نقاشی اسپانیا

نقاشی در کشور اسپانیا شامل هنر رمانسک، گوتیک (قرن 12 و 13)، رنسانس و مانریسم (16 تا 14)، سبک‌های نقاشی( باروک، روکوکو، نئوکلاسیک، رمانتیسیزم، رئالیسم، امپرسیونیسم، کوبیسم، سورئالیسم، انتراعی است که در ذیل شرح داده شده است:

هنر رمانسک

در اسپانیا هنر رمانسک (Romansque) یا رُمی‌وار، همچون نامش برگرفته از هنر رومِ متاخر بود. از بهترین فرسک‌ها و نقاشی‌های دیواری این دوران می‌توان به کلیسای ناحیه وای دِبوی (Vall deboi) در کاتالونیا اشاره کرد. بسیاری از این آثار در قرن بیستم یافت شدند.

نمونه‌های مناسبی از هنر رمانسک Castillian را می‌توان در فرسک‌هایی که در سان ایزیدورو (San isidoro) واقع در لئون و نقاشی‌هایی از سان بائودرلیو (san bauderlio) در کاستیاس د برلانگا (castillas de berlanga) مشاهده کرد. جنبه‌های مذهبی در آثار این دوره به چشم می‌خورد و سعی در انتزاعی نشان دادن خطوط و عمق نمایی از شاخصه‌های این دوره است که همگی از هنر رومی‌متاخر، و از هنر بیزانسی اقتباس یافته است.

گوتیک (قرن 12 و 13)

در این دوره اسپانیا همگام با سایر نقاط اروپای غربی و شمالی به الهام پذیری از هنر رومی‌متقدم پرداخت. سبک گوتیک(Gothic) از فرانسه آغاز شد و بعد در ایتالیا پی گرفته شد. شاخصه دیگری که در هنر این دوران به کار رفت، استفاده از المان‌های سبک مودخار است که سبب شد بعضی از نقش مایه‌های هنر اسلامی و عربی وارد آن شود. از نقاشان بزرگ این عصر می‌توان از لوئیس بوراسا (Luis Borrassa) یاد کرد.

رنسانس و مانریسم (16 تا 14)

با بالا گرفتن سطح مبادلات تجاری، سیاسی میان اسپانیا و فلاندر از اواسط قرن 15، در دوره رنسانس (Renaissance) اسپانیا شدیدا تحت تاثیر نقاشی هلند قرار گرفت که این موضوع سبب شکل گیری مکتب نقاشان اسپانیایی فلمانی (Hispano-flemish) شد. هنرمندانی همچون فرناندو گالگو (Fernando gallego)، بارتولومه برمخو (Bartolome Bermejo)، پدرو بوگوئت (Pedro berrguet) و خوان د فلاندس (Juan de Flandes) در این مکتب آثاری را آفریدند.

در پایان دوره رنسانس، کم کم هنر اروپا وارد مرحله‌ای کوتاه می‌شود که از آن به عنوان دوره‌ی شیوه گرایی یاد می‌کنند. این سبک در اسپانیا تحت تاثیر دو عامل قرار داشت، یکی از تاثیرات ترکیب هنر فلمانی و ایتالیایی و دیگر ویژگی‌های محلی و بومی‌مناطق اسپانیا که سبب خلق شیوه‌هایی شخصی در آثار نقاشان این دوره از هنر اسپانیا شد. منطقه‌ای از اسپانیا که به سبب نزدیکی آن به ایتالیا بیشترین تاثیر را از هنر این کشور پذیرفت، والنسیا بود.

از هنرمندان اسپانیایی که بیشتر توجهشان به ایتالیا معطوف بود، می‌توان به فرناندو یانز لا آلمدینا (Fernando Yanez la almedina) و فرناندو لیانوس (Fernando Lianos) اشاره کرد که تحت تاثیر هنرمندانی همچون رافائل و پیومبو (Piombo) قرار داشتند. سایر مناطق اسپانیا بیشتر تحت تاثیر نقاشان فلمانی قرار داشت. فضای حاکم بر هنر اسپانیای این دوره، به خصوص در سلطنت فیلیپ دوم، به شدت مذهبی بود و فیلیپ سعی داشت تا نقاشی را به شدت از مفاهیم نمادی و انتزاعی تهی کرده و به دنبال همه فهم کردن آثار در میان مردم بود. از این رو، هنرمند صاحب سبک مانریسم(mannerism)، ال گرکو مغضوب او واقع شد؛ چرا که هنر متعالی وی در خدمت افکار و عقاید فیلیپ نبود.

از نقاشان دیگر اسپانیا در دوره شیوه گرایی، می‌توان به ویثنت خوان ماسیپ (Vicente Juan Masip) و پسر او خوان دِ خوانِس (Juan de Juanes) و همین طور به خوان کورا د ویوار (Juan Correa de Vivar) اشاره کرد. اما مردمی‌ترین هنرمند این عصر، لوئیس د مورالس (Luis de Morales) بود که نگاه مذهبی در آثارش به شدت غلیظ بود.

سبک‌های نقاشی در اسپانیا

باروک (قرن17)

سبک باروک در اسپانیا، قابل بازیابی از https://theconversation.com/jesus-earthly-dad-st-joseph-often-overlooked-is-honored-by-fathers-day-in-many-catholic-nations-184524

دوره باروک(Baroque)، یکی از بزرگترین فصل‌های هنر جهان است. این دوره نه تنها یک سبک هنری، بلکه شیوه‌ای از زندگی است. با پایان قرن شانزدهم، به خصوص در ایتالیا دوره رنسانس به پایان می‌رسد و سبک شیوه گرایی ( مانریسم ) ترویج پیدا می‌کند. در این دوره ایتالیایی‌ها قدم در راه جدیدی می‌گذارند. اروپا مشکلات زیادی در قرن شانزدهم داشت و تغییر ضروری به نظر می‌رسید. پیامد‌های افکار لوتر (Luther) و به پاخاستن مردم برای اصلاحات، موجب تغییرات اساسی شد. کلیسای کاتولیک از پذیرش جامعه پروتستان‌ها امتناع می‌کرد و برای بقای خود، دستیابی به نظم و نگرشی نوین را لازم می‌دانست؛ بنابراین برای بیان نگرش ونظریات خود، دستیابی به یک زبان بصری جدید را لازم می‌دید. از این رو، نقاشی و مجسمه سازی تبدیل به پایگاهی برای ترویج عقاید و نظریات آن‌ها شد و این موضوع سبب حمایت هنرمندان و رشد هنر گشت.

کلمه باروک برای اولین بار در قرن 19 مورداستفاده قرار گرفت. این کلمه از لغت berueco که معنای مروارید نامنظم و بی قاعده را می‌دهد، گرفته شده است. در آغاز از دوره باروک به عنوان پلی میان دوره رنسانس و نئوکلاسیک یاد می‌شد، اما این تعبیر نادرستی است و دوره باروک نقشی به مراتب مهمتر در تاریخ هنر ایفا کرد. اگر هنر کلاسیک بر پایه عقل انسانی نهاده شده بود، باروک احساس آدمی‌را مبنای کار خود قرار داده بود. این راه با سبک روکوکو ادامه پیدا کرد و با رمانتیسیسم به اوج رسید. در دوره باروک، رنگ‌ها اهمیت بیشتری یافتند؛ در حالی که در دوره‌ی رنسانس، خطوط مهمتر بودند. نور در نقاشی‌های دوره رنسانس، واضح و روشن بود ولی در دوره باروک بر اساس وضعیت سایه تغییر می‌کرد. اولین بار ما این پدیده را در کار‌های کارا واجیو مشاهده می‌کنیم. نکته دیگری که دوره باروک را از دوره رنسانس متمایز می‌کند، استفاده از شیوه‌هایی برای نمایش پرسپکتیو است. در دوره رنسانس معمولا از محاسبات ریاضی و هندسی برای القای عمق استفاده می‌شد؛ در حالی که در دوره باروک از شیوه‌های دیگری همچون نور و سایه و یا جلو و عقب کردن پیکره‌ها در بوم برای القای عمق استفاده می‌شد. نکته دیگر قرار گرفتن شخصیت اصلی در مرکز بوم در دوره رنسانس بو، در حالی که این نکته در ترکیب بندی‌های باروک به کار نمی‌رفت.

از نقاشان بزرگ سبک باروک اسپانیا می‌توان به ولاثکِث، ثورباران (Zurbaran)، ژوزف دِ ریبِرا (Josepe de Ribera) و بارتولومه استبان موریو (Bartolome esteban murllo) اشاره کرد. در عصر باروک اسپانیا، ما دو دسته از آثار را شاهد هستیم. در ابتدا آثاری که تحت تاثیر کارهای کاراواجیو خلق شد و در آن‌ها رنگ‌های تیره با کنتراست‌های شدید و بازی با نور فراوان و موضوعات مذهبی دیده می‌شود، و دسته دوم که تحت تاثیر هنرمندان فلامانی مثل روبن (Ruben) و ون دایک (Van Dyck) آفریده شدند و در آن‌ها از رنگ‌های درخشان و روشن تر، که به صورت خالص به کار می‌رفتند، استفاده می‌شد.

روکوکو

سبک روکوکو در اسپانیا، قابل بازیابی ازhttps://www.14thstreetantiques.com/antique-rococo-restored-spanish-painting-of-the-madonna/

بسیاری اعتقاد دارند که همان طور که مانریسم از دل رنسانس بیرون آمد ٰسبک روکوکو نیز زاده‌ی سبک باروک است، و در حقیقت روکوکو، گونه تکامل یافته سبک باروک است. اما به هر روی روکوکو به عنوان سبکی مستقل در تاریخ هنر مطرح می‌شود. تفاوت بارز سبک روکوکو و باروک رامی‌توان در بی تفاوت بودن این سبک نسبت به مسائل دینی دانست، در حالی که سبک باروک به سبب خواستگاهش، شدیدا به این مسئله پایبند است. از این روی سبک روکوکو را هنر خاص طبقه اشراف می‌دانند.

در نقاشی‌های این دوره نمایش لذت انسان از زندگی به صورت قاعده در آمده است. این سبک اساساً از فرانسه آغاز شده و تدریجاً به نقاط دیگر اروپا انتشار یافت. موضوعات مورد علاقه در این دوره نمایش مهمانی‌های مجلل خارج از شهر، خانم‌ها، رقص و پایکوبی و نمایش لحظات عاشقانه بود که همگی در راستای القای لذت انسانی است. از هنرمندان شاخص این سبک در اسپانیا می‌توان از لوئیس پارِت ای آلکاثار (Luis Paret y alcazar) و آنتونیو کارنیسرو (Antonio Carnicero) یاد کرد.

نئوکلاسیک

سبک نئوکلاسیک در اسپانیا، برگرفته از ویکی‌گالری، قابل بازیابی ازhttps://www.wikigallery.org/wiki/painting_264757/Henrietta-Mary-Ward/The-despair-of-Henrietta-Maria-over-the-death-of-her-husband-King-Charles-I

سقوط خاندان سلطنتی فرانسه در سال 1789 بر اثر انقلابی که طبقه متوسط جامعه با اعتراض‌هایش به سیستم سیاسی و اجتماعی بر پا کرد، سبب خروج قدرت از دست طبقه‌ی اشراف شد. بنابراین سبک روکوکو که اختصاص به طبقه اشراف داشت، باید جای خود را به سبک جدیدی می‌داد. در این زمان بود که " دیدِرو " صحبت از رجعت به هنر باستان را به میان آورد. وجود مشکلات سیاسی و اجتماعی پس از انقلاب در فرانسه سبب پیدایش زبانی معتدل برای بیان وقایع شد.

انقلابیون سعی داشتند تا هر گونه نشانه‌ای از رژیم سلطنتی گذشته را در هنر پاک کنند. آن‌ها سعی در بیان مفاهیمی‌همچون اتحاد و هم گرایی، اخلاقیات و اصول مدنی در آثارشان داشتند؛ از این رو آثاری با مضمون جمهوری رم مناسب به نظر می‌رسید.

کشف آثار باستانی به زیر خاکستر رفته در پومپِی (Pompeya) از امپراتوری رم در سال‌های 1719 تا 1748 کمک بزرگی به احیای هنر کلاسیک و تشکیل مکتب نئوکلاسیک کرد. هنرمندان نئوکلاسیک با نفی احساس گرایی دوره باروک و تجمل گرایی و راحت طلبی روکوکو، در صدد احیای هنری بر مبنای عقلانیت برآمدند. آغاز این حرکت نیز از فرانسه بود، ولی به زودی در سراسر اروپا انتشار یافت. از هنرمندان معروف اسپانیا در این سبک می‌توان به ماریانو سالوادور مایلا (Mariano Salvador maella) و خوزه آپاریثیو (Jose aparicio) و خوزه دِ ماد روزا (Jose de mad razo) اشاره کرد.

رمانتیسیزم (قرن 18)

رمانتیسیزم در اسپانیا، قابل بازیابی ازhttps://en.artsdot.com/@@/8XY384-Francisco-De-Goya-Charles-IV-of-Spain-and-his-family

این مکتب به عنوان اولین مکتب پیشرو در تاریخ هنر شناخته می‌شود و دری است به سوی عصر جدیدی از هنر و مقدمه‌ای بر هنر مدرن. بعد از سقوط ناپلئون، رمانتیسیسم راهی برای بیان دیدگاه‌های انقلابی نسل جوان بود. در حقیقت رمانتیسیزم را می‌توان عصر غلبه تاریکی دانست و این مسئله در تابلو‌های نقاشی نمود کامل دارد. آن‌ها عقیده داشتند که هنر نباید به آن اندازه که نئوکلاسیک‌ها می‌گفتند، قاعده مند و انعطاف‌ناپذیر باشد.

بیان زیبایی در هنر تنها هدف نیست، بلکه بیان احساسات سبب پیدایش افقی به مراتب بازتر در برابر انسان می‌شد. بیان یک احساس تاریک و نازیبا، به مراتب مهم تر از به تصویر کشیدن واقعه ایی روزمره است. نمایش عظمت طبیعت و غلبه آن بر انسان، موضوعی مهم در نقاشی‌های عصر رمانتیسیسم است. در حقیقت رمانتیست‌ها نگرشی نو را وارد هنر غرب کردند که شباهت بیشتری به هنر شرق داشت و تاکنون در هنر آن‌ها دیده نشده بود؛ مگر در بعضی موارد در هنر رم شرقی مشاهده می‌شود. علاقه‌ی هنرمندِ سبک رمانتیک برای بیان حقیقت درونش، ولو به شرط تلخ بودن، ‌دغدغه اصلی او محسوب می‌شد. این نگرش را بیش از پیش، می‌توان در کار‌های فرانسیسکو گویا مشاهده کرد.

رئالیسم (قرن19)

سبک رئالیسم در اسپانیا، قابل بازیابی ازhttps://app.fta.art/artwork/7912d0e41926544342e9cd98641503711d2dccc9

در حدود قرن 19 در پی عواقب حاصله از انقلاب صنعتی که موجب کار زنان و کودکان در ساعت‌های طولانی و شرایط دهشتناک زندگی و خانه‌های ناسالم شده بود، کم کم سبکی جدید در هنر جای رمانتیسیسم را گرفت. این مکتب که منعکس کننده وقایع زندگی روزمره می‌باشد، به سبک واقع گرایی یا رئالیسم معروف شد. در این مکتب موضوعات اجتماعی اهمیت ویژه‌ای یافته و نمایش خستگی انسان‌ها از زندگی، موضوعی اساسی در نقاشی شد. برای هنرمند رئالیست نه آرمان طلبی دوره‌ی نئوکلاسیک مطرح بود و نه احساس گرایی دوره رمانتیسیسم، بلکه تنها می‌خواستند وجدان بیدار جامعه باشند و با دقت در زندگی روزمره، کاستی‌ها و مشقت‌های مردمان را به تصویر بکشند. آن‌ها در نمایش واقعیت هیچ ملاحظه‌ای نداشتند و برای زیبا نشان دادن محیط پیرامونشان اصراری نمی‌ورزیدند. هنرمندان این سبک گاهی از فلسفه برای بیان مشکلات و تیرگی‌های موجود در سطح اجتماع انسانی استفاده می‌کردند. برخی آثار گویا را مقدمه‌ای برای نهضت رئالیسم می‌توان دانست. از دیگر نقاشان اسپانیایی می‌توان به ادواردو روسالِس (Eduardo Rosales) و فرانسیسکو پرادیلا اورتیث (Francisco pradilla Ortiz) اشاره کرد. امروزه نیز این سبک با هنرمندانی همچون آنتونیو لوپز گارسیا (Antonio Lopez Garcia) به حیات خود ادامه می‌دهد.

امپرسیونیسم

سبک امپرسیونیسم در اسپانیا، قابل بازیابی از https://arthive.com/fr/publications/4168~Impressionism_and_spain_or_what_happened_in_spanish_art_between_goya_and_picasso

در این دوره والنثیا خواکین سورولا (Valencia joaquin Sorolla) موفقیت بیشتری از هم عصرانش در نمایش مناظر و انسان‌ها در زیر نور سرزمین‌های اسپانیا به دست آورد و به موفق ترین نقاش امپرسیونیست(Impressionism) در اسپانیا تبدیل شد.

در شکل گیری این جنبش که مقدمه ایست بر آغاز هنر مدرن، عوامل مختلفی تاثیرگذار بودند. از اختراع عکاسی که نیاز به تکرار جز به جز موضوع را بی حاصل کرد تا استفاده هنرمندان از رنگ روغن‌های آماده در تیوپ که این امکان را به هنرمند می‌داد تا از محیط سربسته‌ی کارگاهشان خارج شود و به طبیعت نزدیک شود.

عواملی نیز همچون سرعت و زمان که تبدیل به تنگنا‌های عصر معاصر شده بودند مزید بر علت شدند تا سبکی جدید در دنیای هنر و به ویژه نقاشی شکل گیرد. در این سبک از نقاشی، موضوعات بیشتر به سمت ثبت منظره و آمیختگی انسان با طبیعت پیرامونش مطرح بود. تکنیک امپرسیون‌ها بسیار سریع بود و معمولاً با ضربه‌ی قلم‌های بلند بر روی بوم اثر خود را خلق می‌کردند. این موضوع سبب می‌شد که منتقدان سنت‌گرا، از کار آن‌هابه عنوان بوم‌هایی که بر رویشان تیوپ رنگ ترکیده، یاد کنند. رنگ‌های تیره در کار آن‌ها اصلاً دیده نمی‌شد و حتی سایه روشن‌ها را با رنگ به وجود می‌آوردند. آن‌ها به استفاده از رنگ‌ها به شکل خالص علاقه مند بودند و معمولاً رنگ‌ها را بر روی بوم با هم می‌آمیختند.

کوبیسم، سورئالیسم، انتراعی (قرن20)

اگر چه در طول تاریخ نقاشی اروپا، نقاشان اسپانیایی همیشه به هنرآفرینی و به تکوین مکاتب پرداخته‌اند، اما بی شک در قرن بیستم، نقاشان اسپانیایی بیشترین سهم را در پایه گذاری مکاتب جدید به عهده داشتند. مهمترین این هنرمندان پیکاسو بوده که با همکاری هنرمند فرانسوی براک مکتب کوبیسم (Cubism)را پایه گزاردند. بعد از پیکاسو می‌توان به سالوادور دالی اشاره کرد که به عنوان یکی از مهم ترین نمادهای هنر سورئال و شکل گیری مکتب سورئالیسم (Surrealism) شناخته می‌شود.

سومین نقاش معروف قرن بیستم اسپانیا، خوان میرو است که نقشی اساسی در سبک آبستره (Abstract) ایفا کرد. وی همچنین ارتباط تنگاتنگی با هنرمندان سورئال در پاریس داشت. بعد از جنگ جهانی دوم نیز این سبک توسط نقاش بزرگ آنتونی تاپیس (Antoni Tapies) پی گرفته شد.

نیز نگاه کنید به

نقاشی سیرالئون؛ نقاشی ژاپن؛ نقاشی روسیه؛ نقاشی افغانستان؛ نقاشی تونس؛ نقاشی کوبا؛ نقاشی لبنان؛ نقاشی مصر؛ هنر نقاشی در چین؛ نقاشی سنگال؛ نقاشی و مجسمه‌سازی آرژانتین؛ نقاشی در مالی؛ نقاشی در ساحل عاج؛ نقاشی تایلند؛ نقاشی در اردن؛ نقاشی در اتیوپی؛ نقاشی قطر؛ نقاشی و مجسمه سازی در قزاقستان؛ نقاشی تاجیکستان؛ نقاشی بنگلادش؛ نقاشی سریلانکا