تصوف در اردن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
==== طریق خلوتیه ==== | ==== طریق خلوتیه ==== | ||
این طریق فعالیت اجتماعی قابل توجهی دارد؛ امان در منطقــه الکرسی پیروان شیخ حسنی الشریف، در وادی السیر پیروان البیادر و در مفرق پیروان شیخ عبدالحی | این طریق فعالیت اجتماعی قابل توجهی دارد؛ امان در منطقــه الکرسی پیروان شیخ حسنی الشریف، در وادی السیر پیروان البیادر و در مفرق پیروان شیخ عبدالحی عفیفی‌اند. در زرقاء نیز این طریقت دیده می‌شود. | ||
==== طریق نویهیه ==== | ==== طریق نویهیه ==== | ||
این طریق در امان وجود دارد و در فلسطین نیز شعبه‌هایی از این طریق وجود دارد. | این طریق در امان وجود دارد و در فلسطین نیز شعبه‌هایی از این طریق وجود دارد. | ||
تصوف در [[اردن]] هم اکنون دچار ضعف آشکاری گردیده استکه دلایل داخلی و خارجی متعدد در آن دخیلند. از جمله دلایل داخلی آن است که بسیاری از کسانی که امروز تصوف در اردن را هدایت می‌کنند، خود اهل سیر و سلوک واقعی نیستند، که به این ترتیب مریدان این راه دچار خطاهای زیادی شده و کسی نیست تا آنان را از این خطاها و کجی‌ها نجات دهد؛ این مهم‌ترین دلیل ایجاد چهره منفی از تصوف اسلامی و نقش آن در زندگی است. هم چنین؛ مریدان و پیروان هر شیخی معتقدند که فقط او شایسته‌ی خلافت است و شیوخ دیگر این شایستگی را ندارند؛ بدین ترتیب شیوخ دیگر را متهم می‌کنند که خود اسباب اختلاف و دودستگی را در بین آنان به وجود می‌آورد. به علاوه ظاهرگرایی و غلبه صورت و ظاهر و عدم وجود عشق صادقانه به عنوان محرک و انگیزه آنان، سبب شده که پیشرفتی در تصوف وجود نداشته باشد. عوامل خارجی این ضعف عبارتند از: | تصوف در [[اردن]] هم اکنون دچار ضعف آشکاری گردیده استکه دلایل داخلی و خارجی متعدد در آن دخیلند. از جمله دلایل داخلی آن است که بسیاری از کسانی که امروز [[تصوف در اردن]] را هدایت می‌کنند، خود اهل سیر و سلوک واقعی نیستند، که به این ترتیب مریدان این راه دچار خطاهای زیادی شده و کسی نیست تا آنان را از این خطاها و کجی‌ها نجات دهد؛ این مهم‌ترین دلیل ایجاد چهره منفی از تصوف اسلامی و نقش آن در زندگی است. هم چنین؛ مریدان و پیروان هر شیخی معتقدند که فقط او شایسته‌ی خلافت است و شیوخ دیگر این شایستگی را ندارند؛ بدین ترتیب شیوخ دیگر را متهم می‌کنند که خود اسباب اختلاف و دودستگی را در بین آنان به وجود می‌آورد. به علاوه ظاهرگرایی و غلبه صورت و ظاهر و عدم وجود عشق صادقانه به عنوان محرک و انگیزه آنان، سبب شده که پیشرفتی در تصوف وجود نداشته باشد. عوامل خارجی این ضعف عبارتند از: | ||
* هجوم قوی دشمنان اسلام به تصوف و صوفی‌گری؛ | * هجوم قوی دشمنان اسلام به تصوف و صوفی‌گری؛ | ||
* انحراف تصوف به دلیل رمز‌گرایی آن. | * انحراف تصوف به دلیل رمز‌گرایی آن. | ||
به این ترتیب که برخی از شیوخ صوفی به سوی رمزگونه سخن گفتن پیش می‌روند و سخنان آنان به گونه ای دیگر تفسیر می‌شود. در نهایت | به این ترتیب که برخی از شیوخ صوفی به سوی رمزگونه سخن گفتن پیش می‌روند و سخنان آنان به گونه ای دیگر تفسیر می‌شود. در نهایت [[تصوف در اردن|تصوف اردن]] به عنوان جزئی از تصوف جهانی دچار ضعف گردیده و همانند سایر آن‌ها رو به سقوط نهاده است<ref>برگرفته از https://islamonline.net/feker/discussion/2035</ref><ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)</ref>. | ||
== نیز نگاه کنید به == | == نیز نگاه کنید به == | ||
نسخهٔ ۴ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۴۲
تصوف در اردن دارای حالت ویژه‌ای است. زیرا تفکر جهاد و مقاومت جهت آزادسازی سرزمین اشغالی فلسطین و قدس در اذهان مردم جای گرفته و به دلیل تاریخ مشترکی که بین فلسطین و اردن وجود دارد، طبیعی است که تصوف در اردن به شکل پنهان و به دور از اذهان عمومی باشد. اهل تصوف در اردن با سایر گروه‌های سیاسی و احزاب روابط دوستانه و همزیستی مسالمت آمیزی دارند و جز در موارد نادر کشمکشی بین آنان رخ نداده است حتی روابط اهل تصوف با غیر مسلمانان مانند مسیحیان نیز مسالمت آمیز و در صلح است.
متصوفه در اردن اعضای خود را از مشارکت سیاسی منع نمی‌کنند ولی ترجیح می‌دهند که به حوزه‌ها و کشمکش‌های سیاسی وارد نشوند. برخی از متصوفه به شکلی ضعیف مشارکت‌هایی در پارلمان، وزارت خانه‌ها، مناصب دینی و سیاسی داشته اند. بسیاری از متصوفه در امور اجتماعی نیز حضور دارند. برخی از آنان زمان‌های خاصی را به کمک به فقراء، نیازمندان، یتیمان و زنان بیوه اختصاص می‌دهند و جمعیت‌های خیریه‌ای را نیز تشکیل داده‌اند.
اغلب متصوفه در اردن از وضعیت سیاست عمومی راضی هستند و تلاش دارند تا فعالیت‌های خود را آزادانه انجام دهند و هیچ فشاری از نهادهای رسمی متحمل نشوند. اگرچه امید دارند تا از حمایت‌های نهادهای دولتی و رسمی بهره مند گردند. آنان تمایلی ندارند تا وضعیت اردن همانند وضعیت سایر کشورهای عربی پس از انقلاب‌هایشان باشد. هرچند مایلند تا شاهد آزادی عمل و اصلاحات سیاسی در جهت مبارزه با فساد باشند ولی این امر را از طرق مسالمت آمیز و گفتگوهای صلح آمیز بین گروه‌ها و احزاب ملی دنبال می‌کنند و از انجام اصلاحاتی که منجر به ایجاد حالت آشوب گردد، دوری می‌کنند. طرق صوفی در تمامی نقاط اردن وجود دارد. مهم‌ترین این طرق عبارتند از:
طریق رفاعیه
این طریق در مناطق مختلفی از جمله عمان رایج است؛ در جبل النصر به شیخوخت عمر الصرفندی، در سحاب پیرو شیخ محمود نایف، در اللبن پیرو شیخ ابو المنذر و شیخ ولید رفاعی، در زرقاء پیرو شیخ محمود الرفاعی، در جرش پیرو شیخ فارس ثلجی، در اربد پیرو شیخ محمود الرفاعی که اکنون طریق آن به مفرق انتقال یافته است و در مفرق پیروان شیخ عبید القادری الرفاعی رواج دارد.
طریق شاذلیه
این طریق بیشترین انتشار را در بین طرق صوفیه دارد و در مناطق مختلفی از اردن رایج است؛ در منطقه حیّ نزال پیروان شیخ حازم ابوغزاله که دارای جمعیت خیریه ای نیز می‌باشند. در معان به شیخوخت شحاده طبری و در اربد منطقه کفر یوبا به شیخوخت احمد ردایده سلوک می‌کنند. این طریق در امان نیز گسترش فراوانی دارد.
طریق قادریه
این طریق نیز از جمله طرق مشهور و رایج در نقاط مختلف کشور اردن است؛ از جمله امان در الجوفه پیروان شیخ هاشم البغدادی، در الهاشمی الشمالی پیروان شیخ محمد عبدالحلیم قادری، در سحاب پیروان ناصر بن شیخ صفوت، در نزهه پیروان شیخ سعید القادری و در بقعه پیروان شیخ عبدالرووف از خلفای‌هاشم البغدادی اند.
هم چنین در اربد پیروان شیخ محمد ابوغریب و در رصیفه پیروان شیخ عبدالقادر نوبانی‌اند.
طریق خلوتیه
این طریق فعالیت اجتماعی قابل توجهی دارد؛ امان در منطقــه الکرسی پیروان شیخ حسنی الشریف، در وادی السیر پیروان البیادر و در مفرق پیروان شیخ عبدالحی عفیفی‌اند. در زرقاء نیز این طریقت دیده می‌شود.
طریق نویهیه
این طریق در امان وجود دارد و در فلسطین نیز شعبه‌هایی از این طریق وجود دارد.
تصوف در اردن هم اکنون دچار ضعف آشکاری گردیده استکه دلایل داخلی و خارجی متعدد در آن دخیلند. از جمله دلایل داخلی آن است که بسیاری از کسانی که امروز تصوف در اردن را هدایت می‌کنند، خود اهل سیر و سلوک واقعی نیستند، که به این ترتیب مریدان این راه دچار خطاهای زیادی شده و کسی نیست تا آنان را از این خطاها و کجی‌ها نجات دهد؛ این مهم‌ترین دلیل ایجاد چهره منفی از تصوف اسلامی و نقش آن در زندگی است. هم چنین؛ مریدان و پیروان هر شیخی معتقدند که فقط او شایسته‌ی خلافت است و شیوخ دیگر این شایستگی را ندارند؛ بدین ترتیب شیوخ دیگر را متهم می‌کنند که خود اسباب اختلاف و دودستگی را در بین آنان به وجود می‌آورد. به علاوه ظاهرگرایی و غلبه صورت و ظاهر و عدم وجود عشق صادقانه به عنوان محرک و انگیزه آنان، سبب شده که پیشرفتی در تصوف وجود نداشته باشد. عوامل خارجی این ضعف عبارتند از:
- هجوم قوی دشمنان اسلام به تصوف و صوفی‌گری؛
- انحراف تصوف به دلیل رمز‌گرایی آن.
به این ترتیب که برخی از شیوخ صوفی به سوی رمزگونه سخن گفتن پیش می‌روند و سخنان آنان به گونه ای دیگر تفسیر می‌شود. در نهایت تصوف اردن به عنوان جزئی از تصوف جهانی دچار ضعف گردیده و همانند سایر آن‌ها رو به سقوط نهاده است[۱][۲].
نیز نگاه کنید به
صوفیان مصر؛ تصوف در تونس؛ تصوف در افغانستان؛ تصوف در سنگال؛ تصوف در اسپانیا؛ تصوف در قطر؛ تصوف در سوریه؛ تصوف در بنگلادش؛ تصوف در تاجیکستان؛ تصوف در قزاقستان؛ تصوف در روسیه
کتابشناسی
- ↑ برگرفته از https://islamonline.net/feker/discussion/2035
- ↑ لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)