تاریخ دوره باستان کوبا

از دانشنامه ملل

از تاریخ کوبا قبل از دوران کشف، اطلاعات زیادی در دست نیست. فقط می‌توان به این نکته اشاره کرد که این کشور در ۱۲ اکتبر ۱۴۹۲ توسط کریستف کلمب و طی سفر اولش کشف شد. استعمار این کشور در سال ۱۵۱۱ توسط دیه‌گو ولاسکزا (Diego Velázquez)، اولین فرماندار کوبا، آغاز شد و جمعیت بومی آن در طی فقط چند سال همگی از بین رفتند. از تمدن این منطقه می‌توان به تمدن تائینوها (Taino) اشاره کرد که به‌عنوان یکی از تمدن‌های منطقه کارائیب بشمار می‌آمد و در قسمت اعظم جزایر آنتیل کوچک و بزرگ از باهاماس تا پوئرتوریکو که هائیتی، جمهوری دومینیکن، کوبا و جامائیکا را دربرمی‌گرفتند ساکن بودند. تائینوها اولین قبیله‌ای بود که اسپانیایی‌ها با آن‌ها روبه‌رو شدند. طبق مطالعات انجام شده توسط تاریخ‌نگاران، «تائینوها یکی از پیشرفته‌ترین قبایل جزایر آنتیل بودند».[۱]

کلمه تائینو، از زبان آراواک (Arawak) برگرفته شده و به معنی نجیب‌زاده، خوب و منتخب می‌باشد. اسپانیایی‌ها با قدم نهادن در این سرزمین سعی داشتند تا با قبایل بومی ارتباط برقرار کنند و متوجه شدند که این افراد دائما کلمه تائینو را به‌کار می‌بردند، به این خاطر این نام بر آن‌ها ماندگار شد، مردمان این قبیله بسیار آرام بودند و به همین دلیل مهاجمان اسپانیایی را بدون هیچ مقاومتی پذیرا شدند. این مردمان فقط زمانی که اسپانیایی‌ها سعی کردند آن‌ها را به بردگی بکشانند طغیان نمودند.کریستف کلمب در روزنگار خود این افراد را دارای بدنی بلند و باریک و زیبا و با پوستی به رنگ تیره یا زیتونی و موی کوتاه توصیف کرده است. زبانی ملایم و همیشه لبخند به لب داشتند.[۲]

بومی‌های این منطقه تصور می‌کردند اسپانیایی‌ها خدایان آن‌ها و جاودانه هستند، به همین خاطر جرات طغیان علیه آن‌ها را نداشتند. آن‌ها پس از این‌که متوجه شدند که اسپانیایی‌ها قصد بردگی آنان را دارند و از جانب خدایان‌شان نیامده‌اند، طغیان کردند از آن بومی‌ها، بسیاری در این رویارویی‌ها از بین رفتند و بسیاری دیگر نیز بر اثر کارهای دشوار در دوران بردگی جان خود را از دست دادند. از بومی‌های تائینو تقریبا هیچ اثری باقی نمانده است.

پس از کشف سرزمین‌های جدید، پادشاهان کاتولیک (Reyes Católicos) اسپانیا؛ ایزابل اول (Isabel I de Castilla) و فرناندوی دوم (Fernando II de Aragón) ؛ بسیار علاقه‌مند بودند تا با عنوانی قانونی حق تسخیر و استعمار سرزمین‌های تازه کشف شده را از آن خود نمایند. نگرانی اصلی آن‌ها، جاه‌طلبی و کشورگشایی پرتغال بود. پس از یک سری مذاکرات، هر دو کشور معاهده توردسییاس (Tratado de Tordesillas) را در سال ۱۴۹۴ امضا کردند. طبق این معاهده، با خطی از شمال به جنوب مشخص کردند که سرزمین‌های واقع در غرب این خط متعلق به اسپانیا می‌شود و کشورهای واقع در شرق، به پرتغال تعلق خواهندداشت. با قبول این معاهده، اسپانیا ندانسته برزیل را، که مدتی بعد در سال ۱۵۰۰ کشف شد، به پرتغال می‌بخشید.

به‌طورکلی، کریستف کلمب بین سال‌های ۱۴۹۲ و ۱۵۰۴ چهار سفر به دنیای جدید انجام داد. در این سفرها، وی موفق به کشف جزایر اصلی دریای کارائیب، ساحل ونزوئلا و ساحل کارائیبی آمریکای مرکزی، از هندوراس کنونی تا پاناما شد. وی اولین سیستم استعماری اسپانیا را در لااسپانیولا (La Española) که اکنون هائیتی و جمهوری دومینیکن می‌باشد به راه انداخت. سپس در کوبا مستقر شد و از این کشور توانست به دیگر کشورهای آمریکای لاتین برسد و به تسخیر و استعمار سرزمین‌های کشف شده بپردازد.

از سال ۱۵۳۷ اسپانیا سیستم کشتیرانی خود را به راه انداخت تا بتواند کشتی‌های خود را از حمله دزدان دریایی محافظت نماید، از این‌رو، شهر هاوانا به بندری اجباری برای توقف کشتی‌هایی تبدیل شد که میان آمریکا و اسپانیا در سفر بودند. این امر، وضعیت مطلوبی را برای این جزیره به ارمغان آورد که نمایانگر اهمیت استراتژیک آن در ورودی دریای کارائیب بود. در قرن هیجدهم، کوبا دو محصول تنباکو و به‌خصوص شکر را به صادراتش افزود، چراکه این دو محصول در اروپا تقاضای زیادی داشت. از طرفی، صنعت شکر باعث ورود خیل عظیمی از بردگان سیاه از آفریقا شد که از آن زمان به بعد بخش قابل توجهی از جمعیت کوبا را تشکیل داده‌اند. در ماه آگوست سال ۱۷۶۲ یک کشتی انگلیسی توانست هاوانا را تصرف نماید. این تصرف فقط ۱۱ ماه به طول انجامید، اما اقتصاد جزیره را به‌طور ریشه‌ای تغییر داد، به‌عنوان مثال، محدودیت‌های تجاری که توسط دولت اسپانیا تحمیل شده بود همگی برچیده شدند و هاوانا به بندری باز برای تجارت بین‌المللی تبدیل شد. اگرچه اسپانیا توانست پایتخت کوبا؛ هاوانا؛ را در جولای ۱۷۶۳ به ازای بخشیدن فلوریدا به انگلستان بازپس گیرد، بسیاری از این محدودیت‌ها مجددا توسط دولت اسپانیا برقرار نشدند، در این سال‌ها روابط بازرگانی میان کوبا و مستعمرات انگلستان در منطقه آمریکای شمالی به‌طور قابل توجهی افزایش یافت، چراکه اسپانیا که متحد فرانسه و دشمن انگلستان بود، هیچ مانعی در برابر تجارت با سرزمین‌هایی که سعی داشتند تا استقلال خود را از انگلستان کسب نمایند و بعدها ایالات‌متحده آمریکا را تشکیل دادند، قرار نداد.

زمانی که کوبا در قرن نوزدهم به اولین صادرکننده شکر در جهان تبدیل شد و تولید قهوه را به‌طور قابل توجهی افزایش داد، از موقعیت بسیار مطلوب‌تری از لحاظ اقتصادی و اجتماعی برخوردار شد. لازم به ذکر است که در این دوران، مستعره‌های دیگر اسپانیا در آمریکا با موفقیت در حال جنگ‌های استقلال‌طلبانه علیه اسپانیا بودند.در عوض، کوبا تا سال ۱۸۹۸ همچنان مستعمره اسپانیا باقی ماند. به توجه به موقعیت جزیره‌ای کوبا و این‌که اسپانیا حدود ۴۰۰۰۰ سرباز خود را در آنجا نگه داشته بود، کنترل این جزیره برایش بسیار سهل می‌نمود[۳] [۴].

نیز نگاه کنید به

تاریخ دوران باستان چین؛ تاریخ دوره باستان روسیه؛ تاریخ دوره باستان افغانستان؛ تاریخ دوران باستان مصر؛ تاریخ دوره باستان لبنان؛ تاریخ دوره باستان تونس؛ تاریخ دوره باستان سنگال؛ تاریخ دوره باستان سیرالئون؛ تاریخ دوره باستان قطر؛ تاریخ دوره باستان اتیوپی؛ تاریخ دوره باستان اردن؛ تاریخ دوره باستان آرژانتین؛ تاریخ دوره باستان اوکراین؛ تاریخ دوره باستان زیمبابوه؛ تاریخ دوره باستان ساحل عاج؛ تاریخ دوره باستان سودان؛ تاریخ دوره باستان سوریه؛ تاریخ دوره باستان فرانسه؛ تاریخ دوره باستان تایلند؛ تاریخ دوره باستان مالی؛ تاریخ دوره باستان گرجستان؛ تاریخ دوره باستان تاجیکستان؛ تاریخ دوره باستان قزاقستان؛ تاریخ دوره باستان سریلانکا

کتابشناسی

  1. Naranjo Orovio, C. (2009). Historia de las Antillas. Volu-men I. Historia de Cuba, P53
  2. .Cristóbal, C. (2001). Diario del descubrimiento, P75
  3. De Andueza, J. (2011). Isla de Cuba pintoresca, histórica, política, literaria, mercantil e industrial; recuerdos, apuntes, impresiones de dos épocas. British Library, Historical Print Editions, P303
  4. حق روستا، مریم (1397). جامعه و فرهنگ کوبا. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی، ص35-39.