آموزش عالی اردن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
در نیمه دوم دهه 80 تعداد دانشکده‌ها از نظر کمی به سرعت افزایش یافت به طوری که به 52 دانشکده در بخش شرقی رسید. از این تعداد 12 دانشکده مربوط به وزارت آموزش عالی، 16 دانشکده مربوط به وزارت خانه‌ها و ادارات دولتی، 2 دانشکده برای خبرگزاری الغوث و 22 دانشکده مربوط به بخش خصوصی است. 31 دانشکده از مجموع 52 دانشکده در شهر عمان، 6 دانشکده در شهر زرقا و 11 دانشکده در شهر اربد تاسیس شده‌است. در هر یک از استان‌های بلقا، مفرق، الکرک، طفیله و معان نیز یک دانشکده وجود داشت<ref>.التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۴</ref>. تعداد دانشجویان آن‌ها نیز بالغ بر 27.966 نفر گردید. تعداد دانشکده‌ها در بخش غربی به 14 دانشکده و تعداد دانشجویان بر طبق آمار سال 1985 به 5635 دانشجو رسید. | در نیمه دوم دهه 80 تعداد دانشکده‌ها از نظر کمی به سرعت افزایش یافت به طوری که به 52 دانشکده در بخش شرقی رسید. از این تعداد 12 دانشکده مربوط به وزارت آموزش عالی، 16 دانشکده مربوط به وزارت خانه‌ها و ادارات دولتی، 2 دانشکده برای خبرگزاری الغوث و 22 دانشکده مربوط به بخش خصوصی است. 31 دانشکده از مجموع 52 دانشکده در شهر عمان، 6 دانشکده در شهر زرقا و 11 دانشکده در شهر اربد تاسیس شده‌است. در هر یک از استان‌های بلقا، مفرق، الکرک، طفیله و معان نیز یک دانشکده وجود داشت<ref>.التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۴</ref>. تعداد دانشجویان آن‌ها نیز بالغ بر 27.966 نفر گردید. تعداد دانشکده‌ها در بخش غربی به 14 دانشکده و تعداد دانشجویان بر طبق آمار سال 1985 به 5635 دانشجو رسید. | ||
جدول شماره | جدول شماره 1. مؤسسات تربیت معلم و دانشکده‌های [[اردن]] در بخش شرقی 1985 | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|شماره | |شماره | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۶۴: | ||
|1984 | |1984 | ||
|اربد | |اربد | ||
|}جدول شماره | |}جدول شماره 2. دانشکده های اردن | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|شماره | |شماره | ||
| خط ۳۰۰: | خط ۳۰۰: | ||
|}<ref>.التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۹-۱۴۸</ref> | |}<ref>.التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۹-۱۴۸</ref> | ||
جدول شماره | جدول شماره 3. موسسات تربیت معلم و دانشکده‌های [[اردن]] در بخش غربی 1985 | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|شماره | |شماره | ||
| خط ۳۹۸: | خط ۳۹۸: | ||
تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی در سال 1984 تا 1985، در گروه سنی 24-20 سال حدود 23 درصد بوده‌است که در سال 1990 تا 1991 به 27 درصد رسیده است<ref>.التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۲۵</ref>. آخرین آمار به روایت کتاب سال 2013 بدین شرح است<ref>Year Book 2013, Department of statistics, p. 163</ref>. کشور [[اردن]] با وجود مساحت و جمعیت کم به دلیل در اختیار داشتن نظام آموزشی عالی نوین در زمره کشورهای عربی پیشرفته از لحاظ علمی قرار دارد. | تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی در سال 1984 تا 1985، در گروه سنی 24-20 سال حدود 23 درصد بوده‌است که در سال 1990 تا 1991 به 27 درصد رسیده است<ref>.التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۲۵</ref>. آخرین آمار به روایت کتاب سال 2013 بدین شرح است<ref>Year Book 2013, Department of statistics, p. 163</ref>. کشور [[اردن]] با وجود مساحت و جمعیت کم به دلیل در اختیار داشتن نظام آموزشی عالی نوین در زمره کشورهای عربی پیشرفته از لحاظ علمی قرار دارد. | ||
جدول شماره | جدول شماره 4. تعداد کادر دانشگاهی در دانشگاه‌های [[اردن]] براساس نام دانشگاه و سطح علمی2012/2013 | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|دانشگاه | |دانشگاه | ||
| خط ۶۴۵: | خط ۶۴۵: | ||
|}<ref>Year Book 2013, Department of statistics, p. 169</ref> | |}<ref>Year Book 2013, Department of statistics, p. 169</ref> | ||
جدول شماره | جدول شماره 5. تعداد دانشجویان دانشگاه‌ها براساس سیستم نظارتی و برنامه تحصیلی و جنسیت | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| rowspan="2" |برنامه | | rowspan="2" |برنامه | ||
| خط ۸۳۶: | خط ۸۳۶: | ||
|28865 | |28865 | ||
|15509 | |15509 | ||
|}جدول شماره | |}جدول شماره 6. تعداد مدرسان در دانشگاه‌های [[اردن]] براساس درجه علمی و جنس | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|درجه علمی‌و جنسیت | |درجه علمی‌و جنسیت | ||
| خط ۹۸۸: | خط ۹۸۸: | ||
همچنین هیچ یک از دانشگاه‌های [[اردن]] رایگان نمی‌باشد و حتی دانشجویان اردنی که در دانشگاه‌های دولتی تحصیل می‌کنند مجبور به پرداخت شهریه هستند <ref>خبرگزاری فارس ۸۸/۱۲/۱۷</ref>. | همچنین هیچ یک از دانشگاه‌های [[اردن]] رایگان نمی‌باشد و حتی دانشجویان اردنی که در دانشگاه‌های دولتی تحصیل می‌کنند مجبور به پرداخت شهریه هستند <ref>خبرگزاری فارس ۸۸/۱۲/۱۷</ref>. | ||
جدول شماره | جدول شماره 7. تعداد دانشکده‌های [[اردن]] در بخش شرقی در سال 1988 | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| rowspan="2" |دانشکده‌ها | | rowspan="2" |دانشکده‌ها | ||
| خط ۱٬۰۵۳: | خط ۱٬۰۵۳: | ||
|}<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 153</ref> | |}<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 153</ref> | ||
جدول شماره | جدول شماره 8. تعداد دانشکده‌های [[اردن]] در بخش غربی در سال 1988 | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| rowspan="2" |دانشکده‌ها | | rowspan="2" |دانشکده‌ها | ||
| خط ۱٬۱۰۴: | خط ۱٬۱۰۴: | ||
تعداد دانشگاه‌های رسمی(الجامعات الرسمیــة) تا سال 1997 حدود 7 دانشگاه بوده‌است. به اضافه دانشکده مهندسی عمان و دانشکده دعوت و اصول دین . حدود 52 دانشکده دولتی و خصوصی نیز دارد. تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه‌های اردن بر حسب برنامه تحصیلی سال 2012/2013 <ref>Year Book 2013, Department of statistics, p. 163</ref> و تعداد دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های [[اردن]] بر حسب رشته و دانشگاه در جدول زیر نشان داده شده است: | تعداد دانشگاه‌های رسمی(الجامعات الرسمیــة) تا سال 1997 حدود 7 دانشگاه بوده‌است. به اضافه دانشکده مهندسی عمان و دانشکده دعوت و اصول دین . حدود 52 دانشکده دولتی و خصوصی نیز دارد. تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه‌های اردن بر حسب برنامه تحصیلی سال 2012/2013 <ref>Year Book 2013, Department of statistics, p. 163</ref> و تعداد دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های [[اردن]] بر حسب رشته و دانشگاه در جدول زیر نشان داده شده است: | ||
جدول شماره | جدول شماره 9. تعداد دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های [[اردن]] بر حسب رشته و دانشگاه | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|برنامه | |برنامه | ||
| خط ۱٬۳۲۱: | خط ۱٬۳۲۱: | ||
|52 | |52 | ||
|18 | |18 | ||
|}جدول شماره | |}جدول شماره 10. تعداد دانشجویان دکتری دانشگاه‌های دولتی [[اردن]] بر حسب تخصص و دانشگاه | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| rowspan="2" |تخصص | | rowspan="2" |تخصص | ||
| خط ۱٬۴۸۰: | خط ۱٬۴۸۰: | ||
دولت [[اردن]] به بخش خصوصی برای تاسیس دانشگاه با هدف سودآوری اجازه داده است؛ این دانشگاه‌های خصوصی را شرکت‌هایی اداره می‌کنند که مالکیت‌شان را دارا می‌باشند. اولین دانشگاه خصوصی [[اردن]] در سال تحصیلی 1990 تا 1991 تاسیس شد. تعداد دانشگاه‌های خصوصی تا سال 1996 تا 1997 به 13 دانشگاه می‌رسد که در آن‌ها حدود 32 هزار دانشجو تحصیل می‌کنند<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 7</ref>. | دولت [[اردن]] به بخش خصوصی برای تاسیس دانشگاه با هدف سودآوری اجازه داده است؛ این دانشگاه‌های خصوصی را شرکت‌هایی اداره می‌کنند که مالکیت‌شان را دارا می‌باشند. اولین دانشگاه خصوصی [[اردن]] در سال تحصیلی 1990 تا 1991 تاسیس شد. تعداد دانشگاه‌های خصوصی تا سال 1996 تا 1997 به 13 دانشگاه می‌رسد که در آن‌ها حدود 32 هزار دانشجو تحصیل می‌کنند<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 7</ref>. | ||
=== مشکلات آموزش عالی در اردن === | |||
*افزایش سریع تعداد دانشجویان<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 26</ref>؛ | *افزایش سریع تعداد دانشجویان<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 26</ref>؛ | ||
*دشواری و یکنواختی در دروس و برنامه‌های دانشگاهی<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 27</ref>؛ | *دشواری و یکنواختی در دروس و برنامه‌های دانشگاهی<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 27</ref>؛ | ||
| خط ۱٬۴۸۶: | خط ۱٬۴۸۷: | ||
*عدم توازن و هماهنگی بین تحصیلات دانشگاهی و نیازهای بازار کار؛ | *عدم توازن و هماهنگی بین تحصیلات دانشگاهی و نیازهای بازار کار؛ | ||
*استفاده زیاد از فناوری جدید و تکیه بر آن (این امر نیاز به تغییر در روش و اسلوب موسسات مختلف دارد تا توازنی ایجاد گردد) <ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 28</ref>. | *استفاده زیاد از فناوری جدید و تکیه بر آن (این امر نیاز به تغییر در روش و اسلوب موسسات مختلف دارد تا توازنی ایجاد گردد) <ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 28</ref>. | ||
=== فلسفه آموزش عالی در [[اردن]] === | |||
*همه اردنیان در حقوق سیاسی و اقتصادی و اجتماعی با هم برابرند؛ | *همه اردنیان در حقوق سیاسی و اقتصادی و اجتماعی با هم برابرند؛ | ||
*التزام به روش علمی؛ | *التزام به روش علمی؛ | ||
| خط ۱٬۴۹۴: | خط ۱٬۴۹۶: | ||
*مشارکت سیاسی و اجتماعی در چارچوب نظام دموکراسی حق همه افراد است؛ | *مشارکت سیاسی و اجتماعی در چارچوب نظام دموکراسی حق همه افراد است؛ | ||
*التزام به آزادی افراد و کرامت آنان <ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 32</ref>. | *التزام به آزادی افراد و کرامت آنان <ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 32</ref>. | ||
=== اهداف آموزش عالی در [[اردن]] === | |||
در ماده 3 از قانون آموزش عالی شماره 28 در سال 1985 آمده است که آموزش عالی در [[اردن]] اهداف زیر را دنبال می‌کند: | در ماده 3 از قانون آموزش عالی شماره 28 در سال 1985 آمده است که آموزش عالی در [[اردن]] اهداف زیر را دنبال می‌کند: | ||
*ساختن هموطنان با ایمان، مفتخر به وطن ، دارای روح مسئولیت‌پذیری ، آگاه از میراث [[اردن]] و تمدن آن و افتخار به آن و آگاهی از مسائل انسانی و پیشرفت‌های آن<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 35</ref>؛ | *ساختن هموطنان با ایمان، مفتخر به وطن ، دارای روح مسئولیت‌پذیری ، آگاه از میراث [[اردن]] و تمدن آن و افتخار به آن و آگاهی از مسائل انسانی و پیشرفت‌های آن<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 35</ref>؛ | ||
| خط ۱٬۵۱۴: | خط ۱٬۵۱۷: | ||
*مدت تحصیل در مقطع دکتری 36 ماه (3 سال) است که می‌تواند حداکثر تا 60 ماه طول بکشد<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 63</ref>. | *مدت تحصیل در مقطع دکتری 36 ماه (3 سال) است که می‌تواند حداکثر تا 60 ماه طول بکشد<ref>التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 63</ref>. | ||
*متقاضیان شرکت در مقطع دکتری حتما باید مدرک کارشناسی ارشد را با امتیاز خیلی خوب دریافت کرده باشند<ref>پادشاهی [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 اردن]، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 25</ref>. | *متقاضیان شرکت در مقطع دکتری حتما باید مدرک کارشناسی ارشد را با امتیاز خیلی خوب دریافت کرده باشند<ref>پادشاهی [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 اردن]، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 25</ref>. | ||
=== تحصیلات غیر دانشگاهی پس از دوره متوسطه (بخش فنی - حرفه‌ای) === | |||
تحصیلات غیر دانشگاهی و حرفه‌ای در کالج‌های محلی ارائه می‌شود و تمامی‌کسانی که دارای هر نوع گواهی اتمام آموزش متوسطه سراسری هستند می‌توانند در آن شرکت نمایند. برنامه درسی دو یا سه ساله شامل حوزه‌های متنوعی از قبیل هنر، علوم، مدیریت، اداره اقتصادی و مهندسی است. از سال 1997، تمامی‌کالج‌های محلی تحت نظارت دانشگاه کاربردی البلقاء می‌باشند. دانشجویان در پایان دوره دو یا سه ساله موظف به گذراندن آزمون جامع هستند به دانشجویانی که‌این امتحان را با موفقیت پشت سر می‌گذارند مدرک دیپلم / فوق دیپلم اعطا می‌شود<ref>پادشاهی [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 اردن]، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 24</ref>. | تحصیلات غیر دانشگاهی و حرفه‌ای در کالج‌های محلی ارائه می‌شود و تمامی‌کسانی که دارای هر نوع گواهی اتمام آموزش متوسطه سراسری هستند می‌توانند در آن شرکت نمایند. برنامه درسی دو یا سه ساله شامل حوزه‌های متنوعی از قبیل هنر، علوم، مدیریت، اداره اقتصادی و مهندسی است. از سال 1997، تمامی‌کالج‌های محلی تحت نظارت دانشگاه کاربردی البلقاء می‌باشند. دانشجویان در پایان دوره دو یا سه ساله موظف به گذراندن آزمون جامع هستند به دانشجویانی که‌این امتحان را با موفقیت پشت سر می‌گذارند مدرک دیپلم / فوق دیپلم اعطا می‌شود<ref>پادشاهی [https://wikimelal.ir/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86 اردن]، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 24</ref>. | ||
=== تربیت معلم تربیت معلم‌های مدارس پیش دبستانی و دبستانی === | |||
مدرسان مقاطع ابتدایی باید دارای مدرک کارشناسی باشند. مدرسان مقطع متوسطه باید دارای مدرک کارشناسی و مدرک آموزش عالی یک ساله باشند. اساتید مقطع آموزش عالی باید دارای مدرک دکتری (PhD) باشند، اما در برخی موارد داشتن مدرک فوق لیسانس نیز کفایت می‌کند. | مدرسان مقاطع ابتدایی باید دارای مدرک کارشناسی باشند. مدرسان مقطع متوسطه باید دارای مدرک کارشناسی و مدرک آموزش عالی یک ساله باشند. اساتید مقطع آموزش عالی باید دارای مدرک دکتری (PhD) باشند، اما در برخی موارد داشتن مدرک فوق لیسانس نیز کفایت می‌کند. | ||
=== آموزش عالی از راه دور === | |||
این نوع آموزش در واحد تازه تاسیس دانشگاه آزاد عرب ارائه می‌شود. | این نوع آموزش در واحد تازه تاسیس دانشگاه آزاد عرب ارائه می‌شود. | ||
آموزش مادام العمر در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی، کالج‌های محلی دولتی و خصوصی، موسسه اداره دولتی اردن، مرکز جغرافیای اردن و انجمن علوم پادشاهی و دیگر موسسات ارائه می‌شود. رشته‌هایی که تدریس می‌شود شامل مهندسی، صنایع، کشاورزی، زبان‌های خارجی، علوم کامپیوتر، مطالعات منشی گری، تربیت بدنی و دیگر رشته‌هایی است که برای نیازهای داخلی اردن مفید است. این دوره‌ها معمولا از یک هفته تا شش ماه طول می‌کشد و به دانشجویان در پایان دوره گواهی قبولی اعطا می‌شود. شرایط لازم با توجه به رشته ارائه شده و سطح آن متغیر است. برخی از این رشته‌ها برای حرفه‌هایی خاص طراحی شده که در آن صورت کسب تجارب حرفه‌ای در رشته مربوطه برای گذراندن دوره‌ها الزامی‌است<ref>پادشاهی [[اردن]]، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 26</ref>. | === آموزش عالی مادام العمر === | ||
آموزش مادام العمر در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی، کالج‌های محلی دولتی و خصوصی، موسسه اداره دولتی اردن، مرکز جغرافیای اردن و انجمن علوم پادشاهی و دیگر موسسات ارائه می‌شود. رشته‌هایی که تدریس می‌شود شامل مهندسی، صنایع، کشاورزی، زبان‌های خارجی، علوم کامپیوتر، مطالعات منشی گری، تربیت بدنی و دیگر رشته‌هایی است که برای نیازهای داخلی اردن مفید است. این دوره‌ها معمولا از یک هفته تا شش ماه طول می‌کشد و به دانشجویان در پایان دوره گواهی قبولی اعطا می‌شود. شرایط لازم با توجه به رشته ارائه شده و سطح آن متغیر است. برخی از این رشته‌ها برای حرفه‌هایی خاص طراحی شده که در آن صورت کسب تجارب حرفه‌ای در رشته مربوطه برای گذراندن دوره‌ها الزامی‌است<ref>پادشاهی [[اردن]]، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 26</ref><ref>لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ [[اردن]]. تهران: [https://www.icro.ir/ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی](در دست انتشار)</ref>. | |||
== نیز نگاه کنید به == | == نیز نگاه کنید به == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۵۵
تا سال 1951 ادامه تحصیل پس از مقطع دبیرستان در اردن امر شایعی نبود. دانش‌آموزان پس از اتمام تحصیلات دبیرستان برای ادامه تحصیل به خارج از اردن می‌رفتند. تعداد دانشجویان اردنی که در دانشگاه‌های خارج از اردن تحصیل می‌کردند در سال 1948 میلادی 233 دانشجو بودند که 34 نفر از آن‌ها در سوریه، 32 نفر در عراق، 48 نفر در لبنان، 119 نفر در مصر تحصیل می‌کردند. در سال 1961 تعداد دانشجویان اردنی در خارج از کشور حدود 6000 دانشجو بود[۱].
گام‌های اولیه ایجاد موسسات آموزش عالی در اردن پس از وحدت کرانه شرقی و غربی در سال 1951 با افتتاح تربیت معلم در دانشکده «الحسین» اتفاق افتاد. در دانشکده تربیت معلم پس از مرحله دبیرستان دانشجویان به مدت یک سال تحصیل می‌کردند و سپس آماده اشتغال در حرفه معلمی می‌شدند. گروه اول دانشجویان آن در سال 1951 و گروه دوم در سال 1952 فارغ التحصیل شدند.
سپس وزارت آموزش و پرورش، دارالمعلمات (تربیت معلم زنان) را در رام الله در سال 1952-1953 تاسیس کرد. دارالمعلمات وظیفه داشت معلمانی را برای آموزش کودکان مراحل ابتدایی و راهنمایی آماده کند. تعداد دانشجویان کلیه دانشکده‌ها در سال 1952/1953 حدود 46 نفر بود که از این تعداد 17 نفر دختر بودند. این میزان در سال تحصیلی 1957/1958 افزایش یافت و به 297 دانشجو رسید که 102 نفر از آن‌ها دختر بودند. تعداد مراکز تربیت معلم و دارالمعلمات تا سال 1962 حدود 11 شامل که 3 مرکز ویژه بانوان و بقیه ویژه مردان بود. در این سال اولین دانشگاه اردن تاسیس شد[۲].
در سال تحصیلی 1962/1963 تعداد دانشجویان همه دانشکده‌ها به 1011 نفر رسید که 141 نفر از آنان دختر بودند.این تعداد در سال 1968/1969 به 1037 دانشجو رسید که 252 نفر از آنان دختر بودند که به دلیل جنگ حزیران سال 1967 و اشغال بخش غربی اردن توسط اسراییل بود. در سال 1980 وزارت آموزش و پرورش تصمیم گرفت تا تربیت معلم‌ها را به دانشکده تبدیل کند، به‌این ترتیب مدت تحصیل در آن‌ها به دو سال افزایش یافت[۳]. تعداد دانشجویان در سال 1979/1980 افزایش قابل‌توجهی یافت که حدود 54/72 درصد از این تعداد مربوط به موسسات وزارت آموزش پرورش و وزارت خانه‌های دیگر است. از این تعداد 38/80 درصد مربوط به موسسات بخش خصوصی و حدود 6/47 درصد آنان مربوط به موسسات خبرگزاری UNRWA است[۴].
در نیمه دوم دهه 80 تعداد دانشکده‌ها از نظر کمی به سرعت افزایش یافت به طوری که به 52 دانشکده در بخش شرقی رسید. از این تعداد 12 دانشکده مربوط به وزارت آموزش عالی، 16 دانشکده مربوط به وزارت خانه‌ها و ادارات دولتی، 2 دانشکده برای خبرگزاری الغوث و 22 دانشکده مربوط به بخش خصوصی است. 31 دانشکده از مجموع 52 دانشکده در شهر عمان، 6 دانشکده در شهر زرقا و 11 دانشکده در شهر اربد تاسیس شده‌است. در هر یک از استان‌های بلقا، مفرق، الکرک، طفیله و معان نیز یک دانشکده وجود داشت[۵]. تعداد دانشجویان آن‌ها نیز بالغ بر 27.966 نفر گردید. تعداد دانشکده‌ها در بخش غربی به 14 دانشکده و تعداد دانشجویان بر طبق آمار سال 1985 به 5635 دانشجو رسید.
جدول شماره 1. مؤسسات تربیت معلم و دانشکده‌های اردن در بخش شرقی 1985
| شماره | اسم دانشکده | سال تأسیس | استان |
| دانشکده‌های وزارت آموزش عالی | |||
| 1 | کلیه عمان | 1952 | عمان |
| 2 | کلیه حواره | 1956 | اربد |
| 3 | کلیه عجلون | 1964 | اربد |
| 4 | کلیه الامیره عالیه | 1972 | عمان |
| 5 | کلیه عمان للمهن الهندسیة | 1972 | عمان |
| 6 | کلیه الشوبک | 1974 | معان |
| 7 | السلط | 1975 | بلقا |
| 8 | اربد | 1978 | اربد |
| 9 | الکرک | 1979 | الکرک |
| 10 | الزرقا | 1980 | زرقا |
| 11 | کلیة الفندقیة | 1981 | عمان |
| 12 | کلیة الحصن للمهن الهندسیة | 1981 | اربد |
| دانشکده‌های سایر وزارتخانه‌ها
و ادارات دولتی |
|||
| 1 | کلیة التمریض | 1953 | عمان |
| 2 | کلیة الامیره منی للتمریض | 1961 | عمان |
| 3 | المعهد التعاونی | 1963 | عمان |
| 4 | اکادیمیه الطیران الملکیه | 1963 | عمان |
| 5 | مرکز التدریب الاحصائی | 1964 | عمان |
| 6 | کلیه الخدمه الاجتماعیه | 1965 | عمان |
| 7 | معهد الدراسات المصرفیه | 1970 | عمان |
| 8 | کلیه العلوم الاسلامیه | 1972 | عمان |
| 9 | معهد الملکه نور للطیران | 1972 | عمان |
| 10 | معهد المهن الطیبه المساعده | 1973 | عمان |
| 11 | المرکز الجغرافی الاردنی | 1975 | عمان |
| 12 | معهد المهن الطیبه المساعده | 1979 | اربد |
| 13 | کلیه الاتصالات السلکیه واللاسلکیه | 1982 | عمان |
| 14 | کلیه التمریض | 1984 | اربد |
| 15 | کلیه التمریض | 1984 | زرقا |
| 16 | کلیه التکنولوجیا/ جامعه الیرموک | 1984 | اربد |
جدول شماره 2. دانشکده های اردن
| شماره | اسم دانشکده | سال تأسیس | استان |
| دانشکده‌های خبرگزاری بین‌المللی الغوث | |||
| 1 | کلیه وادی السیر | 1960 | عمان |
| 2 | کلیه تدریب عمان | 1971 | عمان |
| دانشکده‌های خصوصی | |||
| 1 | کلیه القادسیه | 1967 | عمان |
| 2 | الکلیه العربیه | 1975 | عمان |
| 3 | کلیه الامیره سمیه | 1977 | عمان |
| 4 | کلیه الخوارزمی | 1978 | عمان |
| 5 | الکلیه الجامعیه المتوسطه | 1979 | عمان |
| 6 | کلیه الاندلس | 1979 | عمان |
| 7 | کلیه الامیره علیا | 1979 | عمان |
| 8 | کلیه حطین | 1979 | عمان |
| 9 | کلیه الزرقا الاهلیه | 1979 | عمان |
| 10 | کلیه المجتمع الاسلامی | 1979 | زرقا |
| 11 | کلیه ابن خلدون | 1979 | زرقا |
| 12 | کلیه الرازی | 1979 | اربد |
| 13 | کلیه الامیره ثروت | 1980 | عمان |
| 14 | کلیه المجتمع العربی | 1980 | عمان |
| 15 | الکلیه الوطنیه | 1980 | عمان |
| 16 | کلیه القدس | 1980 | عمان |
| 17 | کلیه البترا | 1980 | زرقا |
| 18 | کلیه جرش | 1980 | اربد |
| 19 | کلیه المجتمع الاردنی | 1981 | عمان |
| 20 | کلیه قرطبه | 1981 | زرقا |
| 21 | کلیه غرناطه | 1981 | اربد |
| 22 | کلیه المفرق | 1985 | مفرق |
جدول شماره 3. موسسات تربیت معلم و دانشکده‌های اردن در بخش غربی 1985
| شماره | اسم دانشکده | سال تأسیس | استان |
| دانشکده‌های وزارت
آموزش عالی |
|||
| 1 | کلیه رام الله للبنات | 1952 | القدس |
| 2 | کلیه العروب/الخلیل | 1958 | الخلیل |
| 3 | کلیة طولکرم | 1960 | نابلس |
| 4 | کلیة الامة/رام الله | 1983 | القدس |
| دانشکده‌های وزارت
اوقاف اسلامی |
|||
| 1 | کلیــة العلوم الاسلامیــة/القدس | 1975 | القدس |
| 2 | کلیــة العلوم الاسلامیــة/قلقیلیــة | 1978 | نابلس |
| دانشکده‌های خبرگزاری بین‌المللی الغوث | |||
| 1 | کلیــة التدریب المهنی/قلندیا | 1953 | القدس |
| 2 | کلیه رام الله للمعلمین | 1960 | القدس |
| 3 | کلیــة تدریب الفتیات | 1962 | القدس |
| دانشکده‌های خصوصی | |||
| 1 | کلیــة النجاح الوطنیــة | 1965 | نابلس |
| 2 | کلیه الخلیل الهندسیه | 1978 | الخلیل |
| 3 | الکلیــة الابراهیمیــة/القدس | 1983 | القدس |
| 4 | کلیــة الروضــة للعلوم المهنیــة | 1983 | نابلس |
| 5 | کلیــة المجتمع العصریــة | 1983 | القدس |
آموزش عالی اردن در خلال دهه‌های اخیر پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته است. این پیشرفت در زمینه‌های تعداد دانشجو، تعداد اعضای هیئت علمی، کارمندان دانشگاه‌ها و میزان بودجه بوده‌است[۷]. تعداد دانشجویان در دانشکده‌های بخش شرقی از 27966 نفر در سال تحصیلی 1984 تا 1985 به 37632 نفر در سال 1989 تا 1990 رسید. سپس رو به کاهش نهاد و در سال 1994 تا 1995 به 22471 نفر رسید. تعداد دانشجویان دانشگاه‌های رسمی از 25929 نفر در سال 1984 تا 1985 به 70546نفر در سال 1994 تا 1995 افزایش پیداکرده است[۸].
تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی در سال 1984 تا 1985، در گروه سنی 24-20 سال حدود 23 درصد بوده‌است که در سال 1990 تا 1991 به 27 درصد رسیده است[۹]. آخرین آمار به روایت کتاب سال 2013 بدین شرح است[۱۰]. کشور اردن با وجود مساحت و جمعیت کم به دلیل در اختیار داشتن نظام آموزشی عالی نوین در زمره کشورهای عربی پیشرفته از لحاظ علمی قرار دارد.
جدول شماره 4. تعداد کادر دانشگاهی در دانشگاه‌های اردن براساس نام دانشگاه و سطح علمی2012/2013
| دانشگاه | بکالوروپوس
B.Sc. |
دبلوم عالی
H.Dip. |
ماجستیر
M.A. |
دکتری
Ph.D |
مجموع | مونث |
| دانشگاه اردن | 55 | 2 | 217 | 1181 | 1455 | 422 |
| دانشگاه‌یرموک | 9 | 1 | 228 | 695 | 933 | 196 |
| دانشگاه موتاه | 0 | 0 | 66 | 457 | 523 | 58 |
| علوم و تکنولوژی | 33 | 0 | 127 | 711 | 871 | 221 |
| دانشگاه‌هاشمیه | 0 | 0 | 130 | 444 | 574 | 159 |
| دانشگاه آل البیت | 0 | 0 | 50 | 265 | 315 | 52 |
| دانشگاه کاربردی | 38 | 2 | 142 | 335 | 517 | 118 |
| دانشگاه حسین بن طلال | 3 | 0 | 70 | 227 | 300 | 41 |
| دانشگاه تکنیک تفیلا | 13 | 0 | 58 | 136 | 207 | 28 |
| دانشگاه اردنی - آلمانی | 13 | 1 | 100 | 120 | 234 | 111 |
| دانشگاه الاهلی عمان | 0 | 0 | 47 | 193 | 240 | 73 |
| دانشگاه علوم کاربردی (خصوصی) | 0 | 0 | 79 | 201 | 280 | 90 |
| دانشگاه خصوصی فیلادلفیا | 0 | 0 | 60 | 191 | 251 | 76 |
| دانشگاه اسراء | 0 | 0 | 35 | 162 | 197 | 35 |
| دانشگاه خصوصی پترا | 0 | 0 | 56 | 199 | 255 | 98 |
| دانشگاه خصوصی ال زیتون | 0 | 0 | 74 | 251 | 325 | 100 |
| دانشگاه زرقاء | 0 | 0 | 47 | 206 | 253 | 56 |
| دانشگاه ملی ایربید | 0 | 0 | 8 | 76 | 84 | 14 |
| دانشگاه جراش | 0 | 0 | 24 | 105 | 129 | 21 |
| دانشگاه تکنولوژی پرنسس سمیه | 0 | 0 | 10 | 86 | 96 | 17 |
| آکادمی‌موسیقی اردن | 6 | 0 | 3 | 9 | 18 | 5 |
| دانشکده علوم تربیتی | 0 | 0 | 5 | 40 | 45 | 18 |
| دانشگاه جدارا | 0 | 0 | 26 | 109 | 135 | 27 |
| کالج جهانگردی | 4 | 0 | 9 | 5 | 18 | 10 |
| دانشگاه خاورمیانه | 0 | 0 | 14 | 131 | 145 | 31 |
| دانشگاه عربی عمان | 0 | 0 | 0 | 89 | 89 | 13 |
| دانشگاه عربی آزاد | 0 | 0 | 5 | 37 | 42 | 15 |
| دانشگاه ملی عجلون | 0 | 0 | 24 | 57 | 81 | 10 |
| جمع کل | 174 | 6 | 1714 | 6718 | 8612 | 2115 |
جدول شماره 5. تعداد دانشجویان دانشگاه‌ها براساس سیستم نظارتی و برنامه تحصیلی و جنسیت
| برنامه | دانشگاه کاربردی بلقا | دانشگاه‌های دولتی دیگر | وکاله الغوث | بخش
پیش فروش |
دانشگاه‌های نظامی | جمع کل | ||||||
| جمع | مونث | جمع | مونث | جمع | مونث | جمع | مونث | جمع | مونث | جمع | مونث | |
| زبان‌ها | 0 | 0 | 0 | 0 | 36 | 32 | 836 | 726 | 0 | 0 | 872 | 758 |
| تربیتی | 1999 | 1858 | 0 | 0 | 12 | 12 | 1811 | 1730 | 0 | 0 | 3822 | 3590 |
| مهندسی | 2326 | 280 | 251 | 18 | 668 | 136 | 3627 | 244 | 444 | 0 | 7316 | 3590 |
| کشاورزی | 264 | 75 | 0 | 0 | 0 | 0 | 30 | 4 | 0 | 0 | 294 | 79 |
| پیراپزشکی | 949 | 782 | 1360 | 1188 | 376 | 334 | 1583 | 978 | 637 | 193 | 4905 | 3475 |
| مدیریت مالی | 3182 | 2347 | 0 | 0 | 423 | 357 | 4072 | 2095 | 312 | 0 | 7989 | 4799 |
| مدیریت اطلاعات | 373 | 274 | 0 | 0 | 54 | 49 | 264 | 98 | 20 | 0 | 711 | 421 |
| مدیریت هتل | 212 | 67 | 0 | 0 | 0 | 0 | 507 | 98 | 0 | 0 | 719 | 165 |
| هنرهای کاربردی | 204 | 155 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1322 | 755 | 0 | 0 | 1526 | 910 |
| علوم کاربردی | 481 | 481 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 481 | 481 |
| شریعت و تمدن اسلامی | 91 | 68 | 0 | 0 | 0 | 0 | 139 | 85 | 0 | 0 | 230 | 153 |
| جمع کل | 10081 | 6387 | 1611 | 1206 | 1569 | 920 | 14191 | 6803 | 1413 | 193 | 28865 | 15509 |
جدول شماره 6. تعداد مدرسان در دانشگاه‌های اردن براساس درجه علمی و جنس
| درجه علمی‌و جنسیت | دانشکده‌های دانشگاه کاربردی بلقا | دیگر دانشکده‌های دولتی | دانشکده‌های
UNRWA |
دانشکده‌های خصوصی | دانشکده‌های نظامی | مجموع |
| دکتری | ||||||
| جمع | 350 | 35 | 6 | 94 | 10 | 495 |
| مونث | 76 | 0 | 1 | 21 | 0 | 98 |
| کارشناسی ارشد | ||||||
| جمع | 340 | 30 | 32 | 224 | 38 | 664 |
| مونث | 144 | 16 | 20 | 130 | 4 | 314 |
| فوق دیپلم | ||||||
| جمع | 7 | 5 | 1 | 13 | 2 | 28 |
| مونث | 4 | 2 | 0 | 6 | 2 | 14 |
| کارشناسی | ||||||
| جمع | 121 | 66 | 39 | 222 | 194 | 642 |
| مونث | 61 | 40 | 18 | 143 | 52 | 314 |
| دیپلم متوسطه | ||||||
| جمع | 0 | 23 | 2 | 36 | 62 | 123 |
| مونث | 0 | 6 | 0 | 15 | 3 | 24 |
| دوره دوم | ||||||
| جمع | 0 | 0 | 0 | 6 | 0 | 6 |
| مونث | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 |
| جمع کل | 818 | 159 | 80 | 595 | 306 | 1958 |
| جمع مونث | 285 | 64 | 39 | 316 | 61 | 765 |
در حال حاضر 10 دانشگاه دولتی و 17 دانشگاه خصوصی در مقاطع و تخصص‌های مختلف مشغول فعالیت هستند و تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های اردن بالغ بر 236 هزار دانشجوست که 28 هزار نفر از آنان دانشجویان خارجی هستند. بیشتر اساتید دانشگاه‌های اردن حتی در رشته زبان و ادبیات عربی تحصیل کردگان آمریکا و اروپا هستند و به همین دلیل کشور اردن از لحاظ پذیرش دانشجویان عرب رتبه نخست را در میان کشورهای عربی داراست.
هم اکنون تعدادی دانشگاه خارجی از جمله آمریکایی و اروپایی در این کشور شعبه دارند و سایر دانشگاه‌های اردن نیز توافقنامه‌های همکاری در زمینه‌های علمی با دانشگاه‌های معتبر جهان امضا کرده‌اند. زبان تدریس در دانشگاه‌های اردن در رشته‌های علوم انسانی، عربی و در رشته‌های علوم پایه، مهندسی و پزشکی، انگلیسی می‌باشد ولی در اختیار داشتن مدرک "تافل" انگلیسی شرط اصلی ثبت نام در مقطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکترا) در تمامی رشته‌های تحصیلی می‌باشد. نظام آموزشی در اردن براساس الگوی آمریکایی و انگلیسی طراحی شده و به عنوان مثال در برخی دانشگاه‌های این کشور سقف نمره و معدل 100 و در برخی دانشگاه‌های دیگر 4 می‌باشد.
به دلیل وجود توافقنامه‌های مختلف میان دانشگاه‌های اردن و دانشگاه‌های آمریکایی و اروپایی، کشورهای غربی از نظام آموزشی در این کشور حمایت می‌کنند، از این رو امکانات دانشگاه‌های اردن در سطح امکانات دانشگاه‌های معتبر دنیاست. وجود کتابخانه‌های غنی، دفاتر پستی، بانک، دافتر مسافرتی، زمین‌های ورزشی، نظام یارانه‌ای پیشرفته، سالن‌های مختلف غذاخوری، آزمایشگاه‌های نوین و سرویس رفت و آمد از جمله نقاط قوت دانشگاه‌های اردن محسوب می‌شود. کشور اردن از جمله کشورهای گران دنیاست و تحصیل دانشجویان خارجی در این کشور کوچک بسیار هزینه‌بردار است؛ زیرا علاوه بر هزینه‌های جاری زندگی، دانشجویان خارجی به‌دلیل تحصیل در برنامه بین‌الملل باید چند برابر دانشجویان اردنی شهریه پرداخت نمایند. به عنوان مثال در مقطع تحصیلات تکمیلی هر دانشجوی اردنی به ازای یک واحد درسی مبلغ 125 دلار پرداخت می‌کند ولی این رقم برای دانشجویان خارجی مبلغ 450 دلار می‌باشد.
یکی از بزرگترین مشکلات تحصیل در دانشگاه‌های اردن عدم وجود خوابگاه‌های دانشجویی است و فقط برخی دانشگاه‌های این کشور تعداد محدودی خوابگاه به دانشجویان دختر واگذار می‌کنند و سایر دانشجویان مجبور به اجاره سوئیت و یا آپارتمان در این کشور می‌باشند.
همچنین هیچ یک از دانشگاه‌های اردن رایگان نمی‌باشد و حتی دانشجویان اردنی که در دانشگاه‌های دولتی تحصیل می‌کنند مجبور به پرداخت شهریه هستند [۱۳].
جدول شماره 7. تعداد دانشکده‌های اردن در بخش شرقی در سال 1988
| دانشکده‌ها | استان | |||||||
| عمان | زرقا | بلقا | اربد | مفرق | کرک | معان | مجموع | |
| دانشکده‌های وزارت آموزش عالی | 4 | 1 | 1 | 4 | - | 1 | 1 | 12 |
| دانشکده‌های وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی | 12 | 1 | - | 3 | - | - | - | 16 |
| دانشکده‌های خبرگزاری بین‌المللی UNRWA | 2 | - | - | - | - | - | - | 2 |
| دانشکده‌های خصوصی | 13 | 4 | - | 4 | 1 | - | - | 22 |
| مجموع | 31 | 6 | 1 | 11 | 1 | 1 | 1 | 52 |
جدول شماره 8. تعداد دانشکده‌های اردن در بخش غربی در سال 1988
| دانشکده‌ها | استان | |||
| قدس | نابلس | الخلیل | مجموع | |
| دانشکده‌های وزارت آموزش عالی | 2 | 1 | 1 | 4 |
| دانشکده‌های وزارت اوقاف اسلامی | 1 | 1 | - | 2 |
| دانشکده‌های خبرگزاری بین‌المللی الغوث | 3 | - | - | 3 |
| دانشکده‌های خصوصی | 2 | 2 | 1 | 5 |
| مجموع | 8 | 4 | 2 | 14 |
موسسات تربیت معلم در اردن کار خود را از سال 1952 آغاز کردند. سپس براساس نیازهای جامعه تعداد آن‌ها رو به افزایش نهاد، به گونه‌ای تعداد آن‌ها به 66 موسسه در بخش شرقی و 14 موسسه در بخش غربی رسید. هم چنین 16موسسه برای وزارت آموزش عالی، 18 موسسه برای وزارت خانه‌ها و ادارات دولتی ، 5 موسسه برای خبرگزار UNRWA و 28 موسسه برای بخش خصوصی می‌باشد[۱۵]. فهرست اهم دانشگاه‌های اردن به شرح زیر است:
- دانشگاه اردن که در سال 1962 تاسیس شد؛
- دانشگاه یرموک در استان اربد که در سال 1976 تاسیس شد؛
- دانشگاه موته در استان الکرک که در سال 1981 تاسیس شد؛
- دانشگاه علوم و فناوری در سال 1986 تاسیس شد؛
- دانشکده مهندسی امان که در سال 1989 تاسیس شد؛
- دانشکده دعوت و اصول دین که در سال 1991 - 1990 تاسیس شد و تحت نظارت وزارت اوقاف و مقدسات اسلامی‌می‌باشد[۱۶]؛
- دانشگاه هاشمیه که در سال 1992 تاسیس شد؛
- دانشگاه آل البیت در استان مفرق تاسیس شد. اولین گروه دانشجویان آن در سال 199۵ - 199۴ فارغ التحصیل شدند؛
- دانشگاه بلقا که در سال 1997 تاسیس شد.
تعداد دانشگاه‌های رسمی(الجامعات الرسمیــة) تا سال 1997 حدود 7 دانشگاه بوده‌است. به اضافه دانشکده مهندسی عمان و دانشکده دعوت و اصول دین . حدود 52 دانشکده دولتی و خصوصی نیز دارد. تعداد دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه‌های اردن بر حسب برنامه تحصیلی سال 2012/2013 [۱۷] و تعداد دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های اردن بر حسب رشته و دانشگاه در جدول زیر نشان داده شده است:
جدول شماره 9. تعداد دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های اردن بر حسب رشته و دانشگاه
| برنامه | اردن | یرموک | موته | علوم و تکنولوژی | آل البیت | الهاشمیه | البلقا التطبیقیه | آلمانی | جامعه الحسین |
| ریاضیات و علوم کامپیوتر | |||||||||
| مجموع | 75 | 67 | 0 | 19 | 12 | 0 | 17 | 0 | 0 |
| مونث | 38 | 41 | 0 | 7 | 6 | 0 | 6 | 0 | 0 |
| پزشکی | |||||||||
| مجموع | 132 | 0 | 0 | 85 | 0 | 31 | 0 | 0 | 0 |
| مونث | 68 | 0 | 0 | 42 | 0 | 21 | 0 | 0 | 0 |
| داروخانه | |||||||||
| مجموع | 51 | 0 | 0 | 23 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| مونث | 38 | 0 | 0 | 15 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| مهندسی | |||||||||
| مجموع | 100 | 48 | 7 | 52 | 0 | 0 | 6 | 0 | 0 |
| مونث | 52 | 12 | 0 | 19 | 0 | 0 | 0 | 8 | 0 |
| معماری و برنامه ریزی شهری | |||||||||
| مجموع | 13 | 0 | 0 | 8 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| مونث | 9 | 0 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| کشاورزی | |||||||||
| مجموع | 26 | 0 | 0 | 8 | 4 | 0 | 9 | 0 | 0 |
| مونث | 11 | 0 | 0 | 4 | 1 | 0 | 3 | 0 | 0 |
| معاملات خدماتی | |||||||||
| مجموع | 0 | 41 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| مونث | 0 | 17 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| جمع کل | 1300 | 806 | 312 | 272 | 262 | 338 | 279 | 92 | 37 |
| مونث | 755 | 396 | 111 | 139 | 107 | 165 | 87 | 52 | 18 |
جدول شماره 10. تعداد دانشجویان دکتری دانشگاه‌های دولتی اردن بر حسب تخصص و دانشگاه
| تخصص | اردن | یرموک | موته | مجموع | ||||
| جمع | مونث | جمع | مونث | جمع | مونث | جمع | مونث | |
| علوم انسانی و دین | 332 | 122 | 378 | 112 | 88 | 15 | 798 | 249 |
| علوم طبیعی | 127 | 68 | 0 | 0 | 0 | 0 | 127 | 68 |
| کشاورزی | 46 | 23 | 0 | 0 | 0 | 0 | 46 | 23 |
| مهندسی | 5 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5 | 1 |
| ریاضیات و علوم کامپیوتر | 28 | 14 | 0 | 0 | 0 | 0 | 28 | 14 |
| داروخانه | 18 | 16 | 0 | 0 | 0 | 0 | 18 | 16 |
| علوم اجتماعی و رفتاری | 80 | 36 | 0 | 0 | 86 | 13 | 166 | 49 |
| علوم تربیتی و آموزش معلمان | 376 | 203 | 456 | 231 | 0 | 0 | 832 | 434 |
| علوم طبیعی | 49 | 15 | 0 | 0 | 0 | 0 | 49 | 15 |
| تجارت و مدیریت شغلی | 48 | 11 | 0 | 0 | 0 | 0 | 48 | 11 |
| حقوق | 56 | 17 | 0 | 0 | 0 | 0 | 56 | 17 |
| پرستاری و علوم پیراپزشکی | 47 | 29 | 0 | 0 | 0 | 0 | 47 | 29 |
| پزشکی | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| جمع کل | 1212 | 555 | 834 | 343 | 174 | 28 | 2220 | 926 |
دولت اردن به بخش خصوصی برای تاسیس دانشگاه با هدف سودآوری اجازه داده است؛ این دانشگاه‌های خصوصی را شرکت‌هایی اداره می‌کنند که مالکیت‌شان را دارا می‌باشند. اولین دانشگاه خصوصی اردن در سال تحصیلی 1990 تا 1991 تاسیس شد. تعداد دانشگاه‌های خصوصی تا سال 1996 تا 1997 به 13 دانشگاه می‌رسد که در آن‌ها حدود 32 هزار دانشجو تحصیل می‌کنند[۱۹].
مشکلات آموزش عالی در اردن
- افزایش سریع تعداد دانشجویان[۲۰]؛
- دشواری و یکنواختی در دروس و برنامه‌های دانشگاهی[۲۱]؛
- فزایش هزینه‌های آموزش عالی؛
- عدم توازن و هماهنگی بین تحصیلات دانشگاهی و نیازهای بازار کار؛
- استفاده زیاد از فناوری جدید و تکیه بر آن (این امر نیاز به تغییر در روش و اسلوب موسسات مختلف دارد تا توازنی ایجاد گردد) [۲۲].
فلسفه آموزش عالی در اردن
- همه اردنیان در حقوق سیاسی و اقتصادی و اجتماعی با هم برابرند؛
- التزام به روش علمی؛
- التزام به استقلال دانشگاه‌ها و آزادی‌های آن‌ها؛
- التزام به آزادی و دموکراسی و عدالت اجتماعی؛
- التزام به اینکه همه افراد در بهره‌گیری از تحصیلات دانشگاهی برابرند و همه حق استفاده از آن را دارند؛
- مشارکت سیاسی و اجتماعی در چارچوب نظام دموکراسی حق همه افراد است؛
- التزام به آزادی افراد و کرامت آنان [۲۳].
اهداف آموزش عالی در اردن
در ماده 3 از قانون آموزش عالی شماره 28 در سال 1985 آمده است که آموزش عالی در اردن اهداف زیر را دنبال می‌کند:
- ساختن هموطنان با ایمان، مفتخر به وطن ، دارای روح مسئولیت‌پذیری ، آگاه از میراث اردن و تمدن آن و افتخار به آن و آگاهی از مسائل انسانی و پیشرفت‌های آن[۲۴]؛
- توجه به‌یادگیری حداقل یک زبان خارجی برای آگاهی از دستاوردهای سایر کشورها[۲۵]؛
- عمومی‌سازی استعمال زبان عربی به عنوان زبان علمی‌و آموزشی در مراحل آموزش عالی و تشویق تالیف به‌این زبان و ترجمه از آن و به آن؛
- حمایت از پایان نامه‌ها، بالا بردن سطح آن، پیشرفت و توسعه چارچوب‌های آن و پیوند آن با نیازهای جامعه و استفاده از آن در جهت توسعه و پیشرفت؛
- تامین نیازهای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی از طریق نیروی انسانی و ایجاد مشارکت و همکاری بین موسسات آموزش عالی و سایر موسسات جامعه[۲۶].
دسترسی به آموزش عالی برای دارندگان گواهی پایان دوره آموزش متوسطه سراسری میسر است. این افراد می‌توانند از میان کالج‌های محلی خصوصی، کالج‌های دولتی یا دانشگاه‌ها (چه دولتی و چه خصوصی) یکی را انتخاب کنند. سیستم واحدی در دانشگاه‌های اردن اعمال می‌شود که‌این امکان را برای دانشجویان فراهم می‌آورد تا درس‌های خود را بر اساس برنامه تحصیلی انتخاب کنند. آموزش پس از دوره متوسطه به طور کامل در حیطه وظایف وزارت آموزش عالی و تحقیقات علمی‌قرار میگیرد. این وزارت متشکل از شورای آموزش عالی و شورای تایید می‌باشد[۲۷]. آموزش عالی در اردن در سه مقطع لیسانس فوق لیسانس و دکتری انجام میگیرد.
مدت تحصیل در مقطع کارشناسی 4 سال یا 8 ترم تحصیلی است که کمتر از 7 ترم امکان‌پذیر نیست. تحصیل مدرک کارشناسی حدود 122 ساعت در دانشکده علوم و ادبیات و اقتصاد و علوم اداری، حدود 151 ساعت در دانشکده مهندسی، حدود 172 ساعت در مهندسی معماری و حدود 166ساعت در رشته‌های پزشکی و داروسازی است. مدت تحصیل در دانشکده‌ها ی ادبیات و اقتصاد و علوم و بهداشت عمومی نباید بیشتر از 6 سال و در رشته‌های مهندسی و داروسازی نیز نباید بیش از 7 سال طول بکشد.
- هر ترم تحصیلی حدود 16 هفته است. مدت ترم تابستانی نیز 8هفته است[۲۸].
- هرترم حدود 18 واحد دروس اختصاصی و 6 واحد دروس عمومی است[۲۹].
- مدت تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد دو سال یا 4 ترم تحصیلی است. حدود 24 واحد درس و 6 واحد پایان نامه است[۳۰].
- متقاضیان شرکت در مقطع کارشناسی ارشد باید کارشناسی را با میانگین خوب گذرانده باشند[۳۱].
- هرترم تحصیلی نباید بیشتر از 12 واحد و کمتر از 6 واحد باشد. ترم تابستانی نیز نباید بیشتر از 9 واحد و کمتر از 3 واحد باشد. دانشجو باید در تمامی‌کنفرانس‌ها و همایش‌ها شرکت کند. نمره قبولی در کارشناسی ارشد (70 درصد) است. دانشجو نباید بیش از 20 درصد از ساعت‌های مقرر را غیبت کند[۳۲].
- دانشجوی دکتری باید 27 واحد از مواد درسی خود را با موفقیت بگذراند.
- امتحانی به زبان انگلیسی هم برگزار می‌شود که سطح آن آیلتس یا تافل است.
- مدت تحصیل در مقطع دکتری 36 ماه (3 سال) است که می‌تواند حداکثر تا 60 ماه طول بکشد[۳۳].
- متقاضیان شرکت در مقطع دکتری حتما باید مدرک کارشناسی ارشد را با امتیاز خیلی خوب دریافت کرده باشند[۳۴].
تحصیلات غیر دانشگاهی پس از دوره متوسطه (بخش فنی - حرفه‌ای)
تحصیلات غیر دانشگاهی و حرفه‌ای در کالج‌های محلی ارائه می‌شود و تمامی‌کسانی که دارای هر نوع گواهی اتمام آموزش متوسطه سراسری هستند می‌توانند در آن شرکت نمایند. برنامه درسی دو یا سه ساله شامل حوزه‌های متنوعی از قبیل هنر، علوم، مدیریت، اداره اقتصادی و مهندسی است. از سال 1997، تمامی‌کالج‌های محلی تحت نظارت دانشگاه کاربردی البلقاء می‌باشند. دانشجویان در پایان دوره دو یا سه ساله موظف به گذراندن آزمون جامع هستند به دانشجویانی که‌این امتحان را با موفقیت پشت سر می‌گذارند مدرک دیپلم / فوق دیپلم اعطا می‌شود[۳۵].
تربیت معلم تربیت معلم‌های مدارس پیش دبستانی و دبستانی
مدرسان مقاطع ابتدایی باید دارای مدرک کارشناسی باشند. مدرسان مقطع متوسطه باید دارای مدرک کارشناسی و مدرک آموزش عالی یک ساله باشند. اساتید مقطع آموزش عالی باید دارای مدرک دکتری (PhD) باشند، اما در برخی موارد داشتن مدرک فوق لیسانس نیز کفایت می‌کند.
آموزش عالی از راه دور
این نوع آموزش در واحد تازه تاسیس دانشگاه آزاد عرب ارائه می‌شود.
آموزش عالی مادام العمر
آموزش مادام العمر در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی، کالج‌های محلی دولتی و خصوصی، موسسه اداره دولتی اردن، مرکز جغرافیای اردن و انجمن علوم پادشاهی و دیگر موسسات ارائه می‌شود. رشته‌هایی که تدریس می‌شود شامل مهندسی، صنایع، کشاورزی، زبان‌های خارجی، علوم کامپیوتر، مطالعات منشی گری، تربیت بدنی و دیگر رشته‌هایی است که برای نیازهای داخلی اردن مفید است. این دوره‌ها معمولا از یک هفته تا شش ماه طول می‌کشد و به دانشجویان در پایان دوره گواهی قبولی اعطا می‌شود. شرایط لازم با توجه به رشته ارائه شده و سطح آن متغیر است. برخی از این رشته‌ها برای حرفه‌هایی خاص طراحی شده که در آن صورت کسب تجارب حرفه‌ای در رشته مربوطه برای گذراندن دوره‌ها الزامی‌است[۳۶][۳۷].
نیز نگاه کنید به
آموزش عالی کانادا؛ آموزش عالی روسیه؛ آموزش عالی افغانستان؛ آموزش عالی تونس؛ آموزش عالی ژاپن؛ آموزش عالی کوبا؛ آموزش عالی لبنان؛ آموزش عالی مصر؛ آموزش عالی در چین؛ آموزش عالی سنگال؛ آموزش عالی فرانسه؛ آموزش عالی مالی؛ آموزش عالی سودان؛ آموزش عالی ساحل عاج؛ آموزش عالی زیمبابوه؛ آموزش عالی اوکراین؛ آموزش عالی اسپانیا؛ آموزش عالی اتیوپی؛ آموزش عالی سیرالئون؛ آموزش عالی قطر؛ آموزش عالی قزاقستان؛ آموزش عالی بنگلادش؛ آموزش عالی تاجیکستان؛ آموزش عالی سریلانکا؛ آموزش عالی در آرژانتین؛ آموزش عالی تایلند
کتابشناسی
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 5
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 5
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۶
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۲
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۴
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۹-۱۴۸
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۲۴
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۲۴
- ↑ .التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۲۵
- ↑ Year Book 2013, Department of statistics, p. 163
- ↑ Year Book 2013, Department of statistics, p. 169
- ↑ Year Book 2013, Department of statistics, p. 171
- ↑ خبرگزاری فارس ۸۸/۱۲/۱۷
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 153
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص ۱۴۱
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 6 و 7
- ↑ Year Book 2013, Department of statistics, p. 163
- ↑ Year Book 2013, Department of statistics, p. 166
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 7
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 26
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 27
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 28
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 32
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 35
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 36
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 36
- ↑ پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 23
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 57
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 58
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 61
- ↑ پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 25
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 62
- ↑ التل احمد یوسف(1998)، التعلیم العالی فی الاردن، منشورات لجنة تاریخ الأردن، ص 63
- ↑ پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 25
- ↑ پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 24
- ↑ پادشاهی اردن، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت بین‌الملل، مرکز بین‌المللی تبلیغ، ص 26
- ↑ لایقی، غلامرضا (1402). جامعه و فرهنگ اردن. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(در دست انتشار)