جغرافیای انسانی سریلانکا: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
خط ۱: خط ۱:


=== [[جمعیت سریلانکا|جمعیت]] ===
 
 
=== [[ساختار هرم جمعیتی سریلانکا|ساختار هرم جمعیتی]] ===
[[پرونده:جمعیت شناسی سریلانکا(2024).jpg|بندانگشتی|جمعیت شناسی سریلانکا(2024)، بازیابی از :https://www.themorning.lk/articles/OSJwyg41Nq2cCR2QHozR]]
[[پرونده:جمعیت شناسی سریلانکا(2024).jpg|بندانگشتی|جمعیت شناسی سریلانکا(2024)، بازیابی از :https://www.themorning.lk/articles/OSJwyg41Nq2cCR2QHozR]]
طبق تخمین‌های سال ۲۰۲۴، جمعیت [[سریلانکا]] به حدود ۲3 میلیون و 103,565 هزار نفر رسیده است.<ref name=":1">''[https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/ Sri] Lanka Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.). <nowiki>https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/</nowiki></ref> این افزایش جمعیت در مقایسه با آمار سال ۲۰۰۸ نشان‌دهنده‌ی رشد جمعیتی پایدار در طول دو دهه اخیر است. معدل تراکم جمعیت [[سریلانکا]] اکنون ۳68 نفر در هر کیلومتر مربع است که افزایش محسوسی نسبت به ۳۲۶ نفر در سال ۲۰۰۸ دارد.  
هرم جمعیتی [[سریلانکا]] به‌عنوان نمایشی از توزیع سنی و جنسیتی جمعیت، روندهای جمعیتی و تغییرات جمعیت‌شناختی را به‌وضوح نمایش می‌دهد. بررسی هرم جمعیتی این کشور نشان‌دهنده تغییرات قابل‌توجه در طی دهه‌های اخیر است که به کاهش نرخ زادوولد، افزایش امید به زندگی، و پیرشدن جمعیت منجر شده است. در سال 2024، هرم جمعیتی [[سریلانکا]] ویژگی‌هایی را نشان می‌دهد که حاکی از انتقال دموگرافیک از یک جامعه جوان به سمت یک جامعه میان‌سال و حتی سالخورده است.
 
* '''''توزیع سنی                                                '''''
 
[[پرونده:هرم جمعیتی سریلانکا.png|بندانگشتی|هرم جمعیتی سریلانکا ( سپتامبر 2024) ، بازیابی از : https://countrymeters.info/en/Sri_Lanka#google_vignette]]در سال 2024، [[سریلانکا]] با جمعیتی بالغ بر 23.1 میلیون نفر، ساختار سنی مشخصی دارد.<ref name=":6">''Population of Sri Lanka. 2024 demographics: density, ratios, growth rate, clock, rate of men to women.'' (n.d.). <nowiki>https://www.populationof.net/sri-lanka/</nowiki>[https://www.populationof.net/sri-lanka/]</ref> این جمعیت به سه گروه عمده تقسیم می‌شود:
 
1. نوزادان و کودکان (۰-۱۴ سال): این گروه حدود 21. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند که حدود 4.9 میلیون نفر است. <ref name=":03">''Department of Census and Statistics''. (n.d.). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Notice/</nowiki>[http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures#gsc.tab=0 SLFigures]</ref>کاهش تدریجی نسبت این گروه به‌مرورزمان، یکی از نشانه‌های اصلی کاهش نرخ باروری در این کشور است. در دهه 1940 و 1950، این گروه بخش بزرگ‌تری از هرم جمعیتی را به خود اختصاص داده بود،<ref>''Sri Lanka Fertility rate, 1950-2022''. (2022). Knoema.[https://hi.knoema.com/atlas/embed/sri-lanka/fertility-rate?compareto=ae] ‌</ref> اما در طول دهه‌های بعد، با بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش آگاهی‌های بهداشتی و آموزشی، نرخ باروری کاهش‌یافته و به کمتر از نرخ جایگزینی رسیده است.<ref name=":7">De Silva, W., & De Silva, R. (2023). ''Sri Lanka Statistical Review Department of Census and Statistics, Sri Lanka Growth and Structural Changes of Sri Lankan Population During Coming Decades with Special Reference to Youth and Elderly''. ''2''. [http://www.statistics.gov.lk/Publication/SSR/DCSSSRVol2Issue1Article2&#x20;&#x20;‌]</ref>
 
2. افراد در سنین کاری (۱۵-۶۴ سال): بزرگ‌ترین گروه جمعیتی [[سریلانکا]] در سال 2024، افراد بین 15 تا 64 سال هستند که حدود 64. ٪ از جمعیت کشور را شامل می‌شوند.<ref>''Sri Lanka - Age Dependency Ratio, Young (% Of Working-age Population) - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2023 Historical''. (2024). Tradingeconomics.com.[https://tradingeconomics.com/sri-lanka/age-dependency-ratio-young-percent-of-working-age-population-wb-data.htm] ‌</ref> این گروه تقریباً 14.8 میلیون نفر از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهد. افزایش درصد این گروه در هرم جمعیتی نتیجه کاهش زاد و ولد و همچنین افزایش امید به زندگی در این کشور است. [[سریلانکا]] اکنون در میانه یک مرحله بهره‌برداری از «پنجره جمعیتی» قرار دارد که به‌دلیل نیروی کار نسبتاً جوان می‌تواند باعث افزایش تولید اقتصادی و رشد اقتصادی شود.<ref name=":13">Fund., M. (2024). The Impact of Aging on Growth. ''IMF Staff Country Reports'', ''2024''(076). [https://doi.org/10.5089/9798400271021.002.A002] ‌</ref>
 
3. افراد سالمند (۶۵ سال به بالا): این گروه حدود 14. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهد، یعنی حدود 3.2 میلیون نفر. این رقم نسبت به سال‌های گذشته به‌شدت افزایش‌یافته است.<ref name=":8">''Healthy Aging in Sri Lanka: Stay Strong, Stay Active (2024 Guide) | Nestle Health Science Sri Lanka''. (2024). Nestlehealthscience.lk. [https://www.nestlehealthscience.lk/blog-articles/healthy-aging-in-sri-lanka]</ref> با توجه به افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ زاد و ولد، روند پیری جمعیت در [[سریلانکا]] ادامه دارد و پیش‌بینی می‌شود که در دهه‌های آینده، این درصد به‌شدت افزایش یابد.<ref>''Country Profiles | Demographic Changes''. (2024). Population-Trends-Asiapacific.org. [https://www.population-trends-asiapacific.org/data/LKAhic_changes_and_their_challenges_and_opportunities_the_last_five_decades_in_sri_Lanka&#x20;&#x20;‌]</ref> پیر شدن جمعیت [[سریلانکا]] به‌ویژه در مناطقی که زیرساخت‌های بهداشتی و مراقبتی بهینه نیستند، می‌تواند به‌عنوان یک چالش بزرگ برای سیستم‌های بهداشتی و اقتصادی کشور مطرح شود.<ref>''Sri Lanka Percent of Population Over 65 Yearly Analysis: World Development Indicators | YCharts''. (2022). Ycharts.com; YCharts. [https://ycharts.com/indicators/sri_lanka_percent_of_population_over_65]</ref>
 
* '''''توزیع جنسیتی'''''
 
در [[سریلانکا]]، توزیع جنسیتی تا حد زیادی متعادل است. در سال 2024، حدود 48.4٪ از جمعیت را مردان و 51.6٪ را زنان تشکیل می‌دهند. این نسبت در گروه‌های سنی مختلف، به‌ویژه در گروه‌های بالای 65 سال، به دلیل امید به زندگی بالاتر زنان نسبت به مردان، به‌وضوح متفاوت است. <ref name=":9">''A Gender Equity Report SRI LANKA''. (2023). /04/SriLanka-Gender-Report-[https://genderhealthdata.org/wp-content/uploads/2024/04/Sri-Lanka-Gender-Report-website.pdf website.pdf] ‌</ref>
 
در سال 1946، نسبت جنسیتی [[سریلانکا]] نزدیک به 104 مرد به ازای هر 100 زن بود.<ref>''Fertility and Nuptiality 1 Ageing PoPulAtion of Sri lAnkA EmErging issuEs, nEEds and policy implications thematic report based on Census of Population and Housing 2012''. (n.d.). [https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf]</ref> اما با گذشت زمان و بهبود شاخص‌های بهداشتی و امید به زندگی برای زنان، این نسبت به‌تدریج تغییر کرده است. در گروه سنی بالای 65 سال، زنان به‌طور واضح بیشتری نسبت به مردان دارند. این پدیده به‌خصوص در مناطق شهری و مناطقی که امکانات بهداشتی بیشتری وجود دارد، بارزتر است.<ref>''Sri Lanka - Urban Population - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2022 Historical''. (n.d.). Tradingeconomics.com. .[https://tradingeconomics.com/sri-lanka/urban-population-wb-data.html] ‌</ref>
 
* '''''تغییرات تاریخی هرم جمعیتی'''''


بیشترین تراکم جمعیتی همچنان در مناطق جنوب غربی و شمال کشور مشاهده می‌شود، جایی که تمرکز اقتصادی و کشاورزی بیشتر است. بااین‌وجود، همانند سال‌های گذشته، بیشتر مردم در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و حدود ۷۷ درصد از جمعیت کشور همچنان ساکن مناطق روستایی هستند. این نسبت به سال ۲۰۰۸ (۷۹ درصد) تغییر کمی داشته است که نشان‌دهنده‌ی ادامه‌ی روند شهرنشینی است.
[[پرونده:مادران.jpg|بندانگشتی|فرزندآوری در سریلانکا، بازیابی از : https://www.indiaodysseytours.com/knows/best-festivals-in-sri-lanka.html]]از زمان استقلال [[سریلانکا]] در سال 1948، ساختار هرم جمعیتی کشور به‌طور مستمر تغییر کرده است.<ref>''South Eastern University of Sri Lanka | SEUSL''. (n.d.). Www.seu.ac.lk. [https://www.seu.ac.lk/researchandpublications/social_review_fac/V2N1/5%20Article%20Pages%20from%2045%20-%2058.pdf] ‌</ref> در دهه‌های اولیه پس از استقلال، نرخ زاد و ولد بالا و نرخ مرگ‌ومیر پایین، باعث ایجاد یک هرم جمعیتی جوان و گسترده شد. جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌های 1940 و 1950 با نرخ رشد نزدیک به 2.5٪ افزایش می‌یافت.<ref name=":10">Update, A., & Lanka, S. (2015). ''AsiAn Development BAnk Country Gender Assessment''. [https://www.adb.org/sites/default/files/institutional-document/172710/sri-lanka-country-gender-assessment-update.pdf]</ref>


'''نرخ رشد جمعیت'''
در دهه‌های بعد، تغییرات اقتصادی، افزایش سن ازدواج، و سیاست‌های کنترل جمعیت موجب کاهش نرخ باروری شد. این روند تا دهه 1970 و 1980 ادامه داشت و در دهه 2000، سریلانکا به یک نقطه عطف رسید که در آن نرخ باروری به کمتر از نرخ جایگزینی (2.1 فرزند به ازای هر زن) رسید.<ref>''History of Sri Lanka - Independent Ceylon (1948–71) | Britannica''. [https://www.britannica.com/topic/history-of-Sri-Lanka/Independent-Ceylon-1948-71](n.d.). ‌</ref> این امر باعث تغییر شکل هرم جمعیتی شد؛ به‌طوری‌که پایه هرم (جمعیت جوان) به‌تدریج کاهش یافت و جمعیت در سن کار به‌مرورزمان افزایش یافت.


رشد جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌ی گذشته (۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴) 0.25% درصد بوده است. این میزان نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته و مطابق با روند کاهشی رشد جمعیت در سال‌های قبل است. به‌عنوان‌مثال، رشد جمعیت بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ حدود ۱۳ درصد بود. از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، رشد جمعیت سریلانکا حدود ۲.۵ درصد بوده است. اما با گذر زمان و تغییرات اجتماعی و فرهنگی، از جمله افزایش سن ازدواج و تغییر در الگوهای خانوادگی، رشد جمعیت به‌مرور کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت همچنان در حدود ۰.۸ درصد است.<ref name=":5">[https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf Perera], E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). ''Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications'' [Thematic Report]. <nowiki>https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf</nowiki></ref>
* '''''پیامدهای اقتصادی و اجتماعی ساختار هرم جمعیتی'''''


'''عوامل تأثیر گذار بر جمعیت'''  
ساختار هرم جمعیتی [[سریلانکا]] در سال 2024 دارای پیامدهای مهمی برای اقتصاد و سیاست‌گذاری اجتماعی کشور است.<ref name=":13" /> کاهش جمعیت جوان و افزایش جمعیت سالمند، به‌ویژه در مناطق روستایی، باعث ایجاد فشار بر سیستم‌های بازنشستگی، خدمات بهداشتی و مراقبت‌های طولانی‌مدت می‌شود.<ref name=":11">''Budget 2024: Sri Lanka’s road to economic recovery?'' (n.d.). [https://www.orfonline.org/expert-speak/budget-2024-sri-lankas-road-to-economic-recovery&#x20;&#x20;‌ Orfonline.org].</ref>


یکی از عوامل کلیدی کاهش رشد جمعیت در [[سریلانکا]]، افزایش سن ازدواج است. درحالی‌که در سال ۱۹۴۶، سن ازدواج در حدود ۱۵ سال بود، امروزه میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این تغییرات نشان‌دهنده‌ی تغییرات عمیق فرهنگی و اجتماعی در کشور است.  
به‌عنوان‌مثال، افزایش تعداد افراد سالخورده در [[سریلانکا]] نیاز به توسعه سیستم‌های تأمین اجتماعی و مراقبت‌های بهداشتی خاص برای افراد مسن دارد. این در حالی است که کاهش تعداد افراد جوان که نیروی کار فعلی و آینده کشور را تشکیل می‌دهند، می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی در دهه‌های آینده شود. <ref>''Elder Care in Sri Lanka: Are we Prepared for the Future?'' (n.d.). Www.cepa.lk. [https://www.cepa.lk/blog/elder-care-in-sri-lanka-are-we-prepared-for-the-future/]/ ‌</ref>


'''نرخ مرگ‌ومیر'''  
* '''''پیش‌بینی آینده هرم جمعیتی (2024-2054)'''''


نرخ مرگ‌ومیر در [[سریلانکا]] طی دهه‌های گذشته بهبود چشمگیری داشته است. در دهه‌ی ۱۹۷۰، این نرخ ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود که تا سال ۱۹۸۹ به ۵.۵ نفر کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۴.۵ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر رسیده است.نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز به طور مداوم کاهش‌یافته است. در سال ۱۹۷۱، این نرخ ۴۵ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد بود، اما در سال ۲۰۰۹ به ۱۳ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد رسید. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد کاهش‌یافته است که نشان‌دهنده‌ی بهبود کلی در خدمات بهداشتی و رفاهی است هر یک هزار نفر بوده است<ref name=":0">[https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population. Statista]. (2024, July 11). ''Crude death rate South Asia 2024, by country''. <nowiki>https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population</nowiki>.</ref>.
باتوجه‌به روندهای کنونی، پیش‌بینی می‌شود که جمعیت [[سریلانکا]] تا سال 2054 به‌تدریج به‌سمت پیر شدن بیشتر حرکت کند.<ref>''International Journal of Current Science Research and Review''. (2024). [https://doi.org/10.47191/ijcsrr/V7-i5-16] ‌</ref> انتظار می‌رود که نسبت جمعیت افراد بالای 65 سال تا سال 2050 به بیش از 25٪ برسد. این امر به این معناست که [[سریلانکا]] تا آن زمان با یک چالش جدی در مدیریت سالمندی جمعیت مواجه خواهد بود.<ref>''Population by DS division and age, 2022''. (n.d.). [http://srilankaeldercare.gov.lk/web_3/uploads/statistic/Population%20by%20DS%20Age.pdf] ‌</ref>


سایر شاخص‌‌­هایی نشانگر توسعه اجتماعی [[سریلانکا]] به این شرح است:
پیش‌بینی‌های آماری نشان می‌دهند که تا سال 2054، نرخ زاد و ولد در [[سریلانکا]] در حدود 1.8 تا 2 فرزند به ازای هر زن ثابت خواهد ماند، درحالی‌که نرخ مرگ‌ومیر به‌تدریج افزایش خواهد یافت. این تغییرات منجر به کاهش رشد جمعیت و حتی احتمال کاهش کلی جمعیت در دهه‌های آینده خواهد شد.<ref>''CENTRAL BANK OF SRI LANKA''. (n.d.). [https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/publications/aer/2023/en/Full_Text.pdf] ‌</ref>


جدول شماره 1. شاخص های [[جمعیت سریلانکا]]<ref>''[http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures#gsc.tab=0 Department] of Census and Statistics''. (n.d.). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures</nowiki></ref>
* '''''تحلیل‌های آماری (نرخ ازدواج، طلاق و نرخ باروری)'''''


[[پرونده:Galle-dutch-fort 8503.jpg|بندانگشتی|ازدواج در سریلانکا، بازیابی از : https://www.indiaodysseytours.com/knows/best-festivals-in-sri-lanka.html]]
یکی از عوامل کلیدی که به تغییرات در ساختار هرم جمعیتی [[سریلانکا]] کمک کرده است، تغییرات در الگوهای ازدواج و طلاق است. در دهه‌های اخیر، میانگین سن ازدواج برای زنان به بیش از 30 سال رسیده است، که نشان‌دهنده تغییرات فرهنگی و اجتماعی در این کشور است. علاوه‌براین، نرخ طلاق در [[سریلانکا]] به‌تدریج افزایش یافته است که می‌تواند تأثیرات مهمی بر ساختار خانواده و الگوهای زاد و ولد داشته باشد.<ref name=":12">Premchand Dommaraju. (2023). ''Age Gap Between Spouses in South and Southeast Asia''. 0192513X2311556–0192513X2311556. [https://doi.org/10.1177/0192513x231155662] ‌</ref>
نرخ باروری نیز از عوامل مهمی است که ساختار هرم جمعیتی را شکل داده است. در سال 2024، نرخ باروری [[سریلانکا]] به حدود 1.93 فرزند به‌ازای هر زن رسیده است، که نسبت به دهه‌های گذشته کاهش قابل‌توجهی دارد. این کاهش ناشی از افزایش دسترسی به آموزش و خدمات بهداشتی، افزایش آگاهی اجتماعی، و همچنین تغییرات در سیاست‌های جمعیتی و اقتصادی کشور است.<ref name=":14">''Declining fertility rates put prosperity of future generations at risk''. (2024). OECD.[https://www.oecd.org/en/about/news/press-releases/2024/06/declining-fertility-rates-put-prosperity-of-future-generations-at-risk.html] ‌</ref>
'''جدول شماره 1. شاخص های جمعیت سریلانکا'''<ref name=":03" />
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|  شاخص های جمعیت
|شاخص های جمعیت
|سال
|سال
|میزان
|میزان
|-
|-
|کل جمعیت کشور 2024
|کل جمعیت کشور (2024)
|     2024
|2024
|14،391
|۲۳,۱۰۳,۵۶۵
|-
|-
|تعداد متولدین ( در هر هزار نفر)
|تعداد متولدین ( در هر هزار نفر)  
|2024
|2024
|14،391
| 14،391
|-
|-
|میزان تولد (Unicef)
|میزان تولد (Unicef)
خط ۴۵: خط ۷۱:
|میزان رشد سالانه جمعیت
|میزان رشد سالانه جمعیت
|2020-2024
|2020-2024
|0.27%
| 0.27%
|-
|-
|سن امید به زندگی مردان (Encarta)
|سن امید به زندگی مردان (Encarta)
|2024
|2024
|74.4 سال
| 74.4 سال
|-
|-
|سن امید به زندگی زنان (Encarta)
|سن امید به زندگی زنان (Encarta)
|2024
|2024
|80.7سال
|80.7 سال
|-
|-
|متوسط سن جمعیت کشور
|متوسط سن جمعیت کشور
خط ۶۴: خط ۹۰:
|-
|-
|میزان مرگ و میر زیر پنج سال  (Unicef)
|میزان مرگ و میر زیر پنج سال  (Unicef)
|2024
|2024  
|6.2
|6.2
|}
|}


==== [[درآمد خانوارها در سریلانکا|درآمد خانوار]] ====
=== [[ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا|ویژگی‌های جمعیتی]] ===
در سال ۲۰۲۴، تولید ناخالص ملی (GNI) [[سریلانکا]] نزدیک به ۸۵ میلیارد دلار و درآمد سرانه ناخالص ملی حدود ۳۶۵۰ دلار تخمین زده شده است. <ref name=":02">''ECONOMIC STATISTICS OF SRI LANKA''. (2024). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Publication/Economic-Statistics-2024</nowiki> [http://www.statistics.gov.lk/Publication/Economic-Statistics-2024 ‌]</ref>این در حالی است که در سال ۲۰۰۷، تولید ناخالص ملی سریلانکا ۸۲.۰۲ میلیارد دلار بود و درآمد سرانه به ۴۳۰۰ دلار می‌رسید. توزیع بخش‌های اقتصادی کشور تقریباً مشابه سال‌های گذشته بوده است. در سال ۲۰۲۴، ۱۷.۸ درصد از اقتصاد به بخش کشاورزی، ۲۷.۶ درصد به صنعت و ۵۴.۵ درصد به بخش خدمات اختصاص دارد. این ترکیب اقتصادی تقریباً همانند سال ۲۰۰۷ باقی‌مانده، اما تغییرات جزئی در سهم بخش‌ها دیده می‌شود که ناشی از افزایش سهم خدمات و کاهش در کشاورزی است .<ref name=":12">''Release of “Economic and Social Statistics of Sri Lanka -2024.”'' (n.d.). Retrieved September 8, 2024, from <nowiki>https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/press/pr/press_20240830_release_of_economic_and_social_statistics_of_sri_lanka_2024_e.pdf</nowiki> [https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/press/pr/press_20240830_release_of_economic_and_social_statistics_of_sri_lanka_2024_e.pdf ‌]</ref>
ویژگی‌های جمعیتی [[سریلانکا]] در دهه‌های گذشته به دلیل تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دچار تغییرات عمده‌ای شده است. تا سال ۲۰۲۴، ساختار جمعیتی کشور بازتاب‌دهنده روندهای گسترده‌تری در شهرنشینی، مهاجرت، پیرشدن جمعیت و تغییرات در پویایی خانواده است.<ref name=":11" /> رشد جمعیت [[سریلانکا]] از اوایل دهه ۱۹۴۰ با نوساناتی همراه بوده است. در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، رشد جمعیت سالانه به حدود ۲.۵٪ رسید و باعث افزایش سریع جمعیت کشور شد.<ref name=":10" /> اما از دهه ۱۹۷۰ به این‌سو، به دلیل بهبود خدمات بهداشتی، افزایش سطح آموزش و تغییرات فرهنگی مانند افزایش سن ازدواج، نرخ رشد جمعیت به‌تدریج کاهش یافت. بر اساس آخرین آمار سال ۲۰۲۴، رشد جمعیت سریلانکا به حدود ۰.۶۱٪ کاهش‌یافته است.<ref name=":6" />
[[پرونده:Self-employment.jpg|بندانگشتی|کمک به خود اشتغالی خانواده در سریلانکا ، بازیابی از : https://www.supportsrilanka.lk/helping-families-in-need-during-pandemic-beyond/]]
'''نیروی کار و نرخ بیکاری:'''


در سال ۲۰۲۴، نیروی کار [[سریلانکا]] نزدیک به ۸.۵ میلیون نفر است.<ref name=":02" /> مشابه آمارهای گذشته، ۴۵ درصد از نیروی کار در بخش خدمات، ۳۷ درصد در کشاورزی و ۱۸ درصد در صنعت مشغول به کار هستند. این توزیع نشان‌دهنده تأثیر بزرگ بخش خدمات در اقتصاد این کشور است. نرخ بیکاری در سال ۲۰۲۴ به حدود ۹.۱ درصد رسیده است که نسبت به سال‌های گذشته افزایش داشته است. این نرخ در سال ۲۰۰۷ حدود ۷.۷ درصد بود و این افزایش نشان‌دهنده فشارهای اقتصادی بیشتر بر نیروی کار است.<ref name=":12" />
یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش رشد جمعیت، کاهش نرخ باروری بوده است.<ref name=":15">Gao, P., Xie, Y., Song, C., Cheng, C., & Ye, S. (2023). Exploring detailed urban-rural development under intersecting population growth and food production scenarios: Trajectories for China’s most populous agricultural province to 2030. Journal of Geographical Sciences, 33, 222-244.[https://www.geogsci.com/EN/10.1007/s11442-023-2080-3]</ref> نرخ باروری که در دهه ۱۹۶۰ به حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن می‌رسید، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱.۹۳ کاهش‌یافته است<ref name=":7" />. این کاهش عمدتاً به دلیل تغییر در نقش اجتماعی زنان، افزایش سطح آموزش و کاهش تمایل به فرزندآوری در سنین پایین بوده است.


'''تورم و هزینه‌های زندگی:'''
* '''''ترکیب قومی'''''


در سال ۲۰۲۴، نرخ تورم [[سریلانکا]] حدود ۷.۵ درصد بوده است.<ref name=":02" /> این در حالی است که در سال ۲۰۰۷ تورم سالانه ۱۱.۶ درصد بود. با وجود کاهش تورم در طول این سال‌ها، هنوز هزینه‌های زندگی نسبت به درآمدها بالاست و مردم کشور به‌ویژه در مناطق روستایی با چالش‌های معیشتی مواجه هستند.<ref name=":22">World Bank Group. (2024c, April 2). Sri Lanka’s economy shows signs of stabilization, but poverty to remain elevated. ''World Bank''. <nowiki>https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2024/04/01/sri-lanka-s-economy-shows-signs-of-stabilization-but-poverty-to-remain-</nowiki>[https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2024/04/01/sri-lanka-s-economy-shows-signs-of-stabilization-but-poverty-to-remain-elevated elevated]</ref>
[[سریلانکا]] از لحاظ قومی یک کشور چند قومیتی است که این ترکیب از گذشته‌های دور تأثیرات مهمی بر سیاست‌ها، فرهنگ و ساختار اجتماعی کشور داشته است. سه گروه قومی عمده [[سریلانکا]] شامل سینهالی‌ها، تامیلی‌ها و مسلمانان (عمدتاً از تبار مور) هستند.<ref name=":16" /> طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۷۴.۹٪ جمعیت را سینهالی‌ها، ۱۵.۲٪ را تامیلی‌ها و ۹.۳٪ را مسلمانان تشکیل می‌دهند. <ref>''Sri Lanka: Full Country Dossier''. (2024). <nowiki>https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf</nowiki>


'''فقر و نابرابری اقتصادی:'''
[https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌]</ref> <ref>''Ethnic Groups in Sri Lanka | Study.com''. (2021). Study.com. <nowiki>https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html</nowiki>


در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۷.۵% از سریلانکایی‌ها زیر خط فقر زندگی می‌کنند. این نرخ در مقایسه با سال‌های ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۸ که حدود ۱۴% بود، افزایش قابل‌توجهی داشته است. درآمد روزانه بخش بزرگی از مردم سریلانکا کمتر از ۱.۲۵ دلار در روز است. این وضعیت نشان‌دهنده نابرابری اقتصادی شدید در کشور است.<ref name=":22" /> دولت [[سریلانکا]] تلاش‌هایی برای کاهش فقر و نابرابری اقتصادی انجام داده است، از جمله ارائه خدمات اجتماعی و بهداشتی رایگان و اجرای سیاست‌های توزیع غذا و ساخت مسکن کم‌هزینه.<ref>''MONTHLY ECONOMIC INDICATORS January 2024 Statistics Department Central Bank of Sri Lanka''. (n.d.). <nowiki>https://www.cbsl.gov.lk/sites/default/files/cbslweb_documents/statistics/mei/MEI_202401_e.pdf</nowiki> [[‌]]</ref> بااین‌حال، این تلاش‌ها هنوز نتوانسته‌اند به طور کامل مشکلات را حل کنند و بسیاری از مردم همچنان با چالش‌های معیشتی روبرو هستند.<ref name=":22" />
[https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html ‌]</ref>


'''خدمات اجتماعی و بهداشت:'''
سینهالی‌ها بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی کشور متمرکزند، درحالی‌که تامیلی‌ها عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی کشور ساکن هستند.<ref name=":17" /> همچنین، جمعیت مسلمان سریلانکا به‌ویژه در مناطق غربی و بخش‌هایی از شرق حضور قابل‌توجهی دارند.<ref>Subchi, I., Zulkifli, Z., Latifa, R., & Sa'diyah, S. (2022). Religious Moderation in Indonesian Muslims. Religions.[https://colab.ws/articles/10.3390%2Frel13050451]</ref> جمعیت اقلیت‌های قومی کوچک‌تر نیز شامل مالایی‌ها، بورگرها و وداها است که تأثیرات خود را بر تاریخ و فرهنگ کشور گذاشته‌اند.<ref>Prajjval Pratap Singh, Kumar, S., Nagarjuna Pasupuleti, Weerasooriya, P. R., George van Driem, Kamani Hemamala Tennekoon, Rai, N., Gyaneshwer Chaubey, & Ranasinghe, R. (2023). Reconstructing the population history of Sinhalese, the major ethnic group in Śrī Laṅkā. ''IScience'', ''26''(10),[https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589004223018746].


دولت [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴ همچنان به ارائه خدمات آموزشی و بهداشتی رایگان ادامه می‌دهد.<ref name=":12" /> این سیاست‌ها، به‌رغم کمبود بودجه و بحران‌های اقتصادی، به بهبود شاخص‌های اجتماعی نظیر امید به زندگی و کاهش نرخ مرگ‌ومیر کمک کرده است. با اجرای سیاست‌های توزیع مواد غذایی و ساخت مسکن ارزان‌قیمت، وضعیت بهداشت و مسکن برای اقشار آسیب‌پذیر بهبود یافته است .<ref name=":12" />[[پرونده:پراکندگی جمعیت سریلانکا 2024.png|بندانگشتی|جمعیت شهری سریلانکا(2024) ، بازیابی از :https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/#urb]]
‌</ref>


==== [[پراکندگی و تراکم جمعیتی سریلانکا|پراکندگی و جابجایی جمعیت]] ====
* '''''مهاجرت و پراکندگی جمعیت'''''
پراکندگی جمعیت در این کشور به طور عمده تحت‌تأثیر الگوهای تاریخی، مهاجرت‌های نژادی و توسعه اقتصادی قرار دارد. <ref>Miao, K., & Wang, Z. (2019). Neighbor-Induction and Population-Dispersion in Differential Evolution Algorithm. IEEE Access, 7, 146358-146378.[https://www.researchgate.net/publication/220702198_Differential_Evolution_Algorithms_with_Cellular_Populations]</ref>الگوی توزیع جمعیت باتوجه‌به گروه‌های قومی و مذهبی در مناطق مختلف کشور نمایانگر تأثیرات عمیق تاریخی و جغرافیایی است. از لحاظ اقتصادی، تمرکز جمعیت در مناطق شهری و مناطق حاصلخیز کشاورزی، به‌ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، بیش از مناطق خشک شمال و شرق کشور دیده می‌شود.<ref>Khattab, N., & Modood, T. (2015). Both Ethnic and Religious: Explaining Employment Penalties Across 14 Ethno-Religious Groups in the United Kingdom. Journal for the Scientific Study of Religion, 54, 501-522.[https://www.jstor.org/stable/24644321]</ref> بر اساس آمارهای ۲۰۲۴، جمعیت کل این کشور حدود 23 میلیون نفر است که به‌صورت نابرابر میان گروه‌های قومی و مذهبی توزیع شده است.<ref name=":1" />


'''توزیع جغرافیایی جمعیت و ترکیب نژادی'''
مهاجرت داخلی و خارجی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته جمعیت‌شناسی [[سریلانکا]] است.<ref>''Recent trends of labour migration in Sri Lanka | Daily FT''. (n.d.). <nowiki>https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-</nowiki>[https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-746819 746819]</ref> روندهای مهاجرتی داخلی معمولاً به سمت شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی هدایت می‌شود، به‌ویژه به سمت کلان‌شهر کلمبو و مناطق حاشیه‌ای آن. <ref>Navodya, L. M. G. & Department of Social Statistics, University of Kelaniya. (2021). A study on labour migration, remittances and economic growth in Sri Lanka [Conference Proceeding]. In ''7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021'' (pp. 19–22). 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021. <nowiki>http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004</nowiki>.[http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004.pdf pdf]</ref>این مهاجرت‌ها ناشی از جستجوی فرصت‌های شغلی و شرایط زندگی بهتر است و موجب افزایش نرخ شهرنشینی شده است.<ref>''Department of Immigration and Emigration''. (n.d.). <nowiki>http://www.immigration.gov.lk/</nowiki>[http://www.immigration.gov.lk/index_e.php index_e.php]</ref>
 
مهاجرت‌های خارجی نیز به‌ویژه در دهه‌های اخیر افزایش‌یافته است. بسیاری از شهروندان سریلانکایی به‌خصوص از طبقات کاری به کشورهای خاورمیانه مهاجرت می‌کنند.<ref name=":18">''World Bank Open Data''. (n.d.-d). World Bank Open Data. <nowiki>https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=</nowiki>[https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=LK LK]</ref> این مهاجرت‌های کاری بخش مهمی از درآمدهای ارزی کشور را تشکیل می‌دهد. طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۱.۷ میلیون سریلانکایی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که بیشتر آنها در کشورهای حوزه خلیج‌فارس مشغول به کار هستند.<ref>Moseley, M. (2015). Maternal and Child Health Services.[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9200305/]</ref>
 
* '''''نرخ باروری و ازدواج'''''
 
تغییرات فرهنگی و اقتصادی تأثیرات عمده‌ای بر الگوهای ازدواج و باروری در [[سریلانکا]] داشته است.<ref>Dasgupta, S., & Robinson, E. (2022). Attributing changes in food insecurity to a changing climate. Scientific Reports, 12.[https://www.nature.com/articles/s41598-022-08696-x]</ref> همان‌طور که اشاره شد، نرخ باروری از دهه ۱۹۶۰ به طور پیوسته کاهش‌یافته و در سال ۲۰۲۴ به ۱.۹۳ فرزند به‌ازای هر زن رسیده است. <ref>Brabaharan, S., Veettil, S., Kaiser, J., Rau Raja Rao, V., Wattanayingcharoenchai, R., Maharajan, M., Insin, P., Talungchit, P., Anothaisintawee, T., Thakkinstian, A., & Chaiyakunapruk, N. (2022). Association of Hormonal Contraceptive Use With Adverse Health Outcomes. JAMA Network Open, 5.[https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2788119]</ref>این کاهش به‌ویژه در مناطق شهری محسوس‌تر است که دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های تنظیم خانواده بیشتر است.<ref>Lin, P. Z., & Meissner, C. (2020). Health vs. Wealth? Public Health Policies and the Economy During Covid-19. NBER Working Paper Series.[https://www.nber.org/system/files/working_papers/w27099/w27099.pdf]</ref>
 
سن ازدواج نیز به طور قابل‌توجهی افزایش‌یافته است. درحالی‌که درگذشته بسیاری از زنان سریلانکایی در سنین نوجوانی ازدواج می‌کردند، در سال ۲۰۲۴ میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این روند نه‌تنها نرخ باروری را کاهش داده، بلکه تأثیرات عمده‌ای بر سایر جنبه‌های اجتماعی از جمله مشارکت زنان در نیروی کار داشته است.<ref name=":15" />
 
* '''''شاخص‌های بهداشتی'''''
 
یکی از ویژگی‌های مهم جمعیت‌شناسی [[سریلانکا]] بهبود چشمگیر شاخص‌های بهداشتی است. نرخ مرگ‌ومیر که در دهه ۱۹۷۰ حدود ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵.۱ کاهش‌یافته است. <ref name=":10" />همچنین نرخ مرگ‌ومیر نوزادان از ۴۵ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۱۹۷۰ به حدود ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد در سال ۲۰۲۴ کاهش‌یافته است.<ref name=":6" />
 
امید به زندگی نیز به طور پیوسته افزایش‌یافته است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان به ۷۴.۴ سال و برای زنان به ۸۰.۷ سال رسیده است.<ref name=":9" /> این افزایش امید به زندگی همراه با کاهش نرخ باروری باعث شده است که جمعیت سریلانکا به سمت پیرشدن حرکت کند.
 
* '''''پیش‌بینی‌های آینده جمعیت'''''
 
بر اساس پیش‌بینی‌های جمعیتی، انتظار می‌رود که روند پیرشدن جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌های آینده ادامه یابد. کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی باعث شده است که نسبت سالمندان در جمعیت به طور پیوسته افزایش یابد. برآوردها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۳۵، حدود ۲۰٪ از جمعیت [[سریلانکا]] را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل خواهند داد.<ref name=":8" />
 
از طرف دیگر، انتظار می‌رود که رشد جمعیت کشور همچنان در سطح پایینی باقی بماند و در حدود ۰.۵٪ تا ۰.۶٪ در دهه‌های آینده نوسان کند. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی به‌ویژه دررابطه‌با سیستم‌های بازنشستگی و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد کند.<ref name=":19" />
 
=== '''[[رشد جمعیت در سریلانکا|رشد جمعیت]]''' ===
رشد جمعیت [[سریلانکا]] در دهه‌ی گذشته (۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴) 0.25% درصد بوده است.<ref name=":18" /> این میزان نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته و مطابق با روند کاهشی رشد جمعیت در سال‌های قبل است. به‌عنوان‌مثال، رشد جمعیت بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ حدود ۱۳ درصد بود. از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، رشد جمعیت سریلانکا حدود ۲.۵ درصد بوده است.<ref name=":10" /> اما با گذر زمان و تغییرات اجتماعی و فرهنگی، از جمله افزایش سن ازدواج و تغییر در الگوهای خانوادگی، رشد جمعیت به‌مرور کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت همچنان در حدود ۰.۸ درصد است.<ref name=":5">[https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf Perera], E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). ''Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications'' [Thematic Report]. <nowiki>https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf</nowiki></ref>
 
* '''عوامل تأثیر گذار بر جمعیت'''
 
یکی از عوامل کلیدی کاهش رشد جمعیت در [[سریلانکا]]، افزایش سن ازدواج است. درحالی‌که در سال ۱۹۴۶، سن ازدواج در حدود ۱۵ سال بود، امروزه میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این تغییرات نشان‌دهنده‌ی تغییرات عمیق فرهنگی و اجتماعی در کشور است.<ref name=":12" />
 
* '''نرخ مرگ‌ومیر'''
 
نرخ مرگ‌ومیر در [[سریلانکا]] طی دهه‌های گذشته بهبود چشمگیری داشته است. در دهه‌ی ۱۹۷۰، این نرخ ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود که تا سال ۱۹۸۹ به ۵.۵ نفر کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۴.۵ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر رسیده است.نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز به طور مداوم کاهش‌یافته است.<ref name=":14" /> در سال ۱۹۷۱، این نرخ ۴۵ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد بود، اما در سال ۲۰۰۹ به ۱۳ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد رسید. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد کاهش‌یافته است که نشان‌دهنده‌ی بهبود کلی در خدمات بهداشتی و رفاهی است هر یک هزار نفر بوده است<ref name=":0">[https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population. Statista]. (2024, July 11). ''Crude death rate South Asia 2024, by country''. <nowiki>https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population</nowiki>.</ref>.[[پرونده:پراکندگی جمعیت سریلانکا 2024.png|بندانگشتی|جمعیت شهری سریلانکا(2024) ، بازیابی از :https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/#urb]]
 
=== [[پراکندگی و تراکم جمعیتی سریلانکا|پراکندگی جمعیت]] ===
پراکندگی جمعیت در این کشور به طور عمده تحت‌تأثیر الگوهای تاریخی، مهاجرت‌های نژادی و توسعه اقتصادی قرار دارد. <ref>Miao, K., & Wang, Z. (2019). Neighbor-Induction and Population-Dispersion in Differential Evolution Algorithm. IEEE Access, 7, 146358-146378.[https://www.researchgate.net/publication/220702198_Differential_Evolution_Algorithms_with_Cellular_Populations]</ref>الگوی توزیع جمعیت باتوجه‌به گروه‌های قومی و مذهبی در مناطق مختلف کشور نمایانگر تأثیرات عمیق تاریخی و جغرافیایی است. از لحاظ اقتصادی، تمرکز جمعیت در مناطق شهری و مناطق حاصلخیز کشاورزی، به‌ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، بیش از مناطق خشک شمال و شرق کشور دیده می‌شود.<ref>Khattab, N., & Modood, T. (2015). Both Ethnic and Religious: Explaining Employment Penalties Across 14 Ethno-Religious Groups in the United Kingdom. Journal for the Scientific Study of Religion, 54, 501-522.[https://www.jstor.org/stable/24644321]</ref> بر اساس آمارهای ۲۰۲۴، جمعیت کل این کشور حدود 23 میلیون نفر است که به‌صورت نابرابر میان گروه‌های قومی و مذهبی توزیع شده است.<ref name=":1">''[https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/ Sri] Lanka Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.). <nowiki>https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/</nowiki></ref>
 
* '''توزیع جغرافیایی جمعیت و ترکیب نژادی'''


'''''۱. سینهالی‌ها (Sinhalese)'' '''  
'''''۱. سینهالی‌ها (Sinhalese)'' '''  


  - جمعیت: ۱۵.۵ میلیون نفر (۷۰.۲٪ از کل جمعیت)<ref>[https://researchers.cdu.edu.au/en/publications/locating-the-community-in-a-study-on-immigrant-context-the-case-o Pathirage], J. (2023). Locating the community in a study on immigrant context: The case of Sri Lankan Sinhalese immigrants in Australia. Learning Communities: International Journal of Learning in Social Contexts.</ref>
  - جمعیت: ۱۵.۵ میلیون نفر (۷۰.۲٪ از کل جمعیت)<ref name=":17">[https://researchers.cdu.edu.au/en/publications/locating-the-community-in-a-study-on-immigrant-context-the-case-o Pathirage], J. (2023). Locating the community in a study on immigrant context: The case of Sri Lankan Sinhalese immigrants in Australia. Learning Communities: International Journal of Learning in Social Contexts.</ref>


  - توزیع جغرافیایی: سینهالی‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه قومی کشور، بیشتر در مناطق مرکزی و جنوبی سکونت دارند. استان‌های ساباراگامووا، جنوب و مرکز، هسته اصلی جمعیتی آن‌ها هستند. شهرهای کندی و گاله نمونه‌های بارز این تمرکز هستند. در نواحی غربی و جنوبی، شهرهای کلمبو و دهیوالا نیز اقلیتی قابل‌توجه از سینهالی‌ها دارند که نشان‌دهنده نقش مهم آن‌ها در زندگی شهری است.
  - توزیع جغرافیایی: سینهالی‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه قومی کشور، بیشتر در مناطق مرکزی و جنوبی سکونت دارند. استان‌های ساباراگامووا، جنوب و مرکز، هسته اصلی جمعیتی آن‌ها هستند. شهرهای کندی و گاله نمونه‌های بارز این تمرکز هستند. در نواحی غربی و جنوبی، شهرهای کلمبو و دهیوالا نیز اقلیتی قابل‌توجه از سینهالی‌ها دارند که نشان‌دهنده نقش مهم آن‌ها در زندگی شهری است.
خط ۱۱۰: خط ۱۶۹:
  - توزیع جغرافیایی: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی سکونت دارند. شبه‌جزیره جفنا و بخش‌های باتیکولا (Batticaloa) از مهم‌ترین مراکز جمعیتی این گروه به شمار می‌آیند. این تمرکز نشانگر حضور تاریخی پادشاهی‌های تامیل در شمال کشور است.  <ref>Minority Rights Group. (2024c, April 12). ''Tamils in Sri Lanka - Minority rights group''. <nowiki>https://minorityrights.org/communities/tamils/</nowiki>[https://minorityrights.org/communities/tamils/]</ref>
  - توزیع جغرافیایی: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی سکونت دارند. شبه‌جزیره جفنا و بخش‌های باتیکولا (Batticaloa) از مهم‌ترین مراکز جمعیتی این گروه به شمار می‌آیند. این تمرکز نشانگر حضور تاریخی پادشاهی‌های تامیل در شمال کشور است.  <ref>Minority Rights Group. (2024c, April 12). ''Tamils in Sri Lanka - Minority rights group''. <nowiki>https://minorityrights.org/communities/tamils/</nowiki>[https://minorityrights.org/communities/tamils/]</ref>


 تامیل‌های هندی که بیشتر در قرن نوزدهم برای کار در مزارع چای به این کشور مهاجرت کرده‌اند، در مناطق کوهستانی مرکزی مانند نورالیا (Nuwara Eliya) و ارتفاعات کندی پراکنده هستند.<ref>Sujitha, B. D., Parkavi, M., Gomathi, T., Devi, V., & Kalaivani, V. (2020). Chera, Chola, Pandiya: Using Historical Mining To Identify The Tamil Kingdoms Data Sets Within Larger Social, Political, And Economic Practices Of Early South India.[https://www.ijstr.org/final-print/jan2020/-Cheracholapandiyausing-Historical-Mining-To-Identify-The-Tamil-Kingdoms-Data-Sets-Within-Larger-Social-Poltical-And-Economic-Practices-Of-Early-South-India.pdf]</ref>
 تامیل‌های هندی که بیشتر در قرن نوزدهم برای کار در مزارع چای به این کشور مهاجرت کرده‌اند، در مناطق کوهستانی مرکزی مانند نورالیا (Nuwara Eliya) و ارتفاعات کندی پراکنده هستند.<ref name=":16">Sujitha, B. D., Parkavi, M., Gomathi, T., Devi, V., & Kalaivani, V. (2020). Chera, Chola, Pandiya: Using Historical Mining To Identify The Tamil Kingdoms Data Sets Within Larger Social, Political, And Economic Practices Of Early South India.[https://www.ijstr.org/final-print/jan2020/-Cheracholapandiyausing-Historical-Mining-To-Identify-The-Tamil-Kingdoms-Data-Sets-Within-Larger-Social-Poltical-And-Economic-Practices-Of-Early-South-India.pdf]</ref>


  - مذهب و زبان: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً هندو هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که یکی از دو زبان رسمی کشور است. گروه‌های تامیل‌های هندی نیز بیشتر به زبان تامیل صحبت می‌کنند و در برخی مناطق، به مذهب مسیحیت گرایش دارند.
  - مذهب و زبان: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً هندو هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که یکی از دو زبان رسمی کشور است. گروه‌های تامیل‌های هندی نیز بیشتر به زبان تامیل صحبت می‌کنند و در برخی مناطق، به مذهب مسیحیت گرایش دارند.
خط ۱۴۶: خط ۲۰۵:
  - مذهب و زبان: وادها بیشتر به شیوه‌های سنتی شکار و گردآوری غذا زندگی می‌کنند و به زبان وادایی که در حال انقراض است، صحبت می‌کنند.
  - مذهب و زبان: وادها بیشتر به شیوه‌های سنتی شکار و گردآوری غذا زندگی می‌کنند و به زبان وادایی که در حال انقراض است، صحبت می‌کنند.


'''توزیع جمعیت بر اساس مناطق جغرافیایی'''
* '''توزیع جمعیت بر اساس مناطق جغرافیایی'''


'''''۱. شبه‌جزیره جفنا'''''   
'''''۱. شبه‌جزیره جفنا'''''   
خط ۱۵۴: خط ۲۱۳:
'''''۲. مناطق مرکزی و کوهستانی'''''   
'''''۲. مناطق مرکزی و کوهستانی'''''   


  نواحی کوهستانی مرکزی مانند کندی و نورالیا محل تمرکز تامیل‌های هندی است که در مزارع چای مشغول به کار هستند. این مناطق همچنین جایگاه تاریخی حکومت‌های سینهالی بوده و جمعیت زیادی از این قوم در آنجا سکونت دارند.<ref name=":3" />
  نواحی کوهستانی مرکزی مانند کندی و نورالیا محل تمرکز تامیل‌های هندی است که در مزارع چای مشغول به کار هستند. این مناطق همچنین جایگاه تاریخی حکومت‌های سینهالی بوده و جمعیت زیادی از این قوم در آنجا سکونت دارند.<ref name=":3">None. (2012). Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22818936/]</ref>


'''''۳. سواحل شرقی'''''
'''''۳. سواحل شرقی'''''
خط ۱۸۸: خط ۲۴۷:
|کلمبو، دهیوالا و ماهارگاما
|کلمبو، دهیوالا و ماهارگاما
|}
|}
==== [[گروه‌ها و نهاد‌های اجتماعی سریلانکا|موقعیت و تأثیرگذاری گروه‌­های اجتماعی]] ====
[[پرونده:Ethnic groups in sri lanka 00001.jpg|بندانگشتی|گروه های قومی سریلانکا، بازیابی از : https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589004223018746]]
[[سریلانکا]]، به‌عنوان کشوری با تنوع فرهنگی، نژادی و زبانی، از دیرباز تحت‌تأثیر تعاملات و تنش‌های میان گروه‌های اجتماعی و قومی خود بوده است. تنوع قومی و فرهنگی این کشور شامل سینهالی‌ها، تامیل‌ها و مسلمانان، موجب ایجاد ساختارهای پیچیده اجتماعی و سیاسی شده است. <ref>Stahl, G., & Maznevski, M. (2021). Unraveling the effects of cultural diversity in teams: A retrospective of research on multicultural work groups and an agenda for future research. Journal of International Business Studies, 52, 4-22.[https://link.springer.com/article/10.1057/s41267-020-00389-9]</ref>
'''۱.ترکیب جمعیتی سریلانکا'''
[[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴، دارای جمعیتی حدود ۲۲ میلیون نفر است که از سه گروه عمده قومی تشکیل شده است: سینهالی‌ها (حدود ۷۴ درصد)، تامیل‌ها (حدود ۱۵ درصد) و مسلمانان (حدود ۹ درصد).<ref>''Sri Lanka: Full Country Dossier''. (2024). <nowiki>https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf</nowiki>
[https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌]</ref> این ترکیب جمعیتی از نظر جغرافیایی نیز به‌شدت نامتوازن است. سینهالی‌ها بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی، تامیل‌ها در مناطق شمالی و شرقی، و مسلمانان به طور پراکنده در سراسر کشور زندگی می‌کنند.<ref>''Ethnic Groups in Sri Lanka | Study.com''. (2021). Study.com. <nowiki>https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html</nowiki>
[https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html ‌]</ref>
جدول ۱: ترکیب قومی جمعیت سریلانکا (۲۰۲۴)
{| class="wikitable"
|قومیت
|درصد  جمعیت
|مناطق  اصلی سکونت
|-
|سینهالی  ها
|۷۴%
|جنوب و  مرکز
|-
|تامیل‌ها
|۱۵%
|شمال و  شرق
|-
|مسلمانان
|۹%
|پراکنده
|}
'''۲. ساختارهای اجتماعی و آموزش'''
نظام آموزشی [[سریلانکا]] از دوره استعمار بریتانیا تا امروز، همچنان به دو زبان سینهالی و تامیل تدریس می‌شود.<ref>Potra, S., Pugna, A., Pop, M. D., Negrea, R., & Dungan, L. (2021). Facing COVID-19 Challenges: 1st-Year Students’ Experience with the Romanian Hybrid Higher Educational System. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 1-15.[https://www.researchgate.net/publication/350113364_Facing_COVID-19_Challenges_1st-Year_Students'_Experience_with_the_Romanian_Hybrid_Higher_Educational_System]</ref> این دوگانگی زبانی، از یک‌سو موجب تقویت هویت قومی در میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها شده و از سوی دیگر، به انزوای این دو گروه از یکدیگر دامن زده است.<ref>Grote-Garcia, S., & Ortlieb, E. (2023). What’s Hot in Literacy: The Duality of Explicit Instruction & Cultural And Linguistic Considerations. Literacy Research and Instruction, 62(1), 1-15.[https://colab.ws/articles/10.1080%2F19388071.2023.2162207]</ref> در سال ۲۰۲۴، همچنان نظام آموزشی ابتدایی به‌صورت جداگانه برای سینهالی‌ها و تامیل‌ها وجود دارد که مانعی برای نزدیکی و تعامل بیشتر میان این دو گروه است. <ref>Davis, C. P. (2020). School segregation and Language-Based ethnic divisions. In ''Oxford University Press eBooks'' (pp. 24–48). <nowiki>https://doi.org/10.1093/oso/</nowiki>[https://academic.oup.com/book/32108/chapter-abstract/268036954?redirectedFrom=fulltext 9780190947484.003.0002]</ref>
با وجود تلاش‌های دولت برای ترویج برابری آموزشی، کیفیت آموزش در مناطق تامیل‌نشین شمال و شرق نسبت به مناطق سینهالی‌نشین پایین‌تر است. کمبود منابع، نیروی انسانی و زیرساخت‌های مناسب در این مناطق باعث شده تا نرخ سوادآموزی و پیشرفت تحصیلی تامیل‌ها پایین‌تر از میانگین کشوری باشد.<ref>Lee, J. J., Wedow, R., Okbay, A., Kong, E., Maghzian, O., Zacher, M., ... & Benjamin, D. J. (2018). Gene discovery and polygenic prediction from a genome-wide association study of educational attainment in 1.1 million individuals. Nature Genetics, 50(8), 1112-1121.[https://discovery.dundee.ac.uk/files/20191630/Main_text.pdf]</ref>
مقایسه آماری: (۲۰۰۰ - ۲۰۲۴)
-۲۰۰۰:در این سال، شکاف‌های آموزشی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها بسیار بیشتر بود و مناطق جنگ‌زده شمال و شرق عملاً از دسترسی به آموزش باکیفیت محروم بودند.<ref>De Silva, K. M. (2000). ''Education in Sri Lanka: Historical and Contemporary Perspectives''. Colombo: University of Colombo Press.[https://www.researchgate.net/publication/380638180_Sri_Lanka_Evolution_of_the_Education_System_Over_75_Years]</ref>
- ۲۰۲۴: با پایان جنگ داخلی در سال ۲۰۰۹، دولت [[سریلانکا]] تلاش‌هایی برای بازسازی مناطق تامیل‌نشین انجام داد، اما همچنان تفاوت‌های چشمگیری در دسترسی به امکانات آموزشی میان این دو گروه وجود دارد.<ref>Fernando, S. (2024). Educational Inequality in Post-Conflict Sri Lanka. ''Asian Education and Development Studies, 13''(3), 210-225.[https://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/10192181/1/Development-Education-and-Learning-in-Sri-Lanka.pdf]</ref>
'''۳.اقتصاد و ساختارهای شغلی'''
اقتصاد [[سریلانکا]] به‌شدت تحت‌تأثیر تفاوت‌های جغرافیایی و قومی است. سینهالی‌ها که در بخش‌های کشاورزی، خدمات و صنعت نقش مهمی دارند، از مزایای بیشتری برخوردارند. در مقابل، تامیل‌ها به‌ویژه در مناطق شمالی و شرقی، با کمبود منابع اقتصادی و فرصت‌های شغلی مواجه‌اند.<ref>Lao, C., Lees, D., Patel, S., White, D., & Lawrenson, R. (2019). Geographical and ethnic differences of osteoarthritis-associated hip and knee replacement surgeries in New Zealand: a population-based cross-sectional study. BMJ Open, 9.[https://bmjopen.bmj.com/content/9/9/e032993]</ref>
تا دهه ۱۹۸۰، بسیاری از تامیل‌ها در بخش‌های دولتی شاغل بودند و نقش‌برجسته‌ای در اقتصاد کشور داشتند. <ref>Shesterinina, A. (2022). Civil war as a social process: actors and dynamics from pre- to post-war. European Journal of International Relations, 28.[https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/13540661221095970]</ref>اما پس از جنگ داخلی، بسیاری از این فرصت‌ها برای تامیل‌ها از بین رفت و سینهالی‌ها به‌تدریج نفوذ خود را در بخش‌های دولتی و خصوصی افزایش دادند. در سال ۲۰۲۴، نرخ بیکاری در میان تامیل‌ها به‌ویژه جوانان، بالاتر از میانگین کشوری است و این موضوع به تشدید نارضایتی‌های اجتماعی و افزایش مهاجرت از مناطق شمالی منجر شده است.<ref>''Unemployment rate stays steady at 4.7%''. (2024, April 13). Latest in the News Sphere [https://www.themorning.lk/articles/cDBCuuDzWG2C4AWmrwMS the] Morning. <nowiki>https://www.themorning.lk/articles/cDBCuuDzWG2C4AWmrwMS</nowiki>
‌</ref>
'''۴.نابرابری‌های قومی و سیاسی'''
نابرابری‌های قومی در [[سریلانکا]] نه‌تنها در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی، بلکه در سیاست و مدیریت کشور نیز قابل‌مشاهده است.<ref>Scobie, S. (2023). Ethnic inequalities in health and care show diversity in need and disadvantage. BMJ, 381.[https://www.bmj.com/content/bmj/381/bmj.p1281.full.pdf]</ref> اکثریت سینهالی که به طور سنتی کنترل قدرت سیاسی را در دست داشته‌اند، از دهه ۱۹۷۰ تاکنون توانسته‌اند نفوذ خود را در تمامی سطوح دولت حفظ کنند. در مقابل، تامیل‌ها که به‌ویژه پس از پایان جنگ داخلی تلاش کردند تا سهم بیشتری در دولت داشته باشند، با محدودیت‌های سیاسی مواجه شده‌اند.<ref>Murugan, R. (2021). Diaspora Tamils and Their Creative Efforts in Historical Perspective. International Research Journal of Tamil.[https://irjt.iorpress.org/index.php/irjt/article/view/402]</ref>
مقایسه آماری: (۱۹۹۰-۲۰۲۴)
- ۱۹۹۰: پس از تشدید جنگ داخلی، بسیاری از تامیل‌ها از مشارکت در دولت محروم بودند و سیاست‌های دولتی عمدتاً به نفع سینهالی‌ها طراحی می‌شد.
- ۲۰۲۴: با وجود پایان جنگ، همچنان سهم تامیل‌ها در پست‌های دولتی و مدیریتی محدود است و آنها از بسیاری از حقوق سیاسی خود محروم‌اند.<ref>Koçak, E., & Kızılkaya, O. (2020). Towards sustainable development in China: do political rights and civil liberties matter for environmental quality? Environmental Science and Pollution Research.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32594438/]</ref>
'''۵. تأثیر تنش‌های قومی بر روابط اجتماعی'''
ترس از سلطه اکثریت سینهالی بر فرهنگ و زبان تامیل‌ها یکی از عوامل اصلی بروز تنش‌های قومی در [[سریلانکا]] بوده است.<ref>Surendran, S. N., Nagulan, R., Sivabalakrishnan, K., Arthiyan, S., Tharsan, A., Jayadas, T., Raveendran, S., Kumanan, T., & Ramasamy, R. (2022). Reduced dengue incidence during the COVID-19 movement restrictions in Sri Lanka from March 2020 to April 2021. BMC Public Health, 22.[https://springernature.figshare.com/articles/dataset/Additional_file_2_of_Reduced_dengue_incidence_during_the_COVID-19_movement_restrictions_in_Sri_Lanka_from_March_2020_to_April_2021/19234315]</ref> این تنش‌ها در دهه‌های گذشته منجر به جنگ داخلی شد، <ref>Machón, D. R. (2023). Governing for Revolution: Social Transformation in Civil War. Civil Wars, 25, 137-140.[https://www.prio.org/journals/jpr/booknotes/282]</ref>اما در سال ۲۰۲۴ همچنان آثار این جنگ بر روابط اجتماعی و بین اقوامی مشاهده می‌شود.
با اینکه دولت این کشور سیاست‌هایی را برای ترویج همبستگی قومی اتخاذ کرده است، اما جو بی‌اعتمادی بین سینهالی‌ها و تامیل‌ها همچنان باقی است. سیاست‌های ملی‌گرایانه دولت سینهالی‌محور و واکنش‌های تامیل‌ها به این سیاست‌ها، از جمله اعتراضات و شورش‌های پراکنده، نشان‌دهنده تداوم این تنش‌ها است.<ref>Karpova, S. (2021). Nationalist Policies of Phibun Songkhram and Its Impact on the Chinese Community in Thailand. South East Asia Actual problems of Development.[https://www.iseas.edu.sg/wp-content/uploads/2023/03/ISEAS_Perspective_2023_21.pdf]</ref>
'''۶.جایگاه مسلمانان در ساختار اجتماعی سریلانکا'''
[[پرونده:Muslims.jpg|بندانگشتی|جامعه مسلمانان سریلانکا، بازیابی از : https://www.ft.lk/opinion/Islam-stands-for-justice-Muslim-MPs-MMDA-proposals-must-be-rejected/14-752178]]
مسلمانان سریلانکا که به زبان تامیل صحبت می‌کنند؛ اما از نظر مذهبی و فرهنگی با تامیل‌ها و سینهالی‌ها تفاوت دارند، در موقعیت ویژه‌ای قرار دارند. مسلمانان اغلب به‌عنوان گروهی مستقل و بی‌طرف در تنش‌های بین سینهالی‌ها و تامیل‌ها شناخته می‌شوند.<ref>Subchi, I., Zulkifli, Z., Latifa, R., & Sa'diyah, S. (2022). Religious Moderation in Indonesian Muslims. Religions.[https://colab.ws/articles/10.3390%2Frel13050451]</ref> در سال ۲۰۲۴، مسلمانان همچنان به حفظ هویت فرهنگی و مذهبی خود پایبند هستند و نقش اقتصادی مهمی در تجارت و کسب‌وکارهای کوچک دارند.<ref>''Sri Lanka: Full Country Dossier''. (2024). <nowiki>https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf</nowiki>
[https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌]</ref>
اما طی سال‌های اخیر، مسلمانان نیز با چالش‌هایی مواجه شده‌اند. افزایش اسلام‌هراسی و حملات نژادپرستانه علیه مسلمانان به‌ویژه پس از حملات تروریستی سال ۲۰۱۹، بر وضعیت این گروه تأثیر منفی گذاشته است.<ref>Rehman, I., & Hanley, T. (2023). Muslim minorities’ experiences of Islamophobia in the West: A systematic review. Culture & Psychology.[https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1369183X.2023.2229522]</ref> این وضعیت در سال ۲۰۲۴ همچنان ادامه دارد و مسلمانان به طور فزاینده‌ای در تلاش هستند تا هویت فرهنگی و مذهبی خود را در مقابل فشارهای اجتماعی حفظ کنند.<ref>The Bridge Initiative. (2024, June 27). ''June 27, 2024 - Bridge Initiative''. Bridge Initiative. <nowiki>https://bridge.georgetown.edu/today_islamophobia/june-27-2024/</nowiki>[https://bridge.georgetown.edu/today_islamophobia/june-27-2024/]</ref>
'''۷.پیش‌بینی آینده گروه‌های اجتماعی در سریلانکا'''
باتوجه‌به روندهای فعلی، پیش‌بینی می‌شود که گروه‌های قومی [[سریلانکا]] در سال‌های آینده همچنان با چالش‌های مشابه مواجه باشند. احتمالاً روندهای زیر در آینده تأثیرگذار خواهند بود:<ref>International Labour Organization (Colombo, Sri Lanka, & India. (2019). ''Future of work in Sri Lanka : shaping technology transitions for a brighter future''. Ilo Country Office For Sri Lanka And The Maldives.
[https://www.ilo.org/publications/future-work-sri-lanka-shaping-technology-transitions-brighter-future ‌]</ref>
- افزایش فشارهای اقتصادی بر تامیل‌ها و مهاجرت بیشتر جوانان از مناطق شمالی.
- تقویت سیاست‌های هویتی و ملی‌گرایانه سینهالی‌ها که ممکن است به افزایش تنش‌های قومی منجر شود.
- تلاش مسلمانان برای حفظ استقلال فرهنگی و مقاومت در برابر فشارهای نژادی.
گروه‌های اجتماعی و قومی در [[سریلانکا]] طی سال‌های اخیر با چالش‌های متعدد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مواجه بوده‌اند. با وجود تلاش‌های دولت برای کاهش نابرابری‌ها و ترویج همبستگی قومی، تفاوت‌های جغرافیایی و تاریخی همچنان به ایجاد فاصله میان گروه‌های قومی منجر شده است. پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده، حفظ ثبات و همبستگی اجتماعی مستلزم سیاست‌های دقیق‌تر و توجه بیشتر به نیازها و خواسته‌های هر یک از گروه‌های قومی باشد[[پرونده:Position and influence of social groups.jpg|بندانگشتی|https://www.airuniversity.af.edu/JIPA/Display/Article/3125910/the-crisis-in-sri-lanka-economic-and-political-dimensions/]]
==== [[مهاجرت و پناهندگی در سریلانکا|مهاجرت]] ====
[[سریلانکا]]، کشوری جزیره‌ای در جنوب آسیا، باتوجه‌به موقعیت جغرافیایی و تحولات اقتصادی خود، الگوهای مهاجرتی منحصربه‌فردی را نسبت به بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه نشان می‌دهد.<ref>''Migration Data and Resources | IOM Sri Lanka, UN Migration | IOM Sri Lanka''. (2024, July 26). <nowiki>https://srilanka.iom.int/data-and-</nowiki>[https://srilanka.iom.int/data-and-resources resources]</ref> این الگوها شامل مهاجرت داخلی (روستا به شهر و بالعکس) و مهاجرت خارجی (عمدتاً به کشورهای خاورمیانه و شرق آسیا) می‌شود.<ref name=":7">Perera, E. L. S. J. (2020). Internal migration in Sri Lanka. In ''Springer eBooks'' (pp. 269–294). <nowiki>https://doi.org/10.1007/978-3-030-44010-</nowiki>[https://doi.org/10.1007/978-3-030-44010-7_14 7_14]</ref> تغییرات در مهاجرت داخلی [[سریلانکا]] به دلیل عواملی چون سیاست‌های اقتصادی، تنوع اشتغال، و تغییرات اقلیمی بوده است. در همین راستا، مهاجرت خارجی نیز با هدف اشتغال و تأمین منابع اقتصادی خانواده‌ها شکل‌گرفته و همچنان تأثیرات مهمی بر توسعه کشور دارد.
'''مهاجرت داخلی'''
یکی از ویژگی‌های برجسته مهاجرت داخلی در [[سریلانکا]] کاهش نسبت جمعیت شهری است. برخلاف بسیاری از کشورهای جهان که مهاجرت از روستا به شهر غالب است، [[سریلانکا]] شاهد روند معکوس بوده است. <ref name=":7" />این "مهاجرت معکوس" که به‌ویژه در سال‌های اخیر برجسته شده، ناشی از عوامل مختلفی از جمله افزایش بیکاری در شهرها، هزینه‌های بالای زندگی شهری، و توسعه زیرساخت‌های روستایی است.<ref name=":8">Jayawardena, P. (2020). Sri Lankan Out-Migration: Five key waves since independence. In University of Colombo, ''University of Colombo Review (Series III)'' (Vols. 1–1).[https://ucr.sljol.info/articles/10.4038/ucr.v1i1.32]</ref>
'''''تحلیل آماری: (۱۹۷۱-۲۰۲۴)'''''<ref name=":8" />
-۱۹۷۱: جمعیت شهری ۲۲.۴ درصد
-۱۹۸۱: جمعیت شهری ۲۱.۵ درصد
-۲۰۰۹: جمعیت شهری ۱۴ درصد
-۲۰۲۴: جمعیت شهری حدود ۱۸ درصد است که نشان از افزایش جزئی پس از یک دوره کاهش دارد.<ref name=":8" />
این آمار به‌وضوح نشان‌دهنده تأثیر سیاست‌های توسعه روستایی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های محلی بر جابه‌جایی جمعیت است. علاوه بر این، افزایش سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کشاورزی و توسعه امکانات بهداشتی و آموزشی در مناطق روستایی باعث جاذبه بیشتر این مناطق شده است.
'''تحلیل عوامل مهاجرت معکوس'''
'''''۱. اقتصادی:''''' توسعه مشاغل کشاورزی و مشاغل مرتبط با فناوری‌های نوین در مناطق روستایی.<ref>Weeraratne, B. (2018). ''Migration and Gender Outcomes: Analysis of selected policies in Sri Lanka'' [Report]. <nowiki>https://www.knomad.org/sites/default/files/2019-01/KNOMAD%20Working%20Paper%2035_Migration%20and%20Gender%20Outcomes_Analysis%20of%20Selected%20Policies%20in%20Sri%</nowiki>[https://www.knomad.org/sites/default/files/2019-01/KNOMAD%20Working%20Paper%2035_Migration%20and%20Gender%20Outcomes_Analysis%20of%20Selected%20Policies%20in%20Sri%20Lanka.pdf 20Lanka.pdf]</ref>
'''''۲. اجتماعی:''''' افزایش کیفیت زندگی در مناطق روستایی و کاهش جذابیت زندگی شهری به دلیل شلوغی و افزایش هزینه‌ها.<ref name=":8" />
'''''۳. اقلیمی:''''' تغییرات آب‌وهوایی باعث بهبود شرایط کشت در برخی مناطق روستایی شده و مهاجرت معکوس را تشدید کرده است.<ref name=":16">Wickramasinghe, Y. (2019). The Major Determinant Factors Driving Youth Migration in Sri Lanka from 2019 to 2023. ''Kln.ac.lk''. <nowiki>http://repository.kln.ac.lk/handle/123456789/27548</nowiki>
[http://repository.kln.ac.lk/xmlui/handle/123456789/27548 ‌]</ref>
'''مهاجرت خارجی'''
مهاجرت خارجی، به‌ویژه به کشورهای خاورمیانه و اخیراً به کشورهای جنوب شرق آسیا، یکی از الگوهای قابل‌توجه در [[سریلانکا]] بوده است.<ref>amil, D. A., Sabah, K. K., Anwer, S., Mohammad, A. J., Abdulrahman, B. S., Gardi, B. B., & Qader, K. S. (2022). The role of external auditing in reducing creative cost practical in agricultural businesses. International Journal of English Language Education and Literature Studies (IJEEL).[https://ijeel.org/issue-alldetail/the-role-of-external-auditing-in-reducing-creative-cost-practical-in-agricultural-businesses]</ref> این مهاجرت‌ها عمدتاً با هدف اشتغال در مشاغل خدماتی و کارگری صورت می‌گیرد. بر اساس آمارهای اخیر، بخش بزرگی از نیروی کار سریلانکایی به کشورهای ثروتمندتر مهاجرت کرده‌اند، تا از فرصت‌های شغلی و درآمدی در آن کشورها استفاده کنند.<ref>YATAWARA, K. & SRI LANKA RED CROSS SOCIETY. (2023). SRI LANKA MIGRATION AND DISPLACEMENT. In ''National Assessment Report - November 2023''. <nowiki>https://www.redcross.lk/wp-content/uploads/2024/04/SL-Natioanl-Assessment-Report-2023</nowiki>.[https://www.redcross.lk/wp-content/uploads/2024/04/SL-Natioanl-Assessment-Report-2023.pdf pdf]</ref>
'''''آمار و ارقام (۱۹۷۹-۲۰۲۴):'''''
[[پرونده:Sri Lanka’s female migrant workers.jpg|بندانگشتی|زنان مهاجر سریلانکایی ، بازیابی از : https://www.ft.lk/opinion/Sri-Lanka-s-female-migrant-workers-Flying-abroad-on-borrowed-time/14-755330]]
-۱۹۷۹: ۴۷% درصد مهاجران را زنان تشکیل می‌دادند.
-۱۹۸۱: این رقم به ۵۲ درصد افزایش یافت.<ref>Basile, V., Bosco, C., Fersini, E., Nozza, D., Patti, V., Pardo, F. M. R., Rosso, P., & Sanguinetti, M. (2019). SemEval-2019 Task 5: Multilingual Detection of Hate Speech Against Immigrants and Women in Twitter. International Workshop on Semantic Evaluation, 54-63.[https://aclanthology.org/S19-2007]</ref>
-۲۰۲۴: حدود ۶۰ درصد از مهاجران را زنان تشکیل می‌دهند.
- تعداد کل کارگران مهاجر سریلانکایی در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱.۵ میلیون نفر است.<ref>LBO. (2023). ''Sri Lanka’s female migrant workers: Flying abroad on borrowed time''. <nowiki>https://www.ips.lk/wp-content/uploads/2024/03/LBO-09-November-2023</nowiki>.[https://www.ips.lk/wp-content/uploads/2024/03/LBO-09-November-2023.pdf pdf]</ref>
- حدود ۹۰ درصد از این کارگران در کشورهای خاورمیانه مشغول به کار هستند، و مابقی در کشورهای آسیای شرقی و برخی کشورهای اروپایی حضور دارند.
'''بررسی دلایل مهاجرت خارجی'''
[[پرونده:TE-Blog-IG-on-migrant-workers-768x672.jpg|بندانگشتی|چالش های مهاجرین سریلانکایی ، بازیابی از : https://economynext.com/over-50-pct-of-sri-lankas-returned-migrant-workers-plan-to-go-back-ips-study-131064/]]
'''''۱.بیکاری''''': نرخ بیکاری داخلی و محدودیت فرصت‌های شغلی برای افراد با مهارت‌های پایین.<ref>Blustein, D., Duffy, R. D., Ferreira, J., Cohen-Scali, V., Cinamon, R. G., & Allan, B. (2020). Unemployment in the time of COVID-19: A research agenda. Journal of Vocational Behavior, 119, 103436.[https://hal.science/hal-03963147/]</ref>
'''''۲. دستمزد بالا در خارج از کشور:''''' تفاوت چشمگیر در میزان حقوق و دستمزدها در مقایسه با بازار کار داخلی.<ref name=":9">''World Bank Open Data''. (n.d.-c). World Bank Open Data. <nowiki>https://data.worldbank.org/indicator/EN.POP.DNST?locations=</nowiki>[https://data.worldbank.org/indicator/EN.POP.DNST?locations=LK LK]</ref>
'''''۳. تقاضا برای کارگران مهاجر در خاورمیانه:''''' وجود فرصت‌های شغلی زیاد در بخش‌های خدماتی و ساخت‌وساز.<ref name=":9" />
'''تأثیرات اقتصادی و اجتماعی مهاجرت خارجی'''
مهاجرت خارجی تأثیرات اقتصادی زیادی بر اقتصاد [[سریلانکا]] گذاشته است. <ref>''Recent trends of labour migration in Sri Lanka | Daily FT''. (n.d.). <nowiki>https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-</nowiki>[https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-746819 746819]</ref>کارگران مهاجر با ارسال مبالغ قابل‌توجهی ارز به کشور خود، نه‌تنها منبع مهمی برای خانواده‌هایشان فراهم کرده‌اند، بلکه نقشی کلیدی در حفظ تعادل اقتصادی کشور ایفا می‌کنند. ارز ارسالی کارگران مهاجر تا سال ۲۰۲۴ بیش از ۷.۵ میلیارد دلار بوده که بخش قابل‌توجهی از درآمد ملی [[سریلانکا]] را تشکیل می‌دهد.<ref>Navodya, L. M. G. & Department of Social Statistics, University of Kelaniya. (2021). A study on labour migration, remittances and economic growth in Sri Lanka [Conference Proceeding]. In ''7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021'' (pp. 19–22). 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021. <nowiki>http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004</nowiki>.[http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004.pdf pdf]</ref>
'''اثرات اجتماعی'''
با وجود مزایای اقتصادی مهاجرت، این پدیده با چالش‌های اجتماعی مهمی نیز همراه است. جدایی طولانی‌مدت اعضای خانواده، به‌ویژه زنان مهاجر متأهل، باعث مشکلات اجتماعی از جمله بروز ناهنجاری‌های خانوادگی و تغییرات در ساختارهای اجتماعی شده است. افزون بر این، بازگشت مهاجران پس از سال‌ها اقامت در خارج از کشور باعث ایجاد تنش‌های فرهنگی و تفاوت‌های طبقاتی شده است.<ref>''Department of Immigration and Emigration''. (n.d.). <nowiki>http://www.immigration.gov.lk/</nowiki>[http://www.immigration.gov.lk/index_e.php index_e.php]</ref>
الگوهای مهاجرتی [[سریلانکا]]، چه در سطح داخلی و چه در سطح بین‌المللی، انعکاس‌دهنده شرایط اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی پیچیده‌ای هستند. مهاجرت داخلی معکوس به دلیل افزایش جذابیت مناطق روستایی و کاهش فرصت‌های شغلی شهری، و مهاجرت خارجی به دلیل تقاضا برای کارگران مهاجر، همچنان از عوامل کلیدی تعیین‌کننده توسعه کشور هستند. سیاست‌گذاران [[سریلانکا]] باید با درنظرگرفتن این الگوها، به دنبال بهبود زیرساخت‌های روستایی و حمایت از خانواده‌های مهاجر باشند تا از تأثیرات منفی اجتماعی و اقتصادی مهاجرت جلوگیری شود.<ref>''World Bank Open Data''. (n.d.-d). World Bank Open Data. <nowiki>https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=</nowiki>[https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=LK LK]</ref>
===== [[بهداشت و سلامت سریلانکا|بهداشت و سلامت]] =====
[[پرونده:Health system in Sri Lanka.png|بندانگشتی|نظام بهداشتی در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://www.researchgate.net/figure/Organization-of-the-health-system-in-Sri-Lanka_fig17_344311154]]
[[سریلانکا]] در دهه‌های اخیر توانسته است با به‌کارگیری سیاست‌های مؤثر در بخش [[بهداشت و سلامت سریلانکا|بهداشت و سلامت]]، از جمله واپایش بیماری‌های واگیر و بهبود خدمات بهداشتی برای مادران و کودکان، به پیشرفت‌های چشمگیری در این زمینه دست یابد.<ref>Moseley, M. (2015). Maternal and Child Health Services.[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9200305/]</ref> با وجود این، این کشور همچنان با چالش‌های قابل‌توجهی مانند سوءتغذیه، بیماری‌های غیرواگیر، و نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی مواجه است. <ref name=":6">Ramesh, S., & Kosalram, K. (2023). The burden of non-communicable diseases: A scoping review focus on the context of India. Journal of Education and Health Promotion, 12.[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10127498/]</ref> <ref>Zegeye, B., El-Khatib, Z., Ameyaw, E., Seidu, A., Ahinkorah, B. O., Keetile, M., & Yaya, S. (2021). Breaking Barriers to Healthcare Access: A Multilevel Analysis of Individual- and Community-Level Factors Affecting Women’s Access to Healthcare Services in Benin. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 1-15.[https://www.researchgate.net/publication/348557958_Breaking_Barriers_to_Healthcare_Access_A_Multilevel_Analysis_of_Individual-and_Community-Level_Factors_Affecting_Women's_Access_to_Healthcare_Services_in_Benin]</ref>
'''۱. نظام بهداشت عمومی [[سریلانکا]]'''
نظام بهداشت عمومی [[سریلانکا]] همواره مورد ستایش سازمان‌های بین‌المللی به‌ویژه سازمان بهداشت جهانی (WHO) بوده است. این نظام از زمان استقلال کشور در سال ۱۹۴۸، تغییرات بسیاری را تجربه کرده است. در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، دولت [[سریلانکا]] به دلیل ریشه‌کنی بیماری‌هایی مانند مالاریا و آبله و بهبود شاخص‌های مرگ‌ومیر نوزادان و مادران، به یکی از نمونه‌های موفق بهداشت عمومی در منطقه تبدیل شد.<ref>Silva, S. J. R. d., & Pena, L. (2021). Collapse of the public health system and the emergence of new variants during the second wave of the COVID-19 pandemic in Brazil. One Health, 13.[https://regions.ijidonline.org/article/S2772-7076(22)00055-8/fulltext]</ref>
در دهه‌های اخیر، سریلانکا موفق به کاهش مرگ‌ومیر نوزادان از ۳۴ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در اوایل دهه ۱۹۸۰ به ۶.۲ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۲۰۲۴ شده است. همچنین، امید به زندگی نیز به طور مستمر افزایش‌یافته است، به‌طوری‌که در سال ۱۹۸۰ امید به زندگی برای مردان ۶۵ سال و برای زنان ۶۸ سال بود؛ درحالی‌که در سال ۲۰۲۴ این میزان به ترتیب به ۷۶ سال و ۸۰ سال رسیده است.<ref>''[https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=LK World] Bank Open Data''. (n.d.-b). World Bank Open Data. <nowiki>https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=</nowiki>[https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.IMRT.IN?locations=LK LK]</ref>
'''۲. دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی'''
[[پرونده:IDF-SriLanka-school-milk-case-study.jpg|بندانگشتی|مبارزه با سو تغذیه در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://fil-idf.org/dairys-global-impact/school-milk-knowledge-hub/addressing-childhood-malnutrition-in-sri-lanka/]]
دسترسی به خدمات بهداشتی در [[سریلانکا]] به طور سنتی در مناطق شهری بهتر از مناطق روستایی بوده است. در سال ۲۰۲۴، این نابرابری‌ها همچنان وجود دارد، هرچند که دولت اقدامات قابل‌توجهی برای گسترش خدمات بهداشتی در روستاها و مناطق محروم انجام داده است.<ref>Shahbaz, F., Baig, M. A. A., Tarar, A. Z., Majeed, F., Sultan, M. Y., Rehman, M., Haider, N., Chaudary, N., & Saleem, J. (2023). Role of Sehat Insaf Card in access to healthcare services. International Journal of Health Sciences.[https://sciencescholar.us/journal/index.php/ijhs/article/view/14183]</ref> حدود ۹۸ درصد از جمعیت شهری به خدمات بهداشتی دسترسی دارند، درحالی‌که این رقم در مناطق روستایی به ۸۵ درصد می‌رسد. در مقایسه، در دهه ۱۹۸۰، تنها ۷۰ درصد از جمعیت شهری و ۵۰ درصد از جمعیت روستایی به این خدمات دسترسی داشتند.<ref>World Health Organization. (2011). ''Addressing health of the urban poor in South-East Asia Region: Challenges and opportunities''. <nowiki>https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/204753/B4755</nowiki>.[https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/204753/B4755.pdf pdf]</ref>
بااین‌حال، یکی از چالش‌های عمده [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴، دسترسی ناکافی به آب آشامیدنی سالم در مناطق روستایی است. درحالی‌که در سال ۱۹۹۰ حدود ۴۰ درصد از ساکنان روستاها به آب سالم دسترسی نداشتند، این رقم تا سال ۲۰۲۴ به ۲۰ درصد کاهش‌یافته است. اما همچنان حدود یک‌پنجم از جمعیت روستایی از آب آشامیدنی ناسالم استفاده می‌کنند که منجر به شیوع بیماری‌های واگیر مانند اسهال و هپاتیت می‌شود.<ref>Hafeez, A., Shamair, Z., Shezad, N., Javed, F., Fazal, T., Rehman, S., Bazmi, A. A., & Rehman, F. (2021). Solar powered decentralized water systems: A cleaner solution of the industrial wastewater treatment and clean drinking water supply challenges. Journal of Cleaner Production.[https://ouci.dntb.gov.ua/en/works/4MkRxqz9/]</ref> <ref>Manderson, L., & Jewett, S. (2023). Risk, lifestyle and non-communicable diseases of poverty. Globalization and Health.[https://www.scirp.org/reference/referencespapers?referenceid=3545220]</ref>
'''۳. بیماری‌های واگیر و کنترل آنها'''
[[سریلانکا]] به طور تاریخی با بیماری‌های واگیر متعددی از جمله مالاریا، تب دنگی و هاری درگیر بوده است.<ref>Fernando, P., Janaka, H., Prasad, T., Pastorini, J., & Lanka, S. (2010). Identifying elephant movement patterns by direct observation (Vol. 33, pp. 41-46).[https://www.zora.uzh.ch/id/eprint/47754/]</ref> در دهه ۱۹۸۰، مالاریا یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در این کشور بود، به‌طوری‌که در سال ۱۹۸۵ بیش از ۱۰۰ هزار نفر به این بیماری مبتلا شدند. <ref>Balikagala, B., Fukuda, N., Ikeda, M., Katuro, O. T., Tachibana, S.-I., Yamauchi, M., ... Mita, T. (2021). Evidence of Artemisinin-Resistant Malaria in Africa. The New England Journal of Medicine, 385(13), 1163-1171.[https://www.nejm.org/doi/pdf/10.1056/NEJMoa2101746]</ref>اما با اجرای برنامه‌های مؤثر کنترل مالاریا، تعداد موارد ابتلا به این بیماری تا سال ۲۰۲۴ به کمتر از ۱۰۰۰ مورد در سال کاهش‌یافته است.<ref>Seneviratne, S., Fernando, D., Rajitha Wickremasinghe, Sujai Senarathne, Pubudu Chulasiri, Nethmini Thenuwara, Champa Aluthweera, Iromi Mohotti, Shamila Jayakuru, Fernando, T., Anula Wijesundara, Rohini Fernandopulle, & Mendis, K. (2024). An epidemiological analysis of severe imported malaria infections in Sri Lanka, after malaria elimination. ''Malaria Journal'', ''23''(1). <nowiki>https://doi.org/10.1186/s12936-024-05014-w</nowiki>
[https://malariajournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12936-024-05014-w ‌]</ref>
در زمینه تب دنگی که از دهه ۱۹۹۰ به طور گسترده‌ای در [[سریلانکا]] شایع شده بود، دولت در سال ۲۰۲۴ با چالش‌های بزرگی مواجه است. با وجود تلاش‌های گسترده برای کنترل این بیماری، در سال ۲۰۲۴ حدود 30 هزار مورد ابتلا به تب دنگی گزارش شده است<ref>First, N. (2024). ''30,000+ Dengue Cases Reported In 2024''. Newsfirst.lk. <nowiki>https://www.newsfirst.lk/2024/07/13/30-000-dengue-cases-reported-in-2024</nowiki>
[https://www.newsfirst.lk/2024/07/13/30-000-dengue-cases-reported-in-2024 ‌]</ref>، درحالی‌که در سال ۲۰۱۵ این رقم حدود 17هزار مورد بود.<ref>Trivedi, S., & Chakravarty, A. (2022). Neurological Complications of Dengue Fever. Current Neurology and Neuroscience Reports, 22.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35727463/]</ref> افزایش دما و تغییرات اقلیمی در منطقه، شرایط مناسبی را برای گسترش این بیماری ایجاد کرده است.<ref>Stewart, I., & Oke, T. (2012). Local Climate Zones for Urban Temperature Studies. Bulletin of the American Meteorological Society, 93.[https://www.jstor.org/stable/26219368]</ref>
همچنین، هاری همچنان یکی از معضلات بهداشتی [[سریلانکا]] است. هرچند که در دهه ۱۹۸۰ حدود ۳۰۰ نفر در اثر هاری جان خود را از دست می‌دادند، در سال ۲۰۲۴ این رقم به کمتر از ۱۰۰ نفر کاهش‌یافته است.<ref>''- Epidemiology unit''. (n.d.). <nowiki>https://www.epid.gov.lk/case-of-</nowiki>[https://www.epid.gov.lk/case-of-afp afp]</ref> این کاهش به دلیل واکسیناسیون گسترده حیوانات و اجرای برنامه‌های آگاهی‌بخشی عمومی بوده است.<ref>Viana, M., Benavides, J. A., Broos, A., Loayza, D. I., Niño, R., Bone, J., ... Streicker, D. (2023). Effects of culling vampire bats on the spatial spread and spillover of rabies virus. Science Advances, 9.[https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.add7437]</ref>
'''۴. بیماری‌های غیرواگیر و چالش‌های جدید'''
یکی از مهم‌ترین تغییرات در نظام بهداشت عمومی [[سریلانکا]]، افزایش میزان بیماری‌های غیر واگیر مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان است.<ref name=":6" /> درحالی‌که در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، بیماری‌های واگیر عامل اصلی مرگ‌ومیر در [[سریلانکا]] بودند، در سال ۲۰۲۴، حدود ۷۰ درصد از مرگ‌ومیرها ناشی از بیماری‌های غیرواگیر است.<ref>Non communicable diseases, mental illnesses, suicides, smoking. (n.d.). In Demographic and Health Survey - 2016, Sri Lanka, ''Demographic and Health Survey - 2016, Sri Lanka'' (pp. 221–223). <nowiki>http://www.statistics.gov.lk/Resource/en/Health/DemographicAndHealthSurveyReport-2016-Chapter16</nowiki>.[http://www.statistics.gov.lk/Resource/en/Health/DemographicAndHealthSurveyReport-2016-Chapter16.pdf pdf]</ref>
بیماری‌های قلبی و عروقی در سال ۲۰۲۴ به‌عنوان عامل ۳۴ درصد از مرگ‌ها ثبت شده است،<ref>Wijemunige, N., Rannan-Eliya, R. P., Herath, H. M. M., & O’Donnell, O. (2024). The prevalence and epidemiological features of ischaemic heart disease in Sri Lanka. ''Global Heart'', ''19''(1), 49. <nowiki>https://doi.org/10.5334/gh</nowiki>.[https://globalheartjournal.com/articles/10.5334/gh.1330 1330]</ref> درحالی‌که در سال ۱۹۹۰ این رقم حدود ۲۰ درصد بود.<ref>Cosentino, F., Grant, P., Aboyans, V., Bailey, C. J., Ceriello, A., Delgado, V., ... & Wheeler, D. (2019). 2019 ESC Guidelines on diabetes, pre-diabetes, and cardiovascular diseases developed in collaboration with the EASD. European heart journal.[https://www.portailvasculaire.fr/sites/default/files/docs/2019_esc_easd_diabete_guidelines.pdf]</ref> شیوه‌های نادرست زندگی از جمله تغذیه نامناسب، افزایش مصرف غذاهای فراوری‌شده و کمبود فعالیت بدنی از مهم‌ترین عوامل افزایش این بیماری‌ها در [[سریلانکا]] هستند.
دیابت نیز یکی از معضلات بزرگ بهداشت عمومی در [[سریلانکا]] به شمار می‌رود. در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۰ درصد از جمعیت بزرگسال این کشور به دیابت مبتلا هستند.<ref>Rannan-Eliya, R. P., Wijemunige, N., Perera, P., Kapuge, Y., Gunawardana, N., Sigera, C., Jayatissa, R., Herath, H. M. M., Gamage, A., Weerawardena, N., Sivagnanam, I., Dalpatadu, S., Samarage, S., Samarakoon, U., Samaranayake, N., Pullenayegam, C., & Perera, B. (2023). Prevalence of diabetes and pre-diabetes in Sri Lanka: a new global hotspot–estimates from the Sri Lanka Health and Ageing Survey 2018/2019. ''BMJ Open Diabetes Research and Care'', ''11''(1), e003160. <nowiki>https://doi.org/10.1136/bmjdrc-2022-003160</nowiki>
[https://drc.bmj.com/content/11/1/e003160 ‌]</ref> این در حالی است که در سال 1990، تنها 3 درصد از جمعیت به این بیماری مبتلا بودند.<ref>Saeedi, P., Petersohn, I., Salpea, P., Malanda, B., Karuranga, S., Unwin, N., ... & Williams, R. (2019). Global and regional diabetes prevalence estimates for 2019 and projections for 2030 and 2045: results from the International Diabetes Federation Diabetes Atlas, 9th edition. Diabetes research and clinical practice.[https://www.sochob.cl/web1/wp-content/uploads/2020/02/Global-and-regional-diabetes-prevalence-estimates-for-2019-and-projections-for-2030-and-2045-Results-from-the-International-Diabetes-Federation-Diabetes-Atlas-9th-edition.pdf]</ref> افزایش نرخ چاقی در میان جمعیت، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، یکی از عوامل مهم افزایش دیابت در [[سریلانکا]] است.
'''۵. سلامت مادران و کودکان'''
[[پرونده:Maternal Health program of Srilanka.png|بندانگشتی|سلامت مادران سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://www.slideshare.net/slideshow/maternal-health-program-of-srilanka/73282027]]
بهبود سلامت مادران و کودکان یکی از موفقیت‌های چشمگیر [[سریلانکا]] در دهه‌های گذشته بوده است. در دهه ۱۹۸۰، نرخ مرگ‌ومیر مادران حدود ۱۴۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار تولد زنده بود.<ref>Studnicki, J., & Fisher, J. (2018). Recent Increases in the U.S. Maternal Mortality Rate: Disentangling Trends From Measurement Issues. Obstetrics & Gynecology.[https://eurekamag.com/research/065/463/065463110.php?srsltid=AfmBOop0EIjMuZEm2jWoPLUa_6Yz2LymRvbIwcBSmuxem0qRVQGI1tuC]</ref> این رقم تا سال ۲۰۲۴ به ۳۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار تولد کاهش‌یافته است.<ref>Unknown. (n.d.). ''Saving MotherS’ LiveS in Sri Lanka''. <nowiki>https://www.cgdev.org/sites/default/files/archive/doc/millions/MS_case_6</nowiki>.[https://www.cgdev.org/sites/default/files/archive/doc/millions/MS_case_6.pdf pdf]</ref> بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی، افزایش آموزش‌های پیش از زایمان و مراقبت‌های پس از زایمان، نقش مهمی در این کاهش ایفا کرده‌اند.
نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز از ۳۴ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۱۹۸۰ به 7.4 در سال ۲۰۲۴ کاهش‌یافته است.<ref>''Sri Lanka Death Rate 1950-2024''. (2024). Macrotrends.net. <nowiki>https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/death-rate</nowiki>
[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/death-rate ‌]</ref> برنامه‌های گسترده ایمن‌سازی، مراقبت‌های بهداشتی رایگان برای نوزادان و مادران و ارتقای سطح آگاهی عمومی از مهم‌ترین عوامل کاهش مرگ‌ومیر نوزادان در [[سریلانکا]] بوده‌اند.
'''۶. تغذیه و سوءتغذیه'''
سوءتغذیه یکی از چالش‌های قدیمی [[سریلانکا]] است که همچنان ادامه دارد. در دهه ۱۹۸۰، حدود ۳۰ درصد از کودکان زیر پنج سال از سوءتغذیه رنج می‌بردند.<ref>Cederholm, T., Jensen, G., Correia, M. I. T., Gonzalez, M. C., Fukushima, R., Higashiguchi, T., ... Compher, C. (2019). GLIM criteria for the diagnosis of malnutrition – A consensus report from the global clinical nutrition community. Journal of Cachexia, Sarcopenia and Muscle, 10, 207-217.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30181091/]</ref> در سال ۲۰۲۴، این رقم به ۱۷ درصد کاهش‌یافته است.<ref>''1 in 2 CHILDREN IN SRI LANKA ARE GOING HUNGRY''. (n.d.). UNICEF Global. <nowiki>https://help.unicef.org/sri-lanka-</nowiki>[https://help.unicef.org/sri-lanka-hunger hunger]</ref> برنامه‌های دولتی مانند توزیع مکمل‌های غذایی در مدارس و برنامه‌های تغذیه برای مادران باردار و نوزادان نقش مهمی در کاهش سوء تغذیه داشته‌اند.
بااین‌حال، در مناطق فقیرنشین و روستایی همچنان سوءتغذیه به‌عنوان یکی از مشکلات بهداشتی جدی مطرح است. تورم بالا و افزایش هزینه‌های زندگی در دهه ۲۰۲۰، دسترسی بسیاری از خانوارهای کم‌درآمد به مواد غذایی باکیفیت را محدود کرده است. حدود ۱۰ درصد از جمعیت [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴ با ناامنی غذایی مواجه هستند.<ref>Dasgupta, S., & Robinson, E. (2022). Attributing changes in food insecurity to a changing climate. Scientific Reports, 12.[https://www.nature.com/articles/s41598-022-08696-x]</ref>
'''۷. سیاست‌های رشد جمعیت و تأثیرات آن بر بهداشت'''
سیاست‌های جمعیتی [[سریلانکا]] در طول دهه‌های اخیر به سمت کنترل رشد جمعیت و کاهش نرخ باروری حرکت کرده است. در سال ۱۹۸۰، نرخ باروری کل در سریلانکا حدود ۳.۵ فرزند به‌ازای هر زن بود.<ref>Gao, P., Xie, Y., Song, C., Cheng, C., & Ye, S. (2023). Exploring detailed urban-rural development under intersecting population growth and food production scenarios: Trajectories for China’s most populous agricultural province to 2030. Journal of Geographical Sciences, 33, 222-244.[https://www.geogsci.com/EN/10.1007/s11442-023-2080-3]</ref> این رقم تا سال ۲۰۲۴ به ۲.۱ کاهش‌یافته است.<ref>''Sri Lanka fertility rate 1950-2024''. (n.d.). MacroTrends. <nowiki>https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/fertility-rate#:~:text=The%20current%20fertility%20rate%20for,a%200.79%25%20decline%20from%202021</nowiki>.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/LKA/sri-lanka/birth-rate]</ref> برنامه‌های دولتی برای کنترل جمعیت، شامل ترویج استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری و آموزش‌های مربوط به برنامه‌ریزی خانواده، از مهم‌ترین عوامل کاهش نرخ باروری بوده است.
کاهش نرخ باروری تأثیرات مثبتی بر سلامت مادران و کودکان داشته و امکان دسترسی بهتر به خدمات بهداشتی و آموزشی را فراهم کرده است. بااین‌حال، این کاهش نرخ باروری به نگرانی‌هایی درباره پیر شدن جمعیت و افزایش بار مالی بر سیستم بهداشتی در آینده دامن زده است.<ref>Brabaharan, S., Veettil, S., Kaiser, J., Rau Raja Rao, V., Wattanayingcharoenchai, R., Maharajan, M., Insin, P., Talungchit, P., Anothaisintawee, T., Thakkinstian, A., & Chaiyakunapruk, N. (2022). Association of Hormonal Contraceptive Use With Adverse Health Outcomes. JAMA Network Open, 5.[https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2788119]</ref>
'''۸. تحلیل و پیش‌بینی آینده'''
[[سریلانکا]] طی چند دهه گذشته به پیشرفت‌های قابل‌توجهی در حوزه بهداشت و سلامت دست‌یافته است. کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و مادران، کنترل بیماری‌های واگیر، و ارتقای سطح زندگی مردم از طریق بهبود خدمات بهداشتی از دستاوردهای برجسته این کشور محسوب می‌شود.<ref>Lin, P. Z., & Meissner, C. (2020). Health vs. Wealth? Public Health Policies and the Economy During Covid-19. NBER Working Paper Series.[https://www.nber.org/system/files/working_papers/w27099/w27099.pdf]</ref> درعین‌حال، چالش‌های متعددی از جمله افزایش بیماری‌های غیرواگیر، سوءتغذیه در مناطق محروم، و نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی همچنان وجود دارد که به بررسی آن‌ها و تلاش بیشتر برای مقابله با این معضلات نیاز است.<ref>Coombs, N., Campbell, D. G., & Caringi, J. C. (2022). A qualitative study of rural healthcare providers’ views of social, cultural, and programmatic barriers to healthcare access. BMC Health Services Research, 22.[https://bmchealthservres.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12913-022-07829-2]</ref>
در آینده، [[سریلانکا]] با چالش‌های زیر مواجه خواهد بود:<ref>Wulf, H. (2021). Developing Countries. The Structure of the Defense Industry.[https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781003144670-10/developing-countries-herbert-wulf]</ref>
'''۱. افزایش جمعیت سالمندان'''
با کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی، [[سریلانکا]] به‌تدریج با پدیده پیر شدن جمعیت مواجه می‌شود. این امر می‌تواند فشار زیادی بر سیستم بهداشت و رفاه اجتماعی کشور وارد کند.<ref>Liu, Y., Chen, L. L., Lv, L., & Failler, P. (2023). The impact of population aging on economic growth: a case study on China.[https://www.aimspress.com/article/doi/10.3934/math.2023531?viewType=HTML]</ref> در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۲ درصد از جمعیت کشور بالای ۶۵ سال هستند<ref>''Healthy Aging in Sri Lanka: Stay Strong, Stay Active (2024 Guide) | Nestle Health Science Sri Lanka''. (2024). Nestlehealthscience.lk. <nowiki>https://www.nestlehealthscience.lk/blog-articles/healthy-aging-in-sri-lanka#:~:text=Ageing%20in%20Sri%20Lanka</nowiki>
[https://www.nestlehealthscience.lk/blog-articles/healthy-aging-in-sri-lanka#:~:text=Ageing%20in%20Sri%20Lanka,up%20to%2021.5%25%20in%202050. ‌]</ref> و این میزان در دهه‌های آتی به‌سرعت افزایش خواهد یافت. دولت [[سریلانکا]] نیازمند توسعه سیستم‌های بهداشتی و رفاهی برای پاسخگویی به نیازهای سالمندان است، از جمله بهبود خدمات پزشکی و مراقبت‌های طولانی‌مدت.
'''''۲. افزایش بیماری‌های غیرواگیر'''''
[[پرونده:بیماری های غیر واگیر دار.jpg|بندانگشتی|افزایش بیماری های غیر واگیردار در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://aayubo.com/news/ubowN92422n]]
رشد سریع بیماری‌های غیرواگیر مانند بیماری‌های قلبی و دیابت، یکی از مهم‌ترین تهدیدهای بهداشتی برای آینده این کشور است. افزایش شیوه‌های زندگی نامناسب از جمله مصرف غذاهای فراوری‌شده، افزایش کم‌تحرکی و مشکلات ناشی از چاقی، سبب افزایش این بیماری‌ها شده است.<ref name=":3">None. (2012). Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy.[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22818936/]</ref> برای مقابله با این چالش، دولت نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در برنامه‌های پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر، از جمله آگاهی‌بخشی عمومی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای ارتقای سبک زندگی سالم دارد.
'''''۳. نابرابری در دسترسی به خدمات بهداشتی'''''
هرچند که سیستم بهداشت عمومی [[سریلانکا]] از نظر دسترسی عمومی قابل‌تحسین است، اما همچنان نابرابری‌هایی میان مناطق شهری و روستایی و همچنین اقشار مرفه و فقیر وجود دارد. در سال ۲۰۲۴، دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق شهری به طور قابل‌توجهی بهتر از مناطق روستایی است.<ref>World Health Organization. (2024). ''World health statistics 2024: monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals''.[https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/376869/9789240094703-eng.pdf?sequence=1]</ref> این امر به‌ویژه در دسترسی به آب آشامیدنی سالم و خدمات بهداشتی تخصصی نمایان است. دولت باید تلاش بیشتری در کاهش این نابرابری‌ها و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی در سراسر کشور انجام دهد.
'''''۴. تأثیر تغییرات اقلیمی'''''
تغییرات اقلیمی یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر سلامت عمومی [[سریلانکا]] در آینده است. افزایش دما و تغییر الگوهای بارندگی می‌تواند باعث افزایش شیوع بیماری‌های واگیر مانند تب دنگی و مالاریا شود.<ref>Strihou, J. P. V. Y. d. (2015). Climate Change 2014 - Synthesis Report.[https://www.google.com/aclk?sa=l&ai=DChcSEwi2wpeB1bWIAxUAOgYAHeUoFfgYABACGgJ3cw&co=1&ase=2&gclid=CjwKCAjwufq2BhAmEiwAnZqw8l9y3wn-krqEwaNcHIjUmJZl6CIhrFw2JGOrcTKVZZDFJog7HKDd0RoCNq8QAvD_BwE&sig=AOD64_3Nx2UBhCEfDr4yn9GrSUDjJD2mBw&q&nis=4&adurl&ved=2ahUKEwjoqI-B1bWIAxVWTqQEHVrCFVsQ0Qx6BAgREAE]</ref> در سال ۲۰۲۴، با وجود کاهش موارد مالاریا، تب دنگی همچنان یکی از مشکلات عمده بهداشتی در سریلانکا است.<ref>Ismail, Z., Asia Dengue Voice & Action Group (ADVA), & ISNTD. (2024). Towards Zero Dengue Deaths: Innovation, Collaboration, Action in Asia. In Asia Dengue Summit Organising Committee, ''7th Asia Dengue Summit 2024''. <nowiki>https://www.asiadenguesummit.org/wp-content/uploads/7ADS-programme-book_FA1-</nowiki>.[https://www.asiadenguesummit.org/wp-content/uploads/7ADS-programme-book_FA1-.pdf pdf]</ref> دولت نیاز به تقویت برنامه‌های بهداشت محیطی و کنترل پشه‌ها به‌ویژه در مناطق گرمسیری دارد.
'''''۵. توسعه نظام بهداشت خصوصی'''''
در سال‌های اخیر، بخش خصوصی در سیستم بهداشت [[سریلانکا]] نقش‌برجسته‌تری ایفا کرده است. بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های خصوصی در شهرهای بزرگ خدمات بهداشتی باکیفیتی را ارائه می‌دهند، اما هزینه بالای این خدمات برای بسیاری از مردم غیرقابل‌دسترسی است. آینده نظام بهداشت [[سریلانکا]] وابسته به تعادلی است که بین بخش خصوصی و دولتی برقرار می‌شود<ref>Slma, W., & Lk. (n.d.). ''The Official E Magazine of The Sri Lanka Medical Association Economic Crisis, the way forward and the health sector in Sri Lanka''. <nowiki>https://slma.lk/wp-content/uploads/2024/05/SLMA_April-Mag_E-Magazine-FINAL_compressed-2-1-1-1.pdf</nowiki>
[https://slma.lk/wp-content/uploads/2024/05/SLMA_April-Mag_E-Magazine-FINAL_compressed-2-1-1-1.pdf ‌]</ref>. افزایش همکاری‌ها و تنظیم مقررات دقیق‌تر برای نظارت بر خدمات خصوصی ضروری است تا تضمین شود که همه اقشار جامعه، به‌ویژه گروه‌های کم‌درآمد، به خدمات بهداشتی مناسب دسترسی داشته باشند.
سیستم بهداشت عمومی [[سریلانکا]] در سال ۲۰۲۴ یکی از پیشرفته‌ترین و موفق‌ترین سیستم‌های بهداشت در منطقه جنوب آسیا به شمار می‌رود.<ref>''BUILDING A FUTURE-PROOF DIGITAL HEALTH ECOSYSTEM: A CASE STUDY OF SRI LANKA’S NATIONAL DIGITAL HEALTH BLUEPRINT Saitejaswi Cherukupalli Global Health Informatics Regenstrief Institute''. (n.d.). <nowiki>https://ohie.org/wp-content/uploads/2024/04/DigitalHealthBluePrint_SRILANKA-2.pdf</nowiki>
[https://bti-project.org/en/reports/country-report/LKA ‌]</ref> این کشور با وجود چالش‌های اقتصادی و اجتماعی توانسته است با اجرای سیاست‌های بهداشتی مؤثر، به دستاوردهای چشمگیری در کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و مادران، کنترل بیماری‌های واگیر و افزایش امید به زندگی برسد.
بااین‌حال، چالش‌های جدیدی مانند افزایش بیماری‌های غیرواگیر، پیری جمعیت، و نابرابری‌های بهداشتی همچنان تهدیدی جدی برای آینده بهداشت عمومی [[سریلانکا]] به شمار می‌آیند. دولت باید با اجرای سیاست‌های جامع‌تری در جهت کاهش نابرابری‌ها، افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و مقابله با بیماری‌های جدید گام بردارد.
پیش‌بینی می‌شود که اگر سیاست‌های مناسب در این زمینه ادامه یابد، [[سریلانکا]] می‌تواند به‌عنوان یک الگوی موفق در بهبود سلامت عمومی در میان کشورهای درحال‌توسعه شناخته شود.


=== [[زبان و ادبیات سریلانکا|زبان]] ===
=== [[زبان و ادبیات سریلانکا|زبان]] ===
خط ۵۱۰: خط ۳۱۷:
[https://www.tamilguardian.com/content/root-causes-ethnic-conflict-sri-lanka ‌]</ref>
[https://www.tamilguardian.com/content/root-causes-ethnic-conflict-sri-lanka ‌]</ref>


-۲۰۲۴: با پایان جنگ و اصلاحات قانونی، اکنون زبان تامیل در بسیاری از مناطق رسمی شده است، اما همچنان تامیل‌ها از تبعیض‌های زبانی در برخی از مناطق دولتی و اداری شکایت دارند.<ref>''Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka''. (2024). <nowiki>https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf</nowiki>
-۲۰۲۴: با پایان جنگ و اصلاحات قانونی، اکنون زبان تامیل در بسیاری از مناطق رسمی شده است، اما همچنان تامیل‌ها از تبعیض‌های زبانی در برخی از مناطق دولتی و اداری شکایت دارند.<ref name=":19">''Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka''. (2024). <nowiki>https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf</nowiki>


[https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌]</ref>
[https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌]</ref>

نسخهٔ ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۰۰


ساختار هرم جمعیتی

جمعیت شناسی سریلانکا(2024)، بازیابی از :https://www.themorning.lk/articles/OSJwyg41Nq2cCR2QHozR

هرم جمعیتی سریلانکا به‌عنوان نمایشی از توزیع سنی و جنسیتی جمعیت، روندهای جمعیتی و تغییرات جمعیت‌شناختی را به‌وضوح نمایش می‌دهد. بررسی هرم جمعیتی این کشور نشان‌دهنده تغییرات قابل‌توجه در طی دهه‌های اخیر است که به کاهش نرخ زادوولد، افزایش امید به زندگی، و پیرشدن جمعیت منجر شده است. در سال 2024، هرم جمعیتی سریلانکا ویژگی‌هایی را نشان می‌دهد که حاکی از انتقال دموگرافیک از یک جامعه جوان به سمت یک جامعه میان‌سال و حتی سالخورده است.

  • توزیع سنی                                                
هرم جمعیتی سریلانکا ( سپتامبر 2024) ، بازیابی از : https://countrymeters.info/en/Sri_Lanka#google_vignette

در سال 2024، سریلانکا با جمعیتی بالغ بر 23.1 میلیون نفر، ساختار سنی مشخصی دارد.[۱] این جمعیت به سه گروه عمده تقسیم می‌شود:

1. نوزادان و کودکان (۰-۱۴ سال): این گروه حدود 21. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند که حدود 4.9 میلیون نفر است. [۲]کاهش تدریجی نسبت این گروه به‌مرورزمان، یکی از نشانه‌های اصلی کاهش نرخ باروری در این کشور است. در دهه 1940 و 1950، این گروه بخش بزرگ‌تری از هرم جمعیتی را به خود اختصاص داده بود،[۳] اما در طول دهه‌های بعد، با بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش آگاهی‌های بهداشتی و آموزشی، نرخ باروری کاهش‌یافته و به کمتر از نرخ جایگزینی رسیده است.[۴]

2. افراد در سنین کاری (۱۵-۶۴ سال): بزرگ‌ترین گروه جمعیتی سریلانکا در سال 2024، افراد بین 15 تا 64 سال هستند که حدود 64. ٪ از جمعیت کشور را شامل می‌شوند.[۵] این گروه تقریباً 14.8 میلیون نفر از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهد. افزایش درصد این گروه در هرم جمعیتی نتیجه کاهش زاد و ولد و همچنین افزایش امید به زندگی در این کشور است. سریلانکا اکنون در میانه یک مرحله بهره‌برداری از «پنجره جمعیتی» قرار دارد که به‌دلیل نیروی کار نسبتاً جوان می‌تواند باعث افزایش تولید اقتصادی و رشد اقتصادی شود.[۶]

3. افراد سالمند (۶۵ سال به بالا): این گروه حدود 14. ٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهد، یعنی حدود 3.2 میلیون نفر. این رقم نسبت به سال‌های گذشته به‌شدت افزایش‌یافته است.[۷] با توجه به افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ زاد و ولد، روند پیری جمعیت در سریلانکا ادامه دارد و پیش‌بینی می‌شود که در دهه‌های آینده، این درصد به‌شدت افزایش یابد.[۸] پیر شدن جمعیت سریلانکا به‌ویژه در مناطقی که زیرساخت‌های بهداشتی و مراقبتی بهینه نیستند، می‌تواند به‌عنوان یک چالش بزرگ برای سیستم‌های بهداشتی و اقتصادی کشور مطرح شود.[۹]

  • توزیع جنسیتی

در سریلانکا، توزیع جنسیتی تا حد زیادی متعادل است. در سال 2024، حدود 48.4٪ از جمعیت را مردان و 51.6٪ را زنان تشکیل می‌دهند. این نسبت در گروه‌های سنی مختلف، به‌ویژه در گروه‌های بالای 65 سال، به دلیل امید به زندگی بالاتر زنان نسبت به مردان، به‌وضوح متفاوت است. [۱۰]

در سال 1946، نسبت جنسیتی سریلانکا نزدیک به 104 مرد به ازای هر 100 زن بود.[۱۱] اما با گذشت زمان و بهبود شاخص‌های بهداشتی و امید به زندگی برای زنان، این نسبت به‌تدریج تغییر کرده است. در گروه سنی بالای 65 سال، زنان به‌طور واضح بیشتری نسبت به مردان دارند. این پدیده به‌خصوص در مناطق شهری و مناطقی که امکانات بهداشتی بیشتری وجود دارد، بارزتر است.[۱۲]

  • تغییرات تاریخی هرم جمعیتی
فرزندآوری در سریلانکا، بازیابی از : https://www.indiaodysseytours.com/knows/best-festivals-in-sri-lanka.html

از زمان استقلال سریلانکا در سال 1948، ساختار هرم جمعیتی کشور به‌طور مستمر تغییر کرده است.[۱۳] در دهه‌های اولیه پس از استقلال، نرخ زاد و ولد بالا و نرخ مرگ‌ومیر پایین، باعث ایجاد یک هرم جمعیتی جوان و گسترده شد. جمعیت سریلانکا در دهه‌های 1940 و 1950 با نرخ رشد نزدیک به 2.5٪ افزایش می‌یافت.[۱۴]

در دهه‌های بعد، تغییرات اقتصادی، افزایش سن ازدواج، و سیاست‌های کنترل جمعیت موجب کاهش نرخ باروری شد. این روند تا دهه 1970 و 1980 ادامه داشت و در دهه 2000، سریلانکا به یک نقطه عطف رسید که در آن نرخ باروری به کمتر از نرخ جایگزینی (2.1 فرزند به ازای هر زن) رسید.[۱۵] این امر باعث تغییر شکل هرم جمعیتی شد؛ به‌طوری‌که پایه هرم (جمعیت جوان) به‌تدریج کاهش یافت و جمعیت در سن کار به‌مرورزمان افزایش یافت.

  • پیامدهای اقتصادی و اجتماعی ساختار هرم جمعیتی

ساختار هرم جمعیتی سریلانکا در سال 2024 دارای پیامدهای مهمی برای اقتصاد و سیاست‌گذاری اجتماعی کشور است.[۶] کاهش جمعیت جوان و افزایش جمعیت سالمند، به‌ویژه در مناطق روستایی، باعث ایجاد فشار بر سیستم‌های بازنشستگی، خدمات بهداشتی و مراقبت‌های طولانی‌مدت می‌شود.[۱۶]

به‌عنوان‌مثال، افزایش تعداد افراد سالخورده در سریلانکا نیاز به توسعه سیستم‌های تأمین اجتماعی و مراقبت‌های بهداشتی خاص برای افراد مسن دارد. این در حالی است که کاهش تعداد افراد جوان که نیروی کار فعلی و آینده کشور را تشکیل می‌دهند، می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی در دهه‌های آینده شود. [۱۷]

  • پیش‌بینی آینده هرم جمعیتی (2024-2054)

باتوجه‌به روندهای کنونی، پیش‌بینی می‌شود که جمعیت سریلانکا تا سال 2054 به‌تدریج به‌سمت پیر شدن بیشتر حرکت کند.[۱۸] انتظار می‌رود که نسبت جمعیت افراد بالای 65 سال تا سال 2050 به بیش از 25٪ برسد. این امر به این معناست که سریلانکا تا آن زمان با یک چالش جدی در مدیریت سالمندی جمعیت مواجه خواهد بود.[۱۹]

پیش‌بینی‌های آماری نشان می‌دهند که تا سال 2054، نرخ زاد و ولد در سریلانکا در حدود 1.8 تا 2 فرزند به ازای هر زن ثابت خواهد ماند، درحالی‌که نرخ مرگ‌ومیر به‌تدریج افزایش خواهد یافت. این تغییرات منجر به کاهش رشد جمعیت و حتی احتمال کاهش کلی جمعیت در دهه‌های آینده خواهد شد.[۲۰]

  • تحلیل‌های آماری (نرخ ازدواج، طلاق و نرخ باروری)
ازدواج در سریلانکا، بازیابی از : https://www.indiaodysseytours.com/knows/best-festivals-in-sri-lanka.html

یکی از عوامل کلیدی که به تغییرات در ساختار هرم جمعیتی سریلانکا کمک کرده است، تغییرات در الگوهای ازدواج و طلاق است. در دهه‌های اخیر، میانگین سن ازدواج برای زنان به بیش از 30 سال رسیده است، که نشان‌دهنده تغییرات فرهنگی و اجتماعی در این کشور است. علاوه‌براین، نرخ طلاق در سریلانکا به‌تدریج افزایش یافته است که می‌تواند تأثیرات مهمی بر ساختار خانواده و الگوهای زاد و ولد داشته باشد.[۲۱]

نرخ باروری نیز از عوامل مهمی است که ساختار هرم جمعیتی را شکل داده است. در سال 2024، نرخ باروری سریلانکا به حدود 1.93 فرزند به‌ازای هر زن رسیده است، که نسبت به دهه‌های گذشته کاهش قابل‌توجهی دارد. این کاهش ناشی از افزایش دسترسی به آموزش و خدمات بهداشتی، افزایش آگاهی اجتماعی، و همچنین تغییرات در سیاست‌های جمعیتی و اقتصادی کشور است.[۲۲]

جدول شماره 1. شاخص های جمعیت سریلانکا[۲]

شاخص های جمعیت سال میزان
کل جمعیت کشور (2024) 2024 ۲۳,۱۰۳,۵۶۵
تعداد متولدین ( در هر هزار نفر) 2024 14،391
میزان تولد (Unicef) 2024 18
نرخ باروری برای هر زن 2024 2.1
میزان رشد سالانه جمعیت 2020-2024 0.27%
سن امید به زندگی مردان (Encarta) 2024 74.4 سال
سن امید به زندگی زنان (Encarta) 2024 80.7 سال
متوسط سن جمعیت کشور 2024 33.1
میزان مرگ و میر نوزادان در هزار 2024 5
میزان مرگ و میر زیر پنج سال  (Unicef) 2024 6.2

ویژگی‌های جمعیتی

ویژگی‌های جمعیتی سریلانکا در دهه‌های گذشته به دلیل تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دچار تغییرات عمده‌ای شده است. تا سال ۲۰۲۴، ساختار جمعیتی کشور بازتاب‌دهنده روندهای گسترده‌تری در شهرنشینی، مهاجرت، پیرشدن جمعیت و تغییرات در پویایی خانواده است.[۱۶] رشد جمعیت سریلانکا از اوایل دهه ۱۹۴۰ با نوساناتی همراه بوده است. در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، رشد جمعیت سالانه به حدود ۲.۵٪ رسید و باعث افزایش سریع جمعیت کشور شد.[۱۴] اما از دهه ۱۹۷۰ به این‌سو، به دلیل بهبود خدمات بهداشتی، افزایش سطح آموزش و تغییرات فرهنگی مانند افزایش سن ازدواج، نرخ رشد جمعیت به‌تدریج کاهش یافت. بر اساس آخرین آمار سال ۲۰۲۴، رشد جمعیت سریلانکا به حدود ۰.۶۱٪ کاهش‌یافته است.[۱]

یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش رشد جمعیت، کاهش نرخ باروری بوده است.[۲۳] نرخ باروری که در دهه ۱۹۶۰ به حدود ۵ فرزند به‌ازای هر زن می‌رسید، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱.۹۳ کاهش‌یافته است[۴]. این کاهش عمدتاً به دلیل تغییر در نقش اجتماعی زنان، افزایش سطح آموزش و کاهش تمایل به فرزندآوری در سنین پایین بوده است.

  • ترکیب قومی

سریلانکا از لحاظ قومی یک کشور چند قومیتی است که این ترکیب از گذشته‌های دور تأثیرات مهمی بر سیاست‌ها، فرهنگ و ساختار اجتماعی کشور داشته است. سه گروه قومی عمده سریلانکا شامل سینهالی‌ها، تامیلی‌ها و مسلمانان (عمدتاً از تبار مور) هستند.[۲۴] طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۷۴.۹٪ جمعیت را سینهالی‌ها، ۱۵.۲٪ را تامیلی‌ها و ۹.۳٪ را مسلمانان تشکیل می‌دهند. [۲۵] [۲۶]

سینهالی‌ها بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی کشور متمرکزند، درحالی‌که تامیلی‌ها عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی کشور ساکن هستند.[۲۷] همچنین، جمعیت مسلمان سریلانکا به‌ویژه در مناطق غربی و بخش‌هایی از شرق حضور قابل‌توجهی دارند.[۲۸] جمعیت اقلیت‌های قومی کوچک‌تر نیز شامل مالایی‌ها، بورگرها و وداها است که تأثیرات خود را بر تاریخ و فرهنگ کشور گذاشته‌اند.[۲۹]

  • مهاجرت و پراکندگی جمعیت

مهاجرت داخلی و خارجی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته جمعیت‌شناسی سریلانکا است.[۳۰] روندهای مهاجرتی داخلی معمولاً به سمت شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی هدایت می‌شود، به‌ویژه به سمت کلان‌شهر کلمبو و مناطق حاشیه‌ای آن. [۳۱]این مهاجرت‌ها ناشی از جستجوی فرصت‌های شغلی و شرایط زندگی بهتر است و موجب افزایش نرخ شهرنشینی شده است.[۳۲]

مهاجرت‌های خارجی نیز به‌ویژه در دهه‌های اخیر افزایش‌یافته است. بسیاری از شهروندان سریلانکایی به‌خصوص از طبقات کاری به کشورهای خاورمیانه مهاجرت می‌کنند.[۳۳] این مهاجرت‌های کاری بخش مهمی از درآمدهای ارزی کشور را تشکیل می‌دهد. طبق آمار سال ۲۰۲۴، حدود ۱.۷ میلیون سریلانکایی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که بیشتر آنها در کشورهای حوزه خلیج‌فارس مشغول به کار هستند.[۳۴]

  • نرخ باروری و ازدواج

تغییرات فرهنگی و اقتصادی تأثیرات عمده‌ای بر الگوهای ازدواج و باروری در سریلانکا داشته است.[۳۵] همان‌طور که اشاره شد، نرخ باروری از دهه ۱۹۶۰ به طور پیوسته کاهش‌یافته و در سال ۲۰۲۴ به ۱.۹۳ فرزند به‌ازای هر زن رسیده است. [۳۶]این کاهش به‌ویژه در مناطق شهری محسوس‌تر است که دسترسی به خدمات بهداشتی و برنامه‌های تنظیم خانواده بیشتر است.[۳۷]

سن ازدواج نیز به طور قابل‌توجهی افزایش‌یافته است. درحالی‌که درگذشته بسیاری از زنان سریلانکایی در سنین نوجوانی ازدواج می‌کردند، در سال ۲۰۲۴ میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این روند نه‌تنها نرخ باروری را کاهش داده، بلکه تأثیرات عمده‌ای بر سایر جنبه‌های اجتماعی از جمله مشارکت زنان در نیروی کار داشته است.[۲۳]

  • شاخص‌های بهداشتی

یکی از ویژگی‌های مهم جمعیت‌شناسی سریلانکا بهبود چشمگیر شاخص‌های بهداشتی است. نرخ مرگ‌ومیر که در دهه ۱۹۷۰ حدود ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود، در سال ۲۰۲۴ به حدود ۵.۱ کاهش‌یافته است. [۱۴]همچنین نرخ مرگ‌ومیر نوزادان از ۴۵ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده در سال ۱۹۷۰ به حدود ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد در سال ۲۰۲۴ کاهش‌یافته است.[۱]

امید به زندگی نیز به طور پیوسته افزایش‌یافته است. بر اساس آمار سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان به ۷۴.۴ سال و برای زنان به ۸۰.۷ سال رسیده است.[۱۰] این افزایش امید به زندگی همراه با کاهش نرخ باروری باعث شده است که جمعیت سریلانکا به سمت پیرشدن حرکت کند.

  • پیش‌بینی‌های آینده جمعیت

بر اساس پیش‌بینی‌های جمعیتی، انتظار می‌رود که روند پیرشدن جمعیت سریلانکا در دهه‌های آینده ادامه یابد. کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی باعث شده است که نسبت سالمندان در جمعیت به طور پیوسته افزایش یابد. برآوردها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۳۵، حدود ۲۰٪ از جمعیت سریلانکا را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل خواهند داد.[۷]

از طرف دیگر، انتظار می‌رود که رشد جمعیت کشور همچنان در سطح پایینی باقی بماند و در حدود ۰.۵٪ تا ۰.۶٪ در دهه‌های آینده نوسان کند. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی به‌ویژه دررابطه‌با سیستم‌های بازنشستگی و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد کند.[۳۸]

رشد جمعیت

رشد جمعیت سریلانکا در دهه‌ی گذشته (۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴) 0.25% درصد بوده است.[۳۳] این میزان نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته و مطابق با روند کاهشی رشد جمعیت در سال‌های قبل است. به‌عنوان‌مثال، رشد جمعیت بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ حدود ۱۳ درصد بود. از سال ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، رشد جمعیت سریلانکا حدود ۲.۵ درصد بوده است.[۱۴] اما با گذر زمان و تغییرات اجتماعی و فرهنگی، از جمله افزایش سن ازدواج و تغییر در الگوهای خانوادگی، رشد جمعیت به‌مرور کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت همچنان در حدود ۰.۸ درصد است.[۳۹]

  • عوامل تأثیر گذار بر جمعیت

یکی از عوامل کلیدی کاهش رشد جمعیت در سریلانکا، افزایش سن ازدواج است. درحالی‌که در سال ۱۹۴۶، سن ازدواج در حدود ۱۵ سال بود، امروزه میانگین سن ازدواج به بالای ۳۰ سال رسیده است. این تغییرات نشان‌دهنده‌ی تغییرات عمیق فرهنگی و اجتماعی در کشور است.[۲۱]

  • نرخ مرگ‌ومیر

نرخ مرگ‌ومیر در سریلانکا طی دهه‌های گذشته بهبود چشمگیری داشته است. در دهه‌ی ۱۹۷۰، این نرخ ۸ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر بود که تا سال ۱۹۸۹ به ۵.۵ نفر کاهش یافت. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۴.۵ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر رسیده است.نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز به طور مداوم کاهش‌یافته است.[۲۲] در سال ۱۹۷۱، این نرخ ۴۵ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد بود، اما در سال ۲۰۰۹ به ۱۳ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد رسید. در سال ۲۰۲۴، این نرخ به ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ تولد کاهش‌یافته است که نشان‌دهنده‌ی بهبود کلی در خدمات بهداشتی و رفاهی است هر یک هزار نفر بوده است[۴۰].

جمعیت شهری سریلانکا(2024) ، بازیابی از :https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/#urb

پراکندگی جمعیت

پراکندگی جمعیت در این کشور به طور عمده تحت‌تأثیر الگوهای تاریخی، مهاجرت‌های نژادی و توسعه اقتصادی قرار دارد. [۴۱]الگوی توزیع جمعیت باتوجه‌به گروه‌های قومی و مذهبی در مناطق مختلف کشور نمایانگر تأثیرات عمیق تاریخی و جغرافیایی است. از لحاظ اقتصادی، تمرکز جمعیت در مناطق شهری و مناطق حاصلخیز کشاورزی، به‌ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، بیش از مناطق خشک شمال و شرق کشور دیده می‌شود.[۴۲] بر اساس آمارهای ۲۰۲۴، جمعیت کل این کشور حدود 23 میلیون نفر است که به‌صورت نابرابر میان گروه‌های قومی و مذهبی توزیع شده است.[۴۳]

  • توزیع جغرافیایی جمعیت و ترکیب نژادی

۱. سینهالی‌ها (Sinhalese) 

  - جمعیت: ۱۵.۵ میلیون نفر (۷۰.۲٪ از کل جمعیت)[۲۷]

  - توزیع جغرافیایی: سینهالی‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین گروه قومی کشور، بیشتر در مناطق مرکزی و جنوبی سکونت دارند. استان‌های ساباراگامووا، جنوب و مرکز، هسته اصلی جمعیتی آن‌ها هستند. شهرهای کندی و گاله نمونه‌های بارز این تمرکز هستند. در نواحی غربی و جنوبی، شهرهای کلمبو و دهیوالا نیز اقلیتی قابل‌توجه از سینهالی‌ها دارند که نشان‌دهنده نقش مهم آن‌ها در زندگی شهری است.

  - مذهب و زبان: مذهب غالب در این گروه بودیسم تراوادا است، و زبان رسمی آن‌ها سینهالی است. این گروه، هویت فرهنگی و تاریخی خود را به سلطنت‌های باستانی سریلانکا و همچنین تأثیرات فرهنگی بودیسم نسبت می‌دهد.[۴۴]

۲. تامیل‌ها (Tamils) 

  - جمعیت: ۲.۵ میلیون نفر (۱۱.۲٪ از جمعیت کل)

  - تامیل‌های سریلانکایی: ۱.۹ میلیون نفر 

  - تامیل‌های هندی: ۶۰۰ هزار نفر 

  - توزیع جغرافیایی: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً در مناطق شمالی و شرقی سکونت دارند. شبه‌جزیره جفنا و بخش‌های باتیکولا (Batticaloa) از مهم‌ترین مراکز جمعیتی این گروه به شمار می‌آیند. این تمرکز نشانگر حضور تاریخی پادشاهی‌های تامیل در شمال کشور است.  [۴۵]

 تامیل‌های هندی که بیشتر در قرن نوزدهم برای کار در مزارع چای به این کشور مهاجرت کرده‌اند، در مناطق کوهستانی مرکزی مانند نورالیا (Nuwara Eliya) و ارتفاعات کندی پراکنده هستند.[۲۴]

  - مذهب و زبان: تامیل‌های سریلانکایی عمدتاً هندو هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که یکی از دو زبان رسمی کشور است. گروه‌های تامیل‌های هندی نیز بیشتر به زبان تامیل صحبت می‌کنند و در برخی مناطق، به مذهب مسیحیت گرایش دارند.

۳. مسلمانان مور (Moors) 

  - جمعیت: حدود ۲.۱۵ میلیون نفر (۹.۷٪ از کل جمعیت)[۴۶]

یک خانواده مسلمان مور در کلمبو ( 1906) ، بازیابی از : https://asiffhussein.com/articles-in-roar/how-muslims-lived-in-colombo-many-moons-ago-asiff-hussein/

  - توزیع جغرافیایی: مسلمانان بیشتر در سواحل شرقی و شمال غربی متمرکز هستند. در بخش‌های منار (Mannar) و امپاری (Ampara)، مسلمانان به ترتیب ۴۵٪ و بیشترین اقلیت قومی را تشکیل می‌دهند. آن‌ها همچنین در نواحی تجاری و شهری مانند کلمبو پراکنده‌اند.[۴۷]

  - مذهب و زبان: مسلمانان مور عمدتاً سنی‌مذهب هستند و به زبان تامیل صحبت می‌کنند که با برخی واژه‌های عربی آمیخته است.

۴. بورگرها (Burghers) 

  - جمعیت: حدود ۴۴ هزار نفر (۰.۲٪ از جمعیت)[۴۸]

  - توزیع جغرافیایی: این گروه که از نسل پرتغالی‌ها و هلندی‌های مستعمره‌نشین قرون گذشته هستند، بیشتر در مناطق شهری مانند کلمبو و گاله زندگی می‌کنند. [۴۹]

  - مذهب و زبان: بورگرها به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند و از لحاظ مذهبی بیشتر پیروان کلیسای کاتولیک و پروتستان هستند.

۵. مالایی‌ها (Malays) 

  - جمعیت: حدود ۶۲ هزار نفر (۰.۳٪ از جمعیت)[۵۰]

  - توزیع جغرافیایی: مالایی‌ها بیشتر در مناطق شهری و به‌ویژه در کلمبو و غرب کشور زندگی می‌کنند. آن‌ها از نسل مهاجرانی هستند که در دوره استعمار هلندی و بریتانیایی به این جزیره آورده شدند.

  - مذهب و زبان: مالایی‌ها به زبان مالایی صحبت می‌کنند و بیشتر مسلمان سنی هستند.[۵۱]

۶. وادها (Veddas) 

  - جمعیت: کمتر از ۱٪ جمعیت (چند هزار نفر)[۵۲]

  - توزیع جغرافیایی: این گروه بومی که قدیمی‌ترین ساکنان جزیره محسوب می‌شوند، در نواحی جنگلی و کوهستانی شرقی زندگی می‌کنند.[۵۲] 

  - مذهب و زبان: وادها بیشتر به شیوه‌های سنتی شکار و گردآوری غذا زندگی می‌کنند و به زبان وادایی که در حال انقراض است، صحبت می‌کنند.

  • توزیع جمعیت بر اساس مناطق جغرافیایی

۱. شبه‌جزیره جفنا 

جفنا ، سریلانکا ، بازیابی از : https://www.tripadvisor.com/Attractions-g304135-Activities-c47-t10-Jaffna_Northern_Province.html

  این منطقه خشک که در شمال کشور قرار دارد، عمدتاً مسکونی توسط تامیل‌های سریلانکایی است و مرکز تاریخی پادشاهی‌های تامیل بوده است. بیش از ۹۵٪ جمعیت این منطقه را تامیل‌ها تشکیل می‌دهند.[۵۳]

۲. مناطق مرکزی و کوهستانی 

  نواحی کوهستانی مرکزی مانند کندی و نورالیا محل تمرکز تامیل‌های هندی است که در مزارع چای مشغول به کار هستند. این مناطق همچنین جایگاه تاریخی حکومت‌های سینهالی بوده و جمعیت زیادی از این قوم در آنجا سکونت دارند.[۵۴]

۳. سواحل شرقی

سواحل شرقی جزیره از نواحی چند قومیتی بوده و محل سکونت مسلمانان، تامیل‌ها و سینهالی‌ها است. شهرهایی مانند باتیکولا و ترینکومالی (Trincomalee) از مناطق مهم مسلمانان و تامیل‌ها در این نواحی هستند.[۵۵]

۴. سواحل جنوبی و غربی 

  نواحی ساحلی جنوب و غرب، از جمله مناطق پرجمعیت و اقتصادی کشور هستند. شهرهایی مانند کلمبو، گاله، و دهیوالا مراکز عمده جمعیتی سینهالی‌ها هستند و اقلیتی از تامیل‌ها و مسلمانان نیز در این مناطق سکونت دارند.[۵۶]

۵. مناطق شمال غربی 

  مناطق ساحلی شمال غرب مانند منار، عمدتاً محل سکونت مسلمانان و تامیل‌ها است. این مناطق در تاریخ معاصر بیشتر به‌عنوان نواحی مهاجرپذیر از شمال هند و جنوب هند شناخته شده‌اند.[۵۷]

الگوهای پراکندگی جمعیت در ۲۰۲۴ نشان‌دهنده تداوم الگوهای تاریخی و فرهنگی این کشور است. هر گروه نژادی و مذهبی در مناطق خاص جغرافیایی با توزیع مشخصی متمرکز شده‌اند که این مسئله تأثیرات عمیقی بر ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این سرزمین دارد.

جدول شماره 2. درصد جمعیت در شهر و روستا

درصد جمعیت روستایی 2024 82.3
درصد شهرنشینی 2024 17.9
میزان رشد سالانه شهرنشینی 2024 0/3-
پر جمعیت­‌ترین شهرها کلمبو، دهیوالا و ماهارگاما

زبان

زبان یکی از مهم‌ترین عوامل هویت‌بخش در جوامع بشری و تعیین‌کننده مرزهای اجتماعی و فرهنگی در بسیاری از کشورهاست. سریلانکا نیز از این قاعده مستثنا نیست. این کشور با جمعیتی متنوع از نظر قومی و فرهنگی، در طول تاریخ با چالش‌های ناشی از تنوع زبانی روبه‌رو بوده است. [۵۸]

1.ترکیب زبانی در سریلانکا: وضعیت کنونی(2024)

در سال ۲۰۲۴، زبان‌های اصلی سریلانکا شامل سه زبان سینهالی، تامیل و انگلیسی است.[۵۹] سینهالی زبان اکثریت مردم این کشور است و در مناطق جنوبی و مرکزی سریلانکا غالب است. [۶۰]درحالی‌که تامیل به‌عنوان زبان دوم، در مناطق شمالی و شرقی سریلانکا که عمدتاً محل زندگی اقلیت تامیل است، رواج دارد. زبان انگلیسی نیز به‌عنوان زبان رابط و زبان دوم رسمی کشور، نقش کلیدی در تعاملات میان قومی و اجتماعی ایفا می‌کند.[۶۱]

جدول ۱: توزیع زبانی جمعیت سریلانکا (۲۰۲۴)[۶۲]

مناطق اصلی سکونت درصد گویشوران زبان
جنوب و مرکز 74% سینهالی
شمال و شرق 15% تامیل
سراسر کشور 10% انگلیسی
زبان سینهالی [۶۳]


زبان سینهالی که زبان اکثریت مردم سریلانکا ست، بیشترین تأثیر را در تعیین هویت ملی این کشور دارد.[۶۴] این زبان که تنها در سریلانکا مورد استفاده قرار می‌گیرد، به دلیل محدودیت جغرافیایی، به‌عنوان یکی از زبان‌های کوچک جهان شناخته می‌شود. از سوی دیگر، تامیل که در میان تامیل‌های سریلانکا و سایر کشورهای آسیای جنوبی مانند هند، مالزی و سنگاپور رایج است، در مناطق شمال و شرق سریلانکا استفاده می‌شود.[۶۵]

۲. تقسیم‌بندی جغرافیایی بر اساس زبان

زبان در سریلانکا نه‌تنها نماد هویت قومی است، بلکه یکی از عوامل تعیین‌کننده تقسیمات جغرافیایی نیز محسوب می‌شود. مناطق جنوبی و مرکزی سریلانکا عمدتاً سینهالی‌زبان هستند،[۶۶] درحالی‌که مناطق شمالی و شرقی تحت سلطه تامیل‌ها قرار دارند. این تقسیم‌بندی جغرافیایی - زبانی، تا حد زیادی نتیجه تاریخچه‌ای از تنش‌های قومی و سیاسی است.[۶۷]

مقایسه آماری: (۱۹۹۰-۲۰۲۴)

- ۱۹۹۰: در این سال، مناطق شمالی و شرقی سریلانکا به دلیل درگیری‌های نظامی و جنگ داخلی، تحت کنترل گروه‌های تامیل قرار داشتند و در نتیجه زبان تامیل در این مناطق بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفت. همچنین، در این سال‌ها زبان سینهالی به‌عنوان تنها زبان رسمی کشور تأثیر زیادی بر جدایی زبانی داشت.[۶۸]

-۲۰۲۴: با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ داخلی، اکنون تعاملات زبانی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها افزایش‌یافته است. بااین‌حال، همچنان این تقسیم‌بندی جغرافیایی و زبانی در بسیاری از مناطق کشور مشهود است.[۶۹]

آموزش در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://island.lk/international-mother-language-day-and-multilingual-education-in-sri-lanka/

۳. نقش زبان در آموزش و فرهنگ

یکی از تأثیرات مهم زبان بر جغرافیای انسانی سریلانکا در زمینه آموزش و فرهنگ قابل‌مشاهده است. آموزش ابتدایی و متوسطه در سریلانکا به دو زبان سینهالی و تامیل انجام می‌شود و دانش‌آموزان می‌توانند زبان مادری خود را برای تحصیل انتخاب کنند.[۷۰] اما این سیستم دوگانه آموزشی، اگرچه به حقوق زبانی اقلیت‌ها احترام می‌گذارد، به شکاف‌های اجتماعی و قومی دامن زده است.[۷۱]

در سال ۲۰۲۴، همچنان نظام آموزشی سریلانکا به دو زبان رسمی ادامه دارد.[۷۲] اگرچه دولت تلاش‌هایی برای ترویج هر دو زبان در میان شهروندان انجام داده است، اما نرخ دانش‌آموزانی که به هر دو زبان سینهالی و تامیل مسلط باشند، همچنان پایین است. این موضوع به‌ویژه در مناطق مرزی میان شمال و جنوب که ترکیبی از اقوام سینهالی و تامیل زندگی می‌کنند، تأثیرات اجتماعی و سیاسی قابل‌توجهی دارد.[۷۳]

مقایسه آماری: (۲۰۰۰-۲۰۲۴)

-۲۰۰۰: در این سال، اکثر مدارس در مناطق تامیل‌نشین تنها به زبان تامیل آموزش می‌دادند و دانش‌آموزان این مناطق دسترسی محدودی به منابع آموزشی به زبان سینهالی داشتند.

- ۲۰۲۴: با گذر زمان، تلاش‌هایی برای گسترش دسترسی به آموزش دو‌زبانه انجام شده است، اما همچنان اکثر مدارس در مناطق شمالی و شرقی به زبان تامیل تدریس می‌کنند و دانش‌آموزان این مناطق تسلط کمتری به زبان سینهالی دارند[۷۲]

۴. تنش‌های سیاسی ناشی از زبان

در تاریخ معاصر سریلانکا، زبان به یکی از عوامل کلیدی در بروز تنش‌های سیاسی تبدیل شده است. در دهه ۱۹۵۰، تصویب قانون رسمی شدن زبان سینهالی به‌عنوان تنها زبان رسمی کشور، موجی از اعتراضات را در میان جامعه تامیل به وجود آورد. این قانون موجب شد تا تامیل‌ها در بسیاری از جنبه‌های اجتماعی و اداری کشور احساس تبعیض کنند.[۷۴]

باوجود اصلاحات قانونی در دهه ۱۹۷۰ و به‌رسمیت‌شناختن زبان تامیل به‌عنوان زبان رسمی دوم، همچنان مسئله زبان یکی از مباحث سیاسی و اجتماعی سریلانکا است. تامیل‌ها همچنان به دسترسی نابرابر به فرصت‌های شغلی و اداری معترض‌اند و از این نظر زبان سینهالی را ابزاری برای سلطه‌جویی سیاسی می‌دانند. [۷۵]

مقایسه آماری: (۱۹۵۰-۲۰۲۴)

-۱۹۵۰: قانون رسمی شدن زبان سینهالی به‌عنوان تنها زبان رسمی کشور، به شکل‌گیری تنش‌های قومی و سیاسی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها منجر شد و یکی از عوامل اصلی بروز جنگ داخلی بود.[۷۶]

-۲۰۲۴: با پایان جنگ و اصلاحات قانونی، اکنون زبان تامیل در بسیاری از مناطق رسمی شده است، اما همچنان تامیل‌ها از تبعیض‌های زبانی در برخی از مناطق دولتی و اداری شکایت دارند.[۳۸]

۵.نقش زبان انگلیسی به‌عنوان زبان رابط

انگلیسی، به‌عنوان زبان رابط در سریلانکا، نقش مهمی در کاهش تنش‌های زبانی و قومی ایفا می‌کند. [۷۷]درحالی‌که سینهالی و تامیل به‌عنوان زبان‌های رسمی کشور در اسناد دولتی و رسمی استفاده می‌شوند، زبان انگلیسی همچنان به‌عنوان زبان دوم در نظام آموزشی و اداری کشور حضور دارد و نقش مهمی در تعاملات بین اقوامی بازی می‌کند.[۷۸]

در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۰ درصد از جمعیت سریلانکا به زبان انگلیسی تسلط دارند و این زبان در بسیاری از بخش‌های اقتصادی، تجاری و آموزشی کشور نقش کلیدی ایفا می‌کند. به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند کلمبو و کندی، زبان انگلیسی به‌عنوان زبان‌اصلی ارتباطات بین‌المللی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.[۷۹]

مقایسه آماری: (۱۹۹۰-۲۰۲۴)

-۱۹۹۰: در این سال، زبان انگلیسی عمدتاً در میان نخبگان و طبقات بالای جامعه رواج داشت و اکثر مردم به آن دسترسی نداشتند.

- ۲۰۲۴: با گسترش آموزش زبان انگلیسی در مدارس و دانشگاه‌ها، اکنون درصد بیشتری از مردم به این زبان تسلط دارند و از آن به‌عنوان ابزاری برای پیشرفت شغلی و اقتصادی استفاده می‌کنند.

شبکه های اجتماعی و دولت سریلانکا(2024) ، بازیابی از : https://www.slhcaust.org/youth-dialogue-2024-click-to-progress-youth-for-smarter-sri-lanka/

۶. تأثیر زبان بر روابط اجتماعی

زبان در سریلانکا نه‌تنها عاملی برای تعیین هویت فردی و قومی است، بلکه به طور مستقیم بر روابط اجتماعی و فرهنگی نیز تأثیر دارد.[۸۰] در سال ۲۰۲۴، با وجود تلاش‌های دولت برای ترویج همبستگی زبانی، همچنان بسیاری از تعاملات اجتماعی بر اساس هویت زبانی شکل می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال، جوامع سینهالی‌زبان تمایل دارند با سینهالی‌ها روابط نزدیکی داشته باشند و تامیل‌ها نیز اغلب در شبکه‌های اجتماعی و خانوادگی خود محدود می‌شوند.

بااین‌حال، در مناطق شهری و توریستی، به‌ویژه در کلمبو، تعاملات بین‌زبانی بیشتر است و افراد به‌راحتی به هر سه زبان سینهالی، تامیل و انگلیسی صحبت می‌کنند. این موضوع به‌ویژه در نسل جوان سریلانکا بیشتر مشاهده می‌شود که تمایل دارند از محدودیت‌های زبانی عبور کنند و در دنیای چند‌زبانی زندگی کنند.[۸۱]



نویسنده : نرگس شکوری

نیز نگاه کنید به

جغرافیایی جمعیتی در چین؛ جغرافیای انسانی روسیه؛ جغرافیای انسانی سودان؛ جغرافیای انسانی اردن؛ جغرافیای انسانی ژاپن؛ جغرافیای انسانی کانادا؛ جغرافیای انسانی کوبا؛ جغرافیای انسانی لبنان؛ جغرافیای انسانی تونس؛ جغرافیای انسانی ساحل عاج؛ جغرافیای انسانی مالی؛ جغرافیای انسانی افغانستان؛ جغرافیای انسانی تایلند؛ جغرافیای انسانی آرژانتین؛ جغرافیای انسانی فرانسه؛ جغرافیای انسانی اسپانیا؛ جغرافیای انسانی اوکراین؛ جغرافیای انسانی سوریه؛ جغرافیای انسانی قطر؛ جغرافیای انسانی امارات متحده عربی؛ جغرافیای انسانی اتیوپی؛ جغرافیای انسانی سیرالئون؛ جغرافیایی جمعیتی در چین؛ جغرافیایی انسانی سنگال؛ جغرافیای انسانی زیمبابوه؛ جغرافیای انسانی بنگلادش؛ جغرافیای انسانی مصر

کتابشناسی

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Population of Sri Lanka. 2024 demographics: density, ratios, growth rate, clock, rate of men to women. (n.d.). https://www.populationof.net/sri-lanka/[۱]
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Department of Census and Statistics. (n.d.). http://www.statistics.gov.lk/Notice/SLFigures
  3. ↑ Sri Lanka Fertility rate, 1950-2022. (2022). Knoema.[۲] ‌
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ De Silva, W., & De Silva, R. (2023). Sri Lanka Statistical Review Department of Census and Statistics, Sri Lanka Growth and Structural Changes of Sri Lankan Population During Coming Decades with Special Reference to Youth and Elderly. 2. [۳]
  5. ↑ Sri Lanka - Age Dependency Ratio, Young (% Of Working-age Population) - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2023 Historical. (2024). Tradingeconomics.com.[۴] ‌
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Fund., M. (2024). The Impact of Aging on Growth. IMF Staff Country Reports, 2024(076). [۵] ‌
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Healthy Aging in Sri Lanka: Stay Strong, Stay Active (2024 Guide) | Nestle Health Science Sri Lanka. (2024). Nestlehealthscience.lk. [۶]
  8. ↑ Country Profiles | Demographic Changes. (2024). Population-Trends-Asiapacific.org. [۷]
  9. ↑ Sri Lanka Percent of Population Over 65 Yearly Analysis: World Development Indicators | YCharts. (2022). Ycharts.com; YCharts. [۸]
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ A Gender Equity Report SRI LANKA. (2023). /04/SriLanka-Gender-Report-website.pdf ‌
  11. ↑ Fertility and Nuptiality 1 Ageing PoPulAtion of Sri lAnkA EmErging issuEs, nEEds and policy implications thematic report based on Census of Population and Housing 2012. (n.d.). [۹]
  12. ↑ Sri Lanka - Urban Population - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2022 Historical. (n.d.). Tradingeconomics.com. .[۱۰] ‌
  13. ↑ South Eastern University of Sri Lanka | SEUSL. (n.d.). Www.seu.ac.lk. [۱۱] ‌
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ۱۴٫۳ Update, A., & Lanka, S. (2015). AsiAn Development BAnk Country Gender Assessment. [۱۲]
  15. ↑ History of Sri Lanka - Independent Ceylon (1948–71) | Britannica. [۱۳](n.d.). ‌
  16. ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Budget 2024: Sri Lanka’s road to economic recovery? (n.d.). Orfonline.org.
  17. ↑ Elder Care in Sri Lanka: Are we Prepared for the Future? (n.d.). Www.cepa.lk. [۱۴]/ ‌
  18. ↑ International Journal of Current Science Research and Review. (2024). [۱۵] ‌
  19. ↑ Population by DS division and age, 2022. (n.d.). [۱۶] ‌
  20. ↑ CENTRAL BANK OF SRI LANKA. (n.d.). [۱۷] ‌
  21. ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Premchand Dommaraju. (2023). Age Gap Between Spouses in South and Southeast Asia. 0192513X2311556–0192513X2311556. [۱۸] ‌
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ Declining fertility rates put prosperity of future generations at risk. (2024). OECD.[۱۹] ‌
  23. ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Gao, P., Xie, Y., Song, C., Cheng, C., & Ye, S. (2023). Exploring detailed urban-rural development under intersecting population growth and food production scenarios: Trajectories for China’s most populous agricultural province to 2030. Journal of Geographical Sciences, 33, 222-244.[۲۰]
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Sujitha, B. D., Parkavi, M., Gomathi, T., Devi, V., & Kalaivani, V. (2020). Chera, Chola, Pandiya: Using Historical Mining To Identify The Tamil Kingdoms Data Sets Within Larger Social, Political, And Economic Practices Of Early South India.[۲۱]
  25. ↑ Sri Lanka: Full Country Dossier. (2024). https://www.opendoors.org/research-reports/country-dossiers/WWL-2024-Sri-Lanka-Full-Country-Dossier.pdf ‌
  26. ↑ Ethnic Groups in Sri Lanka | Study.com. (2021). Study.com. https://study.com/academy/lesson/ethnic-groups-in-sri-lanka.html ‌
  27. ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ Pathirage, J. (2023). Locating the community in a study on immigrant context: The case of Sri Lankan Sinhalese immigrants in Australia. Learning Communities: International Journal of Learning in Social Contexts.
  28. ↑ Subchi, I., Zulkifli, Z., Latifa, R., & Sa'diyah, S. (2022). Religious Moderation in Indonesian Muslims. Religions.[۲۲]
  29. ↑ Prajjval Pratap Singh, Kumar, S., Nagarjuna Pasupuleti, Weerasooriya, P. R., George van Driem, Kamani Hemamala Tennekoon, Rai, N., Gyaneshwer Chaubey, & Ranasinghe, R. (2023). Reconstructing the population history of Sinhalese, the major ethnic group in Śrī Laṅkā. IScience, 26(10),[۲۳]. ‌
  30. ↑ Recent trends of labour migration in Sri Lanka | Daily FT. (n.d.). https://www.ft.lk/columns/Recent-trends-of-labour-migration-in-Sri-Lanka/4-746819
  31. ↑ Navodya, L. M. G. & Department of Social Statistics, University of Kelaniya. (2021). A study on labour migration, remittances and economic growth in Sri Lanka [Conference Proceeding]. In 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021 (pp. 19–22). 7th National Research conference on Applied Social Statistics – NRCASS 2021. http://repository.kln.ac.lk/jspui/bitstream/123456789/26371/1/NRCASS%202021%2004.pdf
  32. ↑ Department of Immigration and Emigration. (n.d.). http://www.immigration.gov.lk/index_e.php
  33. ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ World Bank Open Data. (n.d.-d). World Bank Open Data. https://data.worldbank.org/indicator/SM.POP.NETM?locations=LK
  34. ↑ Moseley, M. (2015). Maternal and Child Health Services.[۲۴]
  35. ↑ Dasgupta, S., & Robinson, E. (2022). Attributing changes in food insecurity to a changing climate. Scientific Reports, 12.[۲۵]
  36. ↑ Brabaharan, S., Veettil, S., Kaiser, J., Rau Raja Rao, V., Wattanayingcharoenchai, R., Maharajan, M., Insin, P., Talungchit, P., Anothaisintawee, T., Thakkinstian, A., & Chaiyakunapruk, N. (2022). Association of Hormonal Contraceptive Use With Adverse Health Outcomes. JAMA Network Open, 5.[۲۶]
  37. ↑ Lin, P. Z., & Meissner, C. (2020). Health vs. Wealth? Public Health Policies and the Economy During Covid-19. NBER Working Paper Series.[۲۷]
  38. ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka. (2024). https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌
  39. ↑ Perera, E. L. S. J., UNFPA Sri Lanka, Department of Census and Statistics, Sri Lanka, & UNFPA Sri Lanka Strategic Communications & Advocacy Team. (2017). Fertility and Nuptiality 1 Ageing Population of Sri Lanka: Emerging issues, needs and policy implications [Thematic Report]. https://srilanka.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/UNFPA%20Ageing%20Monograph%20Report_0.pdf
  40. ↑ Statista. (2024, July 11). Crude death rate South Asia 2024, by country. https://www.statista.com/statistics/615643/crude-death-rate-in-south-asia-by-country/#:~:text=In%202024%2C%20Sri%20Lanka%20had,per%201%2C000%20of%20the%20population.
  41. ↑ Miao, K., & Wang, Z. (2019). Neighbor-Induction and Population-Dispersion in Differential Evolution Algorithm. IEEE Access, 7, 146358-146378.[۲۸]
  42. ↑ Khattab, N., & Modood, T. (2015). Both Ethnic and Religious: Explaining Employment Penalties Across 14 Ethno-Religious Groups in the United Kingdom. Journal for the Scientific Study of Religion, 54, 501-522.[۲۹]
  43. ↑ Sri Lanka Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer. (n.d.). https://www.worldometers.info/demographics/sri-lanka-demographics/
  44. ↑ Xu, X., Genovese, P. V., Zhao, Y., Liu, Y., Woldesemayat, E. M., & Zoure, A. N. (2022). Geographical Distribution Characteristics of Ethnic-Minority Villages in Fujian and Their Relationship with Topographic Factors. Sustainability.[۳۰]
  45. ↑ Minority Rights Group. (2024c, April 12). Tamils in Sri Lanka - Minority rights group. https://minorityrights.org/communities/tamils/[۳۱]
  46. ↑ FGM/C Research Initiative. (2024, March 15). - FGM/C Research Initiative. Fgmcri Research Initiative. https://www.fgmcri.org/country/sri-lanka/[۳۲]
  47. ↑ Hicks, J. (2022). The Princess and the Prophet: The Secret History of Magic, Race, and Moorish Muslims in America by Jacob S. Dorman (review). Nova Religio, 26, 120-121.[۳۳]
  48. ↑ Project, J. (n.d.-a). Burgher in Sri Lanka. https://joshuaproject.net/people_groups/16543
  49. ↑ Brewer, E. D. C., & Luckmann, T. (2022). Invisible Religion. The SAGE Encyclopedia of the Sociology of Religion.[۳۴]
  50. ↑ APiCS Online -            Survey chapter: Sri Lankan Malay. (n.d.). https://apics-online.info/surveys/66
  51. ↑ Tanjung, Y., Hardiyansyah, M. R., & Nababan, S. A. (2022). Malay Deli in North Sumatra: History and Today’s Existence. Journal of Education, Society & Multiculturalism, 3, 115-131.[۳۵]
  52. ↑ ۵۲٫۰ ۵۲٫۱ Jayashantha, P., & Johnson, N. (2016). Oral Health Status of the Veddas—Sri Lankan Indigenous People. Journal of Health Care for the Poor and Underserved, 27, 139-147.[۳۶]
  53. ↑ Surendran, S., Tharsan, A., Sivabalakrishnan, K., Arthiyan, S., Eswaramohan, T., Raveendran, S., & Ramasamy, R. (2023). Wolbachia infection is widespread in brackish and fresh water Aedes albopictus (Diptera: Culicidae) in the coastal Jaffna peninsula of northern Sri Lanka. Journal of Vector Borne Diseases, 60(1), 172-178.[۳۷]
  54. ↑ None. (2012). Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy.[۳۸]
  55. ↑ Bİlge, G., Filiz, H., Yapıcı, S., Tarkan, A., & Vilizzi, L. (2019). A Risk Screening Study on the Potential Invasiveness of Lessepsian fishes in the South-Eastern Coasts of Anatolia. Acta Ichthyologica et Piscatoria.[۳۹]
  56. ↑ Herath, M., Jayathilaka, T.K.G.A., Azamathulla, H., Mandala, V., Rathnayake, N., & Rathnayake, U.S. (2023). Sensitivity Analysis of Parameters Affecting Wetland Water Levels: A Study of Flood Detention Basin, Colombo, Sri Lanka. Sensors (Basel, Switzerland), 23.[۴۰]
  57. ↑ Chandran, C., & Bhattacharya, P. (2023). Tourist's level of awareness and attitude about destination ecotourism development: a case study of Munnar, Kerala, India. Environment, Development and Sustainability.[۴۱]
  58. ↑ Joshi, P. M., Santy, S., Budhiraja, A., Bali, K., & Choudhury, M. (2020). The State and Fate of Linguistic Diversity and Inclusion in the NLP World. Annual Meeting of the Association for Computational Linguistics, 6282-6293.[۴۲]
  59. ↑ www.omn.am - Languages Of Sri Lanka. (2024). Www.omn.am. https://www.omn.am/About/browse/Documents/languages%20of%20sri%20lanka.pdf ‌
  60. ↑ Ma, Y., Li, H., Liu, Z., & Wu, X. (2019). Research on Language Distribution Prediction Based on ARIMA Model
  61. ↑ Meyer, C. F. (2023). English Corpus Linguistics.[۴۳]
  62. ↑ countrymeters.info. (n.d.). Sri Lanka population (2024) live — Countrymeters. https://countrymeters.info/en/Sri_Lanka
  63. ↑ AI Model Name. (2024, September 9). Description of the image. [Image]. Retrieved from [URL if applicable].
  64. ↑ Lasanthika, C., Wanigasuriya, K., Hettiaratchi, U., Amarasekara, T., & Goonewardena, C. S. E. (2023). Psychometric properties of End Stage Renal Disease-Adherence Questionnaire-Sinhalese version among patients receiving haemodialysis.[۴۴]
  65. ↑ Srinivasan, R., Babu, A. B. K. A., Balasubramanian, P. L., & Sharma, R. (2023). Ancient science and tamil heritage: Exploring the interdisciplinary connections for research and revival.[۴۵]
  66. ↑ Rodrigo, A., Kuruppuarachchi, K., & Pathmeswaran, A. (2015). Validation of the Beck Depression Inventory II among the Sinhalese speaking population in Sri Lanka. Sri Lanka Journal of Psychiatry, 6, 20.[۴۶]
  67. ↑ Devyatkin, P. (2022). Environmental Détente: U.S.-Russia Arctic science diplomacy through political tensions. The Polar Journal, 12, 322-342.[۴۷]
  68. ↑ Uyangoda, J. & East-West Center. (2007). Ethnic conflict in Sri Lanka: changing dynamics. In Policy Studies (Vol. 32). East-West Center Washington. https://www.eastwestcenterwashington.org/publications
  69. ↑ Nazliben, K. K., Renneboog, L., & Uduwalage, E. (2024). Social diversity on corporate boards in a country torn by civil war. Journal of Business Ethics. https://doi.org/10.1007/s10551-024-05624-z
  70. ↑ Hamroyev, A., & Jumayeva, H. (2023). Effectiveness criteria and experimental results of designing students' creative activities in primary class mother tongue education. E3S Web of Conferences.[۴۸]
  71. ↑ Montes, A. N., Mears, D., & Stewart, E. A. (2020). Racial and Ethnic Divides in Privatized Punishment: Examining Disparities in Private Prison Placements. Justice Quarterly.[۴۹]
  72. ↑ ۷۲٫۰ ۷۲٫۱ Situational Analysis of Bilingual Education Approach (English Medium Instruction) in Sri Lankan Government and Government-Assisted Schools: Towards Informed Policy Recommendations NATIONAL EDUCATION COMMISSION 1ST FLOOR, BLOCK 5, BMICH, COLOMBO 07, SRI LANKA. (n.d.). Retrieved September 9, 2024, from https://nec.gov.lk/wp-content/uploads/2024/07/RP_GE_2024_Situational-Analysis-of-Bilingual-Education-Approach-in-Sri-Lankan-Government-and-Government-Assisted-Schools-1.pdf ‌
  73. ↑ Dassanayake, N. (2024). Language Politics in Sri Lanka: Linguistic purism, cultural pluralism and identity. South Asia Research. https://doi.org/10.1177/02627280241264375
  74. ↑ Gaul, A. (2017). Security, Sovereignty, Patriotism—Sinhalese Nationalism and the State in Sri Lankan History Textbooks. Ethnopolitics, 16, 161-178.[۵۰]
  75. ↑ DeVotta, N. & Merl Storr. (2022). Standardization and ethnocracy in Sri Lanka. United Nations University World Institute for Development Economics Research. https://www.wider.unu.edu/sites/default/files/Publications/Working-paper/PDF/wp2022-86-standardization-and-ethnocracy-in-Sri-Lanka.pdf
  76. ↑ Sri, in. (2019). Root causes of the ethnic conflict in Sri Lanka | Tamil Guardian. Tamilguardian.com. https://www.tamilguardian.com/content/root-causes-ethnic-conflict-sri-lanka ‌
  77. ↑ Sioufi, R., & Bourhis, R. (2017). Acculturation and Linguistic Tensions as Predictors of Quebec Francophone and Anglophone Desire for Internal Migration in Canada. Journal of Language and Social Psychology, 37, 136-159.[۵۱]
  78. ↑ Welch, D. (2020). Consumption and teleoaffective formations: Consumer culture and commercial communications. Journal of Consumer Culture, 20, 61-82.[۵۲]
  79. ↑ Sri Lanka to implement ‘English for All’ initiative by 2030: president. (2023, November 17). EconomyNext. https://economynext.com/sri-lanka-to-implement-english-for-all-initiative-by-2030-president-140372/[۵۳]
  80. ↑ Grillo, H., & Enesi, M. (2022). Impact, importance, types, and use of non-verbal communication in social relations. *Linguistics and Culture Review*.[۵۴]
  81. ↑ Belinskaya, E., Martsinkovskaya, T., Orestova, V., Kiseleva, E., & Kriger, E. (2020). Dynamics of sociocultural and linguistic identity in the process of socialisation in a multicultural society. Global Journal of Sociology: Current Issues.[۵۵]
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=جغرافیای_انسانی_سریلانکا&oldid=62824»