پرش به محتوا

زبان و ادبیات سریلانکا: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
Shekvati (بحث | مشارکت‌ها)
۴٬۹۶۸ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Shekvati (بحث | مشارکت‌ها)
۴٬۹۶۸ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۰: خط ۴۰:
===== سال ۲۰۲۴ =====
===== سال ۲۰۲۴ =====
با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ داخلی، اکنون تعاملات زبانی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها افزایش‌یافته است. بااین‌حال، همچنان این تقسیم‌بندی جغرافیایی و زبانی در بسیاری از مناطق کشور مشهود است<ref>Nazliben, K. K., Renneboog, L., & Uduwalage, E. (2024). Social diversity on corporate boards in a country torn by civil war. Journal of Business Ethics. <nowiki>https://doi.org/10.1007/s10551-024-05624-</nowiki>[https://doi.org/10.1007/s10551-024-05624-z z]</ref>.
با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ داخلی، اکنون تعاملات زبانی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها افزایش‌یافته است. بااین‌حال، همچنان این تقسیم‌بندی جغرافیایی و زبانی در بسیاری از مناطق کشور مشهود است<ref>Nazliben, K. K., Renneboog, L., & Uduwalage, E. (2024). Social diversity on corporate boards in a country torn by civil war. Journal of Business Ethics. <nowiki>https://doi.org/10.1007/s10551-024-05624-</nowiki>[https://doi.org/10.1007/s10551-024-05624-z z]</ref>.
[[پرونده:A-present-day-Sri-Lankan-classroom (1).jpg|پیوند=https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:A-present-day-Sri-Lankan-classroom%20(1).jpg|بندانگشتی|آموزش در سریلانکا(2024)، بازیابی از : https://island.lk/international-mother-language-day-and-multilingual-education-in-sri-lanka/]]
[[پرونده:A-present-day-Sri-Lankan-classroom (1).jpg|پیوند=https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:A-present-day-Sri-Lankan-classroom%20(1).jpg|بندانگشتی|آموزش در [[سریلانکا]](2024) ، قابل بازیابی از https://island.lk/international-mother-language-day-and-multilingual-education-in-sri-lanka/]]


==== نقش زبان در آموزش و فرهنگ ====
==== نقش زبان در آموزش و فرهنگ ====
خط ۶۸: خط ۶۸:


===== سال۲۰۲۴ =====
===== سال۲۰۲۴ =====
با پایان جنگ و اصلاحات قانونی، اکنون زبان [[تامیل]] در بسیاری از مناطق رسمی شده‌است، اما همچنان تامیل‌ها از تبعیض‌های زبانی در برخی از مناطق دولتی و اداری شکایت دارند<ref>Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka. (2024). <nowiki>https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf</nowiki>
با پایان جنگ و اصلاحات قانونی، اکنون زبان [[تامیل]] در بسیاری از مناطق رسمی شده‌ است، اما همچنان تامیل‌ها از تبعیض‌های زبانی در برخی از مناطق دولتی و اداری شکایت دارند<ref>Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka. (2024). <nowiki>https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf</nowiki>


[https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌]</ref>.
[https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌]</ref>.


==== نقش زبان انگلیسی به‌عنوان زبان رابط ====
==== نقش زبان انگلیسی به‌عنوان زبان رابط ====
انگلیسی، به‌عنوان زبان رابط در [[سریلانکا]]، نقش مهمی در کاهش تنش‌های زبانی و قومی ایفا می‌کند<ref>Sioufi, R., & Bourhis, R. (2017). Acculturation and Linguistic Tensions as Predictors of Quebec Francophone and Anglophone Desire for Internal Migration in Canada. Journal of Language and Social Psychology, 37, 136-159.[https://journals.sagepub.com/toc/jlsa/37/2]</ref>. درحالی‌که سینهالی و تامیل به‌عنوان زبان‌های رسمی کشور در اسناد دولتی و رسمی استفاده می‌شوند، زبان انگلیسی همچنان به‌عنوان زبان دوم در نظام آموزشی و اداری کشور حضور دارد و نقش مهمی در تعاملات بین اقوامی بازی می‌کند<ref>Welch, D. (2020). Consumption and teleoaffective formations: Consumer culture and commercial communications. Journal of Consumer Culture, 20, 61-82.[https://scholar.google.co.uk/citations?user=5HAC1I4AAAAJ&hl=en]</ref>.
انگلیسی، به‌عنوان زبان رابط در [[سریلانکا]]، نقش مهمی در کاهش تنش‌های زبانی و قومی ایفا می‌کند<ref>Sioufi, R., & Bourhis, R. (2017). Acculturation and Linguistic Tensions as Predictors of Quebec Francophone and Anglophone Desire for Internal Migration in Canada. Journal of Language and Social Psychology, 37, 136-159.[https://journals.sagepub.com/toc/jlsa/37/2]</ref>. درحالی‌که [[سینهالا|سینهالی]] و [[تامیل]] به‌عنوان زبان‌های رسمی کشور در اسناد دولتی و رسمی استفاده می‌شوند، زبان انگلیسی همچنان به‌عنوان زبان دوم در نظام آموزشی و اداری کشور حضور دارد و نقش مهمی در تعاملات بین اقوامی بازی می‌کند<ref>Welch, D. (2020). Consumption and teleoaffective formations: Consumer culture and commercial communications. Journal of Consumer Culture, 20, 61-82.[https://scholar.google.co.uk/citations?user=5HAC1I4AAAAJ&hl=en]</ref>.


در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۰ درصد از [[جمعیت سریلانکا]] به زبان انگلیسی تسلط دارند و این زبان در بسیاری از بخش‌های اقتصادی، تجاری و آموزشی کشور نقش کلیدی ایفا می‌کند. به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند کلمبو و کندی، زبان انگلیسی به‌عنوان زبان‌اصلی ارتباطات بین‌المللی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد<ref>Sri Lanka to implement ‘English for All’ initiative by 2030: president. (2023, November 17). EconomyNext. <nowiki>https://economynext.com/sri-lanka-to-implement-english-for-all-initiative-by-2030-president-140372/</nowiki>[https://economynext.com/sri-lanka-to-implement-english-for-all-initiative-by-2030-president-140372/]</ref>.
در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۰ درصد از [[جمعیت سریلانکا]] به زبان انگلیسی تسلط دارند و این زبان در بسیاری از بخش‌های اقتصادی، تجاری و آموزشی کشور نقش کلیدی ایفا می‌کند. به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند کلمبو و کندی، زبان انگلیسی به‌عنوان زبان‌اصلی ارتباطات بین‌المللی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد<ref>Sri Lanka to implement ‘English for All’ initiative by 2030: president. (2023, November 17). EconomyNext. <nowiki>https://economynext.com/sri-lanka-to-implement-english-for-all-initiative-by-2030-president-140372/</nowiki>[https://economynext.com/sri-lanka-to-implement-english-for-all-initiative-by-2030-president-140372/]</ref>.
خط ۸۴: خط ۸۴:
===== سال۲۰۲۴ =====
===== سال۲۰۲۴ =====
با گسترش آموزش زبان انگلیسی در مدارس و دانشگاه‌ها، اکنون درصد بیشتری از مردم به این زبان تسلط دارند و از آن به‌عنوان ابزاری برای پیشرفت شغلی و اقتصادی استفاده می‌کنند.
با گسترش آموزش زبان انگلیسی در مدارس و دانشگاه‌ها، اکنون درصد بیشتری از مردم به این زبان تسلط دارند و از آن به‌عنوان ابزاری برای پیشرفت شغلی و اقتصادی استفاده می‌کنند.
[[پرونده:Social-media-Banner-300x252.jpg|پیوند=https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Social-media-Banner-300x252.jpg|بندانگشتی|شبکه های اجتماعی و دولت [[سریلانکا]](2024) ، بازیابی از : https://www.slhcaust.org/youth-dialogue-2024-click-to-progress-youth-for-smarter-sri-lanka/]]
[[پرونده:Social-media-Banner-300x252.jpg|پیوند=https://dmelal.ir/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Social-media-Banner-300x252.jpg|بندانگشتی|شبکه های اجتماعی و دولت [[سریلانکا]](2024) ، قابل بازیابی از https://www.slhcaust.org/youth-dialogue-2024-click-to-progress-youth-for-smarter-sri-lanka/]]


==== تأثیر زبان بر روابط اجتماعی ====
==== تأثیر زبان بر روابط اجتماعی ====
خط ۹۲: خط ۹۲:


=== [[زبان و خط رسمی سریلانکا|زبان و خط رسمی]] ===
=== [[زبان و خط رسمی سریلانکا|زبان و خط رسمی]] ===
در بخش‌های پیشین به تفصیل درباره ابعاد سیاسی و اجتماعی زبان و زبان‌های رسمی، ملی، آموزش و زبان رابط بحث شد. در این قسمت به ابعاد دیگر زبان پرداخته می شود. زبان­ سینهالی (زبان اکثریت مردم [[سریلانکا]]) از نظر دسته‌بندی در میان زبان­‌های اقوام "هند و اروپایی" قرار دارد و از زبان سانسکریت منشعب شده است<ref>Encyclopedia, A. (1995). Encyclopedia Americana (Vol. 25). Encyclopedia Americana Corporation.</ref>. متون قدیمی و نسخ­‌‌های خطی بودیزم نیز به دو زبان (پالی و سانسکریت) در بعضی از کتابخانه‌ها و آرشیو‌‌های کشور‌های مختلف نگهداری می­شوند. بر اساس علم زبان‌شناسی تطبیقی، زبان سینهالی و زبان ‌های یونانی، لاتین، آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، فارسی، رومی و هندی ریشه و سرچشمه مشترکی دارند و در مراحل تکامل و تحول، این زبان‌ها از یکدیگر جدا شد و هر یک به صورت زبان ‌هایی مستقل در آمده اند<ref>. (Pinto, 2004)  </ref>. زبان [[تامیل]] (دومین زبان رایج [[سریلانکا]]) زبان مردم نژاد دراویدیان در جنوب هندوستان از زبان­‌های بزرگ و کهن جهان است. به دلیل همسایگی و تعاملات زیاد مردم [[تامیل]] با مردم سینهالی­، زبان [[تامیل]] سهم به سزایی در غنای زبان سینهالی داشته و دارد <ref>مظفری, م. (1369). سریلانکا. کتابخانه مرکزی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.</ref>. زبان [[تامیل]] از نظر الفبا، معانی واژه ها و دستور زبان با زبان سینهالی متفاوت است.
در بخش‌های پیشین به تفصیل درباره ابعاد سیاسی و اجتماعی زبان و زبان‌های رسمی، ملی، آموزش و زبان رابط بحث شد. در این قسمت به ابعاد دیگر زبان پرداخته می‌شود. زبان­ سینهالی (زبان اکثریت مردم [[سریلانکا]]) از نظر دسته‌بندی در میان زبان­‌های اقوام "هند و اروپایی" قرار دارد و از زبان سانسکریت منشعب شده است<ref>Encyclopedia, A. (1995). Encyclopedia Americana (Vol. 25). Encyclopedia Americana Corporation.</ref>. متون قدیمی و نسخ­‌‌های خطی بودیزم نیز به دو زبان (پالی و سانسکریت) در بعضی از کتابخانه‌ها و آرشیو‌‌های کشور‌های مختلف نگهداری می‌­شوند. بر اساس علم زبان‌شناسی تطبیقی، زبان سینهالی و زبان ‌های یونانی، لاتین، آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، فارسی، رومی و هندی ریشه و سرچشمه مشترکی دارند و در مراحل تکامل و تحول، این زبان‌ها از یکدیگر جدا شد و هر یک به صورت زبان‌هایی مستقل در آمده‌اند<ref>. (Pinto, 2004)  </ref>. زبان [[تامیل]] (دومین زبان رایج [[سریلانکا]]) زبان مردم نژاد دراویدیان در جنوب هندوستان از زبان­‌های بزرگ و کهن جهان است. به دلیل همسایگی و تعاملات زیاد مردم [[تامیل]] با مردم سینهالی­، زبان [[تامیل]] سهم به سزایی در غنای زبان سینهالی داشته و دارد <ref>مظفری, م. (1369). سریلانکا. کتابخانه مرکزی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.</ref>. زبان [[تامیل]] از نظر الفبا، معانی واژه‌ها و دستور زبان با زبان سینهالی متفاوت است.


=== رسم الخط زبان ===
=== رسم الخط زبان ===
هر کدام از زبان­‌های [[تامیل]] و سینهالی رسم الخط جداگانه‌ای دارند. زبان سینهالی از نظر خط الرسم از خط سینهالا آبوگیدا(Sinhala Abugida) استفاده می‌کند که از خط‌های قدیمی براهمی(Brahmi) مشتق شده است. هر دو سینهالی و [[تامیل]] از سمت چپ به راست نوشته می­شوند. شکل حروف­شان از یکدیگر قابل امتیاز است. حروف [[تامیل]] غالبا از خطوط افقی و عمودی با زاویه (90) درجه نوشته می­شود. در صورتی که رسم الخط سینهالی بدون زاویه و تماماً دارای انحناء است. زبان سینهالی دارای 52 حرف و علایمی برای نمایش دادن صداها است که از ترکیب آن­ها با یکدیگر مجموعا 252 حرف تشکیل می­گردد. زبان تامیل دارای 54 حرف و علایمی برای نمایش دادن صداها است که از ترکیب آن­ها با یکدیگر مجموعا 247 حرف شکل می ­گیرد.
هر کدام از زبان­‌های [[تامیل]] و سینهالی رسم الخط جداگانه‌ای دارند. زبان سینهالی از نظر خط الرسم از خط سینهالا آبوگیدا(Sinhala Abugida) استفاده می‌کند که از خط‌های قدیمی براهمی(Brahmi) مشتق شده است. هر دو سینهالی و [[تامیل]] از سمت چپ به راست نوشته می­‌شوند. شکل حروف­شان از یکدیگر قابل امتیاز است. حروف [[تامیل]] غالبا از خطوط افقی و عمودی با زاویه (90) درجه نوشته می­‌شود. در صورتی که رسم الخط سینهالی بدون زاویه و تماماً دارای انحناء است. زبان سینهالی دارای 52 حرف و علایمی برای نمایش دادن صداها است که از ترکیب آن­ها با یکدیگر مجموعا 252 حرف تشکیل می­گردد. زبان تامیل دارای 54 حرف و علایمی برای نمایش دادن صداها است که از ترکیب آن­ها با یکدیگر مجموعا 247 حرف شکل می‌­گیرد.


نمونه‌ای از خط سینهالی
نمونه‌ای از خط سینهالی
خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:


=== [[تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی سریلانکا|تاریخ ادبیات و سبک ‌های ادبی]] ===
=== [[تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی سریلانکا|تاریخ ادبیات و سبک ‌های ادبی]] ===
بیشترین بخش ادبیات [[سریلانکا]] به زبان سینهالی است و یکی از مهمترین میراث ‌های فرهنگی این کشور به شمار می‌آید. قسمت قابل توجهی از آثار ادبی آن نیز که در طول هزاران سال نوشته شده به زبان‌های پالی، [[تامیل]] و انگلیسی است. حجم بالایی از [[تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی سریلانکا|ادبیات سریلانکا]] به داستان‌های کوتاه اختصاص دارد. چنانچه آثار داستان ‌های کوتاه ادبی از نظر تاثیرگذاری ارزیابی شوند، می توان ادعا کرد که داستان نویسان سینهالی زبان بیشتر از داستان نویسان [[تامیل]] و انگلیسی زبان بر جامعه تاثیر داشته اند<ref name=":0">Rickramasinghe, M. (1948). Sinhalese Literature. Colombo: Gunasena.</ref>.
بیشترین بخش ادبیات [[سریلانکا]] به زبان سینهالی است و یکی از مهمترین میراث‌های فرهنگی این کشور به شمار می‌آید. قسمت قابل توجهی از آثار ادبی آن نیز که در طول هزاران سال نوشته شده به زبان‌های پالی، [[تامیل]] و انگلیسی است. حجم بالایی از [[تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی سریلانکا|ادبیات سریلانکا]] به داستان‌های کوتاه اختصاص دارد. چنانچه آثار داستان‌های کوتاه ادبی از نظر تاثیرگذاری ارزیابی شوند، می توان ادعا کرد که داستان نویسان سینهالی زبان بیشتر از داستان نویسان [[تامیل]] و انگلیسی زبان بر جامعه تاثیر داشته‌اند<ref name=":0">Rickramasinghe, M. (1948). Sinhalese Literature. Colombo: Gunasena.</ref>.


==== [[ادبیات سینهالی در سریلانکا|ادبیات سینهالی]] ====
==== [[ادبیات سینهالی در سریلانکا|ادبیات سینهالی]] ====
[[ادبیات سینهالی در سریلانکا|ادبیات سینهالی]] از دیگر ادبیات مدرن جنوب آسیا متفاوت و متمایز است و رابطۀ تاریخی با بودیسم و تاثیرات فراوانی از دورۀ استعمار این کشور دارد. اولین متون ادبی سینهالی را راهبان بودایی تالیف کرده‌اند و روح حاکم بر غالب این آثار روحی دینی است. تاریخ بزرگ و مشهور ماهاوامسا(Mahavamsa) که پانصد سال قبل از میلاد به نگارش در آمده به زبان پالی (زبان متون مقدس بودایی) است. این تاریخ داستان ‌های ظهور و سقوط پی در پی پادشاهان سینهالی [[سریلانکا]] به دست اشغالگران افسانه‌ای بیگانه است. داستان ‌های کتاب با افسانه شاهزاده ویجایا(Vijaya) که در 500 سال قبل از میلاد مسیح زندگی می کرده، آغاز شده است <ref name=":1">Ediriweera, S. (1950). The Sinhalese Novel. Colombo: Gunasena.</ref>.
[[ادبیات سینهالی در سریلانکا|ادبیات سینهالی]] از دیگر ادبیات مدرن جنوب آسیا متفاوت و متمایز است و رابطۀ تاریخی با بودیسم و تاثیرات فراوانی از دورۀ استعمار این کشور دارد. اولین متون ادبی سینهالی را راهبان بودایی تالیف کرده‌اند و روح حاکم بر غالب این آثار روحی دینی است. تاریخ بزرگ و مشهور ماهاوامسا(Mahavamsa) که پانصد سال قبل از میلاد به نگارش در آمده به زبان پالی (زبان متون مقدس بودایی) است. این تاریخ داستان ‌های ظهور و سقوط پی در پی پادشاهان سینهالی [[سریلانکا]] به دست اشغالگران افسانه‌ای بیگانه است. داستان‌های کتاب با افسانه شاهزاده ویجایا(Vijaya) که در 500 سال قبل از میلاد مسیح زندگی می‌کرده، آغاز شده است <ref name=":1">Ediriweera, S. (1950). The Sinhalese Novel. Colombo: Gunasena.</ref>.


وجود تعداد قابل توجهی از سنگ نبشته ها به زبان سینهالی روی صخره ‌های قلعه ‌های نظامی منطقه باستانی [[قلعه نظامی سیگیریا|سیگیریا (Sigiriya)]] گواهی بر رواج سینهالی به عنوان زبان ادبی و بومی است. طی سال ‌های 600 تا 1400 میلادی معماران این قلعه ‌های نظامی نزدیک 1500 قطعه از نثر و نظم را با حروف سینهالی بر دیوارها و صخره ها حکاکی کرده و سیقل داده­‌اند. برخی از این اشعار داستان ‌هایی از زندگی بودا در اوایل سال‌های 1200 میلادی است<ref name=":0" />.
وجود تعداد قابل‌توجهی از سنگ نبشته‌ها به زبان سینهالی روی صخره‌های قلعه‌های نظامی منطقه باستانی [[قلعه نظامی سیگیریا|سیگیریا (Sigiriya)]] گواهی بر رواج سینهالی به عنوان زبان ادبی و بومی است. طی سال ‌های 600 تا 1400 میلادی معماران این قلعه‌های نظامی نزدیک 1500 قطعه از نثر و نظم را با حروف سینهالی بر دیوارها و صخره‌ها حکاکی کرده و سیقل داده­‌اند. برخی از این اشعار داستان‌هایی از زندگی بودا در اوایل سال‌های 1200 میلادی است<ref name=":0" />.


از قرن سوم قبل از میلاد پس از گرویدن پادشاه سینهالی به آئین بودا، معابد بودایی به مراکز فعالیت ‌های فکری و ادبی تبدیل شدند و تا دورۀ مدرن و روی کار آمدن دولت ‌های استعمارگر وضعیت به همین ترتیب باقی بود. فعالیت ‌های سیاسی و فرهنگی و آموزشی دوران استعمار ادبیات سینهالی را دچار رکورد کرد، تا این که  در دورۀ استقلال طلبی و اخیر مجددا احیا گردید <ref name=":1" />. در یک نگاه کلی تاریخ ادبیات سینهالی را می توان به دوره کلاسیک، دوره استعمار و  در دوره استقلال به این شرح دسته بندی کرد.
از قرن سوم قبل از میلاد پس از گرویدن پادشاه سینهالی به آئین بودا، معابد بودایی به مراکز فعالیت ‌های فکری و ادبی تبدیل شدند و تا دورۀ مدرن و روی کار آمدن دولت ‌های استعمارگر وضعیت به همین ترتیب باقی بود. فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی و آموزشی دوران استعمار ادبیات سینهالی را دچار رکورد کرد، تا این که در دورۀ استقلال طلبی و اخیر مجددا احیا گردید <ref name=":1" />. در یک نگاه کلی تاریخ ادبیات سینهالی را می توان به دوره کلاسیک، دوره استعمار و  در دوره استقلال به این شرح دسته‌بندی کرد.


==== ادبیات کلاسیک سینهالی ====
===== ادبیات کلاسیک سینهالی =====
متون بودایی در ابتدا به زبان پالی بود و راهبان و موبدان بودایی به صورت شفاهی آن را حفظ می‌کردند و تنها نظراتشان دربارۀ این متون را به زبان سینهالی می نوشتند. اکنون هیچ اثری از ادبیات [[دوران قدیم]] در دست نیست ولی در برخی از متون پالی و آثار سینهالی در دوره‌های بعد به آن ها اشاره شده است. کتاب تاریخ پادشاهان سینهالی "ماهاواسما" در قرن پنجم به زبان پالی نوشته شده است. منابع ادبی قدیم قابلیت و توانایی ادبی پادشاهان را تحسین کرده اند. تاریخچۀ کالاوامسا(Calavamsa) که به زبان پالی است، پادشاه موگالانای دوم(Moggallana II) را این گونه توصیف کرده است: <blockquote>"این پادشاه دارای استعداد بی رقیب شعرسرایی است".  </blockquote>تاریخ نگارش تعداد بیشماری از آثار نثر سینهالی که به قرن دهم بر‌می‌گردد منسوب به پادشاه کاساپایای پنجم(Kasapa V) هستند <ref name=":0" />. بعد از تصرف [[سریلانکا]] در سال 1070 به‌وسیله مهاجمان جنوب هند، ویجایاباهوی اول(Vijayabahu I) که شخصی علاقمند به ادبیات و شاعر بود، قوانین ادبی سینهالی را احیای کرد. پس از وی پادشاه دیگر پاراکراماباهوی دوم(Parakramabahu II) (1236 تا 1271) نویسندۀ کتاب کاوسیلومینا(Kavsilumina) است که او نیز در احیای قوانین ادبی سینهالی نقش مهمی داشت. کتاب او یکی از بهترین اشعار دورۀ کلاسیک به شمار می‌آید.    
متون بودایی در ابتدا به زبان پالی بود و راهبان و موبدان بودایی به صورت شفاهی آن را حفظ می‌کردند و تنها نظراتشان دربارۀ این متون را به زبان سینهالی می‌نوشتند. اکنون هیچ اثری از ادبیات [[دوران قدیم]] در دست نیست ولی در برخی از متون پالی و آثار سینهالی در دوره‌های بعد به آن‌ها اشاره شده است. کتاب تاریخ پادشاهان سینهالی "ماهاواسما" در قرن پنجم به زبان پالی نوشته شده است. منابع ادبی قدیم قابلیت و توانایی ادبی پادشاهان را تحسین کرده‌اند. تاریخچۀ کالاوامسا(Calavamsa) که به زبان پالی است، پادشاه موگالانای دوم(Moggallana II) را این گونه توصیف کرده است: <blockquote>"این پادشاه دارای استعداد بی‌رقیب شعرسرایی است".  </blockquote>تاریخ نگارش تعداد بیشماری از آثار نثر سینهالی که به قرن دهم بر‌می‌گردد منسوب به پادشاه کاساپایای پنجم(Kasapa V) هستند <ref name=":0" />. بعد از تصرف [[سریلانکا]] در سال 1070 به‌وسیله مهاجمان جنوب هند، ویجایاباهوی اول(Vijayabahu I) که شخصی علاقمند به ادبیات و شاعر بود، قوانین ادبی سینهالی را احیای کرد. پس از وی پادشاه دیگر پاراکراماباهوی دوم(Parakramabahu II) (1236 تا 1271) نویسندۀ کتاب کاوسیلومینا(Kavsilumina) است که او نیز در احیای قوانین ادبی سینهالی نقش مهمی داشت. کتاب او یکی از بهترین اشعار دورۀ کلاسیک به شمار می‌آید.    


آثار قرن سیزدهم و چهاردهم که اوج ادبیات سینهالی به شمار می‌روند، به سبک آثار زبان سانسکریت هستند و در نگارش از لغات و قوانین ادبی این زبان بهره گرفته‌اند. از طرفی دیگر گورولوگمی(Gurulugomi) در قرن سیزدهم ادبیات منثور را در قالب سینهالی اصیل نوشت که به ایلو(Elu) مشهور است و استفاده از لغات سانسکریت و پالی را محدود کرده است. زبان سینهالی از زبان ‌های آسیایی دیگر انشعاب یافته است. راهبان بودایی نظراتشان در باره متون آموزشی، تاریخ، دستور زبان، علم معانی، داستان ‌هایی از زندگی بودا و ترجمۀ بسیاری از آثار سانسکریت می‌نوشتند. شاعران سینهالی قرن پانزدهم، در مقایسه با اشعار قدیمی بیشتر به زبان عمومی و درباره موضوعات سکولار شعر می‌سرودند. در پایان قرن شانزدهم با پشتیبانی دولت و راهبان بودایی ادبیات سینهالی شکوفاتر شد<ref name=":2">Abeysekara, T. (2003). Poetry in Srilanka. Colombo: Virtual Library.</ref>.  
آثار قرن سیزدهم و چهاردهم که اوج ادبیات سینهالی به شمار می‌روند، به سبک آثار زبان سانسکریت هستند و در نگارش از لغات و قوانین ادبی این زبان بهره گرفته‌اند. از طرفی دیگر گورولوگمی(Gurulugomi) در قرن سیزدهم ادبیات منثور را در قالب سینهالی اصیل نوشت که به ایلو(Elu) مشهور است و استفاده از لغات سانسکریت و پالی را محدود کرده است. زبان سینهالی از زبان‌های آسیایی دیگر انشعاب یافته است. راهبان بودایی نظراتشان درباره متون آموزشی، تاریخ، دستور زبان، علم معانی، داستان‌هایی از زندگی بودا و ترجمۀ بسیاری از آثار سانسکریت می‌نوشتند. شاعران سینهالی قرن پانزدهم، در مقایسه با اشعار قدیمی بیشتر به زبان عمومی و درباره موضوعات سکولار شعر می‌سرودند. در پایان قرن شانزدهم با پشتیبانی دولت و راهبان بودایی ادبیات سینهالی شکوفاتر شد<ref name=":2">Abeysekara, T. (2003). Poetry in Srilanka. Colombo: Virtual Library.</ref>.  


==== ادبیات سینهالی در دوره استعمار ====
===== ادبیات سینهالی در دوره استعمار =====
دوران اشغالگری و استعمار با هجوم پرتغالی ‌های اشغالگر به مناطق ساحلی [[سریلانکا]] آغاز شد. آن‌ها دست به آزار و اذیت مردم و تخریب کتابخانه‌ها و معابد بودایی زدند. به منظور دفاع از کشور و مقاومت بیشتر در برابر بیگانگان پادشاه مجبور شد پایتخت را به مناطق کوهستانی مرکزی در منطقه کندی انتقال دهد. راهبان بودایی به همراه مردم نیز از مناطق ساحلی به مناطق مرکزی عقب نشینی و مهاجرت کردند. به رغم این عقب نشینی سلطنت [[سینهالا|سینهالی]] پیوسته از سوی پرتغالی‌ها و بعدها هلندی‌ها و انگلیسی تهدید می‌شد. پادشاهی سیلان و مردم آن بیش از 200 سال در برابر این اجانب مقاومت کردند. چنین شرایطی فعالیت‌های ادبی کاهش یافت. ادبیات پالی و سانسکریت از رونق افتاد و تحت تاثیر منابع [[تامیل]] قرار گرفت تا این که در پایان قرن هجدهم سلطنت کندی بنا را بر پشتیبانی قالب‌های کلاسیک ادبی بودایی گذاشت و این سیاست ادبیات [[سینهالا|سینهالی]] را احیا کرد.  
دوران اشغالگری و استعمار با هجوم پرتغالی‌های اشغالگر به مناطق ساحلی [[سریلانکا]] آغاز شد. آن‌ها دست به آزار و اذیت مردم و تخریب کتابخانه‌ها و معابد بودایی زدند. به منظور دفاع از کشور و مقاومت بیشتر در برابر بیگانگان پادشاه مجبور شد پایتخت را به مناطق کوهستانی مرکزی در منطقه کندی انتقال دهد. راهبان بودایی به همراه مردم نیز از مناطق ساحلی به مناطق مرکزی عقب نشینی و مهاجرت کردند. به رغم این عقب نشینی سلطنت [[سینهالا|سینهالی]] پیوسته از سوی پرتغالی‌ها و بعدها هلندی‌ها و انگلیسی تهدید می‌شد. پادشاهی سیلان و مردم آن بیش از 200 سال در برابر این اجانب مقاومت کردند. چنین شرایطی فعالیت‌های ادبی کاهش یافت. ادبیات پالی و سانسکریت از رونق افتاد و تحت تاثیر منابع [[تامیل]] قرار گرفت تا این که در پایان قرن هجدهم سلطنت کندی بنا را بر پشتیبانی قالب‌های کلاسیک ادبی بودایی گذاشت و این سیاست ادبیات [[سینهالا|سینهالی]] را احیا کرد.  


سر‌انجام در سال 1815 انگلیسی‌ها بر سراسر [[سریلانکا]] حاکم شدند. با ملحق شدن این کشور به سایر مستعمرات بریتانیا زمینه برای گسترش زبان انگلیسی فراهم گردید. انگلیسی‌ها با دایر کردن مدارس ابتدایی [[سینهالا|سینهالی]] و [[تامیل|تامیلی]] مردم را تشویق به گرویدن به مذهب مسیحیت می‌کردند. با رواج یافتن زبان انگلیسی بسیاری از تحصیل‌کرده‌ها ادبیات انگلیسی را بر [[سینهالا|سینهالی]] ترجیح دادند و ادبیات سینهالی با بی‌مهری روبرو شد. سال‌ها بعذ تدریجا گرایش‌های ملی گرایانه گسترش یافت و این روند را کندتر کرد. بار دیگر آثار کلاسیک سینهالی مورد توجه قرار گرفت. ورود ماشین چاپ به کشور سبب شد تا آثار ادبی، مجلات، نشریات و روزنامه‌ها بیشتر از هر زمان دیگر در دسترس عموم قرار گیرد. آثاری که در معابد روستاها بر روی چوب درختان نخل نوشته شده بود چاپ و منتشر شدند و به این ترتیب ادبیات سینهالی رونق یافت. در اواخر قرن نوزدهم مشاجرات گوناگونی دربارۀ سبک‌های ادبی در بین فعالان در این عرصه مطرح گردید. در حالی که متون پالی و ادبیات خارجی به زبان سینهالی ترجمه می شدند راهبان بودایی همچنان به نوشتن سبک ‌های کلاسیک ادامه می دادند<ref name=":3">Godakumbara, C. E. (1955). Sinhalese Literature. Colombo: Apothecaries.</ref>.
سر‌انجام در سال 1815 انگلیسی‌ها بر سراسر [[سریلانکا]] حاکم شدند. با ملحق شدن این کشور به سایر مستعمرات بریتانیا زمینه برای گسترش زبان انگلیسی فراهم گردید. انگلیسی‌ها با دایر کردن مدارس ابتدایی [[سینهالا|سینهالی]] و [[تامیل|تامیلی]] مردم را تشویق به گرویدن به مذهب مسیحیت می‌کردند. با رواج یافتن زبان انگلیسی بسیاری از تحصیل‌کرده‌ها ادبیات انگلیسی را بر [[سینهالا|سینهالی]] ترجیح دادند و ادبیات سینهالی با بی‌مهری روبرو شد. سال‌ها بعد تدریجا گرایش‌های ملی گرایانه گسترش یافت و این روند را کندتر کرد. بار دیگر آثار کلاسیک سینهالی مورد توجه قرار گرفت. ورود ماشین چاپ به کشور سبب شد تا آثار ادبی، مجلات، نشریات و روزنامه‌ها بیشتر از هر زمان دیگر در دسترس عموم قرار گیرد. آثاری که در معابد روستاها بر روی چوب درختان نخل نوشته شده‌بود چاپ و منتشر شدند و به این ترتیب ادبیات سینهالی رونق یافت. در اواخر قرن نوزدهم مشاجرات گوناگونی دربارۀ سبک‌های ادبی در بین فعالان در این عرصه مطرح گردید. در حالی که متون پالی و ادبیات خارجی به زبان سینهالی ترجمه می‌شدند راهبان بودایی همچنان به نوشتن سبک‌های کلاسیک ادامه می‌دادند<ref name=":3">Godakumbara, C. E. (1955). Sinhalese Literature. Colombo: Apothecaries.</ref>.


داستان‌های مدرن [[سینهالا|سینهالی]] ریشه در داستان ‌های طبلیغاتی مسیحی در دهه 1870 دارد. اولین رمان‌ها، که اغلب داستان‌های رمانتیک فانتزی و یا داستان‌های اخلاقی در دهه 1890 بودند در اوایل قرن بیستم در میان مردم شهرت یافتند. پیاداسا سیرییسنا (Piyadasa Sirisena) (1875 تا 1946)، یکی از مشهورترین نویسندگان این دوره است که با آثارش تاثیرات مخرب انگلیسی بر فرهنگ سینهالی نقد می‌کرد. اوایل قرن بیستم شاعران همچنان استفاده از قالب‌های سنتی را در پیش گرفتند تا اینکه نسل جدیدی از شاعران با طرح موضوعات مدرن، عشق ‌های رمانتیک و نقد اجتماعی در اشعارشان پا به عرصه ادبیات نهادند و با رد موضوعات و قالب‌های شعری کلاسیک سبک خاصی را به وجود آوردند که به نام مکتب کلمبو مشهور شد<ref name=":3" />.
داستان‌های مدرن [[سینهالا|سینهالی]] ریشه در داستان‌های طبلیغاتی مسیحی در دهه 1870 دارد. اولین رمان‌ها، که اغلب داستان‌های رمانتیک فانتزی و یا داستان‌های اخلاقی در دهه 1890 بودند در اوایل قرن بیستم در میان مردم شهرت یافتند. پیاداسا سیرییسنا (Piyadasa Sirisena) (1875 تا 1946)، یکی از مشهورترین نویسندگان این دوره است که با آثارش تاثیرات مخرب انگلیسی بر فرهنگ سینهالی نقد می‌کرد. اوایل قرن بیستم شاعران همچنان استفاده از قالب‌های سنتی را در پیش گرفتند تا اینکه نسل جدیدی از شاعران با طرح موضوعات مدرن، عشق‌های رمانتیک و نقد اجتماعی در اشعارشان پا به عرصه ادبیات نهادند و با رد موضوعات و قالب‌های شعری کلاسیک سبک خاصی را به وجود آوردند که به نام مکتب کلمبو مشهور شد<ref name=":3" />.


==== ادبیات سینهالی در دوره استقلال ====
===== ادبیات سینهالی در دوره استقلال =====
در این دوره سیلوا(Silva) (1892 تا 1957 ) به همراه دیگر رمان نویسان با نثر ساده و روایت‌های واقعی مورد توجه مردم قرار گرفتند. در میان رمان نویسان [[سینهالا|سینهالی]] مارتین ویکراماسینگ(Martin Wickramasinghe) (1891 تا 1976 ) شهرت یافت. او یکی از اولین رمان‌نویسان مدرن سینهالی در کشور [[سریلانکا]] است. او یک رمان سه تایی (تریلوژی) را نوشت که تغییرات اجتماعی مربوط به اواخر دورۀ استعمار [[سریلانکا]] را ترسیم می کند. رمان ‌های این تریلوژی شامل گامپرالیا(Gamperaliya)، انقلاب روستا (1944)، یوگانتایا(Yuganthaya) (1948) و کالیوگایا(Kaliyugaya)، دوران شوم (1957) است. او در داستان گامپرادیا(Gamperdiya)، از هم پاشیدگی زندگی روستایی در تحت فشار دوران مدرن را به تصویر کشید. این کتاب اولین رمان مهم به زبان [[سینهالا|سینهالی]] است و در پیشرفت استاندارد‌های داستانی در زبان سینهالی سهم به سزایی دارد. ویکراماسینگ تاثیرگذارترین منتقد ادبی در دورۀ خودش است.
در این دوره سیلوا(Silva) (1892 تا 1957 ) به همراه دیگر رمان نویسان با نثر ساده و روایت‌های واقعی مورد توجه مردم قرار گرفتند. در میان رمان نویسان [[سینهالا|سینهالی]] مارتین ویکراماسینگ(Martin Wickramasinghe) (1891 تا 1976 ) شهرت یافت. او یکی از اولین رمان‌نویسان مدرن سینهالی در کشور [[سریلانکا]] است. او یک رمان سه‌تایی (تریلوژی) را نوشت که تغییرات اجتماعی مربوط به اواخر دورۀ استعمار [[سریلانکا]] را ترسیم می‌کند. رمان‌های این تریلوژی شامل گامپرالیا(Gamperaliya)، انقلاب روستا (1944)، یوگانتایا(Yuganthaya) (1948) و کالیوگایا(Kaliyugaya)، دوران شوم (1957) است. او در داستان گامپرادیا(Gamperdiya)، از هم پاشیدگی زندگی روستایی در تحت فشار دوران مدرن را به تصویر کشید. این کتاب اولین رمان مهم به زبان [[سینهالا|سینهالی]] است و در پیشرفت استاندارد‌های داستانی در زبان سینهالی سهم به سزایی دارد. ویکراماسینگ تاثیرگذارترین منتقد ادبی در دورۀ خودش است.


قسمت اعظم ادبیات مدرن به هر دو زبان [[سینهالا|سینهالی]] و [[تامیل]] نوشته شده است. نویسندگانی چون ژان آراسانایاگام، آنراناسینگ و رامش گونیسکارا(Jean Arasanayagam , Ann Ranasinghe and Romesh Gunesekera) به زبان انگلیسی  شعر و داستان می نوشتند. نزاع ‌های قومی، نژادی و جنگ در زندگی مردم در این آثار منعکس شده است. نویسنده کانادایی برنده جایزه مایکل اونداتج(Michael Ondaatje) رمان و زندگی نامۀ طنزش به نام "دویدن در خانواده(Running in the Family)" (1982) را بر اساس بازگشتش به کشور و محل تولد و بچگی اش یعنی [[سریلانکا]] نوشته است<ref>Harrigan, P. (1989). Tall Tales and Deep Truths. ''The Sunday /times'' .</ref>.
قسمت اعظم ادبیات مدرن به هر دو زبان [[سینهالا|سینهالی]] و [[تامیل]] نوشته شده است. نویسندگانی چون ژان آراسانایاگام، آنراناسینگ و رامش گونیسکارا(Jean Arasanayagam , Ann Ranasinghe and Romesh Gunesekera) به زبان انگلیسی  شعر و داستان می نوشتند. نزاع‌های قومی، نژادی و جنگ در زندگی مردم در این آثار منعکس شده است. نویسنده کانادایی برنده جایزه مایکل اونداتج(Michael Ondaatje) رمان و زندگی نامۀ طنزش به نام "دویدن در خانواده(Running in the Family)" (1982) را بر اساس بازگشتش به کشور و محل تولد و بچگی‌اش یعنی [[سریلانکا]] نوشته است<ref>Harrigan, P. (1989). Tall Tales and Deep Truths. ''The Sunday /times'' .</ref>.


منتقد و نویسندۀ دیگر ادیریورا ساراچاندرا(Ediriweera Sarachchandra) (1914 تا 1996) است. وی با نوشتن داستان‌های واقعی خود را وقف شهرت ادبیات سینهالی و ترویج آن در میان تحصیلکردها و نخبگان انگلیسی کرد. دانشکدۀ ادبیات دانشگاه سیلان نیز نقش مهمی در ایجاد علاقه بیشتر به زبان سینهالی در میان تحصیلکرده‌ها داشت. در دورۀ قرن بیستم، ادبیاتی که به زبان سینهالی نوشته می شد تا حدودی تحت الشعاع آثار انگلیسی زبان قرار گرفت.  
منتقد و نویسندۀ دیگر ادیریورا ساراچاندرا(Ediriweera Sarachchandra) (1914 تا 1996) است. وی با نوشتن داستان‌های واقعی خود را وقف شهرت ادبیات سینهالی و ترویج آن در میان تحصیلکردها و نخبگان انگلیسی کرد. دانشکدۀ ادبیات دانشگاه سیلان نیز نقش مهمی در ایجاد علاقه بیشتر به زبان سینهالی در میان تحصیلکرده‌ها داشت. در دورۀ قرن بیستم، ادبیاتی که به زبان سینهالی نوشته می‌شد تا حدودی تحت الشعاع آثار انگلیسی زبان قرار گرفت.  


لئونارد وولف(Leonard Woolf) شوهر ویرجینیا وولف (Virginia Woolf) و نویسندۀ رمان "روستایی در جنگل"( که تجربیات خود را در زمان اشتغالش در [[سریلانکا]] به تصویر کشید و مایکا اونداتج(Michael Ondaatje) یک نویسندۀ برجسته معاصر که در [[سریلانکا]] متولد شد و امروز در [[کانادا]] زندگی می کند، دو تن از این نویسندگان بی نظیر و تاثیرگذار بین المللی هستند. تغییرات بنیادی در سال 1956 آغاز شد و زبان سینهالی زبان آموزشی بیشتر مدارس و دانشگاه ها شد و ادبیات سینهالی از تاثیرات غربی و کلاسیک در گذشته فاصله گرفت.
لئونارد وولف(Leonard Woolf) شوهر ویرجینیا وولف (Virginia Woolf) و نویسندۀ رمان "روستایی در جنگل"( که تجربیات خود را در زمان اشتغالش در [[سریلانکا]] به تصویر کشید و مایکا اونداتج(Michael Ondaatje) یک نویسندۀ برجسته معاصر که در [[سریلانکا]] متولد شد و امروز در [[کانادا]] زندگی می‌کند، دو تن از این نویسندگان بی‌نظیر و تاثیرگذار بین‌المللی هستند. تغییرات بنیادی در سال 1956 آغاز شد و زبان سینهالی زبان آموزشی بیشتر مدارس و دانشگاه‌ها شد و ادبیات سینهالی از تاثیرات غربی و کلاسیک در گذشته فاصله گرفت.


در آغاز قرن بیست و یکم ادبیات سینهالی تحت تاثیر فشار‌های سیاسی فراوان واقع شد. ساراچاندرا بعد از نوشتن اثر طنزش پس از انتخابات 1977 و انتقاد شدید از سیاست ‌های اجتماعی و اقتصادی دولت به خاطر تضعیف کردن ارزش ‌های فرهنگی، توسط حامیان دولت مورد حمله قرار گرفت. جنگ داخلی در سال 1983 از یک سو منجر به ایجاد موج خروشان میهن پرستی افراطی و از سویی موجب سانسور و خشونت علیه نویسندگان شد<ref name=":3" />.
در آغاز قرن بیست و یکم ادبیات سینهالی تحت تاثیر فشار‌های سیاسی فراوان واقع شد. ساراچاندرا بعد از نوشتن اثر طنزش پس از انتخابات 1977 و انتقاد شدید از سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی دولت به خاطر تضعیف کردن ارزش‌های فرهنگی، توسط حامیان دولت مورد حمله قرار گرفت. جنگ داخلی در سال 1983 از یک سو منجر به ایجاد موج خروشان میهن پرستی افراطی و از سویی موجب سانسور و خشونت علیه نویسندگان شد<ref name=":3" />.


=== وضعیت انواع ادبی نثر و نظم ===
=== وضعیت انواع ادبی نثر و نظم ===
خط ۱۵۰: خط ۱۵۰:
ادبیات سینهالی با داشتن سرودها و شعر‌های "ریگ ودا(Rigveda)" به عنوان بخشی از میراث ادبیات بزرگ آریایی بیش از دو هزار سال سابقه دارد. سرودها و مجموعۀ اشعار ریگ ودا به زبان سانسکریت حدودا در 1500 سال قبل از میلاد به وسیله اقوام هندو- آریایی گردآوری شده است. به جز پنج تن ترا(Panchatantra)  که  اثر یک نویسندۀ ناشناس هندی قرن سوم میلادی است؛ شاهکار‌های ادبی آریایی دیگر مانند ماهاباهاراتا نوشتۀ ویاسا(Mahabaharata, Vyasa)، رامایانا(Ramayana) نوشتۀ والمیکی(Valmiki)، راجاتارانگینی(Rajatatangini) اثر کالهانا(Kalhana) و کاتها ساریتساگارا(Katha Saritsagara) نوشتۀ سماودا (Somaveda) به ادبیات سینهالی نیز تعلق دارند. این آثار ادبی منبع خوبی برای بسیاری از داستان‌های افسانه‌ای اروپائیان هستند.  
ادبیات سینهالی با داشتن سرودها و شعر‌های "ریگ ودا(Rigveda)" به عنوان بخشی از میراث ادبیات بزرگ آریایی بیش از دو هزار سال سابقه دارد. سرودها و مجموعۀ اشعار ریگ ودا به زبان سانسکریت حدودا در 1500 سال قبل از میلاد به وسیله اقوام هندو- آریایی گردآوری شده است. به جز پنج تن ترا(Panchatantra)  که  اثر یک نویسندۀ ناشناس هندی قرن سوم میلادی است؛ شاهکار‌های ادبی آریایی دیگر مانند ماهاباهاراتا نوشتۀ ویاسا(Mahabaharata, Vyasa)، رامایانا(Ramayana) نوشتۀ والمیکی(Valmiki)، راجاتارانگینی(Rajatatangini) اثر کالهانا(Kalhana) و کاتها ساریتساگارا(Katha Saritsagara) نوشتۀ سماودا (Somaveda) به ادبیات سینهالی نیز تعلق دارند. این آثار ادبی منبع خوبی برای بسیاری از داستان‌های افسانه‌ای اروپائیان هستند.  


برخی از شواهد ادبی نشان می‌دهند بسیاری از نظرات و ایده‌های تاریخ بزرگ پادشاهان سینهالی ماهاواسما(Mahavasma)  که به زبان پالی و متعلق به قرن پنجم میلادی است از اثر سینهالی زبان معروف "سیهالاتاکاتا(Sihalatthakatha)" نشات گرفته‌اند. زبان شناسی آلمانی به نام ویلهم گیگر(Wilhelm Geiger) در یکی از آثار خود نشان داده که ماهاواسما بر اساس نظریات قدیم به نثر سینهالی نوشته شده‌است. این اثر ماهیتاً دینی شامل مجموعه‌ای از افسانه ‌های معنوی وقایع تاریخی را ثبت کرده است. این افسانه‌ها چگونگی شکل‌گیری اقوام سینهالی از یک گروه آریایی زبان بنگالی، اقدامات پادشاهان قدیم، جنگ­ها و موضوعات مهم دیگر تاریخی را روایت کرده اند<ref name=":4">Hussain, A. (2002). A Survey of Sinhalese Prose Literature From Ancient Times To Modern Period. Sunday Times .</ref>.  
برخی از شواهد ادبی نشان می‌دهند بسیاری از نظرات و ایده‌های تاریخ بزرگ پادشاهان سینهالی ماهاواسما(Mahavasma)  که به زبان پالی و متعلق به قرن پنجم میلادی است از اثر سینهالی زبان معروف "سیهالاتاکاتا(Sihalatthakatha)" نشات گرفته‌اند. زبان شناسی آلمانی به نام ویلهم گیگر(Wilhelm Geiger) در یکی از آثار خود نشان داده که ماهاواسما بر اساس نظریات قدیم به نثر سینهالی نوشته شده‌است. این اثر ماهیتاً دینی شامل مجموعه‌ای از افسانه‌های معنوی وقایع تاریخی را ثبت کرده است. این افسانه‌ها چگونگی شکل‌گیری اقوام سینهالی از یک گروه آریایی زبان بنگالی، اقدامات پادشاهان قدیم، جنگ‌­ها و موضوعات مهم دیگر تاریخی را روایت کرده‌اند<ref name=":4">Hussain, A. (2002). A Survey of Sinhalese Prose Literature From Ancient Times To Modern Period. Sunday Times .</ref>.  


کتاب ماهاواسما یک شاهکار ادبی است که به صورت نظم و به زبان پالی است. این اثر مجموعه داستان‌هایی درباره ماجراجویی‌های شاهزاده ویجایا بنیانگذار جامعه سینهالی، پیوند رمانتیک شاهزاده گامانی(Gamani) و اومادا چیتا(Ummada Chittha) و جنگ‌هایی که توسط پسرشان پاندوکابایا(Pandukabhaya) علیه مهاجمان دراویدی و حاکم غاصب تامیل الار(Elara)، هوسرانی‌های ملکه آنولا(Anula)، خودکشی پادشاه سیری سانگوبو(Sirisangabo) و یک موبد پرهیزکار بودایی است. این روایات و داستان‌های زیبا ضمن بیان حقایق تاریخی صنایع و آرایه‌های ادبی فراوانی را ارایه کرده‌اند.  زبان سینهالی دارای قالب‌های گسترده‌ای از نثر و نظم ادبی است.  
کتاب ماهاواسما یک شاهکار ادبی است که به صورت نظم و به زبان پالی است. این اثر مجموعه داستان‌هایی درباره ماجراجویی‌های شاهزاده ویجایا بنیانگذار جامعه سینهالی، پیوند رمانتیک شاهزاده گامانی(Gamani) و اومادا چیتا(Ummada Chittha) و جنگ‌هایی که توسط پسرشان پاندوکابایا(Pandukabhaya) علیه مهاجمان دراویدی و حاکم غاصب تامیل الار(Elara)، هوسرانی‌های ملکه آنولا(Anula)، خودکشی پادشاه سیری سانگوبو(Sirisangabo) و یک موبد پرهیزکار بودایی است. این روایات و داستان‌های زیبا ضمن بیان حقایق تاریخی صنایع و آرایه‌های ادبی فراوانی را ارایه کرده‌اند. زبان سینهالی دارای قالب‌های گسترده‌ای از نثر و نظم ادبی است.  
[[پرونده:62781792.jpg|بندانگشتی|کتیبه‌ای با ردی از زبان فارسی در [[سریلانکا]]. برگرفته از ایسنا, قابل بازیابی از [https://www.isna.ir/news/1402080604383/%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7 https://www.isna.ir/news/1402080604383/]]]
[[پرونده:62781792.jpg|بندانگشتی|کتیبه‌ای با ردی از زبان فارسی در [[سریلانکا]] ، قابل بازیابی از [https://www.isna.ir/news/1402080604383/%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7 https://www.isna.ir/news/1402080604383/]]]
آثار ادبی دورۀ قدیم با قلم فولادی بر روی چوب‌های درخت نخل منبت کاری و نوشته شده‌اند. کتاب دامپیا آتووا گتاپادایا(Dhampiya Atuva Getapadaya) قدیمی‌ترین اثر نظم سینهالی داستان شخصی بودایی، به زبان پالی که توسط شاه کاساپا(Kassapa) (913 تا 923) گرد آوری شده است. البته این به این معنی نیست که در گذشته و قبل از این دوران هیچ نوشته منثوری به زبان سینهالی وجود نداشته است. ماهاواسنا(Mahavasna) و وانساتاپاکاسینی(Vansatthappakasini) به مجموعه ای از هزاران داستان به نام ساهاساواتوپاکارنا(Sahassavatthupakarna) اشاره می کنند که آن مجموعه  امروز در دسترس نیست.  
آثار ادبی دورۀ قدیم با قلم فولادی بر روی چوب‌های درخت نخل منبت کاری و نوشته شده‌اند. کتاب دامپیا آتووا گتاپادایا(Dhampiya Atuva Getapadaya) قدیمی‌ترین اثر نظم سینهالی داستان شخصی بودایی، به زبان پالی که توسط شاه کاساپا(Kassapa) (913 تا 923) گرد آوری شده است. البته این به این معنی نیست که در گذشته و قبل از این دوران هیچ نوشته منثوری به زبان سینهالی وجود نداشته است. ماهاواسنا(Mahavasna) و وانساتاپاکاسینی(Vansatthappakasini) به مجموعه ای از هزاران داستان به نام ساهاساواتوپاکارنا(Sahassavatthupakarna) اشاره می کنند که آن مجموعه  امروز در دسترس نیست.  


هر چند ممکن است بعضی از این داستان‌ها در قرن چهاردهم احیا شده باشند؛ درست مانند داستان‌های مفقوده فارسی به نام هزار افسانه که در آثار شب‌های عربی احیا شده‌اند<ref name=":4" />. اثر قدیمی دیگر ادبیات سینهالی کاتا واستو(Katha Vasthu) که گفته می‌شود جزء منابع راساواهینی(Rasavahini) و مجموعه داستان‌های مشهوری به زبان پالی است که توسط ودها ترا(Vedeha Thera) جمع آوری شده است. از دیگر آثار کهن ماهابودهی گتاپادایا(Mahabodhi Getapadaya) است که در قرن دوازدهم توسط یک نویسندۀ ناشناس برای دانش آموزان ماهابودهی وانسا(Mahabodhis vasna) نوشته شده که واژه نامه‌ای در باره تاریخ درخت مقدس بودا به زبان پالی است.  
هر چند ممکن است بعضی از این داستان‌ها در قرن چهاردهم احیا شده باشند؛ درست مانند داستان‌های مفقوده فارسی به نام هزار افسانه که در آثار شب‌های عربی احیا شده‌اند<ref name=":4" />. اثر قدیمی دیگر ادبیات سینهالی کاتا واستو(Katha Vasthu) که گفته می‌شود جزء منابع راساواهینی(Rasavahini) و مجموعه داستان‌های مشهوری به زبان پالی است که توسط ودها ترا(Vedeha Thera) جمع آوری شده است. از دیگر آثار کهن ماهابودهی گتاپادایا(Mahabodhi Getapadaya) است که در قرن دوازدهم توسط یک نویسندۀ ناشناس برای دانش آموزان ماهابودهی وانسا(Mahabodhis vasna) نوشته شده که واژه نامه‌ای در باره تاریخ درخت مقدس بودا به زبان پالی است.  


بسیاری از آثار اولیۀ نثر سینهالی شرح و تفسیری بر آثار گسترده پالی هستند. برای مثال حدوداً همان دوران کتاب جاتاکا آتووا گتاپادایا(Jataka Atuva Getapadaya) نوشته شده که واژه‌نامه، تفسیر و توضیحی ای برای اثر پالی جاتاکاتاکات(Jatakatthakath) درباره داستان‌های جاتاکا(Jataka) مربوط به تولد بودا است. اما دوره پایتختی پلنارووا(Polonnaruwa) (قرن دهم و اوایل قرن سیزدهم) و دامبادنیا(Dambadeniya) (قرن سیزدهم) دوره‌هایی است که شکوفایی ادبیات نثر سینهالی را رقم زده است. قرن سیزدهم به عنوان دورۀ طلایی ادبیات سینهالی به حساب می‌آید. در قرن سیزدهم آماواتور توسط یکی از شاگردان بودا به نام گورولوگومی(Amavature, Gurulugomi) نوشته شد.  
بسیاری از آثار اولیۀ نثر سینهالی شرح و تفسیری بر آثار گسترده پالی هستند. برای مثال حدوداً همان دوران کتاب جاتاکا آتووا گتاپادایا(Jataka Atuva Getapadaya) نوشته شده که واژه‌نامه، تفسیر و توضیحی‌ای برای اثر پالی جاتاکاتاکات(Jatakatthakath) درباره داستان‌های جاتاکا(Jataka) مربوط به تولد بودا است. اما دوره پایتختی پلنارووا(Polonnaruwa) (قرن دهم و اوایل قرن سیزدهم) و دامبادنیا(Dambadeniya) (قرن سیزدهم) دوره‌هایی است که شکوفایی ادبیات نثر سینهالی را رقم زده است. قرن سیزدهم به عنوان دورۀ طلایی ادبیات سینهالی به حساب می‌آید. در قرن سیزدهم آماواتور توسط یکی از شاگردان بودا به نام گورولوگومی(Amavature, Gurulugomi) نوشته شد.  


این اثر در رابطه با زندگی شاهزاده سیدهاراتا گوتاما (بودا) است که بنیانگذار مکتب بودیسم است. این اثر همچنین داستان‌های دیگری را روایت کرده است که در ارتباط با بودا و بودهی ساتوا(Boddhi Sattva) است (مردم بر این باورند که بودا در تولد پیشین خود بودهی ساواتا متولد شده است)، همچنین داستان دیتامانگولیکا(Ditthamangalika) و آدم مطرود، داستان پادشاه آجاتاساترو(Ajatasatru) قاتل والدین و آنگولیمالا(Angulimala) مرد سارق از دیگر داستان‌های این اثر است. آثار گورولوگومی با استفاده از زبان [[سینهالا|سینهالی]] ناب مشخص می‌شود و کلمات اقتباسی محدودی از سانسکریت و پالی در آن به کار رفته است<ref name=":4" /><ref>Pinto, N. (2004). A Short History of Sinhalese Language. The Sunday Times .</ref>. اثری مثل سادهاراما رانتاوالیا(Saddharma Ratnavaliya) گلچینی از جواهرات و تعالیم ارزنده اخلاقی و تربیتی است. در میان داستان‌های این اثر داستانی از پادشاه دوتوگمونو(Dutugemunu) وجود دارد که نحوۀ برخورد او با مهاجمان دراویدی از کشور کولا(Chola) و داستان پسرش شاهزاده سالی و دوشیزه آسوکامالا(Asokamala Sali) است که به خاطر او از سلطنت کناره گیری کرد و پادشاهی را کنار گذاشت.
این اثر در رابطه با زندگی شاهزاده سیدهاراتا گوتاما (بودا) است که بنیانگذار مکتب بودیسم است. این اثر همچنین داستان‌های دیگری را روایت کرده است که در ارتباط با بودا و بودهی ساتوا(Boddhi Sattva) است (مردم بر این باورند که بودا در تولد پیشین خود بودهی ساواتا متولد شده است)، همچنین داستان دیتامانگولیکا(Ditthamangalika) و آدم مطرود، داستان پادشاه آجاتاساترو(Ajatasatru) قاتل والدین و آنگولیمالا(Angulimala) مرد سارق از دیگر داستان‌های این اثر است. آثار گورولوگومی با استفاده از زبان [[سینهالا|سینهالی]] ناب مشخص می‌شود و کلمات اقتباسی محدودی از سانسکریت و پالی در آن به کار رفته است<ref name=":4" /><ref>Pinto, N. (2004). A Short History of Sinhalese Language. The Sunday Times .</ref>. اثری مثل سادهاراما رانتاوالیا(Saddharma Ratnavaliya) گلچینی از جواهرات و تعالیم ارزنده اخلاقی و تربیتی است. در میان داستان‌های این اثر داستانی از پادشاه دوتوگمونو(Dutugemunu) وجود دارد که نحوۀ برخورد او با مهاجمان دراویدی از کشور کولا(Chola) و داستان پسرش شاهزاده سالی و دوشیزه آسوکامالا(Asokamala Sali) است که به خاطر او از سلطنت کناره‌گیری کرد و پادشاهی را کنار گذاشت.


از دیگر آثار منثور دوره قدیم توپاوانسایا(Thupavansaya)، الو آتاناگالو(Elu Attanagalu) و دامبودنی آسنا(Dambodeni asna) است. از این آثار می توان به عنوان ادبیات تاریخی طبقه بندی شده نام برد که با علوم اخلاقی و آثار مقدس بودایی‌ها سر و کار دارند. در دورۀ پایتختی کُتّه(Kotteh) قرن پانزدهم میلادی تا اواخر قرن نوزدهم میلادی رکود ادبی دامن آثار منثور سینهالی را گرفت لکن در عوض تجدید فعالیت‌های شاعران و قالب‌های شعری مانند اشعار جنگی هاتانکاوی(Hatankavi) و اشعار معنادار ساندشاس(Sandeshas) را می‌توان مشاهده کرد. این دوره به دلیل جنگ ‌های پی در پی علیه استعمار غرب به ترتیب پرتغال (1505-1658)، هلند (1658 – 1796) و انگلیس (1796 تا 1815) دوره متلاطم و آشفته‌ای بوده است. طبیعتا چنین شرایطی مستعد برای ظهور اشعار شاعران، در قالب‌های مختلف ستایش و افسانه است. همانطور که اشاره شد اکثر آثار ادبی دوره‌های باستان و دوره‌های میانی خصوصیاتی معنوی و دینی دارند به این دلیل که نوشته‌ها و تحقیقات سینهالی‌ها در دست موسسات و مراکز معنوی راهبان بوده است که کمتر به موضوعات سکولار پرداخته‌اند.
از دیگر آثار منثور دوره قدیم توپاوانسایا(Thupavansaya)، الو آتاناگالو(Elu Attanagalu) و دامبودنی آسنا(Dambodeni asna) است. از این آثار می توان به عنوان ادبیات تاریخی طبقه‌بندی شده نام برد که با علوم اخلاقی و آثار مقدس بودایی‌ها سر و کار دارند. در دورۀ پایتختی کُتّه(Kotteh) قرن پانزدهم میلادی تا اواخر قرن نوزدهم میلادی رکود ادبی دامن آثار منثور سینهالی را گرفت لکن در عوض تجدید فعالیت‌های شاعران و قالب‌های شعری مانند اشعار جنگی هاتانکاوی(Hatankavi) و اشعار معنادار ساندشاس(Sandeshas) را می‌توان مشاهده کرد. این دوره به دلیل جنگ‌های پی در پی علیه استعمار غرب به ترتیب پرتغال (1505-1658)، هلند (1658 – 1796) و انگلیس (1796 تا 1815) دوره متلاطم و آشفته‌ای بوده است. طبیعتا چنین شرایطی مستعد برای ظهور اشعار شاعران، در قالب‌های مختلف ستایش و افسانه است. همانطور که اشاره شد اکثر آثار ادبی دوره‌های باستان و دوره‌های میانی خصوصیاتی معنوی و دینی دارند به این دلیل که نوشته‌ها و تحقیقات سینهالی‌ها در دست موسسات و مراکز معنوی راهبان بوده است که کمتر به موضوعات سکولار پرداخته‌اند.


اما با آغاز اواخر قرن نوزدهم آثار ادبی سکولار ظهور پیدا کردند. رمان ‌های ادبی سینهالی آلبرت سیلوا به نام ویمالا و آدارا هاسونا(Albert Silva, Vimala and Adara Hasuna) نیز در این دوره پدیدار شدند که شامل اثر است. از دیگر رمان نویسان مشهور سیمون سیلوا با اثر مینا(Simon Silva, Meena) و رمان‌نویسان دیگر پیاداسا سیرییسنا(Peyadasa Sirisna)، ساگارا پالانسوریا(Palansuriya)، مونیداسا کوماراتونگه(Munidasa Kumarathunga)، هماپالا مونیداسا(Hemapala Munidasa)، سیلوا و پررا(Silva and Perera) هستند. آثار مشهور خارجی نیز به زبان [[سینهالا|سینهالی]] ترجمه شدند که نمونه معروف آن آریبین ایشولاسایا(Arabin Ishollasaya) است که ترجمۀ "شب ‌های عربی" است.
اما با آغاز اواخر قرن نوزدهم آثار ادبی سکولار ظهور پیدا کردند. رمان ‌های ادبی سینهالی آلبرت سیلوا به نام ویمالا و آدارا هاسونا(Albert Silva, Vimala and Adara Hasuna) نیز در این دوره پدیدار شدند که شامل اثر است. از دیگر رمان نویسان مشهور سیمون سیلوا با اثر مینا(Simon Silva, Meena) و رمان‌نویسان دیگر پیاداسا سیرییسنا(Peyadasa Sirisna)، ساگارا پالانسوریا(Palansuriya)، مونیداسا کوماراتونگه(Munidasa Kumarathunga)، هماپالا مونیداسا(Hemapala Munidasa)، سیلوا و پررا(Silva and Perera) هستند. آثار مشهور خارجی نیز به زبان [[سینهالا|سینهالی]] ترجمه شدند که نمونه معروف آن آریبین ایشولاسایا(Arabin Ishollasaya) است که ترجمۀ "شب‌های عربی" است.


==== سیری در ادبیات منظوم سینهالی در [[سریلانکا]] از گذشته تاکنون ====
==== سیری در ادبیات منظوم سینهالی در [[سریلانکا]] از گذشته تاکنون ====
شعر سرایی تپش قلب یک ملت است، چرا که شعر جهانی بینی، یافته ‌های فرهنگی، سطح فهم، اندیشه و هنر رمانتیک انسان را نشان می‌دهد. ملتی که به شعر و شاعری دلداده باشد، ملتی فرهنگی است. در میان تمامی هنر‌های مردم سینهالی، شعر و شاعری رتبۀ یک و بالاترین درجه را دارد. زبان سینهالی به دلیل فراوانی تعداد کلمات مترادف، انعطاف‌پذیر بودن دستور زبان و راحتی شکل‌گیری وزن و قافیه کلمات آن، زبان شعر است. زبان سینهالی به خاطر داشتن واکه ‌های فراوان ملیح و شیرین و قابل مقایسه با زبان‌های فرانسوی و اردو است. این دو زبان از زبان‌های رمانتیک دنیا هستند. در اواخر قرن هجدهم شاعری به نام دونوویلا(Dunnuvila) یک رباعی به نام کالینگا بودهی جاتاکا(Kalinga Bodhi Jataka) را به سبک خاصی سروده که به خوبی این ادعا را گواهی می‌کند. او در این شعر سفر یک شاهزاده را به جنگل توصیف کرده است<ref name=":2" />.
شعر سرایی تپش قلب یک ملت است، چرا که شعر جهانی بینی، یافته ‌های فرهنگی، سطح فهم، اندیشه و هنر رمانتیک انسان را نشان می‌دهد. ملتی که به شعر و شاعری دلداده باشد، ملتی فرهنگی است. در میان تمامی هنر‌های مردم سینهالی، شعر و شاعری رتبۀ یک و بالاترین درجه را دارد. زبان سینهالی به دلیل فراوانی تعداد کلمات مترادف، انعطاف‌پذیر بودن دستور زبان و راحتی شکل‌گیری وزن و قافیه کلمات آن، زبان شعر است. زبان سینهالی به خاطر داشتن واکه ‌های فراوان ملیح و شیرین و قابل مقایسه با زبان‌های فرانسوی و اردو است. این دو زبان از زبان‌های رمانتیک دنیا هستند. در اواخر قرن هجدهم شاعری به نام دونوویلا(Dunnuvila) یک رباعی به نام کالینگا بودهی جاتاکا(Kalinga Bodhi Jataka) را به سبک خاصی سروده که به خوبی این ادعا را گواهی می‌کند. او در این شعر سفر یک شاهزاده را به جنگل توصیف کرده است<ref name=":2" />.


این طور که از منابع ادبی به دست آمده  قرن سیزدهم و دورۀ سلطنت پادشاه آگابودهی(Aggabodhi I) عصر فعالیت ‌های ادبی بوده است. دوازده شاعر معروف به نام ‌های دمی(Demi)، ببیری(Bebiri)، کیتسیری(Kithsiri)، آنوروت(Anuruth)، دالاگوت(Dalagoth)، دالابیسو(Dalabiso)، پوراوادو(Puravadu)، ساکدامالا(Sakdamala)، آساکدامالا(Asakdamala)، سوریاباهو(Suriyabahu)، کسوب کوتا اپا(Kesub Kota Epa) در دورۀ سلطنت این پادشاه ظاهر شدند. تاریخ سنگ نوشته ‌های ناخوانا بر دیوار ‌های قلعه نظامی صخره ای سیگیریا(Sigiria) که به دستور شاه کاساپای اول(Kassapa I) ساخته شد شاید به قرون هفتم و هشتم میلادی برگردد.  این اشعار که مضامینی سکولار دارند نقاشی ‌های زیبای آب رنگ از چهرۀ زنان که روی قسمت غربی صخره است را توصیف کرده‌اند و بعضی از سروده ها نیز در باره طبیعت، رمانتیک و عاشقانه است <ref name=":2" />.
این طور که از منابع ادبی به دست آمده  قرن سیزدهم و دورۀ سلطنت پادشاه آگابودهی(Aggabodhi I) عصر فعالیت‌های ادبی بوده است. دوازده شاعر معروف به نام‌های دمی(Demi)، ببیری(Bebiri)، کیتسیری(Kithsiri)، آنوروت(Anuruth)، دالاگوت(Dalagoth)، دالابیسو(Dalabiso)، پوراوادو(Puravadu)، ساکدامالا(Sakdamala)، آساکدامالا(Asakdamala)، سوریاباهو(Suriyabahu)، کسوب کوتا اپا(Kesub Kota Epa) در دورۀ سلطنت این پادشاه ظاهر شدند. تاریخ سنگ نوشته‌های ناخوانا بر دیوارهای [[قلعه نظامی سیگیریا|قلعه نظامی صخره‌ای سیگیریا(Sigiria)]] که به دستور شاه کاساپای اول(Kassapa I) ساخته شد شاید به قرون هفتم و هشتم میلادی برگردد. این اشعار که مضامینی سکولار دارند نقاشی ‌های زیبای آب رنگ از چهرۀ زنان که روی قسمت غربی صخره است را توصیف کرده‌اند و بعضی از سروده‌ها نیز درباره طبیعت، رمانتیک و عاشقانه است <ref name=":2" />.


دورۀ کُتّه(Kotteh) (قرن پانزده و شانزده میلادی) به عنوان دورۀ شکوفایی شعر سینهالی رقم می‌خورد. شعر‌های سکولار ساندشا(Sandasha) (پیام) شهرت بی‌نظیری را در طول این دوره کسب کرد. شعر‌های ساندشا بر اساس کالیداسا مگادوتا(Kalidasa Meghaduta) (پیامبر ابر) است. ماهیت شعر ساندشا ارسال پیام از طریق یک موجود زنده است، که غالبا یک پرنده است.
دورۀ کُتّه(Kotteh) (قرن پانزده و شانزده میلادی) به عنوان دورۀ شکوفایی شعر سینهالی رقم می‌خورد. شعر‌های سکولار ساندشا(Sandasha) (پیام) شهرت بی‌نظیری را در طول این دوره کسب کرد. شعر‌های ساندشا بر اساس کالیداسا مگادوتا(Kalidasa Meghaduta) (پیامبر ابر) است. ماهیت شعر ساندشا ارسال پیام از طریق یک موجود زنده است، که غالبا یک پرنده است.


قدیمی‌ترین شعر ساندشا(Sandeshaya) که اسناد و شواهدی بر آن موجود است مایورا ساندشایا(Mayura Sandeshaya) (پیام طاووس) است که به قرن سیزدهم باز می گردد. این اثر دیگر در دسترس نیست اگرچه نمونه‌هایی از آن در دستور زبان سینهالی کلاسیک به نام سیدات سانگارا(Sidath Sangara) آمده است. تیسارا ساندشایا(Thisara Sandeshaya) (پیام قو) به قرن چهاردهم برمیگردد، درحالیکه گیرا ساندشایا(Gira Sandeshaya) (پیام طوطی)، هانسا ساندشایا(Hansa Sandeshaya) (پیام غاز)، پاروی ساندشا(Parevi Sandeshaya) (پیام فاخته)، کوکیلا ساندشایا(Kokila Sandeshaya) (پیام قمری)، و سلالیهینی ساندشایا(Selalihini Sandeshaya) (پیام سار) به قرن پانزدهم باز می‌گردد. بی نظیرترین و قابل توجه ترین نکته از اشعار ساندشا قافیه‌های آن و توصیف دقیق آن از مردم و مکان‌های دیدنی است.
قدیمی‌ترین شعر ساندشا(Sandeshaya) که اسناد و شواهدی بر آن موجود است مایورا ساندشایا(Mayura Sandeshaya) (پیام طاووس) است که به قرن سیزدهم باز می‌گردد. این اثر دیگر در دسترس نیست اگرچه نمونه‌هایی از آن در دستور زبان سینهالی کلاسیک به نام سیدات سانگارا(Sidath Sangara) آمده است. تیسارا ساندشایا(Thisara Sandeshaya) (پیام قو) به قرن چهاردهم برمیگردد، درحالیکه گیرا ساندشایا(Gira Sandeshaya) (پیام طوطی)، هانسا ساندشایا(Hansa Sandeshaya) (پیام غاز)، پاروی ساندشا(Parevi Sandeshaya) (پیام فاخته)، کوکیلا ساندشایا(Kokila Sandeshaya) (پیام قمری)، و سلالیهینی ساندشایا(Selalihini Sandeshaya) (پیام سار) به قرن پانزدهم باز می‌گردد. بی‌نظیرترین و قابل توجه‌ترین نکته از اشعار ساندشا قافیه‌های آن و توصیف دقیق آن از مردم و مکان‌های دیدنی است.


دستۀ دیگر از اشعار سینهالی شعر‌های جنگ است و کمابیش اشعار ستایش آمیز در مدح برخی از پادشاهان و فرماندهان نیز وجود دارد. یکی از قدیمی ترین اشعار جنگی کوستانتینو هاتانا(Kustantinu Hatana) است که جنگ کاپیتان پرتغالی به نام کنستانتین دوسا را در قرن هفدهم به راه انداخت و بر یک شورشی سینهالی به نام آنتونیس(Antonio) پیروز شد<ref name=":2" />.  
دستۀ دیگر از اشعار سینهالی شعر‌های جنگ است و کمابیش اشعار ستایش آمیز در مدح برخی از پادشاهان و فرماندهان نیز وجود دارد. یکی از قدیمی‌ترین اشعار جنگی کوستانتینو هاتانا(Kustantinu Hatana) است که جنگ کاپیتان پرتغالی به نام کنستانتین دوسا را در قرن هفدهم به راه انداخت و بر یک شورشی سینهالی به نام آنتونیس(Antonio) پیروز شد<ref name=":2" />.  


ماها هاتانا(Maha Hatana) شکست بزرگ کنستانتین دو سار(Constantine de Sara) و پیروانش را به دست پادشاه کاندیان، راجاسینگ دوم(Rajasinghe II) در قرن هفدهم میلادی توصیف می‌کند. از دیگر اشعار جنگ پارانگی هاتانا(Parangi Hatana) است (جنگ با پرتغالی‌ها ) و میدان جنگ معروف گانوراوا(Gannoruwa) در سال 1638 است که نظامیان سینهالی ارتش پرتغالی‌ها را شکست دادند. اینگرییسی هاتانا(Ingrisi Hatana) (جنگ با انگلیسی ها ) پیروزی پادشاه کاندیان سیر ویکراما راجاسینگ(Sri Wichrama Rajasinghe) در برابر ارتش انگلیس در سال 1803 را توصیف می کند.
ماها هاتانا(Maha Hatana) شکست بزرگ کنستانتین دو سار(Constantine de Sara) و پیروانش را به دست پادشاه کاندیان، راجاسینگ دوم(Rajasinghe II) در قرن هفدهم میلادی توصیف می‌کند. از دیگر اشعار جنگ پارانگی هاتانا(Parangi Hatana) است (جنگ با پرتغالی‌ها ) و میدان جنگ معروف گانوراوا(Gannoruwa) در سال 1638 است که نظامیان سینهالی ارتش پرتغالی‌ها را شکست دادند. اینگرییسی هاتانا(Ingrisi Hatana) (جنگ با انگلیسی‌ها ) پیروزی پادشاه کاندیان سیر ویکراما راجاسینگ(Sri Wichrama Rajasinghe) در برابر ارتش انگلیس در سال 1803 را توصیف می‌کند.


اشعار عاشقانۀ سینهالی نیز خواندنی است. بعضی از مشهورترین اشعار منسوب به گاسکون آدیگار(Gascon Adigar) و همسر ملکه کاندیان پادشاه راجاسینگ است. گاسکن که از نسل پرتغالی ها یا فرانسوی‌ها بوده است. او به عنوان یک شخصیت و یک رزمندۀ دلاور از منطقه کندی مورد توجه و احترام شاه قرار گرفت. او به تدریج عاشق ملکه شد و اشعار زیبایی را سرود. پس از آن که پادشاه به رابطه گاسکن و ملکه مشکوک شد بی درنگ او را به مرگ محکوم کرد. زمانی که گاسکن در زندان منتظر اجرای حکم اعدام بود، اشعار و نامه محرمانه ای را به ملکه نوشت که این اشعار بعدها در میان مردم بسیار معروف و به یاد ماندنی شد <ref name=":2" />.
اشعار عاشقانۀ سینهالی نیز خواندنی است. بعضی از مشهورترین اشعار منسوب به گاسکون آدیگار(Gascon Adigar) و همسر ملکه کاندیان پادشاه راجاسینگ است. گاسکن که از نسل پرتغالی‌ها یا فرانسوی‌ها بوده است. او به عنوان یک شخصیت و یک رزمندۀ دلاور از منطقه کندی مورد توجه و احترام شاه قرار گرفت. او به تدریج عاشق ملکه شد و اشعار زیبایی را سرود. پس از آن که پادشاه به رابطه گاسکن و ملکه مشکوک شد بی‌درنگ او را به مرگ محکوم کرد. زمانی که گاسکن در زندان منتظر اجرای حکم اعدام بود، اشعار و نامه محرمانه‌ای را به ملکه نوشت که این اشعار بعدها در میان مردم بسیار معروف و به یاد ماندنی شد <ref name=":2" />.


==== [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] ====
==== [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] ====
بعد از سانسکریت، [[تامیل]] قدیمی ترین زبان ادبی شبه قارۀ هند است. ادبیات تامیل، قسمتی از میراث فرهنگی [[تامیل|مردم تامیل]] است که در زمان باستان به [[سریلانکا]] مهاجرت کردند. شعر در زبان [[تامیل]] به عنوان اولین قالب ادبی گسترش پیدا کرد. "ایلاتو پوتانتوانار(Eelattu Poothanthevanar)" از اولین شاعران تامیل [[سریلانکا]] است. پیش از 250 میلادی اشعار او  را در کتابی تحت عنوان منتخب اشعار کنکام(Cankam cankam) جمع آوری کرده اند. مشخص ترین آثار ادبی تامیل در [[سریلانکا]] ابتدا در دهۀ 1940 با آثار مارومالارچی(Marumalarchi) و نویسندگان دوره رنسانس ماها کاوی(Mahakavi)، کنداسامی(Kandasamy)، و وارادار(Varadar) گسترش یافت. اشعار ماهاکاوی به طور ویژه به تفکیک زبان تامیل در [[سریلانکا|کشور سریلانکا]] و زبان تامیل در جنوب هند کمک بسیاری کرده است.
بعد از سانسکریت، [[تامیل]] قدیمی‌ترین زبان ادبی شبه قارۀ هند است. ادبیات تامیل، قسمتی از میراث فرهنگی [[تامیل|مردم تامیل]] است که در زمان باستان به [[سریلانکا]] مهاجرت کردند. شعر در زبان [[تامیل]] به عنوان اولین قالب ادبی گسترش پیدا کرد. "ایلاتو پوتانتوانار(Eelattu Poothanthevanar)" از اولین شاعران تامیل [[سریلانکا]] است. پیش از 250 میلادی اشعار او  را در کتابی تحت عنوان منتخب اشعار کنکام(Cankam cankam) جمع آوری کرده‌اند. مشخص ترین آثار ادبی تامیل در [[سریلانکا]] ابتدا در دهۀ 1940 با آثار مارومالارچی(Marumalarchi) و نویسندگان دوره رنسانس ماها کاوی(Mahakavi)، کنداسامی(Kandasamy)، و وارادار(Varadar) گسترش یافت. اشعار ماهاکاوی به طور ویژه به تفکیک زبان تامیل در [[سریلانکا|کشور سریلانکا]] و زبان تامیل در جنوب هند کمک بسیاری کرده است.


از زمان شورش‌های قومی سال 1983، شیوۀ زندگی اکثر تامیل‌های ساکن شمال و شرق [[سریلانکا]] دستخوش دگرگونی‌هایی شد که این تحولات ادبیات اخیر مردم تامیل را نیز دگرگون ساخت. در سال 1948 و زمانی که سریلانکا استقلال یافت، ادبیات تامیل ششصد سال تاریخ را تجربه کرده بود. بعضی از اشعار اولین شاعر تامیل الاتو پوتانتوانار(Eelattu Poothanthevanar) در منتخب ادبی سنگام(Sangam) نیز مشاهده می شود. این اثر به لحاظ تاریخی منسوب به  دوره زمانی 100 سال قبل از میلاد تا 250 بعد از میلاد است.   
از زمان شورش‌های قومی سال 1983، شیوۀ زندگی اکثر تامیل‌های ساکن شمال و شرق [[سریلانکا]] دستخوش دگرگونی‌هایی شد که این تحولات ادبیات اخیر مردم [[تامیل]] را نیز دگرگون ساخت. در سال 1948 و زمانی که [[سریلانکا]] استقلال یافت، [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] ششصد سال تاریخ را تجربه کرده بود. بعضی از اشعار اولین شاعر تامیل الاتو پوتانتوانار(Eelattu Poothanthevanar) در منتخب ادبی سنگام(Sangam) نیز مشاهده می‌شود. این اثر به لحاظ تاریخی منسوب به دوره زمانی 100 سال قبل از میلاد تا 250 بعد از میلاد است.   


تا پیش سلطه استعمار بریتانیا بر سریلانکا جامعه تامیل شاهد آثار ادبی دورۀ پادشاهی جفنا (قرن چهارده تا قرن شانزده) بوده و فعالیت ‌های ادبی آروموگا ناوالار(Arumuga Navalar) (1822 تا سال 1879) را تجربه نیز کرده است . پس از این دورۀ، تا پایان قرن نوزدهم عصر فعالیت ‌های ترجمه و توسعه آموزش توسط مبلغان کلیسا‌های انگلیس، [[آمریکا]] و فرقۀ مسیحیت متدیست است که سرانجام ادبیات تامیل به سوی دوران مدرن می رسد <ref name=":5">Sivathamby, K. (1999). ''50 Years of Sri Lanka Tamil Literature.'' New Delhi: The Hindu.</ref>.
تا پیش سلطه استعمار بریتانیا بر [[سریلانکا]] جامعه [[تامیل]] شاهد آثار ادبی دورۀ پادشاهی جفنا (قرن چهارده تا قرن شانزده) بوده و فعالیت ‌های ادبی آروموگا ناوالار(Arumuga Navalar) (1822 تا سال 1879) را تجربه نیز کرده است . پس از این دورۀ، تا پایان قرن نوزدهم عصر فعالیت‌های ترجمه و توسعه آموزش توسط مبلغان کلیسا‌های انگلیس، [[آمریکا]] و فرقۀ مسیحیت متدیست است که سرانجام [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] به سوی دوران مدرن می‌رسد<ref name=":5">Sivathamby, K. (1999). 50 Years of Sri Lanka Tamil Literature. New Delhi: The Hindu.</ref>.


در دهۀ 1940 روزنامه ‌های الاکساری(Eelakesari)، ویراکساری(Virakesari) (1930)، تیناکاران(Thinakaran) (1932) و مجلات اجتماعی و همچنین مارومالارچی(Marumalarchi) و باهاراتی(Baharati) (1946) آغاز به کار کردند و سبب رشد ادبیات مدرن شدند. در دوره استقلال کشور، ادبیات سریلانکایی تامیل احترام فراوانی را در منطقۀ تامیل نادو هند که جمعیت قابل توجهی تامیل دارد، کسب کرد. از ویژگی ‌های مهم ادبیات تامیل در این زمان تنوع متون و محتوا آن است. بعضی از این متون ادبی- مذهبی شامل: ادبیات  هندو(تامیل ساویا(Savia)( مسیحی، اسلامی و بعضی نیز ادبیات سکولار است که هر کدام در هر زمان طرفدارانی دارد. مسلمانان که هویت قومی خود را جدای و مستقل از هویت تامیل ‌های هندو می دانند.  اگر چه سریلانکا به لحاظ جغرافیایی جزیره کوچکی است، اما به طور مشخص نه منطقه فرهنگی تامیل زبان دارد که عبارتند از:
در دهۀ 1940 روزنامه‌های الاکساری(Eelakesari)، ویراکساری(Virakesari) (1930)، تیناکاران(Thinakaran) (1932) و مجلات اجتماعی و همچنین مارومالارچی(Marumalarchi) و باهاراتی(Baharati) (1946) آغاز به کار کردند و سبب رشد ادبیات مدرن شدند. در دوره استقلال کشور، ادبیات سریلانکایی تامیل احترام فراوانی را در منطقۀ تامیل نادو هند که جمعیت قابل توجهی [[ادبیات تامیل در سریلانکا|تامیل]] دارد، کسب کرد. از ویژگی‌های مهم [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] در این زمان تنوع متون و محتوا آن است. بعضی از این متون ادبی- مذهبی شامل: ادبیات هندو(تامیل ساویا(Savia)) مسیحی، اسلامی و بعضی نیز ادبیات سکولار است که هر کدام در هر زمان طرفدارانی دارد. مسلمانان که هویت قومی خود را جدای و مستقل از هویت تامیل‌های هندو می‌دانند. اگر چه [[سریلانکا]] به لحاظ جغرافیایی جزیره کوچکی است، اما به طور مشخص نه منطقه فرهنگی تامیل زبان دارد که عبارتند از:
[[پرونده:Trincomalee.jpg|بندانگشتی|320x320پیکسل|نمایی از بخش زیبای ترینکومالی(Trincomalee) در [[سریلانکا]] ، قابل بازیابی از  https://us.lakpura.com/pages/trincomalee?srsltid=AfmBOor_V8L_8DYWcA1hO1qy_KrnknSMxZWZ7CjOWVbaZCMGkVlwL6Tg]]
بخش باتیکولا(Batticaloa)، ترینکومالی(Trincomalee)، وانی(Vanni)، جفنا، منّار(Jaffna and Mannar)، ناحیۀ شمال غربی، کلمبو، ناحیۀ جنوبی و ناحیۀ درون کشوری. هر کدام از این مناطق نیز ویژگی‌های خود را دارند ولی در این میان منطقۀ جفنا تا زمان استقلال کشور بیشتر از بقیۀ مناطق تاثیرگذار بوده است. در دهۀ 1950 دو گرایش در میان جامعه تامیل ظهور کردند که یکی مبتنی بر بیداری مردم تامیل زبان در سراسر جزیره و در پاسخ به پیدایش ملی گرایی سینهالی و دیگری جنبش ادبی الهام گرفته از مارکسیسم ملی‌گرا بود که همزمان درمقابل ظلم و محرومیت اجتماعی قرار می‌گرفت. گرایش اول به طور گسترده خود را با ایدئولوژی دراویدیان تامیل زبان هند و شعرسرایی باهاراتیداسان(Baharathidasan) بیان می‌کرد که در منطقۀ تامیل نادو بسیار رواج داشت. گرایش دوم علیه ظلم و ستم و محرومیت اجتماعی [[تامیل|مردم تامیل]] بود که از سوی انجمن نویسندگان پیشرو هدایت می‌شد و حرکت ادبی بی‌سابقه‌ای را بوجود آورد.


بخش باتیکولا(Batticaloa)، ترینکومالی(Trincomalee)، وانی(Vanni)، جفنا، منّار(Jaffna and Mannar)، ناحیۀ شمال غربی، کلمبو، ناحیۀ جنوبی و ناحیۀ درون کشوری. هر کدام از این مناطق نیز ویژگی ‌های خود را دارند ولی در این میان منطقۀ جفنا تا زمان استقلال کشور بیشتر از بقیۀ مناطق تاثیرگذار بوده است. در دهۀ 1950 دو گرایش در میان جامعه تامیل ظهور کردند که یکی مبتنی بر بیداری مردم تامیل زبان در سراسر جزیره و در پاسخ به پیدایش ملی گرایی سینهالی و دیگری جنبش ادبی الهام گرفته از مارکسیسم ملی گرا بود  که همزمان درمقابل ظلم و محرومیت اجتماعی قرار می گرفت. گرایش اول به طور گسترده خود را با ایدئولوژی دراویدیان تامیل زبان هند و شعرسرایی باهاراتیداسان(Baharathidasan) بیان می کرد که در منطقۀ تامیل نادو بسیار رواج داشت. گرایش دوم علیه ظلم و ستم و محرومیت اجتماعی مردم تامیل بود که از سوی انجمن نویسندگان پیشرو هدایت می شد و حرکت ادبی بی سابقه ای را بوجود آورد.  
این جنبش به عنوان جنبش ادبی تامیل [[سریلانکا]] همبستگی قاطعی را در میان نویسندگان نوظهور در مناطق مختلف، به ویژه در مرکزی و جنوبی (نویسندگان مسلمان)، شمال‌شرق ایجاد کرد. جنبش یاد شده نهضتی بزرگ را علیه بهره برداری اجتماعی و سیستم طبقاتی در شمال به راه انداخت. [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] برای نخستین بار درباره قربانیان ستم، فشار‌های اجتماعی و رنج، تحقیر و محرومیت مردم مطلب می‌نوشتند. در دهۀ 1990 نویسندگان ادبیان تحت ستم و سبک دالیتس (محرومین) را در ایالت تامیل نادو رواج دادند. کی دانیل (K. Daniel) رمان نویس برجسته تامیل پنجامار(Panjamar) را نوشت و به عنوان پیشرو در سبک دالیت مورد توجه مردم قرار گرفت. این شیوه نگارش در اواخر دهه 1950 تا اوایل دهه 1960 با ویراستاری کایلاساپاتی(Kailasapathy) در روزنامه تیناکاران(Thinakaran) پیگیری شد .


این جنبش به عنوان جنبش ادبی تامیل [[سریلانکا]] همبستگی قاطعی را در میان نویسندگان نوظهور در مناطق مختلف، به ویژه در مرکزی و جنوبی (نویسندگان مسلمان)، شمالشرق ایجاد کرد. جنبش یاد شده نهضتی بزرگ را علیه بهره برداری اجتماعی و سیستم طبقاتی در شمال به راه انداخت. ادبیات تامیل برای نخستین بار درباره قربانیان ستم، فشار‌های اجتماعی و رنج، تحقیر و محرومیت مردم مطلب می نوشتند. در دهۀ 1990 نویسندگان ادبیان تحت ستم و سبک دالیتس (محرومین) را در ایالت تامیل نادو رواج دادند. کی دانیل (K. Daniel) رمان نویس برجسته تامیل پنجامار(Panjamar) را نوشت و به عنوان پیشرو در سبک دالیت مورد توجه مردم قرار گرفت. این شیوه نگارش در اواخر دهه 1950 تا اوایل دهه 1960 با ویراستاری کایلاساپاتی(Kailasapathy) در روزنامه تیناکاران(Thinakaran) پیگیری شد .
عرصه فرهنگ و [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] که در گذشته در دست محافظه کاران اجتماعی بود به سرعت به صحنه بحث و جدل ‌های تلخ در مشخص کردن نقش سنت و وظیفۀ اجتماعی ادبیات تبدیل شد. اواسط دهۀ 1950 تا اواخر دهۀ 1960 که توام با مشاجرات ادبی و شکوفایی استعدادها همراه بود به عنوان مرحلۀ مهمی در گسترش ادبیات مدرن تامیل به شمار می‌رود. در شعرسرایی چهره‌های معروفی مانند موروگایان(Murugaiyan)، ماهاکاوی(Mahakavi)، نیلاوانان(Neelavanan) و پوراتچی کامال(Paratchikkamal) و چهره‌های جوانی مانند نوهمان(Nuhman)، شانموگام(Shanmugam)، سیوالینگام(Sivalingam)، ماروتورکانی(Maruthoorkkani) و جیاپالان(Jeyapalan) ظهور کردند که تاثیر مهمی بر ادبیات مدرن داشتند. موروگایان(Murugaiyan) اشعاری خردمندانه و ماهاکاوی(Mahakavi) با استفاده از صور خیال شعر‌های احساسی را سرودند. اشعار کاوی(Kavi) آرانگوس(Arangus) نیز بسیار پرطرفدار بود. آثار نظم سیلایور(Sillaiyoor) و سلواراجان(Selvarajan) دربارۀ سیاست آموزگار علم بیان بودند.


عرصه فرهنگ و ادبیات تامیل که در گذشته در دست محافظه کاران اجتماعی بود به سرعت به صحنه بحث و جدل ‌های تلخ در مشخص کردن نقش سنت و وظیفۀ اجتماعی ادبیات تبدیل شد. اواسط دهۀ 1950 تا اواخر دهۀ 1960 که توام با مشاجرات ادبی و شکوفایی استعدادها همراه بود به عنوان مرحلۀ مهمی در گسترش ادبیات مدرن تامیل به شمار می رود. در شعر سرایی چهره ‌های معروفی مانند موروگایان(Murugaiyan)، ماهاکاوی(Mahakavi)، نیلاوانان(Neelavanan) و پوراتچی کامال(Paratchikkamal) و چهره ‌های جوانی مانند نوهمان(Nuhman)، شانموگام(Shanmugam)، سیوالینگام(Sivalingam)، ماروتورکانی(Maruthoorkkani) و جیاپالان(Jeyapalan) ظهور کردند که تاثیر مهمی بر ادبیات مدرن داشتند. موروگایان(Murugaiyan) اشعاری خردمندانه و ماهاکاوی(Mahakavi) با استفاده از صور خیال شعر‌های احساسی را سرودند. اشعار کاوی(Kavi) آرانگوس(Arangus) نیز بسیار پر طرفدار بود. آثار نظم سیلایور(Sillaiyoor) و سلواراجان(Selvarajan) دربارۀ سیاست آموزگار علم بیان بودند.
در زمینۀ داستان‌سرایی، این دوره، دورۀ بسیار پرباری بود. افرادی نظیر واندار(Vandar)، دانیل(Daniel)، دومینیک جیوا(Dominic Jeeva)، راگوناتان(Raghunatha)، کاوالور(Kavalur)، راجاتورای(Rajathuri)، گانسالینگان(Ganesalinga)، پنادورای(Ponnudurai)، ناداراجان(Nadarajan)، نانتی(Nanthi)، رامیاه(Ramiah)، تلیواتله جوزف(Telliwatle Joseph)، دیکولا کامال(Dickwella Kamal)، سنکای آزیان(Senkai Azhian)، سمبین سلوان(Sembian Selvan)، موتولینگام(Muttulingam)، بهاوانی آلواپیلای(Bahavani) از افراد مشهور در زمینۀ داستان‌نویسی به‌حساب می‌آیند. قطعا داستان کوتاه از قالب‌های ادبی مورد علاقۀ این نویسندگان بوده است. تعداد قابل توجهی از این نویسندگان از گروه دالیت (محرومین) هستند اما نقش نویسندگانی مثل گانسالینگان(Ganesalingany) که سختی‌های اجتماعی فئودالیسم جفنا را به رشتۀ تحریر درآوردند، برجسته است. در اوایل دهۀ 1970 نویسندگانی مثل ایلانکیران(Ilankeeran)، دانیال(Daniel)، گانسالینگان(Ganesalingan)، نانتی(Nanthi)، سنکای آژیان(Senkai Azhian) و یوگاناتان(Yoganathan) رمان‌های بلندی را نوشتند. در دهۀ 1970 نسل دوم نویسندگان انقلابی و ضد انقلابی وارد صحنه شدند که به رشد ساختار شعرسرایی تامیل در [[سریلانکا]] کمک‌های فراوان کردند. در میان شاعران دهۀ 1970 می توان از ویلواراترام(Vilvalatram)، پونامبالام(Ponnambalam)، سیواراسگارام(Sivarasegaram)، پوتوای(Puthuvai) راتنادورای(Rathnadurai) و داستان نویسان این دوره هم سانتان(Santhan)، تنیان(Theniyan) و ساتانتان(Sattanthan) را می‌توان نام برد. تغییرات اجتماعی که از مشکلات جدی روز بود دیگر به عنوان یک حقیقت اجتماعی پذیرفته شد و این نویسندگان بیشتر بر روی شخصیت‌ها تمرکز داشتند، در حالی که برای نویسندگان پیشین اعمال و رفتار‌های اجتماعی و رویداد‌های ظلم و ستم اجتماعی اهمیت بیشتری داشت<ref name=":5" />.  


در زمینۀ داستان سرایی، این دوره، دورۀ بسیار پرباری بود. افرادی نظیر واندار(Vandar)، دانیل(Daniel)، دومینیک جیوا(Dominic Jeeva)، راگوناتان(Raghunatha)، کاوالور(Kavalur)، راجاتورای(Rajathuri)، گانسالینگان(Ganesalinga)، پنادورای(Ponnudurai)، ناداراجان(Nadarajan)، نانتی(Nanthi)، رامیاه(Ramiah)، تلیواتله جوزف(Telliwatle Joseph)، دیکولا کامال(Dickwella Kamal)، سنکای آزیان(Senkai Azhian)، سمبین سلوان(Sembian Selvan)، موتولینگام(Muttulingam)، بهاوانی آلواپیلای(Bahavani) از افراد مشهور در زمینۀ داستان نویسی به حساب می آیند. قطعا داستان کوتاه از قالب ‌های ادبی مورد علاقۀ این نویسندگان بوده است. تعداد قابل توجهی از این نویسندگان از گروه دالیت (محرومین) هستند اما نقش نویسندگانی مثل گانسالینگان(Ganesalingany) که سختی ‌های اجتماعی فئودالیسم جفنا را به رشتۀ تحریر درآوردند، برجسته است. در اوایل دهۀ 1970 نویسندگانی مثل ایلانکیران(Ilankeeran)، دانیال(Daniel)، گانسالینگان(Ganesalingan)، نانتی(Nanthi)، سنکای آژیان(Senkai Azhian) و یوگاناتان(Yoganathan) رمان ‌های بلندی را نوشتند. در دهۀ 1970 نسل دوم نویسندگان انقلابی و ضد انقلابی وارد صحنه شدند که به رشد ساختار شعرسرایی تامیل در سریلانکا کمک ‌های فراوان کردند. در میان شاعران دهۀ 1970 می توان از ویلواراترام(Vilvalatram)، پونامبالام(Ponnambalam)، سیواراسگارام(Sivarasegaram)، پوتوای(Puthuvai) راتنادورای(Rathnadurai) و داستان نویسان این دوره هم سانتان(Santhan)، تنیان(Theniyan) و ساتانتان(Sattanthan) را می توان نام برد. تغییرات اجتماعی که از مشکلات جدی روز بود دیگر به عنوان یک حقیقت اجتماعی پذیرفته شد و این نویسندگان بیشتر بر روی شخصیت ها تمرکز داشتند، در حالی که برای نویسندگان پیشین اعمال و رفتار‌های اجتماعی و رویداد‌های ظلم و ستم اجتماعی اهمیت بیشتری داشت. <ref name=":5" />
در دهۀ 1970، ادبیات معاصر تامیل قسمتی از آموزش تحصیلی در مرحلۀ ورود دانشگاه به حساب می آمد و این موضوع راه را برای حضور معلمان و دانش آموزان در مشاجرات ادبی روز هموار کرد و به این ترتیب نویسندگان، چهره‌های اجتماعی مهم کشور شدند. در اواسط دهۀ 1970 شرایط رو به دگرگونی گذاشت. از سال 1974 فضای سیاسی ادبی با سیاست‌های مجلس رشد بیشتری کرد. دخالت‌های دولت در امور مختلف نیز افزایش پیدا کرد و نزاع طلبی و جنگجویی در میان جوانان گسترش یافت.  


در دهۀ 1970، ادبیات معاصر تامیل قسمتی از آموزش تحصیلی در مرحلۀ ورود دانشگاه به حساب می آمد و این موضوع راه را برای حضور معلمان و دانش آموزان در مشاجرات ادبی روز هموار کرد و به این ترتیب نویسندگان، چهره ‌های اجتماعی مهم کشور شدند. در اواسط دهۀ 1970 شرایط رو به دگرگونی گذاشت. از سال 1974 فضای سیاسی ادبی با سیاست ‌های مجلس رشد بیشتری کرد. دخالت ‌های دولت در امور مختلف نیز افزایش پیدا کرد و نزاع طلبی و جنگجویی در میان جوانان گسترش یافت.  
در اوایل دهۀ 1980 بی‌اعتمادی و اندوه در مناطق شمالی و شرقی گسترش یافت و شیوۀ زندگی تغییر کرد. در این شرایط نقش ادبیات مهم به نظر می‌رسید و یک رسانۀ مهمی برای ابراز احساسات و بیانات بود اما باز هم انتشار آن آزادانه و بدون محدودیت امکان پذیر نبود.


در اوایل دهۀ 1980 بی اعتمادی و اندوه در مناطق ش[[مالی]] و شرقی گسترش یافت و شیوۀ زندگی تغییر کرد. در این شرایط نقش ادبیات مهم به نظر می رسید و یک رسانۀ مهمی برای ابراز احساسات و بیانات بود اما باز هم انتشار آن آزادانه و بدون محدودیت امکان پذیر نبود.
شعر، اولین قالب ادبی برای ثبت این تحولات بود. گزیدۀ اشعار که توسط نوهمان(Nuhman)، چیران(Cheran) و جسوراجا(, Cheran, Jesurajah) ویرایش شد. ماراناتول(Maranathul) والووم(Valvom)(ما در دامان مرگ زندگی می کنیم) نام داشت که فضای احساسی این مناطق را نشان می‌داد. گلچین ادبی چیران به نام ارانداواتو(Erandavathu) سوریا(Sooriya) اوتایام(Uthayam) (طلوع دوم) و یامان(Yaman) تاثیرات عمیقی را در میان مردم آن زمان گذاشتند. او در زمینۀ سوختن کتابخانۀ عمومی در آتش درگیری‌های قومی این ابیات را سروده است: <blockquote>چه اتفاقی رخ داد؟
 
شعر، اولین قالب ادبی برای ثبت این تحولات بود. گزیدۀ اشعار که توسط نوهمان(Nuhman)، چیران(Cheran) و جسوراجا(, Cheran, Jesurajah) ویرایش شد. ماراناتول(Maranathul) والووم(Valvom)(ما در دامان مرگ زندگی می کنیم) نام داشت که فضای احساسی این مناطق را نشان می داد. گل[[چین]] ادبی چیران به نام ارانداواتو(Erandavathu) سوریا(Sooriya) اوتایام(Uthayam) (طلوع دوم) و یامان(Yaman) تاثیرات عمیقی را در میان مردم آن زمان گذاشتند. او در زمینۀ سوختن کتابخانۀ عمومی در آتش درگیری ‌های قومی این ابیات را سروده است: <blockquote>چه اتفاقی رخ داد؟


شهرم در آتش سوخت؛
شهرم در آتش سوخت؛
خط ۲۱۶: خط ۲۱۶:
آتش پیامش را به درشتی بر پیشانی ات نوشت
آتش پیامش را به درشتی بر پیشانی ات نوشت


بر روی ابر‌هایی که هرگز پاک نخواهند شد.</blockquote>بعضی از شعرای تامیل اشعار زیادی نیز در باره درگیری ‌های مسلمانان و تامیل ها در شرق و همچنین ریشه کن کردن آنان از شمال کشور سروده اند و بوده است. در میان جامعه مسلمان تامیل نیز تعداد بسیاری شعرا مانند ونداتی(Vendatti) وجود دارند که اشعار باشکوهی را سروده اند. از اوایل دهۀ 1990 تا به امروز شعرای معروفی مثل ناتچاتیران سوینتیان(Natachatiran Sevvinthiyan)، آتما(Atma)، دوا آبریا(Deva Abria) و آسواگوش(Aswagosh) در عرصه ادبیات ظاهر شده اند که محتوای اشعارشان طبیعت و انتقاد از مسایل سیاسی و اجتماعی، گسست روابط  انسانی، سختی ‌های زندگی، درد و رنج مردم مناطق جنگزده است. چنین شرایط بحرانی و اندوهباری به خوبی در داستان ‌های کوتاه رانجاکومار(Ranjakumar)، اوما واراداراسان(Uma Varadarasan) و تنوکویلور کاویووان(Tnukkovilur Kaviyuvan) بازتاب یافته است. کوسالای(Kosalai) نوشتۀ رانجاکومار تصویر باشکوهی از زندگی غم انگیز مادران بیچاره ای است که پسرانشان از خانه گریخته اند. کاویووان(Kaviyuvan) داستان ‌های هنرمندانه ای در باره فروپاشی کانون‌های اجتماعی و خانواده را به نگارش در آورده است. در طول دوره اخیر حنیفه (Haniffa) نیز چندین داستان کوتاه و خوب نوشت و در این قالب تحولات جامعه مسلمان را به تصویر کشید.  
بر روی ابر‌هایی که هرگز پاک نخواهند شد.</blockquote>بعضی از شعرای تامیل اشعار زیادی نیز در باره درگیری‌های مسلمانان و تامیل‌‌ها در شرق و همچنین ریشه کن کردن آنان از شمال کشور سروده‌اند و بوده است. در میان جامعه مسلمان تامیل نیز تعداد بسیاری شعرا مانند ونداتی(Vendatti) وجود دارند که اشعار باشکوهی را سروده‌اند. از اوایل دهۀ 1990 تا به امروز شعرای معروفی مثل ناتچاتیران سوینتیان(Natachatiran Sevvinthiyan)، آتما(Atma)، دوا آبریا(Deva Abria) و آسواگوش(Aswagosh) در عرصه ادبیات ظاهر شده‌اند که محتوای اشعارشان طبیعت و انتقاد از مسایل سیاسی و اجتماعی، گسست روابط  انسانی، سختی‌های زندگی، درد و رنج مردم مناطق جنگ‌زده است. چنین شرایط بحرانی و اندوه‌باری به خوبی در داستان‌های کوتاه رانجاکومار(Ranjakumar)، اوما واراداراسان(Uma Varadarasan) و تنوکویلور کاویووان(Tnukkovilur Kaviyuvan) بازتاب یافته است. کوسالای(Kosalai) نوشتۀ رانجاکومار تصویر باشکوهی از زندگی غم‌انگیز مادران بیچاره‌ای است که پسرانشان از خانه گریخته‌اند. کاویووان(Kaviyuvan) داستان‌های هنرمندانه‌ای درباره فروپاشی کانون‌های اجتماعی و خانواده را به نگارش در آورده است. در طول دوره اخیر حنیفه (Haniffa) نیز چندین داستان کوتاه و خوب نوشت و در این قالب تحولات جامعه مسلمان را به تصویر کشید.  


بیشتر این نوشته ها به آسانی در دسترس نیستند و آزادانه نقد و بررسی نشده اند.  
بیشتر این نوشته‌ها به آسانی در دسترس نیستند و آزادانه نقد و بررسی نشده‌اند.  


مهمترین دستاورد درگیری ‌های سال 1983 ظهور شاخۀ دیگری از ادبیات تامیل نویسندگان خارج از کشور است. بسیاری از پناهندگان تامیل [[سریلانکا]] که در [[فرانسه]]، آلمان، انگلیس، کشور‌های اسکاندیناوی، [[کانادا]] و استرالیا زندگی می کنند همچنان هویت خود را زنده نگه داشته و امید به بازگشت دارند. نوشته ‌های آنها به زبان تامیلی در مجلات گوناگون چاپ می شود و به سریلانکا می رسد. بعضی از این نویسندگان شایستگی خود را اثبات کرده اند. آنها همچنین در باره مشکلاتی که در خارج با آن مواجه هستند نوشته اند که مشکل رنگ و نژاد از نمونه ‌های بارز آن است. در عرصه شعر نمادها و تصاویر جدیدی دیده می شود که با فضای تامیل زبانان داخل متفاوت است و در سنت ‌های غربی ریشه دارد. درخت ‌های کاج و بارش برف دیگر برای شعر‌های تامیل، فضای بیگانه و نا آشنایی نیست. جایاپالان (Jayapalan) و آراوینتان ویجایندران(Aravinthar Vijayendran ) در میان شعرای تبعیدی و پارتیپان(Partipan) و کارونکارا مورتی نیز از داستان نویسان تبعیدی بسیار معروف هستند. بنا براین کالبد و قالب ادبی به ویژه از آغاز دهه 1980 شباهتی با قبل ندارد و تجربه ‌های سیاسی - اجتماعی تامیل ها و مسلمانان سریلانکا تجربه ‌های متفاوتی را از تامیل زبان ‌های سایر کشورها دارند. در سال ‌های اخیر مجله ادبی سارینیهار(Sarinihar) نقش مهمی را در عرصه ادبیات تامبل ایفا کرد. چرا که فضای نقد و بررسی را برای ادبیات معاصر تامیل به وجود آورد و واسطه ای میان نویسندگان محلی و تبعیدی شد.
مهمترین دستاورد درگیری‌های سال 1983 ظهور شاخۀ دیگری از [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] نویسندگان خارج از کشور است. بسیاری از پناهندگان تامیل [[سریلانکا]] که در [[فرانسه]]، آلمان، انگلیس، کشور‌های اسکاندیناوی، [[کانادا]] و استرالیا زندگی می‌کنند همچنان هویت خود را زنده نگه داشته و امید به بازگشت دارند. نوشته ‌های آنها به زبان تامیلی در مجلات گوناگون چاپ می‌شود و به [[سریلانکا]] می‌رسد. بعضی از این نویسندگان شایستگی خود را اثبات کرده‌اند. آنها همچنین درباره مشکلاتی که در خارج با آن مواجه هستند نوشته‌اند که مشکل رنگ و نژاد از نمونه ‌های بارز آن است. در عرصه شعر نمادها و تصاویر جدیدی دیده می‌شود که با فضای تامیل زبانان داخل متفاوت است و در سنت‌های غربی ریشه دارد. درخت‌های کاج و بارش برف دیگر برای شعر‌های تامیل، فضای بیگانه و ناآشنایی نیست. جایاپالان (Jayapalan) و آراوینتان ویجایندران(Aravinthar Vijayendran ) در میان شعرای تبعیدی و پارتیپان(Partipan) و کارونکارا مورتی نیز از داستان نویسان تبعیدی بسیار معروف هستند. بنا براین کالبد و قالب ادبی به ویژه از آغاز دهه 1980 شباهتی با قبل ندارد و تجربه‌های سیاسی - اجتماعی تامیل‌ها و [[اسلام و مسلمانان سریلانکا|مسلمانان سریلانکا]] تجربه‌های متفاوتی را از [[تامیل]] زبان‌های سایر کشورها دارند. در سال‌های اخیر مجله ادبی سارینیهار(Sarinihar) نقش مهمی را در عرصه [[ادبیات تامیل در سریلانکا|ادبیات تامیل]] ایفا کرد. چرا که فضای نقد و بررسی را برای ادبیات معاصر تامیل به وجود آورد و واسطه‌ای میان نویسندگان محلی و تبعیدی شد.


پیشرفت تئاتر و ادبیات نمایشی در اواخر دهۀ 1970 سبب ترویج فرهنگ نمایشنامه نویسی گردید. امروزه به ویژه در منطقۀ شمال نمایشنامه نویسان بزرگی ظهور کرده اند. شانموگالینکام(Shanmugalingam) نمایشنامه ‌هایی است که جنگ ‌های قومی را به تصویر کشیده است. تئاتر کودکان و تئاتر آموزشی نیز در این زمان وجود داشته است. موروگایان و ماهاکاوی(Murugaiyan, Mahakavi) در دهۀ 1960 و اوایل دهۀ 1970 از نمایشنامه ‌های منظوم هستند. در حقیقت تئاتر به خوبی توانست در طول ربع آخر این قرن کار‌های موثرتری را نسبت به مجلات و نشریات ارائه دهد <ref name=":5" /><ref name=":6">رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ [https://dmelal.ir/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7 سریلانکا]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار)</ref>.
پیشرفت تئاتر و ادبیات نمایشی در اواخر دهۀ 1970 سبب ترویج فرهنگ نمایشنامه‌نویسی گردید. امروزه به ویژه در منطقۀ شمال نمایشنامه نویسان بزرگی ظهور کرده‌اند. شانموگالینکام(Shanmugalingam) نمایشنامه‌هایی است که جنگ ‌های قومی را به تصویر کشیده است. تئاتر کودکان و تئاتر آموزشی نیز در این زمان وجود داشته است. موروگایان و ماهاکاوی(Murugaiyan, Mahakavi) در دهۀ 1960 و اوایل دهۀ 1970 از نمایشنامه‌های منظوم هستند. در حقیقت تئاتر به خوبی توانست در طول ربع آخر این قرن کار‌های موثرتری را نسبت به مجلات و نشریات ارائه دهد <ref name=":5" />.


=== مراکز و انجمن ‌های ادبی سریلانکا ===
=== [[مراکز و انجمن های ادبی در سریلانکا|مراکز و انجمن ‌های ادبی سریلانکا]] ===


==== انجمن ادبی تامیل کالج رویال ====
==== [[انجمن ادبی تامیل کالج رویال]] ====
انجمن ادبی تامیل کالج رویال(Royal Tamil Literary Association)، یکی از قدیمی ترین و فعال ترین انجمن ‌های رویال کالج است و از هفتاد سال پیش به طور فعال برنامه ‌های گوناگون را از اجرا و از این طریق جوانان را راهنمایی و رهبری کرده تا استعداد‌هایشان را توسعه داده و با اعتماد به نفس شخصیت خود را شکل دهند. انجمن ادبی تامیل هر ساله کلاس ‌های آموزشی زبان و رقابت ‌هایی را برای دانش آموزان و دانشجویان برگزار می کند. این انجمن مجلۀ ای با نام تامیژ(Thamizh) دارد که سالانۀ ای منتشر می گردد<ref name=":6" />.
انجمن ادبی تامیل کالج رویال(Royal Tamil Literary Association)، یکی از قدیمی‌ترین و فعال‌ترین انجمن‌های رویال کالج است و از هفتاد سال پیش به طور فعال برنامه‌های گوناگون را از اجرا و از این طریق جوانان را راهنمایی و رهبری کرده تا استعداد‌هایشان را توسعه داده و با اعتماد به نفس شخصیت خود را شکل دهند. انجمن ادبی تامیل هر ساله کلاس‌های آموزشی زبان و رقابت‌هایی را برای دانش آموزان و دانشجویان برگزار می‌کند. این انجمن مجلۀ‌ای با نام تامیژ(Thamizh) دارد که سالانۀای منتشر می گردد.


==== حلقه هنری رویال کالج ====
==== [[حلقه هنری رویال کالج]] ====
حلقه هنری رویال کالج(The Royal College Art Circle)، با هزار نفرعضو یکی از بزرگترین باشگاه ‌های هنری است. این مرکز طی 12 سال پیاپی هر ساله برنامه هنری "آن سوی افق" را در گالری هنر کلمبو برگزار کرده که یکی از مهمترین برنامه ها این باشگاه هنری است<ref name=":6" />.
حلقه هنری رویال کالج(The Royal College Art Circle)، با هزار نفر عضو یکی از بزرگترین باشگاه‌های هنری است. این مرکز طی 12 سال پیاپی هر ساله برنامه هنری "آن سوی افق" را در گالری هنر کلمبو برگزار کرده که یکی از مهمترین برنامه‌ها این باشگاه هنری است.


==== جامعه تئاتر سینهالی ‌های رویال کالج ====
==== [[جامعه تئاتر سینهالی های رویال کالج|جامعه تئاتر سینهالی ‌های رویال کالج]] ====
تولید تئاتر سینهالی کالج رویال رسما توسط انجمن ادبی سینهالی ها اجرا می شد. این مسئله با تاسیس جامعۀ تئاتر سینهالی ها تغییر پیدا کرد. اولین نمایش تئاتر، تئاتر هاپانو (Happannu) بود، تا اینکه رقابت تئاتر در سال 2004 بین مراکز ترتیب داده شد که با رقابت‌های تئاتر در سه مرحله با مشارکت کالج انگلیسی رویال و جامعه تئاتر تامیل برگزار شد.<ref name=":6" />
تولید تئاتر سینهالی کالج رویال رسما توسط انجمن ادبی سینهالی ها اجرا می‌شد. این مسئله با تاسیس جامعۀ تئاتر سینهالی‌ها تغییر پیدا کرد. اولین نمایش تئاتر، تئاتر هاپانو (Happannu) بود، تا اینکه رقابت تئاتر در سال 2004 بین مراکز ترتیب داده‌شد که با رقابت‌های تئاتر در سه مرحله با مشارکت کالج انگلیسی رویال و جامعه تئاتر تامیل برگزار شد.  


===== انجمن ادبی سینهالا =====
===== [[انجمن ادبی سینهالا]] =====
هدف اصلی انجمن ادبی سینهالا (Sinhala Literary Society)، پیشرفت و توسعۀ علم، عقیده و خلاقیت دانشجویان رشته زبان سینهالی است. این باشگاه ترکیبی از چندین انجمن فن سخنرانی و مناظره، هنر و رقص سنتی است. مهمترین رویداد فرهنگی هنری تحت عنوان "کالا اوللا(Kala Ulela)" است  که از سال 1999هر ساله بوسیله این انجمن سازماندهی می شود. به برندگان رقابت ها در رشته ‌های فن خطابه، مناظره، رقص و آواز گروهی، شعر و مشاعره، داستان، مقاله نویسی، خوانندگی و همچنین و دانشکده ای که بهترین استعداد‌های هنری را داشته باشد جوایزی اعطا می گردد. در سال 2000 این انجمن ادبی با سازماندهی رقابت ها در زمینه ‌های مختلف در سرتاسر کشور قدم جدیدی را برداشت .<ref name=":6" />
هدف اصلی انجمن ادبی [[سینهالا]] (Sinhala Literary Society)، پیشرفت و توسعۀ علم، عقیده و خلاقیت دانشجویان رشته زبان سینهالی است. این باشگاه ترکیبی از چندین انجمن فن سخنرانی و مناظره، هنر و رقص سنتی است. مهمترین رویداد فرهنگی هنری تحت عنوان "کالا اوللا(Kala Ulela)" است  که از سال 1999هر ساله بوسیله این انجمن سازماندهی می‌شود. به برندگان رقابت‌ها در رشته‌های فن خطابه، مناظره، رقص و آواز گروهی، شعر و مشاعره، داستان، مقاله نویسی، خوانندگی و همچنین و دانشکده‌ای که بهترین استعداد‌های هنری را داشته باشد جوایزی اعطا می‌گردد. در سال 2000 این انجمن ادبی با سازماندهی رقابت‌ها در زمینه‌های مختلف در سرتاسر کشور قدم جدیدی را برداشت .


=== شخصیت ‌های ادبی سریلانکا ===
=== [[مشاهیر ادبی سریلانکا|شخصیت ‌های ادبی سریلانکا]] ===


==== [[سوماراتنا بالاسوریا]] ====
==== [[سوماراتنا بالاسوریا]] ====
[[سوماراتنا بالاسوریا]] (Somaratna Balasooriya)، نویسنده ای است که به عنوان پدید آورندۀ یک گرایش ادبی در ادبیات مدرن سینهالی شناخته شده است. او نگرش عمیق خود را در سبکی ساده و با طنزی کنایه آمیز دربارۀ حقایق اجتماعی سریلانکای معاصر با درکی بی نظیر "از ظرفیت انسان در برابر ضعف، ظلم و خشونت" به تصویر می کشد . بالاسوریا مفاهیم را از سیاست معاصر روز  و همچنین از زندگی دانشگاهی و نویسندگی به زبانی تاثیر گذار ارایه می دهد. سوماراتنا دو رمان، یک مجموعۀ شهر و دو مجموعۀ داستان کوتاه و همچنین آثار غیر داستانی را منتشر کرده است. مجموعۀ بی نظیر داستان ‌های کوتاه او کاراتایا(Karattaya) موضوعات اجتماعی روز را بررسی می کند. این مجموعه برندۀ جایزه ادبی کشور در سال 1992 شد و همچنین جایزه ادبی جاناتا(Janatha) را در سال 1993 گرفت که بعدها به انگلیسی با نام "گاری(The Cart)" ترجمه شد. بالاسوریا همچنین فیلمنامه ای را نوشته است و کارگردان فیلم‌های مستند است. او دکترای خود را از [[دانشگاه سوربون]] کسب کرده و در حال حاضر استاد زبان سینهالی در دانشگاه کلانیا(Kelaniya) در سریلانکا است.<ref name=":6" />
[[سوماراتنا بالاسوریا]] (Somaratna Balasooriya)، نویسنده‌ای است که به عنوان پدید آورندۀ یک گرایش ادبی در ادبیات مدرن سینهالی شناخته شده است. او نگرش عمیق خود را در سبکی ساده و با طنزی کنایه آمیز دربارۀ حقایق اجتماعی سریلانکای معاصر با درکی بی نظیر "از ظرفیت انسان در برابر ضعف، ظلم و خشونت" به تصویر می‌کشد . بالاسوریا مفاهیم را از سیاست معاصر روز و همچنین از زندگی دانشگاهی و نویسندگی به زبانی تاثیرگذار ارائه می‌دهد. سوماراتنا دو رمان، یک مجموعۀ شهر و دو مجموعۀ داستان کوتاه و همچنین آثار غیر داستانی را منتشر کرده است. مجموعۀ بی نظیر داستان‌های کوتاه او کاراتایا(Karattaya) موضوعات اجتماعی روز را بررسی می‌کند. این مجموعه برندۀ جایزه ادبی کشور در سال 1992 شد و همچنین جایزه ادبی جاناتا(Janatha) را در سال 1993 گرفت که بعدها به انگلیسی با نام "گاری(The Cart)" ترجمه شد. بالاسوریا همچنین فیلمنامه‌ای را نوشته است و کارگردان فیلم‌های مستند است. او دکترای خود را از [[دانشگاه سوربون]] کسب کرده و در حال حاضر استاد زبان سینهالی در دانشگاه کلانیا(Kelaniya) در [[سریلانکا]] است.
[[پرونده:Punyakanthi-Wijenayaka.jpg|بندانگشتی|[[پونیاکانته ویجنایاک]](Punyakante Wijenaike) ، قابل بازیابی از https://www.sundaytimes.lk/110619/Plus/plus_14.html]]


==== [[پونیاکانته ویجنایاک]] ====
==== [[پونیاکانته ویجنایاک]] ====
[[پونیاکانته ویجنایاک]](Punyakante Wijenaike) که در سال 1933 در کلمبو به دنیا آمده یکی از مهمترین نویسندگان انگلیسی زبان است. سبک نوشتۀ او به دلیل ساده و قوی بودنش بسیار جذاب و معروف است. او اولین مجموعه داستان کوتاه خود را با نام "سومین زن(The Third Woman) در سال 1963 منتشر کرد. از آن زمان به بعد او علاوه بر انتشار شش رمان، چهار مجموعۀ داستان کوتاه، بیش از صد داستان را نیز در روزنامه ها و مجلات و گزیده ‌های ملی و بین المللی ادبی و همچنین پخش فیلم  در شبکه بی بی سی در [[سریلانکا]] منتشر کرده است.  
[[پونیاکانته ویجنایاک]](Punyakante Wijenaike) که در سال 1933 در کلمبو به دنیا آمده یکی از مهمترین نویسندگان انگلیسی زبان است. سبک نوشتۀ او به دلیل ساده و قوی بودنش بسیار جذاب و معروف است. او اولین مجموعه داستان کوتاه خود را با نام "سومین زن(The Third Woman) در سال 1963 منتشر کرد. از آن زمان به بعد او علاوه بر انتشار شش رمان، چهار مجموعۀ داستان کوتاه، بیش از صد داستان را نیز در روزنامه‌ها و مجلات و گزیده‌های ملی و بین المللی ادبی و همچنین پخش فیلم در شبکه بی بی سی در [[سریلانکا]] منتشر کرده است.  


اگرچه او بیشتر زندگی خود را در کلمبو گذرانده است اما در ابتدا روستاها را به عنوان تم و موضوع داستان ‌هایش انتخاب کرده و بعد ها نیز به موضوعات شهری پرداخته است. نوشته ‌های او "ظلم و ستم یک اجتماع و یک گروه را نسبت به اعضای ضعیف تر آن" پر رنگ می کند. رمان او در سال 1998 "دشمن درون"(An Enemy Within) از ماسک ها و نقاب ‌هایی که  حقیقت زمان حال را می پوشانند" پرده بر می دارد.
اگرچه او بیشتر زندگی خود را در کلمبو گذرانده است اما در ابتدا روستاها را به عنوان تم و موضوع داستان‌هایش انتخاب کرده و بعدها نیز به موضوعات شهری پرداخته است. نوشته‌های او "ظلم و ستم یک اجتماع و یک گروه را نسبت به اعضای ضعیف تر آن" پر رنگ می‌کند. رمان او در سال 1998 "دشمن درون"(An Enemy Within) از ماسک‌ها و نقاب‌هایی که  حقیقت زمان حال را می‌پوشانند" پرده بر می‌دارد.


رمان "گیرایا(Giraya)" او به صورت یک تله تئاتر در آمد. و در سال 1985 برندۀ جایزۀ "افتخار بانوان" شد. دولت سریلانکا در سال 1988 جایزۀ ادبی را به او اعطا کرد. او در سال 1994 به خاطر رمانش آمولت(Amulet) (طلسم) برندۀ جایزۀ گراتیان(Gratiaen) گردید و در سال 1996 به همراه کشور [[سیرالئون]] برندۀ رقابت داستان کوتاه رادیو کشور‌های مشترک المنافع شد.<ref name=":6" />
رمان "گیرایا(Giraya)" او به صورت یک تله تئاتر درآمد. و در سال 1985 برندۀ جایزۀ "افتخار بانوان" شد. دولت [[سریلانکا]] در سال 1988 جایزۀ ادبی را به او اعطا کرد. او در سال 1994 به خاطر رمانش آمولت(Amulet) (طلسم) برندۀ جایزۀ گراتیان(Gratiaen) گردید و در سال 1996 به همراه کشور [[سیرالئون]] برندۀ رقابت داستان کوتاه رادیو کشور‌های مشترک المنافع شد.


==== [[پنامبلام]] ====
==== [[پنامبلام]] ====
[[پنامبلام]](Ponnambalam)  در شمال  و در شهر جفنا متولد شد. او شاعر و روزنامه نگاری بزرگ است  که در میان شاعران دهۀ 1970 به عنوان نسل دوم نویسندگان تامیل در سریلانکا مورد توجه قرار گرفته است. بر خلاف نویسندگان تامیل گذشته که  عملکرد جامعه و رویداد‌های ظلم و ستم را ارزیابی می کردند، پنامبلام بیشتر درگیر شخصیت ها و انسانیت درون بود.  
[[پنامبلام]](Ponnambalam)  در شمال و در شهر جفنا متولد شد. او شاعر و روزنامه‌نگاری بزرگ است  که در میان شاعران دهۀ 1970 به عنوان نسل دوم نویسندگان [[تامیل]] در [[سریلانکا]] مورد توجه قرار گرفته است. بر خلاف نویسندگان [[تامیل]] گذشته که عملکرد جامعه و رویداد‌های ظلم و ستم را ارزیابی می کردند، پنامبلام بیشتر درگیر شخصیت‌ها و انسانیت درون بود.  


او اولین مجموعه اشعارش را در سال 1968 منتشر کرد و در سال 1997 به خاطر اولین مجموعه داستان ‌های کوتاهش به نام "کادالوم کارایوم(Kadalum Karayum)" برندۀ جایزۀ ادبی ایالات شمال شرقی شد . پنامبلام همچنین در سال 1999 به خاطر نوشتن رمان "نوییل ایروتال(Noyil Iruthal)" جایزه ادبی کشور را دریافت کرد.<ref name=":6" />
او اولین مجموعه اشعارش را در سال 1968 منتشر کرد و در سال 1997 به خاطر اولین مجموعه داستان‌های کوتاهش به نام "کادالوم کارایوم(Kadalum Karayum)" برندۀ جایزۀ ادبی ایالات شمال‌شرقی شد . پنامبلام همچنین در سال 1999 به خاطر نوشتن رمان "نوییل ایروتال(Noyil Iruthal)" جایزه ادبی کشور را دریافت کرد.


==== [[جایاتیلاک]] ====
==== [[جایاتیلاک]] ====
[[جایاتیلاک]](Jayatilake) یکی از برجسته ترین نویسندگان خلاق سریلانکا در دوره ادبیات مدرن است. او طلایه دار نوشتن رمان ‌های رئالیستی است که زندگی روستائیان را دقیقا مشاهده و بررسی کرده است. اولین اثر خلاق او پوناروپتیا(Punaruppttiya) مجموعۀ داستان کوتاهی است که در سال 1955 منتشر شد و با استقبال مردم روبرو گردید. او به خاطر نوشتن رمان "کاریتا توناک(Caritha Thunak)" که در سال 1963 منتشر شد جایزه  دریافت کرد. این داستان با بیان صحنه ای از زندگی روستائیان که در مزرعه مشغول کار هستند و با شرح رابطۀ صمیمانه روستائیان و زمین آغاز می شود. جایاتیلاک در این اثر و سایر رمان ‌هایش چگونگی زندگی جامعۀ روستایی را که بر اساس ارزش‌های مشترک بسیار صمیمی اداره می شود، توضیح داده است. جایاتیلاک علاوه بر این شش مجموعه  از داستان کوتاه  و شانزده رمان دیگر را نیز منتشر کرده است. برخی از آثار او نیز ترجمه شده اند. وی همچنین در سال 1967 جایزۀ دوستی یونسکو را نیز دریافت کرد.<ref name=":6" />
[[جایاتیلاک]](Jayatilake) یکی از برجسته‌ترین نویسندگان خلاق [[سریلانکا]] در دوره ادبیات مدرن است. او طلایه‌دار نوشتن رمان‌های رئالیستی است که زندگی روستائیان را دقیقا مشاهده و بررسی کرده است. اولین اثر خلاق او پوناروپتیا(Punaruppttiya) مجموعۀ داستان کوتاهی است که در سال 1955 منتشر شد و با استقبال مردم روبرو گردید. او به خاطر نوشتن رمان "کاریتا توناک(Caritha Thunak)" که در سال 1963 منتشر شد جایزه دریافت کرد. این داستان با بیان صحنه‌ای از زندگی روستائیان که در مزرعه مشغول کار هستند و با شرح رابطۀ صمیمانه روستائیان و زمین آغاز می‌شود. جایاتیلاک در این اثر و سایر رمان‌هایش چگونگی زندگی جامعۀ روستایی را که بر اساس ارزش‌های مشترک بسیار صمیمی اداره می‌شود، توضیح داده است. جایاتیلاک علاوه بر این شش مجموعه  از داستان کوتاه و شانزده رمان دیگر را نیز منتشر کرده است. برخی از آثار او نیز ترجمه شده‌اند. وی همچنین در سال 1967 جایزۀ دوستی یونسکو را نیز دریافت کرد.


==== [[گوناداسا آماراسکارا]] ====
==== [[گوناداسا آماراسکارا]] ====
[[گوناداسا آماراسکارا]](Gunadasa Amarasekara)، در یکی از روستا‌های نزدیک شهر گال(Galle) به دنیا آمد. او یک رمان نویس، داستان سرا، شاعر، منتقد ادبی و مقاله نویس است و به عنوان پدر ادبیات سینهالی مدرن به حساب می آید. او به دلیل انتقاد شدید از سیاستمداران ریاکار و روشنفکران خود محور به عنوان یک نویسندۀ جنجالی و بحث برانگیز شناخته می شود. آماراسکارا شعر سینهالی را با یک قالب جدید شاعری که از اشعار قومی سریلانکا اقتباس و استنتاج شده است، تغییر داد.  
[[گوناداسا آماراسکارا]](Gunadasa Amarasekara)، در یکی از روستا‌های نزدیک شهر گال(Galle) به دنیا آمد. او یک رمان نویس، داستان سرا، شاعر، منتقد ادبی و مقاله نویس است و به عنوان پدر ادبیات سینهالی مدرن به حساب می‌آید. او به دلیل انتقاد شدید از سیاستمداران ریاکار و روشنفکران خود محور به عنوان یک نویسندۀ جنجالی و بحث برانگیز شناخته می‌شود. آماراسکارا شعر سینهالی را با یک قالب جدید شاعری که از اشعار قومی [[سریلانکا]] اقتباس و استنتاج شده است، تغییر داد.  


او دانشجوی دندانپزشکی بود و زمانی که در دانشکده دندانپزشکی در پرادنیا(Peradeniya) تحصیل می کرد،  نویسندگی را آغاز کرد. وی در سن پنجاه سالگی با شرکت درمسابقۀ داستان کوتاه جهان که توسط نیویورک هرالد تریبون(New York Herald Tribune) برگزار گردید؛ با نوشتن داستان کوتاه سوما(Soma) کشورش را به سایر ملل دنیا معرفی کرد. این اثر در سال 1952 در مجموعه داستان ‌های برگزیده جهان چاپ شد.  
او دانشجوی دندانپزشکی بود و زمانی که در دانشکده دندانپزشکی در پرادنیا(Peradeniya) تحصیل می‌کرد، نویسندگی را آغاز کرد. وی در سن پنجاه سالگی با شرکت درمسابقۀ داستان کوتاه جهان که توسط نیویورک هرالد تریبون(New York Herald Tribune) برگزار گردید؛ با نوشتن داستان کوتاه سوما(Soma) کشورش را به سایر ملل دنیا معرفی کرد. این اثر در سال 1952 در مجموعه داستان‌های برگزیده جهان چاپ شد.  


او در اواسط دهۀ 1950 رئیس دانشکدۀ شعر پرادمیا(Perademiya) شد. آماراسکارا تاثیرات ادبی خارجی را رد کرد و قالب داستان کوتاه سینهالی را گسترش داد. داستان‌های او بیشتر با مسائل اجتماعی و فرهنگی طبقۀ متوسط سر و کار دارد. اولین رمان او کاروماکارایو(Karomakarayo) تضاد ‌هایی را بر انگیخت، زیرا او یک سیاستمدار تشنه قدرت را به تصویر کشیده بود. این رمان توسط تیسا آبیسکارا(Tissa Abeysekara) تبدیل به فیلم شد. با آغاز دهۀ 1970 او علاوه بر فعالیت به عنوان جراح دندانپزشک در زمینۀ نقد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز فعال بود و به نقش خود به عنوان یک فعال اجتماعی و یک نظریه پرداز ادامه داد. در همین دوره وی با نوشتن داستان گاماناکا مولا(Gamanaka Mula) تحول طبقه متوسط سریلانکا و مفهوم جاتیکا چینتایانا(Jaatika Chintayana) (آگاهی ملی) را صراحتا بررسی و نقد کرد<ref name=":6" />.
او در اواسط دهۀ 1950 رئیس دانشکدۀ شعر پرادمیا(Perademiya) شد. آماراسکارا تاثیرات ادبی خارجی را رد کرد و قالب داستان کوتاه سینهالی را گسترش داد. داستان‌های او بیشتر با مسائل اجتماعی و فرهنگی طبقۀ متوسط سر و کار دارد. اولین رمان او کاروماکارایو(Karomakarayo) تضادهایی را بر انگیخت، زیرا او یک سیاستمدار تشنه قدرت را به تصویر کشیده بود. این رمان توسط تیسا آبیسکارا(Tissa Abeysekara) تبدیل به فیلم شد. با آغاز دهۀ 1970 او علاوه بر فعالیت به عنوان جراح دندانپزشک در زمینۀ نقد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز فعال بود و به نقش خود به عنوان یک فعال اجتماعی و یک نظریه‌پرداز ادامه داد. در همین دوره وی با نوشتن داستان گاماناکا مولا(Gamanaka Mula) تحول طبقه متوسط [[سریلانکا]] و مفهوم جاتیکا چینتایانا(Jaatika Chintayana) (آگاهی ملی) را صراحتا بررسی و نقد کرد.
[[پرونده:Anne Ranasinghe.png|بندانگشتی|[[آن راناسینگ]](Anne Ranasinghe) ، قابل بازیابی از https://frontpage.lk/in-memoriam-anne-ranasinghe/]]


==== [[آن راناسینگ]] ====
==== [[آن راناسینگ]] ====
[[آن راناسینگ]](Anne Ranasinghe)، در بیستم اکتبر 1925 در "اسن(Essen)" در آلمان متولد شد. او یک شاعر معروف بین المللی است. برای فرار از دست نازی‌های آلمان او به انگلیس رفت و پس از آشنایی با یک پروفسور سریلانکایی با او ازدواج کرد و به این ترتیب او شهروند [[سریلانکا]] در سال 1956 شد. اولین سری مجموعه اشعارش " و خورشتیدی که زمین را می مکد تا بخشکد(And the sun that sucks the earth to dry)" را در سال 1971 منتشر کرد. اگرچه او در ابتدا شاعر بود ولی داستان ‌های کوتاه، مقالات و ترجمه ‌های بیشماری را منتشر کرده است. کار‌های او علاوه بر پخش رادیویی به 9 زبان نیز ترجمه در هفده کشور منتشر شد.  
[[آن راناسینگ]](Anne Ranasinghe)، در بیستم اکتبر 1925 در "اسن(Essen)" در آلمان متولد شد. او یک شاعر معروف بین‌المللی است. برای فرار از دست نازی‌های آلمان او به انگلیس رفت و پس از آشنایی با یک پروفسور سریلانکایی با او ازدواج کرد و به این ترتیب او شهروند [[سریلانکا]] در سال 1956 شد. اولین سری مجموعه اشعارش " و خورشتیدی که زمین را می‌مکد تا بخشکد(And the sun that sucks the earth to dry)" را در سال 1971 منتشر کرد. اگرچه او در ابتدا شاعر بود ولی داستان‌های کوتاه، مقالات و ترجمه‌های بیشماری را منتشر کرده است. کار‌های او علاوه بر پخش رادیویی به 9 زبان نیز ترجمه در هفده کشور منتشر شد.  


با بهره گیری از تجربیات زندگی شخصی اش نوشته ‌های او "بسیار پر احساس و قوی و تکان دهنده است". مسئله هولوکاست موضوعی است که در اشعار راناسینگ بارها تکرار شده  و با گذشتۀ خشونت بار سریلانکا مقایسه شده است. مانند شعر جولای 1983 موضوعات تن‌هایی، انزوا و شکنجه و آزار اقلیت ها در بسیاری از اشعار او دیده می شود.
با بهره‌گیری از تجربیات زندگی شخصی‌اش نوشته‌های او "بسیار پر احساس و قوی و تکان دهنده است". مسئله هولوکاست موضوعی است که در اشعار راناسینگ بارها تکرار شده و با گذشتۀ خشونت بار [[سریلانکا]] مقایسه شده است. مانند شعر جولای 1983 موضوعات تن‌هایی، انزوا و شکنجه و آزار اقلیت‌ها در بسیاری از اشعار او دیده می‌شود.


راناسینگ جوایز ملی و بین المللی بسیاری را برده است از جمله جوایزیش می توان از جایز هنری سریلانکا برای سرودن شعر در سال 1985 و  برای آثار غیر داستانی در سال ‌های1987 و 1992 نام برد. او در سال 1994 برای نوشتن بهترین مجموعه داستان ‌هایش جایزۀ ادبی [[سریلانکا]] را دریافت کرد. راناسینگ از اعضای انجمن نویسندگان انگلیسی سریلانکا و ویراستار رسمی شبکه ها و مجلات است. نام او در مجموعۀ اشعار قرن بیستم آکسفورد(Oxford Companion to twentieth century poetry , Oxford and New York: Oxford 1994) نیز آمده است.<ref name=":6" />
راناسینگ جوایز ملی و بین المللی بسیاری را برده است از جمله جوایزیش می‌توان از جایز هنری [[سریلانکا]] برای سرودن شعر در سال 1985 و  برای آثار غیر داستانی در سال‌های1987 و 1992 نام برد. او در سال 1994 برای نوشتن بهترین مجموعه داستان‌هایش جایزۀ ادبی [[سریلانکا]] را دریافت کرد. راناسینگ از اعضای انجمن نویسندگان انگلیسی [[سریلانکا]] و ویراستار رسمی شبکه‌ها و مجلات است. نام او در مجموعۀ اشعار قرن بیستم آکسفورد(Oxford Companion to twentieth century poetry , Oxford and New York: Oxford 1994) نیز آمده است.


==== [[الانکاراگ ویکتور سوراویرا]] ====
==== [[الانکاراگ ویکتور سوراویرا]] ====
[[الانکاراگ ویکتور سوراویرا]](Alankarage Victor Suraweera)، در 29 اکتبر سال 1930 به دنیا آمد. او یک کارشناس برجستۀ ادبیات سینهالی و نویسنده ای خلاقی است که چهار مجموعه داستان کوتاه و پنج رمان و چندین آثار آکادمیک را منتشر کرده است. دانش آکادمیک و تخصصش نسبت به اصطلاحات زبان سینهالی و تسلطش در ادبیات کلاسیک به خوبی در نوشته ‌هایش مشهود است. پس از انتشار اولین مجموعه داستان ‌های کوتاهش، یکی از منتقدان ادبی در توصیف این اثر گفت: <blockquote>" ستارۀ جدیدی در آسمان ادبیات سینهالی متولد شد". </blockquote>سوراویرا یک سیاستمدار و نویسندۀ ای کاردان و مدتی نیز معاون وزیر فرهنگ بوده است<ref name=":6" />.  
[[الانکاراگ ویکتور سوراویرا]](Alankarage Victor Suraweera)، در 29 اکتبر سال 1930 به دنیا آمد. او یک کارشناس برجستۀ ادبیات سینهالی و نویسنده‌ای خلاقی است که چهار مجموعه داستان کوتاه و پنج رمان و چندین آثار آکادمیک را منتشر کرده است. دانش آکادمیک و تخصصش نسبت به اصطلاحات زبان سینهالی و تسلطش در ادبیات کلاسیک به خوبی در نوشته‌هایش مشهود است. پس از انتشار اولین مجموعه داستان‌های کوتاهش، یکی از منتقدان ادبی در توصیف این اثر گفت: <blockquote>" ستارۀ جدیدی در آسمان [[ادبیات سینهالی در سریلانکا|ادبیات سینهالی]] متولد شد". </blockquote>سوراویرا یک سیاستمدار و نویسنده‌ای کاردان و مدتی نیز معاون وزیر فرهنگ بوده است.  


== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==
خط ۲۸۰: خط ۲۸۲:
== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==
<references />
<references />
[[index.php?title=رده:خط، زبان و ادبیات]]
 
== منبع اصلی ==
رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ [[سریلانکا]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]( در دست انتشار).
 
== نویسنده مقاله ==
مهدیقلی رکنی

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۰۸

زبان و ادبیات در کشور سریلانکا شامل زبان و خط رسمی؛ تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی؛ انواع ادبیات؛ ادبیات سینهالی؛ ادبیات تامیل؛ مراکز و انجمن های ادبی؛مشاهیر ادبی سریلانکا؛ سوماراتنا بالاسوریا؛ پونیاکانته ویجنایاک؛ پنامبلام؛ جایاتیلاک؛ گوناداسا آماراسکارا؛ آن راناسینگ و الانکاراگ ویکتور سوراویرا است.

زبان

زبان تامیل ، قابل بازیابی از https://www.redbubble.com/i/art-print/Tamil-Alphabet-Language-Learning-Chart-White-by-typelab/160645411.1G4ZT

زبان یکی از مهم‌ترین عوامل هویت‌بخش در جوامع بشری و تعیین‌کننده مرزهای اجتماعی و فرهنگی در بسیاری از کشورهاست. سریلانکا نیز از این قاعده مستثنا نیست. این کشور با جمعیتی متنوع از نظر قومی و فرهنگی، در طول تاریخ با چالش‌های ناشی از تنوع زبانی روبه‌رو بوده است[۱].

ترکیب زبانی در سریلانکا: وضعیت کنونی(2024)

در سال ۲۰۲۴، زبان‌های اصلی سریلانکا شامل سه زبان سینهالی، تامیل و انگلیسی است[۲]. سینهالی زبان اکثریت مردم این کشور است و در مناطق جنوبی و مرکزی سریلانکا غالب است[۳]. درحالی‌ که تامیل به‌عنوان زبان دوم، در مناطق شمالی و شرقی سریلانکا که عمدتاً محل زندگی اقلیت تامیل است، رواج دارد. زبان انگلیسی نیز به‌عنوان زبان رابط و زبان دوم رسمی کشور، نقش کلیدی در تعاملات میان قومی و اجتماعی ایفا می‌کند[۴].

جدول ۱: توزیع زبانی جمعیت سریلانکا (۲۰۲۴)[۵]

مناطق اصلی سکونت درصد گویشوران زبان
جنوب و مرکز 74% سینهالی
شمال و شرق 15% تامیل
سراسر کشور 10% انگلیسی

زبان سینهالی که زبان اکثریت مردم سریلانکا ست، بیشترین تأثیر را در تعیین هویت ملی این کشور دارد[۶]. این زبان که تنها در سریلانکا مورد استفاده قرار می‌گیرد، به دلیل محدودیت جغرافیایی، به‌عنوان یکی از زبان‌های کوچک جهان شناخته می‌شود. از سوی دیگر، تامیل که در میان تامیل‌های سریلانکا و سایر کشورهای آسیای جنوبی مانند هند، مالزی و سنگاپور رایج است، در مناطق شمال و شرق سریلانکا استفاده می‌شود[۷].

تقسیم‌بندی جغرافیایی بر اساس زبان

زبان در سریلانکا نه‌‌تنها نماد هویت قومی است، بلکه یکی از عوامل تعیین‌کننده تقسیمات جغرافیایی نیز محسوب می‌شود. مناطق جنوبی و مرکزی سریلانکا عمدتاً سینهالی‌زبان هستند[۸]، درحالی‌که مناطق شمالی و شرقی تحت سلطه تامیل‌ها قرار دارند. این تقسیم‌بندی جغرافیایی - زبانی، تا حد زیادی نتیجه تاریخچه‌ای از تنش‌های قومی و سیاسی است[۹].

مقایسه آماری(۱۹۹۰-۲۰۲۴)

سال ۱۹۹۰

در این سال، مناطق شمالی و شرقی سریلانکا به دلیل درگیری‌های نظامی و جنگ داخلی، تحت کنترل گروه‌های تامیل قرار داشتند و در نتیجه زبان تامیل در این مناطق بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفت. همچنین، در این سال‌ها زبان سینهالی به‌عنوان تنها زبان رسمی کشور تأثیر زیادی بر جدایی زبانی داشت[۱۰].

سال ۲۰۲۴

با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ داخلی، اکنون تعاملات زبانی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها افزایش‌یافته است. بااین‌حال، همچنان این تقسیم‌بندی جغرافیایی و زبانی در بسیاری از مناطق کشور مشهود است[۱۱].

آموزش در سریلانکا(2024) ، قابل بازیابی از https://island.lk/international-mother-language-day-and-multilingual-education-in-sri-lanka/

نقش زبان در آموزش و فرهنگ

یکی از تأثیرات مهم زبان بر جغرافیای انسانی سریلانکا در زمینه آموزش و فرهنگ قابل‌مشاهده است. آموزش ابتدایی و متوسطه در سریلانکا به دو زبان سینهالی و تامیل انجام می‌شود و دانش‌آموزان می‌توانند زبان مادری خود را برای تحصیل انتخاب کنند[۱۲]. اما این سیستم دوگانه آموزشی، اگرچه به حقوق زبانی اقلیت‌ها احترام می‌گذارد، به شکاف‌های اجتماعی و قومی دامن زده است[۱۳].

در سال ۲۰۲۴، همچنان نظام آموزشی سریلانکا به دو زبان رسمی ادامه دارد[۱۴]. اگرچه دولت تلاش‌هایی برای ترویج هر دو زبان در میان شهروندان انجام داده است، اما نرخ دانش‌آموزانی که به هر دو زبان سینهالی و تامیل مسلط باشند، همچنان پایین است. این موضوع به‌ویژه در مناطق مرزی میان شمال و جنوب که ترکیبی از اقوام سینهالی و تامیل زندگی می‌کنند، تأثیرات اجتماعی و سیاسی قابل‌توجهی دارد[۱۵].

مقایسه آماری (۲۰۰۰-۲۰۲۴)

سال۲۰۰۰

در این سال، اکثر مدارس در مناطق تامیل‌نشین تنها به زبان تامیل آموزش می‌دادند و دانش‌آموزان این مناطق دسترسی محدودی به منابع آموزشی به زبان سینهالی داشتند.

سال ۲۰۲۴

با گذر زمان، تلاش‌هایی برای گسترش دسترسی به آموزش دو‌زبانه انجام شده است، اما همچنان اکثر مدارس در مناطق شمالی و شرقی به زبان تامیل تدریس می‌کنند و دانش‌آموزان این مناطق تسلط کمتری به زبان سینهالی دارند[۱۴].

تنش‌های سیاسی ناشی از زبان

در تاریخ معاصر سریلانکا، زبان به یکی از عوامل کلیدی در بروز تنش‌های سیاسی تبدیل شده است. در دهه ۱۹۵۰، تصویب قانون رسمی شدن زبان سینهالی به‌عنوان تنها زبان رسمی کشور، موجی از اعتراضات را در میان جامعه تامیل به‌وجود آورد. این قانون موجب شد تا تامیل‌ها در بسیاری از جنبه‌های اجتماعی و اداری کشور احساس تبعیض کنند[۱۶].

باوجود اصلاحات قانونی در دهه ۱۹۷۰ و به‌رسمیت‌شناختن زبان تامیل به‌عنوان زبان رسمی دوم، همچنان مسئله زبان یکی از مباحث سیاسی و اجتماعی سریلانکا است. تامیل‌ها همچنان به دسترسی نابرابر به فرصت‌های شغلی و اداری معترض‌اند و از این نظر زبان سینهالی را ابزاری برای سلطه‌جویی سیاسی می‌دانند[۱۷].

مقایسه آماری(۱۹۵۰-۲۰۲۴)

سال ۱۹۵۰

قانون رسمی شدن زبان سینهالی به‌عنوان تنها زبان رسمی کشور، به شکل‌گیری تنش‌های قومی و سیاسی میان سینهالی‌ها و تامیل‌ها منجر شد و یکی از عوامل اصلی بروز جنگ داخلی بود[۱۸].

سال۲۰۲۴

با پایان جنگ و اصلاحات قانونی، اکنون زبان تامیل در بسیاری از مناطق رسمی شده‌ است، اما همچنان تامیل‌ها از تبعیض‌های زبانی در برخی از مناطق دولتی و اداری شکایت دارند[۱۹].

نقش زبان انگلیسی به‌عنوان زبان رابط

انگلیسی، به‌عنوان زبان رابط در سریلانکا، نقش مهمی در کاهش تنش‌های زبانی و قومی ایفا می‌کند[۲۰]. درحالی‌که سینهالی و تامیل به‌عنوان زبان‌های رسمی کشور در اسناد دولتی و رسمی استفاده می‌شوند، زبان انگلیسی همچنان به‌عنوان زبان دوم در نظام آموزشی و اداری کشور حضور دارد و نقش مهمی در تعاملات بین اقوامی بازی می‌کند[۲۱].

در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۰ درصد از جمعیت سریلانکا به زبان انگلیسی تسلط دارند و این زبان در بسیاری از بخش‌های اقتصادی، تجاری و آموزشی کشور نقش کلیدی ایفا می‌کند. به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند کلمبو و کندی، زبان انگلیسی به‌عنوان زبان‌اصلی ارتباطات بین‌المللی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد[۲۲].

مقایسه آماری(۱۹۹۰-۲۰۲۴)

سال۱۹۹۰

در این سال، زبان انگلیسی عمدتاً در میان نخبگان و طبقات بالای جامعه رواج داشت و اکثر مردم به آن دسترسی نداشتند.

سال۲۰۲۴

با گسترش آموزش زبان انگلیسی در مدارس و دانشگاه‌ها، اکنون درصد بیشتری از مردم به این زبان تسلط دارند و از آن به‌عنوان ابزاری برای پیشرفت شغلی و اقتصادی استفاده می‌کنند.

شبکه های اجتماعی و دولت سریلانکا(2024) ، قابل بازیابی از https://www.slhcaust.org/youth-dialogue-2024-click-to-progress-youth-for-smarter-sri-lanka/

تأثیر زبان بر روابط اجتماعی

زبان در سریلانکا نه‌تنها عاملی برای تعیین هویت فردی و قومی است، بلکه به طور مستقیم بر روابط اجتماعی و فرهنگی نیز تأثیر دارد[۲۳]. در سال ۲۰۲۴، با وجود تلاش‌های دولت برای ترویج همبستگی زبانی، همچنان بسیاری از تعاملات اجتماعی بر اساس هویت زبانی شکل می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال، جوامع سینهالی‌زبان تمایل دارند با سینهالی‌ها روابط نزدیکی داشته باشند و تامیل‌ها نیز اغلب در شبکه‌های اجتماعی و خانوادگی خود محدود می‌شوند.

بااین‌حال، در مناطق شهری و توریستی، به‌ویژه در کلمبو، تعاملات بین‌زبانی بیشتر است و افراد به‌راحتی به هر سه زبان سینهالی، تامیل و انگلیسی صحبت می‌کنند. این موضوع به‌ویژه در نسل جوان سریلانکا بیشتر مشاهده می‌شود که تمایل دارند از محدودیت‌های زبانی عبور کنند و در دنیای چند‌زبانی زندگی کنند[۲۴].

زبان و خط رسمی

در بخش‌های پیشین به تفصیل درباره ابعاد سیاسی و اجتماعی زبان و زبان‌های رسمی، ملی، آموزش و زبان رابط بحث شد. در این قسمت به ابعاد دیگر زبان پرداخته می‌شود. زبان­ سینهالی (زبان اکثریت مردم سریلانکا) از نظر دسته‌بندی در میان زبان­‌های اقوام "هند و اروپایی" قرار دارد و از زبان سانسکریت منشعب شده است[۲۵]. متون قدیمی و نسخ­‌‌های خطی بودیزم نیز به دو زبان (پالی و سانسکریت) در بعضی از کتابخانه‌ها و آرشیو‌‌های کشور‌های مختلف نگهداری می‌­شوند. بر اساس علم زبان‌شناسی تطبیقی، زبان سینهالی و زبان ‌های یونانی، لاتین، آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، فارسی، رومی و هندی ریشه و سرچشمه مشترکی دارند و در مراحل تکامل و تحول، این زبان‌ها از یکدیگر جدا شد و هر یک به صورت زبان‌هایی مستقل در آمده‌اند[۲۶]. زبان تامیل (دومین زبان رایج سریلانکا) زبان مردم نژاد دراویدیان در جنوب هندوستان از زبان­‌های بزرگ و کهن جهان است. به دلیل همسایگی و تعاملات زیاد مردم تامیل با مردم سینهالی­، زبان تامیل سهم به سزایی در غنای زبان سینهالی داشته و دارد [۲۷]. زبان تامیل از نظر الفبا، معانی واژه‌ها و دستور زبان با زبان سینهالی متفاوت است.

رسم الخط زبان

هر کدام از زبان­‌های تامیل و سینهالی رسم الخط جداگانه‌ای دارند. زبان سینهالی از نظر خط الرسم از خط سینهالا آبوگیدا(Sinhala Abugida) استفاده می‌کند که از خط‌های قدیمی براهمی(Brahmi) مشتق شده است. هر دو سینهالی و تامیل از سمت چپ به راست نوشته می­‌شوند. شکل حروف­شان از یکدیگر قابل امتیاز است. حروف تامیل غالبا از خطوط افقی و عمودی با زاویه (90) درجه نوشته می­‌شود. در صورتی که رسم الخط سینهالی بدون زاویه و تماماً دارای انحناء است. زبان سینهالی دارای 52 حرف و علایمی برای نمایش دادن صداها است که از ترکیب آن­ها با یکدیگر مجموعا 252 حرف تشکیل می­گردد. زبان تامیل دارای 54 حرف و علایمی برای نمایش دادن صداها است که از ترکیب آن­ها با یکدیگر مجموعا 247 حرف شکل می‌­گیرد.

نمونه‌ای از خط سینهالی

රන් පදක්කම් තුනක් දිනා නිලූක සියරට එයි: දකුණු ඇමෙරිකාවේ, පුවර්ටෝ රිකෝ ඇමෙරිකාවේ ෆ්ලෝරිඩා සහ එංගලන්තයේ වේල්ස්හි පැවැති අන්තර්ජාතික බැඞ්මින්ටන් තරගාවලි තුනකින් රන් පදක්කම් දිනාගත් නිලූක කරුණාරත්න ඊයේ (25) අලූයම දිවයිනට පැමිණියේය. බැඞ්මින්ටන් ඉතිහාසයේ වසරක් ඇතුළත පැවැති මෙවන් අන්තර්ජාතික තරගාවලි තුනකින් රන් පදක්කම් තුනක් හිමිකරගත් එකම ක‍්‍රීඩකයා නිලූක බවට ශ්‍රී ලංකා බැඩිමින්ටන් සම්මේලනයේ සභාපති පරාක‍්‍රම බස්නායක මහතා පැවැසීය.

මෙම තරග සංචාරයට පෙර බැඞ්මින්ටන් ලෝක ශ්‍රේණිගත කිරීමේ 165 වැනි ස්ථානයේ සිටි නිලූක මෙම තරගාවලියේදී දැක්වූ දස්කම් මත මේ වනවිට ශ්‍රේණිගත කිරීම් 73 ස්ථානය දක්වා ඉහළට පැමිණ තිබේ.

نمونه‌ای از خط تامیل

வலிகாமம் வடக்கு கீரிமலை பகுதியில் கடந்த 21வருடங்களாக மூடப்பட்டிருந்த செம்மண்காடு இந்து மயானம் பிரதேச மக்களின் கடுமையான போராட்டத்தையடுத்து நேற்று முதல் மக்கள் பாவனைக்காக கடற்படையினரால் திறந்து விடப்பட்டிருக்கின்றது. கடந்த 21வருடங்களாக இந்தப் பகுதி உயர்பாதுகாப்பு வலயம் என்ற போர்வைக்குள் அடக்கப்பட்டிருந்த நிலையில் கடந்த 6மாதகாலத்திற்கு முன்னர் இந்த

تاریخ ادبیات و سبک ‌های ادبی

بیشترین بخش ادبیات سریلانکا به زبان سینهالی است و یکی از مهمترین میراث‌های فرهنگی این کشور به شمار می‌آید. قسمت قابل توجهی از آثار ادبی آن نیز که در طول هزاران سال نوشته شده به زبان‌های پالی، تامیل و انگلیسی است. حجم بالایی از ادبیات سریلانکا به داستان‌های کوتاه اختصاص دارد. چنانچه آثار داستان‌های کوتاه ادبی از نظر تاثیرگذاری ارزیابی شوند، می توان ادعا کرد که داستان نویسان سینهالی زبان بیشتر از داستان نویسان تامیل و انگلیسی زبان بر جامعه تاثیر داشته‌اند[۲۸].

ادبیات سینهالی

ادبیات سینهالی از دیگر ادبیات مدرن جنوب آسیا متفاوت و متمایز است و رابطۀ تاریخی با بودیسم و تاثیرات فراوانی از دورۀ استعمار این کشور دارد. اولین متون ادبی سینهالی را راهبان بودایی تالیف کرده‌اند و روح حاکم بر غالب این آثار روحی دینی است. تاریخ بزرگ و مشهور ماهاوامسا(Mahavamsa) که پانصد سال قبل از میلاد به نگارش در آمده به زبان پالی (زبان متون مقدس بودایی) است. این تاریخ داستان ‌های ظهور و سقوط پی در پی پادشاهان سینهالی سریلانکا به دست اشغالگران افسانه‌ای بیگانه است. داستان‌های کتاب با افسانه شاهزاده ویجایا(Vijaya) که در 500 سال قبل از میلاد مسیح زندگی می‌کرده، آغاز شده است [۲۹].

وجود تعداد قابل‌توجهی از سنگ نبشته‌ها به زبان سینهالی روی صخره‌های قلعه‌های نظامی منطقه باستانی سیگیریا (Sigiriya) گواهی بر رواج سینهالی به عنوان زبان ادبی و بومی است. طی سال ‌های 600 تا 1400 میلادی معماران این قلعه‌های نظامی نزدیک 1500 قطعه از نثر و نظم را با حروف سینهالی بر دیوارها و صخره‌ها حکاکی کرده و سیقل داده­‌اند. برخی از این اشعار داستان‌هایی از زندگی بودا در اوایل سال‌های 1200 میلادی است[۲۸].

از قرن سوم قبل از میلاد پس از گرویدن پادشاه سینهالی به آئین بودا، معابد بودایی به مراکز فعالیت ‌های فکری و ادبی تبدیل شدند و تا دورۀ مدرن و روی کار آمدن دولت ‌های استعمارگر وضعیت به همین ترتیب باقی بود. فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی و آموزشی دوران استعمار ادبیات سینهالی را دچار رکورد کرد، تا این که در دورۀ استقلال طلبی و اخیر مجددا احیا گردید [۲۹]. در یک نگاه کلی تاریخ ادبیات سینهالی را می توان به دوره کلاسیک، دوره استعمار و  در دوره استقلال به این شرح دسته‌بندی کرد.

ادبیات کلاسیک سینهالی

متون بودایی در ابتدا به زبان پالی بود و راهبان و موبدان بودایی به صورت شفاهی آن را حفظ می‌کردند و تنها نظراتشان دربارۀ این متون را به زبان سینهالی می‌نوشتند. اکنون هیچ اثری از ادبیات دوران قدیم در دست نیست ولی در برخی از متون پالی و آثار سینهالی در دوره‌های بعد به آن‌ها اشاره شده است. کتاب تاریخ پادشاهان سینهالی "ماهاواسما" در قرن پنجم به زبان پالی نوشته شده است. منابع ادبی قدیم قابلیت و توانایی ادبی پادشاهان را تحسین کرده‌اند. تاریخچۀ کالاوامسا(Calavamsa) که به زبان پالی است، پادشاه موگالانای دوم(Moggallana II) را این گونه توصیف کرده است:

"این پادشاه دارای استعداد بی‌رقیب شعرسرایی است".

تاریخ نگارش تعداد بیشماری از آثار نثر سینهالی که به قرن دهم بر‌می‌گردد منسوب به پادشاه کاساپایای پنجم(Kasapa V) هستند [۲۸]. بعد از تصرف سریلانکا در سال 1070 به‌وسیله مهاجمان جنوب هند، ویجایاباهوی اول(Vijayabahu I) که شخصی علاقمند به ادبیات و شاعر بود، قوانین ادبی سینهالی را احیای کرد. پس از وی پادشاه دیگر پاراکراماباهوی دوم(Parakramabahu II) (1236 تا 1271) نویسندۀ کتاب کاوسیلومینا(Kavsilumina) است که او نیز در احیای قوانین ادبی سینهالی نقش مهمی داشت. کتاب او یکی از بهترین اشعار دورۀ کلاسیک به شمار می‌آید.  

آثار قرن سیزدهم و چهاردهم که اوج ادبیات سینهالی به شمار می‌روند، به سبک آثار زبان سانسکریت هستند و در نگارش از لغات و قوانین ادبی این زبان بهره گرفته‌اند. از طرفی دیگر گورولوگمی(Gurulugomi) در قرن سیزدهم ادبیات منثور را در قالب سینهالی اصیل نوشت که به ایلو(Elu) مشهور است و استفاده از لغات سانسکریت و پالی را محدود کرده است. زبان سینهالی از زبان‌های آسیایی دیگر انشعاب یافته است. راهبان بودایی نظراتشان درباره متون آموزشی، تاریخ، دستور زبان، علم معانی، داستان‌هایی از زندگی بودا و ترجمۀ بسیاری از آثار سانسکریت می‌نوشتند. شاعران سینهالی قرن پانزدهم، در مقایسه با اشعار قدیمی بیشتر به زبان عمومی و درباره موضوعات سکولار شعر می‌سرودند. در پایان قرن شانزدهم با پشتیبانی دولت و راهبان بودایی ادبیات سینهالی شکوفاتر شد[۳۰].

ادبیات سینهالی در دوره استعمار

دوران اشغالگری و استعمار با هجوم پرتغالی‌های اشغالگر به مناطق ساحلی سریلانکا آغاز شد. آن‌ها دست به آزار و اذیت مردم و تخریب کتابخانه‌ها و معابد بودایی زدند. به منظور دفاع از کشور و مقاومت بیشتر در برابر بیگانگان پادشاه مجبور شد پایتخت را به مناطق کوهستانی مرکزی در منطقه کندی انتقال دهد. راهبان بودایی به همراه مردم نیز از مناطق ساحلی به مناطق مرکزی عقب نشینی و مهاجرت کردند. به رغم این عقب نشینی سلطنت سینهالی پیوسته از سوی پرتغالی‌ها و بعدها هلندی‌ها و انگلیسی تهدید می‌شد. پادشاهی سیلان و مردم آن بیش از 200 سال در برابر این اجانب مقاومت کردند. چنین شرایطی فعالیت‌های ادبی کاهش یافت. ادبیات پالی و سانسکریت از رونق افتاد و تحت تاثیر منابع تامیل قرار گرفت تا این که در پایان قرن هجدهم سلطنت کندی بنا را بر پشتیبانی قالب‌های کلاسیک ادبی بودایی گذاشت و این سیاست ادبیات سینهالی را احیا کرد.

سر‌انجام در سال 1815 انگلیسی‌ها بر سراسر سریلانکا حاکم شدند. با ملحق شدن این کشور به سایر مستعمرات بریتانیا زمینه برای گسترش زبان انگلیسی فراهم گردید. انگلیسی‌ها با دایر کردن مدارس ابتدایی سینهالی و تامیلی مردم را تشویق به گرویدن به مذهب مسیحیت می‌کردند. با رواج یافتن زبان انگلیسی بسیاری از تحصیل‌کرده‌ها ادبیات انگلیسی را بر سینهالی ترجیح دادند و ادبیات سینهالی با بی‌مهری روبرو شد. سال‌ها بعد تدریجا گرایش‌های ملی گرایانه گسترش یافت و این روند را کندتر کرد. بار دیگر آثار کلاسیک سینهالی مورد توجه قرار گرفت. ورود ماشین چاپ به کشور سبب شد تا آثار ادبی، مجلات، نشریات و روزنامه‌ها بیشتر از هر زمان دیگر در دسترس عموم قرار گیرد. آثاری که در معابد روستاها بر روی چوب درختان نخل نوشته شده‌بود چاپ و منتشر شدند و به این ترتیب ادبیات سینهالی رونق یافت. در اواخر قرن نوزدهم مشاجرات گوناگونی دربارۀ سبک‌های ادبی در بین فعالان در این عرصه مطرح گردید. در حالی که متون پالی و ادبیات خارجی به زبان سینهالی ترجمه می‌شدند راهبان بودایی همچنان به نوشتن سبک‌های کلاسیک ادامه می‌دادند[۳۱].

داستان‌های مدرن سینهالی ریشه در داستان‌های طبلیغاتی مسیحی در دهه 1870 دارد. اولین رمان‌ها، که اغلب داستان‌های رمانتیک فانتزی و یا داستان‌های اخلاقی در دهه 1890 بودند در اوایل قرن بیستم در میان مردم شهرت یافتند. پیاداسا سیرییسنا (Piyadasa Sirisena) (1875 تا 1946)، یکی از مشهورترین نویسندگان این دوره است که با آثارش تاثیرات مخرب انگلیسی بر فرهنگ سینهالی نقد می‌کرد. اوایل قرن بیستم شاعران همچنان استفاده از قالب‌های سنتی را در پیش گرفتند تا اینکه نسل جدیدی از شاعران با طرح موضوعات مدرن، عشق‌های رمانتیک و نقد اجتماعی در اشعارشان پا به عرصه ادبیات نهادند و با رد موضوعات و قالب‌های شعری کلاسیک سبک خاصی را به وجود آوردند که به نام مکتب کلمبو مشهور شد[۳۱].

ادبیات سینهالی در دوره استقلال

در این دوره سیلوا(Silva) (1892 تا 1957 ) به همراه دیگر رمان نویسان با نثر ساده و روایت‌های واقعی مورد توجه مردم قرار گرفتند. در میان رمان نویسان سینهالی مارتین ویکراماسینگ(Martin Wickramasinghe) (1891 تا 1976 ) شهرت یافت. او یکی از اولین رمان‌نویسان مدرن سینهالی در کشور سریلانکا است. او یک رمان سه‌تایی (تریلوژی) را نوشت که تغییرات اجتماعی مربوط به اواخر دورۀ استعمار سریلانکا را ترسیم می‌کند. رمان‌های این تریلوژی شامل گامپرالیا(Gamperaliya)، انقلاب روستا (1944)، یوگانتایا(Yuganthaya) (1948) و کالیوگایا(Kaliyugaya)، دوران شوم (1957) است. او در داستان گامپرادیا(Gamperdiya)، از هم پاشیدگی زندگی روستایی در تحت فشار دوران مدرن را به تصویر کشید. این کتاب اولین رمان مهم به زبان سینهالی است و در پیشرفت استاندارد‌های داستانی در زبان سینهالی سهم به سزایی دارد. ویکراماسینگ تاثیرگذارترین منتقد ادبی در دورۀ خودش است.

قسمت اعظم ادبیات مدرن به هر دو زبان سینهالی و تامیل نوشته شده است. نویسندگانی چون ژان آراسانایاگام، آنراناسینگ و رامش گونیسکارا(Jean Arasanayagam , Ann Ranasinghe and Romesh Gunesekera) به زبان انگلیسی  شعر و داستان می نوشتند. نزاع‌های قومی، نژادی و جنگ در زندگی مردم در این آثار منعکس شده است. نویسنده کانادایی برنده جایزه مایکل اونداتج(Michael Ondaatje) رمان و زندگی نامۀ طنزش به نام "دویدن در خانواده(Running in the Family)" (1982) را بر اساس بازگشتش به کشور و محل تولد و بچگی‌اش یعنی سریلانکا نوشته است[۳۲].

منتقد و نویسندۀ دیگر ادیریورا ساراچاندرا(Ediriweera Sarachchandra) (1914 تا 1996) است. وی با نوشتن داستان‌های واقعی خود را وقف شهرت ادبیات سینهالی و ترویج آن در میان تحصیلکردها و نخبگان انگلیسی کرد. دانشکدۀ ادبیات دانشگاه سیلان نیز نقش مهمی در ایجاد علاقه بیشتر به زبان سینهالی در میان تحصیلکرده‌ها داشت. در دورۀ قرن بیستم، ادبیاتی که به زبان سینهالی نوشته می‌شد تا حدودی تحت الشعاع آثار انگلیسی زبان قرار گرفت.

لئونارد وولف(Leonard Woolf) شوهر ویرجینیا وولف (Virginia Woolf) و نویسندۀ رمان "روستایی در جنگل"( که تجربیات خود را در زمان اشتغالش در سریلانکا به تصویر کشید و مایکا اونداتج(Michael Ondaatje) یک نویسندۀ برجسته معاصر که در سریلانکا متولد شد و امروز در کانادا زندگی می‌کند، دو تن از این نویسندگان بی‌نظیر و تاثیرگذار بین‌المللی هستند. تغییرات بنیادی در سال 1956 آغاز شد و زبان سینهالی زبان آموزشی بیشتر مدارس و دانشگاه‌ها شد و ادبیات سینهالی از تاثیرات غربی و کلاسیک در گذشته فاصله گرفت.

در آغاز قرن بیست و یکم ادبیات سینهالی تحت تاثیر فشار‌های سیاسی فراوان واقع شد. ساراچاندرا بعد از نوشتن اثر طنزش پس از انتخابات 1977 و انتقاد شدید از سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی دولت به خاطر تضعیف کردن ارزش‌های فرهنگی، توسط حامیان دولت مورد حمله قرار گرفت. جنگ داخلی در سال 1983 از یک سو منجر به ایجاد موج خروشان میهن پرستی افراطی و از سویی موجب سانسور و خشونت علیه نویسندگان شد[۳۱].

وضعیت انواع ادبی نثر و نظم

سیری در ادبیات منثور سینهالی در سریلانکا از گذشته تا‌کنون

ادبیات سینهالی با داشتن سرودها و شعر‌های "ریگ ودا(Rigveda)" به عنوان بخشی از میراث ادبیات بزرگ آریایی بیش از دو هزار سال سابقه دارد. سرودها و مجموعۀ اشعار ریگ ودا به زبان سانسکریت حدودا در 1500 سال قبل از میلاد به وسیله اقوام هندو- آریایی گردآوری شده است. به جز پنج تن ترا(Panchatantra)  که  اثر یک نویسندۀ ناشناس هندی قرن سوم میلادی است؛ شاهکار‌های ادبی آریایی دیگر مانند ماهاباهاراتا نوشتۀ ویاسا(Mahabaharata, Vyasa)، رامایانا(Ramayana) نوشتۀ والمیکی(Valmiki)، راجاتارانگینی(Rajatatangini) اثر کالهانا(Kalhana) و کاتها ساریتساگارا(Katha Saritsagara) نوشتۀ سماودا (Somaveda) به ادبیات سینهالی نیز تعلق دارند. این آثار ادبی منبع خوبی برای بسیاری از داستان‌های افسانه‌ای اروپائیان هستند.

برخی از شواهد ادبی نشان می‌دهند بسیاری از نظرات و ایده‌های تاریخ بزرگ پادشاهان سینهالی ماهاواسما(Mahavasma)  که به زبان پالی و متعلق به قرن پنجم میلادی است از اثر سینهالی زبان معروف "سیهالاتاکاتا(Sihalatthakatha)" نشات گرفته‌اند. زبان شناسی آلمانی به نام ویلهم گیگر(Wilhelm Geiger) در یکی از آثار خود نشان داده که ماهاواسما بر اساس نظریات قدیم به نثر سینهالی نوشته شده‌است. این اثر ماهیتاً دینی شامل مجموعه‌ای از افسانه‌های معنوی وقایع تاریخی را ثبت کرده است. این افسانه‌ها چگونگی شکل‌گیری اقوام سینهالی از یک گروه آریایی زبان بنگالی، اقدامات پادشاهان قدیم، جنگ‌­ها و موضوعات مهم دیگر تاریخی را روایت کرده‌اند[۳۳].

کتاب ماهاواسما یک شاهکار ادبی است که به صورت نظم و به زبان پالی است. این اثر مجموعه داستان‌هایی درباره ماجراجویی‌های شاهزاده ویجایا بنیانگذار جامعه سینهالی، پیوند رمانتیک شاهزاده گامانی(Gamani) و اومادا چیتا(Ummada Chittha) و جنگ‌هایی که توسط پسرشان پاندوکابایا(Pandukabhaya) علیه مهاجمان دراویدی و حاکم غاصب تامیل الار(Elara)، هوسرانی‌های ملکه آنولا(Anula)، خودکشی پادشاه سیری سانگوبو(Sirisangabo) و یک موبد پرهیزکار بودایی است. این روایات و داستان‌های زیبا ضمن بیان حقایق تاریخی صنایع و آرایه‌های ادبی فراوانی را ارایه کرده‌اند. زبان سینهالی دارای قالب‌های گسترده‌ای از نثر و نظم ادبی است.

کتیبه‌ای با ردی از زبان فارسی در سریلانکا ، قابل بازیابی از [https://www.isna.ir/news/1402080604383/%DA%A9%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7 https://www.isna.ir/news/1402080604383/

]

آثار ادبی دورۀ قدیم با قلم فولادی بر روی چوب‌های درخت نخل منبت کاری و نوشته شده‌اند. کتاب دامپیا آتووا گتاپادایا(Dhampiya Atuva Getapadaya) قدیمی‌ترین اثر نظم سینهالی داستان شخصی بودایی، به زبان پالی که توسط شاه کاساپا(Kassapa) (913 تا 923) گرد آوری شده است. البته این به این معنی نیست که در گذشته و قبل از این دوران هیچ نوشته منثوری به زبان سینهالی وجود نداشته است. ماهاواسنا(Mahavasna) و وانساتاپاکاسینی(Vansatthappakasini) به مجموعه ای از هزاران داستان به نام ساهاساواتوپاکارنا(Sahassavatthupakarna) اشاره می کنند که آن مجموعه  امروز در دسترس نیست.

هر چند ممکن است بعضی از این داستان‌ها در قرن چهاردهم احیا شده باشند؛ درست مانند داستان‌های مفقوده فارسی به نام هزار افسانه که در آثار شب‌های عربی احیا شده‌اند[۳۳]. اثر قدیمی دیگر ادبیات سینهالی کاتا واستو(Katha Vasthu) که گفته می‌شود جزء منابع راساواهینی(Rasavahini) و مجموعه داستان‌های مشهوری به زبان پالی است که توسط ودها ترا(Vedeha Thera) جمع آوری شده است. از دیگر آثار کهن ماهابودهی گتاپادایا(Mahabodhi Getapadaya) است که در قرن دوازدهم توسط یک نویسندۀ ناشناس برای دانش آموزان ماهابودهی وانسا(Mahabodhis vasna) نوشته شده که واژه نامه‌ای در باره تاریخ درخت مقدس بودا به زبان پالی است.

بسیاری از آثار اولیۀ نثر سینهالی شرح و تفسیری بر آثار گسترده پالی هستند. برای مثال حدوداً همان دوران کتاب جاتاکا آتووا گتاپادایا(Jataka Atuva Getapadaya) نوشته شده که واژه‌نامه، تفسیر و توضیحی‌ای برای اثر پالی جاتاکاتاکات(Jatakatthakath) درباره داستان‌های جاتاکا(Jataka) مربوط به تولد بودا است. اما دوره پایتختی پلنارووا(Polonnaruwa) (قرن دهم و اوایل قرن سیزدهم) و دامبادنیا(Dambadeniya) (قرن سیزدهم) دوره‌هایی است که شکوفایی ادبیات نثر سینهالی را رقم زده است. قرن سیزدهم به عنوان دورۀ طلایی ادبیات سینهالی به حساب می‌آید. در قرن سیزدهم آماواتور توسط یکی از شاگردان بودا به نام گورولوگومی(Amavature, Gurulugomi) نوشته شد.

این اثر در رابطه با زندگی شاهزاده سیدهاراتا گوتاما (بودا) است که بنیانگذار مکتب بودیسم است. این اثر همچنین داستان‌های دیگری را روایت کرده است که در ارتباط با بودا و بودهی ساتوا(Boddhi Sattva) است (مردم بر این باورند که بودا در تولد پیشین خود بودهی ساواتا متولد شده است)، همچنین داستان دیتامانگولیکا(Ditthamangalika) و آدم مطرود، داستان پادشاه آجاتاساترو(Ajatasatru) قاتل والدین و آنگولیمالا(Angulimala) مرد سارق از دیگر داستان‌های این اثر است. آثار گورولوگومی با استفاده از زبان سینهالی ناب مشخص می‌شود و کلمات اقتباسی محدودی از سانسکریت و پالی در آن به کار رفته است[۳۳][۳۴]. اثری مثل سادهاراما رانتاوالیا(Saddharma Ratnavaliya) گلچینی از جواهرات و تعالیم ارزنده اخلاقی و تربیتی است. در میان داستان‌های این اثر داستانی از پادشاه دوتوگمونو(Dutugemunu) وجود دارد که نحوۀ برخورد او با مهاجمان دراویدی از کشور کولا(Chola) و داستان پسرش شاهزاده سالی و دوشیزه آسوکامالا(Asokamala Sali) است که به خاطر او از سلطنت کناره‌گیری کرد و پادشاهی را کنار گذاشت.

از دیگر آثار منثور دوره قدیم توپاوانسایا(Thupavansaya)، الو آتاناگالو(Elu Attanagalu) و دامبودنی آسنا(Dambodeni asna) است. از این آثار می توان به عنوان ادبیات تاریخی طبقه‌بندی شده نام برد که با علوم اخلاقی و آثار مقدس بودایی‌ها سر و کار دارند. در دورۀ پایتختی کُتّه(Kotteh) قرن پانزدهم میلادی تا اواخر قرن نوزدهم میلادی رکود ادبی دامن آثار منثور سینهالی را گرفت لکن در عوض تجدید فعالیت‌های شاعران و قالب‌های شعری مانند اشعار جنگی هاتانکاوی(Hatankavi) و اشعار معنادار ساندشاس(Sandeshas) را می‌توان مشاهده کرد. این دوره به دلیل جنگ‌های پی در پی علیه استعمار غرب به ترتیب پرتغال (1505-1658)، هلند (1658 – 1796) و انگلیس (1796 تا 1815) دوره متلاطم و آشفته‌ای بوده است. طبیعتا چنین شرایطی مستعد برای ظهور اشعار شاعران، در قالب‌های مختلف ستایش و افسانه است. همانطور که اشاره شد اکثر آثار ادبی دوره‌های باستان و دوره‌های میانی خصوصیاتی معنوی و دینی دارند به این دلیل که نوشته‌ها و تحقیقات سینهالی‌ها در دست موسسات و مراکز معنوی راهبان بوده است که کمتر به موضوعات سکولار پرداخته‌اند.

اما با آغاز اواخر قرن نوزدهم آثار ادبی سکولار ظهور پیدا کردند. رمان ‌های ادبی سینهالی آلبرت سیلوا به نام ویمالا و آدارا هاسونا(Albert Silva, Vimala and Adara Hasuna) نیز در این دوره پدیدار شدند که شامل اثر است. از دیگر رمان نویسان مشهور سیمون سیلوا با اثر مینا(Simon Silva, Meena) و رمان‌نویسان دیگر پیاداسا سیرییسنا(Peyadasa Sirisna)، ساگارا پالانسوریا(Palansuriya)، مونیداسا کوماراتونگه(Munidasa Kumarathunga)، هماپالا مونیداسا(Hemapala Munidasa)، سیلوا و پررا(Silva and Perera) هستند. آثار مشهور خارجی نیز به زبان سینهالی ترجمه شدند که نمونه معروف آن آریبین ایشولاسایا(Arabin Ishollasaya) است که ترجمۀ "شب‌های عربی" است.

سیری در ادبیات منظوم سینهالی در سریلانکا از گذشته تاکنون

شعر سرایی تپش قلب یک ملت است، چرا که شعر جهانی بینی، یافته ‌های فرهنگی، سطح فهم، اندیشه و هنر رمانتیک انسان را نشان می‌دهد. ملتی که به شعر و شاعری دلداده باشد، ملتی فرهنگی است. در میان تمامی هنر‌های مردم سینهالی، شعر و شاعری رتبۀ یک و بالاترین درجه را دارد. زبان سینهالی به دلیل فراوانی تعداد کلمات مترادف، انعطاف‌پذیر بودن دستور زبان و راحتی شکل‌گیری وزن و قافیه کلمات آن، زبان شعر است. زبان سینهالی به خاطر داشتن واکه ‌های فراوان ملیح و شیرین و قابل مقایسه با زبان‌های فرانسوی و اردو است. این دو زبان از زبان‌های رمانتیک دنیا هستند. در اواخر قرن هجدهم شاعری به نام دونوویلا(Dunnuvila) یک رباعی به نام کالینگا بودهی جاتاکا(Kalinga Bodhi Jataka) را به سبک خاصی سروده که به خوبی این ادعا را گواهی می‌کند. او در این شعر سفر یک شاهزاده را به جنگل توصیف کرده است[۳۰].

این طور که از منابع ادبی به دست آمده  قرن سیزدهم و دورۀ سلطنت پادشاه آگابودهی(Aggabodhi I) عصر فعالیت‌های ادبی بوده است. دوازده شاعر معروف به نام‌های دمی(Demi)، ببیری(Bebiri)، کیتسیری(Kithsiri)، آنوروت(Anuruth)، دالاگوت(Dalagoth)، دالابیسو(Dalabiso)، پوراوادو(Puravadu)، ساکدامالا(Sakdamala)، آساکدامالا(Asakdamala)، سوریاباهو(Suriyabahu)، کسوب کوتا اپا(Kesub Kota Epa) در دورۀ سلطنت این پادشاه ظاهر شدند. تاریخ سنگ نوشته‌های ناخوانا بر دیوارهای قلعه نظامی صخره‌ای سیگیریا(Sigiria) که به دستور شاه کاساپای اول(Kassapa I) ساخته شد شاید به قرون هفتم و هشتم میلادی برگردد. این اشعار که مضامینی سکولار دارند نقاشی ‌های زیبای آب رنگ از چهرۀ زنان که روی قسمت غربی صخره است را توصیف کرده‌اند و بعضی از سروده‌ها نیز درباره طبیعت، رمانتیک و عاشقانه است [۳۰].

دورۀ کُتّه(Kotteh) (قرن پانزده و شانزده میلادی) به عنوان دورۀ شکوفایی شعر سینهالی رقم می‌خورد. شعر‌های سکولار ساندشا(Sandasha) (پیام) شهرت بی‌نظیری را در طول این دوره کسب کرد. شعر‌های ساندشا بر اساس کالیداسا مگادوتا(Kalidasa Meghaduta) (پیامبر ابر) است. ماهیت شعر ساندشا ارسال پیام از طریق یک موجود زنده است، که غالبا یک پرنده است.

قدیمی‌ترین شعر ساندشا(Sandeshaya) که اسناد و شواهدی بر آن موجود است مایورا ساندشایا(Mayura Sandeshaya) (پیام طاووس) است که به قرن سیزدهم باز می‌گردد. این اثر دیگر در دسترس نیست اگرچه نمونه‌هایی از آن در دستور زبان سینهالی کلاسیک به نام سیدات سانگارا(Sidath Sangara) آمده است. تیسارا ساندشایا(Thisara Sandeshaya) (پیام قو) به قرن چهاردهم برمیگردد، درحالیکه گیرا ساندشایا(Gira Sandeshaya) (پیام طوطی)، هانسا ساندشایا(Hansa Sandeshaya) (پیام غاز)، پاروی ساندشا(Parevi Sandeshaya) (پیام فاخته)، کوکیلا ساندشایا(Kokila Sandeshaya) (پیام قمری)، و سلالیهینی ساندشایا(Selalihini Sandeshaya) (پیام سار) به قرن پانزدهم باز می‌گردد. بی‌نظیرترین و قابل توجه‌ترین نکته از اشعار ساندشا قافیه‌های آن و توصیف دقیق آن از مردم و مکان‌های دیدنی است.

دستۀ دیگر از اشعار سینهالی شعر‌های جنگ است و کمابیش اشعار ستایش آمیز در مدح برخی از پادشاهان و فرماندهان نیز وجود دارد. یکی از قدیمی‌ترین اشعار جنگی کوستانتینو هاتانا(Kustantinu Hatana) است که جنگ کاپیتان پرتغالی به نام کنستانتین دوسا را در قرن هفدهم به راه انداخت و بر یک شورشی سینهالی به نام آنتونیس(Antonio) پیروز شد[۳۰].

ماها هاتانا(Maha Hatana) شکست بزرگ کنستانتین دو سار(Constantine de Sara) و پیروانش را به دست پادشاه کاندیان، راجاسینگ دوم(Rajasinghe II) در قرن هفدهم میلادی توصیف می‌کند. از دیگر اشعار جنگ پارانگی هاتانا(Parangi Hatana) است (جنگ با پرتغالی‌ها ) و میدان جنگ معروف گانوراوا(Gannoruwa) در سال 1638 است که نظامیان سینهالی ارتش پرتغالی‌ها را شکست دادند. اینگرییسی هاتانا(Ingrisi Hatana) (جنگ با انگلیسی‌ها ) پیروزی پادشاه کاندیان سیر ویکراما راجاسینگ(Sri Wichrama Rajasinghe) در برابر ارتش انگلیس در سال 1803 را توصیف می‌کند.

اشعار عاشقانۀ سینهالی نیز خواندنی است. بعضی از مشهورترین اشعار منسوب به گاسکون آدیگار(Gascon Adigar) و همسر ملکه کاندیان پادشاه راجاسینگ است. گاسکن که از نسل پرتغالی‌ها یا فرانسوی‌ها بوده است. او به عنوان یک شخصیت و یک رزمندۀ دلاور از منطقه کندی مورد توجه و احترام شاه قرار گرفت. او به تدریج عاشق ملکه شد و اشعار زیبایی را سرود. پس از آن که پادشاه به رابطه گاسکن و ملکه مشکوک شد بی‌درنگ او را به مرگ محکوم کرد. زمانی که گاسکن در زندان منتظر اجرای حکم اعدام بود، اشعار و نامه محرمانه‌ای را به ملکه نوشت که این اشعار بعدها در میان مردم بسیار معروف و به یاد ماندنی شد [۳۰].

ادبیات تامیل

بعد از سانسکریت، تامیل قدیمی‌ترین زبان ادبی شبه قارۀ هند است. ادبیات تامیل، قسمتی از میراث فرهنگی مردم تامیل است که در زمان باستان به سریلانکا مهاجرت کردند. شعر در زبان تامیل به عنوان اولین قالب ادبی گسترش پیدا کرد. "ایلاتو پوتانتوانار(Eelattu Poothanthevanar)" از اولین شاعران تامیل سریلانکا است. پیش از 250 میلادی اشعار او  را در کتابی تحت عنوان منتخب اشعار کنکام(Cankam cankam) جمع آوری کرده‌اند. مشخص ترین آثار ادبی تامیل در سریلانکا ابتدا در دهۀ 1940 با آثار مارومالارچی(Marumalarchi) و نویسندگان دوره رنسانس ماها کاوی(Mahakavi)، کنداسامی(Kandasamy)، و وارادار(Varadar) گسترش یافت. اشعار ماهاکاوی به طور ویژه به تفکیک زبان تامیل در کشور سریلانکا و زبان تامیل در جنوب هند کمک بسیاری کرده است.

از زمان شورش‌های قومی سال 1983، شیوۀ زندگی اکثر تامیل‌های ساکن شمال و شرق سریلانکا دستخوش دگرگونی‌هایی شد که این تحولات ادبیات اخیر مردم تامیل را نیز دگرگون ساخت. در سال 1948 و زمانی که سریلانکا استقلال یافت، ادبیات تامیل ششصد سال تاریخ را تجربه کرده بود. بعضی از اشعار اولین شاعر تامیل الاتو پوتانتوانار(Eelattu Poothanthevanar) در منتخب ادبی سنگام(Sangam) نیز مشاهده می‌شود. این اثر به لحاظ تاریخی منسوب به دوره زمانی 100 سال قبل از میلاد تا 250 بعد از میلاد است. 

تا پیش سلطه استعمار بریتانیا بر سریلانکا جامعه تامیل شاهد آثار ادبی دورۀ پادشاهی جفنا (قرن چهارده تا قرن شانزده) بوده و فعالیت ‌های ادبی آروموگا ناوالار(Arumuga Navalar) (1822 تا سال 1879) را تجربه نیز کرده است . پس از این دورۀ، تا پایان قرن نوزدهم عصر فعالیت‌های ترجمه و توسعه آموزش توسط مبلغان کلیسا‌های انگلیس، آمریکا و فرقۀ مسیحیت متدیست است که سرانجام ادبیات تامیل به سوی دوران مدرن می‌رسد[۳۵].

در دهۀ 1940 روزنامه‌های الاکساری(Eelakesari)، ویراکساری(Virakesari) (1930)، تیناکاران(Thinakaran) (1932) و مجلات اجتماعی و همچنین مارومالارچی(Marumalarchi) و باهاراتی(Baharati) (1946) آغاز به کار کردند و سبب رشد ادبیات مدرن شدند. در دوره استقلال کشور، ادبیات سریلانکایی تامیل احترام فراوانی را در منطقۀ تامیل نادو هند که جمعیت قابل توجهی تامیل دارد، کسب کرد. از ویژگی‌های مهم ادبیات تامیل در این زمان تنوع متون و محتوا آن است. بعضی از این متون ادبی- مذهبی شامل: ادبیات هندو(تامیل ساویا(Savia)) مسیحی، اسلامی و بعضی نیز ادبیات سکولار است که هر کدام در هر زمان طرفدارانی دارد. مسلمانان که هویت قومی خود را جدای و مستقل از هویت تامیل‌های هندو می‌دانند. اگر چه سریلانکا به لحاظ جغرافیایی جزیره کوچکی است، اما به طور مشخص نه منطقه فرهنگی تامیل زبان دارد که عبارتند از:

نمایی از بخش زیبای ترینکومالی(Trincomalee) در سریلانکا ، قابل بازیابی از https://us.lakpura.com/pages/trincomalee?srsltid=AfmBOor_V8L_8DYWcA1hO1qy_KrnknSMxZWZ7CjOWVbaZCMGkVlwL6Tg

بخش باتیکولا(Batticaloa)، ترینکومالی(Trincomalee)، وانی(Vanni)، جفنا، منّار(Jaffna and Mannar)، ناحیۀ شمال غربی، کلمبو، ناحیۀ جنوبی و ناحیۀ درون کشوری. هر کدام از این مناطق نیز ویژگی‌های خود را دارند ولی در این میان منطقۀ جفنا تا زمان استقلال کشور بیشتر از بقیۀ مناطق تاثیرگذار بوده است. در دهۀ 1950 دو گرایش در میان جامعه تامیل ظهور کردند که یکی مبتنی بر بیداری مردم تامیل زبان در سراسر جزیره و در پاسخ به پیدایش ملی گرایی سینهالی و دیگری جنبش ادبی الهام گرفته از مارکسیسم ملی‌گرا بود که همزمان درمقابل ظلم و محرومیت اجتماعی قرار می‌گرفت. گرایش اول به طور گسترده خود را با ایدئولوژی دراویدیان تامیل زبان هند و شعرسرایی باهاراتیداسان(Baharathidasan) بیان می‌کرد که در منطقۀ تامیل نادو بسیار رواج داشت. گرایش دوم علیه ظلم و ستم و محرومیت اجتماعی مردم تامیل بود که از سوی انجمن نویسندگان پیشرو هدایت می‌شد و حرکت ادبی بی‌سابقه‌ای را بوجود آورد.

این جنبش به عنوان جنبش ادبی تامیل سریلانکا همبستگی قاطعی را در میان نویسندگان نوظهور در مناطق مختلف، به ویژه در مرکزی و جنوبی (نویسندگان مسلمان)، شمال‌شرق ایجاد کرد. جنبش یاد شده نهضتی بزرگ را علیه بهره برداری اجتماعی و سیستم طبقاتی در شمال به راه انداخت. ادبیات تامیل برای نخستین بار درباره قربانیان ستم، فشار‌های اجتماعی و رنج، تحقیر و محرومیت مردم مطلب می‌نوشتند. در دهۀ 1990 نویسندگان ادبیان تحت ستم و سبک دالیتس (محرومین) را در ایالت تامیل نادو رواج دادند. کی دانیل (K. Daniel) رمان نویس برجسته تامیل پنجامار(Panjamar) را نوشت و به عنوان پیشرو در سبک دالیت مورد توجه مردم قرار گرفت. این شیوه نگارش در اواخر دهه 1950 تا اوایل دهه 1960 با ویراستاری کایلاساپاتی(Kailasapathy) در روزنامه تیناکاران(Thinakaran) پیگیری شد .

عرصه فرهنگ و ادبیات تامیل که در گذشته در دست محافظه کاران اجتماعی بود به سرعت به صحنه بحث و جدل ‌های تلخ در مشخص کردن نقش سنت و وظیفۀ اجتماعی ادبیات تبدیل شد. اواسط دهۀ 1950 تا اواخر دهۀ 1960 که توام با مشاجرات ادبی و شکوفایی استعدادها همراه بود به عنوان مرحلۀ مهمی در گسترش ادبیات مدرن تامیل به شمار می‌رود. در شعرسرایی چهره‌های معروفی مانند موروگایان(Murugaiyan)، ماهاکاوی(Mahakavi)، نیلاوانان(Neelavanan) و پوراتچی کامال(Paratchikkamal) و چهره‌های جوانی مانند نوهمان(Nuhman)، شانموگام(Shanmugam)، سیوالینگام(Sivalingam)، ماروتورکانی(Maruthoorkkani) و جیاپالان(Jeyapalan) ظهور کردند که تاثیر مهمی بر ادبیات مدرن داشتند. موروگایان(Murugaiyan) اشعاری خردمندانه و ماهاکاوی(Mahakavi) با استفاده از صور خیال شعر‌های احساسی را سرودند. اشعار کاوی(Kavi) آرانگوس(Arangus) نیز بسیار پرطرفدار بود. آثار نظم سیلایور(Sillaiyoor) و سلواراجان(Selvarajan) دربارۀ سیاست آموزگار علم بیان بودند.

در زمینۀ داستان‌سرایی، این دوره، دورۀ بسیار پرباری بود. افرادی نظیر واندار(Vandar)، دانیل(Daniel)، دومینیک جیوا(Dominic Jeeva)، راگوناتان(Raghunatha)، کاوالور(Kavalur)، راجاتورای(Rajathuri)، گانسالینگان(Ganesalinga)، پنادورای(Ponnudurai)، ناداراجان(Nadarajan)، نانتی(Nanthi)، رامیاه(Ramiah)، تلیواتله جوزف(Telliwatle Joseph)، دیکولا کامال(Dickwella Kamal)، سنکای آزیان(Senkai Azhian)، سمبین سلوان(Sembian Selvan)، موتولینگام(Muttulingam)، بهاوانی آلواپیلای(Bahavani) از افراد مشهور در زمینۀ داستان‌نویسی به‌حساب می‌آیند. قطعا داستان کوتاه از قالب‌های ادبی مورد علاقۀ این نویسندگان بوده است. تعداد قابل توجهی از این نویسندگان از گروه دالیت (محرومین) هستند اما نقش نویسندگانی مثل گانسالینگان(Ganesalingany) که سختی‌های اجتماعی فئودالیسم جفنا را به رشتۀ تحریر درآوردند، برجسته است. در اوایل دهۀ 1970 نویسندگانی مثل ایلانکیران(Ilankeeran)، دانیال(Daniel)، گانسالینگان(Ganesalingan)، نانتی(Nanthi)، سنکای آژیان(Senkai Azhian) و یوگاناتان(Yoganathan) رمان‌های بلندی را نوشتند. در دهۀ 1970 نسل دوم نویسندگان انقلابی و ضد انقلابی وارد صحنه شدند که به رشد ساختار شعرسرایی تامیل در سریلانکا کمک‌های فراوان کردند. در میان شاعران دهۀ 1970 می توان از ویلواراترام(Vilvalatram)، پونامبالام(Ponnambalam)، سیواراسگارام(Sivarasegaram)، پوتوای(Puthuvai) راتنادورای(Rathnadurai) و داستان نویسان این دوره هم سانتان(Santhan)، تنیان(Theniyan) و ساتانتان(Sattanthan) را می‌توان نام برد. تغییرات اجتماعی که از مشکلات جدی روز بود دیگر به عنوان یک حقیقت اجتماعی پذیرفته شد و این نویسندگان بیشتر بر روی شخصیت‌ها تمرکز داشتند، در حالی که برای نویسندگان پیشین اعمال و رفتار‌های اجتماعی و رویداد‌های ظلم و ستم اجتماعی اهمیت بیشتری داشت[۳۵].

در دهۀ 1970، ادبیات معاصر تامیل قسمتی از آموزش تحصیلی در مرحلۀ ورود دانشگاه به حساب می آمد و این موضوع راه را برای حضور معلمان و دانش آموزان در مشاجرات ادبی روز هموار کرد و به این ترتیب نویسندگان، چهره‌های اجتماعی مهم کشور شدند. در اواسط دهۀ 1970 شرایط رو به دگرگونی گذاشت. از سال 1974 فضای سیاسی ادبی با سیاست‌های مجلس رشد بیشتری کرد. دخالت‌های دولت در امور مختلف نیز افزایش پیدا کرد و نزاع طلبی و جنگجویی در میان جوانان گسترش یافت.

در اوایل دهۀ 1980 بی‌اعتمادی و اندوه در مناطق شمالی و شرقی گسترش یافت و شیوۀ زندگی تغییر کرد. در این شرایط نقش ادبیات مهم به نظر می‌رسید و یک رسانۀ مهمی برای ابراز احساسات و بیانات بود اما باز هم انتشار آن آزادانه و بدون محدودیت امکان پذیر نبود.

شعر، اولین قالب ادبی برای ثبت این تحولات بود. گزیدۀ اشعار که توسط نوهمان(Nuhman)، چیران(Cheran) و جسوراجا(, Cheran, Jesurajah) ویرایش شد. ماراناتول(Maranathul) والووم(Valvom)(ما در دامان مرگ زندگی می کنیم) نام داشت که فضای احساسی این مناطق را نشان می‌داد. گلچین ادبی چیران به نام ارانداواتو(Erandavathu) سوریا(Sooriya) اوتایام(Uthayam) (طلوع دوم) و یامان(Yaman) تاثیرات عمیقی را در میان مردم آن زمان گذاشتند. او در زمینۀ سوختن کتابخانۀ عمومی در آتش درگیری‌های قومی این ابیات را سروده است:

چه اتفاقی رخ داد؟

شهرم در آتش سوخت؛

مردم کشورم بی آبرو شدند؛

در سرزمین من نسیمی در تن‌هایی وزید؛

با بازو‌هایت که از پشت بسته شده بود...

برای که انتظار می کشیدی؟

آتش پیامش را به درشتی بر پیشانی ات نوشت

بر روی ابر‌هایی که هرگز پاک نخواهند شد.

بعضی از شعرای تامیل اشعار زیادی نیز در باره درگیری‌های مسلمانان و تامیل‌‌ها در شرق و همچنین ریشه کن کردن آنان از شمال کشور سروده‌اند و بوده است. در میان جامعه مسلمان تامیل نیز تعداد بسیاری شعرا مانند ونداتی(Vendatti) وجود دارند که اشعار باشکوهی را سروده‌اند. از اوایل دهۀ 1990 تا به امروز شعرای معروفی مثل ناتچاتیران سوینتیان(Natachatiran Sevvinthiyan)، آتما(Atma)، دوا آبریا(Deva Abria) و آسواگوش(Aswagosh) در عرصه ادبیات ظاهر شده‌اند که محتوای اشعارشان طبیعت و انتقاد از مسایل سیاسی و اجتماعی، گسست روابط  انسانی، سختی‌های زندگی، درد و رنج مردم مناطق جنگ‌زده است. چنین شرایط بحرانی و اندوه‌باری به خوبی در داستان‌های کوتاه رانجاکومار(Ranjakumar)، اوما واراداراسان(Uma Varadarasan) و تنوکویلور کاویووان(Tnukkovilur Kaviyuvan) بازتاب یافته است. کوسالای(Kosalai) نوشتۀ رانجاکومار تصویر باشکوهی از زندگی غم‌انگیز مادران بیچاره‌ای است که پسرانشان از خانه گریخته‌اند. کاویووان(Kaviyuvan) داستان‌های هنرمندانه‌ای درباره فروپاشی کانون‌های اجتماعی و خانواده را به نگارش در آورده است. در طول دوره اخیر حنیفه (Haniffa) نیز چندین داستان کوتاه و خوب نوشت و در این قالب تحولات جامعه مسلمان را به تصویر کشید.

بیشتر این نوشته‌ها به آسانی در دسترس نیستند و آزادانه نقد و بررسی نشده‌اند.

مهمترین دستاورد درگیری‌های سال 1983 ظهور شاخۀ دیگری از ادبیات تامیل نویسندگان خارج از کشور است. بسیاری از پناهندگان تامیل سریلانکا که در فرانسه، آلمان، انگلیس، کشور‌های اسکاندیناوی، کانادا و استرالیا زندگی می‌کنند همچنان هویت خود را زنده نگه داشته و امید به بازگشت دارند. نوشته ‌های آنها به زبان تامیلی در مجلات گوناگون چاپ می‌شود و به سریلانکا می‌رسد. بعضی از این نویسندگان شایستگی خود را اثبات کرده‌اند. آنها همچنین درباره مشکلاتی که در خارج با آن مواجه هستند نوشته‌اند که مشکل رنگ و نژاد از نمونه ‌های بارز آن است. در عرصه شعر نمادها و تصاویر جدیدی دیده می‌شود که با فضای تامیل زبانان داخل متفاوت است و در سنت‌های غربی ریشه دارد. درخت‌های کاج و بارش برف دیگر برای شعر‌های تامیل، فضای بیگانه و ناآشنایی نیست. جایاپالان (Jayapalan) و آراوینتان ویجایندران(Aravinthar Vijayendran ) در میان شعرای تبعیدی و پارتیپان(Partipan) و کارونکارا مورتی نیز از داستان نویسان تبعیدی بسیار معروف هستند. بنا براین کالبد و قالب ادبی به ویژه از آغاز دهه 1980 شباهتی با قبل ندارد و تجربه‌های سیاسی - اجتماعی تامیل‌ها و مسلمانان سریلانکا تجربه‌های متفاوتی را از تامیل زبان‌های سایر کشورها دارند. در سال‌های اخیر مجله ادبی سارینیهار(Sarinihar) نقش مهمی را در عرصه ادبیات تامیل ایفا کرد. چرا که فضای نقد و بررسی را برای ادبیات معاصر تامیل به وجود آورد و واسطه‌ای میان نویسندگان محلی و تبعیدی شد.

پیشرفت تئاتر و ادبیات نمایشی در اواخر دهۀ 1970 سبب ترویج فرهنگ نمایشنامه‌نویسی گردید. امروزه به ویژه در منطقۀ شمال نمایشنامه نویسان بزرگی ظهور کرده‌اند. شانموگالینکام(Shanmugalingam) نمایشنامه‌هایی است که جنگ ‌های قومی را به تصویر کشیده است. تئاتر کودکان و تئاتر آموزشی نیز در این زمان وجود داشته است. موروگایان و ماهاکاوی(Murugaiyan, Mahakavi) در دهۀ 1960 و اوایل دهۀ 1970 از نمایشنامه‌های منظوم هستند. در حقیقت تئاتر به خوبی توانست در طول ربع آخر این قرن کار‌های موثرتری را نسبت به مجلات و نشریات ارائه دهد [۳۵].

مراکز و انجمن ‌های ادبی سریلانکا

انجمن ادبی تامیل کالج رویال

انجمن ادبی تامیل کالج رویال(Royal Tamil Literary Association)، یکی از قدیمی‌ترین و فعال‌ترین انجمن‌های رویال کالج است و از هفتاد سال پیش به طور فعال برنامه‌های گوناگون را از اجرا و از این طریق جوانان را راهنمایی و رهبری کرده تا استعداد‌هایشان را توسعه داده و با اعتماد به نفس شخصیت خود را شکل دهند. انجمن ادبی تامیل هر ساله کلاس‌های آموزشی زبان و رقابت‌هایی را برای دانش آموزان و دانشجویان برگزار می‌کند. این انجمن مجلۀ‌ای با نام تامیژ(Thamizh) دارد که سالانۀای منتشر می گردد.

حلقه هنری رویال کالج

حلقه هنری رویال کالج(The Royal College Art Circle)، با هزار نفر عضو یکی از بزرگترین باشگاه‌های هنری است. این مرکز طی 12 سال پیاپی هر ساله برنامه هنری "آن سوی افق" را در گالری هنر کلمبو برگزار کرده که یکی از مهمترین برنامه‌ها این باشگاه هنری است.

جامعه تئاتر سینهالی ‌های رویال کالج

تولید تئاتر سینهالی کالج رویال رسما توسط انجمن ادبی سینهالی ها اجرا می‌شد. این مسئله با تاسیس جامعۀ تئاتر سینهالی‌ها تغییر پیدا کرد. اولین نمایش تئاتر، تئاتر هاپانو (Happannu) بود، تا اینکه رقابت تئاتر در سال 2004 بین مراکز ترتیب داده‌شد که با رقابت‌های تئاتر در سه مرحله با مشارکت کالج انگلیسی رویال و جامعه تئاتر تامیل برگزار شد.

انجمن ادبی سینهالا

هدف اصلی انجمن ادبی سینهالا (Sinhala Literary Society)، پیشرفت و توسعۀ علم، عقیده و خلاقیت دانشجویان رشته زبان سینهالی است. این باشگاه ترکیبی از چندین انجمن فن سخنرانی و مناظره، هنر و رقص سنتی است. مهمترین رویداد فرهنگی هنری تحت عنوان "کالا اوللا(Kala Ulela)" است  که از سال 1999هر ساله بوسیله این انجمن سازماندهی می‌شود. به برندگان رقابت‌ها در رشته‌های فن خطابه، مناظره، رقص و آواز گروهی، شعر و مشاعره، داستان، مقاله نویسی، خوانندگی و همچنین و دانشکده‌ای که بهترین استعداد‌های هنری را داشته باشد جوایزی اعطا می‌گردد. در سال 2000 این انجمن ادبی با سازماندهی رقابت‌ها در زمینه‌های مختلف در سرتاسر کشور قدم جدیدی را برداشت .

شخصیت ‌های ادبی سریلانکا

سوماراتنا بالاسوریا

سوماراتنا بالاسوریا (Somaratna Balasooriya)، نویسنده‌ای است که به عنوان پدید آورندۀ یک گرایش ادبی در ادبیات مدرن سینهالی شناخته شده است. او نگرش عمیق خود را در سبکی ساده و با طنزی کنایه آمیز دربارۀ حقایق اجتماعی سریلانکای معاصر با درکی بی نظیر "از ظرفیت انسان در برابر ضعف، ظلم و خشونت" به تصویر می‌کشد . بالاسوریا مفاهیم را از سیاست معاصر روز و همچنین از زندگی دانشگاهی و نویسندگی به زبانی تاثیرگذار ارائه می‌دهد. سوماراتنا دو رمان، یک مجموعۀ شهر و دو مجموعۀ داستان کوتاه و همچنین آثار غیر داستانی را منتشر کرده است. مجموعۀ بی نظیر داستان‌های کوتاه او کاراتایا(Karattaya) موضوعات اجتماعی روز را بررسی می‌کند. این مجموعه برندۀ جایزه ادبی کشور در سال 1992 شد و همچنین جایزه ادبی جاناتا(Janatha) را در سال 1993 گرفت که بعدها به انگلیسی با نام "گاری(The Cart)" ترجمه شد. بالاسوریا همچنین فیلمنامه‌ای را نوشته است و کارگردان فیلم‌های مستند است. او دکترای خود را از دانشگاه سوربون کسب کرده و در حال حاضر استاد زبان سینهالی در دانشگاه کلانیا(Kelaniya) در سریلانکا است.

پونیاکانته ویجنایاک(Punyakante Wijenaike) ، قابل بازیابی از https://www.sundaytimes.lk/110619/Plus/plus_14.html

پونیاکانته ویجنایاک

پونیاکانته ویجنایاک(Punyakante Wijenaike) که در سال 1933 در کلمبو به دنیا آمده یکی از مهمترین نویسندگان انگلیسی زبان است. سبک نوشتۀ او به دلیل ساده و قوی بودنش بسیار جذاب و معروف است. او اولین مجموعه داستان کوتاه خود را با نام "سومین زن(The Third Woman) در سال 1963 منتشر کرد. از آن زمان به بعد او علاوه بر انتشار شش رمان، چهار مجموعۀ داستان کوتاه، بیش از صد داستان را نیز در روزنامه‌ها و مجلات و گزیده‌های ملی و بین المللی ادبی و همچنین پخش فیلم در شبکه بی بی سی در سریلانکا منتشر کرده است.

اگرچه او بیشتر زندگی خود را در کلمبو گذرانده است اما در ابتدا روستاها را به عنوان تم و موضوع داستان‌هایش انتخاب کرده و بعدها نیز به موضوعات شهری پرداخته است. نوشته‌های او "ظلم و ستم یک اجتماع و یک گروه را نسبت به اعضای ضعیف تر آن" پر رنگ می‌کند. رمان او در سال 1998 "دشمن درون"(An Enemy Within) از ماسک‌ها و نقاب‌هایی که  حقیقت زمان حال را می‌پوشانند" پرده بر می‌دارد.

رمان "گیرایا(Giraya)" او به صورت یک تله تئاتر درآمد. و در سال 1985 برندۀ جایزۀ "افتخار بانوان" شد. دولت سریلانکا در سال 1988 جایزۀ ادبی را به او اعطا کرد. او در سال 1994 به خاطر رمانش آمولت(Amulet) (طلسم) برندۀ جایزۀ گراتیان(Gratiaen) گردید و در سال 1996 به همراه کشور سیرالئون برندۀ رقابت داستان کوتاه رادیو کشور‌های مشترک المنافع شد.

پنامبلام

پنامبلام(Ponnambalam)  در شمال و در شهر جفنا متولد شد. او شاعر و روزنامه‌نگاری بزرگ است  که در میان شاعران دهۀ 1970 به عنوان نسل دوم نویسندگان تامیل در سریلانکا مورد توجه قرار گرفته است. بر خلاف نویسندگان تامیل گذشته که عملکرد جامعه و رویداد‌های ظلم و ستم را ارزیابی می کردند، پنامبلام بیشتر درگیر شخصیت‌ها و انسانیت درون بود.

او اولین مجموعه اشعارش را در سال 1968 منتشر کرد و در سال 1997 به خاطر اولین مجموعه داستان‌های کوتاهش به نام "کادالوم کارایوم(Kadalum Karayum)" برندۀ جایزۀ ادبی ایالات شمال‌شرقی شد . پنامبلام همچنین در سال 1999 به خاطر نوشتن رمان "نوییل ایروتال(Noyil Iruthal)" جایزه ادبی کشور را دریافت کرد.

جایاتیلاک

جایاتیلاک(Jayatilake) یکی از برجسته‌ترین نویسندگان خلاق سریلانکا در دوره ادبیات مدرن است. او طلایه‌دار نوشتن رمان‌های رئالیستی است که زندگی روستائیان را دقیقا مشاهده و بررسی کرده است. اولین اثر خلاق او پوناروپتیا(Punaruppttiya) مجموعۀ داستان کوتاهی است که در سال 1955 منتشر شد و با استقبال مردم روبرو گردید. او به خاطر نوشتن رمان "کاریتا توناک(Caritha Thunak)" که در سال 1963 منتشر شد جایزه دریافت کرد. این داستان با بیان صحنه‌ای از زندگی روستائیان که در مزرعه مشغول کار هستند و با شرح رابطۀ صمیمانه روستائیان و زمین آغاز می‌شود. جایاتیلاک در این اثر و سایر رمان‌هایش چگونگی زندگی جامعۀ روستایی را که بر اساس ارزش‌های مشترک بسیار صمیمی اداره می‌شود، توضیح داده است. جایاتیلاک علاوه بر این شش مجموعه  از داستان کوتاه و شانزده رمان دیگر را نیز منتشر کرده است. برخی از آثار او نیز ترجمه شده‌اند. وی همچنین در سال 1967 جایزۀ دوستی یونسکو را نیز دریافت کرد.

گوناداسا آماراسکارا

گوناداسا آماراسکارا(Gunadasa Amarasekara)، در یکی از روستا‌های نزدیک شهر گال(Galle) به دنیا آمد. او یک رمان نویس، داستان سرا، شاعر، منتقد ادبی و مقاله نویس است و به عنوان پدر ادبیات سینهالی مدرن به حساب می‌آید. او به دلیل انتقاد شدید از سیاستمداران ریاکار و روشنفکران خود محور به عنوان یک نویسندۀ جنجالی و بحث برانگیز شناخته می‌شود. آماراسکارا شعر سینهالی را با یک قالب جدید شاعری که از اشعار قومی سریلانکا اقتباس و استنتاج شده است، تغییر داد.

او دانشجوی دندانپزشکی بود و زمانی که در دانشکده دندانپزشکی در پرادنیا(Peradeniya) تحصیل می‌کرد، نویسندگی را آغاز کرد. وی در سن پنجاه سالگی با شرکت درمسابقۀ داستان کوتاه جهان که توسط نیویورک هرالد تریبون(New York Herald Tribune) برگزار گردید؛ با نوشتن داستان کوتاه سوما(Soma) کشورش را به سایر ملل دنیا معرفی کرد. این اثر در سال 1952 در مجموعه داستان‌های برگزیده جهان چاپ شد.

او در اواسط دهۀ 1950 رئیس دانشکدۀ شعر پرادمیا(Perademiya) شد. آماراسکارا تاثیرات ادبی خارجی را رد کرد و قالب داستان کوتاه سینهالی را گسترش داد. داستان‌های او بیشتر با مسائل اجتماعی و فرهنگی طبقۀ متوسط سر و کار دارد. اولین رمان او کاروماکارایو(Karomakarayo) تضادهایی را بر انگیخت، زیرا او یک سیاستمدار تشنه قدرت را به تصویر کشیده بود. این رمان توسط تیسا آبیسکارا(Tissa Abeysekara) تبدیل به فیلم شد. با آغاز دهۀ 1970 او علاوه بر فعالیت به عنوان جراح دندانپزشک در زمینۀ نقد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نیز فعال بود و به نقش خود به عنوان یک فعال اجتماعی و یک نظریه‌پرداز ادامه داد. در همین دوره وی با نوشتن داستان گاماناکا مولا(Gamanaka Mula) تحول طبقه متوسط سریلانکا و مفهوم جاتیکا چینتایانا(Jaatika Chintayana) (آگاهی ملی) را صراحتا بررسی و نقد کرد.

آن راناسینگ(Anne Ranasinghe) ، قابل بازیابی از https://frontpage.lk/in-memoriam-anne-ranasinghe/

آن راناسینگ

آن راناسینگ(Anne Ranasinghe)، در بیستم اکتبر 1925 در "اسن(Essen)" در آلمان متولد شد. او یک شاعر معروف بین‌المللی است. برای فرار از دست نازی‌های آلمان او به انگلیس رفت و پس از آشنایی با یک پروفسور سریلانکایی با او ازدواج کرد و به این ترتیب او شهروند سریلانکا در سال 1956 شد. اولین سری مجموعه اشعارش " و خورشتیدی که زمین را می‌مکد تا بخشکد(And the sun that sucks the earth to dry)" را در سال 1971 منتشر کرد. اگرچه او در ابتدا شاعر بود ولی داستان‌های کوتاه، مقالات و ترجمه‌های بیشماری را منتشر کرده است. کار‌های او علاوه بر پخش رادیویی به 9 زبان نیز ترجمه در هفده کشور منتشر شد.

با بهره‌گیری از تجربیات زندگی شخصی‌اش نوشته‌های او "بسیار پر احساس و قوی و تکان دهنده است". مسئله هولوکاست موضوعی است که در اشعار راناسینگ بارها تکرار شده و با گذشتۀ خشونت بار سریلانکا مقایسه شده است. مانند شعر جولای 1983 موضوعات تن‌هایی، انزوا و شکنجه و آزار اقلیت‌ها در بسیاری از اشعار او دیده می‌شود.

راناسینگ جوایز ملی و بین المللی بسیاری را برده است از جمله جوایزیش می‌توان از جایز هنری سریلانکا برای سرودن شعر در سال 1985 و  برای آثار غیر داستانی در سال‌های1987 و 1992 نام برد. او در سال 1994 برای نوشتن بهترین مجموعه داستان‌هایش جایزۀ ادبی سریلانکا را دریافت کرد. راناسینگ از اعضای انجمن نویسندگان انگلیسی سریلانکا و ویراستار رسمی شبکه‌ها و مجلات است. نام او در مجموعۀ اشعار قرن بیستم آکسفورد(Oxford Companion to twentieth century poetry , Oxford and New York: Oxford 1994) نیز آمده است.

الانکاراگ ویکتور سوراویرا

الانکاراگ ویکتور سوراویرا(Alankarage Victor Suraweera)، در 29 اکتبر سال 1930 به دنیا آمد. او یک کارشناس برجستۀ ادبیات سینهالی و نویسنده‌ای خلاقی است که چهار مجموعه داستان کوتاه و پنج رمان و چندین آثار آکادمیک را منتشر کرده است. دانش آکادمیک و تخصصش نسبت به اصطلاحات زبان سینهالی و تسلطش در ادبیات کلاسیک به خوبی در نوشته‌هایش مشهود است. پس از انتشار اولین مجموعه داستان‌های کوتاهش، یکی از منتقدان ادبی در توصیف این اثر گفت:

" ستارۀ جدیدی در آسمان ادبیات سینهالی متولد شد".

سوراویرا یک سیاستمدار و نویسنده‌ای کاردان و مدتی نیز معاون وزیر فرهنگ بوده است.

نیز نگاه کنید به

زبان و ادبیات ژاپن؛ زبان و ادبیات روسی؛ زبان و ادبیات کانادا؛ زبان و ادبیات کوبا؛ زبان و ادبیات لبنان؛ زبان و ادبیات مصر؛ زبان و ادبیات تونس؛ زبان و ادبیات افغانستان؛ زبان و ادبیات چینی؛ زبان و ادبیات سنگال؛ زبان و ادبیات تایلند؛ زبان و ادبیات آرژانتین؛ زبان و ادبیات فرانسه؛ زبان و ادبیات اسپانیا؛ زبان و ادبیات مالی؛ زبان و ادبیات ساحل عاج؛ زبان و ادبیات سوریه؛ زبان و ادبیات اتیوپی؛ زبان و ادبیات زیمبابوه؛ زبان و ادبیات سیرالئون؛ زبان و ادبیات قطر؛ زبان و ادبیات سودان؛ زبان و ادبیات گرجستان؛ زبان و ادبیات تاجیکستان؛ زبان و ادبیات قزاقستان؛ زبان و ادبیات بنگلادش؛ زبان و ادبیات اردن

کتابشناسی

  1. ↑ Joshi, P. M., Santy, S., Budhiraja, A., Bali, K., & Choudhury, M. (2020). The State and Fate of Linguistic Diversity and Inclusion in the NLP World. Annual Meeting of the Association for Computational Linguistics, 6282-6293.[۱]
  2. ↑ www.omn.am - Languages Of Sri Lanka. (2024). Www.omn.am. https://www.omn.am/About/browse/Documents/languages%20of%20sri%20lanka.pdf ‌
  3. ↑ Ma, Y., Li, H., Liu, Z., & Wu, X. (2019). Research on Language Distribution Prediction Based on ARIMA Model
  4. ↑ Meyer, C. F. (2023). English Corpus Linguistics.[۲]
  5. ↑ countrymeters.info. (n.d.). Sri Lanka population (2024) live — Countrymeters. https://countrymeters.info/en/Sri_Lanka
  6. ↑ Lasanthika, C., Wanigasuriya, K., Hettiaratchi, U., Amarasekara, T., & Goonewardena, C. S. E. (2023). Psychometric properties of End Stage Renal Disease-Adherence Questionnaire-Sinhalese version among patients receiving haemodialysis.[۳]
  7. ↑ Srinivasan, R., Babu, A. B. K. A., Balasubramanian, P. L., & Sharma, R. (2023). Ancient science and tamil heritage: Exploring the interdisciplinary connections for research and revival.[۴]
  8. ↑ Rodrigo, A., Kuruppuarachchi, K., & Pathmeswaran, A. (2015). Validation of the Beck Depression Inventory II among the Sinhalese speaking population in Sri Lanka. Sri Lanka Journal of Psychiatry, 6, 20.[۵]
  9. ↑ Devyatkin, P. (2022). Environmental Détente: U.S.-Russia Arctic science diplomacy through political tensions. The Polar Journal, 12, 322-342.[۶]
  10. ↑ Uyangoda, J. & East-West Center. (2007). Ethnic conflict in Sri Lanka: changing dynamics. In Policy Studies (Vol. 32). East-West Center Washington. https://www.eastwestcenterwashington.org/publications
  11. ↑ Nazliben, K. K., Renneboog, L., & Uduwalage, E. (2024). Social diversity on corporate boards in a country torn by civil war. Journal of Business Ethics. https://doi.org/10.1007/s10551-024-05624-z
  12. ↑ Hamroyev, A., & Jumayeva, H. (2023). Effectiveness criteria and experimental results of designing students' creative activities in primary class mother tongue education. E3S Web of Conferences.[۷]
  13. ↑ Montes, A. N., Mears, D., & Stewart, E. A. (2020). Racial and Ethnic Divides in Privatized Punishment: Examining Disparities in Private Prison Placements. Justice Quarterly.[۸]
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Situational Analysis of Bilingual Education Approach (English Medium Instruction) in Sri Lankan Government and Government-Assisted Schools: Towards Informed Policy Recommendations NATIONAL EDUCATION COMMISSION 1ST FLOOR, BLOCK 5, BMICH, COLOMBO 07, SRI LANKA. (n.d.). Retrieved September 9, 2024, from https://nec.gov.lk/wp-content/uploads/2024/07/RP_GE_2024_Situational-Analysis-of-Bilingual-Education-Approach-in-Sri-Lankan-Government-and-Government-Assisted-Schools-1.pdf
  15. ↑ Dassanayake, N. (2024). Language Politics in Sri Lanka: Linguistic purism, cultural pluralism and identity. South Asia Research. https://doi.org/10.1177/02627280241264375
  16. ↑ Gaul, A. (2017). Security, Sovereignty, Patriotism—Sinhalese Nationalism and the State in Sri Lankan History Textbooks. Ethnopolitics, 16, 161-178.[۹]
  17. ↑ DeVotta, N. & Merl Storr. (2022). Standardization and ethnocracy in Sri Lanka. United Nations University World Institute for Development Economics Research. https://www.wider.unu.edu/sites/default/files/Publications/Working-paper/PDF/wp2022-86-standardization-and-ethnocracy-in-Sri-Lanka.pdf
  18. ↑ Sri, in. (2019). Root causes of the ethnic conflict in Sri Lanka | Tamil Guardian. Tamilguardian.com. https://www.tamilguardian.com/content/root-causes-ethnic-conflict-sri-lanka ‌
  19. ↑ Thematic Country of Origin Information Report: Tamils in Sri Lanka. (2024). https://www.government.nl/binaries/government/documenten/directives/2024/06/30/thematic-country-of-origin-information-report-tamils-in-sri-lanka-june-2024/Thematic+country+of+origin+information+report+Tamils+in+Sri+Lanka+June+2024.pdf ‌
  20. ↑ Sioufi, R., & Bourhis, R. (2017). Acculturation and Linguistic Tensions as Predictors of Quebec Francophone and Anglophone Desire for Internal Migration in Canada. Journal of Language and Social Psychology, 37, 136-159.[۱۰]
  21. ↑ Welch, D. (2020). Consumption and teleoaffective formations: Consumer culture and commercial communications. Journal of Consumer Culture, 20, 61-82.[۱۱]
  22. ↑ Sri Lanka to implement ‘English for All’ initiative by 2030: president. (2023, November 17). EconomyNext. https://economynext.com/sri-lanka-to-implement-english-for-all-initiative-by-2030-president-140372/[۱۲]
  23. ↑ Grillo, H., & Enesi, M. (2022). Impact, importance, types, and use of non-verbal communication in social relations. *Linguistics and Culture Review*.[۱۳]
  24. ↑ Belinskaya, E., Martsinkovskaya, T., Orestova, V., Kiseleva, E., & Kriger, E. (2020). Dynamics of sociocultural and linguistic identity in the process of socialisation in a multicultural society. Global Journal of Sociology: Current Issues.[۱۴]
  25. ↑ Encyclopedia, A. (1995). Encyclopedia Americana (Vol. 25). Encyclopedia Americana Corporation.
  26. ↑ . (Pinto, 2004)  
  27. ↑ مظفری, م. (1369). سریلانکا. کتابخانه مرکزی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
  28. ↑ ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ ۲۸٫۲ Rickramasinghe, M. (1948). Sinhalese Literature. Colombo: Gunasena.
  29. ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ Ediriweera, S. (1950). The Sinhalese Novel. Colombo: Gunasena.
  30. ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ ۳۰٫۲ ۳۰٫۳ ۳۰٫۴ Abeysekara, T. (2003). Poetry in Srilanka. Colombo: Virtual Library.
  31. ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ ۳۱٫۲ Godakumbara, C. E. (1955). Sinhalese Literature. Colombo: Apothecaries.
  32. ↑ Harrigan, P. (1989). Tall Tales and Deep Truths. The Sunday /times .
  33. ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ ۳۳٫۲ Hussain, A. (2002). A Survey of Sinhalese Prose Literature From Ancient Times To Modern Period. Sunday Times .
  34. ↑ Pinto, N. (2004). A Short History of Sinhalese Language. The Sunday Times .
  35. ↑ ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ ۳۵٫۲ Sivathamby, K. (1999). 50 Years of Sri Lanka Tamil Literature. New Delhi: The Hindu.

منبع اصلی

رکنی، مهدیقلی (1391). جامعه و فرهنگ سریلانکا. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی( در دست انتشار).

نویسنده مقاله

مهدیقلی رکنی

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=زبان_و_ادبیات_سریلانکا&oldid=78551»