وزارت فرهنگ و جوانان اردن

هنگامی که وزارت فرهنگ و جوانان در سال 1977 به ریاست سید فواز شرف تاسیس گردید، کادری باتجربه از فارغ التحصیلان را گرد هم آورد که تعدادی از آثار جهانی و عربی و محلی را در دوره‌ای بین 1979-1977م ارائه کردند؛ در سال‌های 77/78 تئاترهای الانسان و الظل نوشته‌ی مصطفی محمود، بازی آخر از آثار ساموئل بکت، السعاده الزوجیــه تالیف عبدالمنعم سلیم، الغرباء لا یشربون القهوه نوشته‌ی محمود دیاب، المازق از تالیفات بشیر هواری، بازرس نوشته‌ی نیکلای گوگول، قناع السعاده نوشته‌ی کلمنساو، قهوه خانه عقلا نوشته‌ی کمال گیلانی و الوافد به قلم میخائیل رومان را به نمایش گذاشتند. همچنین تئاترهای رسول من قریــه تمیره نوشته‌ی محمد دیاب، آواز قو و نامزدی تالیف چخوف، حفلــه علی الخازوق از آثار محفوظ عبد الرحمان، بازی خطرناک تالیف برانسلاو ناشتش را در سال 1979م به روی صحنه بردند.

این آثار را به ترتیب یوسف الجمل، باسم الدلقمونی، طارق برقاوی، حاتم السید، تیسیر عطیــه، طارق برقاوی، شعبان حمید، احمد شقم، محمد حلمی، عمر شاهین، حاتم السید، باسم الدلقمونی، احمد شقم، شعبان حمید کارگردانی کردند. در میان این آثار که دارای منابع و موضوعات مختلف هستند؛ برترین نمایش‌ها و موفق‌ترینشان آثاری بودند که به مسائل درونی عرب می‌پرداخت، مانند: الغربا لایشربون القهوه که به مسئله‌ی فلسطین و روح مقاومت در میان مردم می‌پردازد و همچنین تئاتر رسول من قریــه تمیره که شرایط پیروزی‌های عرب بر اسرائیل را در سال 1973م به نمایش می‌گذارد.

سازمان فرهنگ و هنر به ارائه‌ی نمایش تئاتر‌های خود در طول دهه نود ادامه داد. شعبان حمید نمایش دام، اثر آگاتا کریستی را در سال 1980م، توفیق نجم تئاتر الخوف را برگرفته از نمایش علی سالم به نام انت اللی قتلت الوحش در سال 1980م، حاتم السید تئاتر لیالی الحصاد، نوشته‌ی محمود دیاب را در سال 1980م به نمایش گذاشتند و عمر قفاف نمایش خار، اثر فرانسواز ساگان را در سال 1981م کارگردانی کرد و در سال 1982م نمایش‌های السد و قریــه الشیخ حماد هر دو نوشته‌ی امین شنار را به نمایش گذاشت و در 1983م تئاترهای اللعبــه اثر مازن عجاوی، طریق السلامــه نوشته‌ی بشیرهواری را ارائه کرد، هم چنین نمایش عرض الله یستر من بکره از آثار مصطفی صالح را در سال 1984 به روی صحنه برد. دو تئاتر السد و قریــه الشیخ حماد از برجسته‌ترین کارهایی است که سازمان در دهه‌ی هشتاد ارائه کرد. شاید رمز موفقیت نسبی آن‌ها و جذب مردم، به دلیل محتوای دینی و پیروزی نیروی خیر و قطعی بودن شکست شر باشد؛ در حالی که کارهای نمایشی دیگر مانند الله یستر من بکره به نقد اجتماعی می‌پرداختند.

اما بارزترین نقش سازمان فرهنگ و هنر در پشتیبانی فعالیت تئاتر اردن در دهه نود، ارائه‌ی نمایش‌های مختلف و متنوع برای کودکان است. از جمله مهم‌ترین نمایش‌ها که سازمان در دهه‌ی نود ارائه کرد: مظلوم و الاسد تهیه و تولید مارگو ملاتجلیان در سال 1980م، الامانــه کنز نوشته‌ی یوسف ممتاز و کارگردانی نعیم حدادین، غابــه الارنب تالیف بشیر هواری و کارگردانی احمد شقم در سال 1981م و الثعلب الصالح، الدمی و اللص هر دو نوشته‌ی محمد بسام ملص و کارگردانی نعیم حدادین در سال 1981م می‌باشد. در سال بعد نعیم حدادین تئاترهای الثعلب الماکر از آثار علی علیان، الراغی و الغنمات نوشته‌ی بشیر هواری و وطن العصافیر تالیف فخری قعوار را در سال 1983م کارگردانی کرد و در سال 1984م سازمان نمایش‌های شفاء القلوب نوشته‌ی عامر علی به کارکردانی نبیل نجم و درس فی الصداقــه نوشته‌ی ابراهیم العبسی و کارگردانی نعیم حدادین را به نمایش گذاشت. هم چنین الکنز المدفون نوشته‌ی نادیــه ابوطه در سال 1985م توسط نعیم حدادین کارگردانی شد و نبیل نجم نیز تئاتر یاعم یا جمال نوشته‌ی سلیم احمد را در همان سال کارگردانی کرد.

رویکرد تمامی این فعالیت‌ها مانند کارهای دهه‌ی هفتاد مارگو ملاتجلیان، ایجاد روحیه‌ی خیر و همکاری و عشق و اطاعت در بین کودکان است، اما هیچ یک در آماده سازی ذهنی آینده نگر در کودکان نقشی نداشت بدین معنا که هیچ یک محتوی موضوعاتی چون کامپیوتر و کشف فضا، علوم کاربردی و به کارگیری شناخت و تخیل علمی نبود، چنان که در ادبیات کودکان نسل‌های گذشته نیز همین ضعف دیده می‌شود.

نیز نگاه کنید به

هنر اردن؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اردن؛تئاتر و هنرهای نمایشی زیمبابوه؛ تئاتر و هنرهای نمایشی کانادا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی روسیه؛ تئاتر و هنرهای نمایشی تونس؛ تئاتر و هنرهای نمایشی ژاپن؛ تئاتر و هنرهای نمایشی کوبا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی لبنان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی مصر؛ هنر تئاتر مدرن چین؛ تئاتر و هنرهای نمایشی سنگال؛ تئاتر و هنرهای نمایشی آرژانتین؛ تئاتر و هنرهای نمایشی فرانسه؛ تئاتر و هنرهای نمایشی مالی؛ تئاتر و هنرهای نمایشی ساحل عاج؛ تئاتر و هنرهای نمایشی تایلند؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اوکراین؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اسپانیا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی اتیوپی؛ تئاتر و هنرهای نمایشی سیرالئون؛ تئاتر و هنرهای نمایشی قطر؛ تئاتر و هنرهای نمایشی تاجیکستان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی سریلانکا؛ تئاتر و هنرهای نمایشی گرجستان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی قزاقستان؛ تئاتر و هنرهای نمایشی بنگلادش

نویسنده مقاله

غلامرضا لایقی