تاریخ دوره باستان کانادا: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۶

قلمرو خودمختار کانادا، شامل اونتاریو، کبک، نیوبرانزویک و نوااسکوشیا، در اول ژوئیه 1867م تأسیس شد. اما این زمان، تاریخِ واقعی تشکیل این کشور نیست. درواقع،این موضوع پیشینه‌ای طولانی دارد، پیشینه‌ای که از هزاران سال قبل وجود بشر را به این سرزمین پیوند می‌زند.آثار بدست آمده از زندگی نخستین بومیان، که در بخشی از این کشور به مدت طولانی ساکن بودند، نشان می‌دهد که گروه‌های مختلفی از اسکیموها و انسان‌های نخستین از دوران ماقبل تاریخ به آمریکای شمالی عزیمت کردند. آن دسته از اروپایی‌هایی که بعدها به کانادا قدم گذاشتند آنان را «سرخ‌پوست (Indian)» و «اسکیمو (Eskimo)» خواندند^[i]. این بررسی‌ها نشان می‌دهند که آنان اولین بار 40000 سال قبل از میلاد از طریق پلی وارد آمریکای شمالی شدند که در آخرین عصر یخبندان بین آسیا و آلاسکا قرار داشت و الان وجود خارجی ندارد^[ii].^[۱] شکل‌های گوناگونی از هنرهای سنگی، سنگ نوشته‌ها و مصنوعات باستانی از آن زمان وجود دارد که نشان می‌دهند این گروه‌ها به‌ صورت قبایل کوچک سرگردان در سرزمین‌های پوشیده از یخ در جستجوی غذا بوده‌اند و از آنجا که قسمت اعظم این سرزمین از یخچال‌ها و لایه‌های عظیم یخ پوشیده شده است، موفقیت آنان به سادگی امکان‌پذیر نبوده است. هر منطقه جغرافیایی ویژگی‌های محیطی خاص خود را داشت که ساکنان اولیه زندگی خود را با آن سازگار کرده بودند. بومی‌ها شکارچی، توشه‌چین، ماهیگیر و بعدها کشاورز شدند. آنان با شکار حیوانات، به تأمین غذا، پوشاک و سایر نیازمندی‌های خود می‌پرداختند. این روش طی قرون متمادی شیوه رایج زندگی بومیان بوده است. با آب شدن یخ‌ها و آغاز فصل کشاورزی، قبایل چادرنشین شکارچی، برای تهیه غذا به جمع‌آوری گیاهان وحشی می‌پرداختند. لذا، برخی از آنها کوچ‌نشین بودند و با تغییر فصول و منابع غذایی جابجا می‌شدند، در حالی که برخی دیگر زندگی یکجانشینی داشتند. این اتفاق ساده به ایجاد تحولی عظیم در زندگی آنان، از مرحله جمع‌آوری گیاهان تا کشاورزی توسعه یافته، منجر شد. از این‌رو، برخی از قبایل بومی از چادرنشینی دست کشیدند و به کشت اراضی پرداختند. به این ترتیب، ساکنان اولیه به طور پراکنده در سراسر آمریکای شمالی به صورت جوامع گروهی ساکن شدند. بُعد مسافت باعث شده بود که ارتباط بسیار اندکی میان این گروه‌ها ایجاد شود. این جوامع گروهی بعدها قبایل را شکل دادند. ساکنان این مناطق درباره اراضی زیر کشت خودادعای مالکیت ‌کردند. ادعای آنان بعدها به شدت مورد مخالفت دیگر قبایل - و در هزاره اخیر مورد مخالفت سفیدپوستان - قرار گرفت.^[۲]

علاوه‌بر این، مطالعه شواهد باستان‌شناسی حاکی از آن است که زندگی در شمالی‌ترین بخش این کشور، یعنی یوکان، به ۲۶۵۰۰ سال پیش و در جنوبی‌ترین بخش به ۹۵۰۰ سال پیش بر‌می‌گردد. شواهد به دست آمده از غارهای بلوفیش (Bluefish Caves)سرزمین یوکان، تأیید کننده نخستین فعالیت بشر در این سرزمین است. در آنجا باستان‌شناسان استخوان‌های ماموت‌های پشمالویی را یافتند که شکستگی‌های روی بدن آنها حکایت از سلاخی شدن آنها دارد. قدمت‌این ماموت ها بیش از 25 هزار سال تخمین زده شده‌است.^[۳]

بررسی‌ها نشان می‌دهد هورن‌ها (Huron) مهم‌ترین قومی بودند که از 900 تا 800 سال قبل از میلاد ‌در امتداد رودخانه «اِرموسا (Eramosa)» سکنی گزیدند. آنان در طول ساحل جنوب شرقی دریاچه بزرگی زندگی می‌کردند که اکنون نام آنان را بر خود دارد. این منطقه در تقاطع مسیر تجاری شمال - جنوب قرار داشت و بسیاری از زمین‌های آن پوشیده از یخ بود. بنابراین، مردم از طریق شکار گوزن کانادایی زندگی می‌کردند. هورن‌ها بر مسیرهای تجاری داخلی در شرق اقیانوس اطلس هم حاکم بودند. تعدادی ایروکویی‌زبان نیز در بیشه‌زارهای این ناحیه زندگی می‌کردند. با گسترش سکونت‌گاه‌های اروپایی از ساحل اقیانوس اطلس به سمت غرب شیوه‌های زندگی اقوام بومی نیز تحت تأثیر قرار گرفت. به این ترتیب، 700 تا 600 سال قبل از میلاد سواحل غربی کانادا ‌سکونت‌گاه‌ بومیان شد. آنها از طریق صید ماهی‌ سالمون و قزل‌آلا ‌امرار معاش می‌کردند. لذا فرهنگ مردم با ماهی سالمون و قزل‌آلا عجین شده بود. به مرور شکار بوفالو (Buffalo) و نیز ممانعت از مهاجرت آنها به مناطق دیگر توسط سرخ پوستان در این مناطق حاکم شد. در این زمینه آلبرتا (Alberta) از مناطق بسیار معروف بوده و به مدت هزاران سال محل شکار بوفالو بوده است. به این ترتیب در این دوره فرهنگ‌های مختلف توسط سرخ‌پوستان شکل گرفت.

مطالعات نشان می‌دهند که 5000 تا 2000 سال قبل از میلاد، «اینویت‌ها (Inuit)»، بعد از ناپدید شدن پل میان آسیا و آلاسکا، با یک قایق کوچک این فاصله را طی کردند و در مناطق قطب شمال سکنی گزیدند. از آثار این دوره، ‌قدیمی‌ترین منطقه قبرستانی در «لانسه(L’Anse)» در سواحل لابرادور کشف شد. در یکی از گورها بقایای یک پسر بچه 12 ساله یافت شد که به همراه او یک شاخ گوزن، ‌استخوان پرنده، یک زوبین، دندان شیرماهی (Deer antler, Bird bones, A lance and Walrus teeth) و وسایلی نظیر آن دفن شده بود. هنوز مشخص نیست که این پسر بچه چه گذشته‌ای داشته که به دفن وی به همراه موارد مذکور منجر شده است. در این دوره تا 800 سال قبل از میلاد، یخچال‌های طبیعی به تدریج آب شدندو هوا به مرور گرم‌تر شد. به همین دلیل، هورن‌ها به جای شکار به کشاورزی روی آوردند و با بومی‌سازی ذرت به کاشت آن پرداختند. با توسعه کشاورزی ‌بومیان در بیشتر مناطق ساکن شدند. در دوره زمانی 500 تا 100 سال قبل از میلاد، هزاران نفر از قبایل با آداب و رسوم، افسانه‌ها و شخصیت‌های خاص خود در چهارگوشه این سرزمین سکنی گزیدند و به توسعه سرزمین خود کمک کردند^[۴] ^[۵]^[۶].

نیز نگاه کنید به

پاورقی

[i]. این القاب نه تنها به طور دقیق بیانگر اصل و نسب این افراد نیست؛ بلکه آنان از نسبت دادن این القاب به خودشان ناخوشایند نیز به نظر می‌رسند. در حقیقت، بومیان کانادا، ترجیح می‌دهند در زبان خود صرفاً "مردم" خوانده شوند.

[ii]. صفحات یخی یخچال‌ها زمانی تقریباً تمام کانادا را به استثنای بخش‌هایی از یوکان می‌پوشاند. ضخامت صفحات یخی از چند صد متر تا بیش از سه کیلومتر در نوسان بود. از آنجا که حجم عظیمی از آب اقیانوس به شکل برف روی خشکی بارید و به صورت یخچال در آمد، سطح دریای برینگ آنقدر پایین رفت که بخش‌هایی از سکوی قاره‌ای نمایان شد. سکوی بیرون زده «پل» زمینی عریضی ایجاد کرد و جایی را که امروزه شرق سیبری است به آیالت آلاسکا متصل کرد.

کتابشناسی

↑ Wynn, G. (2007). Canada and Arctic North America: An Environmental History. ABC-CLIO
↑ Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO
↑ Bluefish Cave Site. (2011). Mnsu.edu. Retrieved 2010-07-27. (Site closed March 2011)
↑ Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO
↑ A Brief History of Canada. (2013). Retrieved from https://www3.sympatico.ca/+goweezer/+canada/canhist.htm
↑ لاریجانی، فاضل(1395). جامعه و فرهنگ کانادا. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی.ص.59-63.

[:02-1] Wynn, G. (2007). Canada and Arctic North America: An Environmental History. ABC-CLIO

[2] Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO

[3] Bluefish Cave Site. (2011). Mnsu.edu. Retrieved 2010-07-27. (Site closed March 2011)

[4] Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO

[5] A Brief History of Canada. (2013). Retrieved from https://www3.sympatico.ca/+goweezer/+canada/canhist.htm

[6] لاریجانی، فاضل(1395). جامعه و فرهنگ کانادا. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی.ص.59-63.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-قلمرو خودمختار [[کانادا]]، شامل [[استان اونتاریوی کانادا|اونتاریو]]، [[استان کبک کانادا|کبک]]، [[استان نیوبرانزویک کانادا|نیوبرانزویک]] و [[استان نوا اسکوشیای کانادا|نوااسکوشیا]]، در اول ژوئیه 1867م تأسیس شد. اما این زمان، تاریخِ واقعی تشکیل این کشور نیست. درواقع،این موضوع پیشینه‌ای طولانی دارد، پیشینه‌ای که از هزاران سال قبل وجود بشر را به این سرزمین پیوند می‌زند.آثار بدست آمده از زندگی نخستین بومیان، که در بخشی از این کشور به مدت طولانی ساکن بودند، نشان می‌دهد که گروه‌های مختلفی از اسکیموها و انسان‌های نخستین از دوران ماقبل تاریخ به آمریکای ش[[مالی]] عزیمت کردند. آن دسته از اروپایی‌هایی که بعدها به [[کانادا]] قدم گذاشتند آنان را «سرخ‌پوست (Indian)» و «اسکیمو (Eskimo)» خواندند<sup>[i]</sup>. این بررسی‌ها نشان می‌دهند که آنان اولین بار 40000 سال قبل از میلاد از طریق پلی وارد آمریکای شمالی شدند که در آخرین عصر یخبندان بین آسیا و [[خلیج آلاسکا|آلاسکا]] قرار داشت و الان وجود خارجی ندارد<sup>[ii]</sup>.<ref name=":02">Wynn, G. (2007). Canada and Arctic North America: An Environmental History. ABC-CLIO</ref> شکل‌های گوناگونی از هنرهای سنگی، سنگ نوشته‌ها و مصنوعات باستانی از آن زمان وجود دارد که نشان می‌دهند این گروه‌ها به‌ صورت قبایل کوچک سرگردان در سرزمین‌های پوشیده از یخ در جستجوی [[غذای کانادایی|غذا]] بوده‌اند و از آنجا که قسمت اعظم این سرزمین از یخچال‌ها و لایه‌های عظیم یخ پوشیده شده است، موفقیت آنان به سادگی امکان‌پذیر نبوده است. هر منطقه جغرافیایی ویژگی‌های محیطی خاص خود را داشت که ساکنان اولیه زندگی خود را با آن سازگار کرده بودند. بومی‌ها شکارچی، توشه‌چین، ماهیگیر و بعدها کشاورز شدند. آنان با شکار حیوانات، به تأمین [[غذای کانادایی|غذا]]، [[پوشاک سنتی کانادا|پوشاک]] و سایر نیازمندی‌های خود می‌پرداختند. این روش طی قرون متمادی شیوه رایج زندگی بومیان بوده است. با آب شدن یخ‌ها و آغاز فصل کشاورزی، قبایل چادرنشین شکارچی، برای تهیه [[غذای کانادایی|غذا]] به جمع‌آوری گیاهان وحشی می‌پرداختند. لذا، برخی از آنها کوچ‌نشین بودند و با تغییر فصول و منابع غذایی جابجا می‌شدند، در حالی که برخی دیگر زندگی یکجانشینی داشتند. این اتفاق ساده به ایجاد تحولی عظیم در زندگی آنان، از مرحله جمع‌آوری گیاهان تا کشاورزی توسعه یافته، منجر شد. از این‌رو، برخی از قبایل بومی از چادرنشینی دست کشیدند و به کشت اراضی پرداختند. به این ترتیب، ساکنان اولیه به طور پراکنده در سراسر آمریکای شمالی به صورت جوامع گروهی ساکن شدند. بُعد مسافت باعث شده بود که ارتباط بسیار اندکی میان این گروه‌ها ایجاد شود. این جوامع گروهی بعدها قبایل را شکل دادند. ساکنان این مناطق درباره اراضی زیر کشت خودادعای مالکیت ‌کردند. ادعای آنان بعدها به شدت مورد مخالفت دیگر قبایل - و در هزاره اخیر مورد مخالفت سفیدپوستان - قرار گرفت.<ref>Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO</ref>
+قلمرو خودمختار [[کانادا]]، شامل [[استان اونتاریوی کانادا|اونتاریو]]، [[استان کبک کانادا|کبک]]، [[استان نیوبرانزویک کانادا|نیوبرانزویک]] و [[استان نوا اسکوشیای کانادا|نوااسکوشیا]]، در اول ژوئیه 1867م تأسیس شد. اما این زمان، تاریخِ واقعی تشکیل این کشور نیست. درواقع،این موضوع پیشینه‌ای طولانی دارد، پیشینه‌ای که از هزاران سال قبل وجود بشر را به این سرزمین پیوند می‌زند.آثار بدست آمده از زندگی نخستین بومیان، که در بخشی از این کشور به مدت طولانی ساکن بودند، نشان می‌دهد که گروه‌های مختلفی از اسکیموها و انسان‌های نخستین از دوران ماقبل تاریخ به آمریکای شمالی عزیمت کردند. آن دسته از اروپایی‌هایی که بعدها به [[کانادا]] قدم گذاشتند آنان را «سرخ‌پوست (Indian)» و «اسکیمو (Eskimo)» خواندند<sup>[i]</sup>. این بررسی‌ها نشان می‌دهند که آنان اولین بار 40000 سال قبل از میلاد از طریق پلی وارد آمریکای شمالی شدند که در آخرین عصر یخبندان بین آسیا و [[خلیج آلاسکا|آلاسکا]] قرار داشت و الان وجود خارجی ندارد<sup>[ii]</sup>.<ref name=":02">Wynn, G. (2007). Canada and Arctic North America: An Environmental History. ABC-CLIO</ref> شکل‌های گوناگونی از هنرهای سنگی، سنگ نوشته‌ها و مصنوعات باستانی از آن زمان وجود دارد که نشان می‌دهند این گروه‌ها به‌ صورت قبایل کوچک سرگردان در سرزمین‌های پوشیده از یخ در جستجوی [[غذای کانادایی|غذا]] بوده‌اند و از آنجا که قسمت اعظم این سرزمین از یخچال‌ها و لایه‌های عظیم یخ پوشیده شده است، موفقیت آنان به سادگی امکان‌پذیر نبوده است. هر منطقه جغرافیایی ویژگی‌های محیطی خاص خود را داشت که ساکنان اولیه زندگی خود را با آن سازگار کرده بودند. بومی‌ها شکارچی، توشه‌چین، ماهیگیر و بعدها کشاورز شدند. آنان با شکار حیوانات، به تأمین [[غذای کانادایی|غذا]]، [[پوشاک سنتی کانادا|پوشاک]] و سایر نیازمندی‌های خود می‌پرداختند. این روش طی قرون متمادی شیوه رایج زندگی بومیان بوده است. با آب شدن یخ‌ها و آغاز فصل کشاورزی، قبایل چادرنشین شکارچی، برای تهیه [[غذای کانادایی|غذا]] به جمع‌آوری گیاهان وحشی می‌پرداختند. لذا، برخی از آنها کوچ‌نشین بودند و با تغییر فصول و منابع غذایی جابجا می‌شدند، در حالی که برخی دیگر زندگی یکجانشینی داشتند. این اتفاق ساده به ایجاد تحولی عظیم در زندگی آنان، از مرحله جمع‌آوری گیاهان تا کشاورزی توسعه یافته، منجر شد. از این‌رو، برخی از قبایل بومی از چادرنشینی دست کشیدند و به کشت اراضی پرداختند. به این ترتیب، ساکنان اولیه به طور پراکنده در سراسر آمریکای شمالی به صورت جوامع گروهی ساکن شدند. بُعد مسافت باعث شده بود که ارتباط بسیار اندکی میان این گروه‌ها ایجاد شود. این جوامع گروهی بعدها قبایل را شکل دادند. ساکنان این مناطق درباره اراضی زیر کشت خودادعای مالکیت ‌کردند. ادعای آنان بعدها به شدت مورد مخالفت دیگر قبایل - و در هزاره اخیر مورد مخالفت سفیدپوستان - قرار گرفت.<ref>Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO</ref>
 علاوه‌بر این، مطالعه شواهد باستان‌شناسی حاکی از آن است که زندگی در شمالی‌ترین بخش این کشور، یعنی یوکان، به ۲۶۵۰۰ سال پیش و در جنوبی‌ترین بخش به ۹۵۰۰ سال پیش بر‌می‌گردد. شواهد به دست آمده از غارهای بلوفیش (Bluefish Caves)سرزمین یوکان، تأیید کننده نخستین فعالیت بشر در این سرزمین است. در آنجا باستان‌شناسان استخوان‌های ماموت‌های پشمالویی را یافتند که شکستگی‌های روی بدن آنها حکایت از سلاخی شدن آنها دارد. قدمت‌این ماموت ها بیش از 25 هزار سال تخمین زده شده‌است.<ref>Bluefish Cave Site. (2011). Mnsu.edu. Retrieved 2010-07-27. (Site closed March 2011)</ref>
@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 بررسی‌ها نشان می‌دهد هورن‌ها (Huron) مهم‌ترین قومی بودند که از 900 تا 800 سال قبل از میلاد ‌در امتداد رودخانه «اِرموسا (Eramosa)» سکنی گزیدند. آنان در طول ساحل جنوب شرقی دریاچه بزرگی زندگی می‌کردند که اکنون نام آنان را بر خود دارد. این منطقه در تقاطع مسیر تجاری شمال - جنوب قرار داشت و بسیاری از زمین‌های آن پوشیده از یخ بود. بنابراین، مردم از طریق شکار گوزن کانادایی زندگی می‌کردند. هورن‌ها بر مسیرهای تجاری داخلی در شرق اقیانوس اطلس هم حاکم بودند. تعدادی ایروکویی‌زبان نیز در بیشه‌زارهای این ناحیه زندگی می‌کردند. با گسترش سکونت‌گاه‌های اروپایی از ساحل اقیانوس اطلس به سمت غرب شیوه‌های زندگی اقوام بومی نیز تحت تأثیر قرار گرفت. به این ترتیب، 700 تا 600 سال قبل از میلاد سواحل غربی [[کانادا]] ‌سکونت‌گاه‌ بومیان شد. آنها از طریق صید ماهی‌ سالمون و قزل‌آلا ‌امرار معاش می‌کردند. لذا فرهنگ مردم با ماهی سالمون و قزل‌آلا عجین شده بود. به مرور شکار بوفالو (Buffalo) و نیز ممانعت از مهاجرت آنها به مناطق دیگر توسط سرخ پوستان در این مناطق حاکم شد. در این زمینه [[استان آلبرتای کانادا|آلبرتا]] (Alberta) از مناطق بسیار معروف بوده و به مدت هزاران سال محل شکار بوفالو بوده است. به این ترتیب در این دوره فرهنگ‌های مختلف توسط سرخ‌پوستان شکل گرفت.
-مطالعات نشان می‌دهند که 5000 تا 2000 سال قبل از میلاد، «اینویت‌ها (Inuit)»، بعد از ناپدید شدن پل میان آسیا و [[خلیج آلاسکا|آلاسکا]]، با یک قایق کوچک این فاصله را طی کردند و در مناطق قطب شمال سکنی گزیدند. از آثار این دوره، ‌قدیمی‌ترین منطقه قبرستانی در «لانسه(L’Anse)» در سواحل لابرادور کشف شد. در یکی از گورها بقایای یک پسر بچه 12 ساله یافت شد که به همراه او یک شاخ گوزن، ‌استخوان پرنده، یک زوبین، دندان شیرماهی (Deer antler, Bird bones, A lance and Walrus teeth) و وسایلی نظیر آن دفن شده بود. هنوز مشخص نیست که این پسر بچه چه گذشته‌ای داشته که به دفن وی به همراه موارد مذکور منجر شده است. در این دوره تا 800 سال قبل از میلاد، یخچال‌های طبیعی به تدریج آب شدندو هوا به مرور گرم‌تر شد. به همین دلیل، هورن‌ها به جای شکار به کشاورزی روی آوردند و با بومی‌سازی ذرت به کاشت آن پرداختند. با توسعه کشاورزی ‌بومیان در بیشتر مناطق ساکن شدند. در دوره زمانی 500 تا 100 سال قبل از میلاد، هزاران نفر از قبایل با آداب و رسوم، افسانه‌ها و [[شخصيت‌های تاريخی دوره ميانی کانادا|شخصیت‌های]] خاص خود در چهارگوشه این سرزمین سکنی گزیدند و به توسعه سرزمین خود کمک کردند<ref>Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO</ref> <ref>A Brief History of Canada. (2013). Retrieved from https://www3.sympatico.ca/&#x20;goweezer/&#x20;canada/canhist.htm</ref><ref>لاریجانی، فاضل(1395). جامعه و فرهنگ کانادا. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی].ص.59-63.</ref>.
+مطالعات نشان می‌دهند که 5000 تا 2000 سال قبل از میلاد، «اینویت‌ها (Inuit)»، بعد از ناپدید شدن پل میان آسیا و [[خلیج آلاسکا|آلاسکا]]، با یک قایق کوچک این فاصله را طی کردند و در مناطق قطب شمال سکنی گزیدند. از آثار این دوره، ‌قدیمی‌ترین منطقه قبرستانی در «لانسه(L’Anse)» در سواحل لابرادور کشف شد. در یکی از گورها بقایای یک پسر بچه 12 ساله یافت شد که به همراه او یک شاخ گوزن، ‌استخوان پرنده، یک زوبین، دندان شیرماهی (Deer antler, Bird bones, A lance and Walrus teeth) و وسایلی نظیر آن دفن شده بود. هنوز مشخص نیست که این پسر بچه چه گذشته‌ای داشته که به دفن وی به همراه موارد مذکور منجر شده است. در این دوره تا 800 سال قبل از میلاد، یخچال‌های طبیعی به تدریج آب شدندو هوا به مرور گرم‌تر شد. به همین دلیل، هورن‌ها به جای شکار به کشاورزی روی آوردند و با بومی‌سازی ذرت به کاشت آن پرداختند. با توسعه کشاورزی ‌بومیان در بیشتر مناطق ساکن شدند. در دوره زمانی 500 تا 100 سال قبل از میلاد، هزاران نفر از قبایل با آداب و رسوم، افسانه‌ها و [[شخصيت‌های تاريخی دوره ميانی کانادا|شخصیت‌های]] خاص خود در چهارگوشه این سرزمین سکنی گزیدند و به توسعه سرزمین خود کمک کردند<ref>Johansen, B. E., & Pritzker, B. M. (2007). Encyclopedia of American Indian History [4 volumes]. ABC-CLIO</ref> <ref>A Brief History of Canada. (2013). Retrieved from https://www3.sympatico.ca/&#x20;goweezer/&#x20;canada/canhist.htm</ref><ref>لاریجانی، فاضل(1395). جامعه و فرهنگ [[کانادا]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی].ص.59-63.</ref>.
 == نیز نگاه کنید به ==
 [[تاریخ دوران باستان چین]]؛ [[تاریخ دوره باستان روسیه]]؛ [[تاریخ دوره باستان افغانستان]]؛ [[تاریخ دوران باستان مصر]]؛ [[تاریخ دوره باستان لبنان]]؛ [[تاریخ دوره باستان کوبا]]؛ [[تاریخ دوره باستان تونس]]؛ [[تاریخ دوره باستان سنگال]]؛ [[تاریخ دوره باستان سیرالئون]]؛ [[تاریخ دوره باستان قطر]]؛ [[تاریخ دوره باستان اتیوپی]]؛ [[تاریخ دوره باستان اردن]]؛ [[تاریخ دوره باستان آرژانتین]]؛ [[تاریخ دوره باستان اوکراین]]؛ [[تاریخ دوره باستان زیمبابوه]]؛ [[تاریخ دوره باستان ساحل عاج]]؛ [[تاریخ دوره باستان سودان]]؛ [[تاریخ دوره باستان سوریه]]؛ [[تاریخ دوره باستان فرانسه]]؛ [[تاریخ دوره باستان تایلند]]؛ [[تاریخ دوره باستان مالی]]؛ [[تاریخ دوره باستان گرجستان]]؛ [[تاریخ دوره باستان تاجیکستان]]؛ [[تاریخ دوره باستان قزاقستان]]؛ [[تاریخ دوره باستان سریلانکا]]