سینمای افغانستان
دستگاه‌های سینمایی اولین‌بار در زمان حبیب‌الله خان به کابل آمد؛ ولی اولین سینما، به نام سینما پغمان، در زمان امان‌الله خان در کابل راه‌اندازی شد. طبق برخی اسناد و شواهد، این سینما ظاهرا در سال۱۲۹۹ یا ۱۳۰۰ شمسی تأسیس شد.
اولین فیلم به‌صورت روباز از طریق پروژکتور به نمایش گذاشته شد. استقبال مردم از نمایش فیلم سبب شد تا امان‌الله خان به احداث سالن سینما اقدام کند و در نتیجه سینما پغمان ساخته شد.سینما پغمان چندبار از بین رفت و دوباره بازسازی شد؛ بعد از آن سینما کابل تأسیس شد و تعداد سینماها در سراسر افغانستان در سال ۱۳۴۹، به حدود ۲۰ باب رسید؛ ولی در سال ۱۳۷۱ به ۴ سینما کاهش یافت و سینماها به حالت تعطیل و نیمه‌تعطیل درآمدند و در سال ۱۳۷۶ در زمان طالبان، به‌کلی تعطیل شدند.
پس از برکناری طالبان، فعالیت‌های سینمایی دوباره شروع شد و سینماها بازسازی شدند و آغاز به کار کردند و پخش انواع فیلم به‌صورت‌های مختلف آغاز شد.
ویدئو و سی‌دی
به دلیل محدودیت‌ها در برنامه‌های سینما و تلویزیون، ویدئو و سایر وسایل صوتی و تصویری جدید، مانند سی‌دی، رواج فراوانی یافته و عده کثیری از مردم به‌ویژه جوانان و نوجوانان را به‌سوی خود جلب کرده است.
صنعت فیلم‌سازی
فعالیت فیلم‌سازی در افغانستان از دهه ۱۳۲۰، آغاز شد و نخستین فیلم مستند از بمباران‌های هوایی انگلیس در جریان سومین جنگ انگلیس با افغانستان، که توسط فیلم‌سازان آلمانی تهیه شده بود، به نمایش درآمد. اولین فیلم‌های سینمایی افغانستان با فیلم «عشق و دوستی» آغاز شد و پس از آن فیلم‌های دیگری ساخته شد. مؤسسات فیلم‌سازی یکی پس از دیگری تأسیس شدند و به تولید فیلم‌های مختلف اقدام کردند؛ مؤسسه افغان‌فیلم در سال ۱۳۴۴، با کمک متخصصان آمریکایی شروع به کار کرد و اولین محصول آن «روزگاران» نام داشت. مؤسسه نذیر فیلم در سال ۱۳۵۳، راه‌اندازی شد؛ آریانا در بهار ۱۳۵۴، شفیق فیلم در سال ۱۳۵۸، در سال‌های بعد مؤسسات فیلم‌سازی دیگری تأسیس شدند؛ اما صنعت فیلم‌سازی افغانستان، همانند صنایع دیگر، تحت تأثیر شرایط سیاسی و نظام‌های مختلف حاکم بر کشور قرار داشته و رشد کافی نداشته است، به‌ویژه در دوره طالبان قربانی تفکر طالبانی شد و تقریبا متوقف شد؛ ولی در خارج از افغانستان مهاجران فیلم‌هایی ساختند.
پس از سقوط طالبان، صنعت فیلم‌سازی دوباره جان گرفت. مؤسسات فیلم‌سازی یکی پس از دیگری تأسیس شدند و شروع به تولید انواع فیلم کردند.[۱]
نیز نگاه کنید به
سینمای کانادا؛ سینمای روسیه؛ سینمای تونس؛ سینمای ژاپن؛ سینمای کوبا؛ سینمای لبنان؛ سینمای مصر؛ صنعت فیلم و سینمای چین؛ سینمای سنگال؛ سینمای آرژانتین؛ سینمای فرانسه؛ سینمای مالی؛ سینمای ساحل عاج؛ سینمای زیمبابوه؛ سینمای تایلند؛ سینمای اسپانیا؛ سینمای اردن؛ سینمای اتیوپی؛ سینمای سیرالئون؛ سینمای قطر.
کتابشناسی
- ↑ علی آبادی، علیرضا (1395). جامعه و فرهنگ افغانستان. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص 356-357.