آموزش عالی فرانسه
آموزش عالی فرانسه از سنتی دور منشا می گیرد و اکنون یکی از متنوعترین و کارآمدترین نظامهای آموزشی در جهان محسوب میشود. این نظام آموزشی اصالت خود را به عنوان یک نظام عمومی قوی که بخشی از هزینههای آن توسط دولت فرانسه پرداخته میشود، کیفیت تحصیلات و آموزشهای خود را حفظ کرده است. فرانسه هر ساله بیش از ٢٣ درصد از بودجه ملی را به آموزش اختصاص میدهد و به دقت کیفیت آموزشهای ارائه شده و مدارک اعطا شده را زیر نظر دارد. عالی بودن مدارک فرانسوی بر شبکه به هم پیوسته موسسات آموزش عالی و مراکز پژوهشی با اعتبار و شهرت جهانی تکیه دارد. (بیش از ٣٠٠٠ موسسه شامل ٩٠ دانشگاه، ٢٤٠ مدرسه عالی مهندسی، ٢٣٠ مدرسه عالی بازرگانی و ٢٠٠٠ موسسه متشکل از مدراس عالی هنر و معماری، آموزشهای پیراپزشکی و غیره).
در موسسات دولتی مانند دانشگاهها، دولت مستقیماً سهم بزرگی از هزینه آموزش هر یک از دانشجویان را میپردازد و در حال حاضر هزینه ثبت نام دانشگاهها در فرانسه در میان کمترین هزینههای ثبتنام در جهان است. لازم به ذکر است که با بیش از 278000 دانشجوی غیرفرانسوی، فرانسه یکی از اولین کشورهای میزبان دانشجویان خارجی در اروپا است. در فرانسه، هیچ تفاوتی میان دانشجویان خارجی و دانشجویان فرانسوی اعمال نمیشود: انتظارات، امکانات و مدارک اعطا شده تفاوتی ندارند.
گفتنی است مدرک پایان آموزش متوسطه فرانسوی مدرک( Baccalauréat) است که دستیابی به آموزش عالی فرانسه را ممکن میکند. این مدرک نشان دهنده اولین سطح آموزشی است که تحصیلات آموزش عالی بر اساس آن آغاز و اعتبار مییابند. این مدرک معادل مدرک دیپلم پیش دانشگاهی، یعنی دیپلم پایان تحصیلات متوسطه ایران است.
آموزش عالی فرانسه با تنوع بسیار دورههای آموزشی برجسته میگردد. دورههای بلند مدت یا کوتاه مدت، عمومی یا کاربردی، حرفهای یا پژوهشی در دانشگاه یا در مدارس عالی. هر یک از این دورهها دارای ویژگیهای خاص خود است( پذیرش، طول دوره، چگونگی آموزش) که پاسخگو به اهداف و انتظارات متفاوت است و به همگان امکان میدهد مدرکی رسمی را دریافت کنند. اگر برخی رشتهها تنها در دانشگاهها ارائه میشوند ( مانند حقوق، پزشکی، علوم انسانی)، ولی رشتههای مهندسی، مدیریت، هنر را میتوان در دانشگاهها یا در چارچوب مدارس عالی یا موسسات آموزشی دولتی یا خصوصی با شرایط و چگونگی پذیرش، طول دوره و روشهای آموزشی و اهداف متفاوت ادامه داد. تنوع شاخههای تحصیلی فرانسه به دانشجوی خارجی امکان و فرصت استفاده از آموزش متناسب با تحصیلات و نیازهایش را میدهد. ضروری است که دانشجو برنامه تحصیلی و اهداف و انتظارات خود را از آموزش مقدماتی گرفته تا دورههای فوق العاده تخصصی، تعیین کند تا بتواند دوره آموزشی و نوع موسسه آموزش عالی مناسب را برگزیند.
کیفیت و سطح بسیار عالی آموزش دانشگاهی تنها مختص پاریس نیست. در سراسر کشور فرانسه موسسههای آموزش عالی، نظیر دانشگاهها و نیز مدارس مدیریت و مدارس عالی مهندسی سطح اول، با کیفیت بسیار بالا و در تمامی زمینهها وجود دارند. انتظارات و شرایط مربوط به کیفیت آموزشی حاکم بر تمامی دانشگاههای فرانسوی است و این انتظارات سطح علمی و تربیتی دورههای آموزشی را تضمین مینمایند. در وزارت آموزش ملی مقرراتی برای معادلسازی مدارک خارجی با مدارک فرانسوی وجود ندارد. تنها موسسه آموزشی میزبان دانشجو، دارای صلاحیت قبول پذیرش و تعریف سطح دوره مورد پذیرش، بر اساس پرونده آکادمیک دانشجو است.
دانشگاهها
نشانه قدمت سنت دانشگاهی فرانسوی این است که اولین دانشگاه اروپایی در پاریس و در قرن دوازدهم بنیان گذاشته شده است. در حال حاضر، تعداد دانشگاههای دولتی فرانسه ٩٠ عدد است که در بیش از پانصد محل در سراسر کشور پراکندهاند و متشکل از حدود هزار واحد آموزشی و پژوهشی هستند. دانشگاهها و موسسات آموزشی دولتی دارای خصیصه علمی، فرهنگی و حرفهای هستند. با این که دانشگاهها دارای استقلال و خودمختاری اداری، مالی، آموزشی و علمی هستند، مدارک اعطا شده به دانشآموختگان در صورتی که مدارک ملی باشند، از هر دانشگاهی که اخذ شوند، دارای ارزش واحد هستند. دانشگاهها پذیرای بیش از ١٥٠٠٠٠٠ دانشجو هستند که حدود ۷٤% تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در سطوح آموزش عالی را شامل میشود. در میان این دانشجویان ده درصد دارای ملیت خارجی هستند.
دانشگاهها دارای تمامی رشتهها شامل علوم و فناوری، ادبیات، زبانهای خارجی، هنر، علوم انسانی و علوم اجتماعی، حقوق، مدیریت، بهداشت، ورزش هستند و آموزش را در تمامی سطوح از مدارک دورههای دو ساله دانشگاهی فوق دیپلم تا پایان دوره دکتری ارائه مینمایند.
دورههای آموزشی دانشگاهی در سه سیکل پیاپی سازماندهی شده که در پایان آنها مدارک ملی در سه درجه: لیسانس (سه سال)، مستر(Master) (دو سال) و دکتری (سه سال) اعطا میگردد. دانشگاه که محل برجسته و ممتاز آموزشهای بنیادین و پژوهش تلقی میشود توانسته است پاسخگوی نیازهای دنیای مدرن باشد و شاخههای مربوط به فناوری و مدارک با اهداف شغلی – حرفهای را گسترش دهد. چند رشتهای بودن دانشگاهها که ویژگی اصلی آنها است، آموزش و پژوهش دانشگاهی متناسب با تحولات علمی و فناوری را تضمین مینماید. تمامی رشتههای تحصیلی از این تطابق بهره میجویند و مدارک و دورههای بسیار تخصصی را با هدف مضاعف (آموزش نظری و کاربردهای عملی) ارائه مینمایند. رشتههایی که در دوره آموزشی سیکل اول در گروههای مربوط به زمینههای دانشگاهی مجتمع شدهاند، در طول دو سیکل بعدی تحصیلات دانشگاهی تخصصیتر میشوند. تخصص و تعدد مدارک عمومی یا حرفهایی با درجه مستر نشانگر این مدعا است.
نظام آموزش عالی فرانسه بر سه رکن استوار است:
- برتری بخش دولتی: زیرا هر چند موسسات خصوصی نیز وجود دارد، بخش اعظم موسسات آموزش عالی دولتی است و بودجه آن توسط دولت تامین میشود و ارزشیابی مدارک در انحصار آنهاست؛
- رایگان بودن یا تقریباً رایگان بودن آموزش در بیشتر موسسات دولتی؛
- وجود مدارس عالی که به طور قانونی میتوانند دانشنامه یا عنوان رسمی شناخته شدهای را صادر کنند و ورود به آنها با آزمون ورودی انجام میشود.
موسسات که از نظر ساختار و شرایط پخش با یکدیگر متفاوتند سه نوع را شامل میشوند:
- دانشگاههایی که با کاربرد قانون مصوب 12 نوامبر 1968 تشکیل شدهاند؛
- موسسات دولتی دیگری که ویژگی علمی، اداری یا فرهنگی داشته و به طور مستقل همچون برخی از مدارس عالی وابسته به دانشگاهها هستند؛
- موسسات خصوصی.
«شورای ملی آموزش عالی و پژوهش» که نمایندگان اعضای هیات علمی و دانشجویان، موسسات بزرگ و برخی شخصیتهای خارج از دانشگاه را در برمیگیرد، مشاور وزیر در تمامی مسائل مربوط به آموزش عالی است. کمیسیونی از روسای دانشگاهها نیز تعیین شده که در موقع لزوم به تقاضای خود آنها یا به خواست وزیر که ریاست آن را بر عهده دارد تشکیل میشود. مجمع عمومی مسئولان «موسسات و مدارس دولتی مجاز به صدور دانشنامههای مهندسی» نیز اساسنامهای مشابه کمیسیون روسای دانشگاهها دارد.
دانشگاهها به واحدهای آموزشی و پژوهشی با رشتههای: ادبیات، علوم انسانی، حقوق علوم اقتصادی، علوم سیاسی، علوم ریاضی و کاربردی، داروسازی، علوم پزشکی و گاهی الهیات، تقسیم شدهاند. ماموریت و خط مشی آنها با تعیین هدفهای دوگانه زیر مشخص میشود:
«گسترش دانش و فرهنگ بدون چشمپوشی از آماده کردن دانشجویان برای ورود به زندگی فعال اجتماعی» که با در نظر گرفتن نیازهای اقتصادی و اجتماعی جامعه و تربیت دانشجویان در رابطه با نیازهای یاد شده حاصل میشود. دانشگاهها چند رشتهای هستند و استقلال دارند و توسط یک شورا و رئیس که از طرف اعضا انتخاب شدهاند اداره میشوند.
بودجه در نظر گرفته شده برای دانشگاه نیز در اختیار آنهاست. شورای دانشگاه شامل استادان، پژوهشگران، دانشجویان و برخی شخصیتهای خارج از دانشگاه است. این شورا دانشنامههای ملی مطابق با نظام وزارتخانه را اعطا میکند و میتواند دانشنامههای دانشگاهی خاص خودر را نیز صادر نماید. در ماده 20 قانون راهنمایی مصوب 1968، شرایط دریافت دانشنامههای دولتی و کیفیت حمایت از عناوین اعطا شده توسط وزیر توصیف شده است. اما در مورد برنامهها و دانشنامههای دانشگاهی، و شرایط دریافت آنها خود دانشگاه تصمیمگیرنده هستند. در اینجا بیمناسبت نیست به آموزشهایی که اکنون جزء دانشگاهها شدهاند چون: انستیتوهای مطالعات سیاسی، مدراس ملی عالی مهندسی، انستیتوهای دانشگاهی تکنولوژی، انستیتوهایی که تخصص سطح عالی را ارائه میدهند و نیز موسسات مستقل از دانشگاهها چون انستیتوهای ملی پلی تکنیک اشاره کرد.
موسسات دولتی یا خصوصی، با ویژگی علمی و فرهنگی یا اداری که در میان آنها مدارس عالی نیز وجود دارند، دانشجویان را برای دانشنامه مهندسی، یا فعالیتهای بازرگانی و اداری، یا برای برخی حرفههای خاص خدمات عمومی چون آموزشی، اداری، کادر فنی متخصص و غیره و یا حتی حرفههای هنری آماده میکنند. بیشتر موسسات دولتی چون کنسرواتوار ملی هنرها و پیشهها، موسسات ملی علوم کاربردی، و دانشسراهای عالی، زیر نظر وزارت آموزش و پرورش ملی هستند. موسسات دولتی دیگر به وزارتخانههای دیگری چون: دفاع، صنایع، محیطزیست، پست و مخابرات و کشاورزی وابستهاند مانند مدرسه پلی تکنیک، مدارس معدن، مدرسه عالی هوانوردی، مدرسه عالی مخابرات، مدارس ملی جنگلبانی، مدارس عالی کشاورزی و انستیتوی بینالمللی اداره موسسات دولتی.
پیش میآید که دانشجو در خروج از یک مدرسه عالی چون مدرسه عالی پلی تکنیک یا انستیتوی ملی کشاورزی به مدرسه عالی تخصصی دیگری مانند مدرسه ملی پل و راه، مدرسه ملی آب و جنگل و غیره... وارد شود. موسساتی همچون: مدرسه ملی عالی هنرهای زیبا، کنسرواتوار ملی هنرهای دراماتیک کنسرواتوار موسیقی و غیره... افراد را برای حرفههای هنری آماده میکنند.
در اینجا ذکر برخی موسسات بزرگ ویژه مانند کولژدوفرانس، موزه ملی تاریخ طبیعی، رصدخانه پاریس، دفتر طول جغرافیایی، مدرسه مطالعات عالی عملی، مدرسه مطالعات عالی علوم اجتماعی، و بنیاد ملی علوم سیاسی که به معلومات سطح عالی اختصاص دارد، نیز لازم است. آموزشهای پیرا دانشگاهی در همه سطوح در چهارچوب آموزش دائمی ارائه میشود که به دنبال کردن دورههای شبانه و کارورزیهای عملی امکان دریافت دانشنامههای مختلفی در آموزش عالی میدهد. برای نمونه کنسرواتوار هنرها و پیشهها و مراکز آن در شهرستانها داوطلبان را به صورت مستمع آزاد بدون در نظر گرفتن درجات تحصیلی برای دورههای شبانه میپذیرد و این افراد از آموزشی که میتواند به اخذ درجه مهندسی بیانجامد بهرهمند میشوند. «مراکز ملی آموزش مکاتبهای» آموزشی را که از هر جهت مشابه آموزش عمومی عادی است عرضه میدارد. برخی از دانشگاهها نیز آموزش تلویزیونی را ارائه میدهند.
سطح آموزش عالی گواهینامه دبیرستان است که مشخص کننده اتمام تحصیلات دبیرستانی است. دانشآموزان دبیرستان بتدریج در ردههای متنوع بسیاری وارد میشوند و میبایستی فرهنگ عمومی شامل زبان و ادبیات فرانسه، ریاضیات، زبانهای باستانی یا زنده، علوم انسانی و علوم مختلف ریاضی و طبیعی به آنها ارائه شود. گواهینامه، رشتههای مختلفی را در بر میگیرد:
- برای دارندگان گواهینامه دبیرستان یا عناوین معادل آن ( البته به شرط ارتباط رشته تحصیلی دبیرستان و رشته انتخابی در دانشگاه)؛
- برای داوطلبانی که در یک آزمون ورودی ویژه دانشگاه پذیرفته شدهاند. لازم به یادآوری است که برای پذیرش در رشته حقوق داشتن گواهینامه دبیرستان لازم نیست؛
- دانشجویان خارجی که مایلند در یکی از دانشگاههای فرانسه نامنویسی کرده و دانشنامه ملی فرانسه را دریافت دارند میبایستی فرم تقاضای نامنویسی را در بخش فرهنگی فرانسه در کشور خودشان پرکنند.
پذیرش دانشجویان فرانسوی و خارجی در دیگر موسسات عالی آموزشی مثلاً مدارس مهندسی گاه از روی عناوین و پرونده تحصیلی است اما بیشتر از طریق کنکوری است که فارغالتحصیلان دبیرستان پس از یک، دو یا سه سال تحصیل در کلاسهای ویژه آمادگی در برخی از دبیرستانها آن را میگذرانند. این کنکور در سطح کشور برگزار میشود و قسمتی از امتحانات برای بسیاری از مدارس عالی مشترک است. گزینش بسته به سطح مدرسه عالی و شمار داوطلبان کم و بیش جدی است.
با در نظر گرفتن مجموعه دورههای آموزشی عالی میتوان مراحل مهم تحصیلی را پنج تا هفت سال یا بیشتر تعیین کرد. البته مشخص کردن این مراحل بسته به نوع تحصیل که مانند رشته ادبیات ویژگی اساسی و فرهنگی داشته باشد یا مانند اداره امور اقتصادی و اجتماعی هدف حرفهای دقیقی را دنبال کند، مختلف است به طور کلی برخی از درجات یا دانشنامههایی که در سطح این مراحل هستند و در کشورهای دیگر، به ویژه کشورهایی که دارای نظام دانشگاهی نزدیک به نظام فرانسه میباشند اعطاء شده، تایید گشته و ارزشی همتراز دارد.
نظام دانشگاهی فرانسه با سه مرحله: سازندگی، آموزش و پژوهش و توسط سیکل مشخص میشود. برای دو مرحله نخست، گذراندن سلسله مراتب آموزشی با واحد درسی است که در سه دسته به صورت اجباری، انتخابی و آزاد بسته به رشتههای درسی مربوطه مشخص گشته است.
نخستین مرحله در ادبیات، علوم انسانی، علوم، حقوق و علوم اقتصادی که دوره عمومی و راهنمای پایه تحصیلات دانشگاهی است و دروس بسیار متنوعی را در برمیگیرد، به مدت دو سال با عنوان سیکل اول آموزش مشخص است. این مرحله به «مدرک عمومی تحصیلات دانشگاهی» میانجامد. عنوان ذکر شده در این مدرک زمینه قویتر پایه تحصیلی را که راهنمای تحصیلات بعدی است مشخصی میکند، مثلاً «مدرک عمومی تحصیلات دانشگاهی رشته حقوق» این دوره در پزشکی به سیکل اول تحصیلات پزشکی، و در داروسازی و آمادگی برخی مدارس عالی، به کسب معلومات لازم از علوم اختصاص دارد. در این رشتههای تحصیلی همان طور که در دندانپزشکی امتحانات دشواری که حالت گزینش دارند گذر از سال اول به سال دوم را مشروط میسازد.
دانشگاهها همچنین آموزش فنی کوتاه مدتی را از طریق انستیتوهای فنی دانشگاهی عرضه میدارند. دوره کامل این آموزشها به مدت دو سال به «دیپلم فنی دانشگاهی» که نشانه آموزش فنی پیشرفتهتری است میانجامد. «گواهی تکنیسین عالی» که در دبیرستانهای فنی داده میشود و برخی دورههای حرفهای کوتاه مدت مانند آموزگاری و حسابداری و نظایر آنها نیز دورههایی مشابه دارند.
دومین مرحله آموزش که با سیکل دوم آموزش عالی منطبق است به نشر سطح عالی تربیت علمی و آمادگی برای زندگی فعال و انجام مسئولیتهای شغلی اختصاص دارد. این تحصیلات پیشرفته در ادبیات، علوم، حقوق، و علوم اقتصادی در پایان یک سال با درجه لیسانس و در پایان دو سال با درجه فوق لیسانس تایید میشود. هر چند در برخی رشتهها چون پزشکی و داروسازی این دوره به نحوی نیست که در ادامه تحصیلات فاصلهای ایجاد کند.
در اینجا باید به دورههای آموزشی که به چند رشتهای مصطلح است نیز اشاره کرد. این دورهها با هدف پیش حرفهای رشتههای زیر را در سیکل اول و دوم دانشگاهی شامل میشود:
- اداره امور اقتصادی و اجتماعی؛
- زبانهای خارجی کاربردی؛
- ریاضیات کاربردی و علوم اجتماعی؛
- فوق لیسانی علوم و فنون؛
- فوق لیسانس مدیریت؛
- فوق لیسانس علوم کامپیوتر در مدیریت.
گذراندن این مرحله دوم معمولاً برای استخدام دبیران دبیرستانها لازم است. به این طریق که پس از دریافت «لیسانس» یا «فوق لیسانس» میبایستی در آزمون «گواهی استعداد دبیری» یا «اگرگاسیون آموزش متوسطه» نیز موفق شوند. البته آمادگی برای کنکور اگرگاسیون(agrégation)، بررسیهای پیشرفته و ژرف اضافهای را ایجاب میکند که به تحصیلات مرحله بعدی یعنی سیکل سوم میپیوندد.
سومین مرحله به سیکل سوم مربوط میشود که دوره تخصصی عالی و تربیت برای پژوهش است و فرآیندی همراه با هدفهای حرفهای است، «دانشنامه تحصیلات عالی تخصصی» شامل «دانشنامه دکتر مهندسی» و یا «دکترای سیکل سوم یا اتا»(État) است که به پژوهش هدایت میشود. سال نخست دوره دکتر– مهندسی و دکترای سیکل سوم به یک «دانشنامه تحصیلات پیشرفته» میانجامد. سال دوم وسوم به کار پژوهشی اختصاص دارد که به دفاع از تز منتهی میگردد. «دکترای اتا» تصویب پژوهش علمی بدیع و ابتکاری درسطح عالی است. گذشته از اینها «دکترای دانشگاهی» نیز وجود دارد که دانشنامهای ملی نیست. در پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی«دانشنامه اتا» به مهارت حرفهای بسیار خوب اعطاء میشود (دکترای اتا برای پزشک، داروساز و جراح دندان ) که احتمالا توسط مدرکی تخصصی در پزشکی، دکترای سیکل سوم در دندانپزشکی و داروسازی یا دکترای اتا در داروسازی کامل میگردد.
در رشتههای دیگر و برای تخصصهای حرفهای ویژه موسساتی مانند مرکز کشاورزی گرمسیری برای مهندسین کشاورزی یا انستیتو پرورش دام و دامپزشکی کشورهای مناطق گرم برای دامپزشکان افرادی را آماده میکنند.
ورود به کادر هیئت علمی دانشگاهها با توجه به پستهای موجود از طریق کنکور درسطح کشور انجام میگیرد. مدرسین دانشگاه برای راه یافتن به مرتبه استادی باید دارای دانشنامه دکترای اتا باشند. در برخی رشتهها چون داروسازی، پزشکی، حقوق وعلوم اقتصادی این مقام منوط به موفقیت در کنکور آگرگاسیون آموزش عالی است.
تشکیلات آموزش عالی فرانسه
در فرانسه تشکیلات آموزش عالی بسیار متنوع است و موسسات زیادی را شامل میشود که ساختار آموزشی و شرایط پذیرش آنها به تناسب نوع موسسه و اهداف پیدایششان به یکدیگر متفاوت است. اکثر این موسسات، یا وابسته به وزارت آموزش ملی فرانسه هستند، یا زیر نظر آن عمل میکنند. اولین شرط ورود به دانشگاهها وموسسات آموزش عالی، دارا بودن دیپلم کامل متوسطه است داوطلبان در انتخاب موسسه آموزشی آزاد بوده، و با توجه به اهدافی که دنبال میکنند، موسسه آموزشی مورد نظر خود را انتخاب مینمایند.
انواع موسسات آموزش عالی
آموزش کوتاه مدت
موسسات آموزش عالی که در آنها دورههای آموزشی کوتاه مدت ارائه میشود، تقریباً 30 درصد از دیپلمهها را جذب میکنند و شامل رشتههای فنی و حرفهای و مدیریت میباشد. مدت این دورهها از دو تا سه سال است.
موسسات دانشگاهی فنی
طول دوران تحصیل در این موسسات دو سال است، و به فارغالتحصیلان مدرک دانشگاهی فنی به نام اعطاء میگردد. هدف این دوره، تربیت متخصصانی است که قادر خواهند بود مسئولیتهای جانبی را در بخشهای مختلف صنعتی و اقتصادی اشغال نمایند. موسسههایی از این نوع در فرانسه وجود دارد و قبولی دانشجو در نهایت توسط یک هیئت ممتحنه پس از انجام یک سلسله امتحانات مختلف اعلام خواهد شد.
مدارس عالی تربیت تکنسین حرفهای
در این گونه مدارس آموزش، تخصصیتر وکاملاً مطابق با رشته مورد نظر است و دانشجوی این گونه مدارس پس از دو سال تحصیل به اخذ گواهینامه تکنسین حرفه نایل خواهد آمد. هدف این دوره، تربیت نیروهای متخصص برای بخشهای صنعتی میباشد.
انواع موسسات آموزش عالی
آموزش بلند مدت
مدت این دورههای آموزشی بیش از سه سال بوده و آن را در دانشگاهها و مدارس بزرگ و عالی ارائه میدهند. پذیرش و ثبتنام در مدارس بزرگ و عالی معمولاً با شرایط دشوارتری همراه است. گذراندن دو سال کلاس آمادگی دبیرستان بعد از دیپلم کامل متوسطه و موفقیت در کنکور آن مدرسه عالی از این قبیلاند. از 58% دیپلمههای فرانسه که مشغول تحصیل در دورههای آموزشی بلندمدت هستند، تنها 9/9 در صد آنها این کلاسهای آمادگی را گذرانده و وارد مدارس بزرگ یا عالی شدهاند.
دانشگاهها
دانشگاهها، رشتههای تحصیلی فراوانی را در مقاطع تحصیلی مختلف ارائه میدهند وبه فارغالتحصیلان خود مدارک مختلفی مانند: دکترا، فوق لیسانس، لیسانس، مهندسی وانواع گواهینامهها را اعطاء میکنند. کشور فرانسه دارای 72 دانشگاه است که در سال 2011 تعداد 1437104 دانشجو را در خود جای دادهاند.[۱]
مدارس عالی و بزرگ
در فرانسه مدارس عالی و بزرگ، تحصیلات بلند مدت کاملاً تحقیقی و تخصصی را ارائه مینمایند. بعضی از این مدارس – مدارس عالی مهندسی – تا مقطع دکترا دانشجو میپذیرند. 300 مدرسه عالی و بزرگ در فرانسه وجود دارد و برای ورود به مدارس عالی و بزرگ، داشتن تنها دیپلم کامل متوسطه کافی نیست، بلکه عوامل دیگری مانند گذارندن دو سال کلاسهای مقدماتی دبیرستان، یا دو سال تحصیل در دانشگاه، یا در خود مدارس عالی وموفقیت در کنکوری که پس از آن تحصیل دوساله برگزار میشود، در پذیرش داوطلب بسیار مهم است.
انواع مدارس عالی و بزرگ
- مدارس علمی، که برای ارتش و موسسات دیگر، در رشتههای مختلف فنی مهندس تربیت میکند؛
- مدارس تربیت معلم و محقق، که همگی دولتیاند وشامل چهار دانشسرای عالی که دارای رشتههای علوم انسانی و علمی و فنی است؛
- مدارس عالی ملی کشاورزی و دامپزشکی، که همگی دولتی است؛
- مدارس بزرگ بازرگانی و مدیریت، که همگی خصوصی و اکثرشان توسط شرکتهای تجاری بر پاشده است.
موسسههای مطالعات سیاسی
رشته علوم سیاسی در موسسه مطالعات سیاسی پاریس و در موسسات مطالعات سیاسی دیگر که وابسته به دانشگاههای " مارسی"، بوردو " "گرونوبل"، "لیون"، "استراسبورگ" و "تولوز" هستند ارائه میشود. این موسسات افرادی را با قابلیتهای گوناگون برای پستهای اداری، بخشهای خصوصی، بانکها و نهادهای سیاسی تربیت میکنند. طول مدت تحصیل در این رشته، سه سال است. پس از پایان سال اول، تعداد زیادی از دانشجویان با برگزاری امتحانی، مردود و اخراج میشوند. دانشجویانی که دارای لیسانس، یا اینکه مدرک خارجی در سطح لیسانس داشته باشند، میتوانند مستقیماً در این رشته ثبتنام کنند.
دورههای شبانه
این دوره در موسسات دانشگاهی و مدارس عالی وجود دارد و به افراد شاغل این امکان را میدهد که در کلاسهای شبانه شرکت کنند. مراکز هنرستانهای ملی بدون اینکه مدرکی بدهند، هنر جو – همراه با کمک هزینه تحصیلی – میپذیرند، و هنرجو با شرکت در این کلاسها – در نهایت – تا عنوان مهندسی میتواند پیش برود.
آموزش از راه دور
دانشگاهها، سیستم آموزش از راه دور را برای افرادی که مایل به اخذ مدرک دانشگاهی هستند، ولی به هر دلیلی (عدم سلامتی، دوری مسافت، کار، موقعیت خانوادگی و غیره ) قادر نیستند در کلاسهای دانشگاه شرکت کنند، در نظر گرفتهاند. این گونه آموزش، غیر از دانشجویان رسمی خود، علاقمندان بزرگسال زیادی را نیز زیر پوشش قرار میدهد.[۲]
نیز نگاه کنید به
آموزش عالی کانادا؛ آموزش عالی روسیه؛ آموزش عالی افغانستان؛ آموزش عالی تونس؛ آموزش عالی ژاپن؛ آموزش عالی کوبا؛ آموزش عالی لبنان؛ آموزش عالی مصر؛ آموزش عالی در چین؛ آموزش عالی سنگال؛ آموزش عالی مالی؛ آموزش عالی سودان؛ آموزش عالی ساحل عاج؛ آموزش عالی زیمبابوه؛ آموزش عالی اوکراین؛ آموزش عالی اسپانیا؛ آموزش عالی اردن؛ آموزش عالی اتیوپی؛ آموزش عالی سیرالئون؛ آموزش عالی قطر؛ آموزش عالی قزاقستان؛ آموزش عالی بنگلادش؛ آموزش عالی تاجیکستان؛ آموزش عالی سریلانکا؛ آموزش عالی در آرژانتین؛ آموزش عالی تایلند
کتابشناسی
- ↑ برگرفته از سایت https://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?reg_id=0&ref_id=NATTEF07113
- ↑ نعیمی گورابی، محمدحسین(1392). جامعه و فرهنگ فرانسه. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ( در دست انتشار )،