رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی اوکراین

از دانشنامه ملل

رسانه‌‌‌ها و وسائل ارتباطی جمعی اوکراین شامل تلویزیون، تلویزیون دیجیتالی، مطبوعات، اینترنت و سایت‌‌‌های اینترنتی، خبرگزاری‌‌‌ها و سازمان‌های رسانه ای، انتشارات است.

تلویزیون در اوکراین

اولین پخش تلویزیونی در اوکراین در اول فوریه سال 1939 در کی یف رخ داد که این پخش 40 دقیقه طول کشید و تصاویری از سرگئی اورژنیکیدزه(Sergo ordzhonikidze) نمایش داد. بعد از جنگ جهانی دوم در ششم نوامبر 1951، مرکز ارتباطات یک پخش زنده از فیلم محبت بزرگ را آغاز کرد و روز بعد با پخش یک برنامه با معیارهای رسمی جشن سی و چهارمین سالگرد انقلاب اکتبر(October revolution) را به نمایش گذاشت. در اول می 1952 پخش یک کنسرت که در آن خوانندگان و تک نوازان مشهور تئاتر اپرای تاراس شفچنکو به اجرای نمایش می پرداختند به روی آنتن رفت. ناویلا سپارینوا (Navela separionova) اولین گوینده مرکز ارتباط کی یف به اجرا در این کنسرت پرداخت. در سال 1953 کار ساختمان مرکز ارتباطات کی یف دقیقاً بعد از اتمام ساخت مرکز ارتباطات لنینگراد(Leningrad)  به پایان رسید و برنامه‌‌‌های تلویزیونی به طور منظم در سال 1956 به روی آنتن می رفت. در همین زمان مرکز ارتباطات روزی دوبار برنامه‌‌‌ها را به روی آنتن میبرد پخش زنده تنها شکل پخش برنامه‌‌‌ها تا این زمان بحساب می آمد و در واقع از  اواسط دهه 1960 ضبط فیلم‌‌‌ها معمول شد.

اولین کانال ملی اوکراین با نام یو تی 1 (تلویزیون اوکراین) در بیستم ژانویه 1965 شروع به کار کرد ودر ششم مارس سال 1972 دومین کانال ملی با نام یو تی 2 کار خود را آغاز کرد. در سال 1983 ساخت مرکز جدید ارتباطات در خیابان چهل و دوم ملنیک که تنها بعد از فروپاشی شوروی افتتاح گردید آغاز گردید.

بعد از رخداد انقلاب نارنجی تلویزیون اوکراین آزادی‌‌‌های بیشتری بدست آورد. در فوریه سال 2009 شورای ملی رادیو و تلویزیون اعلام کرد، افزایش فشار سیاسی وارده بر رسانه‌‌‌های گروهی از طریق اصلاح قوانین و سایر راهکارهای قانونی در سال‌های اخیر به منظور فشار بر در اختیار قرار گرفتن آن‌ها انجام گرفته است.[۱] بطوریکه در ژانویه 2009 یولیا تیموشنکو‌‌‌، نخست وزیر اوکراین حضور در شبکه تلویزیونی اینتر را تا زمانی که خبرنگاران، مدیریت و مالکان این شبکه تلویزیونی نقض آزادی بیان را متوقف نکنند و صداقت و مواضع بدون تبعیض را که ذات کار آن‌ها می باشد در برنامه‌‌‌های خود نگنجانند‌‌‌، نپذیرفت[۲][۳].

شبکه‌‌‌های کابلی و دیجیتالی اوکراین

تجربه پخش دیجیتالی برنامه‌‌‌های تلویزیونی در اوکراین در سال 2007 و 2008 در شهرهای کی یف و ادسا انجام گرفت که نتیجه آن موفقیت آمیز نبود و با وجود اینکه این برنامه مورد تصویب قرار نگرفته بود متوقف شد.بدلیل آنکه دو تفسیر مختلف از این موضوع از سوی دو نهاد مرتبط یعنی وزارت حمل و نقل و کمیته ملی رادیو و تلویزیون برای دیجیتالی کردن برنامه‌‌‌های تلویزیون وجود داشت در سال 2008 هیچ گونه پیشرفتی در این امر حاصل نشد.در سال 2008 برنامه دیجیتالی کردن برنامه‌‌‌های تلویزیون توسط وزارت تصویب شد و بطور رسمی به اطلاع نرسید. دلیل این امر آن است که هیچ گونه بودجه دولتی برای این امر در نظر گرفته نشده است و تنها به بودجه بخش خصوصی چشم دوخته اند که تاثیر بسزایی در صنعت تلویزیون و امور تجاری خواهند داشت.[۴]

جدول شماره 1. برخی از مهم‌ترین شبکه‌‌‌های تلویزیونی اوکراین به ترتیب اهمیت[۵]               

8 7 6 5 4 3 2 1 رتبه
5 کانال پرشای نشنال ناوی کانال اس تی بی آی سی تی وی اوکراینا 1+1 اینتر کانال‌های تلویزیونی
2003 1965 1998 1997 1992 1993 1995 1996 سال تاسیس
1/1 2/2 5/1 6/3 8/4 11/4 13/5 19/2 درصد تماشاچی
اوکراین-اروپا – کانادا اوکراین اوکراین اوکراین اوکراین اوکراین اوکراین- آمریکای شمالی اوکراین-اروپا و آمریکا منطقه تحت پوشش

اینترنت در اوکراین

بزرگترین شرکت تامین کننده اینترنت در اوکراین یوکر تله کام می باشد. در سراسر کشور اوکراین دسترسی به اینترنت امکان پذیر بوده و قیمت‌‌‌ها در همه نقاط یکسان است. طبق آمار سال 2010 اوکراین بیش از یک میلیون میزبان اینترنت و همچنین نزدیک به 7 و نیم میلیون نفرکاربر اینترنت در این کشور وجود دارند. همچنین کد اینترنتی اوکراین ua می باشد.

سایت‌‌‌های اینترنتی خبری مهم اوکراین

کارسپاندنت

کارسپاندنت (Korrespondent)، یکی از هفته نامه‌‌‌های اوکراین می باشد که به دو زبان اوکراینی و روسی منتشر می شود این هفته نامه در سال 2002 تاسیس شد و در واقع این هفته نامه در کنار سایت آن که در سال 2000شروع به کار کرده است به فعالیت می پردازد.[۶] کارسپاندنت توسط رسانه کی پی منتشر می شود و از روزنامه دو زبانه اینترنتی نیز بهره می برد. کارسپاندنت عضو مجمع ناشران رسانه‌‌‌های اوکراینی می باشد.

این سایت خبری از سال 2003 هر سال اسامی 100 نفر از شخصیت‌هایی که در توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و تجاری اوکراین نقش بسزایی داشتند را اعلام می کند که نفر اول این اسامی در سال‌های 2003 و2004 لئونید کوچما رئیس جمهور و نخست وزیر سابق، در سال 2005 ویکتور یوشچنکو نخست وزیر و رئیس جمهور سابق، در سال 2006 رینات احمدوف تاجر اوکراینی، در سال‌های 2007‌‌‌، 2010 و 2011ویکتور یانوکویچ نخست وزیر سابق و رئیس جمهور فعلی‌‌‌، در سال 2008 و 2009 یولیا تیموشنکو نخست وزیر سابق منتفذترین شخصیت‌های اوکراین از دید این سایت خبری به حساب آمدند.[۷]

نیوز را

نیوز را (NEWS.ru)، یکی از سایت‌های خبری آنلاین روسی کشور اوکراین می باشد. این سایت در واقع با عنوان این سایت ان تی وی(NTV.ru) در اینترنت قابل دسترسی است. این سایت خبری دارای یک دفتر مرکزی درمسکو و همچنین دفاتر ویرایش در اوکراین و  اسرائیل است.[۸]

پادرابنوستی

سایت پادرابنوستی(Podrobnosti)، به زبان روسی می باشد که یکی از سایت‌هایی به حساب می آید که پیشتاز اطلاع رسانی در بین اوکراینی‌‌‌هاست در سال 2007 روزانه 30000نفر به این سایت مراجعه می کردند. این سایت به صورت خصوصی اداره می شود و به شبکه تلویزیونی ملی اینتر وابسته است و دیدگاه‌های شبیه به هم در آن‌ها دیده می شود.

تابلوآی دی

سایت تابلوآی دی(Tablo ID)، سایت خبری مشهور اوکراین که بخشی از گروه اوکراینسکا پراودا (Ukrayinska Pravda) می باشد و در اوکراین منتشر می شود.

اوکراینیسکا پراودا

روزنامه خبری اینترنی معروفی است که در آوریل سال 2000 (روز رفراندوم قانون اساسی اوکراین)توسط گئورگی آر گانگادزه تاسیس شد.[۹] این روزنامه اینترنتی به زبان اوکراینی منتشر می شود و گاهی مقالات منتخب آن به زبان‌های روسی و انگلیسی نیز در اختیار کاربران گذاشته می شود.

این روزنامه دارای استفاده برای عموم مردم اوکراین است و به برخی مسائل مهم در سیاست اوکراین بیشتر تاکید می شود. این رسانه در جریان انقلاب نارنجی در سال 2004‌‌‌، از مخالفان بطور جدی حمایت نمود.[۱۰][۳].

مطبوعات در اوکراین

اطلاع رسانی در سطح جامعه به عهده مطبوعات‌‌‌، نشریات، رادیو و تلویزیون می باشد. از این رو این فعالیت‌های رسانه ای چه از منظر سیاسی‌‌‌، اجتماعی و چه اقتصادی، فرهنگی باید جامع، مداوم و در خور اجتماع باشد . در یک کشور دموکراتیک مثل اوکراین مردم باید پا به پای دولت از وقایع و اخبار داخل و خارج کشور مطلع باشند رسانه‌‌‌های گروهی اوکراین این فعالیت‌ها را بر طبق اصول پیش بینی شده در قانون اساسی و اسناد حقوق بین الملل که اوکراین آن را امضاء نموده‌‌‌، انجام می دهند. البته گرچه دوران سانسور خبری رژیم شوروی سابق به سر آمده‌‌‌، اما با این همه آزادی بیان به طور کامل درمطبوعات وجود ندارد و هنوز رد پای سانسورهای قدیم به جای مانده است.

تجدید حیات فرهنگی این کشور با استفاده مهارت‌های حرفه ای و تجربی و رساندن سطح مطبوعات به حد استاندارد‌‌‌های جهانی از جمله اهداف این مطبوعات میباشد.بدین منظور روزنامه نگاران اوکراینی یک باشگاه ملی مطبوعات‌‌‌، به منظور ایجاد ارتباط با اهل قلم در داخل و خارج از کشور و ارتقای سطح دانش حرفه ای خود ایجاد نموده اند.

مرکز مطبوعات وزارت خارجه اوکراین فعالیت‌های مختلفی را به منظور تسهیل کاربرد اسناد بین المللی در زمینه اطلاعات انجام می دهند و بر این اساس وظیفه تشکیل و برگزاری کنفرانس‌‌‌های خبری را به منظور روشن نمودن راس‌‌‌های سیاست داخلی و خارجی برای اوکراینی‌‌‌ها و خبرنگاران خارجی را به عهده دارد. مراکر خدمات مطبوعاتی ریاست جمهوری‌‌‌، مجلس اعلاء، کابینه وزیران و تقریبا همه احزاب سیاسی‌‌‌، انجمن‌‌‌ها و بنیادها نیز در این زمینه‌‌‌ها فعالیت دارند.

به طور کلی علی رغم فراگیر بودن رسانه‌‌‌های گروهی اعم از روزنامه‌‌‌ها، رادیو و تلویزیون‌‌‌، هنوز قدم‌‌‌های زیادی مانده که برداشته شود. درسال 1996 روزانه 44 عنوان روزنامه به چاپ می رسید. در سال 2004 در مجموع 3014 عنوان روزنامه  و 2385 عنوان مطبوعات ادواری(هفته نامه،ماه2نامه،فصل‌نامه و...)منتشر می شد. علاوه بر این چندین مجله و روزنامه در روسیه به چاپ می رسند که از تیراژ بالایی نیز برخوردار هستند. 

جدول شماره 2. جراید مهم اوکراین[۱۱]                  

توضیحات زبان تاسیس عنوان ردیف
- اوکراینی  1918 اوکراین دموکراتیک 1
انتشارات اوکراینی (خانه شهر) اوکراینی – روسی 1998 امروز 2
سیاسی،اقتصادی،ورزشی و فرهنگی روسی - اطلاعات و حواشی 3
- روسی - روزنامه کیفی 4
500هزار تیراژ اوکراینی – روسی 1991 صدای اوکراین 5
هفته نامه روسی 1992 روزنامه رسمی کی یف 6
- روسی 2005 بازرگان – اوکراین 7
- انگلیسی 1995 کی یف پست 8
هزینه نشر را مجمع تولیدکنندگان عهده دار است اوکراینی 1927 ادبی (اوکراین) 9
- اوکراینی 1925 جوانان اوکراینی 10
- روسی 1938 اوکراین واقعی 11
هزینه نشر را وزراء و مجمع نواحی تولید کنندگان عهده دار است اوکراینی – روسی 1957 روزنامه رسمی کارگران 12
- اوکراینی 1920 اخبار روستایی 13
مستقل اوکراینی - اوکراین نوبنیاد 14
- اوکراینی – روسی – انگلیسی - وفادار اوکراینی 15
استقلال طلب اوکراینی 1933 واژه اوکراینی 16
هزینه نشر را کابینه وزراء عهده دار است اوکراینی 1990 پیک رسمی 17
- اوکراینی 1906 کی یف عصر 18
- اوکراینی و روسی 2001 قدرت و سیاست 19
مستقل اوکراینی 1990 برای اوکراینی ازاد 20

جدول شماره 3. هفته نامه، ماه‌نامه،فصل‌نامه و مجله‌‌‌های مهم اوکراین[۱۱]       

موضوع زبان تاسیس عنوان ردیف
اتومبیل روسی 1997 خودمحور 1
داستان‌های مصور برای کودکان دبستانی اوکراینی 1928 صدف 2
مقالات سیاسی – اجتماعی اوکراینی 1956 برزیل 3
- روسی 2001 تجارت پایتخت 4
- اوکراینی – روسی 1992 تجارت(اوکراین) 5
- اوکراینی 1927 دنیپر 6
داستانی اوکراینی – روسی 1923 دونباس 7
سیاسی، اقتصادی، هنر و داستانی اوکراینی – روسی- انگلیسی - آئینه این هفته 8
داستانی اوکراینی 1940 ناقوس 9
داستانی اوکراینی - روزنامه شایان 10
سیاسی، اقتصادی،تجاری روسی 1996 همسفر 11
داستانی اوکراینی 1983 کی یف 12
مصور- ویزه کودکان زیر هفت سال - 1960 کودک 13
مخصوص بانوان اوکراینی - ناتالی 14
سیاسی، اقتصادی، روابط بین الملل اوکراینی - انگلیسی 2000 امنیت و دفاع ملی 15
- اوکراینی 1933 هنرهای زیبا 16
طنزآمیز اوکراینی 1922 فلفل 17
تحلیل‌‌‌های سیاسی و امور جاری اوکراینی - انگلیسی 1993 افکار سیاسی 18
روابط بین الملل اوکراینی 1994 سیاست‌‌‌ها ودوران‌‌‌ها 19
مصور، زندگی سیاسی،اجتماعی در اوکراین اوکراینی 1941 اوکراین 20
- اوکراینی - انگلیسی 1990 تجارت اوکراین 21
فرهنگ و هنر اوکراینی - انگلیسی 1936 تئاتر اوکراینی 22
نثر و. شعر اوکراینی اوکراینی 1933 میهن 23
داستان‌های خارجی،نقد و ادبیات خارجی اوکراینی 1925 جهان 24
مد و طراح لباس اوکراینی 1998 حوا 25
سیاسی، اجتماعی و داستانی ویژه زنان اوکراینی 1920 زن 26

[۳]

خبرگزاری‌‌‌ها و سازمان‌های رسانه ای در اوکراین

اژانس‌‌‌های خبری اوکراین چه در داخل و چه در اقصی نقاط دنیا خبرنگاران و گزارشگرانی دارند که اخبار روز دنیا را بصورت رادیوئی،ویدئویی و تلویزیونی تهیه و پخش می‌نمایند. قدیمی ترین آژانس خبری"آژانس اطلاعات ملی اوکراین" است که کار خود را از سال 1918 م آغاز نمود و البته تا سال 1990 این آژانس شعبه ای از آژانس اطلاعات دولتی اتحاد جماهیر شوروی بود و بعد از استقلال اوکراین‌‌‌، کار خود را بصورت یک آژانس مستقل ادامه داد. بجز این آژانس چهار آژانس وطنی دیگر فعالیت‌های خود را به زبان اوکراینی، روسی و انگلیسی ادامه می دهند که به شرح ذیل می باشند:

اینترفکس - اوکراین

آژانس خبری اینترفکس(Interfax- ukraine) در سال 1992 در اوکراین پایه گذاری شد. این آژانس خبری به سرویس اطلاعات گروه بین المللی اینترفکس تعلق دارد. این آژانس به سه زبان اوکراینی، روسی و انگلیسی اخبار خود را منتشر می کند. این کمپانی 50 مرکز خبری در اختیار دارد.

آژانس اطلاعات مستقل اوکراین

این آژانس خبری در کی یف مستقر است و علاوه بر گزارش‌‌‌های تصویری‌‌‌، اخبار سیاسی‌‌‌، تجاری و مالی متنوعی را به اطلاع عموم می رساند. این آژانس خبری که در سال 1993 بنیان‌گذاری شد در حال حاضر با در اختیار داشتن ایستگاه‌های تلویزیونی، رادیویی و روزنامه یکی از رسانه‌‌‌های اصلی خبررسانی اوکراین به شمار می رود. آژانس خبری مستقل اوکراین (Ukranian independent information agency) در حال حاضر نزدیک به 500 مشتری رسانه ای و یک بانک عکس با حجم 200هزار عکس دارا می باشد. برخی از مشتریان رسانه ای این آژانس خبرگزارهای مهمی مانند رویتر، آسوشییتدپرس، ایتارتاس، بی بی سی، صدای امریکا، کوکاکولا و دیگر خبرگزاری‌ها می باشد.این آژانس دارای ساختمان مختص خود می باشد که از جمهوری شوروی به ارث برده است و در خیابان خرسچاتیک واقع شده است.

آژانس خبری اوکراین

آژانس خبری اوکراین(Ukranian news agency) نیز مانند آژانس قبلی اخبار سیاسی‌‌‌، اقتصادی و مالی به همراه گزارش‌های خبری تهیه می کند. از فوریه سال 2008 این آژانس به گروه رسانه اینتر یو ای که 61 درصد کانال تلویزیونی اینتر را در اختیار دارد تعلق گرفت. این آژانس در سال 1993 بنیان گذاشته شد. و تنها آژانس خبری اوکراین است که 100درصد تولیدات خود را به زبان انگلیسی ترجمه می کند. در سال 2006 این آژانس سالن کنفرانس خبری مختص خود را افتتاح کرد.

آژانس اطلاعات اوکراین

آژانس اطلاعات اوکراین (Ukrinform) در سال 1981 در زمان جنگ استقلال اوکراین تاسیس گردید و اولین مدیر این آژانس خبری دمیترو دانتسف(Dmytro Dontsov) بود. آژانس‌‌‌های خارجی مستقر در اوکراین اخبار را به زبان  کشور خودشان ارسال می‌کردند عبارتند از:

  • آژانس خبری ایتالیایی؛
  • آژانس خبری جمهوری چک؛
  • آژانس خبری آلمان؛
  • آژانس خبری مجارستان؛
  • رویترز(انگلستان)؛
  • آژانس اطلاعات و اخبار روس[۳].

صنعت چاپ و نشر کتاب در اوکراین

در سال 1996 م، 6460 عنوان کتاب‌‌‌، مقاله و کتابچه راهنما در اوکراین نگاشته شد که در مجموع 509 میلیون تیراژ از این عناوین به چاپ رسید. تا سال 2006م تعداد عناوین به چاپ رسیده به 14790 عنوان افزایش پیدا نمود.[۱۲]

جدول شماره 4. وضعیت رسانه‌‌‌های گروهی و وسایل ارتباط جمعی در اوکراین: 2005 تا2003 م[۱۱]

2003م 2004م 2005م رسانه‌‌‌های گروهی  
13805 14790 15720 انتشار کتاب(عنوان)
2891 3014 2974 روزنامه (عنوان)
2246 2385 2182 مجلات،ماه‌نامه،هفته نامه و فصل‌نامه(عنوان)

نیز نگاه کنید به

رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی آرژانتین؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی اتیوپی؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی زیمبابوه؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی اسپانیا؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی افغانستان؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی تایلند؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی تونس؛رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی روسیه؛ رسانه و وسايل ارتباط جمعی چین؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی ژاپن؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی کوبا؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی فرانسه؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی مالی؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی ساحل عاج؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی سیرالئون؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی لبنان؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی مصر؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی قطر؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی کانادا؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی سودان؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی گرجستان؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی بنگلادش؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی تاجیکستان؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی سریلانکا؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی قزاقستان؛ رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی اردن

کتابشناسی

  1. The Jamestown Foundation (August 17, 2005) Inter TV Channel Denies Businessman Firtash's Being Among Shareholders Of Company, Ukrainian News Agency.
  2. Ukrainian News Agency 2009).Inter TV Channel Denies Businessman Firtash's Being Among Shareholders Of Company.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ موسسه ایراس(1392). جامعه و فرهنگ اوکراین. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
  4. برگرفته از http://mediasat.net.ua/content/news_all/5626/
  5. برگرفته از http://1tv.com.ua/uk/ratin
  6. برگرفته از http://www.kpmedia.com.ua/eng/newspr/kor
  7. Korrespondent Weekly online (2009). http://korrespondent.net/magazine. http://korrespondent.net/magazine
  8. Yulikova, M. (2008). "My Media" ([dead link]). Index on Censorship 37.
  9. J.V. Koshiw, Artemia Press(2002). The Killing of a Journalist.
  10. Ukrayinska Pravda ( 2002). JOURNALISTS BOYCOTT PROSECUTOR GENERAL'S OFFICE.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ .Year book(2007)
  12. موسسه ایراس(1392). جامعه و فرهنگ اوکراین. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)