زبان و خط رسمی بنگلادش
زبان پدیدهای منحصر به فرد است که روند تکامل انسان در جامعه و انتقال آن به نسلهای بعد را بر عهده دارد. اگر زبان از جامعه انسانی گرفته شود، چرخه اجتماعی از حرکت میایستد، جامعه انسانی از هم گسسته میشود و فرهنگ و تمدن بشری نیز نابود میشود. زبان کلید شبکههای ارتباطی و گاهی نیز سرمایه فرهنگی است که افراد با تسلط بر آن میتوانند علاوه بر برقراری روابط اجتماعی، نوعی هویت ویژه کسب کنند. از این جهت، هویت فرد چه در سطح قومی و چه در سطح ملی تا حدود بسیاری بستگی به زبانی دارد که او فرا میگیرد. وقتی که از حفظ تقویت و توسعه فرهنگ جامعه، سخن به میان میآید، زبان نیز عاملی اساسی است، زیرا زبان در حکم رشتهای است که فرهنگ گذشته و حال را به هم پیوند میدهد.
در سه قرن اخیر روند نابودی زبانها به نحو فزاینده گسترش یافته است. براساس هشدار جدی زبان شناسی مبنی بر احتمال نابودی 40 درصد زبان ها در قرن حاضر، سازمان ملل و یونسکو[۱] اقدام به تدوین طرحی برای حفظ زبانهای موجود کردهاند. نامگذاری روز 21 فوریه به نام روز جهانی زبان مادری به همین دلیل کی باشد.
بنگلادش اولین کشوری بود که در نوامبر سال 1999 پیشنهاد رسمی خود را مبنی بر نامگذاری روز 21 فوریه ( 3 اسفند ) به نام روز جهانی زبان مادری به سازمان یونسکو[۱] مطرح کرد. طرح ارائه شده را که دولت بنگلادش و انجمن جهانی طرفداران زبان مادری در سیامین نشست عمومی سازمان یونسکو[۱] مطرح کرد، به تصویب نمایندگان کشورهای عضو رسید. با تعیین این روز با نام«روز جهانی زبان مادری»، یونسکو[۱] طرحی تهیه و به کشورهای عضو ابلاغ کرد که در آن برنامههای متنوعی برای مردم جهان تدارک دیده شده بود. کشورهای جهان از آن پس در 21 فوریه این روز را جشن میگیرند. از جمله کشورهای پیشرو در پاسداشت روز جهانی زبان مادری میتوان به آمریکا، انگلیس، کانادا، جمهوری چک، هند و بنگلادش اشاره کرد[۲].
زبان بنگالی زبان 95 درصد از مردم بنگلادش محسوب میشود که در زمره زبانهای خانواده هند و آریایی است. ادبیات مذهبی با کلمات مسجع، پایه و اساس ادبیات کشور بنگلادش در قرون وسطی محسوب میشود. بعدها ادبیات مذهبی اسلامی با نثر غنی ظاهر شد. در سالهای نخستین شکلگیری ادبیات بنگالی، سرودن شعر فقط ابزار ادبی شناخته میشد، اما در قرن 8، نثر وارد ادبیات شد و بدین ترتیب رمان نویسی و نمایشنامه نویسی در بنگال رونق گرفت.
نیز نگاه کنید به
زبان ژاپنی؛ زبان روسی؛ زبان رسمی کانادا؛ زبان و خط تونسی؛ زبان افغانستان؛ زبان چینی؛ زبان سنگال؛ زبان و خط فرانسوی؛ زبان و خط آرژانتینی؛ زبان و خط رسمی مالی؛ زبان و خط رسمی ساحل عاج؛ زبان و خط رسمی تایلند؛ زبان اوکراین؛ زبان اسپانیایی؛ زبان و خط رسمی اردن؛ زبان و خط رسمی اتیوپی؛ زبان و خط رسمی سیرالئون؛ زبان و خط رسمی قطر؛ زبان گرجی؛ زبان و خط رسمی سریلانکا؛ زبان و خط قزاقستان؛ زبان تاجیکی؛ خط ژاپنی؛ خط روسی؛ خط افغانی؛ خط چینی؛ خط سنگالی؛ خط گرجی؛ خط رسمی تاجیکستان
کتابشناسی
منبع اصلی
توسلی، محمد مهدی، علی زاده کندی، عزیز، توسلی، سینا(1391). جامعه و فرهنگ بنگلادش. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار)
نویسندگان مقاله
محمدمهدی توسلی، عزیز علی زاده کندی و سینا توسلی