موسیقی در سریلانکا

از دانشنامه ملل

موسیقی مردمی و اقوام مردم سریلانکا همان موسیقی هایی کالام، سراری و ناداگام است که در دهکده‌ها و شهرهای کوچک در گوشه و کنار و در مراسم مذهبی در فضاهای باز اجرا می شوند. روستائیان بعد از یک روز کار در مزرعه و خانه، ازاین نمایش ها و موسیقی ها لذت می‌بردند. و اما موسیقی سنتی و کلاسیک سریلانکا در یک نگاه کلی تحت تأثیر و نفوذ هند و موسیقی مدرن آن تقلیدی از سبک های غربی بوده و هست. موسیقدانان سریلانکایی و طرفداران هر کدام از این دو سبک نیز گهگاه در برابر هم قرار می گیرند. طرفداران موسیقی غربی معتقدند موسیقی سنتی و کلاسیک هند چیزی چز موسیقی هندی نیست. بنا بر عقیده بعضی موسیقی سنتی فعلی سریلانکا تحت تاثیر مکاتب بودیسم و هندویزم و ریتم‌های آهنگین برده‌های آفریقایی، ملودی های اروپایی و هندی قرار داشته و دارد. در میان سبک های کلاسیک موسیقی معروف بایلا(Baila Missic)، موسیقی رقص سریلانکا است. این نوع از موسیقی تقلید از موسیقی پرتغالی‌ها است. بعد از ورود اروپایی‌های اشغالگر به این کشور ابزار و آلات موسیقی اروپایی  و وزن و آهنگ آن بر هنر این کشور تاثیر داشته ولی عملا در دهه 1960 موسیقی بایلا وارد جریان اصلی موسیقی سریلانکا شده است. امروزه ابزار موسیقی الکترونیکی با این آهنگ‌ها همراه است. مشهورترین خواننده بایلا(Baila) در دوره معاصر دسُمند دوسیلوا(Desmond de Silva) است. او هنوز الهام بخش بسیاری از گروه‌های موسیقی در سریلانکا است که شامل گروه های موسیقی شاناکا، هیپ هاپ، پاپ(Shanka, Hip-hap and Pop) و موسیقی کلاسیک سریلانکا می شوند.

بسیاری از ادوات موسیقی مردم سریلانکا توسط گروه‌های قبایل واقوام بومی آن ساخته شده است. چندین نوع از این ادوات موسیقی همچنان از گذشته تا امرئز در حال استفاده هستند. بیشترین وسیله موسیقی مورد استفاده، طبل دو سره و شبکه مانند مردم کندی است. تاماتاما(Thammmatama) یک طبل دو قلو است که با دو چوب اجرا می‌شود. یاک برا(Yak Bera) نیز نوعی طبل است که با یک دست در یک سمت و با یک چوب در سمت دیگر نواخته می‌شود. هند رابانا(Hand Rabana) نیز نوعی طبل است که شبیه دایره زنگی است.

موسیقی‌های فیلم‌های هندی همیشه با استقبال مردم سریلانکا روبرو می شود. به ویژه در طول دهه 1960 موسیقی فیلم‌های هندی در سریلانکا به طور قابل توجهی رواج یافت. آهنگ های تامیل و سینهالی در این دوره بر اساس تن و ضرب آهنگ موسیقی فیلم‌های هندی ساخته می‌شدند و این آهنگ‌های موسیقی مورد علاقه خانواده‌های سریلانکایی بودند. تا این که نوعی از انقلاب و دگرگونی هنری در فضای موسیقی سریلانکا روی داد. ترانه سرایانی مثل ماهاگاما سکارا شانتا و مولیگودا(Mahagama Sekara Shantha and Moligoda) برای بیان اندیشه های ملی گرایانه از قالب شعر بهره جسته و از طریق ادبیات به احساسات ملی‌گرایی مردم سریلانکا دامن زدند. درست در همین زمان یکی از بهترین آهنگ‌سازان سریلانکا آناندا ساماراکون(Ananda Samarakon) سرود ملی کشورش را سرود. این تحول کمک کرد تا موسیقی‌دان‌های سریلانکایی سبک موسیقی خود را توسعه و تنوع بخشند. آناندا سماراکون(Ananda Samarakone) (1962 – 1911) از تحصیلکرده های هند است و بر قالب‌های جدید شعر سرایی و موسیقی که بسیار پیچیده است، تسلط خوبی داشته است. آثار وی اکنون الهام بخش بسیاری از موسیقی‌های اخیر تولید شده در سریلانکا  است.

بزرگترین موسیقی‌دان‌های سریلانکایی در دهه های اخیر افرادی چون: نیمال مندیس، محمد قوس، آمارادوا و پریمایسری کوناداسا(Nimal Mendis, Mohamed Ghouse, W.D.Amaradeva and Premasiri Kernadasa) هستند. گروه‌های موسیقی پاپ مثل لوس کابلروس(Los Cabelleros) توسط نریل فرناندو(Nerille Fernando) هدایت می‌شدند، و گروه های دیگری نیز مانند لا بامباس(La Bambas)، هامینگ بردز و لوس موچاچس(Humming Birds and Los Muchachos) در اواسط دهه 1960 در صحنه موسیقی سریلانکا ظاهر گردیدند. تمام این گروه‌های موسیقی پاپ تحت تأثیر خواننده محلی کارائیب به نام هری بلافونته(Harry Belafonte) قرار داشتند. تا اواخر دهه 1960 و اوایل دهه 1970 موسیقی پاپ کالیپسو(Calypso) در خانواده‌های سریلانکا رواج داشت تا این که در سال 1980، موسیقی فیلم های هندی باری دیگر با استقبال مردم روبرو شده و تا حد قابل توجهی موسیقی پاپ را از میدان و خانه های مردم بیرون کرد.

تا سال 1990 مشهورترین موسیقی‌های سریلانکا، موسیقی های فیلم ها، موسیقی پاپ هندی و پاپ غربی بوده است. عده‌ای که آرز شنیدن موسیقی راک و هوی متال را داشتند با روی کار آمدن گروه استیگماتا(Stigmata) آرزوشان به واقعیت پیوست. آخرین کار استیگماتا، تحت عنوان درخشان(Lucid) است که با سبک "هوی متال(Heavy Metal)" اجرا شده است. دیگر گروه‌های موسیقی تأثیرگذار و محبوب مردم  بایتا و سانتوش، ایرج و سامیتا و سانتی گراوز(Bathiya, Santhush, Iraj, Samitiha and Centigradz)هستند.[۱]

نیز نگاه کنید به

موسیقی در زیمبابوه؛ موسیقی در ژاپن؛ موسیقی در روسیه؛ موسیقی در کانادا؛ موسیقی در کوبا؛ موسیقی در لبنان؛ موسیقی در مصر؛ موسیقی در تونس؛ موسیقی در افغانستان؛ موسیقی سنتی چین؛ موسیقی در سنگال؛ موسیقی در فرانسه؛ موسیقی در آرژانتین؛ موسیقی در مالی؛ موسیقی در ساحل عاج؛ موسیقی در تایلند؛ موسیقی در اوکراین؛ موسیقی در اردن؛ موسیقی در اتیوپی؛ موسیقی در سیرالئون؛ موسیقی در قطر؛ موسیقی در بنگلادش؛ موسیقی در تاجیکستان؛ موسیقی در گرجستان

کتابشناسی

  1. رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)