خط در سوریه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
شکل نوشتاری رایج در | شکل نوشتاری رایج در [[سوریه]]، خط و الفبای عربی است که البته بهتر است خط اسلامی نامیده شود؛ زیرا خط عربی پیش از اسلام، نوعی خط نَسْخِ برگرفته از خط «نَبَطی» (''Nabati'')[5]و الفبای «نیاسینایی» یا «پیشاسینایی» (''Proto-Sinaitic'') بود و نگارشی ساده، بی نقطه و اعراب و کمکاربرد داشت؛ اما بعد از گسترش اسلام و ورود مستعربه و اقوام دیگر به اسلام و حکومت اسلامی، به سرعت با خطوط دیگر درآمیخت و به کمال رسید. | ||
در [[سوریه]] پیش از اسلام نیز شکل و ریشه خط و الفبا به قول منطقیون، مقول به تفصیل | در [[سوریه]] پیش از اسلام نیز شکل و ریشه خط و الفبا به قول منطقیون، مقول به تفصیل است؛ یعنی باتوجه به تمدنهای یکپارچه حاکم برر [[سوریه]] و نیز تمدنهای پراکنده ای که به شکل دولتشهرهای مستقل در مناطق مختلف [[سوریه]] شکل گرفتهاند، طیفی از انواع خطوط، مورد استفاده بوده است؛ مثل خط و الفبای اوگاریتی، مصری، آرامی (نبطی، تدمری و...)، فنیقی و در ادوار متأخرتر، سریانی (آشوری)، عبری، یونانی و رومی.<ref>''Jacques Ryckmans, Inscribed Old South Arabian sticks and palm-leaf stalks: An introduction and a paleographical approach, p. 127''</ref> | ||
در حال حاضر خط و الفبای سریانی (''Syriac alphabet'') در | در حال حاضر خط و الفبای سریانی (''Syriac alphabet'') در کلیساهای یعقوبی به عنوان خط زبان مقدس کتاب مقدس، اموزش داده و استفاده میشود که سه گونه متفاوت دارد: مُدوّر یا «استرانگلو» (''Esṭrangēlā'')، شرقی یا «مدنحایا» (''<nowiki/>'Maḏnḥāyā''') و «سِرطا» (''Serṭā'') (گونه غربی)؛ بدین شکل: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| rowspan="2" |'''نام''' | | rowspan="2" |'''نام''' | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
|'''''سرتو''''' | |'''''سرتو''''' | ||
|- | |- | ||
|[[Aleph|''Ālep̄'']] | |[[Aleph&action=edit&redlink=1&action=edit&redlink=1|''Ālep̄'']] | ||
| | | | ||
| | | | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
|''b'' | |''b'' | ||
|- | |- | ||
|[[Gimel|''Gāmal'']] | |[[Gimel&action=edit&redlink=1&action=edit&redlink=1|''Gāmal'']] | ||
| | | | ||
| | | | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
|''h'' | |''h'' | ||
|- | |- | ||
|[[Waw (letter)|''Waw'']] | |[[Waw (letter)&action=edit&redlink=1&action=edit&redlink=1|''Waw'']] | ||
| | | | ||
| | | | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
|''n'' | |''n'' | ||
|- | |- | ||
|[[Samekh|''Semkaṯ'']] | |[[Samekh&action=edit&redlink=1&action=edit&redlink=1|''Semkaṯ'']] | ||
| | | | ||
| | | | ||
| خط ۱۵۰: | خط ۱۵۰: | ||
(''th'', ''θ'') | (''th'', ''θ'') | ||
|} | |} | ||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[خط ژاپنی]]؛ [[خط روسی]]؛ [[زبان و خط کوبایی]]؛ [[زبان و خط تونسی]]؛ [[خط افغانی]] ؛ [[خط چینی]]؛ [[خط سنگالی]]؛ [[زبان و خط فرانسوی]]؛ [[زبان و خط آرژانتینی]]؛ [[زبان و خط رسمی مالی]]؛ [[زبان و خط رسمی ساحل عاج]]؛ [[زبان و خط رسمی تایلند]]؛ [[زبان و خط رسمی اردن]]؛ [[زبان و خط رسمی سیرالئون]]؛ [[زبان و خط رسمی قطر]] | |||
== پاورقی == | |||
[5] . نَبَطیان قومی آرامیان، شاخه کنعانیان بودند که در شمال [[خلیج عقبه]] و شمال خاوری شبه‌جزیره سینا و شمال خاوری [[مصر]] زندگی می‌کردند. نام پایتخت ایشان «رقمو» (''Raqēmō'') بود که در « جبل‌المذبح» در [[اردن]] کنونی قرار دارد. یونانیان آن را «پترا» (''Petraea'') می‌گفتند. [[پترا]] یعنی سنگ و شهر به خاطر مقبره‌‌‌‌‌هایش که در صخره‌‌‌‌‌ها تراشیده شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، بدین نام تسمیه شده‌‌‌‌‌است. | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۶
شکل نوشتاری رایج در سوریه، خط و الفبای عربی است که البته بهتر است خط اسلامی نامیده شود؛ زیرا خط عربی پیش از اسلام، نوعی خط نَسْخِ برگرفته از خط «نَبَطی» (Nabati)[5]و الفبای «نیاسینایی» یا «پیشاسینایی» (Proto-Sinaitic) بود و نگارشی ساده، بی نقطه و اعراب و کمکاربرد داشت؛ اما بعد از گسترش اسلام و ورود مستعربه و اقوام دیگر به اسلام و حکومت اسلامی، به سرعت با خطوط دیگر درآمیخت و به کمال رسید.
در سوریه پیش از اسلام نیز شکل و ریشه خط و الفبا به قول منطقیون، مقول به تفصیل است؛ یعنی باتوجه به تمدنهای یکپارچه حاکم برر سوریه و نیز تمدنهای پراکنده ای که به شکل دولتشهرهای مستقل در مناطق مختلف سوریه شکل گرفتهاند، طیفی از انواع خطوط، مورد استفاده بوده است؛ مثل خط و الفبای اوگاریتی، مصری، آرامی (نبطی، تدمری و...)، فنیقی و در ادوار متأخرتر، سریانی (آشوری)، عبری، یونانی و رومی.[۱]
در حال حاضر خط و الفبای سریانی (Syriac alphabet) در کلیساهای یعقوبی به عنوان خط زبان مقدس کتاب مقدس، اموزش داده و استفاده میشود که سه گونه متفاوت دارد: مُدوّر یا «استرانگلو» (Esṭrangēlā)، شرقی یا «مدنحایا» ('Maḏnḥāyā') و «سِرطا» (Serṭā) (گونه غربی)؛ بدین شکل:
| نام | نویسه | معادل انگلیسی | ||
| مدنحایا | مدنحایا | سرتو | ||
| Ālep̄ | ā | |||
| Bēṯ | b | |||
| Gāmal | g | |||
| Dālaṯ | d | |||
| Hē | h | |||
| Waw | w
ū / ō / u / o | |||
| Zayn | z | |||
| Ḥēṯ | ḥ | |||
| Ṭēṯ | ṭ | |||
| Yōḏ | y
ī / i | |||
| Kāp̄ | k
(kh, x) | |||
| Lāmaḏ | l | |||
| Mīm | m | |||
| Nūn | n | |||
| Semkaṯ | s | |||
| Ē | ʿ | |||
| Pē | p
(ph/ f) | |||
| Ṣāḏē | ṣ | |||
| Qōp̄ | q | |||
| Rēš | r | |||
| Šīn | š (sh) | |||
| Taw | t
(th, θ) | |||
نیز نگاه کنید به
خط ژاپنی؛ خط روسی؛ زبان و خط کوبایی؛ زبان و خط تونسی؛ خط افغانی ؛ خط چینی؛ خط سنگالی؛ زبان و خط فرانسوی؛ زبان و خط آرژانتینی؛ زبان و خط رسمی مالی؛ زبان و خط رسمی ساحل عاج؛ زبان و خط رسمی تایلند؛ زبان و خط رسمی اردن؛ زبان و خط رسمی سیرالئون؛ زبان و خط رسمی قطر
پاورقی
[5] . نَبَطیان قومی آرامیان، شاخه کنعانیان بودند که در شمال خلیج عقبه و شمال خاوری شبه‌جزیره سینا و شمال خاوری مصر زندگی می‌کردند. نام پایتخت ایشان «رقمو» (Raqēmō) بود که در « جبل‌المذبح» در اردن کنونی قرار دارد. یونانیان آن را «پترا» (Petraea) می‌گفتند. پترا یعنی سنگ و شهر به خاطر مقبره‌‌‌‌‌هایش که در صخره‌‌‌‌‌ها تراشیده شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، بدین نام تسمیه شده‌‌‌‌‌است.
کتابشناسی
- ↑ Jacques Ryckmans, Inscribed Old South Arabian sticks and palm-leaf stalks: An introduction and a paleographical approach, p. 127