ساختار و سیاست های آموزشی گرجستان

گرجستان به روند بولونی ملحق شده و عضو کنواسیون لیسبون می‌باشد. سیستم آموزشی گرجستان به سه دسته عمومی، حرفه و فنی و عالی که کاملا مطابق با استانداردهای اروپایی است تقسیم شده است. در گرجستان، دیپلم‌های آموزش متوسطه و کالج فنی و حرفه‌ای و مدرک آموزشگاه‌های عالی توسط کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا به رسمیت شناخته شده است. سازمان‌های بین‌المللی، وزارت علوم و آموزش گرجستان، وزارت کشور، وزارت دفاع و وزارت دادگستری گرجستان را خالی از فساد دانسته است. مطابق تحقیقات سال 2012 که توسط توسط سازمان GALLUP صورت گرفته است، 69 درصد مردم گرجستان از اصلاحات انجام شده در سیستم آموزشی حمایت کرده و نسبت به وزارت علوم و آموزش گرجستان اعتماد خود را ابراز داشته‌اند.

در گرجستان 2086 مدرسه دولتی و 226 مدرسه خصوصی وجود دارد. حدود 600000 دانش آموز و 59000 معلم در این مدارس فعالیت می‌کنند. سازمان‌های بین‌المللی، گرجستان را جزو پنج کشور اولی دانسته‌اند که به سهولت به سیستم آموزشی دسترسی دارد. به خاطر اصلاحات موفقیت‌آمیز در سیستم آموزشی، گرجستان برای دومین بار به عنوان معاونت ریاست شورای مرکزی دفتر بین‌المللی آموزش یونسکو انتخاب شده است. شایان ذکر است ریاست این دفتر در حال حاضر به عهده کشور نروژ است.

اصلاحات در جدول تامین مالی آموزش متوسطه، یکی از بخش‌های موفقی است که توسط بانک جهانی، شناخته شده است. در گرجستان، دولت برای هر دانش آموز یک سرانه‌ای مالی را تعیین می‌نماید که مختص آن دانش آموز بوده و به طور رایگان در اختیار دانش آموز قرار می‌گیرد و دانش آموز خود تصمصم می‌گیرد که در مدسه دولتی یا خصوصی درس بخواند. 11 درصد مدارس گرجستان خصوصی بوده و حدود 10 درصد دانش آموزان در این مدارس تحصیل می‌کنند. از لحاظ تعداد مدارس خصوصی، گرجستان یکی از کشورهای پیشتاز در اروپا می‌باشد.

مدارس عمومی در گرجستان توسط شورای امنا مدیریت می‌شود که ترکیب آن از والدین، معلمین و دانش آموزان تشکیل می‌شود. هیات امنا بودجه مدرسه و آیین‌نامه داخلی مدرسه را تدوین می‌کند. این شورا هم چنین مدیر مدرسه را برکنار و منصوب می‌کند. نامزد‌های دارای مجوز، توسط وزیر علوم و آموزش گرجستان به این شورا معرفی می‌شوند.

بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط اتحادیه اروپا در سال 2011، 78درصد مردم  گرجستان بر این باورند که در مدارس گرجستان محیط امن وجود دارد و این شرایط به خاطر راه‌اندازی سیستم ناظران در مدارس است. به خاطر راه‌اندازی این سیستم موارد همچون زورگویی 94 درصد و همراه داشتن سلاح 97 درصد کاهش یافته است. هم چنین تخریب امکانات مدارس 98 درصد کاهش را نشان می‌دهد. اتحادیه بین‌المللی ناظران آمریکا (NASRO) فعالیت ناظران مدارس گرجستان را عالی ارزیابی کرده است. بنا به این ارزیابی، تصمیم در خصوص عضویت گرجستان در این اتحادیه بین‌المللی اتخاذ گردید.

بر اساس ابتکار جدید وزارت علوم و آموزش گرجستان، والدین می‌توانند کودکان خود را از سن 6 سالگی، به مدرسه بفرستند، البته این امر اختیاری بوده و والدین در صورت علاقه این کار را انجام خواهند داد. ارزیابی‌ها در گرجستان نشان داده است کودکانی که از سن 6 سالگی به مدرسه می روند با کودکانی که از سن 7 سالگی به مدرسه می روند به طور یکسان به نتایج آموزشی نایل می‌شوند. لازم به ذکر است 52 درصد والدین در سال 2011 تصمیم گرفتند فرزندان خود را در اتمام سن 5 سالگی به مدرسه بفرستند. همچنین از سال 2011 هر دانش آموزی که وارد مدرسه می‌شود از رییس جمهور یک دستگاه رایانه (نوت بوک) همراه با برنامه و بازی‌های آموزشی هدیه می‌گیرد.

از سال 2011 طرح آموزش ملی جدید راه‌اندازی شد که در تدوین آن معلمین شرکت داشته‌اند. طرح آموزش ملی جدید توسط کارشناسان بین‌المللی و یونسکو به رسمیت شناخته شده است. براساس طرح آموزش ملی، ورزش جایگزین درس تربیت بدنی شده است. همچنین لیگ‌های ورزشی در مدارس مختلف راه‌اندازی شده است. بر اساس طرح آموزش ملی، دروس جدید از جمله فرهنگ جهانی و دفاع غیره نظامی نیز در مدارس تدریس می‌شود. براساس ابتکار وزارت علوم و آموزش و وزارت کشور، دانش آموزان سال یازدهم می‌توانند در مدارس، درس راهنمایی و رانندگی را فراگرفته و در صورت قبولی در امتحان مربوطه و رسیدن به سن 17 سالگی در امتحان شهری شرکت کرده و بطور رایگان گواهی‌نامه دریافت نمایند.  

اصلاحات در کتب درسی از سال 2011 شروع شده و در سال 2012 به پایان می رسد. براساس طرح آموزش ملی جدید، کتب درسی برای دانش آموزان اول الی ششم به شیوه جدید تدوین شده که حداکثر قیمت آن 10 لاری، حدود 27000 تومان می‌باشد. از سال 2012 الی 2013 کتب درسی جدید برای دانش آموزان 7 الی 12 سال تدوین می‌شود که قیمت آن زیر 10 لاری حدود 27000 تومان می‌باشد. دانش آموزان خانواده‌های فقیر، از سال اول تا داوزدهم کتب درسی را رایگان از دولت دریافت می‌کنند. شایان ذکر است مقطع ابتدایی در گرجستان 4 سال و متوسطه 8 سال است.

بر اساس اصلاحات صورت گرفته از سال 2011 تدریس زبان انگلیسی از سال اول در مدارس گرجستان اجباری شده است. بر اساس نتایج ارزیابی ملی، دانش آموزان از سال اول، زبان انگلیسی را فرا خواهند گرفت. روش تدریس زبان انگلیس در مدارس بر اساس کتاب «ماک میلان» می‌باشد. از ژانویه سال 2012 کتابخانه الکترونیکی وزارت علوم و آموزش راه‌اندازی شده است. در این کتابخانه کتب درسی لازم برای دانش آموزان و معلمین جمع‌آوری شده است. طرح skoool.ge با همکاری یکی از بزرگ‌ترین شرکت ها به نام intel راه‌اندازی شده است. تمام مطالب الکترونیکی ریاضی، فیزیک، شیمی و بیولوژی در این سیستم جمع آوری شده است. منابع الکترونیکی که برای دانش آموزان گرجی ایجاد شده است عبارت است از: www.buki.ge، www.skoool.ge ، www.el.ge    

از سال 2010 طرحی به نام «تدریس و آموزش با گرجستان» با موفقیت اجرا می‌شود. در قالب این طرح معلمین از آمریکا، کانادا، انگلیس و استرالیا در کنار معلمین گرجی در همه مناطق گرجستان زبان انگلیسی را تدریس می‌نمایند. طی دو سال اخیر بیش از 2500 معلم انگلیسی زبان در این طرح شرکت نموده‌اند. در نتیجه این اصلاحات، سطح زبان انگلیسی بالا رفته و بر نتایج امتحانات نهایی مدارس و همچنین کنکور سراسری نیز تاثیر بسزایی داشته است.

از سال 2012 طرحی به نام «زبان گرجی برای موفقیت آینده» راه‌اندازی شده که منظور از آن تقویت آموزش زبان گرجی در منطقه «کومو کارتلی» و جاواختی است. حدود 500 معلم داوطلب گرجی، زبان و ادبیات گرجی را با کتب درسی جدید و تدوین شده بر اساس استاندارد‌های معاصر در مدارس غیر گرجی تدریس می‌کنند. معلمین داوطلب در خانواده‌های محلی اقامت داشته و حتی به ساکنین محلی در آموزش زبان گرجی یاری می رسانند.

بعد از آغاز طرح زبان گرجی این اقدامات و اصلاحات در نظام آموزش، تحقیقات و فناوری کشور گرجستان انجام گرفت که عبارت است از:

• تعداد نمایندگان اقلیت‌های ملی مایل به ادامه تحصیلات در آموزشگا‌های عالی و مؤسسات حرفه‌ای گرجستان 230 برابر افزایش یافته است؛
• «خانه‌های زبان گرجی» به منظور آموزش زبان گرجی تاسیس شده است؛
• دانش آموزان مدارس با روش‌های مختلف برای آموختن موفقیت‌آمیز و متمایز تشویق می‌شوند. به دانش آموزانی که در مقطع متوسطه دروس را با نمرات 10 قبول شوند، مدال طلا و نقره تقدیم می‌شود و در مقطع پایه‌ای رئیس جمهور یک دستگاه رایانه را به آن‌ها اهدا می‌کند؛
• دانش آموزانی که با موفقیت در المپیاد مدارس شرکت کنند تقدیرنامه و جوایز پولی به مبلغ 1000، 700، 500 لاری را دریافت می‌نمایند؛
• دانش آموزان ممتاز بطور رایگان در اردو‌های تابستانی شرکت می‌کنند. در چنین اردو‌هایی سال گذشته 600 دانش آموز شرکت نمودند. از این تعداد 120 دانش آموز ممتاز برای آموزش زبان انگلیسی به انگلیس اعزام شدند. همچنین مشارکت فعال دانش آموزان در المپیاد‌های بین‌المللی از جانب دولت تشویق می‌شود؛
• از سال 2010 دانش آموزان گرجستان از همه المپیاد‌های بین‌المللی با کسب جوایز بازگشتند. آن‌ها در ریاضی و آی تی، به موفقیت‌های خاصی نایل شدند و با تقدیرنامه و جوایز پولی به مبلغ 5000، 3000، و 2000 لاری تشویق می‌شوند؛
• علاوه بر این از سال 2012 به همت وزارت علوم و آموزش و سازمان تحقیقات  هسته‌ای اروپا  (CERN) اردو‌های بین‌المللی تابستانی راه‌اندازی شده و دانش آموزان با راهنمایی دانشمندان فعال در آن سازمان، دانش خود در علوم تجربی و آی تی را افزایش می‌دهند؛
• از سال 2011 مسابقه بین‌المللی دانش آموزان مخترع تحت عنوان «لئوناردو داوینچی» برگزار می‌شود؛
• از سال 2010 مدارس اختصاصی فیزیک و ریاضی با آموزش ویژه علوم تجربی و ریاضی و فیزیک احیا شده است؛
• ظرف سال 2012 23 مدرسه جدید ساخته و حدود 600 مدرسه تعمیر می‌شود؛
• گرجستان برای دانش آموزان گرجی در اروپا بالاترین تعداد رایانه دارد (1 رایانه برای 7 دانش آموز) و همه مدارس دولتی و خصوصی در گرجستان به شبکه اینترنت وصل شده هستند؛
• امسال 11000 دستگاه رایانه جدید و 1500 دستگاه school box (دستگاه معاصری است که ارتباط ثابت بین مدرسه و سرور مرکزی را تأمین می‌نماید و همچنین فرصت می‌دهد به مدرسه سرویس‌های الکترونیکی محلی داشته باشد) اضافه می‌شود؛
• آزمایشگاه‌های معاصر فیزیک، شیمی و بیئولوژی در مدارس همه شهرها و شهرستان‌ها نصب شده است؛
• امسال 200 هزار عدد نیمکت و 5000 تخته سیاه جدید در اختیار مدارس قرار می‌گیرد؛
• در سال 2012 «اتاق‌های آینده» مجهز با تکنولوژی ها و دستگاه‌های مدرن در 100 مدرسه افتتاح می‌شوند؛
• همه دانش آموزان سال 12 برای دریافت دیپلم مدرسه امتحانات نهایی را در 8 مواد درسی از جمله زبان و ادبیات گرجی، زبان خارجی، ریاضی، شیمی، فیزیک، بیئولوژی، تاریخ و جغرافیا می‌دهند؛
• امتحانات نهایی مدرسه به وسیله رایانه Computer Adaptive Testing (CAT) برگزار می‌شود؛
• بنابه گزارش سازمان بین‌المللی CITO گرجستان از نظر برگزاری امتحانات مدرسه به وسیله مدرن‌ترین فن آوری ها یکی از اولین کشورها است؛
• روند دریافت مجوز برای معلمین مدارس تا سال 2014 اختیاری است اما داشتن چنین مجوز از سال 2014 اجباری می‌شود و تنها معلمین دارای چنین مجوز حق تدریس در مدارس خواهند داشت؛
• معلمین دارای مجوز تدریس مبلغ 75 لاری را به عنوان اضافه کار می‌گیرند؛
• در صورت دادن امتحان زبان انگلیسی و کامپیئوتر 125 لاری بر حقوق معین اضافه می‌گردد؛
• در صورتی که معلمین دروس علوم تجربی امتحانات آزمایشگاهی را با موفقیت دهند، 75 لاری بر حقوق معین اضافه می‌گردد؛
• میزان حقوق 25 در صد معلمین با بهترین نمرات در امتحانات 1000 لاری می‌باشد؛
• لاری بر حقوق معین معلم راهنما اضافه می‌گردد؛
• معلمینی که به دو زبان تدریس می‌کنند 200 لاری اضافه می‌گیرند؛
• معلمین که در طرح «تدریس و آموزش با گرجستان» شرکت می‌کنند 500 لاری را به عنوان اضافه کار دریافت می‌کنند؛
• دولت از توسعه حرفه‌ای معلم مراقبت می‌کند. هر معلم فرصت دارد دوره‌های دانش آفزایی رایگانی در «خانه‌های معلم» مستقر در تفلیس و کوتائیسی بگذارانند؛
• تا آخر سال جاری چنین «خانه‌های معلم» در آخالتسیخه، باتومی و زوگدیدی نیز افتتاح می‌گردند؛
• دولت برای ارتقای سطح دانش زبان انگلیسی معلمین آن‌ها را به دوره فشرده زبان انگلیسی اعزام می‌نماید و همچنین معلمین فیزیک در مرکز علمی بین‌المللی (سازمان تحقیقات هسته ای اروپایی CERN) که معروفیت جهانی دارد دوره‌های دانش افزایی را می‌گذرانند؛
• روزنامه اینترنتی آموزش و اطلاع رسانی تخصصی برای همه معلمین همه مدارس دولتی گرجستان در دسترس می‌باشد؛

• علاوه بر این همه مدارس دولتی گرجستان مجله تحت عنوان «معلم» که توسط مرکز ملی توسه حرفه‌ای معلمین وزارت علوم و آموزش منتشر می‌شود دریافت می‌کنند؛
• همه معلمین مدارس دولتی گرجستان توسط دولت گرجستان بیمه می‌شوند؛
• دولت به توسعه آموزش مشمول (inclusive) را که توسط دولت نروژ شناخته شده مساعدت می‌کند؛
• دولت نروژ در کمک به اجرای این محور اصلاحات خیلی فعال می‌باشد؛
• از سال 2012 هر تبعه گرجستان مایل به آموزش حرفه‌ای جدید در کالج‌های فنی حرفه‌ای دولتی و خصوصی از دولت کمک هزینه به مبلغ 1000 لاری را دریافت می‌کند. دریافت کمک هزینه‌ها از طریق مرکز اطلاع‌رسانی کالج‌های فنی-حرفه‌ای وزارت علوم و آموزش صورت می‌گیرد؛
• 5 کالج فنی-حرفه‌ای یعنی دو کالج در تفلیس و بقیه در منطقه امبرولائوری، کبولتیو ازورگتی در سال 2012 افتتاح می‌شوند؛
• آمار اشتغال بعد از کسب آموزش فنی حرفه‌ای در گرجستان 64 در صد است؛

• لازم به ذکر است که نظریه آموزش فنی-حرفه‌ای طبق استاندارد‌های اروپایی و با مساعدت اتحادیه اروپا تدوین گردید؛
• در دو کالج فنی-حرفه‌ای (در کاچرتی، در کابولتی) خوابگاه رایگان برای دانشجویان از مناطق کوهستانی دایر شده است؛
• هر کالج فنی-حرفه‌ای مجهز به دستگاه‌های معاصر و پاسخگوی درخواست‌های جدید آموزش حرفه‌های جدید می‌باشد؛
• به ابتکار وزارت علوم و آموزش طرح جدید «دوره‌های باز آموزی» اجرا می‌شود و در قالب آن در 20 شهر گرجستان دوره‌های بازآموزیی برای 20 هزار نفر برگزار می‌گردد. شرکت کنندگان در این طرح دوره‌های آموزش زبان انگلیسی و کامپیوتری و همچنین دوره تخصص حرفه‌ای را می‌گذرانند؛
• داوطلبان دانشگاه برای پذیرفتن در آموزشگاه‌های عالی 4 امتحان در زبان گرجی، زبان خارجی، استعداد‌های عمومی، و یک امتحان ماطبق با دانشگاه انتخاب شده می‌دهد. بانک جهانی امتحانات ملی را به یکی از اصلاحات موفقیت‌آمیز در گرجستان شناخت؛
• دولت ناشی از نتایج امتحانات و رشته‌های اولویت‌دار تحصیلات دانشجویان را با کمک هزینه‌های 100، 70، 50 و 30 در صدی تأمین مالی می‌نماید. دانشگاه‌های علوم تجربی و مهندسی اولویت‌دار هستند؛
• در سال 2011 درخواست به دانشگاه‌های مهندسی با 102 در صد و علوم تجربی با 46 در صد افزایش یافته است؛

لازم به ذکر است که در اروپا و فزای شوروی گرجستان از لحاظ کسب آموزش عالی یکی از ارزان‌ترین کشور یعنی با هزینه تحصیلی خیلی پایین محسوب می‌شود. در آموزشگاه‌های عالی دولت برای دانشجویان از خانواده‌های بی‌بضاعت کمک هزینه اضافی را اختصاص می‌دهد.

داوطلبان ارمنی زبان و آذری زبان اتباع گرجستان برای پذیرفتن در آموزش‌های عالی فقط امتحان استعداد‌های عمومی (به زبان آذری و یا به زبان ارمنی) داده در رشته‌های مورد علاقه پذیرفته می‌شوند. آن‌ها ظرف یک سال درس‌های آموزش فشرده زبان گرجی داشته و از سال تحصیلی بعدی بدون امتحان آموزش زبان گرجی را در دانشکده مورد علاقه ادامه می‌دهند. از سال 212 40 استاد مدعو از دانشگاه‌های معتبر جهانی برای درس دادن به دانشگاه دولتی جاواخیشویلی دانشگاه دولتی فنی، دانشگاه دولتی پزشکی و دانشگاه دولتی ایلیا وارد به گرجستان می‌شوند. تعداد داوطلبان خارجی برای تحصیل در آموزشگاه‌های عالی گرجستان با 300 در صد افزایش یافته است. وزارت آموزش و علوم برای دانشجویان ممتاز تحصیل در مقطع فوق لیسانس و اقامت در آموزشگاه‌های عالی معتبر جهانی را تأمین مالی می‌نماید. طبق این طرح تا آخر سال 2011 حدود 400 نفر دانشجویان گرجی دوره فوق لیسانس در خارج از کشور را گذارانده‌اند. از سال 2012 مؤسسات آموزشی که توسط دولت گرجستان تأسیس شده است به صورت شخص حقوقی غیر انتفاعی فعالیت می‌کنند که باعث استقلال، انعطاف‌پذیری و آزادی در فعالیت می‌شود.

از سپتامبر سال 2012 دانشگاه فنی بین‌المللی در باتومی افتتاح شد که به شعبه دانشگاه آمریکایی معتبر در می‌آید و در حال حاضر زیرساخت آن ایجاد می‌شود. دولت گرجستان سالانه 24 میلیون لاری برای مساعدت به توسعه و تحقیقات علمی اختصاص می‌دهد.

دانشمندان گرجی در فعالیت مرکز علمی بین‌المللی CERN (سازمان تحقیقات هسته‌ای اروپایی) شرکت میکنند. مشارکت کشور ما در این یکی از بزرگ‌ترین کنسرسیوم علمی جهانی از لحاظ نمودار میانگین در بین چند کشور اول جهان قرار دارد. در قالب طرح اشتغال دانشجویان 25000 نفر دانشجوی لیسانس آموزش گاه‌های عالی ارزیابی شده از 20 ژوئیه الی 20 اوت سال 2012 مشغول به کار می‌شود. دانشجویان در اداره‌های دولتی، بخش خصوصی، شرکت‌های حقوقی، موزه‌ها، ادارات پزشکی و نهاد‌های خودگردانی مشغول به کار می‌شوند. علاقمندان مشارکت در این طرح می‌توانند در سایت اینترنتی ثبت نام نمایند. اجرای طرح حائز اهمیت بوده تا روش اشتغال‌زایی تابستان دانشجویان در گرجستان مانند کشورهای غربی ترویج می‌شود.

نیز نگاه کنید به

ساختار و سیاست های آموزشی آرژانتین؛ ساختار و سیاست های آموزشی کانادا؛ ساختار و سیاست های آموزشی روسیه؛ ساختار و سیاست های آموزشی افغانستان؛ ساختار و سیاست های آموزشی تونس؛ ساختار و سیاست های آموزشی ژاپن؛ ساختار و سیاست های آموزشی کوبا؛ ساختار و سیاست های آموزشی لبنان؛ ساختار و سیاست های آموزشی مصر؛ ساختار و سیاست های آموزشی سنگال؛ ساختار و سیاست های آموزشی فرانسه؛ ساختار و سیاست های آموزشی مالی؛ ساختار و سیاست های آموزشی ساحل عاج؛ ساختار و سیاست های آموزشی زیمبابوه؛ ساختار و سیاست های آموزشی تایلند؛ ساختار و سیاست های آموزشی اوکراین؛ ساختار و سیاست های آموزشی اسپانیا؛ ساختار و سیاست های آموزشی اردن؛ ساختار و سیاست های آموزشی اتیوپی؛ ساختار و سیاست های آموزشی سیرالئون؛ ساختار و سیاست های آموزشی قطر؛ ساختار و سیاست های آموزشی قزاقستان؛ ساختار و سیاست های آموزشی تاجیکستان؛ ساختار و سیاست های آموزشی بنگلادش؛ ساختار و سیاست های آموزشی سریلانکا