زبان در اقلیم کردستان عراق: تفاوت میان نسخهها
صفحهای تازه حاوی «قانون اساسی عراق در بند چهارم خود تصریح دارد که زبانهای عربی و کُردی دو زبان رسمی این کشور هستند. از زمان تشکیل نخستین دولت عراق پس از سال ۲۰۰۳ میلادی، همه نهادهای عراقی از جمله روسای چهارگانه (پارلمان، هیات دولت، ریاست جمهوری و دستگاه قضایی)...» ایجاد کرد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
زبان کردی مهمترین عنصر هویت کردی در اقلیم کردستان عراق است و به دو گویش اصلی تقسیم میشود. گویش سورانی که بیشتر در سلیمانیه، اربیل و کرکوک رایج است و زبان رسمی اقلیم کردستان است و گویش کرمانجی که بیشتر در مناطق شمالی مانند دهوک و مناطق مرزی ترکیه استفاده میشود. در دوران حکومت صدام حسین، تلاش شد که زبان کردی از نظام آموزشی حذف شود و عربی جایگزین آن شود. اما پس از 2003 و ایجاد اقلیم کردستان عراق، زبان کردی به عنوان زبان رسمی اقلیم شناخته شد و مدارس و دانشگاههای کردی گسترش یافتند<ref>RICHARD PAUL DONOVAN, A CASE STUDY OF CULTURAL ETHNICITY AND ENDURING SOCIAL PATTERNS: THE KURDS OF IRAQ, A THESIS SUBMITTED TO THE FACULTY OF PRINCETON UNIVERSITY IN CANDIDACY FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS, RECOMMENDED FOR ACCEPTANCE BY THE PROGRAM IN NEAR EASTERN STUDIES, JUNE 1990, pp. 62-90.</ref>. | زبان کردی مهمترین عنصر هویت کردی در اقلیم کردستان عراق است و به دو گویش اصلی تقسیم میشود. گویش سورانی که بیشتر در سلیمانیه، اربیل و کرکوک رایج است و زبان رسمی اقلیم کردستان است و گویش کرمانجی که بیشتر در مناطق شمالی مانند دهوک و مناطق مرزی ترکیه استفاده میشود. در دوران حکومت صدام حسین، تلاش شد که زبان کردی از نظام آموزشی حذف شود و عربی جایگزین آن شود. اما پس از 2003 و ایجاد اقلیم کردستان عراق، زبان کردی به عنوان زبان رسمی اقلیم شناخته شد و مدارس و دانشگاههای کردی گسترش یافتند<ref>RICHARD PAUL DONOVAN, A CASE STUDY OF CULTURAL ETHNICITY AND ENDURING SOCIAL PATTERNS: THE KURDS OF IRAQ, A THESIS SUBMITTED TO THE FACULTY OF PRINCETON UNIVERSITY IN CANDIDACY FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS, RECOMMENDED FOR ACCEPTANCE BY THE PROGRAM IN NEAR EASTERN STUDIES, JUNE 1990, pp. 62-90.</ref>. | ||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[زبان ژاپنی]]؛ [[زبان روسی]]؛ [[زبان رسمی کانادا]]؛ [[زبان و خط تونسی]]؛ [[زبان افغانستان]]؛ [[زبان چینی]]؛ [[زبان سنگال]]؛ [[زبان و خط فرانسوی]]؛ [[زبان و خط آرژانتینی]]؛ [[زبان و خط رسمی مالی]]؛ [[زبان و خط رسمی ساحل عاج]]؛ [[زبان و خط رسمی تایلند]]؛ [[زبان اوکراین]]؛ [[زبان اسپانیایی]]؛ [[زبان و خط رسمی اردن]]؛ [[زبان و خط رسمی اتیوپی]]؛ [[زبان و خط رسمی سیرالئون]]؛ [[زبان و خط رسمی قطر]]؛ [[زبان گرجی]]؛ [[زبان و خط رسمی سریلانکا]]؛ [[زبان و خط رسمی بنگلادش]]؛ [[زبان و خط قزاقستان]]؛ [[زبان تاجیکی]]؛ [[خط ژاپنی]]؛ [[خط روسی]]؛ [[خط افغانی]]؛ [[خط چینی]]؛ [[خط سنگالی]]؛ [[خط گرجی]]؛ [[خط رسمی تاجیکستان]] | |||
== کتابشناسی == | |||
<references /> | |||
== نویسنده مقاله == | |||
علی اکبر اسدی | |||
[[رده:زبان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۰۲
قانون اساسی عراق در بند چهارم خود تصریح دارد که زبانهای عربی و کُردی دو زبان رسمی این کشور هستند. از زمان تشکیل نخستین دولت عراق پس از سال ۲۰۰۳ میلادی، همه نهادهای عراقی از جمله روسای چهارگانه (پارلمان، هیات دولت، ریاست جمهوری و دستگاه قضایی) و وزارتخانهها و ادارات در همه مکاتبات رسمی خود بدون استثنا از دو زبان عربی و کُردی استفاده کردهاند. با این حال غیر اجباری خواندن زبان کردی از سوی آموزش و پرورش عراق باعث اعتراضات کردها شده و به عنوان اقدامی مغایر با قانون اساسی این کشور تلقی شده است[۱].
زبان کردی به همراه زبان عربی، زبان رسمی اقلیم کردستان عراق است. این امر به حفظ و تقویت هویت فرهنگی کردها کمک کرده است. در مدارس و دانشگاههای اقلیم کردستان، زبان کردی به عنوان زبان اصلی آموزش استفاده میشود. این امر نقش مهمی در حفظ و توسعه زبان کردی دارد. همچنین در اقلیم تلویزیون، رادیو و روزنامههای متعددی به زبان کردی فعالیت میکنند. این رسانهها نقش مهمی در ترویج و توسعه زبان کردی ایفا میکنند. ضمن اینکه انتشار کتابها، مجلات و نشریات به زبان کردی در سالهای اخیر افزایش یافته است. این آثار شامل ادبیات، تاریخ، فرهنگ و علوم مختلف میشوند.
کردهای خاورمیانه زبان واحد مشترکی ندارند، اما با شماری از لهجههای مختلف صحبت میکنند. بزرگترین گروه لهجهای به لحاظ شمار گویشوران کرمانجی هستند. با این لهجه مردمانی که در ترکیه، سوریه و شوروی سابق میزیند صحبت میکنند؛ مردمانی که در نواحی شمالی خراسان ایران و امتداد زودخانه زاب بزرگ در عراق زندگی میکنند نیز با این لهجه صحبت میکنند. لهجه اصلی دیگر سورانی است که کردهای عراقی ساکن جنوب رودخانه زاب بزرگ و کردهای ایران در استان کردستان با آن تکلم میکنند. معمولا گوینده یکی از این گویشها میتواند سخنان گوینده دیگر را بفهمد. گویشهای فرعی نیز شامل کرمانشانی(کلهری)، لکی، گورانی و زازا است. نکته مهم دیگر اینکه گویشهای کردی در کشورهای مختلف تحت تاثیر زبان آن منطقه بوده است. از این رو زبان کردی در ترکیه حاوی حجم زیادی از واژه های ترکی است و در عراق با تاثیرپذیری زیاد از واژههای عربی همراه است[۲]
زبان کردی مهمترین عنصر هویت کردی در اقلیم کردستان عراق است و به دو گویش اصلی تقسیم میشود. گویش سورانی که بیشتر در سلیمانیه، اربیل و کرکوک رایج است و زبان رسمی اقلیم کردستان است و گویش کرمانجی که بیشتر در مناطق شمالی مانند دهوک و مناطق مرزی ترکیه استفاده میشود. در دوران حکومت صدام حسین، تلاش شد که زبان کردی از نظام آموزشی حذف شود و عربی جایگزین آن شود. اما پس از 2003 و ایجاد اقلیم کردستان عراق، زبان کردی به عنوان زبان رسمی اقلیم شناخته شد و مدارس و دانشگاههای کردی گسترش یافتند[۳].
نیز نگاه کنید به
زبان ژاپنی؛ زبان روسی؛ زبان رسمی کانادا؛ زبان و خط تونسی؛ زبان افغانستان؛ زبان چینی؛ زبان سنگال؛ زبان و خط فرانسوی؛ زبان و خط آرژانتینی؛ زبان و خط رسمی مالی؛ زبان و خط رسمی ساحل عاج؛ زبان و خط رسمی تایلند؛ زبان اوکراین؛ زبان اسپانیایی؛ زبان و خط رسمی اردن؛ زبان و خط رسمی اتیوپی؛ زبان و خط رسمی سیرالئون؛ زبان و خط رسمی قطر؛ زبان گرجی؛ زبان و خط رسمی سریلانکا؛ زبان و خط رسمی بنگلادش؛ زبان و خط قزاقستان؛ زبان تاجیکی؛ خط ژاپنی؛ خط روسی؛ خط افغانی؛ خط چینی؛ خط سنگالی؛ خط گرجی؛ خط رسمی تاجیکستان
کتابشناسی
- ↑ شفقنا، آموزش زبان کُردی در مدارس عراق؛ کشمکشی جدید و هشدارها نسبت به سیاستزدگی، (17/7/1401)، قابل بازیابی از: https://fa.shafaqna.com/news/1458371
- ↑ یلدیز، کریم(1391)، کردها در عراق: گذشته، حال و آینده، مترجم سیروس فیضی، تهران: توکلی، ص 35.
- ↑ RICHARD PAUL DONOVAN, A CASE STUDY OF CULTURAL ETHNICITY AND ENDURING SOCIAL PATTERNS: THE KURDS OF IRAQ, A THESIS SUBMITTED TO THE FACULTY OF PRINCETON UNIVERSITY IN CANDIDACY FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS, RECOMMENDED FOR ACCEPTANCE BY THE PROGRAM IN NEAR EASTERN STUDIES, JUNE 1990, pp. 62-90.
نویسنده مقاله
علی اکبر اسدی