تئاتر و هنرهای نمایشی مالی
تئاتر یا نمایشهای سنتی از قدیم الایام در کشور مالی سابقه داشته و در زمره هنرهای اصیل بومیاین کشور بشمار میرود. در واقع تئاتر که از آن بیشتر با عنوان نمایش سنتی یاد میشود از دیرباز در قبایل مالی اجرا شده و مردمان قبایل مختلف مالی علاقه خاصی به حضور در این مراسم دارند. نمایشهای سنتی در گذشتههای نه چندان دور بیشتر به موضوعاتی همچون جنگ و صلح، ارتباط با ارواح، خشم خدایان و روابط بین قبیلگی افراد اختصاص داشت و هنرمندانی که در نمایشها به ایفای نقش میپرداختند از ماسک و مجسمه نیز به عنوان ابزاری برای ارتباط با ارواح درگذشتگان خود بهره میجستند. این نمایشها که بیشتر در داخل روستاها برگزار میشد معمولاً با رقصها و حرکات موزون نمایشی مهیجی همراه بود و افرادی نیز با کوبیدن بر طبل و سنتورهای سنتی فضای شادی را در هنگام برگزاری این نمایش بهوجود میآوردند.
پس از ورود استعمار فرانسه به این کشور، تئاتر به شیوه نوین بتدریج در این کشور رواج یافت و چند سالن تئاتر کوچک نیز در باماکو تأسیس شد. پس از استقلال مالی دولت وقت در راستای تقویت ساختار فرهنگی کشور توجه ویژهای را به هنر تئاتر، که مخلوطی از هنرهای نمایشی قدیمی و تئاتر به سبک جدید بود، مبذول نمود. در راستای این امر اداره ملی تئاتر در درون وزارت فرهنگ هنرها و گردشگری مالی شکل گرفت و گروههای نمایشی مختلف که عمدتاً وابسته به قبایل مختلف بودند تحت حمایت وزارت فرهنگ و هنر و گردشگری مالی به اجرای مراسم در شهرهای مالی پرداخته و چند گروه تئاتری برجسته نیز به دیگر کشورهای جهان از جمله چند کشور اروپایی نظیر فرانسه و بلژیک اعزام شدند[۱].
هنر تئاتر کشور مالی طی چند دهه گذشته در سطح قابل قبولی باقی مانده و گروههای نمایشی سنتی و جدید مالی بطور مرتب در هفته برنامههایی را اجرا میکنند. علاوه بر آن برخی از گریوتها (داستان سرایان سنتی) نیز در جشنها و مناسبتهای ملی، افسانههای قدیمی این کشور را بصورت تک نفره یا دو نفره در قالب نظم و نثر به تصویر کشیده و نمایشهای جالبی را ارائه میدهند که سخت مورد علاقه مردم مالی است[۲].
در دو دهه گذشته، گروههای نمایشی مالی، مورد توجّه برخی از سازمانهای امدادی و بهداشتی داخلی و بینالمللی قرار گرفتهاند و مسئولان این سازمانها، ضمن برگزاری جلساتی با گروههای نمایشی، آنان را ترغیب میکنند تا موضوعاتی مانند ختنه زنان، کاهش تعداد فرزندان و پایبندی به حریم خانواده را در دستور کار خود قرار دهند[۳].
سفر گروههای نمايشی مالی به خارج از کشور
مهمترین گروههای نمایشی مالی را، که هر سال در کشورهای غربی اجرا دارند، گروههای نمایشی عروسکبازی تشکیل میدهد. نمایش خیمه شببازی (عروسک بازی)، از شاخههای هنری بسیار قدیمی تئاتر است و چند گروه تئاتری در باماکو و دیگر شهرهای کشور، اینگونه نمایشها را اجرا میکنند. مشهورترین گروه خیمه شببازی مالی، گروه بازیگردانان عروسکی سوگولون (Sogolon Puppet Troupe) به رهبری یحیی کولیبالی (Yaya Coulibaly) است. وی به سبب توجّه عمیق به تاریخ و تمدن مالی و دیگر کشورهای غرب آفریقا، استفاده از عروسکهای قدیمی با اشکال متفاوت که نسلبهنسل به ارث رسیده، عروسکهای خیمه شببازی دستی و نخدار بلند و بهرهگیری از ماسک و موسیقیهای سنتی، به شهرتی جهانی دست یافته است. گروه سوگولون تاکنون دهها نمایش موفق در آمریکا و اروپا اجرا کردهاند. برخی از عروسکها در موزه طلای آفریقا واقع در شهر کیپ تاون آفریقای جنوبی نیز در معرض تماشای عموم قرار گرفتهاند[۴][۵].
نیز نگاه کنید به
تئاتر و هنرهای نمایشی زیمبابوه؛ تئاتر و هنرهای نمایشی کانادا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی روسیه؛ تئاتر و هنرهای نمایشی تونس؛ تئاتر و هنرهای نمایشی ژاپن؛ تئاتر و هنرهای نمایشی کوبا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی لبنان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی مصر؛ هنر تئاتر مدرن چین؛ تئاتر و هنرهای نمایشی سنگال؛ تئاتر و هنرهای نمایشی آرژانتین؛ تئاتر و هنرهای نمایشی فرانسه؛ تئاتر و هنرهای نمایشی ساحل عاج؛ تئاتر و هنرهای نمایشی تایلند؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اوکراین؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اسپانیا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اردن؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اتیوپی؛ تئاتر و هنرهای نمایشی سیرالئون؛ تئاتر و هنرهای نمایشی قطر؛ تئاتر و هنرهای نمایشی تاجیکستان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی سریلانکا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی گرجستان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی قزاقستان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی بنگلادش
کتابشناسی
- ↑ برگرفته از www.theatre in west africa.com
- ↑ Suso, F. M. & Others (1996). Jali Kunda: Griots Of West Africa And Beyond. Ellipsis Arts, 65-68.
- ↑ برگرفته از www.researchgate.com
- ↑ برگرفته از www.theatre in west africa.com
- ↑ عرباحمدی، امیربهرام (1392). جامعه و فرهنگ مالی. ناظر علمی ابوالحسن شریف محمدی. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص263-265.