جغرافیای طبیعی تونس

جمهوری تونس با مساحتی حدود 162/155 کیلومتر مربع کوچک‌ترین کشور مسلمان در شمال آفریقای سفید است که از شمال و مشرق به دریای مدیترانه، از جنوب شرقی به صحرای لیبی و از مغرب به کوه‌های الجزایر محدود است، تونس با جمهوری الجزایر ۹۵۶ کیلومتر و با دولت لیبی ۴۵۹ کیلومتر مرز مشترک خاکی دارد، طول جغرافیایی تونس از شمال به جنوب ۷۵۶ و از شرق به غرب ۳۵۱ کیلومتر است، این کشور با برخورداری از ۱۳۰۰ کیلومتر ساحل (بدون محاسبه جزیره‌ها) و دشت‌های هموار و پوشیده شده از درختان متنوع، به‌ویژه درختان زیتون، از آب‌وهوای مدیترانه‌ای دلچسبی، به‌ویژه در مناطق شرقی و شمالی، برخوردار است. تونس با جزیره سیسیل ایتالیا ۱۳۷ کیلومتر فاصله دارد و فاصله زمانی سفر هوایی از شهر تونس به پایتخت ایتالیا نیز تقریبا چهل‌وپنج دقیقه و به پاریس دو ساعت است. سفر دریایی از تونس به ایتالیا و فرانسه نیز با ناوگان مسافربری تونس و برخی از کشورهای اروپایی از شهرهای گوناگون، مانند تونس، بنزرت و جزیره جربه انجام می‌شود؛ سفر دریایی از شهر بندر حلق‌الوادی در تونس به بندر ژنوا در ایتالیا تقریبا یک شبانه‌روز طول می‌کشد.

ارتفاعات تونس

تونس کشوری هموار با دشت‌های فراوان و ارتفاعات اندک است و بیشتر ناهمواری آن در مناطق هم‌جوار با سلسله کوه‌های الجزایر است مناطق کوهستانی در شمال و غرب این کشور قرار دارد و صحرا و بیابان نیز در مناطق جنوبی و مرکزی گسترده است، جبل شعانبی با ارتفاعی در حدود ۱۵۴۴ متر بزرگ‌ترین کوه تونس است. مطماطه، خمیر، دورسیل، زغوان، رصاص، بوقرنین، سبیطله، کسریره و فرینه از دیگر ارتفاعات مهم تونس است. یونسکو ارتفاعات اشکل واقع در شمال تونس را در فهرست میراث جهانی قرار داده است، جرید و نفزاوه نیز از مهم‌ترین واحه‌های تونس است.

رود‌ها و دریاچه‌های تونس

مجرده و ملیان بزرگ‌ترین رودخانه‌های تونس است؛ رودخانه مجرده از کشور الجزایر سرچشمه می‌گیرد و در نزدیکی غار الملح واقع در شمال شرقی تونس به دریا می‌ریزد و در مسیر خود مناطقی، مانند تستور، باجه و تبرسق را سیراب می‌کند. ده دریاچه در تونس وجود دارد که بحیره تونس و بحیره بنزرت مهم‌ترین دریاچه‌های آبی و شط جری بزرگ‌ترین دریاچه نمکی این کشور است.

جزایر و مجمع الجزایر تونس

خلیج تونس، خلیج حمامات، خلیج قابس و خلیج بوغراره در جزیره جربه مهم‌ترین مناطق خلیجی تونس است. خلیج قابس در قدیم به سرت‌الصغیر معروف بوده است. جزایر قرقنه و جربه در جنوب تونس و شبه‌جزیره‌های منستیر و مهدیه نیز در شرق این کشور از از مهم‌تریــن جزایــر و نیز بهتریــن مناطق جذب گردشــگری در تونس اســت. بندرهای حلق‌الوادی، تونس، بنزرت و صفاقس از مهم‌ترین بنادر دریایی تونس و یکی از مهم‌ترین مناطق دریایی برای رفت و آمد ناوگان‌های بین‌المللی است.

پوشش گیاهی تونس

منابع گیاهی تونـس را از زمان هـای دور بـه علـت سرسـبزی و پوشـش گیاهـی آن به ویـژه باغ هـای زیتـون و مرکبـات، (تونـس الخضـراء) می خواننـد. خــاک تونــس در مناطــق شــمال و شــرق ایــن کشــور بســیار حاصلخیــز و از تنــوع گیاهــی فراوانــی برخـوردار اسـت. سـه درصـد از مسـاحت تونـس را رْمـل و شـن زار تشــکیل می دهــد و هرچــه از شــمال بــه ســوی مناطــق مرکــزی و جنوبــی پیشــروی کنیــم، از سرســبزی خــاک کاســته و بــر حجــم و وســعت بیابان هــا و صحراهــا افــزوده می شــود. حرکــت شــن‌های روان و پیشــروی آن بــه مناطــق دیگــر، یکــی از چالش هــای مهــم زیســت محیطی کنونــی تونــس اســت. مســاحت جنگل‌های این کشــور بالغ بر 555 هزار هکتار است. بیشتر زمین‌های کشــاورزی در مناطق شمالی و غربی کشور متمرکز اســت. زیتــون و انجیــر از درختــان اصلــی و بومــی تونس اســت. پژوهشــگران تونسی برآنند که برنج، نیشــکر، ابریشم، نارنج، لیمو، آلوچه سیاه، شاه بلوط و پسته را ایرانی‌ها در دوران اسلامی با خود به تونس بردند. مرکبات، گندم، جو، انگور، پرتقال، هلو، گالبی، هندوانه و شاتوت از مهم‌ترین فرآورده‌های کشاورزی تونس است. فرآورده‌های زیتون در شهر صفاقس و تولید خرما در مناطقی، مانند نفطه وتوزر که درتونس موسوم به خرمای «دقله» یا «دگله» است، از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است و به خارج از کشور صادر می‌شود. تونس دارای مقام چهارم تولید زیتون در جهان است. جزیرە جربه واقع در جنوب شرقی تونس از مهم‌ترین مناطق کاشت و برداشت برنج دانه درشت است. سبزی‌های معطر، مانند تره، شاهی، تلخون و مرزه در تونس کاشته نمی‌شود و از ریحان نیز در گل‌فروشی‌ها استفاده می‌شود. برخی از سبزیجات به نام «قناریه» و «بسباس» نیز در تونس استفاده می‌شود که به نظر می‌رسد در ایران وجود ندارد. توت و ابریشم در خلیج قابس به عمل می‌آید.

پوشش جانوری تونس

جانورانـی چـون گوسـفند، بـز، گاو، اسـب، شـتر، سـگ، شـترمرغ،خـروس، بوقلمـون، خرگـوش، گربـه، کفتـار، گـراز، خـوک، شـغال،آهـو و انـواع مـار و بزمجـه انـواع گوناگـون منابـع جانـوری تونـس اسـت؛ شـیر، ببر، پلنگ، فیل و زرافه در محیط زیسـت تونس وجود نـدارد و مـردم تونـس بـه گربـه کـه آن را «قطوسـه» می نامنـد، بسـیار علاقه‌مندنـد.

آب و هوای تونس

آب وهـوای مناطـق شـرقی، شـمالی و غربـی تونـس مدیترانـه ای وَ غیرشـرجی و مناطـق مرکـزی و جنوبـی نیـز از هوایـی نیمه مرطوب و خشـک برخـوردار اسـت. میانگیـن دمـا بیـن 10تـا 27 درجـه اسـت و درجـه‌ی هـوا در برخـی از روزهـای تابسـتان، به ویـژه تیرمـاه، بسـیار گـرم و سـوزان اسـت و گاهـی اوقـات بـه پنجـاه درجـه نیـز می‌رسد.

زمسـتان تونـس غالبـا سـرد و همـراه با سـوز سرماسـت؛ سـرمایی که از اروپـا وارد تونـس می شـود. سـامانه‌ی بـارش بـرف فقـط در منطقـە عیـن دراهـم واقـع در شـمال غربـی تونس فعال اسـت و شـهر تونس برفـی بـه خـود نمی بینـد. پایـداری هـوا در طـول سـال به خصوص در فصل هـای باران خیـز بسـیار کـم اسـت؛ به گونـه ای کـه در طـول روز، ابـری و آفتابی شـدن آسـمان به گونـه ای متنـاوب اتفـاق می افتـد. آســمان پایتخت تونس و مناطق ســاحلی همواره ابری اســت و باران‌های موســمی در طول ســال فراوان و به طــور متناوب می بارد. بــارش بــاران در تونس به انواع گوناگون ســوزنی و ســیلابی وجود دارد. گاهــی جاری شــدن ســیل و ایجاد آب گرفتگــی در خیابان‌ها و منازل موجب اختلال در زندگی عادی مردم می‌شود. میزان بارندگی ســالانه در مناطق شــمالی کشــور به انــدازە 800 میلیمتر می رســد. مناطــق مرکــزی بین 200 تا 400 میلیمتــر و بخش‌های جنوبی نیز بین 50تا 150 میلیمتر باران سالانه را ثبت می‌کنند.

جاذبه‌های طبیعی تونس

هوای مدیترانه‌ای، ســاحل‌های ماسه‌ای، دریای آبی، چشمه‌های آب گرم، بیابان‌های زیبــا و جنگل‌های تنک مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی تونس اســت. شمال، شمال شرقی و جنوب شرقی تونس را آب‌های دریای مدیترانه فرا گرفته اســت؛ پدیدهای خدادادی که این کشــور را به منطقە ماسه‌های طلایی معروف کرده است. جنوب و مرکز تونس نیــز با داشــتن بیابان‌ها و واحه‌هــای طبیعی، کــه از مهمترین مناطق خرماخیز این کشــور هســتند، هرساله گردشــگران زیادی را به‌سوی خود جذب می‌کند.

نیز نگاه کنید به

• جغرافیای طبیعی در چین
• جغرافیای طبیعی روسیه
• جغرافیای طبیعی کانادا
• جغرافیای طبیعی مصر
• جغرافیای طبیعی افغانستان
• جغرافیای طبیعی لبنان
• جغرافیای طبیعی کوبا
• جغرافیای طبیعی ترکیه
• جغرافیای طبیعی قزاقستان
• جغرافیای طبیعی پاکستان
• آب و هوای چین
• آب و هوای روسیه
• آب و هوای کانادا
• آب و هوای مصر
• آب و هوای افغانستان
• آب و هوای لبنان
• آب و هوای کوبا
• آب و هوای ترکیه
• آب و هوای قزاقستان
• آب و هوای پاکستان
• ارتفاعات چین
• ارتفاعات روسیه
• ارتفاعات کانادا
• ارتفاعات مصر
• ارتفاعات افغانستان
• ارتفاعات لبنان
• ارتفاعات کوبا
• ارتفاعات ترکیه
• ارتفاعات قزاقستان
• ارتفاعات پاکستان
• رودها و دریاچه‌های چین
• رودها و دریاچه‌های روسیه
• رودها و دریاچه‌های کانادا
• رودها و دریاچه‌های مصر
• رودها و دریاچه‌های افغانستان
• رودها و دریاچه‌های لبنان
• رودها و دریاچه‌های کوبا
• رودها و دریاچه‌های ترکیه
• رودها و دریاچه‌های قزاقستان
• رودها و دریاچه‌های پاکستان
• پوشش گیاهی چین
• پوشش گیاهی روسیه
• پوشش گیاهی کانادا
• پوشش گیاهی مصر
• پوشش گیاهی افغانستان
• پوشش گیاهی لبنان
• پوشش گیاهی کوبا
• پوشش گیاهی ترکیه
• پوشش گیاهی قزاقستان
• پوشش گیاهی پاکستان
• پوشش جانوری چین
• پوشش جانوری روسیه
• پوشش جانوری کانادا
• پوشش جانوری مصر
• پوشش جانوری افغانستان
• پوشش جانوری لبنان
• پوشش جانوری کوبا
• پوشش جانوری ترکیه
• پوشش جانوری قزاقستان
• پوشش جانوری پاکستان
• جزایر و مجمع الجزایر چین
• جزایر و مجمع الجزایر روسیه
• جزایر و مجمع الجزایر کانادا
• جزایر و مجمع الجزایر مصر
• جزایر و مجمع الجزایر افغانستان
• جزایر و مجمع الجزایر لبنان
• جزایر و مجمع الجزایر کوبا
• جزایر و مجمع الجزایر ترکیه
• جزایر و مجمع الجزایر قزاقستان
• جزایر و مجمع الجزایر پاکستان
• جغرافیای انسانی چین