موسیقی در مالی

از دانشنامه ملل

مردم شهری و روستایی کشور مالی از دیرباز، علاقه زیادی به موسیقی داشته‌اند و به‌نوعی غم و غصه‌های خود را با شنیدن آهنگ‌ها و نغمات موسیقی فراموش می‌کنند. موسیقی جایگاه ویژه‌ای در تمامی‌مراسم، مناسبت‌های قومی، جشن‌ها و مراسم سوگواری دارد و این برنامه‌ها با حضور هنرمندان و موسیقی‌دانان شور و حال خاصی می‌یابد.

موسیقی سنتی

کورا

موسیقی مالی به دو بخش سنتی و مدرن تقسیم می‌شود. مهم‌ترین بخش موسیقی این کشور را موسیقی بومی‌ تشکیل می‌دهد که تبلوری از نغمات و موسیقی‌های قبایل مختلف مالی از گذشته‌های بسیار دور تاکنون است. این موسیقی بیش‌‌‌‌ترین تأثیر را از موسیقی قدیمی ‌امپراطوری مانده پذیرفته است. داستان‌سرایان و نوازندگان موسوم به جلی که امروزه در زمره موسیقیدانان سنتی این کشور محسوب می‌گردند، یادگاری از آن عهد بشمار می‌روند که هنوز با ابزاری بسیار ابتدایی و اولیّه، آهنگ‌ها و الحان خوشی را پدید می‌آورند.

مهم‌ترین آلت موسیقی سنتی مالی دستگاهی موسوم به کورا (Kora) است که شباهت زیادی به چنگ دارد و از آن به چنگ آفریقایی یاد می‌کنند. کورا دارای 21 سیم بلند است که به دو ردیف تقسیم و درون کاسه چوبی بزرگ کنده‌کاری شده جای می‌گیرد. این سیم‌ها از طرف دیگر هم به دسته بلند آن وصل می‌شود. کورا در دیگر کشورهای غرب آفریقا از جمله گینه کوناکری، گینه بیسائو و سنگال نیز علاقه‌مندان زیادی دارد[۱].

بالافون (balafon) از دیگر ادوات موسیقی سنتی مالی است که شباهت زیادی به سنتور دارد و با انعکاس اصوات در تارهای آن، نغمه و نوای بسیار خوشی تولید می‌شود.

ساز انگونی (n'goni) نوعی چنگ متشکل از چهار تا هفت تار است که معمولاً با نوعی زنگ همراه می‌شود. انگونی یکی از قدیمی ‌‌‌‌ترین آلات موسیقی مالی است. ابن‌بطوطه در سفرنامه خود از انگونی‌ نوازانی در دربار منساموسی یاد کرده و ظاهراً موسیقی بانجو در آمریکای شمالی از این موسیقی ریشه گرفته است[۱].

جلی دونونبا (jeli dununba)، انتامان (n'taman)، تاباله (tabale)، فیله (fileh) و کونانفا (kunanfa)، از انواع طبل‌های بزرگ و کوچک سنتی اند و جلی‌ها در نواختن آنها و ایجاد موسیقی‌ حماسی‌گونه مهارت زیادی دارند[۲].

علاوه‌ بر این موسیقی‌ها که بیشتر به قبایل سیاه پوست مالی تعلق دارد، انواع موسیقی‌های سنتی طوارق، از جمله نوعی طبل به نام تینده (Tinde) که معمولاً زنان آن را می‌نوازند، نوعی ویولون سیم‌دار به نام ویول (Viol)، موسیقی موسوم به بلوز (Blues)، دستگاه گیدگا (Gidga)(نوعی آلت موسیقی کوچک مشابه سنتور)، اودیلی (Odili)(نوعی نی بلند ساخته شده از شاخه‌های ذرت خوشه‌ای) و ویولون چند سیمی‌‌آنزاد مونوکورد، بخشی از دفتر موسیقی سنتی این کشور را به‌خود اختصاص داده‌اند[۱].

موسیقی مدرن

موسیقی مدرن مالی را دستگاه‌های مدرن مانند گیتار، نی، طبل‌های جدید، دستگاه‌های جاز و پاپ و ارگ‌های کوچک و بزرگ تشکیل می‌دهند که از موسیقی آمریکای لاتین (خصوصاً کوبا) نیز تأثیر پذیرفته‌اند. این نوع موسیقی مورد علاقه نوجوانان و جوانان شهری است[۳].

نیز نگاه کنید به

موسیقی در زیمبابوه؛ موسیقی در ژاپن؛ موسیقی در روسیه؛ موسیقی در کانادا؛ موسیقی در کوبا؛ موسیقی در لبنان؛ موسیقی در مصر؛ موسیقی در تونس؛ موسیقی در افغانستان؛ موسیقی سنتی چین؛ موسیقی در سنگال؛ موسیقی در فرانسه؛ موسیقی در آرژانتین؛ موسیقی در ساحل عاج؛ موسیقی در تایلند؛ موسیقی در اوکراین؛ موسیقی در اردن؛ موسیقی در اتیوپی؛ موسیقی در سیرالئون؛ موسیقی در قطر؛ موسیقی در بنگلادش؛ موسیقی در سریلانکا؛ موسیقی در تاجیکستان؛ موسیقی در گرجستان

کتابشناسی

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ برگرفته از www.africa music from mali.com
  2. Charry, E. S. (2000). Mande Music: Traditional And Modern Music Of The Maninka And Mandinka Of Western Africa, Chicago Studies In Ethnomusicology. University Of Chicago Press.
  3. عرب‌احمدی، امیربهرام (1392). جامعه و فرهنگ مالی. ناظر علمی ابوالحسن شریف محمدی. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص261-263.