آموزش عالی در چین: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Upload 9103dc7d8ac093ff2e83767f1487c2f8c.jpg|بندانگشتی|آموزش عالی در [[چین]]]] | [[پرونده:Upload 9103dc7d8ac093ff2e83767f1487c2f8c.jpg|بندانگشتی|آموزش عالی در [[چین]]، قابل بازیابی از: https://www.mehrnews.com/news/5987782/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF]] | ||
در کشور [[چین]]، هدف اصلی از آموزش عالی، تربیت متخصصان جهت | در کشور [[چین]]، هدف اصلی از آموزش عالی، تربیت متخصصان جهت توسعهی بخشهای مختلف کشور است. دورهی آموزش عالی به صورت ارائهی مدرک و بدون مدرک در [[چین]]، بیش از یکصد سال سابقه داشته و به چند مقطع از جمله کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا و فوق دکترا تقسیم می شود. مراکز آموزش عالی و دانشگاههای این کشور هم شامل دانشسرای عالی معمولی، هنرستانهای عالی حرفهای، مدارس عالی بزرگسالان، دانشگاههای رادیو و تلویزیون، دانشگاهها و مراکز آموزش عالی بزرگسالان و دانشگاههای عادی، می گردد. به صورت کلی، دانشگاههای چین به چند دسته تقسیم می شوند: برخی از دانشگاهها مستقیماً تحت نظارت وزارت آموزش عالی قرار داشته و برخی نیز توسط شهرداریهای مستقل و حکومتهای محلی در استانها اداره می شوند. افزون بر این موارد، برخی دیگر از مراکز آموزش عالی نیز توسط مراکز محلی شهرها مدیریت می شوند. مقررات ثبت نام در دانشگاههای [[چین]] بسیار دشوار است تا نظارت بر کیفیت و روند ثبت نام دانشجویان به نحو احسن صورت گیرد. سال تحصیلی در مؤسسات آموزش عالی تمام وقت به دو ترم تقسیم می شود. برخی از دانشگاهها نیز سه ترم تحصیلی دارند. ترم اول از اوایل سپتامبر و ترم دوم از اواسط فوریه آغاز می شود. هر ترم شامل بیست هفتهی آموزشی بوده و دانشجویان پنج روز در هفته به کلاس میروند. علاوه بر تعطیلات تابستانی و زمستانی، دانشجویان روز اول سال نو و سه روز نیز در روز جهانی کار و روز ملی تعطیل هستند. در طول ترم تعطیلات دیگری وجود ندارد. تعطیلات آموزشی نیز از اول ماه ژوئیه آغاز و تا 31 ماه اوت هر سال ادامه می یابد.[[پرونده:CNP001 1.jpg|بندانگشتی|فارغ التحصیلان دانشگاه های دولتی در [[چین]]، قابل بازیابی از: https://www.economist.com/china/2018/11/17/tsinghua-university-may-soon-top-the-world-league-in-science-research]]دوران تحصیل در کالجها و مقطع کاردانی بین2 تا 3 سال، دورهی لیسانس در دانشگاهها معمولاً 4 سال و در رشتهی پزشکی و برخی از رشتههای مهندسی 5 سال، فوق لیسانس 2 تا3 سال و مقطع دکترا 3 سال است. از سال 1981، در چین سیستم لیسانس، فوق لیسانس و دکترا و فوق دکترا به مورد اجرا گذاشته شد. جدید ترین آمارها نشان می دهد که در حال حاضر در کشور [[چین]] بیش از 3152 آموزشگاه عالی دایر است که دو سوم آنها (2455باب) دولتی است و بقیه (388باب) خصوصی و (309باب) نیز به کالجهای مستقل در مقطع کاردانی اختصاص دارد که در سالهای اخیر تعداد دانشگاههای غیردولتی با کیفیتهای مختلف در حال افزایش است. در مجموع بیش از 20 میلیون دانشجو در مراکز آموزش عالی دولتی و غیردولتی مشغول تحصیل هستند. درصد ورود دانشجویان به مراکز آموزش عالی [[چین]] اینک بالغ بر 17 درصد از جمعیت در سن دانشگاه شده است. | ||
دانشگاههای دولتی از نظر کیفیت آموزشی نسبت به مراکز آموزش عالی غیردولتی در سطح بالاتری قرار داشته و تمامی دانشگاههای معروف و مشهور [[چین]] دولتی هستند. معمولاً کسانی که به دانشگاههای دولتی راه نیافته و یا افراد شاغلی که خواهان ادامهی تحصیل هستند، مراکز آموزش عالی غیردولتی و یا دانشگاههای رادیو و تلویزیون و مراکز آموزش عالی بزرگسالان را انتخاب میکنند. | |||
=== [[تحول در سیستم پذیرش دانشجو در چین]] === | === [[تحول در سیستم پذیرش دانشجو در چین]] === | ||
در گذشته، که در چین سیستم اقتصاد برنامه ریزی شده حاکم بود، گزینش دانشجویان ورودی به | در گذشته، که در [[چین]] سیستم اقتصاد برنامه ریزی شده حاکم بود، گزینش دانشجویان ورودی به دانشگاهها و تعداد افراد پذیرش شده در مراکز آموزش عالی چین نیز متمرکز و بر اساس نیازهای اعلام شده از سوی بخشهای مختلف دولتی، وزارتخانهها و مراکز اقتصادی و تولیدی دولت صورت می گرفت. طبق این سیستم، تحصیل در دانشگاهها کاملا رایگان و شغل آتی و محل اشتغال هر دانشجویی از روز نخست ورود به دانشگاه مشخص بود، اما در دههی1980، پس از اجرای اصلاحات و جایگزین شدن سیستم اقتصاد مبتنی بر بازار، به ویژه پس از رشد و توسعهی اقتصادی کشور و نیاز شدید بخشهای مختلف دولتی و غیردولتی به افراد تحصیل کرده و متخصص، سیاست تحصیل رایگان و گزینش دانشجو بر اساس نیاز مؤسسات سیاسی و اقتصادی متمرکز دولتی تغییر و جای خود را به پذیرش انبوه دانشجو در رشتههای مختلف و از سال 1997 اخذ هزینههای تحصیلی از دانشجویان سپرده و همه ساله رقابت برای یافتن شغل مناسب با رشتهی تحصیلی در میان فارغ التحصیلان و تأمین هزینههای تحصیلی را تشدید کرده و سخت تر ساخته است. در سالهای اخیر، ادارات آموزش و پرورش چین با تلاش به منظور توسعهی آموزش عالی، میزان پذیرش دانشجویان در دانشگاههای دولتی را افزایش داده و در زمینهی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز پیشرفتهای زیادی حاصل شده است. | ||
طبق این سیستم، تحصیل در | |||
در | |||
=== [[مقاطع تحصیلی در مراکز آموزش عالی چین]] === | === [[مقاطع تحصیلی در مراکز آموزش عالی چین]] === | ||
==== 1- [[دوره ی آموزشی در مقطع كاردانی در چین]] ==== | ==== 1- [[دوره ی آموزشی در مقطع كاردانی در چین|دورهی آموزشی در مقطع كاردانی در چین]] ==== | ||
حداقل زمان لازم برای به پایان رساندن | حداقل زمان لازم برای به پایان رساندن دورهی کاردانی 2 تا 3 سال است. دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند در آزمون ورودی این مقطع که توسط مؤسسات تخصصی و پلی تکنیک برگزار می شود شرکت نمایند. در مجموع بیش از 309مرکز آموزشی در سرتاسر چین وجود دارد که در مقطع کاردانی دانشجو می پذیرند<ref>China statistical Year Book- 2010, China statistic Press</ref>. | ||
تعداد مدارس و مراکز آموزش عالی<ref name=":1">وبسایت [[وزارت آموزش و پرورش چین]]: www.moe.edu.cn</ref> (2009) | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| | |بخشهای غیر آموزشی رسمی | ||
| | |دانشکدههای تربیت معلم | ||
| | |دانشکدههای محلی | ||
| | |تحت پوشش سایر وزارتخانهها | ||
| | |تحت پوشش وزارت آموزش | ||
| | |تحت پوشش وزارتخانهها و سازمانهای مرکزی | ||
| | |تعداد کل | ||
| | |مقطع | ||
|- | |- | ||
| | |63 | ||
| | |360 | ||
| | |423 | ||
| | |300 | ||
| | |73 | ||
| | |372 | ||
| | |796 | ||
| | |مؤسسات ارائه کننده تحصیلات تکمیلی | ||
|- | |- | ||
| | |24 | ||
| | |359 | ||
| | |383 | ||
| | |25 | ||
| | |73 | ||
| | |98 | ||
| | |481 | ||
| | |مؤسسات آموزش عالی منظم | ||
|- | |- | ||
| | |39 | ||
| | |1 | ||
| | |40 | ||
| | |275 | ||
| | | | ||
| | |275 | ||
| | |315 | ||
| | |مؤسسات پژوهشی | ||
|- | |- | ||
| | |661 | ||
| | |877 | ||
| | |1538 | ||
| | |38 | ||
| | |73 | ||
| | |111 | ||
| | |2305 | ||
| | |مؤسسات آموزش عالی منظم | ||
|- | |- | ||
| | |71 | ||
| | |543 | ||
| | |614 | ||
| | |33 | ||
| | |73 | ||
| | |106 | ||
| | |1090 | ||
| | |دانشگاههای دارای دورههای کامل کارشناسی | ||
|- | |- | ||
| | |590 | ||
| | |334 | ||
| | |924 | ||
| | |5 | ||
| | | | ||
| | |5 | ||
| | |1215 | ||
| | |کالجهای دارای دورههای تخصصی | ||
|- | |- | ||
| | |516 | ||
| | |274 | ||
| | |790 | ||
| | |2 | ||
| | | | ||
| | |2 | ||
| | |1071 | ||
| | |آموزشکدههای فنی و حرفهای | ||
|- | |- | ||
| | |214 | ||
| | |154 | ||
| | |368 | ||
| | |13 | ||
| | |1 | ||
| | |14 | ||
| | |384 | ||
| | |مؤسسات آموزش عالی بزرگسالان | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۰۱: | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | |812 | ||
| | |سایر مؤسسات خصوصی آموزش عالی | ||
|} | |} | ||
==== 2-[[دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی در چین]] ==== | ===== 2-[[دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی در چین|دورهی آموزشی در مقطع کارشناسی در چین]] ===== | ||
مقطع آموزشی | مقطع آموزشی دورهی کارشناسی شامل یک دورهی 4 سالهی آموزشی است که در دانشگاهها یا دانشکدهها برگزار می شود. این در حالی است که مدت زمان تحصیل در دانشکدههای پزشکی و برخی از مؤسسات پلی تکنیک 5 ساله است. آن دسته از دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند پس از قبولی در آزمون کنکور ورودی دانشگاه در این دوره ادامه تحصیل دهند. دانشگاهها، مؤسسات تخصصی و مراکز آموزشی پلی تکنیکها ارائه دهندهی برنامههای آموزشی مقطع لیسانس هستند. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، 6617551 نفر دانشجوی جدید در مقطع لیسانس پذیرش شده و 5754245 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و جمعاً تعداد 22317929 نفر در رشتههای مختلف در مقطع لیسانس در مراکز آموزش عالی [[چین]] به تحصیل اشتغال داشتند<ref name=":1" />. | ||
در کشور چین تحصیل در مقطع فوق لیسانس یا کارشناسی ارشد، از سال 1978 میلادی آغاز شد. از سال 1981 به بعد بود که دانشجویان توانستند پس از گذراندن از دو و نیم تا سه سال تحصیلی، مدرک کارشناسی ارشد را دریافت نمایند. | ==== 3- [[دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در چین|دورهی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در چین]] ==== | ||
[[پرونده:94bc9b7e-1875-427f-bc10-0195ce35e9db.jpg|بندانگشتی|تحصیلات دانشگاهی در [[چین]]، قابل بازیابی از: https://www.economist.com/china/2018/11/17/tsinghua-university-may-soon-top-the-world-league-in-science-research]] | |||
در کشور [[چین]] تحصیل در مقطع فوق لیسانس یا کارشناسی ارشد، از سال 1978 میلادی آغاز شد. از سال 1981 به بعد بود که دانشجویان توانستند پس از گذراندن از دو و نیم تا سه سال تحصیلی، مدرک کارشناسی ارشد را دریافت نمایند. دورهی کارشناسی ارشد شامل حضور در کلاس درس، کار عملی، نوشتن و دفاع از پایان نامه/ تز می شود. برای شرکت در مقطع کارشناسی ارشد، ارائهی مدرک کارشناسی لازم است. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010، از 538177 دانشجوی جدید در مقطع کارشناسی ارشد ثبت نام به عمل آمده و تعداد 383600 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و مجموع دانشجویان درحال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشتههای مختلف، به بیش از 1538416 نفر بالغ می گردد. | |||
آزمون پذیرش دانشجو برای مقطع کارشناسی ارشد، در دو بخش به صورت کتبی و حضوری برگزار می شود. سؤالات امتحانی بخش کتبی و پائین ترین نمرهی قبولی در این مقطع توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین می شود. ثبت نام کنندگان در رشتههای علوم انسانی افزون بر رشتهی تخصصی، باید در آزمون علوم سیاسی و زبان خارجی نیز شرکت کنند. و ثبت نام کنندگان در رشتههای علوم طبیعی، علاوه بر آزمون رشتهی تخصصی، باید به سؤالات مربوط به علوم سیاسی، زبان خارجی و ریاضیات نیز پاسخ دهند. دانشجویان پس از کسب نمرات قبولی در آزمون کتبی، برای آزمون حضوری دعوت خواهند شد. دانشگاهها و نهادهای پژوهشی بر اساس نمرات آزمونهای کتبی و حضوری، از دانشجویان ممتاز پذیرش به عمل میآورند. | |||
==== 4- دورهی آموزشی در مقطع دکتری ==== | |||
دورهی تحصیل و دریافت دانشنامهی دکتری در دانشگاهها و مراکز عالی پژوهشی چین، حداقل به سه سال زمان نیاز دارد. در این مقطع، دانشجویان ملزم به ارائهی رسالهی آموزشی برای اثبات برخورداری از توانایی لازم جهت انجام تحقیقات مستقل و تلاش و خلاقیت در رشتهی تحصیلی مربوطه هستند. تنها دانشجویانی که از مدرک کارشناسی ارشد یا مدرک معادل آن برخوردار باشند می توانند در این مقطع پذیرفته شوند. بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، جمعاً 1105529 نفر در مقطع دکتری از دانشگاههای مختلف این کشور و در رشتههای گوناگون فارغ التحصیل شده و در همین سال بیش از 1663655 نفر دانشجوی جدید در این مقطع ثبت نام کرده و مجموع شاغلان به تحصیل دکتری در این سال بالغ بر 4531443 نفر بوده است. | |||
آزمون پذیرش دانشجو در مقطع دکتری، عموماً به ابتکار آموزشگاههای عالی و نهادهای پژوهشی واگذار شده است. چنانچه داوطلب خواهان ادامهی تحصیل در همان رشتهی قبلی (کارشناسی ارشد) خود باشد، تنها در آزمونهای زبان خارجی و کتبی و حضوری دو و یا سه درس در رشتهی تخصصی مورد نظر شرکت می کنند، ولی اگر در رشتهی تخصصی دیگری غیر از رشتهی تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد شرکت کند و یا با مدرک معادل کارشناسی ارشد در آزمون دکترا شرکت نماید، باید در آزمونهای 5 الی 6 رشتهی تحصیلی حضور یابد. | |||
([[دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین]])<ref name=":1" /> | |||
==== 5- دوره ی آموزشی در مقطع فوق دکتری ==== | ==== 5- دوره ی آموزشی در مقطع فوق دکتری ==== | ||
ازسال 1985 میلادی، | ازسال 1985 میلادی، برنامهی آموزشی در مقطع فوق دکتری در چین طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. در اجلاس سال 2002 کنگرهی خلق [[چین]]، پس از بررسی موفقیتها و تجارب به دست آمده در زمینهی پیشرفت نظام آموزشی فوق دکتری ظرف 16 سال گذشته، برنامهی آموزشی فوق دکتری در «دهمین برنامهی 5 ساله» (2001 2005) تدوین و ابلاغ گردید. از آن تاریخ تا کنون، سیستم آموزشی چین در زمینهی تحصیلات مقطع فوق دکتری به موفقیتهای چشمگیری دست یافته است. | ||
در حال حاضر، بیش از 947 رشتهی دانشگاهی و پژوهش علمی چین و در310 دانشگاه و مؤسسهی پژوهشی، مقطع فوق دکتری در رشتههای مختلف راه اندازی شده و بالغ بر 15 هزار پژوهشگر دراین مراکز فعالیت میکنند. در حال حاضر، اغلب فارغ التحصیلان دورههای فوق دکتری، به عنوان استاد پروفسور و پژوهشگر به استخدام مراکز علمی-پژوهشی درآمده و برخی نیز ریاست شعبههای از علوم مختلف را برعهده دارند. تعداد مراکز پژوهشهای علمی فوق دکتری در مؤسسات بزرگ دولتی به 256 ایستگاه بالغ شده است. | |||
([[دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین]]) | |||
آمار تعداد دانشجویان مقاطع مختلف شاغل به تحصیل در مؤسسات آموزش عالی رسمی (2009)<ref>China statistical Year Book- 2010, China statistic Press</ref> | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| | |صدور مدرک | ||
| | |فارغ التحصیلان با مدرک دیپلم | ||
| | |کل ثبت نام شده ها | ||
| | |ثبت نام جدید | ||
| | |مقطع | ||
|- | |- | ||
| | |367871 | ||
| | |371273 | ||
| | |1404942 | ||
| | |510953 | ||
| | |تحصیلات تکمیلی | ||
|- | |- | ||
| | |46616 | ||
| | |48658 | ||
| | |246319 | ||
| | |61911 | ||
| | |دکتری | ||
|- | |- | ||
| | |321255 | ||
| | |322615 | ||
| | |1158623 | ||
| | |449042 | ||
| | |کارشناسی ارشد | ||
|- | |- | ||
| | |2298200 | ||
| | |5311023 | ||
| | |21446570 | ||
| | |6394932 | ||
| | |کارشناسی | ||
|- | |- | ||
| | |2298200 | ||
| | |2455359 | ||
| | |11798511 | ||
| | |3261081 | ||
| | |دوره های تخصصی | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| | |2855664 | ||
| | |9648059 | ||
| | |3133851 | ||
| | |کارشناسی بزرگسالان | ||
|- | |- | ||
| | |108750 | ||
| | |1943893 | ||
| | |5413513 | ||
| | |2014779 | ||
| | |کارشناسی نا پیوسته | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| | |1078472 | ||
| | |3156851 | ||
| | |1198981 | ||
| | |دوره های مجازی | ||
|- | |- | ||
| | |24404 | ||
| | |983521 | ||
| | |4172721 | ||
| | |1625687 | ||
| | |کارشناسی ارشد نا پیوسته | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| | |577972 | ||
| | |2600079 | ||
| | |1074400 | ||
| | |ضمن خدمت دکتری وارشد | ||
|- | |- | ||
| | |9013 | ||
| | |55251 | ||
| | |117548 | ||
| | |73266 | ||
| | |دانشجویان خارج از کشور | ||
|} | |} | ||
=== [[آزمون های کسب گواهینامه در چین]] === | === [[آزمون های کسب گواهینامه در چین|آزمونهای کسب گواهینامه در چین]] === | ||
افزون بر | افزون بر آزمونهایی که با توجه به سابقهی تحصیلی افراد انجام می شود، در چین آزمونهای زیادی نیز برای کسب گواهینامههای گوناگون برگزار می گردد. این آزمونها اکثرا به منظور دستیابی به فرصتهای شغلی بهتر و تأیید توانایی و مهارت شرکت کننده برگزار می شود. بر اساس گزارشی از وزارت آموزش چین، در حال حاضر و در سرتاسر این کشور بیش از 50 میلیون نفر در سطوح مؤسسات زبان، مدارس و دانشگاهها به یادگیری 60 زبان خارجی اشتغال دارند. طبق این آمار، در بیش از 900 کالج و دانشکده رشتهی زبان انگلیسی دایر است که در 600 کالج در مقطع لیسانس و در 200 کالج در مقطع فوق لیسانس دانشجوی زبان انگلیسی پذیرش می کنند. هم اکنون بیش از 800 هزار نفر دانشجو تنها در این کالجها اشتغال به تحصیل و زبان آموزی دارند<ref name=":2">خبرگزاری شین هوا (2008)</ref>. آزمونهایی که در حال حاضر داوطلبان بیشتری دارد عبارتند از: تعیین سطح زبان خارجی و کامپیوتر؛ آزمون سطح موسیقی و رقص؛ آزمونهای حقوق و حسابداری و آزمونهای تعیین صلاحیت حرفهای در برخی از مشاغل بینالمللی است. | ||
=== [[آموزش عالی آزاد در چین]] === | === [[آموزش عالی آزاد در چین]] === | ||
در سپتامبر سال 1992میلادی، نخستین دانشگاه آزاد کشور چین در [[شانگهای]] افتتاح شد. از جمله مهم | در سپتامبر سال 1992میلادی، نخستین دانشگاه آزاد کشور [[چین]] در [[شانگهای]] افتتاح شد. از جمله مهم ترین رشتههای ارائه شده در این دانشگاه می توان به علوم کاربردی، کامپیوتر، تجارت بینالملل و حسابداری اشاره کرد. | ||
=== [[دوره های آموزش عالی كوتاه مدت در چین]] === | === [[دوره های آموزش عالی كوتاه مدت در چین]] === | ||
در کشور | در کشور [[چین]]، دانشکدههای آموزشی مختلفی مبادرت به برگزاری دورههای کوتاه مدت ویژهای برای کشاورزان و کارگران نموده و دورههای آموزش مکاتبهای بسیاری توسط کارخانهها، استانداریها، شهرداریها و مقامات محلی اداره می شوند. افزون بر این، بخشهای صنعتی نیز نقش مهمی در گسترش آموزش تکنسینها ایفا می کنند. دانشکدههای مذکور تأثیر بسزایی در ارتقای سطح علمی کارگران و کشاورزان دارند. درحال حاضر دورههای آموزش کوتاه مدت در بسیاری از رشتهها نظیر [[ادبیات چینی]]، خوشنویسی، اقتصاد، معماری، داروسازی، هنر و ورزشهای چینی در طول ترم و نیز هنگام تعطیلات دانشگاههای رسمی برگزار و گواهینامهی مربوطه به شرکت کنندگان ارائه می شود که دریافت کنندگان از مزیتهای آن در ارتقای جایگاه اداری و شغلی خود بهره مند می شوند. همچنین، در اکثر دانشگاههای [[چین]] دورههای آموزشی کوتاه مدت به خارجیان ارائه می شود. با افزایش مبادلات فرهنگی [[چین]] با کشورهای دیگر، بسیاری از افراد خارجی مایل به شرکت در دورههای کوتاه مدت آموزشی در رشتههای مختلف از قبیل [[زبان چینی]]، [[ادبیات چینی]]، خوشنویسی چینی، اقتصاد، معماری حقوق، داروسازی، [[طب سوزنی]]، هنر و انواع ورزشهای رزمی چینی هستند. دورههای مذکور طی سال تحصیلی و در زمان تعطیلات ارائه شده و بین 4 تا 20 هفته ادامه می یابد. شهریهی تحصیلی دورههای آموزشی کوتاه مدت فوق، بر حسب مدت زمان دوره و نوع مؤسسهی برگزارکننده متغیر است. | ||
=== [[آموزش عالی فنی و حرفه ای در چین]] === | === [[آموزش عالی فنی و حرفه ای در چین]] === | ||
پس از پایان مقطع آموزش متوسطه، مدارس فنی در سطوح غیردانشگاهی | پس از پایان مقطع آموزش متوسطه، مدارس فنی در سطوح غیردانشگاهی آموزشهایی را در 400 رشتهی تخصصی ارائه می کنند که شامل صنایع سبک و نساجی، الکترونیک، موتورسازی و بازرگانی می شود. طول دورهی آموزش عالی حرفهای 2 سال است که در نهایت به فارغ التحصیلان گواهینامهی دیپلم داده می شود. در واقع، آن دسته از افرادی که پس از تحصیل در مراکز آموزش متوسطه به آموزش فنی-حرفهای میپردازند، از طریق شرکت در این دورهها در مشاغل خاص آمادگی لازم را کسب میکنند. | ||
نیز نگاه کنید به [[ | == نیز نگاه کنید به == | ||
[[آموزش عالی کانادا]]؛ [[آموزش عالی روسیه]]؛ [[آموزش عالی افغانستان]]؛ [[آموزش عالی تونس]]؛ [[آموزش عالی ژاپن]]؛ [[آموزش عالی کوبا]]؛ [[آموزش عالی لبنان]]؛ [[آموزش عالی مصر]]؛ [[آموزش عالی سنگال]]؛ [[آموزش عالی فرانسه]]؛ [[آموزش عالی مالی]]؛ [[آموزش عالی سودان]]؛ [[آموزش عالی ساحل عاج]]؛ [[آموزش عالی زیمبابوه]]؛ [[آموزش عالی اوکراین]]؛ [[آموزش عالی اسپانیا]]؛ [[آموزش عالی اردن]]؛ [[آموزش عالی اتیوپی]]؛ [[آموزش عالی سیرالئون]]؛ [[آموزش عالی قطر]]؛ [[آموزش عالی قزاقستان]]؛ [[آموزش عالی بنگلادش]]؛ [[آموزش عالی تاجیکستان]]؛ [[آموزش عالی سریلانکا]]؛ [[آموزش عالی در آرژانتین]]؛ [[آموزش عالی تایلند]] | |||
== کتابشناسی == | == کتابشناسی == | ||
<references /> | |||
== منبع اصلی == | |||
<sub><big>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [[چین]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی].</big></sub> | |||
== نویسنده مقاله == | |||
علی محمد سابقی | |||
[[رده:نظام آموزش عالی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۳۵

در کشور چین، هدف اصلی از آموزش عالی، تربیت متخصصان جهت توسعهی بخشهای مختلف کشور است. دورهی آموزش عالی به صورت ارائهی مدرک و بدون مدرک در چین، بیش از یکصد سال سابقه داشته و به چند مقطع از جمله کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا و فوق دکترا تقسیم می شود. مراکز آموزش عالی و دانشگاههای این کشور هم شامل دانشسرای عالی معمولی، هنرستانهای عالی حرفهای، مدارس عالی بزرگسالان، دانشگاههای رادیو و تلویزیون، دانشگاهها و مراکز آموزش عالی بزرگسالان و دانشگاههای عادی، می گردد. به صورت کلی، دانشگاههای چین به چند دسته تقسیم می شوند: برخی از دانشگاهها مستقیماً تحت نظارت وزارت آموزش عالی قرار داشته و برخی نیز توسط شهرداریهای مستقل و حکومتهای محلی در استانها اداره می شوند. افزون بر این موارد، برخی دیگر از مراکز آموزش عالی نیز توسط مراکز محلی شهرها مدیریت می شوند. مقررات ثبت نام در دانشگاههای چین بسیار دشوار است تا نظارت بر کیفیت و روند ثبت نام دانشجویان به نحو احسن صورت گیرد. سال تحصیلی در مؤسسات آموزش عالی تمام وقت به دو ترم تقسیم می شود. برخی از دانشگاهها نیز سه ترم تحصیلی دارند. ترم اول از اوایل سپتامبر و ترم دوم از اواسط فوریه آغاز می شود. هر ترم شامل بیست هفتهی آموزشی بوده و دانشجویان پنج روز در هفته به کلاس میروند. علاوه بر تعطیلات تابستانی و زمستانی، دانشجویان روز اول سال نو و سه روز نیز در روز جهانی کار و روز ملی تعطیل هستند. در طول ترم تعطیلات دیگری وجود ندارد. تعطیلات آموزشی نیز از اول ماه ژوئیه آغاز و تا 31 ماه اوت هر سال ادامه می یابد.

دوران تحصیل در کالجها و مقطع کاردانی بین2 تا 3 سال، دورهی لیسانس در دانشگاهها معمولاً 4 سال و در رشتهی پزشکی و برخی از رشتههای مهندسی 5 سال، فوق لیسانس 2 تا3 سال و مقطع دکترا 3 سال است. از سال 1981، در چین سیستم لیسانس، فوق لیسانس و دکترا و فوق دکترا به مورد اجرا گذاشته شد. جدید ترین آمارها نشان می دهد که در حال حاضر در کشور چین بیش از 3152 آموزشگاه عالی دایر است که دو سوم آنها (2455باب) دولتی است و بقیه (388باب) خصوصی و (309باب) نیز به کالجهای مستقل در مقطع کاردانی اختصاص دارد که در سالهای اخیر تعداد دانشگاههای غیردولتی با کیفیتهای مختلف در حال افزایش است. در مجموع بیش از 20 میلیون دانشجو در مراکز آموزش عالی دولتی و غیردولتی مشغول تحصیل هستند. درصد ورود دانشجویان به مراکز آموزش عالی چین اینک بالغ بر 17 درصد از جمعیت در سن دانشگاه شده است.
دانشگاههای دولتی از نظر کیفیت آموزشی نسبت به مراکز آموزش عالی غیردولتی در سطح بالاتری قرار داشته و تمامی دانشگاههای معروف و مشهور چین دولتی هستند. معمولاً کسانی که به دانشگاههای دولتی راه نیافته و یا افراد شاغلی که خواهان ادامهی تحصیل هستند، مراکز آموزش عالی غیردولتی و یا دانشگاههای رادیو و تلویزیون و مراکز آموزش عالی بزرگسالان را انتخاب میکنند.
تحول در سیستم پذیرش دانشجو در چین
در گذشته، که در چین سیستم اقتصاد برنامه ریزی شده حاکم بود، گزینش دانشجویان ورودی به دانشگاهها و تعداد افراد پذیرش شده در مراکز آموزش عالی چین نیز متمرکز و بر اساس نیازهای اعلام شده از سوی بخشهای مختلف دولتی، وزارتخانهها و مراکز اقتصادی و تولیدی دولت صورت می گرفت. طبق این سیستم، تحصیل در دانشگاهها کاملا رایگان و شغل آتی و محل اشتغال هر دانشجویی از روز نخست ورود به دانشگاه مشخص بود، اما در دههی1980، پس از اجرای اصلاحات و جایگزین شدن سیستم اقتصاد مبتنی بر بازار، به ویژه پس از رشد و توسعهی اقتصادی کشور و نیاز شدید بخشهای مختلف دولتی و غیردولتی به افراد تحصیل کرده و متخصص، سیاست تحصیل رایگان و گزینش دانشجو بر اساس نیاز مؤسسات سیاسی و اقتصادی متمرکز دولتی تغییر و جای خود را به پذیرش انبوه دانشجو در رشتههای مختلف و از سال 1997 اخذ هزینههای تحصیلی از دانشجویان سپرده و همه ساله رقابت برای یافتن شغل مناسب با رشتهی تحصیلی در میان فارغ التحصیلان و تأمین هزینههای تحصیلی را تشدید کرده و سخت تر ساخته است. در سالهای اخیر، ادارات آموزش و پرورش چین با تلاش به منظور توسعهی آموزش عالی، میزان پذیرش دانشجویان در دانشگاههای دولتی را افزایش داده و در زمینهی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز پیشرفتهای زیادی حاصل شده است.
مقاطع تحصیلی در مراکز آموزش عالی چین
1- دورهی آموزشی در مقطع كاردانی در چین
حداقل زمان لازم برای به پایان رساندن دورهی کاردانی 2 تا 3 سال است. دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند در آزمون ورودی این مقطع که توسط مؤسسات تخصصی و پلی تکنیک برگزار می شود شرکت نمایند. در مجموع بیش از 309مرکز آموزشی در سرتاسر چین وجود دارد که در مقطع کاردانی دانشجو می پذیرند[۱].
تعداد مدارس و مراکز آموزش عالی[۲] (2009)
| بخشهای غیر آموزشی رسمی | دانشکدههای تربیت معلم | دانشکدههای محلی | تحت پوشش سایر وزارتخانهها | تحت پوشش وزارت آموزش | تحت پوشش وزارتخانهها و سازمانهای مرکزی | تعداد کل | مقطع |
| 63 | 360 | 423 | 300 | 73 | 372 | 796 | مؤسسات ارائه کننده تحصیلات تکمیلی |
| 24 | 359 | 383 | 25 | 73 | 98 | 481 | مؤسسات آموزش عالی منظم |
| 39 | 1 | 40 | 275 | 275 | 315 | مؤسسات پژوهشی | |
| 661 | 877 | 1538 | 38 | 73 | 111 | 2305 | مؤسسات آموزش عالی منظم |
| 71 | 543 | 614 | 33 | 73 | 106 | 1090 | دانشگاههای دارای دورههای کامل کارشناسی |
| 590 | 334 | 924 | 5 | 5 | 1215 | کالجهای دارای دورههای تخصصی | |
| 516 | 274 | 790 | 2 | 2 | 1071 | آموزشکدههای فنی و حرفهای | |
| 214 | 154 | 368 | 13 | 1 | 14 | 384 | مؤسسات آموزش عالی بزرگسالان |
| 812 | سایر مؤسسات خصوصی آموزش عالی |
2-دورهی آموزشی در مقطع کارشناسی در چین
مقطع آموزشی دورهی کارشناسی شامل یک دورهی 4 سالهی آموزشی است که در دانشگاهها یا دانشکدهها برگزار می شود. این در حالی است که مدت زمان تحصیل در دانشکدههای پزشکی و برخی از مؤسسات پلی تکنیک 5 ساله است. آن دسته از دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند پس از قبولی در آزمون کنکور ورودی دانشگاه در این دوره ادامه تحصیل دهند. دانشگاهها، مؤسسات تخصصی و مراکز آموزشی پلی تکنیکها ارائه دهندهی برنامههای آموزشی مقطع لیسانس هستند. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، 6617551 نفر دانشجوی جدید در مقطع لیسانس پذیرش شده و 5754245 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و جمعاً تعداد 22317929 نفر در رشتههای مختلف در مقطع لیسانس در مراکز آموزش عالی چین به تحصیل اشتغال داشتند[۲].
3- دورهی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در چین

در کشور چین تحصیل در مقطع فوق لیسانس یا کارشناسی ارشد، از سال 1978 میلادی آغاز شد. از سال 1981 به بعد بود که دانشجویان توانستند پس از گذراندن از دو و نیم تا سه سال تحصیلی، مدرک کارشناسی ارشد را دریافت نمایند. دورهی کارشناسی ارشد شامل حضور در کلاس درس، کار عملی، نوشتن و دفاع از پایان نامه/ تز می شود. برای شرکت در مقطع کارشناسی ارشد، ارائهی مدرک کارشناسی لازم است. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010، از 538177 دانشجوی جدید در مقطع کارشناسی ارشد ثبت نام به عمل آمده و تعداد 383600 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و مجموع دانشجویان درحال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشتههای مختلف، به بیش از 1538416 نفر بالغ می گردد.
آزمون پذیرش دانشجو برای مقطع کارشناسی ارشد، در دو بخش به صورت کتبی و حضوری برگزار می شود. سؤالات امتحانی بخش کتبی و پائین ترین نمرهی قبولی در این مقطع توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین می شود. ثبت نام کنندگان در رشتههای علوم انسانی افزون بر رشتهی تخصصی، باید در آزمون علوم سیاسی و زبان خارجی نیز شرکت کنند. و ثبت نام کنندگان در رشتههای علوم طبیعی، علاوه بر آزمون رشتهی تخصصی، باید به سؤالات مربوط به علوم سیاسی، زبان خارجی و ریاضیات نیز پاسخ دهند. دانشجویان پس از کسب نمرات قبولی در آزمون کتبی، برای آزمون حضوری دعوت خواهند شد. دانشگاهها و نهادهای پژوهشی بر اساس نمرات آزمونهای کتبی و حضوری، از دانشجویان ممتاز پذیرش به عمل میآورند.
4- دورهی آموزشی در مقطع دکتری
دورهی تحصیل و دریافت دانشنامهی دکتری در دانشگاهها و مراکز عالی پژوهشی چین، حداقل به سه سال زمان نیاز دارد. در این مقطع، دانشجویان ملزم به ارائهی رسالهی آموزشی برای اثبات برخورداری از توانایی لازم جهت انجام تحقیقات مستقل و تلاش و خلاقیت در رشتهی تحصیلی مربوطه هستند. تنها دانشجویانی که از مدرک کارشناسی ارشد یا مدرک معادل آن برخوردار باشند می توانند در این مقطع پذیرفته شوند. بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، جمعاً 1105529 نفر در مقطع دکتری از دانشگاههای مختلف این کشور و در رشتههای گوناگون فارغ التحصیل شده و در همین سال بیش از 1663655 نفر دانشجوی جدید در این مقطع ثبت نام کرده و مجموع شاغلان به تحصیل دکتری در این سال بالغ بر 4531443 نفر بوده است.
آزمون پذیرش دانشجو در مقطع دکتری، عموماً به ابتکار آموزشگاههای عالی و نهادهای پژوهشی واگذار شده است. چنانچه داوطلب خواهان ادامهی تحصیل در همان رشتهی قبلی (کارشناسی ارشد) خود باشد، تنها در آزمونهای زبان خارجی و کتبی و حضوری دو و یا سه درس در رشتهی تخصصی مورد نظر شرکت می کنند، ولی اگر در رشتهی تخصصی دیگری غیر از رشتهی تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد شرکت کند و یا با مدرک معادل کارشناسی ارشد در آزمون دکترا شرکت نماید، باید در آزمونهای 5 الی 6 رشتهی تحصیلی حضور یابد.
(دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین)[۲]
5- دوره ی آموزشی در مقطع فوق دکتری
ازسال 1985 میلادی، برنامهی آموزشی در مقطع فوق دکتری در چین طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. در اجلاس سال 2002 کنگرهی خلق چین، پس از بررسی موفقیتها و تجارب به دست آمده در زمینهی پیشرفت نظام آموزشی فوق دکتری ظرف 16 سال گذشته، برنامهی آموزشی فوق دکتری در «دهمین برنامهی 5 ساله» (2001 2005) تدوین و ابلاغ گردید. از آن تاریخ تا کنون، سیستم آموزشی چین در زمینهی تحصیلات مقطع فوق دکتری به موفقیتهای چشمگیری دست یافته است.
در حال حاضر، بیش از 947 رشتهی دانشگاهی و پژوهش علمی چین و در310 دانشگاه و مؤسسهی پژوهشی، مقطع فوق دکتری در رشتههای مختلف راه اندازی شده و بالغ بر 15 هزار پژوهشگر دراین مراکز فعالیت میکنند. در حال حاضر، اغلب فارغ التحصیلان دورههای فوق دکتری، به عنوان استاد پروفسور و پژوهشگر به استخدام مراکز علمی-پژوهشی درآمده و برخی نیز ریاست شعبههای از علوم مختلف را برعهده دارند. تعداد مراکز پژوهشهای علمی فوق دکتری در مؤسسات بزرگ دولتی به 256 ایستگاه بالغ شده است.
(دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین)
آمار تعداد دانشجویان مقاطع مختلف شاغل به تحصیل در مؤسسات آموزش عالی رسمی (2009)[۳]
| صدور مدرک | فارغ التحصیلان با مدرک دیپلم | کل ثبت نام شده ها | ثبت نام جدید | مقطع |
| 367871 | 371273 | 1404942 | 510953 | تحصیلات تکمیلی |
| 46616 | 48658 | 246319 | 61911 | دکتری |
| 321255 | 322615 | 1158623 | 449042 | کارشناسی ارشد |
| 2298200 | 5311023 | 21446570 | 6394932 | کارشناسی |
| 2298200 | 2455359 | 11798511 | 3261081 | دوره های تخصصی |
| 2855664 | 9648059 | 3133851 | کارشناسی بزرگسالان | |
| 108750 | 1943893 | 5413513 | 2014779 | کارشناسی نا پیوسته |
| 1078472 | 3156851 | 1198981 | دوره های مجازی | |
| 24404 | 983521 | 4172721 | 1625687 | کارشناسی ارشد نا پیوسته |
| 577972 | 2600079 | 1074400 | ضمن خدمت دکتری وارشد | |
| 9013 | 55251 | 117548 | 73266 | دانشجویان خارج از کشور |
آزمونهای کسب گواهینامه در چین
افزون بر آزمونهایی که با توجه به سابقهی تحصیلی افراد انجام می شود، در چین آزمونهای زیادی نیز برای کسب گواهینامههای گوناگون برگزار می گردد. این آزمونها اکثرا به منظور دستیابی به فرصتهای شغلی بهتر و تأیید توانایی و مهارت شرکت کننده برگزار می شود. بر اساس گزارشی از وزارت آموزش چین، در حال حاضر و در سرتاسر این کشور بیش از 50 میلیون نفر در سطوح مؤسسات زبان، مدارس و دانشگاهها به یادگیری 60 زبان خارجی اشتغال دارند. طبق این آمار، در بیش از 900 کالج و دانشکده رشتهی زبان انگلیسی دایر است که در 600 کالج در مقطع لیسانس و در 200 کالج در مقطع فوق لیسانس دانشجوی زبان انگلیسی پذیرش می کنند. هم اکنون بیش از 800 هزار نفر دانشجو تنها در این کالجها اشتغال به تحصیل و زبان آموزی دارند[۴]. آزمونهایی که در حال حاضر داوطلبان بیشتری دارد عبارتند از: تعیین سطح زبان خارجی و کامپیوتر؛ آزمون سطح موسیقی و رقص؛ آزمونهای حقوق و حسابداری و آزمونهای تعیین صلاحیت حرفهای در برخی از مشاغل بینالمللی است.
آموزش عالی آزاد در چین
در سپتامبر سال 1992میلادی، نخستین دانشگاه آزاد کشور چین در شانگهای افتتاح شد. از جمله مهم ترین رشتههای ارائه شده در این دانشگاه می توان به علوم کاربردی، کامپیوتر، تجارت بینالملل و حسابداری اشاره کرد.
دوره های آموزش عالی كوتاه مدت در چین
در کشور چین، دانشکدههای آموزشی مختلفی مبادرت به برگزاری دورههای کوتاه مدت ویژهای برای کشاورزان و کارگران نموده و دورههای آموزش مکاتبهای بسیاری توسط کارخانهها، استانداریها، شهرداریها و مقامات محلی اداره می شوند. افزون بر این، بخشهای صنعتی نیز نقش مهمی در گسترش آموزش تکنسینها ایفا می کنند. دانشکدههای مذکور تأثیر بسزایی در ارتقای سطح علمی کارگران و کشاورزان دارند. درحال حاضر دورههای آموزش کوتاه مدت در بسیاری از رشتهها نظیر ادبیات چینی، خوشنویسی، اقتصاد، معماری، داروسازی، هنر و ورزشهای چینی در طول ترم و نیز هنگام تعطیلات دانشگاههای رسمی برگزار و گواهینامهی مربوطه به شرکت کنندگان ارائه می شود که دریافت کنندگان از مزیتهای آن در ارتقای جایگاه اداری و شغلی خود بهره مند می شوند. همچنین، در اکثر دانشگاههای چین دورههای آموزشی کوتاه مدت به خارجیان ارائه می شود. با افزایش مبادلات فرهنگی چین با کشورهای دیگر، بسیاری از افراد خارجی مایل به شرکت در دورههای کوتاه مدت آموزشی در رشتههای مختلف از قبیل زبان چینی، ادبیات چینی، خوشنویسی چینی، اقتصاد، معماری حقوق، داروسازی، طب سوزنی، هنر و انواع ورزشهای رزمی چینی هستند. دورههای مذکور طی سال تحصیلی و در زمان تعطیلات ارائه شده و بین 4 تا 20 هفته ادامه می یابد. شهریهی تحصیلی دورههای آموزشی کوتاه مدت فوق، بر حسب مدت زمان دوره و نوع مؤسسهی برگزارکننده متغیر است.
آموزش عالی فنی و حرفه ای در چین
پس از پایان مقطع آموزش متوسطه، مدارس فنی در سطوح غیردانشگاهی آموزشهایی را در 400 رشتهی تخصصی ارائه می کنند که شامل صنایع سبک و نساجی، الکترونیک، موتورسازی و بازرگانی می شود. طول دورهی آموزش عالی حرفهای 2 سال است که در نهایت به فارغ التحصیلان گواهینامهی دیپلم داده می شود. در واقع، آن دسته از افرادی که پس از تحصیل در مراکز آموزش متوسطه به آموزش فنی-حرفهای میپردازند، از طریق شرکت در این دورهها در مشاغل خاص آمادگی لازم را کسب میکنند.
نیز نگاه کنید به
آموزش عالی کانادا؛ آموزش عالی روسیه؛ آموزش عالی افغانستان؛ آموزش عالی تونس؛ آموزش عالی ژاپن؛ آموزش عالی کوبا؛ آموزش عالی لبنان؛ آموزش عالی مصر؛ آموزش عالی سنگال؛ آموزش عالی فرانسه؛ آموزش عالی مالی؛ آموزش عالی سودان؛ آموزش عالی ساحل عاج؛ آموزش عالی زیمبابوه؛ آموزش عالی اوکراین؛ آموزش عالی اسپانیا؛ آموزش عالی اردن؛ آموزش عالی اتیوپی؛ آموزش عالی سیرالئون؛ آموزش عالی قطر؛ آموزش عالی قزاقستان؛ آموزش عالی بنگلادش؛ آموزش عالی تاجیکستان؛ آموزش عالی سریلانکا؛ آموزش عالی در آرژانتین؛ آموزش عالی تایلند
کتابشناسی
منبع اصلی
سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی بین الملی الهدی.
نویسنده مقاله
علی محمد سابقی