جایگاه دین در جامعه و سیاست سنگال: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «امروز اکثریت جمعیت سنگال یعنی بیش از نود درصد جمعیت را مسلمانان و اقلیتی از آن را مسیحیان و سایر مذاهب سنتی تشکیل می دهند. دين اسلام در آفريقاي سياه به واسطه معاشرت و تجارت در منطقه زيرصحرا و عبور و مرور كاروان هاي شتر از بيابان هاي مذكور که از...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
امروز اکثریت جمعیت [[سنگال]] یعنی بیش از نود درصد جمعیت را مسلمانان و اقلیتی از آن را مسیحیان و سایر مذاهب سنتی تشکیل می دهند. دين اسلام در آفريقاي سياه به واسطه معاشرت و تجارت در منطقه زيرصحرا و عبور و مرور كاروان هاي شتر از بيابان هاي مذكور که از شمال آفریقای مسلمان می آمدند، رواج يافت. اين تجار اقدام به خريد طلا در منطقه غرب آفريقا مي نمودند و آنرا در شمال قاره به فروش مي رساندند. از طرف ديگر آنها به تجارت سنگ هاي قيمتي و گران بها، جواهرات، سراميك و بلورجات، كتاب و نمك مي پرداختند. اسلام از بخش شمالي آفريقا و توسط "المراويد" (Almoravides- شيعه فاطمي) در سال 1052 وارد قاره گرديد. اولين بخشي كه به دين اسلام گرويد، از منطقه اي به نام "تكرور" (Tekrour- نواحي شمالي) كه قبل از قرن نهم توسط سلسله "ديائوگو" (Diaogo) كنترل مي شد، بود. در پايان قرن دهم، آخرين پادشاه اين سلسله توسط "وار ديابي" (War Diabi) كشته  شد ، هنگامی وی به قدرت رسيد كه اين امر به تولد اسلام در كشورهاي ديگر نیز كمك كرد. او در يك روستاي مسلمان كه در كنار همسايگان غيرمسلمان قرار داشت متولد شد. منطقه تكرور(Tacror) منطقه اي مسلمان در سنگال واقع در مسير صحرا بود كه به خاطر وجود رودخانه سنگال قابل كشتيراني بود. اولين دولت مسلمان ايجاد شده در غرب و مركز آفريقاي سياه در اين منطقه و تحت سرپرستي "چرنو سليمان بال" (Thierno Souleyman BALL) که در زبان ولوف به معنی " معلم قرآن" است، در سال 1776 قرار داشت.  
امروز اکثریت [[جمعیت سنگال]] یعنی بیش از نود درصد جمعیت را مسلمانان و اقلیتی از آن را مسیحیان و سایر مذاهب سنتی تشکیل می دهند. دین اسلام در آفریقای سیاه به واسطه معاشرت و تجارت در منطقه زیرصحرا و عبور و مرور کاروان های شتر از بیابان های مذکور که از شمال آفریقای مسلمان می آمدند، رواج یافت. این تجار اقدام به خرید طلا در منطقه غرب آفریقا می نمودند و آن‌را در شمال قاره به فروش می رساندند. از طرف دیگر آنها به تجارت سنگ های قیمتی و گران بها، جواهرات، سرامیک و بلورجات، کتاب و نمک می پرداختند. اسلام از بخش شمالی آفریقا و توسط "المراوید" (شیعه فاطمی) در سال 1052 وارد قاره گردید. اولین بخشی که به دین اسلام گروید، از منطقه ای به نام "تکرور" (نواحی شمالی) که قبل از قرن نهم توسط سلسله "دیائوگو" کنترل می شد، بود. در پایان قرن دهم، آخرین پادشاه این سلسله توسط "وار دیابی" (War Diabi) کشته شد، هنگامی وی به قدرت رسید که این امر به تولد اسلام در کشورهای دیگر نیز کمک کرد. او در یک روستای مسلمان که در کنار همسایگان غیر مسلمان قرار داشت متولد شد. منطقه تکرور منطقه ای [[اسلام و مسلمانان سنگال|مسلمان در سنگال]] واقع در مسیر صحرا بود که به خاطر وجود [[رودها و دریاچه های سنگال|رودخانه سنگال]] قابل کشتیرانی بود. اولین دولت مسلمان ایجاد شده در غرب و مرکز آفریقای سیاه در این منطقه و تحت سرپرستی "چرنو سلیمان بال" (Thierno Souleyman BALL) که در زبان ولوف به معنی "معلم قرآن" است، در سال 1776 قرار داشت.  


در خصوص ورود اسلام به سنگال نظريه هاي مختلفي وجود دارد.
در خصوص ورود [[اسلام و مسلمانان سنگال|اسلام]] به [[سنگال]] نظریه های مختلفی وجود دارد.


الف) برخي معتقدند تاريخ ورود اسلام به سنگال به قرن يازدهم برمي گردد و اين مهم توسط رابطين به رهبري "عبدالله بن ياسين" از طريق شمال آفريقا وارد سنگال شده است.  
الف) برخی معتقدند تاریخ ورود اسلام به [[سنگال]] به قرن یازدهم برمی گردد و این مهم توسط رابطین به رهبری "عبدالله بن یاسین" از طریق شمال آفریقا وارد [[سنگال]] شده است.


ب) برخي نيز  ورود اسلام به آفريقا را به سال 1052 ميلادي بواسطه ورود تجار و بازرگانان مسلمان به آفريقاي زير صحرا باز می گردانند.  
ب) برخی نیز ورود اسلام به آفریقا را به سال 1052 میلادی به واسطه ورود تجار و بازرگانان مسلمان به آفریقای زیر صحرا باز می گردانند.


ج) نظر سومي هم وجود دارد مبني بر اينكه اسلام در اوايل ظهور به اين سرزمين آمده است. برخي از مورخين مثل پروفسور ”عبدالله الطيف السوداني“ معتقدند اولين هجرت مسلمانان از مكه به رهبري جعفر بن ابي طالب (ع) به حبشه بوده است ( حبشه در آن عصر به بسياري از كشورهاي آفريقايي اطلاق مي شد) و مسلمانان در حاشيه نيل سكني گزيدند. پس از گذشت چند سال و روي آوردن تعداد زيادي از مردم بومي آفريقا به اسلام، برخي از مسلمانان به قصد سنگال از سودان هجرت كردند و در حاشيه رود تكرور سنگال مستقر شدند.  
ج) نظر سومی هم وجود دارد مبنی بر اینکه اسلام در اوایل ظهور به این سرزمین آمده است. برخی از مورخین مثل پروفسور ”عبدالله الطیف السودانی“ معتقدند اولین هجرت مسلمانان از مکه به رهبری جعفر بن ابی طالب(ع) به حبشه بوده است (حبشه در آن عصر به بسیاری از کشورهای آفریقایی اطلاق می شد) و مسلمانان در حاشیه نیل سکنی گزیدند. پس از گذشت چند سال و روی آوردن تعداد زیادی از مردم بومی آفریقا به اسلام، برخی از مسلمانان به قصد [[سنگال]] از [[سودان]] هجرت کردند و در حاشیه [[رودها و دریاچه های سنگال|رود تکرور سنگال]] مستقر شدند.


لازم به ذكر است در سنگال اغلب مردم سنی مذهب و پيرو فقه مالكي و تصوف هستند. البته بدليل حضور شيعيان در اين كشور گرايش مردم به مذهب اهل البيت (ع) و فقه جعفري تا حدودي شناخته شده است. در سرزمين سنگال قرن هاي متمادي، فرهنگ و سنت اسلامي استوارتر گرديد. اكثريت سنگالي ها وابستگي و تعلق خاطر به طرق صوفيگري داشته و احترام بالايي براي آن قائلند و مطابق وظيفه ديني و سنت معروف صوفي «كسي كه شيخ ندارد شيطان و اهريمن راهبر اوست» عمل مي نمايند.  
لازم به ذکر است در [[سنگال]] اغلب مردم سنی مذهب و پیرو فقه مالکی و تصوف هستند. البته بدلیل حضور شیعیان در این کشور گرایش مردم به مذهب اهل البیت (ع) و فقه جعفری تا حدودی شناخته شده است. در سرزمین [[سنگال]] قرن های متمادی، فرهنگ و سنت اسلامی استوارتر گردید. اکثریت سنگالی ها وابستگی و تعلق خاطر به طرق صوفیگری داشته و احترام بالایی برای آن قائلند و مطابق وظیفه دینی و سنت معروف صوفی «کسی که شیخ ندارد شیطان و اهریمن راهبر اوست» عمل می نمایند.
====جنبش اهل البیت (ع)====
ورود تفکر اولیه شیعه به [[سنگال]] به همت و تلاش "المرابطون" (Almorabitioune) که از شیعه های فاطمی بودند انجام گرفت. بیش از هر چیز تاکنون تأثیر ماندگار فاطمی ها در ضمیر اجتماعی- [[نظام فرهنگی سنگال|فرهنگی سنگالی ها]] مورد توجه می باشد.


ورود رسمی مذهب شیعه امامیه به این کشور از زمان [[مهاجرت و پناهندگی در لبنان|مهاجرت لبنانی ها]] به سنگال در سال 1880میلادی آغاز شده است. هم اکنون جمعیت [[لبنان|لبنانی]] های مقیم [[سنگال]] قریب به 25 هزار نفر است. اما حرکت شیعه و معرفی تفکر جعفری در [[سنگال]] به ربع قرن گذشته باز می گردد. در این مدت شیخ "عبد المنعم الزین" لبنانی فعالیت فکری را در بین مردم بومی [[سنگال]] آغاز نمود. اولین حرکت وی, اعزام برخی از افراد مستعد سنگالی به [[لبنان]]، [[سوریه]] و جمهوری اسلامی ایران جهت فراگیری علوم حوزوی بوده است.


-       جنبش اهل البيت (ع)
با آمدن لبنانی های شیعه به [[سنگال]] در اواسط قرن نوزدهم، در علاقه سنگالی ها با عشقی که همواره به خاندان پیامبر اسلام(ص) داشتند تغییر محسوسی حاصل نشد [[جامعه و نظام اجتماعی لبنان|جامعه لبنانی]] در [[سنگال]] بطور مؤثر به انتشار افکار شیعه نپرداخت و فقط به تجارت و جای گرفتن در [[جامعه و نظام اجتماعی سنگال|جامعه سنگالی]] بسنده کرد.


دیدگاه دیگری مدعی است که تغییر نظر سنگالی ها نسبت به شیعه دوازده امامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 در ایران آغاز شد. هم اکنون ملاحظه می گردد به علت تحرک و پویایی فعالیت های گروهی از شیعیان، جوش و خروشی از افکار شیعه در اقشار مختلف اجتماعی- فرهنگی این کشور پدید آمده است. به عنوان مثال می توان از برنامه های رادیویی پرشنونده ترین رادیو (رادیو دنیا) در مورد شیعه از مارس تا ژوئن 1998 نام برد که در آن مقابله مباحث شیعیان و [[وهابیت در سنگال|وهابیون]] مطرح است. این برنامه که بسیاری از مارابو های (رهبران طریقه های مذهبی [[سنگال]]) [[طریقت مریدیه سنگال|مریدیه]]، [[طریقت تیجانیه سنگال|تیجانیه]] و [[طریقت قادریه سنگال|قادریه]] آن‌را جذاب ترین برنامه ارزیابی می کردند با سلیقه های مختلفی مواجه بود. به همین خاطر شیعیان از مدیر [[رادیو در سنگال|رادیو]] تقاضا کردند تا قسمت هایی خاص برای آنها در نظر گرفته شود و هفته ای دو ساعت برنامه داشته باشند که هم اکنون به خاطر سرمایه گذاری گسترده وهابیت متوقف گردیده است.


ورود تفکر اولیه شيعه به سنگال به همت و تلاش "المرابطون" (Almorabitioune) كه از شيعه هاي فاطمي بودند انجام گرفت. بيش از هر چيز تاکنون تأثير ماندگار فاطمي ها در ضمير اجتماعي- فرهنگي سنگالي ها مورد توجه مي باشد.
در [[سنگال]] تشابهات قابل توجهی بین اعتقادات و آداب و رسوم شیعیان و مسلمانان این کشور وجود دارد. به عنوان مثال سمبل [[زنان در سنگال|زنان سنگالی]] فاطمه زهرا (س) می باشد که او را به زبان محلی فاطیمتا، فاطومتو، فاطیما، فاطو، فاطی، فانتا، بینتو، بتر و ... می گویند و تقریباً در اکثر خانواده های مسلمان این اسامی و همچنین اسامی اهل بیت(ع) مثل محمد، علی، حسن، حسین، زینب، رقیه (که به زبان محلی ممدو، علیو، حسنو، حسینو، زینبو، رقیو و...گفته می شود) به چشم می خورد، علی الخصوص وقتی مسلمانی صاحب کودکان دوقلوی پسر می شود آنها را حسن و حسین می نامد که این نشان دهنده علاقه شیعیان مردم این کشور به اهل بیت است. همچنین آنها نماز خود را با بسم الله آغاز می کنند، دستان خود را مانند شیعیان باز نگه می دارند. روی قبور اموات سنگ مقبره قرار داده و در ایام خاصی به زیارت آن ها می روند. توسل به اولیائ الله داشته و با ذکر و توسل بدنبال برآورده شدن حوائج خود هستند. به همین دلیل علی رغم سرمایه گذاری زیاد وهابیون در این کشور گرایش به این فرقه رشد زیادی نداشته است و متقابلا تشابهات فقهی آنها با تشیع زمینه همکاری آنها با ج.ا. ایران را مهیا می کند.
 
 
ورود رسمی مذهب شيعه امامیه به اين كشور از زمان مهاجرت لبناني ها به سنگال در سال 1880ميلادي آغاز شده است. هم اكنون جمعيت لبناني هاي مقيم سنگال قريب به 25 هزار نفر است. اما حركت شيعه و معرفي تفكر جعفري در سنگال به ربع قرن گذشته باز مي گردد.  در این مدت شيخ "عبد المنعم الزين" (Abdel Monem Alzein) لبناني  فعاليت فكري را در بين مردم بومي سنگال آغاز نمود. اولين حركت وي, اعزام برخي از افراد مستعد سنگالي به لبنان، سوريه و جمهوري اسلامي ايران جهت فراگيري علوم حوزوي بوده است.
 
با آمدن لبناني هاي شيعه به سنگال در اواسط قرن نوزدهم، در علاقه سنگالي ها با عشقي كه همواره به خاندان پيامبر اسلام(ص) داشتند تغييرمحسوسی حاصل نشد جامعه لبناني در سنگال بطور مؤثر به انتشار افكار شيعه نپرداخت و فقط به تجارت و جاي گرفتن در جامعه سنگالي بسنده كرد.
 
دیدگاه دیگری مدعی است که تغيير نظر سنگالي ها نسبت به شيعه دوازده امامي پس از پیروزی انقلاب اسلامي در سال 1979 در ايران آغاز شد. هم اكنون ملاحظه مي گردد به علت تحرك و پويايي فعاليت هاي گروهی از شيعيان، جوش و خروشي از افكار شيعه در اقشار مختلف اجتماعي-  فرهنگي این كشور پديد آمده است. به عنوان مثال مي توان از برنامه هاي راديوئي پرشنونده ترين راديو (راديو دنيا) در مورد شيعه از مارس تا ژوئن 1998 نام برد كه در آن مقابله  مباحث شيعيان و وهابيون مطرح است. اين برنامه كه بسياري از مارابو هاي ( رهبران  طریقه های مذهبی سنگال) مريديه، تيجانيه و قادريه آنرا جذاب ترين برنامه ارزيابي مي كردند با سليقه هاي مختلفي مواجه بود. به همين خاطر شيعيان از مدير راديو تقاضا كردند تا قسمت هايي خاص براي آنها در نظر گرفته شود و هفته اي دو ساعت برنامه داشته باشند كه هم اكنون به خاطر سرمايه گذاري گسترده وهابيت متوقف گردیده است.
 
در سنگال تشابهات قابل توجهی بين اعتقادات و آداب و رسوم شيعيان و مسلمانان این کشور وجود دارد. به عنوان مثال سمبل زنان سنگالي فاطمه زهرا (س) مي باشد كه او را به زبان محلي ''فاطيمتا''، ''فاطومتو''، ''فاطيما''، ''فاطو''، ''فاطي''، ''فانتا''، ''بينتو''، ''بتر'' و ... مي گويند و تقريباً در اكثر خانواده هاي مسلمان اين اسامي و همچنين اسامي اهل بيت(ع) مثل ''محمد''، ''علي''، ''حسن''، ''حسين''، زینب، رقیه ( که به زبان محلی ممدو، علیو، حسنو، حسینو، زینبو ، رقیو و...گفته می شود) به چشم مي خورد، علي الخصوص وقتي مسلماني صاحب كودكان دوقلوي پسر مي شود آنها را ''حسن'' و ''حسين'' مي نامد که اين نشان دهنده علاقه  شيعيان مردم اين كشور به اهل بیت است. همچنين آنها نماز خود را با بسم الله  آغاز مي كنند،  دستان خود را  مانند شيعیان باز نگه مي دارند. روی قبور اموات سنگ مقبره قرار داده و در ایام خاصی به زیارت آنها می روند. توسل به اولیائ الله داشته و با ذکر و توسل بدنبال برآورده شدن حوائج خود هستند. به همین دلیل علی رغم سرمایه گذاری زیاد وهابیون در این کشور گرایش به این فرقه رشد زیادی نداشته است و متقابلا تشابهات فقهی آنها با تشیع زمینه همکاری آنها با ج.ا. ایران را مهیا می کند.
 
ميان طریقه های مذهبی سنگال و شيعه تشابهات دیگری وجود دارد . از جمله اينكه هر دو داراي يك ساختار و سازماندهي اجتماعي هستند بدین معنا که هر دو دارای ساختار یا سازمان سلسله مراتبی مشابه هستند. رهبران هر دو تقريباً در گروه هاي مربوطه داراي يك نقش مي باشند یعنی نقش رهبر یا مراد طریقه یا گروه مذهبی را به عهده دارند.


میان طریقه های مذهبی [[سنگال]] و شیعه تشابهات دیگری وجود دارد . از جمله اینکه هر دو دارای یک ساختار و سازماندهی اجتماعی هستند بدین معنا که هر دو دارای ساختار یا سازمان سلسله مراتبی مشابه هستند. رهبران هر دو تقریباً در گروه های مربوطه دارای یک نقش می باشند یعنی نقش رهبر یا مراد طریقه یا گروه مذهبی را به عهده دارند.<ref>بصیری، محمدعلی، فتحی پور، ریحانه (1401).جامعه و فرهنگ [[سنگال]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)</ref>
== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==
 
[[جایگاه دین در جامعه و زبان ژاپنی]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست کوبا]]؛ [[دين در جامعه و سياست لبنان]]؛ [[جایگاه دین و روحانیت در افغانستان]]؛ [[جایگاه دین در ساختار کنونی حکومت و جامعه چین]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست فرانسه]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست اردن]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست زیمبابوه]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست اردن]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست قطر]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست سوریه]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست قزاقستان]]؛ [[جایگاه دین در جامعه و سیاست بنگلادش]]؛ [[سیاست های مذهبی دولت اتیوپی]]؛ [[جایگاه دین در جامعه تایلند]]
* [[جایگاه دین در جامعه و زبان ژاپنی]]
* [[جایگاه دین در جامعه و سیاست کوبا]]
* [[دين در جامعه و سياست لبنان]]
* [[جایگاه دین و روحانیت در افغانستان]]  
* [[جایگاه دین در ساختار کنونی حکومت و جامعه چین]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==
<references />
[[رده:ساختارهای سایر کشورها در زمینه ادیان و مذاهب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۳۴

امروز اکثریت جمعیت سنگال یعنی بیش از نود درصد جمعیت را مسلمانان و اقلیتی از آن را مسیحیان و سایر مذاهب سنتی تشکیل می دهند. دین اسلام در آفریقای سیاه به واسطه معاشرت و تجارت در منطقه زیرصحرا و عبور و مرور کاروان های شتر از بیابان های مذکور که از شمال آفریقای مسلمان می آمدند، رواج یافت. این تجار اقدام به خرید طلا در منطقه غرب آفریقا می نمودند و آن‌را در شمال قاره به فروش می رساندند. از طرف دیگر آنها به تجارت سنگ های قیمتی و گران بها، جواهرات، سرامیک و بلورجات، کتاب و نمک می پرداختند. اسلام از بخش شمالی آفریقا و توسط "المراوید" (شیعه فاطمی) در سال 1052 وارد قاره گردید. اولین بخشی که به دین اسلام گروید، از منطقه ای به نام "تکرور" (نواحی شمالی) که قبل از قرن نهم توسط سلسله "دیائوگو" کنترل می شد، بود. در پایان قرن دهم، آخرین پادشاه این سلسله توسط "وار دیابی" (War Diabi) کشته شد، هنگامی وی به قدرت رسید که این امر به تولد اسلام در کشورهای دیگر نیز کمک کرد. او در یک روستای مسلمان که در کنار همسایگان غیر مسلمان قرار داشت متولد شد. منطقه تکرور منطقه ای مسلمان در سنگال واقع در مسیر صحرا بود که به خاطر وجود رودخانه سنگال قابل کشتیرانی بود. اولین دولت مسلمان ایجاد شده در غرب و مرکز آفریقای سیاه در این منطقه و تحت سرپرستی "چرنو سلیمان بال" (Thierno Souleyman BALL) که در زبان ولوف به معنی "معلم قرآن" است، در سال 1776 قرار داشت.

در خصوص ورود اسلام به سنگال نظریه های مختلفی وجود دارد.

الف) برخی معتقدند تاریخ ورود اسلام به سنگال به قرن یازدهم برمی گردد و این مهم توسط رابطین به رهبری "عبدالله بن یاسین" از طریق شمال آفریقا وارد سنگال شده است.

ب) برخی نیز ورود اسلام به آفریقا را به سال 1052 میلادی به واسطه ورود تجار و بازرگانان مسلمان به آفریقای زیر صحرا باز می گردانند.

ج) نظر سومی هم وجود دارد مبنی بر اینکه اسلام در اوایل ظهور به این سرزمین آمده است. برخی از مورخین مثل پروفسور ”عبدالله الطیف السودانی“ معتقدند اولین هجرت مسلمانان از مکه به رهبری جعفر بن ابی طالب(ع) به حبشه بوده است (حبشه در آن عصر به بسیاری از کشورهای آفریقایی اطلاق می شد) و مسلمانان در حاشیه نیل سکنی گزیدند. پس از گذشت چند سال و روی آوردن تعداد زیادی از مردم بومی آفریقا به اسلام، برخی از مسلمانان به قصد سنگال از سودان هجرت کردند و در حاشیه رود تکرور سنگال مستقر شدند.

لازم به ذکر است در سنگال اغلب مردم سنی مذهب و پیرو فقه مالکی و تصوف هستند. البته بدلیل حضور شیعیان در این کشور گرایش مردم به مذهب اهل البیت (ع) و فقه جعفری تا حدودی شناخته شده است. در سرزمین سنگال قرن های متمادی، فرهنگ و سنت اسلامی استوارتر گردید. اکثریت سنگالی ها وابستگی و تعلق خاطر به طرق صوفیگری داشته و احترام بالایی برای آن قائلند و مطابق وظیفه دینی و سنت معروف صوفی «کسی که شیخ ندارد شیطان و اهریمن راهبر اوست» عمل می نمایند.

جنبش اهل البیت (ع)

ورود تفکر اولیه شیعه به سنگال به همت و تلاش "المرابطون" (Almorabitioune) که از شیعه های فاطمی بودند انجام گرفت. بیش از هر چیز تاکنون تأثیر ماندگار فاطمی ها در ضمیر اجتماعی- فرهنگی سنگالی ها مورد توجه می باشد.

ورود رسمی مذهب شیعه امامیه به این کشور از زمان مهاجرت لبنانی ها به سنگال در سال 1880میلادی آغاز شده است. هم اکنون جمعیت لبنانی های مقیم سنگال قریب به 25 هزار نفر است. اما حرکت شیعه و معرفی تفکر جعفری در سنگال به ربع قرن گذشته باز می گردد. در این مدت شیخ "عبد المنعم الزین" لبنانی فعالیت فکری را در بین مردم بومی سنگال آغاز نمود. اولین حرکت وی, اعزام برخی از افراد مستعد سنگالی به لبنان، سوریه و جمهوری اسلامی ایران جهت فراگیری علوم حوزوی بوده است.

با آمدن لبنانی های شیعه به سنگال در اواسط قرن نوزدهم، در علاقه سنگالی ها با عشقی که همواره به خاندان پیامبر اسلام(ص) داشتند تغییر محسوسی حاصل نشد جامعه لبنانی در سنگال بطور مؤثر به انتشار افکار شیعه نپرداخت و فقط به تجارت و جای گرفتن در جامعه سنگالی بسنده کرد.

دیدگاه دیگری مدعی است که تغییر نظر سنگالی ها نسبت به شیعه دوازده امامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 در ایران آغاز شد. هم اکنون ملاحظه می گردد به علت تحرک و پویایی فعالیت های گروهی از شیعیان، جوش و خروشی از افکار شیعه در اقشار مختلف اجتماعی- فرهنگی این کشور پدید آمده است. به عنوان مثال می توان از برنامه های رادیویی پرشنونده ترین رادیو (رادیو دنیا) در مورد شیعه از مارس تا ژوئن 1998 نام برد که در آن مقابله مباحث شیعیان و وهابیون مطرح است. این برنامه که بسیاری از مارابو های (رهبران طریقه های مذهبی سنگال) مریدیه، تیجانیه و قادریه آن‌را جذاب ترین برنامه ارزیابی می کردند با سلیقه های مختلفی مواجه بود. به همین خاطر شیعیان از مدیر رادیو تقاضا کردند تا قسمت هایی خاص برای آنها در نظر گرفته شود و هفته ای دو ساعت برنامه داشته باشند که هم اکنون به خاطر سرمایه گذاری گسترده وهابیت متوقف گردیده است.

در سنگال تشابهات قابل توجهی بین اعتقادات و آداب و رسوم شیعیان و مسلمانان این کشور وجود دارد. به عنوان مثال سمبل زنان سنگالی فاطمه زهرا (س) می باشد که او را به زبان محلی فاطیمتا، فاطومتو، فاطیما، فاطو، فاطی، فانتا، بینتو، بتر و ... می گویند و تقریباً در اکثر خانواده های مسلمان این اسامی و همچنین اسامی اهل بیت(ع) مثل محمد، علی، حسن، حسین، زینب، رقیه (که به زبان محلی ممدو، علیو، حسنو، حسینو، زینبو، رقیو و...گفته می شود) به چشم می خورد، علی الخصوص وقتی مسلمانی صاحب کودکان دوقلوی پسر می شود آنها را حسن و حسین می نامد که این نشان دهنده علاقه شیعیان مردم این کشور به اهل بیت است. همچنین آنها نماز خود را با بسم الله آغاز می کنند، دستان خود را مانند شیعیان باز نگه می دارند. روی قبور اموات سنگ مقبره قرار داده و در ایام خاصی به زیارت آن ها می روند. توسل به اولیائ الله داشته و با ذکر و توسل بدنبال برآورده شدن حوائج خود هستند. به همین دلیل علی رغم سرمایه گذاری زیاد وهابیون در این کشور گرایش به این فرقه رشد زیادی نداشته است و متقابلا تشابهات فقهی آنها با تشیع زمینه همکاری آنها با ج.ا. ایران را مهیا می کند.

میان طریقه های مذهبی سنگال و شیعه تشابهات دیگری وجود دارد . از جمله اینکه هر دو دارای یک ساختار و سازماندهی اجتماعی هستند بدین معنا که هر دو دارای ساختار یا سازمان سلسله مراتبی مشابه هستند. رهبران هر دو تقریباً در گروه های مربوطه دارای یک نقش می باشند یعنی نقش رهبر یا مراد طریقه یا گروه مذهبی را به عهده دارند.[۱]

نیز نگاه کنید به

جایگاه دین در جامعه و زبان ژاپنی؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست کوبا؛ دين در جامعه و سياست لبنان؛ جایگاه دین و روحانیت در افغانستان؛ جایگاه دین در ساختار کنونی حکومت و جامعه چین؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست فرانسه؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست اردن؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست زیمبابوه؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست اردن؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست قطر؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست سوریه؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست قزاقستان؛ جایگاه دین در جامعه و سیاست بنگلادش؛ سیاست های مذهبی دولت اتیوپی؛ جایگاه دین در جامعه تایلند

کتابشناسی

  1. بصیری، محمدعلی، فتحی پور، ریحانه (1401).جامعه و فرهنگ سنگال. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)