جغرافیای انسانی ساحل عاج

از دانشنامه ملل
نسخهٔ تاریخ ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۱۴ توسط Toktam (بحث | مشارکت‌ها)

ساحل عاج(Côte d'Ivoire) یکی از کشورهای مهم غرب آفریقا است که از نظر جغرافیای انسانی ترکیبی متنوع از قومیت‌ها، زبان‌ها و دین‌ها دارد. مطالعه جغرافیای انسانی این کشور به دلیل تأثیرات آن بر توسعه اقتصادی و اجتماعی بسیار حائز اهمیت است. نکات برجسته‌ای مانند جمعیت جوان، رشد شهرنشینی و چالش‌های مهاجرت داخلی و بین‌المللی، این کشور را به موضوعی جذاب برای تحلیل در سال ۲۰۲۴ تبدیل کرده است.

ساختار هرم جمعیتی

هرم جمعیتی ساحل عاج نشان‌دهنده توزیع سنی جوان است، با نرخ زادوولد بالا که آینده‌ای پرجمعیت‌تر را پیش‌بینی می‌کند.

o جمعیت فعلی و ده سال قبل:

طبق آخرین آمار در سال ۲۰۲۴، جمعیت ساحل عاج به حدود ۲۹.۵ میلیون نفر رسیده است که در مقایسه با سال ۲۰۱۴ که ۲۳.۷ میلیون نفر بود، افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد. [۱]افزایش حدود ۲۴.۵ درصدی در این مدت به‌خوبی نشان‌دهنده رشد بالای جمعیت در این کشور است.[۲]

o هرم سنی و توزیع جمعیت:

طبق داده‌های اخیر، بیش از ۶۰ درصد از جمعیت زیر 25 سال سن دارند.[۳] گروه سنی زیر 15 سال، 41 درصد از کل جمعیت را تشکیل می‌دهد. [۴]این در حالی است که جمعیت بالای 65 سال تنها 4.2 درصد از کل جمعیت را شامل می‌شود.[۵]

o  مقایسه با هرم‌های سنی گذشته و پیش‌بینی آینده:

در سال 2014، جمعیت زیر 15 سال حدود 43 درصد بود که کاهش اندکی داشته است، اما همچنان جمعیت جوان ساحل عاج بسیار چشمگیر است.[۶] پیش‌بینی می‌شود تا سال 2035، جمعیت ساحل عاج به 38 میلیون نفر برسد، با افزایش نسبی در گروه‌های سنی جوان و میان‌سال.[۷]

o  تأثیرات اقتصادی و اجتماعی:

این ساختار جمعیتی جوان ، چالش‌ها و فرصت‌هایی را برای دولت به همراه دارد.[۸] از یک سو، نیروی کار فراوان می‌تواند به توسعه اقتصادی کمک کند، اما از سوی دیگر، نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش‌های آموزش و بهداشت برای بهره‌برداری کامل از این جمعیت جوان احساس می‌شود.[۹] علاوه بر این، رشد سریع جمعیت می‌تواند فشار زیادی بر زیرساخت‌های شهری، مسکن و اشتغال وارد کند.[۱۰] دولت باید برنامه‌ریزی دقیقی برای مدیریت این رشد جمعیتی داشته باشد و از فرصت‌های موجود در این ساختار سنی برای توسعه همه‌جانبه کشور استفاده کند.[۱۱]

ویژگی های جمعیتی

ترکیب قومی، زبانی و مهاجرت در ساحل عاج بسیار متنوع است که تأثیرات عمیقی بر ساختار اجتماعی و فرهنگی این کشور دارد.[۱۲]

o ترکیب قومی و زبانی:

ساحل عاج بیش از 60 قوم مختلف دارد. بزرگ‌ترین گروه‌های قومی شامل بائول (20.1٪)، سنیوفو (16.6٪)، و مالینکه (10.5٪) هستند. [۱۳]زبان رسمی کشور فرانسوی است، اما بیش از 70 زبان بومی در سراسر کشور صحبت می‌شود.[۱۴] [۱۵]

o الگوهای مهاجرت داخلی و بین‌المللی:

مهاجرت داخلی به‌ویژه از مناطق روستایی به شهرهای بزرگ مانند آبیجان و بواکه روبه‌افزایش است. [۱۶]مهاجران بین‌المللی نیز، به‌ویژه از کشورهای همسایه مانند بورکینافاسو و مالی، نقش مهمی در اقتصاد ساحل عاج ایفا می‌کنند.[۱۷] در حال حاضر، حدود 12 درصد از جمعیت کشور را مهاجران خارجی تشکیل می‌دهند.[۱۸]

o  سطح تحصیلات و سواد:

نرخ سواد در سال 2024 حدود 50.4 درصد است.[۱۹] بااین‌حال، تفاوت‌های زیادی میان مناطق شهری و روستایی و همچنین بین مردان (61%) و زنان (41%) وجود دارد.[۲۰] سطح تحصیلات در مناطق شهری بالاتر است و تحصیلات زنان در این مناطق روند روبه‌رشدی دارد.[۲۱]

o وضعیت بهداشت و امید به زندگی:

امید به زندگی در ساحل عاج به طور متوسط 59 سال است که نسبت به دهه گذشته افزایش‌یافته است.[۲۲] بهبود نسبی در دسترسی به خدمات بهداشتی و کاهش نرخ مرگ‌ومیر نوزادان (از 63 در هر 1000 تولد در سال 2014 به 56 در 2024) از جمله دلایل این افزایش است.[۲۳] [۲۰]

o الگوهای ازدواج و طلاق:

ازدواج در سنین پایین همچنان در ساحل عاج رایج است، با میانگین سنی ازدواج زنان در 18 سالگی.[۲۴]

رشد جمعیت

رشد جمعیت در ساحل عاج یکی از بالاترین نرخ‌های رشد در آفریقاست.[۲۵] این نرخ به دلیل افزایش زادوولد و کاهش مرگ‌ومیر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

o نرخ رشد جمعیت فعلی و روندهای گذشته:

در سال 2024، نرخ رشد جمعیت ساحل عاج 2.5 درصد است [۲۶]که نسبت به سال 2014 (2.6 درصد) کمی کاهش‌یافته است. [۲۷]بااین‌وجود، کشور همچنان در حال تجربه رشد جمعیتی قابل‌توجهی است. در دهه 2000، این نرخ بالای 3 درصد بود،[۲۸] اما کاهش نرخ زادوولد و مهاجرت‌های کنترلی موجب کاهش تدریجی آن شده است.

o عوامل مؤثر بر رشد جمعیت:

عوامل اصلی تأثیرگذار بر رشد جمعیت شامل نرخ بالای زادوولد (4.7 تولد در هر زن)، کاهش مرگ‌ومیر نوزادان و دسترسی بهتر به مراقبت‌های بهداشتی است.[۲۶] همچنین مهاجرت‌های بین‌المللی به‌ویژه از کشورهای همسایه مانند بورکینافاسو و مالی بر رشد جمعیت تأثیر دارد.[۲۹]

o سیاست‌های جمعیتی دولت و تأثیر آن‌ها:

دولت ساحل عاج از سیاست‌هایی برای کنترل رشد جمعیت از جمله برنامه‌های بهداشت باروری و افزایش سطح آموزش زنان حمایت می‌کند.[۳۰] بااین‌وجود، تأثیر این سیاست‌ها هنوز محدود است و بخش زیادی از جمعیت به برنامه‌های کنترلی دسترسی ندارند.

o پیش‌بینی‌های رشد جمعیت و چالش‌های آینده:

بر اساس پیش‌بینی‌ها، تا سال 2050 جمعیت ساحل عاج به حدود 50 میلیون نفر خواهد رسید.[۳۱] این افزایش جمعیت، چالش‌های بزرگی از جمله نیاز به مسکن، زیرساخت‌های بهداشتی و آموزشی، و شغل را برای دولت به همراه خواهد داشت.[۳۲]

پراکندگی جمعیت

پراکندگی جمعیت در ساحل عاج تحت‌تأثیر عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی قرار دارد. بیشتر جمعیت در مناطق شهری متمرکز است، درحالی‌که مناطق روستایی کمتر پرجمعیت هستند.[۳۳]

o الگوهای توزیع جمعیت:

در سال 2024، حدود 51 درصد از جمعیت ساحل عاج در مناطق شهری زندگی می‌کنند. [۳۳]شهر آبیجان به‌تنهایی بیش از 20 درصد از جمعیت کشور را در خود جای‌داده است.[۳۴] تراکم جمعیت در این منطقه حدود 1300 نفر در هر کیلومترمربع است. [۳۴]در مقابل، مناطق روستایی مانند شمال شرقی کشور تراکم جمعیتی کمتری دارند، با حدود 40 نفر در هر کیلومترمربع.[۳۵]

o عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی:

عوامل جغرافیایی مانند دسترسی به منابع آب و زمین‌های کشاورزی نقش مهمی در توزیع جمعیت دارند.[۳۶] همچنین، مهاجرت به شهرهای بزرگ به دلیل فرصت‌های شغلی و زیرساخت‌های بهتر موجب تمرکز جمعیت در مناطق شهری شده است.[۳۷]

o مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت:

بیشترین تمرکز جمعیتی در جنوب کشور و به‌ویژه در ناحیه لاگونی قرار دارد.[۳۸] از سوی دیگر، مناطق شمالی و مرکزی کشور که بیشتر بر کشاورزی و دامداری متکی هستند، کم‌جمعیت‌تر هستند.[۳۹]

o چالش‌های توزیع نامتوازن جمعیت:

توزیع نامتوازن جمعیت منجر به چالش‌هایی از جمله تراکم بالا در شهرها، کمبود خدمات عمومی در مناطق پرجمعیت، و مهاجرت جوانان از روستاها به شهرها شده است. [۴۰]این الگوی مهاجرتی می‌تواند منجر به خالی‌شدن روستاها و کاهش تولید کشاورزی شود.[۴۱]

شهرنشینی و روستانشینی

شهرنشینی در ساحل عاج در دهه‌های اخیر به‌شدت افزایش‌یافته است، درحالی‌که مناطق روستایی با چالش‌های متعدد اقتصادی و اجتماعی مواجه هستند.

o  نسبت جمعیت شهری به روستایی و روند تغییرات:

در سال 2024، بیش از 51 درصد از جمعیت ساحل عاج در مناطق شهری زندگی می‌کنند،[۳] درحالی‌که این رقم در سال 2014 حدود 48 درصد بود.[۴۲] افزایش نرخ شهرنشینی، به‌ویژه در شهرهایی مانند آبیجان و یاموسوکرو، به دلیل فرصت‌های شغلی و دسترسی به زیرساخت‌های بهتر رخ‌داده است.[۳۴]

o الگوهای شهرنشینی و رشد کلان‌شهرها:

شهر آبیجان به‌عنوان پایتخت اقتصادی ساحل عاج رشد سریعی را تجربه کرده و اکنون بیش از 6 میلیون نفر جمعیت دارد.[۳۴] شهرهای بزرگ دیگری مانند بواکه و یاموسوکرو نیز رشد جمعیتی قابل‌توجهی داشته‌اند.[۴۳]

o چالش‌های شهرنشینی:

رشد سریع شهرنشینی چالش‌های متعددی را به همراه دارد. حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی در مناطق اطراف شهرها، مشکلاتی از جمله کمبود مسکن، دسترسی محدود به آب و برق، و بیکاری را افزایش داده است.[۴۴] همچنین، تراکم ترافیک و آلودگی هوا در شهرهای بزرگ به بحران‌های زیست‌محیطی دامن زده است.[۴۵]

o وضعیت مناطق روستایی و چالش‌ها:

مناطق روستایی ساحل عاج با مشکلاتی مانند کمبود زیرساخت‌های آموزشی و بهداشتی، کاهش تولید کشاورزی، و مهاجرت جوانان به شهرها مواجه‌اند.[۴۶] این مناطق نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان برای توسعه اقتصادی و اجتماعی هستند.

o سیاست‌های دولت در توسعه شهری و روستایی:

دولت ساحل عاج برنامه‌هایی برای توسعه متوازن شهری و روستایی در نظر گرفته است.[۴۷] افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل‌ونقل و کشاورزی در مناطق روستایی و بهبود شرایط زندگی در حاشیه شهرها از جمله اقدامات دولت است.[۴۸]

جغرافیای انسانی ساحل عاج در سال 2024 ترکیبی پیچیده از عواملی چون رشد سریع جمعیت، مهاجرت داخلی و بین‌المللی، و تغییرات الگوهای شهری و روستایی است[۴۹]. با چالش‌هایی همچون شهرنشینی سریع، توزیع نامتوازن جمعیت، و نیاز به زیرساخت‌های بهتر، آینده توسعه این کشور به سیاست‌های مؤثر دولت در مدیریت این تغییرات وابسته است.


نیز نگاه کنید به

جغرافیای انسانی اتیوپی، جغرافیای انسانی اردن، جغرافیای انسانی اسپانیا، جغرافیای انسانی افغانستان، جغرافیای انسانی امارات متحده عربی، جغرافیای انسانی اوکراین، جغرافیای انسانی آرژانتین، جغرافیای انسانی بنگلادش، جغرافیای انسانی تاجیکستان، جغرافیای انسانی تایلند، جغرافیای انسانی تونس، جغرافیای انسانی چین، جغرافیای انسانی روسیه ،جغرافیای انسانی زیمبابوه، جغرافیای انسانی ژاپن، جغرافیای انسانی سریلانکا، جغرافیای انسانی سنگال، جغرافیای انسانی سودان، جغرافیای انسانی سوریه، جغرافیای انسانی سیرالئون، جغرافیای انسانی فرانسه، جغرافیای انسانی قزاقستان، جغرافیای انسانی قطر، جغرافیای انسانی کانادا، جغرافیای انسانی کوبا، جغرافیای انسانی گرجستان، جغرافیای انسانی لبنان، جغرافیای انسانی مالی، جغرافیای انسانی مصر.

کتابشناسی

  1. Population Pyramids of the World from 1950 to 2100. (2024). PopulationPyramid.net.[۱]
  2. Ibrahima, B. & Directeur Exécutif du RGPH 2014. (n.d.). Recensement Général de la Population et de l’Habitat 2014. [۲]
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Côte d’Ivoire Population (2024) - Worldometer. (n.d.). [۳]/
  4. Perspective Monde. (n.d.)[۴]
  5. Statista. (2024, February 28). Population totale de la Côte d’Ivoire 2014-2028
  6. PRINCIPAUX RESULTATS DU RGPH 2014. (n.d.). Retrieved September 24, 2024, from [۵]
  7. Population Pyramids of the World from 1950 to 2100. (n.d.). PopulationPyramid.net.[۶]
  8. Du Trésor, D. G. (n.d.). SITUATION ECONOMIQUE ET FINANCIERE - CÔTE D’IVOIRE | Direction générale du Trésor
  9. Economic and political overview in the Ivory Coast. (n.d.).[۷]
  10. Côte d’Ivoire - ISS African Futures. (n.d.)[۸]
  11. plan.gouv.ci. (2024)[۹]. Ministère de l’Économie, du Plan et du Développement. Gouv.c
  12. Odimegwu, C. O., & Yemi Adewoyin. (2022). The Routledge handbook of african demography. Routledge.p 278
  13. Ivory Coast Ethnic Groups | Study.com. (2024). Study.com.
  14. Cicg, & Cicg. (n.d.). JOURNEE INTERNATIONALE DE LA LANGUE MATERNELLE : LE GOUVERNEMENT MISE SUR L’UTILISATION DES LANGUES MATERNELLES POUR AMELIORER LA QUALITE DES ENSEIGNEMENTS (MINISTRE MARIATOU KONE). GOUV.CI.[۱۰]
  15. Agence Ecofin. (2024). Enseignement bilingue : la Côte d’Ivoire passe de 37 à 380 écoles. Agence Ecofin.[۱۱]
  16. Bonayi Hubert Dabiré, & Kando Amédée Soumahoro. (2023). Migration and Inequality in the Burkina Faso–Côte d’Ivoire corridor. Springer EBooks, 223–245
  17. Teye, J., Awumbila, M., Centre for Migration Studies, & University of Ghana. (n.d.). FACTORS OF MIGRATION AND URBANIZATION IN AFRICA. In University of Ghana [Journal-article][۱۲]
  18. Country - Cote d’Ivoire. (2024). Unhcr.org.[۱۳]
  19. Cote d’Ivoire: Education Country Brief. (2024). Unesco.org.[۱۴]
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ World Bank Open Data. (2024). World Bank Open Data.[۱۵]
  21. REDUCCIÓN DE LA TASA DE ANalfabetismo: EL MINISTERIO DE EDUCACIÓN NACIONAL Y ALFABETIZACIÓN Y LA FUNDACIÓN DIDIER DROGBA COMPARTEN SUS ESFUERZOS. (2024). GOBIERNO DE CI; GOUV.CI Portal oficial del Gobierno de Costa de Marfil.[۱۶]
  22. Life Expectancy of Côte d’Ivoire 1950-2024 & Future Projections. (n.d.).[۱۷]
  23. Côte d’Ivoire Demographics 2024 (Population, Age, Sex, Trends) - Worldometer. (n.d.).[۱۸]
  24. Côte d’Ivoire. (2023, October 19). Girls Not Brides
  25. BOUTILLIER, J. L. (2022). CROISSANCE DÉMOGRAPHIQUE ET CROISSANCE ÉCONOMIQUE EN COTE D’IVOIRE. In Cah. O.R.S.T.O.M.. Sér. Sci. Hum.: Vol. VIII (Issue 1)
  26. ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ Ivory Coast Population 2024 (Live). (2024). Worldpopulationreview.com.
  27. Ibrahima, B. & Directeur Exécutif du RGPH 2014. (n.d.-b). Recensement Général de la Population et de l’Habitat 2014
  28. Picouët, M., & Sandron, F. (2002). L’impact de la croissance démographique sur le développement : évolution d’une idée. In books.openedition.org. IRD Éditions.[۱۹]
  29. Burkina Faso – Côte d’Ivoire. (n.d.). MIDEQ - Migration for Diversity and Equality
  30. Réseau Africain de Recherche en santé de la reproduction, FAAPPD, Organisation de la Sociciété Civile (OSC), Organisation Non Gouvernementale (ONG), Ministère de la Femme Famille et Enfant (MFFE), & Programme National S. (2021). LOI SUR LA SANTÉ DE LA REPRODUCTION EN CÔTE D’IVOIRE : ON DIT QUOI ? 100 ANS APRÈS OÙ EN SOMMES-NOUS ? (1920-2021).[۲۰]
  31. Pyramides des âges pour le monde entier de 1950 à 2100. (n.d.). PopulationPyramid.net.[۲۱]
  32. Côte d’Ivoire - CAHF | Centre for Affordable Housing Finance Africa. (2023, December 5). CAHF | Centre for Affordable Housing Finance Africa
  33. ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ Côte d’Ivoire Population (2024) - Worldometer. (2024). Worldometers.info.[۲۲]
  34. ۳۴٫۰ ۳۴٫۱ ۳۴٫۲ ۳۴٫۳ Abidjan, Cote dIvoire Metro Area Population 1950-2024. (2024).[۲۳]
  35. Ivory Coast - Rural Population - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2023 Historical. (2024). Tradingeconomics.com.[۲۴]
  36. BTI 2023 Côte d’Ivoire Country Report. (n.d.). BTI 2023.
  37. ONU-Habitat Côte d’Ivoire. (2023). Rapport pays 2023 ONU-Habitat Côte d’Ivoire
  38. Food-producing agriculture Abidjan-Lagunes : An ambitious project for food security around Abidjan. | Agrisud english language. (2024). Agrisud.org. [۲۵]
  39. Côte d’Ivoire summary | Britannica. (n.d.). Www.britannica.com.[۲۶]
  40. ZANOU, C. B. (n.d.). VERS UNE POLITIQUE DE POPULATION EN CôTE-D’IVOIRE. Unknown.[۲۷]
  41. Brama, K., Guéladio, C., Valentin, H. P., Brigit, O., Kaspar, W., Peter, O., & Marcel, T. (2022). Vulnérabilité et résilience des populations riveraines liées à la pollution des eaux lagunaires de la métropole d’Abidjan, Côte d’Ivoire. VertigO, Hors-série 3.
  42. REPUBLIQUE DE CÔTE D’IVOIRE. (2022). RECENSEMENT GENERAL DE LA POPULATION ET DE L’HABITAT 2021 RESULTATS GLOBAUX DEFINITIFS.[۲۸]
  43. Yamoussoukro, Ivory Coast population 2024. (n.d.). [۲۹]
  44. Cicg, & Cicg. (n.d.-a). EMPLOIS: LE GOUVERNEMENT ESTIME LE TAUX DE CHOMAGE a 25%. GOUV.CI. htt
  45. Pollution / Côte d’Ivoire | Interactive Country Fiches. (n.d.)[۳۰]
  46. La société civile ivoirienne alerte sur les problèmes liés à l’étalement des villes en Côte d’Ivoire et les conséquences néfastes sur les territoires villageois et la sécurité alimentaire durable | ALERTE Foncier. (n.d.)[۳۱]
  47. IDOM - INDEPENDENT PROFESSIONAL SERVICES COMPANY. (2023, November 30). Integral Management Plan for the Ivory Coast - IDOM. IDOM.[۳۲]
  48. (2024) PRETAG Côte d’Ivoire  / News  - IMPRESS - Impact of research in the South. (n.d.)[۳۳]
  49. Charbit, Y., Robin, N., Ouedraogo, D., Brou, K., Traore, S., Gonzales, G., Petit, V., Tall, S. M., Bouly De Lesdain, S., & Laudereau, C. (2019). MIGRATIONS AFRICAINES. In CERPAA CERPOD ORSTOM, Université de Poitiers, & MIGRINTER-C.N.R.S., REVUE EUROPEENNE DES MIGRATIONS INTERNATIONALES (Vol. 10, Issue 3).

نرگس شکوری