مطبوعات در تاجیکستان

مطبوعات تاجیکستان (1403). برگرفته از سایت bbc، قابل بازیابی از https://www.bbc.com/persian/arts/2012/03/120312_rh_tajik_press_1990s

در کشور تاجیکستان روزنامه، هفته‌نامه، دو هفته نامه، ماهنامه، فصل نامه، سالنامه، گاهنامه متعددی چاپ و منتشر می‌گردد. در سال 2008 میلادی در وزارت فرهنگ جمهوری تاجیکستان 360 فهرست روزنامه، هفته‌نامه، دو هفته نامه، ماهنامه، فصل نامه، سالنامه، گاهنامه و دیگر مورد‌های مطبوعات دوره‌ای ثبت شده‌است، که آن‌ها دولتی و غیردولتی بوده، در پایتخت، مرکز ولایت‌ها و ناحیه‌های سراسری تاجیکستان نشر می‌شوند. از این مقدار 130 موردش روزنامه و هفته‌نامه، 50 مورد آن‌ها مجله‌ها، 5 مورد آن آژانس اطلاعات می‌باشند.

• هفته­‌نامه نجات، که توسط حزب احیای اسلامی منتشر می‌­شود؛
• هفته­‌نامه ادبیات و صنعت (درباره ادبیات و هنر) نشریه انجمن نویسندگان و وزارت فرهنگ تاجیکستان به زبان فارسی، که از سال 1959 منتشر می‌شود؛
• هفته‌­نامه آموزگار به زبان فارسی، که از سال 1932 منتشر می‌شود و نشریه وزارت آموزش و پرورش است و به زبان فارسی است؛
• صدای مردم به زبان فارسی، که‌از سال 1991 منتشر می­‌شود و نشریه رسمی شورای عالی تاجیکستان است.

ماهنامه­‌ها و روزنامه هایی نیز در تاجیکستان منتشر می­‌شده‌­اند، که عبارت است از:

• حیات د‌هات که از سال 1947 به زبان فارسی منتشر می‌­شده‌است و مجله وزارت کشاورزی است؛
• خارپشتک از سال 1953 منتشر می­‌شده‌است و مجله‌­ای است فکاهی؛
• ماهنامه مشعل از سال 1952 به زبان فارسی منتشر می­‌شد؛
• مجله کمیته مرکزی انجمن جوانان کمونیست - لنینیست سابق است؛
• پامیر از سال 1949 به زبان روسی منتشر می‌­شود؛
• روزنامه انجمن نویسندگان تاجیکستان است؛
• صدای شرق از سال 1924 به زبان فارسی منتشر می‌­شود؛
• روزنامه انجمن نویسندگان تاجیکستان است؛
• سلسکایا ژیزن (Selskaya Zhizn) درباره کشاورزی به زبان روسی؛
• تاجیکستان، نشریه اجتماعی و سیاسی که از سال 1938 منتشر می­‌شود؛
• زدراووک رانه پنه تاجیکستانا (Zdravookhraneniye Tajikistana) درباره سامانه بهداشت عمومی تاجیکستان که از سال 1033 شش بار در سال به زبان روسی منتشر می‌­شود و مجله وزارت بهداشت است.

مجلات دیگر عبارت است از صدای مردم، پیام دوشنبه، نوروز، وطن، فجر اسلام، نجات و پیوند به زبان فارسی، شام دوشنبه و نوید بازرگان به زبان روسی.

مـجله ‌ها

• مجله (تاجیکستان)، مؤسس: وزارت فرهنگ؛
• مجله (صدای شرق)، مؤسس: اتحادیه نویسندگان تاجیکستان؛
• مجله (خارپشتک)، مؤسس: وزارت فرهنگ تاجیکستان؛
• مجله (فیروزه)، مؤسس: وزارت فرهنگ تاجیکستان؛
• مجله (چشمه)، مؤسس: وزارت فرهنگ تاجیکستان؛
• مجله (پامیر)، مؤسس: اتحادیه نویسندگان تاجیکستان؛
• مجله (استقبال)، مؤسس: وزارت فرهنگ تاجیکستان؛
• مجله (گفتگو)، مؤسس: کارکنان مجله «فیروزه».

مجله ‌های دولتی

• اطلاعات مجلس عالی تاجیکستان؛
• مجموعه تصویب‌نامه‌های دولت تاجیکستان؛
• مجله‌های تخصصی و سایر مجله‌ها؛
• مجله (بهداشت تاجیکستان)، مؤسس: وزارت بهداشت تاجیکستان؛
• مجله (ادب) مؤسس: وزارت آموزش و پرورش تاجیکستان؛
• مجله (علم و حیات)، مؤسسان: کانون «دانش» و فرهنگستان علوم تاجیکستان؛
• مجله (وستنیک اویسینا)، مؤسس: دانشگاه طب تاجیکستان؛
• مجله ( ژیزن و ترود)، مؤسس: کمیته مرکزی جامعه نابینایان (شهر دوشنبه)؛
• مجله (ایزوستیا)، مؤسس: فرهنگستان علوم تاجیکستان (بخش اقتصاد)؛
• مجله (رودکی)، مؤسس: رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران؛
• مجله (ایزوستیا)، مؤسس: فرهنگستان علوم تاجیکستان (بخش فلسفه و حقوق شناسی)؛
• مجله (ایزوستیا)، مؤسس: فرهنگستان علوم تاجیکستان (بخش علوم شیمی، فیزیک و ریاضی)؛
• مجله (ایزوستیا)، مؤسس: فرهنگستان علوم تاجیکستان (بخش علوم زمین شناسی)؛
• مجله (شفا)، مؤسس: وزارت بهداشت تاجیکستان و شرکت «اکامپ سینا»؛
• مجله (مسائل گستروانتریولوژی)، مؤسس: فرهنگستان علوم تاجیکستان؛
• مجله (حفظ اجتماعی)، مؤسس: وزارت کار و تأمین اجتماعی تاجیکستان؛
• مجله (میراث)، مؤسس: انستیتوی میراث کتبی وابسته به فرهنگستان علوم تاجیکستان و سفارت ج.ا.ایران در تاجیکستان؛
• مجله (اخبار دانشگاه خاروغ)، مؤسس: دانشگاه خاروغ؛
• مجله (اخبار علوم خاک شناسی) مؤسس: انستیتوی خاک‌شناسی (شهر دوشنبه)؛
• مجله (پیام دانشگاه آموزگاری)، مؤسس: دانشگاه آموزگاری تاجیکستان؛
• مجله (مالکیت صنعتی و بازار)، مؤسس: مرکز اطلاع رسانی پاتنت؛
• مجله (ایزوستیا)، مؤسس: فرهنگستان علوم تاجیکستان (بخش اقتصاد و سیاست شناسی)؛
• مجله (اخبار بانکی) مؤسس: بانک ملی تاجیکستان؛
• مجله (خجند) مؤسس: حکومت شهر خجند؛
• مجله (گزارش‌های آکادمی علوم کشاورزی) مؤسس: آکادمی علوم کشاورزی؛
• مجله (حیات و قانون)، مؤسس: وزارت دادگستری تاجیکستان؛
• مجله (کشاورز)، مؤسس: دانشگاه کشاورزی تاجیکستان؛
• مجله (پیام دانشگاه)، مؤسس: دانشگاه دولتی ملی تاجیکستان؛
• مجله (معرفت) مؤسس: وزارت آموزش و پرورش و انستیتوی علوم آموزگاری؛
• مجله (میراث نیاکان)، مؤسس: شورای انجمن حفظ آثار تاریخی و فرهنگی تاجیکستان؛
• مجله (زبان و ادبیات روسی در مدارس تاجیکستان)، مؤسس: وزارت آموزش و پرورش تاجیکستان؛
• مجله (دولت و حقوق)، مؤسس: اتحادیه حقوق شناسان جوان؛
• مجله (سوسیالیسم: تئوری و پراکتیک)، مؤسس: دانشمندان سوسیال گراء؛
• مجله (فرهنگ آریانا)، مؤسس: اتحادیه محافظان فرهنگ آریانا؛
• مجله (شاهراه وحدت)، مؤسس: کانون ملی «شاهراه ابریشم» (شهر دوشنبه)؛
• مجله (محاسبه و مالیات)، مؤسس: وزارت دارایی تاجیکستان؛
• مجله (بامداد)، مؤسس: صندوق خیریه صلح و مصالحه ملی (شهر دوشنبه)؛
• مجله (انیس)، مؤسس: شرکت موسوم به «کفالت» (شهر دوشنبه)؛
• بولتن اطلاعاتی و پژوهشی «سرمایه گذاری و کاتالوگ یکصد شرکت ‌های موفق تاجیکستان»، مؤسس: آژانس تاجیکستانی روابط با سازمان‌های بین المللی دارایی و اقتصادی و انسانی؛
• مجله (اقتصاد تاجیکستان: استراتژی توسعه)، مؤسس: وزارت اقتصاد و بازرگانی تاجیکستان؛
• مجله اخبار دانشگاه دولتی ملی تاجیکستان (حقوق، تجارت و سیاست)، مؤسس: دانشگاه خجند؛
• مجله (نوید گمرک)، مؤسس: کمیته گمرک تاجیکستان؛
• مجله (اورنگ)، مؤسس: مرکز فرهنگی فردوسی (شهر دوشنبه)؛
• مجله (گفتگو)، مؤسس: سردبیر مجله «فیروزه»؛
• مجله (فانوس)، مؤسس: کانون فرهنگی بین المللی زیاداله شهیدی؛
• مجله (یوریست)، مؤسس: اتحادیه حقوق‌شناسان «در‌های باز» شهر دوشنبه؛
• مجله (صدف)، مؤسس: اتحادیه بین المللی دندان پزشکان؛
• مجله (نقلیات)، مؤسس: وزارت حمل و نقل تاجیکستان؛
• مجله (مدیریت محلی)، مؤسس: مرکز تکنولوژی اجتماعی (شهر دوشنبه)؛
• مجله (دهقان)، مؤسس: آژانس مستقل پژوهش‌های استراتژی و طرح ریزی مجتمع کشاورزی و صنایع تاجیکستان؛
• مجله (پاگاواریم)، شرکت «یونورسال - 3» شهر دوشنبه؛
• مجله (تاجیکستان و اینترناسیونال)، مؤسس: انجمن «پیمان و اینترنشنال» شهر دوشنبه؛
• مجله (اودیت)، مؤسس: انستیتوی اجتماعی حسابدار‌های حرفه‌ای، شهر دوشنبه؛
• مجله (فروغ)، مؤسس کالج مشترک تاجیکستان و ترکیه در شهر دوشنبه؛
• مجله (وستنیک)، مؤسس: دانشگاه اسلاویانی تاجیکستان و روسیه؛
• مجله (گلبرگ)، مؤسس: اتحادیه نویسندگان استان ختلان؛
• مجله (پیغام)، مرکز آموزش زبان‌های خارجی و کامپیوتر موسوم به «شلاله» در شهر دوشنبه؛
• مجله (کالا و خدمات)، مؤسس: شرکت سهامی‌ “ارگراف” شهر دوشنبه؛
• مجله (مدرسه و جلمعه)، مرکز پشتیبانی از اصلاحات آموزشی موسوم به «پولس» در شهر دوشنبه؛
• مجله (زن معاصر)، مؤسس: حزب خلقی دموکراتیک تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (گردش)، مؤسس: مرکز فرهنگی و آموزشی موسوم به «عالم»، شهر دوشنبه؛
• مجله (عمل)، مؤسس: اتاق بازرگانی و صنایع تاجیکستان؛
• مجله (توازن پرداخت)، مؤسس: بانک ملی تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (شرح مونیتوری)، مؤسس: بانک ملی تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (ذخایر آب در آسیای مرکزی)، مؤسس: انستیتوی پژوهش مسایل آب و انرژی آب و اکولوژی وابسته به فرهنگستان علوم تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (ماگازین)، مؤسس: کارکنان روزنامه «استودنت»، شهر دوشنبه؛
• مجله (اقبال)، مؤسس: بخش جوانان حزب نهضت اسلامی تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (پژوهش محیط طبیعی توسط وسایل کیهان نوردی)، مؤسس: آژانس پژوهش‌های کیهانی، شهر دوشنبه.

مـجله ‌های خصوصی

• مجله (مردم گیاه)، مؤسس: آقای رحمانی تبعه تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (دریا)، مؤسس: خانم صفرآوا تبعه تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (گل مراد)، مؤسس: آقای گلمرادزاده تبعه تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (صبح امید)، مؤسسان: آقایان سعیداف و جلال الدین تبعه تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (دنیا)، مؤسس: آقای رحیم اف تبعه تاجیکستان، شهر دوشنبه؛
• مجله (همراز)، مؤسس: آقای بازاراف تبعه تاجیکستان، شهر دوشنبه.

روزنامه‌های تاجیکستان (1403). برگرفته از سایت parstoday، قابل بازیابی از https://parstoday.ir/tajiki/news/tajikistan-i14316-

روزنامه­‌ها

در تاجیکستان بیش از بیش از 200 روزنامه به ثبت رسیده‌است. از این تعداد بعضی متعلق به دولت است و بعضی دیگر توسط احزاب و گروه­‌های سیاسی منتشر می‌­شود. به گزارش سازمان­‌های مدافع حقوق مطبوعات، با آن که آزادی مطبوعات در قانون اساسی تاجیکستان تصریح شده، در عمل آزادی اندکی در این زمینه وجود دارد و دست‌­اندرکاران رسانه­‌ها و خبرنگاران مستقل از جانب دولت تحت فشار هستند. بر اساس آمار رسمی تاجیکستان در سال 1990، در این کشور 74 روزنامه منتشر می­‌شد که از این تعداد 66 روزنامه به زبان فارسی و خط روسی بود. بنا بر آمار وزارت اطلاعات و مطبوعات تاجیکستان، پیش از آغاز جنگ داخلی در سال 1992 شمارگان روزنامه‌های فارسی زبان 1/895/000 بود و 48 نشریه ادواری نیز که 13 عنوان آن به زبان فارسی بود با شمارگان سالانه 16/2 میلیون نسخه (9/2 میلیون به زبان فارسی) چاپ می‌­شد. در زمان جنگ‌های داخلی، 90% مطبوعات در تاجیکستان تعطیل شد و تا بهار سال 1995، تعداد هفته‌نامه­‌های تعطیل شده فارسی­ زبان به 74 عنوان رسید. امروز نشریات مهم تاجیکستان از قرار زیر است:

• تاجیکستان، متعلق به بخش خصوصی، که هفته­‌ای یک بار منتشر می­‌شود؛
• جمهوریت، متعلق به دولت، به زبان فارسی است و هفته‌ای سه بار منتشر می‌شود؛
• خلق آوازی، متعلق به دولت، به زبان ترکی ازبکی است و هفته‌ای سه بار منشر می‌شود؛
• گالاس تاجیکستانا، هفته‌نامه به زبان روسی که توسط حزب کمونیست منتشر می‌شود؛
• منبر خلق - نشریه متعلق به حزب خلق دموکراتیک، حزب حاکم؛
• نارودنایا گازتا، متعلق به دولت، به زبان روسی است و هفته‌ای سه بار منتشر می‌شود؛
• نجات - هفته‌نامه به زبان تاجیکی متعلق به حزب نهضت اسلامی؛
• ندای رنجبر، به زبان فارسی که هفته‌ای یک بار توسط حزب کمونیست منتشر می‌شود؛
• نیروی سخن، هفته‌نامه خصوصی به زبان تاجیکی، متعلق به بخش خصوصی است و هفته‌ای یک بار منتشر می‌شود.

از میان روزنامه‌های مهم عناوین ذیل مورد توجه بیشتری می­‌باشند که عبارت اند از:‌

جدول شماره 1. روزنامه­‌های مهم تاجیکستان

ردیف	نام روزنامه	دفعات چاپ	تیراژ
1	جمهوریت	3 روز در هفته	20330
2	صدای مردم	2 روز در هفته	10130
3	نرودنیا گزیتا	هفته نامه	3200
4	منبر خلق	2 بار در هفته	20579
5	آسیا پلوس	هفته نامه	5500
6	تاجیکستان	هفته نامه	2050
7	بیزینس پلیتیک	هفته نامه	1000
8	روز نو	هفته نامه	6000
9	نیروی سخن	هفته نامه	2700
10	چرخ گردون	هفته نامه	5200
11	نجات	هفته نامه	4750
12	عدالت	هفته نامه	-
13	آسیا بلیتس	روزانه	-
14	زن و مرد	هفته نامه	-
15	ملت	هفته نامه	2000
16	زندگی	هفته نامه	1500