پرش به محتوا

موسسات فرهنگی رسمی اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
دیداریویکی‌متن
Samiei (بحث | مشارکت‌ها)
deletegroup
۲۲٬۳۱۴ ویرایش‌ها
صفحه‌ای تازه حاوی «'''مؤسسات فرهنگي رسمي'''‌ ''•'' وزارت فرهنگ چنان که آمد اولين بار در سال 1988 به منظور شناساندن تمدن عربي اسلامي، احياء ميراث قومي‌در علوم و فنون و آداب، توجه به هنرمندان و نويسندگان و اديبان و تشويق آنان، ايجاد مراکز فرهنگي و هنري و نظارت بر آنها...» ایجاد کرد
 
Karimian (بحث | مشارکت‌ها)
۱٬۸۰۹ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''مؤسسات فرهنگي رسمي'''‌
وزارت [[مدیریت فرهنگی اردن|فرهنگ]]


''•'' وزارت فرهنگ چنان که آمد اولين بار در سال 1988 به منظور شناساندن تمدن عربي اسلامي، احياء ميراث قومي‌در علوم و فنون و آداب، توجه به هنرمندان و نويسندگان و اديبان و تشويق آنان، ايجاد مراکز فرهنگي و هنري و نظارت بر آنها، حمايت از حرکت نشر و تاليف، ايجاد موزه‌هاي تاريخي و مردمي‌و باستان شناسي، ايجاد کتابخانه و نظارت بر آنان و... تأسيس شد.(4)
چنان که آمد اولین بار در سال 1988 به منظور شناساندن تمدن عربی اسلامی، احیاء میراث قومی‌ در علوم و فنون و آداب، توجه به هنرمندان و نویسندگان و ادیبان و تشویق آنان، ایجاد مراکز فرهنگی و هنری و نظارت بر آن‌ها، حمایت از حرکت نشر و تالیف، ایجاد موزه‌های تاریخی و مردمی‌ و باستان شناسی، ایجاد کتابخانه و نظارت بر آنان و... تأسیس شد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 20</ref>. این وزارت خانه تلاش زیادی در جهت نشر کتاب و مجلات و اجرای نمایش‌ها، ایجاد کتابخانه‌های تخصصی، حمایت از نویسندگان و ادیبان، شرکت در سمینارها و همایش‌های مختلف، توجه به میراث فرهنگی، حمایت از انجمن‌ها و مؤسسات فرهنگی و مراکز و اتحادیه‌ها به عمل آورده است<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 23</ref>.


اين وزارت خانه تلاش زيادي در جهت نشر کتاب و مجلات و اجراي نمايش‌ها، ايجاد کتابخانه‌هاي تخصصي، حمايت از نويسندگان و اديبان، شرکت در سمينارها و همايش‌هاي مختلف، توجه به ميراث فرهنگي، حمايت از انجمن‌ها و مؤسسات فرهنگي و مراکز و اتحاديه‌ها به عمل آورده است.(5)
===== وزارت [[آموزش بزرگسالان(سواد آموزی) در اردن|آموزش]] و پرورش =====
کشور [[اردن]] در ابتدای تأسیس امارت شرقی (1921)، شاهد جنبش بزرگی در زمینه [[آموزش بزرگسالان(سواد آموزی) در اردن|آموزش]] بود و برنامه‌های بسیاری در زمینه آموزش، تأسیس مدارس ابتدایی و دبیرستان اجرا کرد ولی وزارت آموزش و پرورش این کشور، در سال 1940 تأسیس شد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 23</ref>. این وزارت خانه در مناسبت‌های مختلف ملی و دینی در راه اندازی برنامه‌های فرهنگی و تفریحی شرکت و جشنواره‌ها و جشن‌های جمعی برپا می‌کند. مدارس در این برنامه مشارکت فعالی دارند. در زمان اتمام تحصیلات دانشجویان نیز جشن فارغ التحصیلی برپا می‌کند<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 24</ref>. برای توضیحات بیشتر به فصل مربوطه مراجعه شود.


''•'' وزارت آموزش و پرورش: کشور اردن در ابتداي تأسيس امارت شرقي (1921)، شاهد جنبش بزرگي در زمينه آموزش بود و برنامه''‌''هاي بسياري در زمينه آموزش، تأسيس مدارس ابتدايي و دبيرستان اجرا کرد ولي وزارت آموزش و پرورش اين کشور، در سال 1940 تأسيس شد. (6)
===== وزارت [[آموزش بزرگسالان(سواد آموزی) در اردن|آموزش]] عالی =====
قانون [[آموزش عالی اردن]] در سال 1985 به تصویب رسید. این وزارت خانه کلیه اختیارات مربوط به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی را در اختیار دارد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 28</ref>. اهداف این وزارتخانه عبارت است از ساختن هموطنان مومن، دارای روحیه مسئولیت پذیری، دنبال کننده مسائل انسانی و ارزش‌ها و توسعه آن‌ها، عالم به علوم و مهارت‌ها و معارف و نیز تربیت افراد متخصص، ایجاد مشارکت و همکاری بین مؤسسات [[آموزش بزرگسالان(سواد آموزی) در اردن|آموزش]] عالی و سایر مؤسسات و...<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 43</ref> ‌. این وزارتخانه سعی در گسترش به کارگیری زبان عربی، تألیف و ترجمه بر اساس آن، یادگیری حداقل یک زبان خارجی برای آگاهی از دستاوردهای سایر کشورها، امضای توافقنامه‌های مختلف در زمینه [[آموزش بزرگسالان(سواد آموزی) در اردن|آموزش]] عالی، تبادل معلومات به ویژه با کشورهای عربی و سایر کشورها، شرکت در همایش‌های ملی و بین‌المللی مربوط به آموزش عالی، ارسال نمایندگان، پذیرش نمایندگان خارجی، و آماده سازی و اجرای پروژه‌های مرتبط دارد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 45</ref>.


اين وزارت خانه در مناسبت‌هاي مختلف ملي و ديني در راه اندازي برنامه''‌''هاي فرهنگي و تفريحي شرکت و جشنواره‌ها و جشن‌هاي جمعي برپا مي‌کند. مدارس در اين برنامه مشارکت فعالي دارند. در زمان اتمام تحصيلات  دانشجويان نيز جشن فارغ التحصيلي برپا مي‌کند.(7) براي توضيحات بيشتر به فصل مربوطه مراجعه شود.
===== وزارت گردشگری و آثار باستانی =====
اداره گردشگری در سال 1953 با هدف توسعه اماکن سیاحتی و تنظیم فعالیت‌های گردشگری تأسیس شد. در ابتدای تأسیس، بخشی از وزارت اقتصاد و [[صنعت فیلم سازی اردن|صنعت]] و تجارت به شمار می‌رفت که در سال 1960 به صورت یک اداره مستقل شروع به فعالیت نمود و در سال 1967 به وزارتخانه تبدیل شد. در ابتدا، اداره باستان شناسی نیز بخشی از آن بود، اما به تدریج جدا شد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 45</ref>.


''•'' وزارت آموزش عالي: قانون آموزش عالي اردن در سال 1985 به تصويب رسيد. اين وزارت خانه کليه اختيارات مربوط به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشي را در اختيار دارد. (8)
گردشگری نقش مهمی ‌را در توسعه اقتصادی از طریق سهم بالای آن در درآمد ملی [[اردن]] ایفا می‌کند. در سال 1990 میزان این درآمد به حدود 7/116 میلیون دینار رسید. این وزارتخانه، اماکن تفریحی و گردشگری بسیاری را در مناطق مختلف اردن به ویژه در عجلون و جبل نیبو ایجاد کرده است؛ از جمله مدرسه میناکاری که با هزینه 300 هزار دینار تأسیس شده است و منزل [[ملک عبدالله دوم|ملک عبدالله]] در شهر معان که با نوسازی، به یک موزه تاریخی برای علاقه‌مندان تبدیل شده است<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 46</ref>.


اهداف اين وزارتخانه عبارت است از ساختن هموطنان مومن، داراي روحيه مسئوليت پذيري، دنبال کننده مسائل انساني و ارزش‌ها و توسعه آنها، عالم به علوم و مهارت‌ها و معارف و نيز تربيت افراد متخصص، ايجاد مشارکت و همکاري بين مؤسسات آموزش عالي و ساير مؤسسات و... .(9)
===== اداره آثار باستانی =====
[[قانون اساسی اردن|قانون]] تأسیس اداره باستان شناسی در جهت حفظ آثار باستانی، در سال 1923 صادر شد و در سال 1925 با حفظ و نگهداری این آثار در جرش و در قلعه اسلامی ‌در کرک آغاز شد. در سال 1936 «لانکستر‌هاردنگ» به سمت مفتش آثار باستانی بخش شرقی [[اردن]] منصوب گشت و در سال 1948 مسئولیت [[منطقه حفاظت شده دانا در اردن|منطقه]] وسیعی از [[فلسطینی ها در اردن|فلسطین]] نیز به وی واگذار شد. وی توانست بخش زیادی از آثار باستانی بخش شرقی [[اردن]] را کشف کند و به ضبط و تصویر برساند. در سال 1951 موزه‌ای در قلعه برای نشان دادن آثار عصر سنگ تا عصر اسلامی ‌افتتاح شد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص57</ref>.


اين وزارتخانه سعي در گسترش به كارگيري زبان عربي، تأليف و ترجمه بر اساس آن، يادگيري حداقل يک زبان خارجي براي آگاهي از دستاوردهاي ساير کشورها، امضاي توافقنامه''‌''هاي مختلف در زمينه آموزش عالي، تبادل معلومات به ويژه با کشورهاي عربي و ساير کشورها، شركت در همايش''‌''هاي ملي و بين المللي مربوط به آموزش عالي، ارسال نمايندگان، پذيرش نمايندگان خارجي، و آماده سازي و اجراي پروژه''‌''های مرتبط دارد.(10)
===== وزارت تبلیغات و رسانه‌های [[اردن]] =====
وزارت تبلیغات و رسانه‌های [[اردن]] در سال 1964 تأسیس شد. در ابتدا، نام آن وزارت فرهنگ و تبلیغات بود برطبق قانون سال 1978 سازمان‌های تلویزیون، رادیو، اداره چاپ و نشر، خبرگزاری [[اردن]] تحت نظارت آن فعالیت می‌کردند. اهداف این وزارتخانه عبارت است از:


''•'' وزارت گردشگري و آثار باستاني: اداره گردشگري در سال 1953 با هدف توسعه اماکن سياحتي و تنظيم فعاليت''‌''هاي گردشگري تأسيس شد. در ابتداي تأسيس، بخشي از وزارت اقتصاد و صنعت و تجارت به شمار مي‌رفت که در سال 1960 به صورت يک اداره مستقل شروع به فعاليت نمود و در سال 1967 به وزارتخانه تبديل شد. در ابتدا، اداره باستان شناسي نيز بخشي از آن بود، اما به تدريج جدا شد. (11)
* برنامه‌ریزی و آگاه سازی فکری در کشور و ترسیم سیاست‌های عمومی‌ ادارات و مؤسسات رسمی‌ تبلیغاتی و نظارت بر آن‌ها؛
* تنظیم فعالیت‌های تبلیغاتی و فکری مؤسسات تحت نظارت خود بر اساس ایمان به خداوند و حقیقت‌گویی و تأکید بر ارزش‌های اخلاقی؛
* یجاد حس وطن دوستی و افتخار به آن و تأکید بر ارزش‌هایی چون عدالت و مساوات و...<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 60</ref>.


گردشگري نقش مهمي ‌را در توسعه اقتصادي از طريق سهم بالاي آن در درآمد ملي اردن ايفا مي‌کند. در سال 1990 ميزان اين درآمد به حدود 7/116 ميليون دينار رسيد. اين وزارتخانه، اماکن تفريحي و گردشگري بسياري را در مناطق مختلف  اردن به ويژه در عجلون و جبل نيبو ايجاد کرده است؛ از جمله مدرسه ميناکاري که با هزينه 300 هزار دينار تأسيس شده است و منزل ملک عبدالله در شهر معان که با نوسازي، به يک موزه تاريخي براي علاقه‌مندان تبديل شده است.(12)
===== اداره چاپ و نشر =====
[[قانون اساسی اردن|قانون]] چاپ و نشر در سال 1993 صادر شد، و ماده 3 آن تأکید دارد که کلیه مطبوعات اردنی دارای آزادی هستند<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 63</ref>. اداره چاپ و نشر، قدیمی‌ترین اداره وزارت تبلیغات و رسانه‌ها محسوب می‌شود. این اداره، در سال 1946 در زمان استقلال [[اردن|کشور اردن]] تأسیس شد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 79</ref>. وظایف این اداره عبارت‌اند از: حفظ و نگهداری و مرمت آثار باستانی با روش‌های علمی‌ و هنری، جلوگیری از نابودی آن‌ها، ثبت آن‌ها، نشر فرهنگ آثار باستانی، تأسیس مؤسسات و موزه‌ها در شهرهای مختلف و شناساندن اهمیت این آثار<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 82</ref>.


''•'' اداره آثار باستاني: قانون تأسيس اداره باستان شناسي در جهت حفظ آثار باستاني، در سال 1923 صادر شد و در سال 1925 با حفظ و نگهداري اين آثار در جرش و  در قلعه اسلامي ‌در کرک آغاز شد.
===== وزارت جوانان =====
وزارت جوانان کار خود را از سال 1966 آغاز نمود و هدف آن توجه به جوانان و امور آن‌ها، ایجاد روح مسئولیت و ساختن جوانان مؤمن و نیرومند بود<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 83</ref>. وزارت جوانان تاکنون سلسله برنامه‌های فرهنگی، کنفرانس‌ها و نمایش‌های زیادی برای جوانان برگزار کرده و کتاب‌ها و مجلات بسیاری زیادی به چاپ رسانده و برنامه‌های متنوعی برای جوانان اردنی که در 22 کشور خارجی تحصیل می‌کنند فراهم دیده است<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 64</ref>.


در سال 1936 «لانکستر‌هاردنگ» به سمت مفتش آثار باستاني بخش شرقي اردن منصوب گشت و در سال 1948 مسئوليت منطقه وسيعي از فلسطين نيز به وي واگذار شد. وي توانست بخش زيادي از آثار باستاني بخش شرقي اردن را کشف کند و به ضبط و تصوير برساند. در سال 1951 موزه اي در قلعه براي نشان دادن آثار عصر سنگ تا عصر اسلامي ‌افتتاح شد. (13)
===== وزارت اوقاف و امور و مقدسات اسلامی =====
از زمان تأسیس امارت شرقی [[اردن]]، توجه و اهتمام زیادی به اوقاف اسلامی‌ معطوف شد. در این راستا قانون تأسیس وزارت اوقاف اسلامی‌ در سال 1280 هجری قمری صادر شد. اهداف این وزارتخانه عبارت‌اند از:


''•'' وزارت تبليغات و رسانه‌هاي اردن در سال 1964 تأسيس شد. در ابتدا، نام آن وزارت فرهنگ و تبليغات بود برطبق قانون سال 1978 سازمان''‌''هاي تلويزيون، راديو، اداره چاپ و نشر، خبرگزاري اردن تحت نظارت آن فعاليت مي''‌''کردند.
* محافظت از مساجد و اموال اوقاف و حفظ و ترمیم آن‌ها؛
* توجه به توسعه مساجد برای ادای رسالت اسلامی ‌آن؛
* پرورش روحیه فداکاری و جهاد و ایثار در میان مردم؛
* پرورش اخلاق اسلامی؛


اهداف اين وزارت خانه عبارت است از:
* حمایت از فعالیت‌های اسلامی، آموزش دینی، ایجاد مؤسسات، مراکز دینی، مدارس حفظ قرآن، محافظت از میراث اسلامی ‌و نشر فرهنگ اسلامی<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 101</ref>.


  - برنامه ريزي و آگاه سازي فکري در کشور و ترسيم سياست‌هاي عمومي‌ادارات و مؤسسات رسمي‌تبليغاتي و نظارت بر آنها
این وزارت خانه فعالیت‌ها و اهداف خود را از طرق زیر پیگیری می‌کند:


- تنظيم فعاليت‌هاي تبليغاتي و فکري مؤسسات تحت نظارت خود بر اساس ايمان به خداوند و حقیقت ‌گويي و تأکيد بر ارزش‌هاي اخلاقي
* تهیه کادر مجرب متشکل از خطیبان، مدرسین و معلمین و واعظان؛
* ایجاد مراکز مرتبط در جامعه؛
* دارالقرآن‌ها و دبیرستان‌های تخصصی و مراکز فرهنگی اسلامی‌؛
* شناساندن تمدن اسلامی؛
* تقویت زبان عربی و...<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 107</ref>.


-ايجاد حس وطن دوستي و افتخار به آن و تأکيد بر ارزشهايي چون عدالت و مساوات و.... (14)
این وزارتخانه در هر مسجد یک کتابخانه مخصوص فرهنگ اسلامی‌ و دارالقرآن دایر و مجله مخصوص «هدی الاسلام» را در جهت اهداف خود منتشر کرده است<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 113</ref>. و دارای دو چاپخانه در شهرهای قدس و عمان است، که در آن‌ها قرآن، مجله، تقویم سالانه، آموزش‌های حج و کتاب‌های مدرسه به چاپ می‌رسد<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 113</ref>. حفظ و مراقبت و ترمیم «مسجد الاقصی» و قبه «الصخره المشرفــه» بر عهده وزارت اوقاف [[اردن]] است که برای ترمیم این قبه حدود ده‌میلیون‌دینار هزینه شده است<ref>العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 114</ref>.


اداره چاپ و نشر: قانون چاپ و نشر در سال 1993 صادر شد، و ماده 3 آن تأکيد دارد که کليه مطبوعات اردني داراي آزادي هستند.(15) اداره چاپ و نشر، قديمي‌ترين اداره وزارت تبليغات و رسانه‌ها محسوب مي‌شود. اين اداره، در سال 1946 در زمان استقلال کشور اردن تأسيس شد.(16) وظايف اين اداره عبارت‌اند از: حفظ و نگهداري و مرمت آثار باستاني با روش‌هاي علمي‌و هنري، جلوگيري از نابودي آنها، ثبت آنها، نشر فرهنگ آثار باستاني، تأسيس مؤسسات و موزه''‌''ها در شهرهاي مختلف و  شناساندن اهميت اين آثار. (17)
== نیز نگاه کنید به ==
[[نهادها و سازمان‌های فرهنگی ژاپن]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی کانادا]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی کوبا]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی لبنان]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی مصر]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی افغانستان]]؛ [[مراکز و نهادهای فرهنگی چین]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی تونس]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی روسیه]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی سنگال]]؛ [[نهادها و سازمان های فرهنگی فرانسه]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی ساحل عاج]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی سوریه]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی سودان]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی زیمبابوه]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی تایلند]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی اوکراین]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی اسپانیا]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی سیرالئون]]؛ [[نهادها و سازمان‌های فرهنگی قطر]]


''•'' وزارت جوانان کار خود را از سال 1966 آغاز نمود و هدف آن توجه به جوانان و امور آنها، ايجاد روح مسئوليت و ساختن جوانان مؤمن و نيرومند بود. (18) وزارت جوانان تاکنون سلسله برنامه''‌''هاي فرهنگي، کنفرانس‌ها و نمايش‌هاي زيادي براي جوانان برگزار کرده و کتاب''‌''ها و مجلات بسياري زيادي به چاپ رسانده و برنامه‌هاي متنوعي براي جوانان اردني که در 22 کشور خارجي تحصيل مي‌کنند فراهم ديده است. (19)
== کتابشناسی ==
<references />


''•'' وزارت اوقاف و امور و مقدسات اسلامي: از زمان تأسيس امارت شرقي اردن، توجه و اهتمام زيادي به اوقاف اسلامي‌معطوف شد. در اين راستا قانون تأسيس وزارت اوقاف اسلامي‌ در سال 1280هجري قمري صادر شد.
== منبع اصلی ==
لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)


اهداف اين وزارتخانه عبارت‌اند از:
== '''نویسنده مقاله''' ==
 
غلامرضا لایقی
- محافظت از مساجد و اموال اوقاف و حفظ و ترميم آنها
 
- توجه به توسعه مساجد براي اداي رسالت اسلامي ‌آن
 
- پرورش روحيه فداکاري و جهاد و ايثار در ميان مردم
 
- پرورش اخلاق اسلامي
 
حمايت از فعاليت''‌''هاي اسلامي، آموزش ديني، ايجاد مؤسسات، مراکز ديني، مدارس حفظ قرآن، محافظت از ميراث اسلامي ‌و نشر فرهنگ اسلامي. (20)
 
اين وزارت خانه فعاليت‌ها و اهداف خود را از طرق زير پيگيري مي‌کند:
 
-تهيه کادر مجرب متشکل از خطيبان، مدرسين و معلمين و واعظان
 
-ايجاد مراکز مرتبط در جامعه
 
-دارالقرآن‌ها و دبيرستان‌هاي تخصصي و مراکز فرهنگي اسلامي‌
 
-شناساندن تمدن اسلامي
 
-تقويت زبان عربي و... (21)
 
اين وزارتخانه در هر مسجد يک کتابخانه مخصوص فرهنگ اسلامي‌و دارالقرآن داير و مجله مخصوص «هدي الاسلام» را در جهت اهداف خود منتشر کرده است. (22) و داراي دو چاپخانه در شهرهاي قدس و عمان است، که در آن''‌''ها قرآن، مجله، تقويم سالانه، آموزش''‌''هاي حج و کتاب''‌''هاي مدرسه به چاپ مي''‌''رسد. (23)
 
حفظ و مراقبت و ترميم  «مسجد الاقصي» و قبه «الصخرة المشرفــة» بر عهده وزارت اوقاف اردن است که براي ترميم اين قبه حدود ده ميليون دينار هزينه شده است.(24)

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۴۹

وزارت فرهنگ

چنان که آمد اولین بار در سال 1988 به منظور شناساندن تمدن عربی اسلامی، احیاء میراث قومی‌ در علوم و فنون و آداب، توجه به هنرمندان و نویسندگان و ادیبان و تشویق آنان، ایجاد مراکز فرهنگی و هنری و نظارت بر آن‌ها، حمایت از حرکت نشر و تالیف، ایجاد موزه‌های تاریخی و مردمی‌ و باستان شناسی، ایجاد کتابخانه و نظارت بر آنان و... تأسیس شد[۱]. این وزارت خانه تلاش زیادی در جهت نشر کتاب و مجلات و اجرای نمایش‌ها، ایجاد کتابخانه‌های تخصصی، حمایت از نویسندگان و ادیبان، شرکت در سمینارها و همایش‌های مختلف، توجه به میراث فرهنگی، حمایت از انجمن‌ها و مؤسسات فرهنگی و مراکز و اتحادیه‌ها به عمل آورده است[۲].

وزارت آموزش و پرورش

کشور اردن در ابتدای تأسیس امارت شرقی (1921)، شاهد جنبش بزرگی در زمینه آموزش بود و برنامه‌های بسیاری در زمینه آموزش، تأسیس مدارس ابتدایی و دبیرستان اجرا کرد ولی وزارت آموزش و پرورش این کشور، در سال 1940 تأسیس شد[۳]. این وزارت خانه در مناسبت‌های مختلف ملی و دینی در راه اندازی برنامه‌های فرهنگی و تفریحی شرکت و جشنواره‌ها و جشن‌های جمعی برپا می‌کند. مدارس در این برنامه مشارکت فعالی دارند. در زمان اتمام تحصیلات دانشجویان نیز جشن فارغ التحصیلی برپا می‌کند[۴]. برای توضیحات بیشتر به فصل مربوطه مراجعه شود.

وزارت آموزش عالی

قانون آموزش عالی اردن در سال 1985 به تصویب رسید. این وزارت خانه کلیه اختیارات مربوط به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی را در اختیار دارد[۵]. اهداف این وزارتخانه عبارت است از ساختن هموطنان مومن، دارای روحیه مسئولیت پذیری، دنبال کننده مسائل انسانی و ارزش‌ها و توسعه آن‌ها، عالم به علوم و مهارت‌ها و معارف و نیز تربیت افراد متخصص، ایجاد مشارکت و همکاری بین مؤسسات آموزش عالی و سایر مؤسسات و...[۶] ‌. این وزارتخانه سعی در گسترش به کارگیری زبان عربی، تألیف و ترجمه بر اساس آن، یادگیری حداقل یک زبان خارجی برای آگاهی از دستاوردهای سایر کشورها، امضای توافقنامه‌های مختلف در زمینه آموزش عالی، تبادل معلومات به ویژه با کشورهای عربی و سایر کشورها، شرکت در همایش‌های ملی و بین‌المللی مربوط به آموزش عالی، ارسال نمایندگان، پذیرش نمایندگان خارجی، و آماده سازی و اجرای پروژه‌های مرتبط دارد[۷].

وزارت گردشگری و آثار باستانی

اداره گردشگری در سال 1953 با هدف توسعه اماکن سیاحتی و تنظیم فعالیت‌های گردشگری تأسیس شد. در ابتدای تأسیس، بخشی از وزارت اقتصاد و صنعت و تجارت به شمار می‌رفت که در سال 1960 به صورت یک اداره مستقل شروع به فعالیت نمود و در سال 1967 به وزارتخانه تبدیل شد. در ابتدا، اداره باستان شناسی نیز بخشی از آن بود، اما به تدریج جدا شد[۸].

گردشگری نقش مهمی ‌را در توسعه اقتصادی از طریق سهم بالای آن در درآمد ملی اردن ایفا می‌کند. در سال 1990 میزان این درآمد به حدود 7/116 میلیون دینار رسید. این وزارتخانه، اماکن تفریحی و گردشگری بسیاری را در مناطق مختلف اردن به ویژه در عجلون و جبل نیبو ایجاد کرده است؛ از جمله مدرسه میناکاری که با هزینه 300 هزار دینار تأسیس شده است و منزل ملک عبدالله در شهر معان که با نوسازی، به یک موزه تاریخی برای علاقه‌مندان تبدیل شده است[۹].

اداره آثار باستانی

قانون تأسیس اداره باستان شناسی در جهت حفظ آثار باستانی، در سال 1923 صادر شد و در سال 1925 با حفظ و نگهداری این آثار در جرش و در قلعه اسلامی ‌در کرک آغاز شد. در سال 1936 «لانکستر‌هاردنگ» به سمت مفتش آثار باستانی بخش شرقی اردن منصوب گشت و در سال 1948 مسئولیت منطقه وسیعی از فلسطین نیز به وی واگذار شد. وی توانست بخش زیادی از آثار باستانی بخش شرقی اردن را کشف کند و به ضبط و تصویر برساند. در سال 1951 موزه‌ای در قلعه برای نشان دادن آثار عصر سنگ تا عصر اسلامی ‌افتتاح شد[۱۰].

وزارت تبلیغات و رسانه‌های اردن

وزارت تبلیغات و رسانه‌های اردن در سال 1964 تأسیس شد. در ابتدا، نام آن وزارت فرهنگ و تبلیغات بود برطبق قانون سال 1978 سازمان‌های تلویزیون، رادیو، اداره چاپ و نشر، خبرگزاری اردن تحت نظارت آن فعالیت می‌کردند. اهداف این وزارتخانه عبارت است از:

  • برنامه‌ریزی و آگاه سازی فکری در کشور و ترسیم سیاست‌های عمومی‌ ادارات و مؤسسات رسمی‌ تبلیغاتی و نظارت بر آن‌ها؛
  • تنظیم فعالیت‌های تبلیغاتی و فکری مؤسسات تحت نظارت خود بر اساس ایمان به خداوند و حقیقت‌گویی و تأکید بر ارزش‌های اخلاقی؛
  • یجاد حس وطن دوستی و افتخار به آن و تأکید بر ارزش‌هایی چون عدالت و مساوات و...[۱۱].
اداره چاپ و نشر

قانون چاپ و نشر در سال 1993 صادر شد، و ماده 3 آن تأکید دارد که کلیه مطبوعات اردنی دارای آزادی هستند[۱۲]. اداره چاپ و نشر، قدیمی‌ترین اداره وزارت تبلیغات و رسانه‌ها محسوب می‌شود. این اداره، در سال 1946 در زمان استقلال کشور اردن تأسیس شد[۱۳]. وظایف این اداره عبارت‌اند از: حفظ و نگهداری و مرمت آثار باستانی با روش‌های علمی‌ و هنری، جلوگیری از نابودی آن‌ها، ثبت آن‌ها، نشر فرهنگ آثار باستانی، تأسیس مؤسسات و موزه‌ها در شهرهای مختلف و شناساندن اهمیت این آثار[۱۴].

وزارت جوانان

وزارت جوانان کار خود را از سال 1966 آغاز نمود و هدف آن توجه به جوانان و امور آن‌ها، ایجاد روح مسئولیت و ساختن جوانان مؤمن و نیرومند بود[۱۵]. وزارت جوانان تاکنون سلسله برنامه‌های فرهنگی، کنفرانس‌ها و نمایش‌های زیادی برای جوانان برگزار کرده و کتاب‌ها و مجلات بسیاری زیادی به چاپ رسانده و برنامه‌های متنوعی برای جوانان اردنی که در 22 کشور خارجی تحصیل می‌کنند فراهم دیده است[۱۶].

وزارت اوقاف و امور و مقدسات اسلامی

از زمان تأسیس امارت شرقی اردن، توجه و اهتمام زیادی به اوقاف اسلامی‌ معطوف شد. در این راستا قانون تأسیس وزارت اوقاف اسلامی‌ در سال 1280 هجری قمری صادر شد. اهداف این وزارتخانه عبارت‌اند از:

  • محافظت از مساجد و اموال اوقاف و حفظ و ترمیم آن‌ها؛
  • توجه به توسعه مساجد برای ادای رسالت اسلامی ‌آن؛
  • پرورش روحیه فداکاری و جهاد و ایثار در میان مردم؛
  • پرورش اخلاق اسلامی؛
  • حمایت از فعالیت‌های اسلامی، آموزش دینی، ایجاد مؤسسات، مراکز دینی، مدارس حفظ قرآن، محافظت از میراث اسلامی ‌و نشر فرهنگ اسلامی[۱۷].

این وزارت خانه فعالیت‌ها و اهداف خود را از طرق زیر پیگیری می‌کند:

  • تهیه کادر مجرب متشکل از خطیبان، مدرسین و معلمین و واعظان؛
  • ایجاد مراکز مرتبط در جامعه؛
  • دارالقرآن‌ها و دبیرستان‌های تخصصی و مراکز فرهنگی اسلامی‌؛
  • شناساندن تمدن اسلامی؛
  • تقویت زبان عربی و...[۱۸].

این وزارتخانه در هر مسجد یک کتابخانه مخصوص فرهنگ اسلامی‌ و دارالقرآن دایر و مجله مخصوص «هدی الاسلام» را در جهت اهداف خود منتشر کرده است[۱۹]. و دارای دو چاپخانه در شهرهای قدس و عمان است، که در آن‌ها قرآن، مجله، تقویم سالانه، آموزش‌های حج و کتاب‌های مدرسه به چاپ می‌رسد[۲۰]. حفظ و مراقبت و ترمیم «مسجد الاقصی» و قبه «الصخره المشرفــه» بر عهده وزارت اوقاف اردن است که برای ترمیم این قبه حدود ده‌میلیون‌دینار هزینه شده است[۲۱].

نیز نگاه کنید به

نهادها و سازمان‌های فرهنگی ژاپن؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی کانادا؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی کوبا؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی لبنان؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی مصر؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی افغانستان؛ مراکز و نهادهای فرهنگی چین؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی تونس؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی روسیه؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی سنگال؛ نهادها و سازمان های فرهنگی فرانسه؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی ساحل عاج؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی سوریه؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی سودان؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی زیمبابوه؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی تایلند؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی اوکراین؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی اسپانیا؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی سیرالئون؛ نهادها و سازمان‌های فرهنگی قطر

کتابشناسی

  1. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 20
  2. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 23
  3. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 23
  4. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 24
  5. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 28
  6. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 43
  7. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 45
  8. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 45
  9. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 46
  10. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص57
  11. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 60
  12. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 63
  13. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 79
  14. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 82
  15. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 83
  16. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 64
  17. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 101
  18. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 107
  19. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 113
  20. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 113
  21. ↑ العمد، الدکتور‌هانی(1965 - 1995م)، المؤسسات الثقافیه فی الأردن، منشورات اللجنــة العلیا لکتابــة تاریخ الأردن، ص 114

منبع اصلی

لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)

نویسنده مقاله

غلامرضا لایقی

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=موسسات_فرهنگی_رسمی_اردن&oldid=78076»