آموزش عالی بنگلادش
دانشگاه داکا از قدیمیترین دانشگاه های بنگلادش میباشد. فعالیت این دانشگاه که موسسه ای آموزشی است، در سال 1921 آغاز شد. این دانشگاه پس از سال 1946، دانشکدهها و کالجهایی را تاسیس کرد و زیر پوشش قرار داد. دانشگاه داکا یکی از بزرگ ترین موسسات آموزشی دولتی بنگلادش میباشد که در سطح جهانی مطرح و شناخته شده است. این دانشگاه در سیاست کلی کشور نیز تاثیرگذار است به گونه ای که درجریانات سیاسی، دانشجویان این دانشگاه نقش موثری دارند.
تشکلات و مدیریت دانشگاه داکا
1- سنا؛
2- سندیکا؛
3- هییت علمی؛
4- دانشکدهها؛
5- کمیتههای درسی عالی؛
6- کمیته بودجه عمران وبرنامهریزی؛
7- هییت برنامهریزی مطالعات عالی.
سنا عالی ترین هییت تعیین کننده سیاست کلی ودارای بیشترین قدرت است. همه موسسات و هییت های دانشگاه در برابر سنا جوابگو هستند. البته این مسیولیت و نظارت سنا بر دستگاه های دانشگاه غیر مستقیم و کاملا اداری است.
سنای دانشگاه داکا متشکل ازاعضای زیر میباشد:
1- رییس دانشگاه؛
2- نایب رییس دانشگاه؛
3- مسیول مالی؛
4- تعداد 5 نفر کارمند دولتی که از طرف دولت منصوب شده باشند. ؛
5- تعداد 5 نفر عضو پارلمان که از طرف رییس مجلس منصوب شده باشند؛
6- تعداد 5 نفر از شخصیت های علمی که از طرف شیخ الرییس (رییس جمهور) منصوب شوند؛
7- 5 نفر از نمایندگان هییت های پژوهشی که از طرف سندیکا انتخاب شدهاند؛
8- 5 نفر از روسای دانشکدههای آزاد که توسط این دانشگاه به رسمیت شناخته شده است. این پنج نفر باید توسط هییت علمی معرفی و تایید شده باشد.
جلسه سالیانه سنا با درخواست رییس دانشگاه در روز معین برگزار میشود. البته در صورت اضطراری با حداقل 30 امضاء میتوانند جلسه سنا را تشکیل دهند.
فعالیت های سنا:
1- تصویب پیشنهادات سنا در صورتی که با مصوبه سال 1973م مطابقت داشته باشد؛
2- بررسی و تصویب پیشنهادات مربوط به امور مالی و گزارش سالیانه که از طرف سندیکا مطرح شود؛
3- انجام وظایف دیگر، طبق مصوبات دانشگاهی در جلسه سالیانه سنا خزانهدار دانشگاه بودجه سال آتی را مطرح میکند؛
4- سنا در صورت لزوم و در مورد مقتضی در سندیکا، کمیته ها و ستادها نماینده خود را معرفی میکند؛
5- سنا در جلسهای که تحت ریاست نایب رییس دانشگاه و یا رییس سنا برگزار میشود، سه نفر را برای ریاست دانشگاه معرفی میکند. رییس جمهوری کشور از این سه نفر، یک نفر را برای رییس دانشگاه منصوب میکند. هر یک از اعضای سنا در این رایگیری برای پیشنهاد رییس دانشگاه حق رای دارند.
سندیکا
سندیکا عالیترین دستگاه اجرایی دانشگاه داکا میباشد. سندیکا مشتمل بر افراد ذیل میباشد.
1- رییس دانشگاه؛
2- نایب رییس دانشگاه؛
3- دو تن از روسای دانشکدهها که توسط هییت علمی معرفی شده باشد؛
4- شش تن ازاساتید دانشگاه که توسط اساتید دانشگاه انتخاب شده باشند؛
5- دو تن ازنمایندگان سنا؛
6- سه نفر از طرف شیخ الرییس (رییس جمهوری کشور) ؛
7- یک نفر ازمقامات دولتی که مقام پایینتر از معاون وزیر نباشد.
8- یکی از شهروندان که عضو سنا نیست ولی از طرف سنا برای عضویت سندیکا معرفی شده باشد.
اعضای سندیکا که از میان اساتید دانشگاه منتخب شوند، باید دارای مشخصات زیر باشند:
1- از میان روسای دانشکدهها یک نفر؛
2- از میان روسای خوابگاه های دانشگاه یک نفر؛
3- از میان استادان یک نفر؛
4- از میان استادیاران یک نفر؛
5- از میان استادان معاون یک نفر؛
6- از میان معلمان یک نفر.
دوران فعالیت اعضای سندیکا دو سال است. البته تا زمانی که جانشینان بعدی معرفی نشوند، آن ها انجام وظیفه خواهند کرد. مدت زمان فعالیت آن ها از اولین جلسه سندیکا محسوب خواهد شد.
وظایف و اختیارات سندیکا:
مدیریت، کنترل و محافظت داراییها و امور مالی دانشگاه؛
پذیرفتن پیشنهادات کمیته مالی؛
تقدیم گزارشات سالیان پیش هییت مدیره دانشگاههای کشور و مطرح کردن گزارشات در مورد نیازهای مالی؛
تصویب اصول وسیاست های انتصاب استاد یااستادیار و یا کارمندان دانشگاه؛
تایید و صدور مجوز برای دانشکدهها و یا موسسات آموزشی خارج از دانشگاه و یا لغو مجوزهای قبلی،؛ پذیرفتن همه نوع عطایای مالی از طرف دانشگاه و مسیولیت انتقال داراییها؛
برگزاری امتحانات دانشگاهی تشخیص علمی دپارتمان ها؛
امضای همه نوع قرارداد از طرف دانشگاه؛
تدوین سیاست های جزیی طبق دستورالعمل های کلی دانشگاه.
هییت علمی دانشگاه
هییت علمی بالاترین تصمیم گیرنده پیرامون فعالیت های آموزشی دانشگاه میباشد. این ارگان در داخل دانشگاه براساس قوانین، دستورات و اصول کلی دانشگاه برنامههای درسی، حفظ استانداردهای علمی و امتحانات و نظارت کلی آموزشی را بر عهده دارد. هییت علمی در کار آموزش نقش مشاور سندیکا را ایفا میکند. سیاستگذاری در مورد بورسیهها، جوایز و مدال ها، نمایشگاه علمی، انتصاب ممتحن طبق گزارشات دانشکدهها، مدیریت کتابخانههای دانشگاه، تشکیل دانشکدهها، تعیین وظایف آن دانشکدهها، تدارک برنامههای پژوهشی دانشگاه، تهیه گزارش به منظور پژوهش های مربوط به استخدام نیرو، و...بر عهده این هییت است.
اعضای هییت علمی
1- رییس دانشگاه؛
2- نایب رییس دانشگاه؛
3- روسای دانشکدهها؛
4- روسا و استادان دپارتمان ها؛
5- مدیران انستیتوهای دانشگاه وکتابدار دانشگاه؛
10 تن از روسای دانشکدههای خارج از دانشگاه که از طرف رییس جمهوری معرفی شده باشد و10 تن دیگر از قشرهای مختلف جامعه، تا اینکه هییت علمی از نمایندگی قشرهای علمی و آموزشی گوناگون برخوردار باشد.
علاوه بر اعضای فوقالذکر عدهای به صورت انتخابی و یا به صورت انتصابی عضویت دارند که در ادامه بیان می کنیم:
سه نفر استاد و یا استادیار؛
سه تن از معلمین که در سطح استاد و یا استادیار باشند.
استادان و معلمان با رای خود اعضای فوق را انتخاب میکنند.
اعضای هییت علمی که با سمت خاصی عضویت دارند، تا دو سال عضویت آنان محفوظ خواهد بود. البته تا وقتی که جانشین آنان انتخاب نشود عضویت آن ها ادامه خواهد داشت. اعضایی که به عنوان استاد، استادیار، رییس دپارتمان و ... عضویت دارند، تا زمانی که در جایگاه خود باقی هستند، عضویت آن ها در هییت علمی محفوظ خواهد بود.
رییس دانشگاه در صورت لزوم و یا طبق درخواست بیست نفر از اعضای هییت علمی جلسه هییت علمی را تشکیل میدهد.
در صورتی که 50 نفر درجلسه حضور پیدا کنند، جلسه رسمیت خواهدیافت. در غیاب رییس دانشگاه، یک نفر از روسای دانشکدهها و یا خوابگاه ها ریاست جلسه را بر عهده خواهد داشت.
از میان سه ارگان مهم دانشگاه داکا شامل سنا، سندیکا و هییت علمی، سنا بالاترین ارگان حراست از اصول و قوانین است وکلیه ارگان ها وموسسات دانشگاه درمورد فعالیت خود نزد سنا مسیول هستند.
سندیکا بالاترین ارگان اجرایی و مدیریتی دانشگاه میباشد. مسیولیت اجرای اصول و مصوبات دانشگاه نیز، بر عهده سندیکا میباشد.
هییت علمی در واقع وظایف تخصصی را بر عهده دارد، لذا وظیفه تدوین و اجرای کلیه اصول و قوانین مربوط به آموزش و تعلیم بر عهده هییت علمی است.
دانشگاه داکا در حال حاضر جمعا دارای 9 دانشکده با مجموع 40 بخش (دپارتمان) است که عبارت اند از:
دانشکده علوم انسانی
1. بخش بنگالی؛
2. بخش زبان شناسی؛
3. بخش سرود، هنر و تاتر؛
4. بخش انگلیسی؛
5. بخش عربی؛
6. بخش معارف اسلامی؛
7. بخش فارسی؛
8. بخش تاریخ؛
9. بخش فرهنگ وتاریخ اسلام؛
10. بخش فلسفه؛
11. بخش خبرنگاری و روابط عمومی؛
12. بخش علوم کتابخانه و آمار؛
13. بخش زبانهای سنسکریت و پالی؛
14. بخش اردو.
دانشکده علوم
15. بخش علوم فیزیک؛
16. بخش علوم کامپیوتری؛
17. بخش الکترونیکی و فیزیکی (کاربردی) عملی؛
18. بخش آمار؛
19. بخش شیمی؛
20. بخش مهندسی شیمیایی و شیمیایی کاربردی؛
21. بخش جغرافیا و محیط زیست؛
22. بخش زمین شناسی؛
23. بخش هندسه؛
دانشکده حقوق
24. بخش حقوق؛
دانشکده علوم اجتماعی
25. بخش اقتصاد؛
26. بخش علوم سیاسی؛
27. بخش علوم اجتماعی؛
28. بخش باستان شناسی؛
29. بخش روابط بینالملل؛
30. بخش مدیریت؛
دانشکده علم الحیات
31. بخش گیاه شناسی؛
32. بخش زیست شناسی؛
33. بخش بیو شیمیایی؛
34. بخش علوم هستهای؛
35. بخش روان شناسی؛
دانشکده آموزش های تجارتی
36. بخش مدیریت؛
37. بخش علوم حسابرسی؛
38. بخش بازاریابی؛
39. بخش بانک وامور مالی؛
بخش دارویی
40. بخش دارویی.[۱]
نیز نگاه کنید به
آموزش عالی کانادا؛ آموزش عالی روسیه؛ آموزش عالی افغانستان؛ آموزش عالی تونس؛ آموزش عالی ژاپن؛ آموزش عالی کوبا؛ آموزش عالی لبنان؛ آموزش عالی مصر؛ آموزش عالی در چین؛ آموزش عالی سنگال؛ آموزش عالی فرانسه؛ آموزش عالی مالی؛ آموزش عالی سودان؛ آموزش عالی ساحل عاج؛ آموزش عالی زیمبابوه؛ آموزش عالی تایلند؛ آموزش عالی اوکراین؛ آموزش عالی اسپانیا؛ آموزش عالی اردن؛ آموزش عالی اتیوپی؛ آموزش عالی سیرالئون؛ آموزش عالی قطر؛ آموزش عالی در آرژانتین
کتابشناسی
- ↑ توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)