آموزش عالی در چین: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « = بخش4-تحصیلات تکمیلی یا آموزش عالی در چین = در كشور چين، هدف اصلي از آموزش عالي، تربيت متخصصان جهت توسعهی بخشهاي مختلف كشور است. دورهی آموزش عالی به صورت ارایهی مدرک و بدون مدرک در چین، بیش از یکصد سال سابقه داشته و به چند مقطع ازجمله کارد...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Upload 9103dc7d8ac093ff2e83767f1487c2f8c.jpg|بندانگشتی|آموزش عالی در [[چین]]]] | |||
در کشور [[چین]]، هدف اصلی از آموزش عالی، تربیت متخصصان جهت توسعه ی بخش های مختلف کشور است. دوره ی آموزش عالی به صورت ارائه ی مدرک و بدون مدرک در [[چین]]، بیش از یکصد سال سابقه داشته و به چند مقطع از جمله کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا و فوق دکترا تقسیم می شود. مراکز آموزش عالی و دانشگاه های این کشور هم شامل دانشسرای عالی معمولی، هنرستان های عالی حرفه ای، مدارس عالی بزرگسالان، دانشگاه های رادیو و تلویزیون، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی بزرگسالان و دانشگاه های عادی، می گردد. | |||
به صورت کلی، دانشگاه های چین به چند دسته تقسیم می شوند: برخی از دانشگاه ها مستقیماً تحت نظارت وزارت آموزش عالی قرار داشته و برخی نیز توسط شهرداری های مستقل و حکومت های محلی در استان ها اداره می شوند. افزون بر این موارد، برخی دیگر از مراکز آموزش عالی نیز توسط مراکز محلی شهرها مدیریت می شوند. مقررات ثبت نام در دانشگاه های [[چین]] بسیار دشوار است تا نظارت بر کیفیت و روند ثبت نام دانشجویان به نحو احسن صورت گیرد. سال تحصیلی در مؤسسات آموزش عالی تمام وقت به دو ترم تقسیم می شود. | |||
دوران تحصیل در | برخی از دانشگاه ها نیز سه ترم تحصیلی دارند. ترم اول از اوایل سپتامبر و ترم دوم از اواسط فوریه آغاز می شود. هر ترم شامل بیست هفته ی آموزشی بوده و دانشجویان پنج روز در هفته به کلاس می روند. علاوه بر تعطیلات تابستانی و زمستانی، دانشجویان روز اول سال نو و سه روز نیز در روز جهانی کار و روز ملی تعطیل هستند. در طول ترم تعطیلات دیگری وجود ندارد. تعطیلات آموزشی نیز از اول ماه ژوئیه آغاز و تا 31 ماه اوت هر سال ادامه می یابد. | ||
[[پرونده:CNP001 1.jpg|بندانگشتی|فارغ التحصیلان دانشگاه های دولتی در [[چین]]]] | |||
دوران تحصیل در کالج ها و مقطع کاردانی بین2 تا 3 سال، دوره ی لیسانس در دانشگاه ها معمولاً 4 سال و در رشته ی پزشکی و برخی از رشته های مهندسی 5 سال، فوق لیسانس 2 تا3 سال و مقطع دکترا 3 سال است. از سال 1981، در چین سیستم لیسانس، فوق لیسانس و دکترا و فوق دکترا به مورد اجرا گذاشته شد. جدید ترین آمارها نشان می دهد که در حال حاضر در کشور [[چین]] بیش از 3152 آموزشگاه عالی دایر است که دو سوم آن ها (2455باب) دولتی است و بقیه (388باب) خصوصی و (309باب) نیز به کالج های مستقل در مقطع کاردانی اختصاص دارد<ref name=":1">وبسایت [[وزارت آموزش و پرورش چین]]: www.moe.edu.cn</ref> که در سال های اخیر تعداد دانشگاه های غیردولتی با کیفیت های مختلف در حال افزایش است. در مجموع بیش از 20 میلیون دانشجو در مراکز آموزش عالی دولتی و غیردولتی مشغول تحصیل هستند. درصد ورود دانشجویان به مراکز آموزش عالی [[چین]] اینک بالغ بر 17 درصد از جمعیت در سن دانشگاه شده است. | |||
دانشگاه های دولتی از نظر کیفیت آموزشی نسبت به مراکز آموزش عالی غیردولتی در سطح بالاتری قرار داشته و تمامی دانشگاه های معروف و مشهور [[چین]] دولتی هستند. معمولاً کسانی که به دانشگاه های دولتی راه نیافته و یا افراد شاغلی که خواهان ادامه ی تحصیل هستند، مراکز آموزش عالی غیردولتی و یا دانشگاه های رادیو و تلویزیون و مراکز آموزش عالی بزرگسالان را انتخاب می کنند. | |||
== | === [[تحول در سیستم پذیرش دانشجو در چین]] === | ||
در گذشته، که در چین سیستم اقتصاد برنامه ریزی شده حاکم بود، گزینش دانشجویان ورودی به | در گذشته، که در چین سیستم اقتصاد برنامه ریزی شده حاکم بود، گزینش دانشجویان ورودی به دانشگاه ها و تعداد افراد پذیرش شده در مراکز آموزش عالی چین نیز متمرکز و بر اساس نیازهای اعلام شده از سوی بخش های مختلف دولتی، وزارتخانه ها و مراکز اقتصادی و تولیدی دولت صورت می گرفت. | ||
[[پرونده:China-State-Universities.jpg|بندانگشتی|سیستم آموزشی رایگان در دانشگاه های دولتی [[چین]]]] | |||
طبق این سیستم، تحصیل در دانشگاه ها کاملا رایگان و شغل آتی و محل اشتغال هر دانشجویی از روز نخست ورود به دانشگاه مشخص بود، اما در دهه ی1980، پس از اجرای اصلاحات و جایگزین شدن سیستم اقتصاد مبتنی بر بازار، به ویژه پس از رشد و توسعه ی اقتصادی کشور و نیاز شدید بخش های مختلف دولتی و غیردولتی به افراد تحصیل کرده و متخصص، سیاست تحصیل رایگان و گزینش دانشجو بر اساس نیاز مؤسسات سیاسی و اقتصادی متمرکز دولتی تغییر و جای خود را به پذیرش انبوه دانشجو در رشته های مختلف و از سال 1997 اخذ هزینه های تحصیلی از دانشجویان سپرده و همه ساله رقابت برای یافتن شغل مناسب با رشته ی تحصیلی در میان فارغ التحصیلان و تأمین هزینه های تحصیلی را تشدید کرده و سخت تر ساخته است. | |||
در سال های اخیر، ادارات آموزش و پرورش چین با تلاش به منظور توسعه ی آموزش عالی، میزان پذیرش دانشجویان در دانشگاه های دولتی را افزایش داده و در زمینه ی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز پیشرفت های زیادی حاصل شده است. | |||
== | === [[مقاطع تحصیلی در مراکز آموزش عالی چین]] === | ||
'''تعداد مدارس و مراکز آموزش عالی (2009)''' | ==== 1- [[دوره ی آموزشی در مقطع كاردانی در چین]] ==== | ||
حداقل زمان لازم برای به پایان رساندن دوره ی کاردانی 2 تا 3 سال است. دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند در آزمون ورودی این مقطع که توسط مؤسسات تخصصی و پلی تکنیک برگزار می شود شرکت نمایند. در مجموع بیش از 309مرکز آموزشی در سرتاسر چین وجود دارد که در مقطع کاردانی دانشجو می پذیرند.<ref name=":1" /> | |||
'''تعداد مدارس و مراکز آموزش عالی (2009)'''<ref>China statistical Year Book- 2010, China statistic Press</ref> | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|''' | |'''بخش های غیر آموزشی رسمی''' | ||
|'''دانشکده های تربیت معلم''' | |'''دانشکده های تربیت معلم''' | ||
|'''دانشکده های محلی''' | |'''دانشکده های محلی''' | ||
|'''تحت پوشش سایر وزارتخانه ها''' | |'''تحت پوشش سایر وزارتخانه ها''' | ||
|'''تحت پوشش وزارت آموزش''' | |'''تحت پوشش وزارت آموزش''' | ||
|'''تحت پوشش وزارتخانه ها و سازمانهای | |'''تحت پوشش وزارتخانه ها و سازمانهای مرکزی''' | ||
|'''تعداد کل''' | |'''تعداد کل''' | ||
|'''مقطع''' | |'''مقطع''' | ||
| خط ۳۳: | خط ۴۰: | ||
|'''372''' | |'''372''' | ||
|'''796''' | |'''796''' | ||
|'''مؤسسات | |'''مؤسسات ارائه کننده تحصیلات تکمیلی''' | ||
|- | |- | ||
|'''24''' | |'''24''' | ||
| خط ۴۸: | خط ۵۵: | ||
|'''40''' | |'''40''' | ||
|'''275''' | |'''275''' | ||
| | | | ||
|'''275''' | |'''275''' | ||
|'''315''' | |'''315''' | ||
| خط ۶۹: | خط ۷۶: | ||
|'''106''' | |'''106''' | ||
|'''1090''' | |'''1090''' | ||
|''' | |'''دانشگاه های دارای دوره های کامل کارشناسی''' | ||
|- | |- | ||
|'''590''' | |'''590''' | ||
| خط ۷۵: | خط ۸۲: | ||
|'''924''' | |'''924''' | ||
|'''5''' | |'''5''' | ||
| | | | ||
|'''5''' | |'''5''' | ||
|'''1215''' | |'''1215''' | ||
|''' | |'''کالج های دارای دوره های تخصصی''' | ||
|- | |- | ||
|'''516''' | |'''516''' | ||
| خط ۸۴: | خط ۹۱: | ||
|'''790''' | |'''790''' | ||
|'''2''' | |'''2''' | ||
| | | | ||
|'''2''' | |'''2''' | ||
|'''1071''' | |'''1071''' | ||
| خط ۹۶: | خط ۱۰۳: | ||
|'''14''' | |'''14''' | ||
|'''384''' | |'''384''' | ||
|'''مؤسسات آموزش عالی بزرگسالان''' | |'''مؤسسات آموزش عالی بزرگسالان''' | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
| | | | ||
|'''812''' | |'''812''' | ||
|'''سایر مؤسسات خصوصی آموزش عالی''' | |'''سایر مؤسسات خصوصی آموزش عالی''' | ||
|} | |} | ||
== | ==== 2-[[دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی در چین]] ==== | ||
مقطع آموزشی | مقطع آموزشی دوره ی کارشناسی شامل یک دوره ی 4 ساله ی آموزشی است که در دانشگاه ها یا دانشکده ها برگزار می شود. این در حالی است که مدت زمان تحصیل در دانشکده های پزشکی و برخی از مؤسسات پلی تکنیک 5 ساله است. آن دسته از دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند پس از قبولی در آزمون کنکور ورودی دانشگاه در این دوره ادامه تحصیل دهند. دانشگاه ها، مؤسسات تخصصی و مراکز آموزشی پلی تکنیک ها ارائه دهنده ی برنامه های آموزشی مقطع لیسانس هستند. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، 6617551 نفر دانشجوی جدید در مقطع لیسانس پذیرش شده و 5754245 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و جمعاً تعداد 22317929 نفر در رشته های مختلف در مقطع لیسانس در مراکز آموزش عالی چین به تحصیل اشتغال داشتند.<ref name=":1" />[[پرونده:94bc9b7e-1875-427f-bc10-0195ce35e9db.jpg|بندانگشتی|تحصیلات دانشگاهی در چین]] | ||
==== 3- [[دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در چین]] ==== | |||
در کشور چین تحصیل در مقطع فوق لیسانس یا کارشناسی ارشد، از سال 1978 میلادی آغاز شد. از سال 1981 به بعد بود که دانشجویان توانستند پس از گذراندن از دو و نیم تا سه سال تحصیلی، مدرک کارشناسی ارشد را دریافت نمایند. دوره ی کارشناسی ارشد شامل حضور در کلاس درس، کار عملی، نوشتن و دفاع از پایان نامه/ تز می شود. برای شرکت در مقطع کارشناسی ارشد، ارائه ی مدرک کارشناسی لازم است. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010، از 538177 دانشجوی جدید در مقطع کارشناسی ارشد ثبت نام به عمل آمده و تعداد 383600 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و مجموع دانشجویان درحال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های مختلف، به بیش از 1538416 نفر بالغ می گردد. | |||
آزمون پذیرش دانشجو برای مقطع کارشناسی ارشد، در دو بخش به صورت کتبی و حضوری برگزار می شود. سؤالات امتحانی بخش کتبی و پائین ترین نمره ی قبولی در این مقطع توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین می شود. ثبت نام کنندگان در رشته های علوم انسانی افزون بر رشته ی تخصصی، باید در آزمون علوم سیاسی و زبان خارجی نیز شرکت کنند. و ثبت نام کنندگان در رشته های علوم طبیعی، علاوه بر آزمون رشته ی تخصصی، باید به سؤالات مربوط به علوم سیاسی، زبان خارجی و ریاضیات نیز پاسخ دهند. دانشجویان پس از کسب نمرات قبولی در آزمون کتبی، برای آزمون حضوری دعوت خواهند شد. دانشگاه ها و نهادهای پژوهشی بر اساس نمرات آزمون های کتبی و حضوری، از دانشجویان ممتاز پذیرش به عمل می آورند. | |||
==== 4- دوره ی آموزشی در مقطع دکتری ==== | |||
دوره ی تحصیل و دریافت دانشنامه ی دکتری در دانشگاه ها و مراکز عالی پژوهشی چین، حداقل به سه سال زمان نیاز دارد. در این مقطع، دانشجویان ملزم به ارائه ی رساله ی آموزشی برای اثبات برخورداری از توانایی لازم جهت انجام تحقیقات مستقل و تلاش و خلاقیت در رشته ی تحصیلی مربوطه هستند. تنها دانشجویانی که از مدرک کارشناسی ارشد یا مدرک معادل آن برخوردار باشند می توانند در این مقطع پذیرفته شوند. بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، جمعاً 1105529 نفر در مقطع دکتری از دانشگاه های مختلف این کشور و در رشته های گوناگون فارغ التحصیل شده و در همین سال بیش از 1663655 نفر دانشجوی جدید در این مقطع ثبت نام کرده و مجموع شاغلان به تحصیل دکتری در این سال بالغ بر 4531443 نفر بوده است.<ref name=":1" /> | |||
آزمون پذیرش دانشجو در مقطع دکتری، عموماً به ابتکار آموزشگاه های عالی و نهادهای پژوهشی واگذار شده است. چنانچه داوطلب خواهان ادامه ی تحصیل در همان رشته ی قبلی (کارشناسی ارشد) خود باشد، تنها در آزمون های زبان خارجی و کتبی و حضوری دو و یا سه درس در رشته ی تخصصی مورد نظر شرکت می کنند، ولی اگر در رشته ی تخصصی دیگری غیر از رشته ی تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد شرکت کند و یا با مدرک معادل کارشناسی ارشد در آزمون دکترا شرکت نماید، باید در آزمون های 5 الی 6 رشته ی تحصیلی حضور یابد.( ←[[دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین]]) | |||
==== 5- دوره ی آموزشی در مقطع فوق دکتری ==== | |||
ازسال 1985 میلادی، برنامه ی آموزشی در مقطع فوق دکتری در چین طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. در اجلاس سال 2002 کنگره ی خلق چین، پس از بررسی موفقیت ها و تجارب به دست آمده در زمینه ی پیشرفت نظام آموزشی فوق دکتری ظرف 16 سال گذشته، برنامه ی آموزشی فوق دکتری در «دهمین برنامه ی 5 ساله» (2001 ـ 2005) تدوین و ابلاغ گردید. از آن تاریخ تا کنون، سیستم آموزشی چین در زمینه ی تحصیلات مقطع فوق دکتری به موفقیت های چشمگیری دست یافته است. | |||
در حال حاضر، بیش از 947 رشته ی دانشگاهی و پژوهش علمی چین و در310 دانشگاه و مؤسسه ی پژوهشی، مقطع فوق دکتری در رشته های مختلف راه اندازی شده و بالغ بر 15 هزار پژوهشگر دراین مراکز فعالیت می کنند. در حال حاضر، اغلب فارغ التحصیلان دوره های فوق دکتری، به عنوان استاد پروفسور و پژوهشگر به استخدام مراکز علمی-پژوهشی درآمده و برخی نیز ریاست شعبه های از علوم مختلف را برعهده دارند. تعداد مراکز پژوهش های علمی فوق دکتری در مؤسسات بزرگ دولتی به 256 ایستگاه بالغ شده است.( ←[[دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین]]) | |||
'''آمار تعداد دانشجویان مقاطع مختلف شاغل به تحصیل در مؤسسات آموزش عالی رسمی (2009)'''<ref>China statistical Year Book- 2010, China statistic Press</ref> | |||
'''آمار تعداد دانشجویان مقاطع مختلف شاغل به تحصیل در مؤسسات آموزش عالی رسمی(2009)''' | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|'''صدور مدرک''' | |'''صدور مدرک''' | ||
| خط ۱۶۶: | خط ۱۷۰: | ||
|'''دوره های تخصصی''' | |'''دوره های تخصصی''' | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
|'''2855664''' | |'''2855664''' | ||
|'''9648059''' | |'''9648059''' | ||
| خط ۱۷۸: | خط ۱۸۲: | ||
|'''کارشناسی نا پیوسته''' | |'''کارشناسی نا پیوسته''' | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
|'''1078472''' | |'''1078472''' | ||
|'''3156851''' | |'''3156851''' | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۱۹۴: | ||
|'''کارشناسی ارشد نا پیوسته''' | |'''کارشناسی ارشد نا پیوسته''' | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
|'''577972''' | |'''577972''' | ||
|'''2600079''' | |'''2600079''' | ||
| خط ۲۰۲: | خط ۲۰۶: | ||
|'''دانشجویان خارج از کشور''' | |'''دانشجویان خارج از کشور''' | ||
|} | |} | ||
== | === [[آزمون های کسب گواهینامه در چین]] === | ||
افزون بر | افزون بر آزمون هایی که با توجه به سابقه ی تحصیلی افراد انجام می شود، در چین آزمون های زیادی نیز برای کسب گواهینامه های گوناگون برگزار می گردد. این آزمون ها اکثرا به منظور دستیابی به فرصت های شغلی بهتر و تأیید توانایی و مهارت شرکت کننده برگزار می شود. بر اساس گزارشی از وزارت آموزش چین، در حال حاضر و در سرتاسر این کشور بیش از 50 میلیون نفر در سطوح مؤسسات زبان، مدارس و دانشگاه ها به یادگیری 60 زبان خارجی اشتغال دارند. طبق این آمار، در بیش از 900 کالج و دانشکده رشته ی زبان انگلیسی دایر است که در 600 کالج در مقطع لیسانس و در 200 کالج در مقطع فوق لیسانس دانشجوی زبان انگلیسی پذیرش می کنند. هم اکنون بیش از 800 هزار نفر دانشجو تنها در این کالج ها اشتغال به تحصیل و زبان آموزی دارند.<ref name=":2">خبرگزاری شین هوا (2008)</ref> آزمون هایی که در حال حاضر داوطلبان بیشتری دارد عبارتند از: تعیین سطح زبان خارجی و کامپیوتر؛ آزمون سطح موسیقی و رقص؛ آزمون های حقوق و حسابداری و آزمون های تعیین صلاحیت حرفه ای در برخی از مشاغل بین المللی است. | ||
=== [[آموزش عالی آزاد در چین]] === | |||
در سپتامبر سال 1992میلادی، نخستین دانشگاه آزاد کشور چین در [[شانگهای]] افتتاح شد. از جمله مهم ترین رشته های ارائه شده در این دانشگاه می توان به علوم کاربردی، کامپیوتر، تجارت بین الملل و حسابداری اشاره کرد. | |||
=== [[دوره های آموزش عالی كوتاه مدت در چین]] === | |||
در کشور چین، دانشکده های آموزشی مختلفی مبادرت به برگزاری دوره های کوتاه مدت ویژه ای برای کشاورزان و کارگران نموده و دوره های آموزش مکاتبه ای بسیاری توسط کارخانه ها، استانداری ها، شهرداری ها و مقامات محلی اداره می شوند. افزون بر این، بخش های صنعتی نیز نقش مهمی در گسترش آموزش تکنسین ها ایفا می کنند. دانشکده های مذکور تأثیر بسزایی در ارتقای سطح علمی کارگران و کشاورزان دارند. درحال حاضر دوره های آموزش کوتاه مدت در بسیاری از رشته ها نظیر ادبیات چینی، خوشنویسی، اقتصاد، معماری، داروسازی، هنر و ورزش های چینی در طول ترم و نیز هنگام تعطیلات دانشگاه های رسمی برگزار و گواهینامه ی مربوطه به شرکت کنندگان ارائه می شود که دریافت کنندگان از مزیت های آن در ارتقای جایگاه اداری و شغلی خود بهره مند می شوند. همچنین، در اکثر دانشگاه های چین دوره های آموزشی کوتاه مدت به خارجیان ارائه می شود. با افزایش مبادلات فرهنگی چین با کشورهای دیگر، بسیاری از افراد خارجی مایل به شرکت در دوره های کوتاه مدت آموزشی در رشته های مختلف از قبیل [[زبان چینی]]، ادبیات چینی، خوشنویسی چینی، اقتصاد، معماری حقوق، داروسازی، طب سوزنی، هنر و انواع ورزش های رزمی چینی هستند. دوره های مذکور طی سال تحصیلی و در زمان تعطیلات ارائه شده و بین 4 تا 20 هفته ادامه می یابد. شهریه ی تحصیلی دوره های آموزشی کوتاه مدت فوق، بر حسب مدت زمان دوره و نوع مؤسسه ی برگزارکننده متغیر است. | |||
== | === [[آموزش عالی فنی و حرفه ای در چین]] === | ||
در | پس از پایان مقطع آموزش متوسطه، مدارس فنی در سطوح غیردانشگاهی آموزش هایی را در 400 رشته ی تخصصی ارائه می کنند که شامل صنایع سبک و نساجی، الکترونیک، موتورسازی و بازرگانی می شود. طول دوره ی آموزش عالی حرفه ای 2 سال است که در نهایت به فارغ التحصیلان گواهینامه ی دیپلم داده می شود. در واقع، آن دسته از افرادی که پس از تحصیل در مراکز آموزش متوسطه به آموزش فنی-حرفه ای می پردازند، از طریق شرکت در این دوره ها در مشاغل خاص آمادگی لازم را کسب می کنند.<ref>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم، ص۱۲۴۳.</ref> | ||
== | == نیز نگاه کنید به == | ||
[[آموزش عالی کانادا]]؛ [[آموزش عالی روسیه]]؛ [[آموزش عالی افغانستان]]؛ [[آموزش عالی تونس]]؛ [[آموزش عالی ژاپن]]؛ [[آموزش عالی کوبا]]؛ [[آموزش عالی لبنان]]؛ [[آموزش عالی مصر]]؛ [[آموزش عالی سنگال]]؛ [[آموزش عالی فرانسه]]؛ [[آموزش عالی مالی]]؛ [[آموزش عالی سودان]]؛ [[آموزش عالی ساحل عاج]]؛ [[آموزش عالی زیمبابوه]]؛ [[آموزش عالی اوکراین]]؛ [[آموزش عالی اسپانیا]]؛ [[آموزش عالی اردن]]؛ [[آموزش عالی اتیوپی]]؛ [[آموزش عالی سیرالئون]]؛ [[آموزش عالی قطر]]؛ [[آموزش عالی قزاقستان]]؛ [[آموزش عالی بنگلادش]]؛ [[آموزش عالی تاجیکستان]]؛ [[آموزش عالی سریلانکا]]؛ [[آموزش عالی در آرژانتین]]؛ [[آموزش عالی تایلند]] | |||
== | == کتابشناسی == | ||
<references /> | |||
[[رده:نظام آموزش عالی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۱۳
در کشور چین، هدف اصلی از آموزش عالی، تربیت متخصصان جهت توسعه ی بخش های مختلف کشور است. دوره ی آموزش عالی به صورت ارائه ی مدرک و بدون مدرک در چین، بیش از یکصد سال سابقه داشته و به چند مقطع از جمله کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا و فوق دکترا تقسیم می شود. مراکز آموزش عالی و دانشگاه های این کشور هم شامل دانشسرای عالی معمولی، هنرستان های عالی حرفه ای، مدارس عالی بزرگسالان، دانشگاه های رادیو و تلویزیون، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی بزرگسالان و دانشگاه های عادی، می گردد.
به صورت کلی، دانشگاه های چین به چند دسته تقسیم می شوند: برخی از دانشگاه ها مستقیماً تحت نظارت وزارت آموزش عالی قرار داشته و برخی نیز توسط شهرداری های مستقل و حکومت های محلی در استان ها اداره می شوند. افزون بر این موارد، برخی دیگر از مراکز آموزش عالی نیز توسط مراکز محلی شهرها مدیریت می شوند. مقررات ثبت نام در دانشگاه های چین بسیار دشوار است تا نظارت بر کیفیت و روند ثبت نام دانشجویان به نحو احسن صورت گیرد. سال تحصیلی در مؤسسات آموزش عالی تمام وقت به دو ترم تقسیم می شود.
برخی از دانشگاه ها نیز سه ترم تحصیلی دارند. ترم اول از اوایل سپتامبر و ترم دوم از اواسط فوریه آغاز می شود. هر ترم شامل بیست هفته ی آموزشی بوده و دانشجویان پنج روز در هفته به کلاس می روند. علاوه بر تعطیلات تابستانی و زمستانی، دانشجویان روز اول سال نو و سه روز نیز در روز جهانی کار و روز ملی تعطیل هستند. در طول ترم تعطیلات دیگری وجود ندارد. تعطیلات آموزشی نیز از اول ماه ژوئیه آغاز و تا 31 ماه اوت هر سال ادامه می یابد.
دوران تحصیل در کالج ها و مقطع کاردانی بین2 تا 3 سال، دوره ی لیسانس در دانشگاه ها معمولاً 4 سال و در رشته ی پزشکی و برخی از رشته های مهندسی 5 سال، فوق لیسانس 2 تا3 سال و مقطع دکترا 3 سال است. از سال 1981، در چین سیستم لیسانس، فوق لیسانس و دکترا و فوق دکترا به مورد اجرا گذاشته شد. جدید ترین آمارها نشان می دهد که در حال حاضر در کشور چین بیش از 3152 آموزشگاه عالی دایر است که دو سوم آن ها (2455باب) دولتی است و بقیه (388باب) خصوصی و (309باب) نیز به کالج های مستقل در مقطع کاردانی اختصاص دارد[۱] که در سال های اخیر تعداد دانشگاه های غیردولتی با کیفیت های مختلف در حال افزایش است. در مجموع بیش از 20 میلیون دانشجو در مراکز آموزش عالی دولتی و غیردولتی مشغول تحصیل هستند. درصد ورود دانشجویان به مراکز آموزش عالی چین اینک بالغ بر 17 درصد از جمعیت در سن دانشگاه شده است.
دانشگاه های دولتی از نظر کیفیت آموزشی نسبت به مراکز آموزش عالی غیردولتی در سطح بالاتری قرار داشته و تمامی دانشگاه های معروف و مشهور چین دولتی هستند. معمولاً کسانی که به دانشگاه های دولتی راه نیافته و یا افراد شاغلی که خواهان ادامه ی تحصیل هستند، مراکز آموزش عالی غیردولتی و یا دانشگاه های رادیو و تلویزیون و مراکز آموزش عالی بزرگسالان را انتخاب می کنند.
تحول در سیستم پذیرش دانشجو در چین
در گذشته، که در چین سیستم اقتصاد برنامه ریزی شده حاکم بود، گزینش دانشجویان ورودی به دانشگاه ها و تعداد افراد پذیرش شده در مراکز آموزش عالی چین نیز متمرکز و بر اساس نیازهای اعلام شده از سوی بخش های مختلف دولتی، وزارتخانه ها و مراکز اقتصادی و تولیدی دولت صورت می گرفت.
طبق این سیستم، تحصیل در دانشگاه ها کاملا رایگان و شغل آتی و محل اشتغال هر دانشجویی از روز نخست ورود به دانشگاه مشخص بود، اما در دهه ی1980، پس از اجرای اصلاحات و جایگزین شدن سیستم اقتصاد مبتنی بر بازار، به ویژه پس از رشد و توسعه ی اقتصادی کشور و نیاز شدید بخش های مختلف دولتی و غیردولتی به افراد تحصیل کرده و متخصص، سیاست تحصیل رایگان و گزینش دانشجو بر اساس نیاز مؤسسات سیاسی و اقتصادی متمرکز دولتی تغییر و جای خود را به پذیرش انبوه دانشجو در رشته های مختلف و از سال 1997 اخذ هزینه های تحصیلی از دانشجویان سپرده و همه ساله رقابت برای یافتن شغل مناسب با رشته ی تحصیلی در میان فارغ التحصیلان و تأمین هزینه های تحصیلی را تشدید کرده و سخت تر ساخته است.
در سال های اخیر، ادارات آموزش و پرورش چین با تلاش به منظور توسعه ی آموزش عالی، میزان پذیرش دانشجویان در دانشگاه های دولتی را افزایش داده و در زمینه ی آموزش در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز پیشرفت های زیادی حاصل شده است.
مقاطع تحصیلی در مراکز آموزش عالی چین
1- دوره ی آموزشی در مقطع كاردانی در چین
حداقل زمان لازم برای به پایان رساندن دوره ی کاردانی 2 تا 3 سال است. دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند در آزمون ورودی این مقطع که توسط مؤسسات تخصصی و پلی تکنیک برگزار می شود شرکت نمایند. در مجموع بیش از 309مرکز آموزشی در سرتاسر چین وجود دارد که در مقطع کاردانی دانشجو می پذیرند.[۱]
تعداد مدارس و مراکز آموزش عالی (2009)[۲]
| بخش های غیر آموزشی رسمی | دانشکده های تربیت معلم | دانشکده های محلی | تحت پوشش سایر وزارتخانه ها | تحت پوشش وزارت آموزش | تحت پوشش وزارتخانه ها و سازمانهای مرکزی | تعداد کل | مقطع |
| 63 | 360 | 423 | 300 | 73 | 372 | 796 | مؤسسات ارائه کننده تحصیلات تکمیلی |
| 24 | 359 | 383 | 25 | 73 | 98 | 481 | مؤسسات آموزش عالی منظم |
| 39 | 1 | 40 | 275 | 275 | 315 | مؤسسات پژوهشی | |
| 661 | 877 | 1538 | 38 | 73 | 111 | 2305 | مؤسسات آموزش عالی منظم |
| 71 | 543 | 614 | 33 | 73 | 106 | 1090 | دانشگاه های دارای دوره های کامل کارشناسی |
| 590 | 334 | 924 | 5 | 5 | 1215 | کالج های دارای دوره های تخصصی | |
| 516 | 274 | 790 | 2 | 2 | 1071 | آموزشکده های فنی و حرفه ای | |
| 214 | 154 | 368 | 13 | 1 | 14 | 384 | مؤسسات آموزش عالی بزرگسالان |
| 812 | سایر مؤسسات خصوصی آموزش عالی |
2-دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی در چین
مقطع آموزشی دوره ی کارشناسی شامل یک دوره ی 4 ساله ی آموزشی است که در دانشگاه ها یا دانشکده ها برگزار می شود. این در حالی است که مدت زمان تحصیل در دانشکده های پزشکی و برخی از مؤسسات پلی تکنیک 5 ساله است. آن دسته از دانش آموزانی که مقطع تحصیلات تکمیلی متوسطه را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند پس از قبولی در آزمون کنکور ورودی دانشگاه در این دوره ادامه تحصیل دهند. دانشگاه ها، مؤسسات تخصصی و مراکز آموزشی پلی تکنیک ها ارائه دهنده ی برنامه های آموزشی مقطع لیسانس هستند. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، 6617551 نفر دانشجوی جدید در مقطع لیسانس پذیرش شده و 5754245 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و جمعاً تعداد 22317929 نفر در رشته های مختلف در مقطع لیسانس در مراکز آموزش عالی چین به تحصیل اشتغال داشتند.[۱]
3- دوره ی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در چین
در کشور چین تحصیل در مقطع فوق لیسانس یا کارشناسی ارشد، از سال 1978 میلادی آغاز شد. از سال 1981 به بعد بود که دانشجویان توانستند پس از گذراندن از دو و نیم تا سه سال تحصیلی، مدرک کارشناسی ارشد را دریافت نمایند. دوره ی کارشناسی ارشد شامل حضور در کلاس درس، کار عملی، نوشتن و دفاع از پایان نامه/ تز می شود. برای شرکت در مقطع کارشناسی ارشد، ارائه ی مدرک کارشناسی لازم است. طبق آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010، از 538177 دانشجوی جدید در مقطع کارشناسی ارشد ثبت نام به عمل آمده و تعداد 383600 نفر در همین سال فارغ التحصیل گردیده و مجموع دانشجویان درحال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های مختلف، به بیش از 1538416 نفر بالغ می گردد.
آزمون پذیرش دانشجو برای مقطع کارشناسی ارشد، در دو بخش به صورت کتبی و حضوری برگزار می شود. سؤالات امتحانی بخش کتبی و پائین ترین نمره ی قبولی در این مقطع توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین می شود. ثبت نام کنندگان در رشته های علوم انسانی افزون بر رشته ی تخصصی، باید در آزمون علوم سیاسی و زبان خارجی نیز شرکت کنند. و ثبت نام کنندگان در رشته های علوم طبیعی، علاوه بر آزمون رشته ی تخصصی، باید به سؤالات مربوط به علوم سیاسی، زبان خارجی و ریاضیات نیز پاسخ دهند. دانشجویان پس از کسب نمرات قبولی در آزمون کتبی، برای آزمون حضوری دعوت خواهند شد. دانشگاه ها و نهادهای پژوهشی بر اساس نمرات آزمون های کتبی و حضوری، از دانشجویان ممتاز پذیرش به عمل می آورند.
4- دوره ی آموزشی در مقطع دکتری
دوره ی تحصیل و دریافت دانشنامه ی دکتری در دانشگاه ها و مراکز عالی پژوهشی چین، حداقل به سه سال زمان نیاز دارد. در این مقطع، دانشجویان ملزم به ارائه ی رساله ی آموزشی برای اثبات برخورداری از توانایی لازم جهت انجام تحقیقات مستقل و تلاش و خلاقیت در رشته ی تحصیلی مربوطه هستند. تنها دانشجویانی که از مدرک کارشناسی ارشد یا مدرک معادل آن برخوردار باشند می توانند در این مقطع پذیرفته شوند. بر اساس آمار منتشره از سوی وزارت آموزش چین، در سال 2010 میلادی، جمعاً 1105529 نفر در مقطع دکتری از دانشگاه های مختلف این کشور و در رشته های گوناگون فارغ التحصیل شده و در همین سال بیش از 1663655 نفر دانشجوی جدید در این مقطع ثبت نام کرده و مجموع شاغلان به تحصیل دکتری در این سال بالغ بر 4531443 نفر بوده است.[۱]
آزمون پذیرش دانشجو در مقطع دکتری، عموماً به ابتکار آموزشگاه های عالی و نهادهای پژوهشی واگذار شده است. چنانچه داوطلب خواهان ادامه ی تحصیل در همان رشته ی قبلی (کارشناسی ارشد) خود باشد، تنها در آزمون های زبان خارجی و کتبی و حضوری دو و یا سه درس در رشته ی تخصصی مورد نظر شرکت می کنند، ولی اگر در رشته ی تخصصی دیگری غیر از رشته ی تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد شرکت کند و یا با مدرک معادل کارشناسی ارشد در آزمون دکترا شرکت نماید، باید در آزمون های 5 الی 6 رشته ی تحصیلی حضور یابد.( ←دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین)
5- دوره ی آموزشی در مقطع فوق دکتری
ازسال 1985 میلادی، برنامه ی آموزشی در مقطع فوق دکتری در چین طراحی و به مورد اجرا گذاشته شد. در اجلاس سال 2002 کنگره ی خلق چین، پس از بررسی موفقیت ها و تجارب به دست آمده در زمینه ی پیشرفت نظام آموزشی فوق دکتری ظرف 16 سال گذشته، برنامه ی آموزشی فوق دکتری در «دهمین برنامه ی 5 ساله» (2001 ـ 2005) تدوین و ابلاغ گردید. از آن تاریخ تا کنون، سیستم آموزشی چین در زمینه ی تحصیلات مقطع فوق دکتری به موفقیت های چشمگیری دست یافته است.
در حال حاضر، بیش از 947 رشته ی دانشگاهی و پژوهش علمی چین و در310 دانشگاه و مؤسسه ی پژوهشی، مقطع فوق دکتری در رشته های مختلف راه اندازی شده و بالغ بر 15 هزار پژوهشگر دراین مراکز فعالیت می کنند. در حال حاضر، اغلب فارغ التحصیلان دوره های فوق دکتری، به عنوان استاد پروفسور و پژوهشگر به استخدام مراکز علمی-پژوهشی درآمده و برخی نیز ریاست شعبه های از علوم مختلف را برعهده دارند. تعداد مراکز پژوهش های علمی فوق دکتری در مؤسسات بزرگ دولتی به 256 ایستگاه بالغ شده است.( ←دوره ی آموزشی در مقطع دکتری و فوق دکتری در چین)
آمار تعداد دانشجویان مقاطع مختلف شاغل به تحصیل در مؤسسات آموزش عالی رسمی (2009)[۳]
| صدور مدرک | فارغ التحصیلان با مدرک دیپلم | کل ثبت نام شده ها | ثبت نام جدید | مقطع |
| 367871 | 371273 | 1404942 | 510953 | تحصیلات تکمیلی |
| 46616 | 48658 | 246319 | 61911 | دکتری |
| 321255 | 322615 | 1158623 | 449042 | کارشناسی ارشد |
| 2298200 | 5311023 | 21446570 | 6394932 | کارشناسی |
| 2298200 | 2455359 | 11798511 | 3261081 | دوره های تخصصی |
| 2855664 | 9648059 | 3133851 | کارشناسی بزرگسالان | |
| 108750 | 1943893 | 5413513 | 2014779 | کارشناسی نا پیوسته |
| 1078472 | 3156851 | 1198981 | دوره های مجازی | |
| 24404 | 983521 | 4172721 | 1625687 | کارشناسی ارشد نا پیوسته |
| 577972 | 2600079 | 1074400 | ضمن خدمت دکتری وارشد | |
| 9013 | 55251 | 117548 | 73266 | دانشجویان خارج از کشور |
آزمون های کسب گواهینامه در چین
افزون بر آزمون هایی که با توجه به سابقه ی تحصیلی افراد انجام می شود، در چین آزمون های زیادی نیز برای کسب گواهینامه های گوناگون برگزار می گردد. این آزمون ها اکثرا به منظور دستیابی به فرصت های شغلی بهتر و تأیید توانایی و مهارت شرکت کننده برگزار می شود. بر اساس گزارشی از وزارت آموزش چین، در حال حاضر و در سرتاسر این کشور بیش از 50 میلیون نفر در سطوح مؤسسات زبان، مدارس و دانشگاه ها به یادگیری 60 زبان خارجی اشتغال دارند. طبق این آمار، در بیش از 900 کالج و دانشکده رشته ی زبان انگلیسی دایر است که در 600 کالج در مقطع لیسانس و در 200 کالج در مقطع فوق لیسانس دانشجوی زبان انگلیسی پذیرش می کنند. هم اکنون بیش از 800 هزار نفر دانشجو تنها در این کالج ها اشتغال به تحصیل و زبان آموزی دارند.[۴] آزمون هایی که در حال حاضر داوطلبان بیشتری دارد عبارتند از: تعیین سطح زبان خارجی و کامپیوتر؛ آزمون سطح موسیقی و رقص؛ آزمون های حقوق و حسابداری و آزمون های تعیین صلاحیت حرفه ای در برخی از مشاغل بین المللی است.
آموزش عالی آزاد در چین
در سپتامبر سال 1992میلادی، نخستین دانشگاه آزاد کشور چین در شانگهای افتتاح شد. از جمله مهم ترین رشته های ارائه شده در این دانشگاه می توان به علوم کاربردی، کامپیوتر، تجارت بین الملل و حسابداری اشاره کرد.
دوره های آموزش عالی كوتاه مدت در چین
در کشور چین، دانشکده های آموزشی مختلفی مبادرت به برگزاری دوره های کوتاه مدت ویژه ای برای کشاورزان و کارگران نموده و دوره های آموزش مکاتبه ای بسیاری توسط کارخانه ها، استانداری ها، شهرداری ها و مقامات محلی اداره می شوند. افزون بر این، بخش های صنعتی نیز نقش مهمی در گسترش آموزش تکنسین ها ایفا می کنند. دانشکده های مذکور تأثیر بسزایی در ارتقای سطح علمی کارگران و کشاورزان دارند. درحال حاضر دوره های آموزش کوتاه مدت در بسیاری از رشته ها نظیر ادبیات چینی، خوشنویسی، اقتصاد، معماری، داروسازی، هنر و ورزش های چینی در طول ترم و نیز هنگام تعطیلات دانشگاه های رسمی برگزار و گواهینامه ی مربوطه به شرکت کنندگان ارائه می شود که دریافت کنندگان از مزیت های آن در ارتقای جایگاه اداری و شغلی خود بهره مند می شوند. همچنین، در اکثر دانشگاه های چین دوره های آموزشی کوتاه مدت به خارجیان ارائه می شود. با افزایش مبادلات فرهنگی چین با کشورهای دیگر، بسیاری از افراد خارجی مایل به شرکت در دوره های کوتاه مدت آموزشی در رشته های مختلف از قبیل زبان چینی، ادبیات چینی، خوشنویسی چینی، اقتصاد، معماری حقوق، داروسازی، طب سوزنی، هنر و انواع ورزش های رزمی چینی هستند. دوره های مذکور طی سال تحصیلی و در زمان تعطیلات ارائه شده و بین 4 تا 20 هفته ادامه می یابد. شهریه ی تحصیلی دوره های آموزشی کوتاه مدت فوق، بر حسب مدت زمان دوره و نوع مؤسسه ی برگزارکننده متغیر است.
آموزش عالی فنی و حرفه ای در چین
پس از پایان مقطع آموزش متوسطه، مدارس فنی در سطوح غیردانشگاهی آموزش هایی را در 400 رشته ی تخصصی ارائه می کنند که شامل صنایع سبک و نساجی، الکترونیک، موتورسازی و بازرگانی می شود. طول دوره ی آموزش عالی حرفه ای 2 سال است که در نهایت به فارغ التحصیلان گواهینامه ی دیپلم داده می شود. در واقع، آن دسته از افرادی که پس از تحصیل در مراکز آموزش متوسطه به آموزش فنی-حرفه ای می پردازند، از طریق شرکت در این دوره ها در مشاغل خاص آمادگی لازم را کسب می کنند.[۵]
نیز نگاه کنید به
آموزش عالی کانادا؛ آموزش عالی روسیه؛ آموزش عالی افغانستان؛ آموزش عالی تونس؛ آموزش عالی ژاپن؛ آموزش عالی کوبا؛ آموزش عالی لبنان؛ آموزش عالی مصر؛ آموزش عالی سنگال؛ آموزش عالی فرانسه؛ آموزش عالی مالی؛ آموزش عالی سودان؛ آموزش عالی ساحل عاج؛ آموزش عالی زیمبابوه؛ آموزش عالی اوکراین؛ آموزش عالی اسپانیا؛ آموزش عالی اردن؛ آموزش عالی اتیوپی؛ آموزش عالی سیرالئون؛ آموزش عالی قطر؛ آموزش عالی قزاقستان؛ آموزش عالی بنگلادش؛ آموزش عالی تاجیکستان؛ آموزش عالی سریلانکا؛ آموزش عالی در آرژانتین؛ آموزش عالی تایلند
کتابشناسی
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ وبسایت وزارت آموزش و پرورش چین: www.moe.edu.cn
- ↑ China statistical Year Book- 2010, China statistic Press
- ↑ China statistical Year Book- 2010, China statistic Press
- ↑ خبرگزاری شین هوا (2008)
- ↑ سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، جلد سوم، ص۱۲۴۳.