیر می‌پذیرد. درمناطق کشاورزی روستایی و درمیان فقرای شهری، زنان نقش مهم خود در مسائل اقتصادی را به خوبی ایفا می‌کنند.

به طور سنتی، بعضی از زنان خانواده‌های فقیر شهری، بیرون از منزل کار می‌کنند و زنان روستایی بسیاری از وظایف را در خانه و مزرعه انجام می‌دهند. دربین طبقه سرمایه‌دار شهرنشین، زنان نقش اقتصادی کم‌رنگ‌تری ایفا می‌کنند. در بین طبقه‌‌ی متوسط شهری زنان موقعیت‌های بیشتری که گاهی اوقات متناقضند در اختیار دارند. بعضی از زنان این طبقه تحصیل کرده و دیده می‌شوند. درخانه‌های روستاییان و شهریان مرفه معمولا مکان‌های مجزایی برای مردان و زنان درنظر گرفته می‌شد. اما درمناطق فقیرنشین روستایی، مردان و زنان دریک خانه درکنار یکدیگر بودند.

موقعیت افراد در خانواده براساس جنسیت، سن و نوع خانه فرق می‌کرد. مردان نسبت به زنان ازحق اختیار بیشتری برخوردار بودند. سایر افراد خانواده از جمله مردان جوان می‌بایست از مردان بزرگتر هم چون پدربزرگ یا پدر خود تبعیت کنند. زنان مسن‌تر نیز عهده‌دار مسئولیت کنترل بچه‌ها نوجوانان هستند. موضوع شرف و آبرو موضوع مهمی‌ است که بین اعراب از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. درمورد زنان از مواردی که می‌تواند به آبروی آن‌ها لطمه وارد کند، می‌توان به طرز پوشش آن‌ها در جامعه و حضورشان در اماکن عمومی‌ اشاره کرد و اما درمورد مردان و آن چه که می‌تواند باعث هتک ابروی آن‌ها شود می‌توان به شیوه ابراز احساسات آن‌ها اشاره کرد. اگر این ابراز احساسات نشانه ضعف مرد در برابر زنان باشد شرف و آبروی او را زیر سؤال می‌برد.

مجازات برای بی‌آبرویی و بی‌عفتی برای مردان و زنان متفاوت است. آداب و رسوم این اجازه را به مرد می‌دهد که اگر یکی از زنان خویشاوند در رابطه جنسی نامشروع شرکت کرد، اورا بکشند. یک مجازات معمول‌تر این است که خانواده‌‌ی درگیر باید به سرعت موجبات ازدواجی شتاب‌زده را فراهم کنند. مردی که بی‌آبرویی کرده است وجاهت خود را درجامعه از دست می‌دهد^[۱].

نیز نگاه کنید به

کتابشناسی

↑ لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[1] لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-دنیای مردان و زنان اردنی درخانه تقسیم می شود. سن به طور قابل توجهی موقعیت زنان و مردان را در جامعه تحت تأثیر قرار می داد، به طور معمول رسیدن به سنین بالا احترام و موقعیت اجتماعی بالاتر را فراهم می آورد. شکل گیری طبقه متوسط تحصیل کرده که شامل تعداد روبه افزایش زنان تحصیل کرده و زنان کارگربود باعث تلاش هایی دراواخر دهه 1980 درالگوهای سنتی شد. هم اکنون زنان و مردان در اماکن عمومی در مدارس و دانشگاه ها، درمحیط کار، درحمل ونقل عمومی و دررخ دادهای اجتماعی به تعامل با یکدیگر می پردازند.
+دنیای مردان و زنان در خانه تقسیم می‌شد.
-درحالیکه بسیاری از خانواده ها زندگی خود را درخانه های هسته ای آغاز می کردند اما اردنی ها به دلایل مختلفی به روابط خویشاوندی خویش ادامه دادند. ازاین دلایل می توان به حمایت مالی، اطلاعات شغلی، ارتباطات اجتماعی، دسترسی به منابع استراتژیک، شرکای زناشویی، ترتیبات، حفاظت، مراقبت از فرزند و حمایت عاطفی افراد اشاره کرد.
+سن به طور قابل‌توجهی موقعیت زنان و مردان را در جامعه تحت تأثیر قرار می‌داد، به طور معمول رسیدن به سنین بالا احترام و موقعیت اجتماعی بالاتر را فراهم می‌آورد. شکل‌گیری طبقه متوسط تحصیل‌کرده که شامل تعداد رو به افزایش زنان تحصیل کرده و زنان کارگر بود باعث تلاش‌هایی دراواخر دهه 1980 در الگوهای سنتی شد. هم‌اکنون زنان و مردان در اماکن عمومی‌ در مدارس و دانشگاه‌ها، درمحیط کار، درحمل و نقل عمومی‌ و دررخ‌دادهای اجتماعی به تعامل با یکدیگر می‌پردازند.
-عموما خانواده براساس روابط خونی بین مردم بود. پس یک نوع خانواده وجود نداشت و ساختار خانواده با تولدها، مرگ ها، ازدواج ها و مهاجرت ها تغییر می یافت. یک خانواه می توانست شامل یک زوج، بچه های مجردشان و شاید سایر خویشان همچون والدین، ناپدری و نامادری و یا خواهرمجرد بشود.
+'''خانه و خانواده'''
-هرچند نظام خویشاوندی براساس دودمان پدری بود اما خویشان مادری هم کم اهمیت نبودند.
+درحالی‌که بسیاری از خانواده‌ها زندگی خود را درخانه‌های هسته‌ای آغاز می‌کردند اما اردنی‌ها به دلایل مختلفی به روابط خویشاوندی خویش ادامه دادند. ازاین دلایل می‌توان به حمایت مالی، اطلاعات شغلی، ارتباطات اجتماعی، دسترسی به منابع استراتژیک، شرکای زناشویی، ترتیبات، حفاظت، مراقبت از فرزند و حمایت عاطفی افراد اشاره کرد.
-به این دلیل که خانواده کانون زندگی اجتماعی بود، این انتظار از فرزندان می رفت که درسن مناسب ازدواج کنند. هم چنین اشخاص مطلقه و بیوه زن ها نیز می بایست به ازدواج مجدد اقدام کنند.
+عموما خانواده براساس روابط خونی بین مردم بود. پس یک نوع خانواده وجود نداشت و ساختار خانواده با تولدها، مرگ‌ها، ازدواج‌ها و مهاجرت‌ها تغییر می‌یافت. یک خانواه می‌توانست شامل یک زوج، بچه‌های مجردشان و شاید سایر خویشان همچون والدین، ناپدری و نامادری و یا خواهر مجرد بشود. هرچند نظام خویشاوندی براساس دودمان پدری بود اما خویشان مادری هم کم‌اهمیت نبودند. به‌ این دلیل که خانواده کانون زندگی اجتماعی بود، این انتظار از فرزندان می‌رفت که در سن مناسب ازدواج کنند. هم چنین اشخاص مطلقه و بیوه زن‌ها نیز می‌بایست به ازدواج مجدد اقدام کنند.
-یک خانواده اردنی درمحیط اجتماع کاملا ازموقعیت زن و سطح اختیار او تأثیر می پذیرد. درمناطق کشاورزی روستایی و درمیان فقرای شهری، زنان نقش مهم خود در مسائل اقتصادی را به خوبی ایفا می کنند.
+ازدواج‌ها باعث افزایش اعتبار مرد و زن در جامعه بود. تولد بچه نیز این اعتبار را افزون می‌کرد. بخصوص برای زنان که احساس امنیت بیشتری درخانواده متأهل داشتند. دراواخر دهه 1980 هنوز هم این که یک مرد جدا از خانواده خود زندگی می‌کرد غیرمعمول بود، مگر درمواردی که یک کارگر مهاجر یا یک دانش آموز بود.
-به طورسنتی، بعضی از زنان خانواده های فقیر شهری، بیرون از منزل کار می کنند و زنان روستایی بسیاری از وظایف را درخانه ومزرعه انجام می دهند. دربین طبقه سرمایه دارشهرنشین، زنان نقش اقتصادی کم رنگ تری ایفا می کنند. دربین طبقه ی متوسط شهری زنان موقعیت های بیشتری که گاهی اوقات متناقضند دراختیاردارند. بعضی از زنان این طبقه تحصیل کرده و دیده می شوند. درخانه های روستاییان و شهریان مرفه معمولا مکان های مجزایی برای مردان و زنان درنظرگرفته می شد. اما درمناطق فقیرنشین روستایی، مردان و زنان دریک خانه درکناریکدیگر بودند.
+درمیان روستاییان و قبایل شریک زندگی مطلوب عموزاده بود. دربسیاری از مناطق یک مرد حق عرفی خود برای جلوگیری از ازدواج‌های دختر عموی خود با یک غریبه را محفوظ می‌دانست. اگر عموزاده‌های مناسب برای ازدواج وجود نداشتند ازدواج با یکی ازخویشان پدری گزینه‌‌ی بعدی برای ازدواج بود. مطالعات بخش بهداری دانشگاه [[اردن]] دراواخر دهه 1980 بیانگر این موضوع بود که 50 درصد ازدواج‌ها فامیلی، 33 درصد ازدواج‌ها بین خویشان درجه یک، 7 درصد بین خویشان درجه 2، و 10 درصد با سایر خانواده‌ها صورت پذیرفته است.[[پرونده:نهاد خانواده در اردن.png|بندانگشتی|لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)]]در ابتدا زن و مرد باید رضایت خود را از یکدیگر را اعلام کنند. معمولا مردان جوان گزینه خود برای ازدواج را با والدین درمیان می‌گذارند اما زنان معمولا چنین کاری انجام نمی‌دهند. هرچند حق رد کردن انتخاب والدین را دارند.
-موقعیت افراد در خانواده براساس جنسیت، سن ونوع خانه فرق می کرد. مردان نسبت به زنان ازحق اختیار بیشتری برخوردار بودند. سایر افراد خانواده از جمله مردان جوان می بایست از مردان بزرگتر هم چون پدربزرگ یا پدر خود تبعیت کنند. زنان مسن ترنیز عهده دار مسئولیت کنترل بچه ها نوجوانان هستند.
+'''روابط خانوادگی'''
-موضوع شرف و آبرو موضوع مهمی است که بین اعراب از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. درمورد زنان از مواردی که می تواند به آبروی آن ها لطمه وارد کند، می توان به طرز پوشش آن ها در جامعه و حضورشان در اماکن عمومی اشاره کرد و اما درمورد مردان و آن چه که می تواند باعث هتک ابروی آن ها شود می توان به شیوه ابراز احساسات آن ها اشاره کرد. اگر این ابراز احساسات نشانه ضعف مرد در برابر زنان باشد شرف و آبروی اورا زیرسؤال می برد.
+یک خانواده اردنی درمحیط اجتماع کاملا ازموقعیت زن و سطح اختیار او تأثیر می‌پذیرد. درمناطق کشاورزی روستایی و درمیان فقرای شهری، زنان نقش مهم خود در مسائل اقتصادی را به خوبی ایفا می‌کنند.
-مجازات برای بی آبرویی و بی عفتی برای مردان و زنان متفاوت است. آداب و رسوم این اجازه را به مرد می دهد که اگر یکی از زنان خویشاوند در رابطه جنسی نامشروع شرکت کرد، اورا بکشند. یک مجازات معمول تر این است که خانواده ی درگیر باید به سرعت موجبات ازدواجی شتاب زده را فراهم کنند. مردی که بی آبرویی کرده است وجاهت خود را درجامعه ازدست می دهد.
+به طور سنتی، بعضی از زنان خانواده‌های فقیر شهری، بیرون از منزل کار می‌کنند و زنان روستایی بسیاری از وظایف را در خانه و مزرعه انجام می‌دهند. دربین طبقه سرمایه‌دار شهرنشین، زنان نقش اقتصادی کم‌رنگ‌تری ایفا می‌کنند. در بین طبقه‌‌ی متوسط شهری زنان موقعیت‌های بیشتری که گاهی اوقات متناقضند در اختیار دارند. بعضی از زنان این طبقه تحصیل کرده و دیده می‌شوند. درخانه‌های روستاییان و شهریان مرفه معمولا مکان‌های مجزایی برای مردان و زنان درنظر گرفته می‌شد. اما درمناطق فقیرنشین روستایی، مردان و زنان دریک خانه درکنار یکدیگر بودند.
+موقعیت افراد در خانواده براساس جنسیت، سن و نوع خانه فرق می‌کرد. مردان نسبت به زنان ازحق اختیار بیشتری برخوردار بودند. سایر افراد خانواده از جمله مردان جوان می‌بایست از مردان بزرگتر هم چون پدربزرگ یا پدر خود تبعیت کنند. زنان مسن‌تر نیز عهده‌دار مسئولیت کنترل بچه‌ها نوجوانان هستند. موضوع شرف و آبرو موضوع مهمی‌ است که بین اعراب از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. درمورد زنان از مواردی که می‌تواند به آبروی آن‌ها لطمه وارد کند، می‌توان به طرز پوشش آن‌ها در جامعه و حضورشان در اماکن عمومی‌ اشاره کرد و اما درمورد مردان و آن چه که می‌تواند باعث هتک ابروی آن‌ها شود می‌توان به شیوه ابراز احساسات آن‌ها اشاره کرد. اگر این ابراز احساسات نشانه ضعف مرد در برابر زنان باشد شرف و آبروی او را زیر سؤال می‌برد.
+مجازات برای بی‌آبرویی و بی‌عفتی برای مردان و زنان متفاوت است. آداب و رسوم این اجازه را به مرد می‌دهد که اگر یکی از زنان خویشاوند در رابطه جنسی نامشروع شرکت کرد، اورا بکشند. یک مجازات معمول‌تر این است که خانواده‌‌ی درگیر باید به سرعت موجبات ازدواجی شتاب‌زده را فراهم کنند. مردی که بی‌آبرویی کرده است وجاهت خود را درجامعه از دست می‌دهد<ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)</ref>.
+== نیز نگاه کنید به ==
+[[نهاد خانواده ژاپن]]؛ [[نهاد خانواده روسیه]]؛ [[نهاد خانواده کانادا]]؛ [[نهاد خانواده کوبا]]؛ [[نهاد خانواده در مصر]]؛ [[نهاد خانواده تونس]]؛ [[نهاد خانواده افغانستان]]؛ [[نهاد خانواده سنگال]]؛ [[نهاد خانواده فرانسه]]؛ [[نهاد خانواده در مالی]]؛ [[نهاد خانواده سوریه]]؛ [[نهاد خانواده سودان]]؛ [[نهاد خانواده ساحل عاج]]؛ [[نهاد خانواده زیمبابوه]]؛ [[نهاد خانواده تایلند]]؛ [[نهاد خانواده اوکراین]]؛ [[نهاد خانواده اسپانیا]]؛ [[نهاد خانواده اتیوپی]]؛ [[نهاد خانواده سیرالئون]]؛ [[نهاد خانواده قطر]]؛ [[نهاد خانواده لبنان]]
+== کتابشناسی ==