تاریخ دوره باستان سریلانکا

تاریخ دوره باستان

تاریخ افسانه ای سریلانکا به 3000 سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، زمانی که راما (Rama) تجسمی از خدای هندو ویشنو (Vishnu) جزیره سریلانکا را فتح کرد. این داستان در حماسۀ سانسکریت به نام "رامایانا" آمده است که وقتی همسر زیبای راما، سیتا (Sita)، توسط  راوانا (Ravana) دزدیده می شود پادشاهِ لانکا ( احتمالا سریلانکای امروز) به نام راما با ارتشی از میمون ها به لانکا هجوم می آورند و راوانا را می کشد و سیتا را نجات می دهد.

افسانه های دیگری نیز وجود دارد که از آزادی کشور از دست قدرت ظالم سکاندا (Skanda)  خبر می دهد که پسر شیوا است و مانند ویشنو، یکی از خدایان سه گانۀ هندو است.

حدود سال 500 قبل از میلاد اولین و بزرگترین مهاجرت ها از شبه قاره هند به جزیرۀ سریلانکا آغاز شد. مردم هندو- آریایی از مناطق شمالی شبه قارۀ هند مهاجرت کردند و در طول زمان به سینهالی ها مشهور شدند و زبان مجزایی را به نام سینهالی رواج دادند که بر اساس زبان سانسکریت است. اولین دوره مهاجرت ها به جزیره از جنوب هند و از میان درآویدیان ها شروع شد که به زبان تامیل صحبت می کردند.

منشا اصلی تاریخ اولیۀ سریلانکا، تاریخ بزرگ ماهاوامسا (Mahavamsa)است که توسط راهبان بودایی در سال 500 بعد از میلاد نوشته شد. این کتاب سرگذشت افسانه های باستان را از اولین حاکمان سینهالی در قرن 5 قبل از میلاد و ظهور و سقوط پی در پی پادشاهان بودایی فراهم آورده است.  بعدها تاریخ سینهالی در تاریخچه  کوچکتری به نام دیپاواسما (Dipavamsa) نوشته شد که در سال های 1700 میلادی تکمیل گردید. به دلیل اینکه این تواریخ برای تجلیل و تکریم از مذهب بودیسم و پیروان سلطنتی آن نوشته شده است ، بنابراین نسبتاً روایات یک طرفه ( تک بعدی ) از وقایع را ارائه می دهند.

بر اساس ماهاوامسا (Mahavamsa) ، اولین حاکم جزیره، ویجایا (Vijaya) شاهزادۀ تبعیدی از شمال هندوستان بوده که ورود او با پارینی بانا (parinibbana) – روز وفات گوتاما بودا – موسس بودیسم در سال 483 قبل از میلاد مصادف شده است. این افسانه به شکل گیری باوری قوی درمیان سینهالی ها کمک شایانی کرد، آنها اعتقاد داشتند که  حافظان انتخاب شده بودیسم هستند.

در سال 377 قبل از میلاد سینهالی ها، آنورادهاپورا (Anuradhapura) را به عنوان پایتخت پادشاهی خود احداث کردند. در سال 250 قبل از میلاد پادشاه سینهال دیوانامپیا تیسا (Devanampiya Tissa) در زمان دیدارهای طبلیغی اش به همراه ماهیندا (Mahinda) پسر امپراطور هند، به دین بودیسم گروید. پادشاه سینهالی ها  پیرو قوی بودیسم شد و آن را به عنوان مذهب رسمی پادشاهی خود انتخاب کرد. هنر و معماری آنوراداهاپورا تحت تاثیر بودیسم و حمایت دولت گسترش یافت. حکومت پادشاهی تحت سیستم منظم کشاورزی پیشرفت کرد. در سال اول بعد از میلاد، سینهالی ها طرح های آبیاری مختلفی را شامل سد، مخازن آب و کانال های آبیاری ساختند. سیستم های آبیاری به آنها اجازۀ کشت برنج و دیگر محصولات را در مقیاس بزرگ در دشت های مرکزی خشک شمال داد، جایی که آنوراداهاپورا قرار گرفته بود.

علی رغم تهاجمات پی در پی از جنوب هندوستان، پادشاهان سینهالی سلطۀ خود را در آنوراداهاپورا در چند قرن متمادی حفظ کردند. اگرچه، در اواخر سال های 900 میلادی، کولاس (Cholas) – مردم تامیل زبان جنوب هند – پایتخت را به تصرف درآورده و راجاراتا (Rajarata) را مرکز کشاورزی پادشاه سینهالی قرار دادند.

در سال 1070 پادشاه سینهالی ، ویجایاباهوی اول (Vijayabahu I) کولاس را از سریلانکا بیرون راند و پایتخت جدیدی را در پولوناروا (Polonnaruwa) بنا کرد که حدود 80 کیلومتر در جنوب شرقی آنوراداهاپورا قرار دارد. حکومت پادشاهی تا حدود سال 1200 میلادی پیشرفت داشت تا زمانی که وارد دورۀ افول شد که با کشمکش های وراثت سلسله ای، بی ثباتی اجتماعی-اقتصادی و تهاجمات پی در پی از جنوب هند مواجه شد. و بلاخره زمانی که حکومت پادشاهی در اواخر سال 1200 سقوط کرد، سینهالی ها سکونت خود را در دشت های مرکزی شمال متوقف کرده و به جنوب غربی کشور مهاجرت کردند. از طرفی، در شمال کشور حکومت پادشاهی تامیل در ناللور (Nallur) – نزدیک به جفنای (Jaffna) امروز-  مستقر شد و سلطۀ خود را در طول سال های 1200 تا 1300 گسترش داد.

نیز نگاه کنید به

تاریخ دوران باستان چین؛ تاریخ دوره باستان روسیه؛ تاریخ دوره باستان افغانستان؛ تاریخ دوران باستان مصر؛ تاریخ دوره باستان لبنان؛ تاریخ دوره باستان کوبا؛ تاریخ دوره باستان تونس؛ تاریخ دوره باستان سنگال؛ تاریخ دوره باستان سیرالئون؛ تاریخ دوره باستان قطر؛ تاریخ دوره باستان اتیوپی؛ تاریخ دوره باستان اردن؛ تاریخ دوره باستان آرژانتین؛ تاریخ دوره باستان اوکراین؛ تاریخ دوره باستان زیمبابوه؛ تاریخ دوره باستان ساحل عاج؛ تاریخ دوره باستان سودان؛ تاریخ دوره باستان سوریه؛ تاریخ دوره باستان فرانسه؛ تاریخ دوره باستان تایلند؛ تاریخ دوره باستان مالی؛ تاریخ دوره باستان گرجستان؛ تاریخ دوره باستان تاجیکستان؛ تاریخ دوره باستان قزاقستان