مجلات در ژاپن

در زبان ژاپنی به مجله زاشّی (雑誌/Zashshi) می‌گویند. زاشّی در لغت به معنی مطبوعه‌ای است که در آن مطالب متنوع و گوناگون درج شود. همچنین به نشریه‌ای که در آن مطالب متنوع درج شود و به شکل مرتب هفتگی، یک هفته در میان، ماهانه، در هر فصل و... منتشر شود هم زاشّی می‌گویند که در این صورت می‌توان آن را معادل مجله قرار داد. عنوان نخستین مجله تاریخ ژاپن «سِی‌یو زاشّی» (『西洋雑誌』/Seiyō Zashshi) بود که سال 1867 منتشر شد. معنی آن «مجله غربی» بود که همان طور که از این معنی معلوم است، تهیه‌کننده آن قصد داشت با تقلید از مجلات غربی ماهنامه‌ای در ژاپن منتشر کند.

بعد از این مجله و در دهه 1870 مجلات دیگری هم پای به عرصه گذاشتند، اما واقعیت این بود که تا اواسط دوره میجی تعریف درستی از مجله و روزنامه وجود نداشت و این دو چندان از هم متمایز نبودند. از اواسط دوره میجی به بعد است که مجله جایگاه خود را پیدا کرد و رسانه‌ای تجاری و مستقل شد. در نتیجه موسسات انتشاراتی‌ زیادی متوجه مجله و انتشار آن شدند. یکی از این شرکت‌های نشر شرکت هاکوبونکان در توکیو بود که سال 1887 نخستین مجله خود با عنوان «مجموعه نوشته‌های نویسندگان بزرگ ژاپن» (『日本大家論集』/Nihon taika ronshū) را منتشر کرد. با موفقیت این مجله، این انتشارات سال 1895 مجله «خورشید» (『太陽』/Taiyō) را منتشر کرد و بعد با انتشار مجلات متعدد دیگر بدل به امپراتوری انتشار مجلات شد.

از دهه 1910 به بعد نوبت انتشارات کودانشا (講談社/Kōdansha) بود که در زمینه انتشار مجله چنان امپراتوری‌ای بنا کند که نمونه آن تاکنون در ژاپن دیده نشده بود. این انتشارات با 9 مجله که به نه مجله بزرگ معروف بودند، موفقیت زیادی در انتشار مجله کسب کرد، مجلاتی که بیشتر محور آن خانواده و زنان بودند. در بین آن‌ها مجله «کینگ» (『キング』/Kingu) توانست به شمارگان یک میلیون و 500 هزار جلد در هر چاپ برسد. همچنین در این دوره و متأثر از مردم‌سالاری دوره تایشو، مجلات چپ گرا و کارگری هم چاپ و توزیع می‌شد.

یکی دیگر از اتفاقات قبل از جنگ در دنیای مجلات ژاپنی، رواج مجلات موسوم به مجلات جامع (総合雑誌/Sōgō Zashshi) بود که مجلاتی بودند که در آن مقالات و نوشته‌هایی در زمینه‌های متنوع اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی درج می‌شد. از مجلات معروف از این دست می‌توان به مجله «بونگِی‌شونجو» (『文芸春秋』/Bungei Shunjū) اشاره کرد که انتشارش از سال 1923 شروع شد و همچنان ادامه دارد. روزنامه آساهی نیز از سال 1922 انتشار نخستین هفته‌نامه از نوع مجلات جامع با عنوان «هفته‌نامه آساهی» (『週刊朝日』/Shūkan Asahi) را شروع کرد.

بعد از جنگ جهانی و با توجه به آزادی بیانی که به رسانه‌ها داده شد، مجددا انتشار مجلات از سر گرفته شد و مجلات جدیدی پیاپی شروع به انتشار کردند. از نیمه دوم دهه 1950 به بعد با انتقال سرمایه انتشاراتی‌ها به سمت مجلات، دوره هفته‌نامه‌ها شروع شد و هفته‌نامه‌های زیادی چون «هفته‌نامه معاصر» (『週刊現代』/Shūkan Gendai) (1959)، «هفته‌نامه بونشون» (『週刊文春』/Shūkan Bunshun) (1959)، «هفته‌نامه زنان» (『週刊女性』/Shūkan Josei) (1957) و... شروع به انتشار کردند. با ورود به دهه 1980 و با اضافه شدن مجلات عامه‌پسند به بازار مجلات ژاپنی، دوره‌ای فرا رسید که عملا مجله جای کتاب را گرفت. این رونق در دهه 1990 به اوج خود رسید، اما با آغاز قرن بیست و یکم و جهانی شدن، رکود اقتصادی، منفی شدن رشد جمعیت و پیری جمعیت، توسعه‌ رسانه‌های دیجیتال، جهان مجلات هم با مسائل تازه‌ای روبرو شد و آن رونق پیشین خود را هم از دست داد. با رشد روند جهانی شدن نسخه ژاپنی مجلات اقتصادی و مد آمریکایی در ژاپن هم منتشر شد.

با استناد به کتاب «آمار ژاپن 2021»، در سال 2019، 2734 عنوان مجله در ژاپن چاپ شده است که 1350 عنوان آن ماهنامه بود. از این بین 181 عنوان برای کودکان، 133 عنوان برای زنان، 442 عنوان عامه‌پسند، 102 عنوان مجله جامع، 40 عنوان ادبیات، هنرهای نمایشی 59 عنوان، هنرهای زیبا 19 عنوان، موسیقی 64 عنوان، زندگی 186 عنوان، سرگرمی 550 عنوان، ورزش 105 عنوان، اقتصاد 105 عنوان، جامعه 23 عنوان، فلسفه 13 عنوان، پزشکی 244 عنوان، صنعت 133 عنوان، حقوق و قانون 34 عنوان، علمی 27 عنوان و... بودند.

نیز نگاه کنید به

مطبوعات در چین؛ روزنامه در ژاپن؛ مطبوعات در کانادا؛ مطبوعات در روسیه؛ مطبوعات در کوبا؛ مطبوعات در تونس؛ مطبوعات در لبنان؛ مهم ترین نشریات ادواری مصر؛ مطبوعات در افغانستان؛ مطبوعات در سنگال