روابط سیاسی ایران و اتیوپی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
مناسبات دو کشور در | [[پرونده:روابط اتیوپی و ایران.jpg|بندانگشتی|روابط ایران و اتیوپی (1403). برگرفته از سایت ایسنا، قابل بازیابی از [https://www.isna.ir/news/96022717422/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7-%D8%A8%D8%A7-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1 https://www.isna.ir/news/96022717422/]]] | ||
آغاز روابط دیپلماتیک جدید بین ایران و اتیوپی، به حدود دهه سی شمسی باز می‌گردد. در سال 1329، سفیر فوق العاد‌ه‌ای از ایران به [[اتیوپی]] اعزام و پیام‌ها و هدایایی میان دولت‌های وقت رد و بدل شد. در همان سال نیز وزیر مختار اتیوپی در تهران معرفی گردید. این مقدمات اگرچه بلافاصله به استقرار نمایندگی سیاسی در دو کشور منجر نشد، اما نمایانگر تمایل طرفین به بسط مناسبات بود. در فروردین ماه سال 1340 شمسی، سفارت ایران در آدیس آبابا تأسیس شد و اولین سفیر ایران به [[اتیوپی]] اعزام گردید. با این حال سفارت ایران در شهریور 1341، ظاهرا به دلیل مشکلات مالی، تعطیل شد و امور اتیوپی مانند دوران قبل از آن به سفارت ایران در عربستان واگذار شد. در سال 1343 هیأتی از ایران به منظور بررسی امکانات توسعه [[روابط اقتصادی و تجاری ایران و اتیوپی|روابط اقتصادی]] و سیاسی با اتیوپی به این کشور سفر کرد و پس از بازگشت این هیأت، در اواسط سال 1343، سفارت ایران در [[اتیوپی]] بازگشایی شد. پس از سفر امپراطور هایله سلاسی به ایران در شهریور سال 1343 مقدمات انعقاد یک موافقتنامه بازرگانی بین دو کشور فراهم شده و زمینه برای بسط و تحکیم مناسبات دو جانبه مساعدت گردید. در خرداد ماه 1347 شاه سابق ایران از [[اتیوپی]] دیدار نمود و ضمن این دیدار عهدنامه دوستی و مودت بین ایران و اتیوپی به امضا رسید و در زمینه توسعه [[روابط اقتصادی و تجاری ایران و اتیوپی|روابط اقتصادی و تجاری]] دو کشور اقداماتی انجام گرفت. پس از این دیدار، بازدید هیأت‌های کارشناسی دو کشور شدت گرفت و روابط ایران و اتیوپی گسترش یافت. | |||
در سال 1350 امپراطور هایله سلاسی در جشن‌های دو هزار و پانصد سالگی شاهنشاهی ایران شرکت کرد و دیگر مقامات عالی رتبه اتیوپی نیز در سال‌های 1351 و 1352 به ایران سفر کردند وزارت [[کشاورزی اتیوپی|کشاورزی]] ایران نیز برای بررسی امکان سرمایه گذاری در تولید گوشت در [[اتیوپی]] و صدور آن به ایران و خرید گوسفند زنده از آن کشور، هیأتی را در شهریور ماه سال 1351 به اتیوپی اعزام کرد و در مهر ماه همان سال، وزیر اصلاحات ارضی اتیوپی به ایران سفر کرد. علاوه بر آن به دعوت نیروی دریایی اتیوپی، ناو جنگی «زال» نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در مراسم جشن روز نیروی دریایی [[اتیوپی]] شرکت کرد. دولت ایران همچنین در سال 1352، مبلغ یکصد هزار دلار برای کمک به آسیب دیدگان [[خشکسالی های پیاپی در اتیوپی|خشکسالی]] اتیوپی اهدا کرد. در تیرماه 1353 نیز وزیر امور خارجه اتیوپی در رأس هیأتی سیاسی به ایران سفر کرد و با شاه، نخست وزیر و وزیر امور خارجه وقت ایران، ملاقات نمود. | |||
با وجود توسعه روابط دو کشور در دوران‌هایله سلاسی، اتیوپی در ایران سفارت دایر نکرد و سفیر این کشور در هندوستان، سفیر آکرودیته در ایران بود. با روی کارآمدن منگیستو‌هایله ماریام و نزدیکی وی به بلوک شرق (شوروی و [[کوبا]]) و حمایت شاه سابق از سو[[مالی]] در موضوع جنگ اوگادن، روابط دو کشور به تیرگی گرایید و دولت [[اتیوپی]] اعلام کرد بخش قابل ملاحظ‌ه‌ای از کمک‌های [[آمریکا]] به سومالی، از طریق ایران در اختیار آن کشور قرار می‌گیرد<ref>وزارت امور خارجه(2535). روابط دولت شاهنشاهی ایران با کشورهای آفریقایی حوزه مسئولیت اداره ششم سیاسی در پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت امور خارجه، اداره انتشارات و مدارک.</ref>. | |||
==== روابط سیاسی دو کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی ==== | |||
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با توجه به رابطه تیره دولت وقت [[اتیوپی]] با رژیم شاه و این که دولت اتیوپی خود را دولتی انقلابی می‌دانست روابط دو کشور رونق یافت. وزیر خارجه وقت اتیوپی، پیام تبریکی برای وزیر خارجه دولت موقت جمهوری اسلامی ایران ارسال نمود و چندی بعد نیز اتیوپی تجاوز [[آمریکا]] به صحرای طبس را محکوم کرد. پس از ترسیم اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی و در اولویت قرار گرفتن آفریقا و کشورهای جهان سوم، جمهوری اسلامی ایران مصمم شد روابط دوستانه‌ای با اتیوپی که دارای موقعیتی ویژه در منطقه حساس و استراتژیک شاخ آفریقا بود برقرار نماید. وجود مقر سازمان وحدت آفریقا در این کشور نیز بر اهمیت این امر افزوده بود. علاوه بر آن موقعیت استراتژیک اتیوپی، اشتراک مواضع ضد امپریالیستی دو کشور و مهم تر از آن موضع جانبدارانه اتیوپی از جمهوری اسلامی در جنگ تحمیلی از عوامل مهم علاقمندی جمهوری اسلامی به گسترش روابط با اتیوپی در دهه 1980 میلادی بود. در طول این سال‌ها هرچند روابط دو کشور گسترش یافت ولی موضوع اریتره و حمایت جمهوری اسلامی از آرمان مبارزان اریتره مانعی عمده بر سر راه گسترش هرچه بیشتر روابط دو کشور بود و مقامات [[اتیوپی]] نیز در دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران به طور تلویحی از این موضوع به عنوان عامل عمده عدم گسترش روابط دو کشور یاد می‌کردند. | |||
در سال | پس از روی کار آمدن دولت جدید اتیوپی در سال 1370، سفرها و مذاکراتی برای گسترش روابط دو کشور صورت گرفت. در همان سال مدیر کل خاورمیانه و شمال افریقای وزارت امور خارجه طی سفری به آدیس آبابا و ملاقات با ملس زناوی رئیس جمهوری دولت انتقالی، پیام شفاهی رئیس جمهوری وقت ایران (آقای هاشمی رفسنجانی) را به وی ابلاغ و تمایل و آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای گسترش روابط دو کشور به او ابلاغ نمود. دولت [[اتیوپی]] نیز ضمن استقبال از این امر سفارت خود در تهران را در سال 1371 بازگشایی نمود. | ||
مدت کوتاهی بعد از بازگشایی سفارت اتیوپی در تهران تامرات لاینه، نخست وزیر وقت اتیوپی، به دعوت معاون اول رئیس جمهوری ایران، در رأس هیأتی متشکل از پنج وزیر کابینه این کشور از ایران دیدن نمود و در این سفر، چهار یادداشت تفاهم همکاری در زمینه‌های بازرگانی، ساختمان، شیلات و نفت، بین دو کشور به امضا رسید. پس از سفر نخست وزیر اتیوپی به ایران دیدارهایی در سطح مدیران میانی بین دو کشور صورت گرفت. در سال 1378 و به‌دنبال ملاقات وزرای خارجه ایران و [[اتیوپی]] در کنفرانس غیر متعهدها در دوربان افریقای جنوبی، وزیر خارجه اتیوپی به ایران سفر نموده و با رئیس جمهور ایران (آقای خاتمی) و وزیر امور خارجه کشورمان ملاقات و گفتوگو کرد. همچنین در همان سال، وزیر انرژی و [[معادن اتیوپی|معدن اتیوپی]] به عنوان نماینده ویژه مجلس زناوی به ایران سفر نمود و در ملاقات با معاون اول ریاست جمهوری اسلامی، پیام کتبی نخست وزیر اتیوپی به ریاست جمهوری اسلامی ایران را تقدیم وی کرد. | |||
مدت کوتاهی بعد از آن نیز معاون عربی و افریقای وقت وزارت خارجه به عنوان نماینده ویژه ریاست جمهوری اسلامی ایران به اتیوپی سفر نمود. وی در این سفر با نخست وزیر، معاون وزیر خارجه و دبیرکل سازمان وحدت افریقا ملاقات نمود و یادداشت تفاهم همکاری‌های [[نظام اقتصادی اتیوپی|اقتصادی]]، علمی و فنی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی به امضاء مقامات دو کشور رسید. پس از امضاء این یادداشت تفاهم اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور نیز فعالیت خود را آغاز کرد. | |||
مناسبات دو کشور در دهه 1380 هجری شمسی در سطحی خوب و مناسب ادامه یافت و اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور با حضور مقامات عالیرتبه دو کشور در تهران و آدیس آبابا برگزار گردید. در دوره ریاست جمهوری آقای محمود احمدی نژاد نیز مناسبات دو کشور توسعه یافت و هیئت‌هایی از دو کشور به کشورهای مقابل سفر کردند. که آخرین آن شرکت وزیر خارجه [[اتیوپی]] در اجلاس نهضت عدم تعهد در تهران در سال 1391 بود. اهمیت استراتژیک این کشور در منطقه شاخ آفریقا و وجود اقلیت بزرگی از مسلمانان از یک سو و موقعیت ژئوپلتیک آن در جغرافیای سیاسی قاره آفریقا و مشابهت‌های فرهنگی و تاریخی روابط دو کشور را به طور طبیعی به هم نزدیک ساخته‌است. در حال حاضر نیز این روابط بطور مطلوب و حسنه ادامه دارد<ref>برگرفته از http://www.afran.ir/iran and Ethiopia relations/2013</ref><ref>عرب احمدی، امیر بهرام، کریمی، مهرداد (1392). جامعه و فرهنگ [[اتیوپی]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی] (در دست انتشار)، ص 289-294.</ref>. | |||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[روابط سیاسی کانادا و ایران]]؛ [[روابط سیاسی تونس و ایران]]؛ [[روابط سیاسی، اقتصادی ژاپن با جمهوری اسلامی]]؛ [[روابط سیاسی و اقتصادی کوبا و ج.ا.ایران]]؛ [[روابط سیاسی لبنان و ایران]]؛ [[روابط سیاسی مصر و ایران]]؛ [[آغاز روابط رسمی دیپلماتیک ایران و چین]]؛ [[روابط سیاسی سنگال و ج.ا.ایران]]؛ [[روابط سیاسی ایران و فرانسه]]؛ [[روابط سیاسی ایران و مالی]]؛ [[روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران]]؛ [[روابط سیاسی و اقتصادی تایلند و ایران]]؛ [[روابط سیاسی اردن و ج.ا.ایران]]؛ [[روابط سیاسی سیرالئون و ایران]]؛ [[روابط سیاسی و اقتصادی سریلانکا و ج. ا. ایران]]؛ [[روابط سیاسی ایران و گرجستان]]؛ [[روابط سیاسی ایران و قزاقستان]]؛ [[روابط سیاسی ایران و آرژانتین]] | |||
== کتابشناسی == | |||
<references /> | |||
[[رده:روابط سیاسی ایران و سایر کشورها]] | |||
نسخهٔ ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۹
آغاز روابط دیپلماتیک جدید بین ایران و اتیوپی، به حدود دهه سی شمسی باز می‌گردد. در سال 1329، سفیر فوق العاد‌ه‌ای از ایران به اتیوپی اعزام و پیام‌ها و هدایایی میان دولت‌های وقت رد و بدل شد. در همان سال نیز وزیر مختار اتیوپی در تهران معرفی گردید. این مقدمات اگرچه بلافاصله به استقرار نمایندگی سیاسی در دو کشور منجر نشد، اما نمایانگر تمایل طرفین به بسط مناسبات بود. در فروردین ماه سال 1340 شمسی، سفارت ایران در آدیس آبابا تأسیس شد و اولین سفیر ایران به اتیوپی اعزام گردید. با این حال سفارت ایران در شهریور 1341، ظاهرا به دلیل مشکلات مالی، تعطیل شد و امور اتیوپی مانند دوران قبل از آن به سفارت ایران در عربستان واگذار شد. در سال 1343 هیأتی از ایران به منظور بررسی امکانات توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با اتیوپی به این کشور سفر کرد و پس از بازگشت این هیأت، در اواسط سال 1343، سفارت ایران در اتیوپی بازگشایی شد. پس از سفر امپراطور هایله سلاسی به ایران در شهریور سال 1343 مقدمات انعقاد یک موافقتنامه بازرگانی بین دو کشور فراهم شده و زمینه برای بسط و تحکیم مناسبات دو جانبه مساعدت گردید. در خرداد ماه 1347 شاه سابق ایران از اتیوپی دیدار نمود و ضمن این دیدار عهدنامه دوستی و مودت بین ایران و اتیوپی به امضا رسید و در زمینه توسعه روابط اقتصادی و تجاری دو کشور اقداماتی انجام گرفت. پس از این دیدار، بازدید هیأت‌های کارشناسی دو کشور شدت گرفت و روابط ایران و اتیوپی گسترش یافت.
در سال 1350 امپراطور هایله سلاسی در جشن‌های دو هزار و پانصد سالگی شاهنشاهی ایران شرکت کرد و دیگر مقامات عالی رتبه اتیوپی نیز در سال‌های 1351 و 1352 به ایران سفر کردند وزارت کشاورزی ایران نیز برای بررسی امکان سرمایه گذاری در تولید گوشت در اتیوپی و صدور آن به ایران و خرید گوسفند زنده از آن کشور، هیأتی را در شهریور ماه سال 1351 به اتیوپی اعزام کرد و در مهر ماه همان سال، وزیر اصلاحات ارضی اتیوپی به ایران سفر کرد. علاوه بر آن به دعوت نیروی دریایی اتیوپی، ناو جنگی «زال» نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در مراسم جشن روز نیروی دریایی اتیوپی شرکت کرد. دولت ایران همچنین در سال 1352، مبلغ یکصد هزار دلار برای کمک به آسیب دیدگان خشکسالی اتیوپی اهدا کرد. در تیرماه 1353 نیز وزیر امور خارجه اتیوپی در رأس هیأتی سیاسی به ایران سفر کرد و با شاه، نخست وزیر و وزیر امور خارجه وقت ایران، ملاقات نمود.
با وجود توسعه روابط دو کشور در دوران‌هایله سلاسی، اتیوپی در ایران سفارت دایر نکرد و سفیر این کشور در هندوستان، سفیر آکرودیته در ایران بود. با روی کارآمدن منگیستو‌هایله ماریام و نزدیکی وی به بلوک شرق (شوروی و کوبا) و حمایت شاه سابق از سومالی در موضوع جنگ اوگادن، روابط دو کشور به تیرگی گرایید و دولت اتیوپی اعلام کرد بخش قابل ملاحظ‌ه‌ای از کمک‌های آمریکا به سومالی، از طریق ایران در اختیار آن کشور قرار می‌گیرد[۱].
روابط سیاسی دو کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با توجه به رابطه تیره دولت وقت اتیوپی با رژیم شاه و این که دولت اتیوپی خود را دولتی انقلابی می‌دانست روابط دو کشور رونق یافت. وزیر خارجه وقت اتیوپی، پیام تبریکی برای وزیر خارجه دولت موقت جمهوری اسلامی ایران ارسال نمود و چندی بعد نیز اتیوپی تجاوز آمریکا به صحرای طبس را محکوم کرد. پس از ترسیم اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی و در اولویت قرار گرفتن آفریقا و کشورهای جهان سوم، جمهوری اسلامی ایران مصمم شد روابط دوستانه‌ای با اتیوپی که دارای موقعیتی ویژه در منطقه حساس و استراتژیک شاخ آفریقا بود برقرار نماید. وجود مقر سازمان وحدت آفریقا در این کشور نیز بر اهمیت این امر افزوده بود. علاوه بر آن موقعیت استراتژیک اتیوپی، اشتراک مواضع ضد امپریالیستی دو کشور و مهم تر از آن موضع جانبدارانه اتیوپی از جمهوری اسلامی در جنگ تحمیلی از عوامل مهم علاقمندی جمهوری اسلامی به گسترش روابط با اتیوپی در دهه 1980 میلادی بود. در طول این سال‌ها هرچند روابط دو کشور گسترش یافت ولی موضوع اریتره و حمایت جمهوری اسلامی از آرمان مبارزان اریتره مانعی عمده بر سر راه گسترش هرچه بیشتر روابط دو کشور بود و مقامات اتیوپی نیز در دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران به طور تلویحی از این موضوع به عنوان عامل عمده عدم گسترش روابط دو کشور یاد می‌کردند.
پس از روی کار آمدن دولت جدید اتیوپی در سال 1370، سفرها و مذاکراتی برای گسترش روابط دو کشور صورت گرفت. در همان سال مدیر کل خاورمیانه و شمال افریقای وزارت امور خارجه طی سفری به آدیس آبابا و ملاقات با ملس زناوی رئیس جمهوری دولت انتقالی، پیام شفاهی رئیس جمهوری وقت ایران (آقای هاشمی رفسنجانی) را به وی ابلاغ و تمایل و آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای گسترش روابط دو کشور به او ابلاغ نمود. دولت اتیوپی نیز ضمن استقبال از این امر سفارت خود در تهران را در سال 1371 بازگشایی نمود.
مدت کوتاهی بعد از بازگشایی سفارت اتیوپی در تهران تامرات لاینه، نخست وزیر وقت اتیوپی، به دعوت معاون اول رئیس جمهوری ایران، در رأس هیأتی متشکل از پنج وزیر کابینه این کشور از ایران دیدن نمود و در این سفر، چهار یادداشت تفاهم همکاری در زمینه‌های بازرگانی، ساختمان، شیلات و نفت، بین دو کشور به امضا رسید. پس از سفر نخست وزیر اتیوپی به ایران دیدارهایی در سطح مدیران میانی بین دو کشور صورت گرفت. در سال 1378 و به‌دنبال ملاقات وزرای خارجه ایران و اتیوپی در کنفرانس غیر متعهدها در دوربان افریقای جنوبی، وزیر خارجه اتیوپی به ایران سفر نموده و با رئیس جمهور ایران (آقای خاتمی) و وزیر امور خارجه کشورمان ملاقات و گفتوگو کرد. همچنین در همان سال، وزیر انرژی و معدن اتیوپی به عنوان نماینده ویژه مجلس زناوی به ایران سفر نمود و در ملاقات با معاون اول ریاست جمهوری اسلامی، پیام کتبی نخست وزیر اتیوپی به ریاست جمهوری اسلامی ایران را تقدیم وی کرد.
مدت کوتاهی بعد از آن نیز معاون عربی و افریقای وقت وزارت خارجه به عنوان نماینده ویژه ریاست جمهوری اسلامی ایران به اتیوپی سفر نمود. وی در این سفر با نخست وزیر، معاون وزیر خارجه و دبیرکل سازمان وحدت افریقا ملاقات نمود و یادداشت تفاهم همکاری‌های اقتصادی، علمی و فنی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی به امضاء مقامات دو کشور رسید. پس از امضاء این یادداشت تفاهم اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور نیز فعالیت خود را آغاز کرد.
مناسبات دو کشور در دهه 1380 هجری شمسی در سطحی خوب و مناسب ادامه یافت و اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور با حضور مقامات عالیرتبه دو کشور در تهران و آدیس آبابا برگزار گردید. در دوره ریاست جمهوری آقای محمود احمدی نژاد نیز مناسبات دو کشور توسعه یافت و هیئت‌هایی از دو کشور به کشورهای مقابل سفر کردند. که آخرین آن شرکت وزیر خارجه اتیوپی در اجلاس نهضت عدم تعهد در تهران در سال 1391 بود. اهمیت استراتژیک این کشور در منطقه شاخ آفریقا و وجود اقلیت بزرگی از مسلمانان از یک سو و موقعیت ژئوپلتیک آن در جغرافیای سیاسی قاره آفریقا و مشابهت‌های فرهنگی و تاریخی روابط دو کشور را به طور طبیعی به هم نزدیک ساخته‌است. در حال حاضر نیز این روابط بطور مطلوب و حسنه ادامه دارد[۲][۳].
نیز نگاه کنید به
روابط سیاسی کانادا و ایران؛ روابط سیاسی تونس و ایران؛ روابط سیاسی، اقتصادی ژاپن با جمهوری اسلامی؛ روابط سیاسی و اقتصادی کوبا و ج.ا.ایران؛ روابط سیاسی لبنان و ایران؛ روابط سیاسی مصر و ایران؛ آغاز روابط رسمی دیپلماتیک ایران و چین؛ روابط سیاسی سنگال و ج.ا.ایران؛ روابط سیاسی ایران و فرانسه؛ روابط سیاسی ایران و مالی؛ روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران؛ روابط سیاسی و اقتصادی تایلند و ایران؛ روابط سیاسی اردن و ج.ا.ایران؛ روابط سیاسی سیرالئون و ایران؛ روابط سیاسی و اقتصادی سریلانکا و ج. ا. ایران؛ روابط سیاسی ایران و گرجستان؛ روابط سیاسی ایران و قزاقستان؛ روابط سیاسی ایران و آرژانتین
کتابشناسی
- ↑ وزارت امور خارجه(2535). روابط دولت شاهنشاهی ایران با کشورهای آفریقایی حوزه مسئولیت اداره ششم سیاسی در پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت امور خارجه، اداره انتشارات و مدارک.
- ↑ برگرفته از http://www.afran.ir/iran+and+Ethiopia+relations/2013
- ↑ عرب احمدی، امیر بهرام، کریمی، مهرداد (1392). جامعه و فرهنگ اتیوپی. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (در دست انتشار)، ص 289-294.