جغرافیای انسانی سودان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


=== [[ساختار هرم جمعیتی سودان|ساختار هرم جمعیتی]] ===
=== [[ساختار هرم جمعیتی سودان|ساختار هرم جمعیتی]] ===
'''''o  آمار تعداد فعلی جمعیت و مقایسه با ده سال قبل '''''  
'''''oآمار جمعیت'''''  


جمعیت [[سودان]] در سال 2024 حدود 50 میلیون نفر است،<ref>TRADING ECONOMICS. (n.d.-f). ''Sudan - population, total - 2024 data 2025 forecast 1960-2023 historical''. [https://tradingeconomics.com/sudan/population-total-wb-data.html http]</ref> که نسبت به سرشماری سال 2014 با جمعیتی حدود 37 میلیون نفر، افزایش قابل توجهی داشته است.<ref name=":0">''Sudan Population 1950-2024''. (n.d.). Www.macrotrends.net.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/SDN/sudan/population]</ref> نرخ رشد جمعیت در این دوره حدود 2.4 درصد در سال بوده است.<ref>''World Bank Open Data''. (n.d.-b). World Bank Open Data. [https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.GROW?locations=SD]</ref>
در سال 2024، جمعیت [[سودان]] حدود 50 میلیون نفر است <ref>TRADING ECONOMICS. (n.d.-f). ''Sudan - population, total - 2024 data 2025 forecast 1960-2023 historical''. [https://tradingeconomics.com/sudan/population-total-wb-data.html http]</ref> که در مقایسه با سال 2014 (با جمعیتی حدود 37 میلیون نفر) افزایشی چشمگیر داشته است.<ref name=":0">''Sudan Population 1950-2024''. (n.d.). Www.macrotrends.net.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/SDN/sudan/population]</ref> نرخ رشد جمعیت در این دوره حدود 2.4 درصد در سال بوده است.<ref>''World Bank Open Data''. (n.d.-b). World Bank Open Data. [https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.GROW?locations=SD]</ref>


'''''o  تحلیل دقیق هرم سنی کشور '''''  
'''''o هرم سنی'''''  


هرم سنی [[سودان]] در سال 2024 نشان‌دهنده جوان بودن جمعیت است. <ref>''Population Pyramids of the World from 1950 to 2100''. (n.d.). PopulationPyramid.net.[https://www.populationpyramid.net/sudan/2024/]</ref>حدود 44 درصد از جمعیت در گروه سنی زیر 15 سال قرار دارند و تنها 3 درصد از جمعیت بالای 65 سال است. <ref>''Sudan Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.)[https://www.worldometers.info/demographics/sudan-demographics/]</ref>این توزیع سنی نشان‌دهنده فشار بر خدمات آموزشی و بهداشتی است.
هرم سنی [[سودان]] در سال 2024 نشان‌دهنده جوان بودن جمعیت است. <ref>''Population Pyramids of the World from 1950 to 2100''. (n.d.). PopulationPyramid.net.[https://www.populationpyramid.net/sudan/2024/]</ref>حدود 44 درصد از جمعیت در گروه سنی زیر 15 سال قرار دارند و تنها 3 درصد از جمعیت بالای 65 سال است. <ref>''Sudan Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.)[https://www.worldometers.info/demographics/sudan-demographics/]</ref>این توزیع سنی فشار زیادی بر سیستم‌های آموزشی و بهداشتی وارد می‌کند و نیاز به سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها را ضروری می‌سازد.


'''''o توزیع جمعیت بر اساس گروه‌های سنی و جنسیت '''''  
'''''o توزیع جمعیت'''''


در [[سودان]]، نسبت جنسیتی به نفع مردان است، به طوری که مردان حدود 51 درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند.<ref>(2024). Unesco.org.[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000389406]</ref> گروه‌های سنی جوان، به‌ویژه زیر 15 سال، درصد بالاتری از جمعیت را دارند. این توزیع نیاز به برنامه‌ریزی برای خدمات جوانان و آموزش را برجسته می‌کند.<ref>countrymeters.info. (n.d.-b). ''Sudan population (2024) live — [https://countrymeters.info/en/Sudan Countrymeters]''</ref>
در [[سودان]]، نسبت جنسیتی به نفع مردان است، به طوری که مردان حدود 51 درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند.<ref>(2024). Unesco.org.[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000389406]</ref> نسبت بالای جوانان در جمعیت، نیاز به برنامه‌ریزی جامع برای آموزش و اشتغال را به همراه دارد.<ref>countrymeters.info. (n.d.-b). ''Sudan population (2024) live — [https://countrymeters.info/en/Sudan Countrymeters]''</ref>


'''''o مقایسه با هرم‌های سنی گذشته و پیش‌بینی آینده '''''  
'''''o پیش‌بینی تغییرات جمعیتی'''''  


هرم سنی [[سودان]] نسبت به ده سال پیش تغییرات عمده‌ای داشته است. پیش‌بینی می‌شود که در آینده نزدیک، با کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش امید به زندگی، جمعیت سالمند افزایش یابد که می‌تواند فشار بر سیستم‌های بهداشتی و رفاهی را افزایش دهد.<ref>World Health Organization. (2024). ''World health statistics 2024: monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals''.[https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/376869/9789240094703-eng.pdf?sequence=1]</ref>
هرم سنی [[سودان]] نسبت به ده سال پیش تغییرات عمده‌ای داشته است. انتظار می‌رود که در آینده نزدیک، با کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش امید به زندگی، درصد جمعیت سالمند افزایش یابد. این تغییرات می‌تواند فشار جدیدی بر سیستم‌های بهداشتی و رفاهی وارد کند.<ref>World Health Organization. (2024). ''World health statistics 2024: monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals''.[https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/376869/9789240094703-eng.pdf?sequence=1]</ref>


'''''o تأثیرات اقتصادی و اجتماعی ساختار فعلی هرم جمعیتی '''''  
'''''o تأثیرات اقتصادی و اجتماعی'''''


ساختار جوان جمعیت می‌تواند به توسعه اقتصادی کمک کند، اما نیاز به برنامه‌ریزی برای اشتغال و آموزش نیز وجود دارد. همچنین، فشار بر زیرساخت‌های بهداشتی و آموزشی افزایش یافته است که نیازمند توجه ویژه است.<ref>''Sudan - the World Factbook''. (n.d.)[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sudan/]</ref>
ساختار جوان جمعیت می‌تواند به توسعه اقتصادی کشور کمک کند، اما در عین حال نیاز به اشتغال، آموزش و خدمات بهداشتی برای این جمعیت جوان به چالش بزرگی تبدیل شده است. فشار بر زیرساخت‌های موجود افزایش یافته و دولت باید به توسعه این زیرساخت‌ها توجه بیشتری کند<ref>''Sudan - the World Factbook''. (n.d.)[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sudan/]</ref>


=== [[ویژگی های جمعیتی سودان|ویژگی های جمعیتی]] ===
=== [[ویژگی های جمعیتی سودان|ویژگی های جمعیتی]] ===
'''''o ترکیب قومی و زبانی جمعیت '''''  
'''''o تنوع قومی و زبانی'''''  


[[سودان]] با تنوع قومی بالا روبه‌رو است. گروه‌های اصلی قومی شامل عرب‌ها، نوبی‌ها، و قبایل مختلف آفریقایی هستند.<ref>Minority Rights Group. (2024, April 24). ''Sudan - Minority rights group''.[https://minorityrights.org/country/sudan/#:~:text=More%20than%20500%20ethnic%20groups,within%20the%20borders%20of%20Sudan.]</ref> زبان رسمی عربی است،<ref>''Republic of the Sudan''. (n.d.). African Commission on Human and Peoples’ Rights.[https://achpr.au.int/en/member-states/sudan]</ref> اما زبان‌های بومی مانند نوبی، فورا، و بربر نیز به طور گسترده استفاده می‌شود.<ref>Chepkemoi, J. ([https://www.worldatlas.com/articles/what-languages-are-spoken-in-sudan.html 2021], August 1). ''What languages are spoken in Sudan?'' WorldAtlas.</ref>
[[سودان]] کشوری با تنوع قومی زیاد است که از گروه‌هایی چون عرب‌ها، نوبی‌ها و قبایل آفریقایی تشکیل شده است. <ref>Minority Rights Group. (2024, April 24). ''Sudan - Minority rights group''.[https://minorityrights.org/country/sudan/#:~:text=More%20than%20500%20ethnic%20groups,within%20the%20borders%20of%20Sudan.]</ref> زبان رسمی عربی است،<ref>''Republic of the Sudan''. (n.d.). African Commission on Human and Peoples’ Rights.[https://achpr.au.int/en/member-states/sudan]</ref> اما زبان‌های بومی مانند نوبی و فورا نیز در مناطق مختلف کشور صحبت می‌شوند.<ref>Chepkemoi, J. ([https://www.worldatlas.com/articles/what-languages-are-spoken-in-sudan.html 2021], August 1). ''What languages are spoken in Sudan?'' WorldAtlas.</ref>


'''''o الگوهای مهاجرت (داخلی و بین‌المللی) '''''  
'''''o الگوهای مهاجرت'''''  


مهاجرت داخلی به سمت مناطق شهری مانند خارطوم و سایر شهرهای بزرگ به دلیل جستجوی فرصت‌های شغلی و بهبود شرایط زندگی افزایش یافته است.<ref>''Sudan internal displacement set to Top 10 million as famine looms – IOM''. (2024, June 6). International Organization for [https://www.iom.int/news/sudan-internal-displacement-set-top-10-million-famine-looms-iom Migration]</ref> همچنین، [[سودان]] با مهاجرت‌های بین‌المللی به دلیل درگیری‌های داخلی و بحران‌های انسانی مواجه است.<ref>''Sudan – A 360° view on the migration and mobility dimensions of the current crisis''. (n.d.). Migration Data Portal.[https://www.migrationdataportal.org/Sudan]</ref>
مهاجرت داخلی به سمت مناطق شهری مانند خارطوم و سایر شهرهای بزرگ به دلیل جستجوی فرصت‌های شغلی و بهبود شرایط زندگی افزایش یافته است.<ref>''Sudan internal displacement set to Top 10 million as famine looms – IOM''. (2024, June 6). International Organization for [https://www.iom.int/news/sudan-internal-displacement-set-top-10-million-famine-looms-iom Migration]</ref> علاوه بر این، درگیری‌های داخلی منجر به مهاجرت‌های اجباری بین‌المللی نیز شده است.<ref>''Sudan – A 360° view on the migration and mobility dimensions of the current crisis''. (n.d.). Migration Data Portal.[https://www.migrationdataportal.org/Sudan]</ref>


'''''o سطح تحصیلات و سواد '''''  
'''''o وضعیت تحصیلات و سواد'''''  


نرخ سواد در [[سودان]] در سال 2024 حدود 70 درصد است.<ref>''Sudan Literacy Rate 1960-2024''. (n.d.). [https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/SDN/sudan/literacy-rate MacroTrends]</ref> نابرابری‌های قابل توجهی در سطح تحصیلات بین مناطق شهری و روستایی وجود دارد. <ref>Ebaidalla, E., & Rakhy, T. (2024). ''ERF Working PaPers series Education in Sudan: Disparities in Enrollment, Attainment and Quality''.[https://erf.org.eg/app/uploads/2024/05/1717146018_903_680645_1707.pdf]</ref>دولت در تلاش است تا با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آموزشی این نابرابری‌ها را کاهش دهد.
نرخ سواد در [[سودان]] در سال 2024 حدود 70 درصد است.<ref>''Sudan Literacy Rate 1960-2024''. (n.d.). [https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/SDN/sudan/literacy-rate MacroTrends]</ref> اختلافات عمده‌ای بین مناطق شهری و روستایی از نظر سطح تحصیلات وجود دارد، و دولت در تلاش است تا با بهبود زیرساخت‌های آموزشی، این نابرابری را کاهش دهد. <ref>Ebaidalla, E., & Rakhy, T. (2024). ''ERF Working PaPers series Education in Sudan: Disparities in Enrollment, Attainment and Quality''.[https://erf.org.eg/app/uploads/2024/05/1717146018_903_680645_1707.pdf]</ref>


'''''o وضعیت بهداشت و امید به زندگی '''''  
'''''o وضعیت بهداشت و امید به زندگی '''''  


امید به زندگی در [[سودان]] برای مردان حدود 62 سال و برای زنان حدود 65 سال است.<ref>''Sudan Life Expectancy 1950-2024''. (n.d.). Www.macrotrends.net.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/SDN/sudan/life-expectancy#:~:text=The%20current%20life%20expectancy%20for]</ref> این ارقام نسبت به ده سال گذشته بهبود یافته است، <ref>''World Bank Open Data''. (n.d.-c). World Bank Open [https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=SD Data]</ref>اما همچنان مشکلاتی نظیر کمبود خدمات بهداشتی و تغذیه نامناسب وجود دارد.
امید به زندگی در [[سودان]] برای مردان حدود 62 سال و برای زنان حدود 65 سال است.<ref>''Sudan Life Expectancy 1950-2024''. (n.d.). Www.macrotrends.net.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/SDN/sudan/life-expectancy#:~:text=The%20current%20life%20expectancy%20for]</ref> گرچه امید به زندگی نسبت به دهه گذشته افزایش یافته، <ref>''World Bank Open Data''. (n.d.-c). World Bank Open [https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.LE00.IN?locations=SD Data]</ref>همچنان کمبود خدمات بهداشتی و تغذیه نامناسب از مشکلات اساسی این کشور هستند.


'''''o الگوهای ازدواج و طلاق '''''  
'''''o الگوهای ازدواج و طلاق '''''  


نرخ ازدواج در [[سودان]] بالا است، اما نرخ طلاق نیز به تدریج افزایش یافته است.<ref>[https://barnardinc.co.za/2024/05/19/understanding-the-divorce-amendment-act-2024-what-it-means-for-muslim-marriages/ Isabel], & Barnard Inc. (2024, May 19). ''Barnard | Law Firm''. Barnard | Law Firm</ref> ازدواج‌های زودهنگام و فشارهای اقتصادی به افزایش نرخ طلاق کمک کرده است.
ازدواج‌های زودهنگام در [[سودان]] رایج است و نرخ ازدواج بالاست، اما هم‌زمان نرخ طلاق نیز در حال افزایش است.<ref>[https://barnardinc.co.za/2024/05/19/understanding-the-divorce-amendment-act-2024-what-it-means-for-muslim-marriages/ Isabel], & Barnard Inc. (2024, May 19). ''Barnard | Law Firm''. Barnard | Law Firm</ref> مشکلات اقتصادی و اجتماعی از دلایل عمده افزایش طلاق به شمار می‌روند.


=== [[رشد جمعیت در سودان|رشد جمعیت]] ===
=== [[رشد جمعیت در سودان|رشد جمعیت]] ===
'''''o نرخ رشد جمعیت فعلی و روندهای گذشته '''''  
'''''oنرخ رشد و عوامل مؤثر'''''  


نرخ رشد جمعیت [[سودان]] در سال 2024 حدود 2.4 درصد است.<ref>''World Population Dashboard -Array''. (n.d.). United Nations Population Fund. [https://www.unfpa.org/data/world-population/SD]</ref> در سال 2014، نرخ رشد جمعیت حدود 2.9 درصد بود. <ref name=":0" />کاهش نرخ رشد به دلیل کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش مهاجرت به مناطق شهری است.<ref>UNFPA. (n.d.). ''Population dynamics of [https://sudan.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/population_fact_sheet_final1.pdf Sudan]''</ref>
نرخ رشد جمعیت [[سودان]] در سال 2024 حدود 2.4 درصد است،<ref>''World Population Dashboard -Array''. (n.d.). United Nations Population Fund. [https://www.unfpa.org/data/world-population/SD]</ref> در حالی که این رقم در سال 2014 حدود 2.9 درصد بود. <ref name=":0" />کاهش نرخ رشد به دلیل کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش مهاجرت‌های داخلی است.<ref>UNFPA. (n.d.). ''Population dynamics of [https://sudan.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/population_fact_sheet_final1.pdf Sudan]''</ref>


'''''o عوامل مؤثر بر رشد جمعیت '''''  
'''''o عوامل مؤثر بر رشد جمعیت '''''  
خط ۵۶: خط ۵۶:
عوامل اصلی شامل نرخ زاد و ولد بالا، مرگ و میر نسبتا پایین، و مهاجرت‌های داخلی و خارجی هستند. سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی نیز تأثیر زیادی بر روند رشد جمعیت دارند.<ref>WHO. (2024). ''Sudan Conflict – Refugee crisis in neighbouring countries – Central African Republic, Chad, Ethiopia, South [https://cdn.who.int/media/docs/default-source/documents/emergencies/phsa--sudan-complex-emergency-200824.pdf?sfvrsn=6eca3122_1 Sudan]''</ref>
عوامل اصلی شامل نرخ زاد و ولد بالا، مرگ و میر نسبتا پایین، و مهاجرت‌های داخلی و خارجی هستند. سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی نیز تأثیر زیادی بر روند رشد جمعیت دارند.<ref>WHO. (2024). ''Sudan Conflict – Refugee crisis in neighbouring countries – Central African Republic, Chad, Ethiopia, South [https://cdn.who.int/media/docs/default-source/documents/emergencies/phsa--sudan-complex-emergency-200824.pdf?sfvrsn=6eca3122_1 Sudan]''</ref>


'''''o سیاست‌های جمعیتی دولت و تأثیر آنها '''''  
'''''o سیاست‌های جمعیتی'''''  


دولت [[سودان]] اقداماتی برای  مدیریت جمعیت و بهبود شرایط اقتصادی انجام داده است، از جمله برنامه‌های بهداشتی و آموزشی. این سیاست‌ها به کاهش فقر و بهبود کیفیت زندگی کمک کرده است.<ref>''Solutions to poverty to get us to 2030''. (n.d.). Concern [https://www.concern.net/news/solutions-to-poverty Worldwide]</ref>
دولت [[سودان]] برنامه‌هایی برای کنترل رشد جمعیت و بهبود شرایط اقتصادی اجرا کرده است. این سیاست‌ها به کاهش نرخ فقر و بهبود کیفیت زندگی کمک کرده‌اند. <ref>''Solutions to poverty to get us to 2030''. (n.d.). Concern [https://www.concern.net/news/solutions-to-poverty Worldwide]</ref>


'''''o پیش‌بینی‌های رشد جمعیت و چالش‌های احتمالی '''''  
'''''oپیش‌بینی‌های آینده'''''  


پیش‌بینی می‌شود که نرخ رشد جمعیت تا سال 2030 به حدود 2.1 درصد کاهش یابد.<ref>[https://www.unicef.org/mena/media/4241/file]</ref> چالش‌های احتمالی شامل افزایش جمعیت سالمند، فشار بر منابع و خدمات، و نیاز به توسعه زیرساخت‌ها است.
پیش‌بینی می‌شود که نرخ رشد جمعیت تا سال 2030 به حدود 2.1 درصد کاهش یابد.<ref>[https://www.unicef.org/mena/media/4241/file]</ref> این کاهش نرخ رشد، همراه با افزایش جمعیت سالمند و فشار بر منابع طبیعی و خدمات اجتماعی، چالش‌هایی جدید را ایجاد خواهد کرد.


=== [[پراکندگی جمعیت در سودان|پراکندگی جمعیت]] ===
=== [[پراکندگی جمعیت در سودان|پراکندگی جمعیت]] ===
'''''oالگوهای توزیع جمعیت در مناطق مختلف کشور '''''  
'''''oالگوهای توزیع جمعیت'''''


جمعیت [[سودان]] به‌طور عمده در مناطق شهری و در نزدیکی رود نیل متمرکز است.<ref>''Sudan | LandLinks''. ([https://www.land-links.org/country-profile/sudan/ 2024b], June 18). LandLinks. </ref> در سال 2024، حدود 40 درصد از جمعیت در مناطق شهری و 60 درصد در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.<ref>Kemp, S. (2024b, February 23). ''Digital 2024: Sudan — DataReportal – Global Digital Insights''. DataReportal – Global Digital Insights.[https://datareportal.com/reports/digital-2024-sudan#:~:text=Population%20of%20Sudan%20in%202024&text=At%20the%20start%20of%202024%2C%2036.6%20percent%20of%20Sudan's%20population,female%E2%80%9D%20and%20%E2%80%9Cmale%E2%80%9D.]</ref>
جمعیت [[سودان]] به‌طور عمده در مناطق شهری و در نزدیکی رود نیل متمرکز است.<ref>''Sudan | LandLinks''. ([https://www.land-links.org/country-profile/sudan/ 2024b], June 18). LandLinks. </ref> در سال 2024، حدود 40 درصد از جمعیت در مناطق شهری و 60 درصد در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.<ref>Kemp, S. (2024b, February 23). ''Digital 2024: Sudan — DataReportal – Global Digital Insights''. DataReportal – Global Digital Insights.[https://datareportal.com/reports/digital-2024-sudan#:~:text=Population%20of%20Sudan%20in%202024&text=At%20the%20start%20of%202024%2C%2036.6%20percent%20of%20Sudan's%20population,female%E2%80%9D%20and%20%E2%80%9Cmale%E2%80%9D.]</ref>ین توزیع نابرابر منجر به مشکلاتی مانند فشار بر زیرساخت‌های شهری و کمبود خدمات در مناطق روستایی شده است.


'''''oعوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی مؤثر بر پراکندگی جمعیت'''''   
'''''oعوامل مؤثر بر پراکندگی جمعیت'''''   


عوامل جغرافیایی شامل وجود رود نیل و صحرای بزرگ آفریقا تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت دارند. <ref>Clarke, J. I., Middleton, J. F., Gardiner, R. K., Kröner, A., Nicol, D. S., Steel, R. W., McMaster, D. N., Smedley, A., Dickson, K. B., & Mabogunje, A. L. (2024, September 26). ''Africa | History, People, Countries, Regions, Map, & Facts''. Encyclopedia Britannica. [https://www.britannica.com/place/Africa/Western-Africa]</ref>همچنین، عوامل اقتصادی و تاریخی مانند توسعه شهری و درگیری‌های داخلی نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند.<ref>Osei-Kusi, F., Wu, C. S., & Tetteh, S. (2024). Unlocking economic growth and sustainable development in sub-Saharan Africa. ''Heliyon'', ''10''(12),[https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e33252]</ref>
عوامل جغرافیایی شامل وجود رود نیل و صحرای بزرگ آفریقا تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت دارند. <ref>Clarke, J. I., Middleton, J. F., Gardiner, R. K., Kröner, A., Nicol, D. S., Steel, R. W., McMaster, D. N., Smedley, A., Dickson, K. B., & Mabogunje, A. L. (2024, September 26). ''Africa | History, People, Countries, Regions, Map, & Facts''. Encyclopedia Britannica. [https://www.britannica.com/place/Africa/Western-Africa]</ref>همچنین، درگیری‌های داخلی و بحران‌های اقتصادی باعث مهاجرت داخلی و تمرکز جمعیت در برخی مناطق شده‌اند.<ref>Osei-Kusi, F., Wu, C. S., & Tetteh, S. (2024). Unlocking economic growth and sustainable development in sub-Saharan Africa. ''Heliyon'', ''10''(12),[https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e33252]</ref>


'''''o مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت و دلایل آن '''''  
'''''o مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت'''''


مناطق پرجمعیت عمدتاً در اطراف خارطوم و دیگر شهرهای بزرگ واقع شده‌اند. <ref>''Sudan Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.-b)[https://www.worldometers.info/demographics/sudan-demographics/]</ref>مناطق کم‌جمعیت شامل صحرای بزرگ و نواحی دورافتاده است که به دلیل شرایط جغرافیایی و اقتصادی کمتر توسعه یافته‌اند.<ref>''Sahara summary | Britannica''. (n.d.). Www.britannica.com.[https://www.britannica.com/summary/Sahara-desert-Africa]</ref>
مناطق پرجمعیت عمدتاً در اطراف خارطوم و دیگر شهرهای بزرگ قرار دارند،  <ref>''Sudan Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer''. (n.d.-b)[https://www.worldometers.info/demographics/sudan-demographics/]</ref>در حالی که مناطق کم‌جمعیت شامل نواحی بیابانی و دورافتاده هستند. شرایط اقتصادی و جغرافیایی این مناطق به این تفاوت‌های جمعیتی دامن زده است.<ref>''Sahara summary | Britannica''. (n.d.). Www.britannica.com.[https://www.britannica.com/summary/Sahara-desert-Africa]</ref> توزیع نامتوازن جمعیت منجر به مشکلاتی نظیر فشار بر زیرساخت‌های شهری، کمبود خدمات در مناطق روستایی، و افزایش نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی شده است.<ref>Sakketa, T. (n.d.). ''Urbanisation and Social Cohesion Theory and Empirical Evidence from Africa''.[https://www.idos-research.de/fileadmin/migratedNewsAssets/Files/DP_16.2023.pdf]</ref>
 
'''''o چالش‌های ناشی از توزیع نامتوازن جمعیت '''''
 
توزیع نامتوازن جمعیت منجر به مشکلاتی نظیر فشار بر زیرساخت‌های شهری، کمبود خدمات در مناطق روستایی، و افزایش نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی شده است.<ref>Sakketa, T. (n.d.). ''Urbanisation and Social Cohesion Theory and Empirical Evidence from Africa''.[https://www.idos-research.de/fileadmin/migratedNewsAssets/Files/DP_16.2023.pdf]</ref>


=== [[شهرنشینی و روستانشینی در سودان|شهرنشینی و روستانشینی]] ===
=== [[شهرنشینی و روستانشینی در سودان|شهرنشینی و روستانشینی]] ===
'''''o  نسبت جمعیت شهری به روستایی و روند تغییرات '''''  
'''''o  نسبت جمعیت شهری به روستایی'''''   
 
در سال 2024، حدود 40 درصد از جمعیت [[سودان]] در مناطق شهری و 60 درصد در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. <ref>''Sudan population (2024) - Worldometer''. (n.d.-b)[https://www.worldometers.info/world-population/sudan-population/#:~:text=34.9%20%25%20of%20the%20population%20is,in%20Sudan%20is%2018.4%20years.]</ref>روند شهرنشینی در حال افزایش است، به‌ویژه در مناطق نزدیک به رود نیل و شهرهای بزرگ.<ref>''The history of cities''. (n.d.)[https://education.nationalgeographic.org/resource/history-cities/]</ref>
 
o  '''''الگوهای شهرنشینی و رشد کلان‌شهرها'''''   


شهرنشینی در [[سودان]] با رشد سریع شهرهایی مانند خارطوم و ام درمان همراه است.<ref>[https://land.igad.int/index.php/documents-1/countries/sudan/urbanization-6/1158-city-limits-urbanization-and-vulnerability-in-sudan-khartoum-case-study/file]</ref> <ref>Fadelelseed, S., Xu, D., Li, L., Tran, D., Chen, X., Alwah, A., Bai, H., & Farah, Z. (2024). Regenerating and developing a National Botanical Garden (NBG) in Khartoum, Sudan: Effect on urban landscape and environmental sustainability. ''Sustainability'', ''16''(17), 7863.[https://doi.org/10.3390/su16177863]</ref>این شهرها شاهد افزایش تعداد پروژه‌های ساختمانی و رشد جمعیت هستند.<ref>[https://www.researchgate.net/profile/Mohamed-Hassan-535/publication/377748037_JOURNAL_OF_OPTOELECTRONICS_LASER_Towards_Sustainable_and_Resilient_High-Density_Cities_through_Planning_for_the_Construction_of_the_Low-Rise_Building_A_Case_Study_from_Sudan/links/65b53ed879007454973ea701/JOURNAL-OF-OPTOELECTRONICS-LASER-Towards-Sustainable-and-Resilient-High-Density-Cities-through-Planning-for-the-Construction-of-the-Low-Rise-Building-A-Case-Study-from-Sudan.pdf]</ref><ref>Zerboni, A., Brandolini, F., Mariani, G. S., Perego, A., Salvatori, S., Usai, D., Pelfini, M., & Williams, M. A. J. (2020). The Khartoum-Omdurman conurbation: a growing megacity at the confluence of the Blue and White Nile Rivers. ''Journal of Maps'', ''17''(4), 1–14.[https://doi.org/10.1080/17445647.2020.1758810]</ref>
در سال 2024، حدود 40 درصد از جمعیت [[سودان]] در مناطق شهری و 60 درصد در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. <ref>''Sudan population (2024) - Worldometer''. (n.d.-b)[https://www.worldometers.info/world-population/sudan-population/#:~:text=34.9%20%25%20of%20the%20population%20is,in%20Sudan%20is%2018.4%20years.]</ref>روند شهرنشینی به‌ویژه در مناطق نزدیک به رود نیل و کلان‌شهرهایی مثل خارطوم بیشتر شده است.<ref>''The history of cities''. (n.d.)[https://education.nationalgeographic.org/resource/history-cities/]</ref>


'''''o چالش‌های شهرنشینی '''''  
o   '''''رشد کلان‌شهرها'''''    


چالش‌های شهرنشینی شامل آلودگی هوا، ترافیک، و فشار بر زیرساخت‌های شهری است. حاشیه‌نشینی و کمبود فضای سبز نیز از مشکلات عمده در مناطق شهری است.<ref>Zeleke, T., Giorgi, F., Diro, G., Zaitchik, B., Giuliani, G., Ayal, D., Kassahun, T., Sintayehu, W., & Demissie, T. (2023). Effect of urbanization on East African climate as simulated by coupled urban-climate model. ''Climate Services'', ''31'', 100398.[https://doi.org/10.1016/j.cliser.2023.100398]</ref>
شهرنشینی در [[سودان]] با رشد سریع شهرهایی مانند خارطوم و ام درمان همراه است.<ref>[https://land.igad.int/index.php/documents-1/countries/sudan/urbanization-6/1158-city-limits-urbanization-and-vulnerability-in-sudan-khartoum-case-study/file]</ref> <ref>Fadelelseed, S., Xu, D., Li, L., Tran, D., Chen, X., Alwah, A., Bai, H., & Farah, Z. (2024). Regenerating and developing a National Botanical Garden (NBG) in Khartoum, Sudan: Effect on urban landscape and environmental sustainability. ''Sustainability'', ''16''(17), 7863.[https://doi.org/10.3390/su16177863]</ref>این رشد، باعث فشار بر زیرساخت‌های شهری، افزایش ترافیک و آلودگی، و کاهش فضای سبز شده است.<ref>[https://www.researchgate.net/profile/Mohamed-Hassan-535/publication/377748037_JOURNAL_OF_OPTOELECTRONICS_LASER_Towards_Sustainable_and_Resilient_High-Density_Cities_through_Planning_for_the_Construction_of_the_Low-Rise_Building_A_Case_Study_from_Sudan/links/65b53ed879007454973ea701/JOURNAL-OF-OPTOELECTRONICS-LASER-Towards-Sustainable-and-Resilient-High-Density-Cities-through-Planning-for-the-Construction-of-the-Low-Rise-Building-A-Case-Study-from-Sudan.pdf]</ref><ref>Zerboni, A., Brandolini, F., Mariani, G. S., Perego, A., Salvatori, S., Usai, D., Pelfini, M., & Williams, M. A. J. (2020). The Khartoum-Omdurman conurbation: a growing megacity at the confluence of the Blue and White Nile Rivers. ''Journal of Maps'', ''17''(4), 1–14.[https://doi.org/10.1080/17445647.2020.1758810]</ref> همچنین حاشیه‌نشینی و کمبود فضای سبز نیز از مشکلات عمده در مناطق شهری است.<ref>Zeleke, T., Giorgi, F., Diro, G., Zaitchik, B., Giuliani, G., Ayal, D., Kassahun, T., Sintayehu, W., & Demissie, T. (2023). Effect of urbanization on East African climate as simulated by coupled urban-climate model. ''Climate Services'', ''31'', 100398.[https://doi.org/10.1016/j.cliser.2023.100398]</ref>


'''''o وضعیت مناطق روستایی و چالش‌های آنها '''''  
'''''o چالش‌های مناطق روستایی'''''  


مناطق روستایی با مشکلاتی نظیر کمبود خدمات بهداشتی، آموزشی، و زیرساخت‌های مناسب مواجه هستند. همچنین، مهاجرت به شهرها باعث کاهش جمعیت و مشکلات اقتصادی در این مناطق شده است.<ref>''Country policy and information note: humanitarian situation, Sudan, February 2024 (accessible)''. (2024, August 23). GOV.UK. [https://www.gov.uk/government/publications/sudan-country-policy-and-information-notes/country-policy-and-information-note-humanitarian-situation-sudan-february-2024-accessible]</ref>
مناطق روستایی با مشکلاتی نظیر کمبود خدمات بهداشتی، آموزشی، و زیرساخت‌های مناسب مواجه هستند. مهاجرت به شهرها باعث کاهش جمعیت در این مناطق و در نتیجه کاهش منابع و فرصت‌های اقتصادی شده است.<ref>''Country policy and information note: humanitarian situation, Sudan, February 2024 (accessible)''. (2024, August 23). GOV.UK. [https://www.gov.uk/government/publications/sudan-country-policy-and-information-notes/country-policy-and-information-note-humanitarian-situation-sudan-february-2024-accessible]</ref>


'''''o سیاست‌های دولت در زمینه توسعه شهری و روستایی '''''  
'''''o سیاست‌های دولت برای توسعه'''''  


دولت [[سودان]] در تلاش است تا با اجرای برنامه‌های مختلف به توسعه پایدار شهری و روستایی دست یابد.<ref>Republic of Sudan & Ministry of Agriculture and Forests. ([https://faolex.fao.org/docs/pdf/sud201587E.pdf 2018]). ''Sudan E-Agriculture Strategy and Action Plan (2018-2024)''</ref> این برنامه‌ها شامل سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل و نقل، بهبود خدمات عمومی، و ایجاد مناطق سبز در شهرها است.<ref>''Sudan - Public infrastructure''. (2022, July 30). International Trade Administration | [https://www.trade.gov/country-commercial-guides/sudan-public-infrastructure Trade.gov]</ref> همچنین، توسعه کشاورزی و بهبود خدمات بهداشتی و آموزشی در مناطق روستایی از اولویت‌های دولت است.
دولت [[سودان]] لاش‌هایی برای توسعه متوازن شهری و روستایی آغاز کرده است. <ref>Republic of Sudan & Ministry of Agriculture and Forests. ([https://faolex.fao.org/docs/pdf/sud201587E.pdf 2018]). ''Sudan E-Agriculture Strategy and Action Plan (2018-2024)''</ref> برنامه‌هایی مانند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل و نقل، بهبود خدمات بهداشتی و آموزشی و ایجاد مناطق سبز از جمله اقدامات دولت هستند. توجه ویژه‌ای نیز به توسعه کشاورزی و بهبود کیفیت زندگی در مناطق روستایی شده است.<ref>''Sudan - Public infrastructure''. (2022, July 30). International Trade Administration | [https://www.trade.gov/country-commercial-guides/sudan-public-infrastructure Trade.gov]</ref>


نویسنده : نرگس شکوری
نویسنده : نرگس شکوری

نسخهٔ ‏۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۴۶

سودان، کشوری در شمال شرقی آفریقا با مساحت تقریبی 1.88 میلیون کیلومتر مربع و جمعیتی حدود 50 میلیون نفر در سال 2024 است.[۱] این کشور با تنوع جغرافیایی و فرهنگی بالا، شامل صحرای بزرگ آفریقا و نواحی سبز در جنوب است.[۲] پس از استقلال از بریتانیا در 1956، سودان به دلیل درگیری‌های داخلی و مشکلات اقتصادی با چالش‌های بزرگی مواجه شده است.[۳]

مطالعه جغرافیای انسانی سودان برای درک تغییرات جمعیتی، مسائل توسعه‌ای و برنامه‌ریزی برای بهبود شرایط زندگی مردم اهمیت زیادی دارد. [۴]با توجه به تاریخ طولانی درگیری‌های داخلی و مشکلات اقتصادی، تحلیل ساختار جمعیتی و ویژگی‌های جمعیتی به تدوین سیاست‌ها و استراتژی‌های مناسب کمک می‌کند.[۵]

سودان با چالش‌هایی نظیر پراکندگی نامتوازن جمعیت، رشد سریع جمعیت، و مشکلات اقتصادی روبه‌رو است. همچنین، تنوع قومی و فرهنگی زیاد در کنار درگیری‌های داخلی و بحران‌های انسانی، به پیچیدگی‌های مدیریت جمعیت و توسعه پایدار می‌افزاید.[۶]

ساختار هرم جمعیتی

oآمار جمعیت

در سال 2024، جمعیت سودان حدود 50 میلیون نفر است [۷] که در مقایسه با سال 2014 (با جمعیتی حدود 37 میلیون نفر) افزایشی چشمگیر داشته است.[۸] نرخ رشد جمعیت در این دوره حدود 2.4 درصد در سال بوده است.[۹]

o هرم سنی

هرم سنی سودان در سال 2024 نشان‌دهنده جوان بودن جمعیت است. [۱۰]حدود 44 درصد از جمعیت در گروه سنی زیر 15 سال قرار دارند و تنها 3 درصد از جمعیت بالای 65 سال است. [۱۱]این توزیع سنی فشار زیادی بر سیستم‌های آموزشی و بهداشتی وارد می‌کند و نیاز به سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها را ضروری می‌سازد.

o توزیع جمعیت

در سودان، نسبت جنسیتی به نفع مردان است، به طوری که مردان حدود 51 درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند.[۱۲] نسبت بالای جوانان در جمعیت، نیاز به برنامه‌ریزی جامع برای آموزش و اشتغال را به همراه دارد.[۱۳]

o پیش‌بینی تغییرات جمعیتی

هرم سنی سودان نسبت به ده سال پیش تغییرات عمده‌ای داشته است. انتظار می‌رود که در آینده نزدیک، با کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش امید به زندگی، درصد جمعیت سالمند افزایش یابد. این تغییرات می‌تواند فشار جدیدی بر سیستم‌های بهداشتی و رفاهی وارد کند.[۱۴]

o تأثیرات اقتصادی و اجتماعی

ساختار جوان جمعیت می‌تواند به توسعه اقتصادی کشور کمک کند، اما در عین حال نیاز به اشتغال، آموزش و خدمات بهداشتی برای این جمعیت جوان به چالش بزرگی تبدیل شده است. فشار بر زیرساخت‌های موجود افزایش یافته و دولت باید به توسعه این زیرساخت‌ها توجه بیشتری کند[۱۵]

ویژگی های جمعیتی

o تنوع قومی و زبانی

سودان کشوری با تنوع قومی زیاد است که از گروه‌هایی چون عرب‌ها، نوبی‌ها و قبایل آفریقایی تشکیل شده است. [۱۶] زبان رسمی عربی است،[۱۷] اما زبان‌های بومی مانند نوبی و فورا نیز در مناطق مختلف کشور صحبت می‌شوند.[۱۸]

o الگوهای مهاجرت

مهاجرت داخلی به سمت مناطق شهری مانند خارطوم و سایر شهرهای بزرگ به دلیل جستجوی فرصت‌های شغلی و بهبود شرایط زندگی افزایش یافته است.[۱۹] علاوه بر این، درگیری‌های داخلی منجر به مهاجرت‌های اجباری بین‌المللی نیز شده است.[۲۰]

o وضعیت تحصیلات و سواد

نرخ سواد در سودان در سال 2024 حدود 70 درصد است.[۲۱] اختلافات عمده‌ای بین مناطق شهری و روستایی از نظر سطح تحصیلات وجود دارد، و دولت در تلاش است تا با بهبود زیرساخت‌های آموزشی، این نابرابری را کاهش دهد. [۲۲]

o وضعیت بهداشت و امید به زندگی 

امید به زندگی در سودان برای مردان حدود 62 سال و برای زنان حدود 65 سال است.[۲۳] گرچه امید به زندگی نسبت به دهه گذشته افزایش یافته، [۲۴]همچنان کمبود خدمات بهداشتی و تغذیه نامناسب از مشکلات اساسی این کشور هستند.

o الگوهای ازدواج و طلاق 

ازدواج‌های زودهنگام در سودان رایج است و نرخ ازدواج بالاست، اما هم‌زمان نرخ طلاق نیز در حال افزایش است.[۲۵] مشکلات اقتصادی و اجتماعی از دلایل عمده افزایش طلاق به شمار می‌روند.

رشد جمعیت

oنرخ رشد و عوامل مؤثر

نرخ رشد جمعیت سودان در سال 2024 حدود 2.4 درصد است،[۲۶] در حالی که این رقم در سال 2014 حدود 2.9 درصد بود. [۸]کاهش نرخ رشد به دلیل کاهش نرخ زاد و ولد و افزایش مهاجرت‌های داخلی است.[۲۷]

o عوامل مؤثر بر رشد جمعیت 

عوامل اصلی شامل نرخ زاد و ولد بالا، مرگ و میر نسبتا پایین، و مهاجرت‌های داخلی و خارجی هستند. سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی نیز تأثیر زیادی بر روند رشد جمعیت دارند.[۲۸]

o سیاست‌های جمعیتی

دولت سودان برنامه‌هایی برای کنترل رشد جمعیت و بهبود شرایط اقتصادی اجرا کرده است. این سیاست‌ها به کاهش نرخ فقر و بهبود کیفیت زندگی کمک کرده‌اند. [۲۹]

oپیش‌بینی‌های آینده

پیش‌بینی می‌شود که نرخ رشد جمعیت تا سال 2030 به حدود 2.1 درصد کاهش یابد.[۳۰] این کاهش نرخ رشد، همراه با افزایش جمعیت سالمند و فشار بر منابع طبیعی و خدمات اجتماعی، چالش‌هایی جدید را ایجاد خواهد کرد.

پراکندگی جمعیت

oالگوهای توزیع جمعیت

جمعیت سودان به‌طور عمده در مناطق شهری و در نزدیکی رود نیل متمرکز است.[۳۱] در سال 2024، حدود 40 درصد از جمعیت در مناطق شهری و 60 درصد در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.[۳۲]ین توزیع نابرابر منجر به مشکلاتی مانند فشار بر زیرساخت‌های شهری و کمبود خدمات در مناطق روستایی شده است.

oعوامل مؤثر بر پراکندگی جمعیت 

عوامل جغرافیایی شامل وجود رود نیل و صحرای بزرگ آفریقا تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت دارند. [۳۳]همچنین، درگیری‌های داخلی و بحران‌های اقتصادی باعث مهاجرت داخلی و تمرکز جمعیت در برخی مناطق شده‌اند.[۳۴]

o مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت

مناطق پرجمعیت عمدتاً در اطراف خارطوم و دیگر شهرهای بزرگ قرار دارند، [۳۵]در حالی که مناطق کم‌جمعیت شامل نواحی بیابانی و دورافتاده هستند. شرایط اقتصادی و جغرافیایی این مناطق به این تفاوت‌های جمعیتی دامن زده است.[۳۶] توزیع نامتوازن جمعیت منجر به مشکلاتی نظیر فشار بر زیرساخت‌های شهری، کمبود خدمات در مناطق روستایی، و افزایش نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی شده است.[۳۷]

شهرنشینی و روستانشینی

o  نسبت جمعیت شهری به روستایی

در سال 2024، حدود 40 درصد از جمعیت سودان در مناطق شهری و 60 درصد در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. [۳۸]روند شهرنشینی به‌ویژه در مناطق نزدیک به رود نیل و کلان‌شهرهایی مثل خارطوم بیشتر شده است.[۳۹]

o   رشد کلان‌شهرها   

شهرنشینی در سودان با رشد سریع شهرهایی مانند خارطوم و ام درمان همراه است.[۴۰] [۴۱]این رشد، باعث فشار بر زیرساخت‌های شهری، افزایش ترافیک و آلودگی، و کاهش فضای سبز شده است.[۴۲][۴۳] همچنین حاشیه‌نشینی و کمبود فضای سبز نیز از مشکلات عمده در مناطق شهری است.[۴۴]

o چالش‌های مناطق روستایی

مناطق روستایی با مشکلاتی نظیر کمبود خدمات بهداشتی، آموزشی، و زیرساخت‌های مناسب مواجه هستند. مهاجرت به شهرها باعث کاهش جمعیت در این مناطق و در نتیجه کاهش منابع و فرصت‌های اقتصادی شده است.[۴۵]

o سیاست‌های دولت برای توسعه

دولت سودان لاش‌هایی برای توسعه متوازن شهری و روستایی آغاز کرده است. [۴۶] برنامه‌هایی مانند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل و نقل، بهبود خدمات بهداشتی و آموزشی و ایجاد مناطق سبز از جمله اقدامات دولت هستند. توجه ویژه‌ای نیز به توسعه کشاورزی و بهبود کیفیت زندگی در مناطق روستایی شده است.[۴۷]

نویسنده : نرگس شکوری

نیز نگاه کنید به

جغرافیای انسانی اتیوپی، جغرافیای انسانی اردن، جغرافیای انسانی اسپانیا، جغرافیای انسانی افغانستان، جغرافیای انسانی امارات متحده عربی، جغرافیای انسانی اوکراین، جغرافیای انسانی آرژانتین، جغرافیای انسانی بنگلادش، جغرافیای انسانی تاجیکستان، جغرافیای انسانی تایلند، جغرافیای انسانی تونس، جغرافیای انسانی چین، جغرافیای انسانی روسیه ،جغرافیای انسانی زیمبابوه، جغرافیای انسانی ژاپن، جغرافیای انسانی ساحل عاج، جغرافیای انسانی سریلانکا، جغرافیای انسانی سنگال، جغرافیای انسانی سوریه، جغرافیای انسانی سیرالئون، جغرافیای انسانی فرانسه، جغرافیای انسانی قزاقستان، جغرافیای انسانی قطر، جغرافیای انسانی کانادا، جغرافیای انسانی کوبا، جغرافیای انسانی گرجستان، جغرافیای انسانی لبنان، جغرافیای انسانی مالی، جغرافیای انسانی مصر.

کتابشناسی

  1. ↑ Sudan Population 2024 (Live). (n.d.)[۱]
  2. ↑ Al-Shahi, A. S., Sikainga, A. A., Sabr, M. E. D., Collins, R. O., Economist Intelligence Unit, & Spaulding, J. L. (2024, September 26). Sudan | History, Map, area, population, religion, & Facts. Encyclopedia Britannica
  3. ↑ sapa. (2023, December 7). Sudan Civil War: A Deep Dive into History and Implications. SAPA-USA. [۲]
  4. ↑ Sudan | LandLinks. (2021, June 18). LandLinks.
  5. ↑ Crisis in Sudan: What is happening and how to help | International Rescue Committee (IRC). (2024, June 24). Www.rescue.org.[۳]
  6. ↑ Berghof Foundation for Peace Support. (2019). Sudan: Conflict Analysis and Options for Systemic Conflict Transformation
  7. ↑ TRADING ECONOMICS. (n.d.-f). Sudan - population, total - 2024 data 2025 forecast 1960-2023 historical. http
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Sudan Population 1950-2024. (n.d.). Www.macrotrends.net.[۴]
  9. ↑ World Bank Open Data. (n.d.-b). World Bank Open Data. [۵]
  10. ↑ Population Pyramids of the World from 1950 to 2100. (n.d.). PopulationPyramid.net.[۶]
  11. ↑ Sudan Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer. (n.d.)[۷]
  12. ↑ (2024). Unesco.org.[۸]
  13. ↑ countrymeters.info. (n.d.-b). Sudan population (2024) live — Countrymeters
  14. ↑ World Health Organization. (2024). World health statistics 2024: monitoring health for the SDGs, Sustainable Development Goals.[۹]
  15. ↑ Sudan - the World Factbook. (n.d.)[۱۰]
  16. ↑ Minority Rights Group. (2024, April 24). Sudan - Minority rights group.[۱۱]
  17. ↑ Republic of the Sudan. (n.d.). African Commission on Human and Peoples’ Rights.[۱۲]
  18. ↑ Chepkemoi, J. (2021, August 1). What languages are spoken in Sudan? WorldAtlas.
  19. ↑ Sudan internal displacement set to Top 10 million as famine looms – IOM. (2024, June 6). International Organization for Migration
  20. ↑ Sudan – A 360° view on the migration and mobility dimensions of the current crisis. (n.d.). Migration Data Portal.[۱۳]
  21. ↑ Sudan Literacy Rate 1960-2024. (n.d.). MacroTrends
  22. ↑ Ebaidalla, E., & Rakhy, T. (2024). ERF Working PaPers series Education in Sudan: Disparities in Enrollment, Attainment and Quality.[۱۴]
  23. ↑ Sudan Life Expectancy 1950-2024. (n.d.). Www.macrotrends.net.[۱۵]
  24. ↑ World Bank Open Data. (n.d.-c). World Bank Open Data
  25. ↑ Isabel, & Barnard Inc. (2024, May 19). Barnard | Law Firm. Barnard | Law Firm
  26. ↑ World Population Dashboard -Array. (n.d.). United Nations Population Fund. [۱۶]
  27. ↑ UNFPA. (n.d.). Population dynamics of Sudan
  28. ↑ WHO. (2024). Sudan Conflict – Refugee crisis in neighbouring countries – Central African Republic, Chad, Ethiopia, South Sudan
  29. ↑ Solutions to poverty to get us to 2030. (n.d.). Concern Worldwide
  30. ↑ [۱۷]
  31. ↑ Sudan | LandLinks. (2024b, June 18). LandLinks.
  32. ↑ Kemp, S. (2024b, February 23). Digital 2024: Sudan — DataReportal – Global Digital Insights. DataReportal – Global Digital Insights.[۱۸]
  33. ↑ Clarke, J. I., Middleton, J. F., Gardiner, R. K., Kröner, A., Nicol, D. S., Steel, R. W., McMaster, D. N., Smedley, A., Dickson, K. B., & Mabogunje, A. L. (2024, September 26). Africa | History, People, Countries, Regions, Map, & Facts. Encyclopedia Britannica. [۱۹]
  34. ↑ Osei-Kusi, F., Wu, C. S., & Tetteh, S. (2024). Unlocking economic growth and sustainable development in sub-Saharan Africa. Heliyon, 10(12),[۲۰]
  35. ↑ Sudan Demographics 2024 (Population, age, sex, Trends) - Worldometer. (n.d.-b)[۲۱]
  36. ↑ Sahara summary | Britannica. (n.d.). Www.britannica.com.[۲۲]
  37. ↑ Sakketa, T. (n.d.). Urbanisation and Social Cohesion Theory and Empirical Evidence from Africa.[۲۳]
  38. ↑ Sudan population (2024) - Worldometer. (n.d.-b)[۲۴]
  39. ↑ The history of cities. (n.d.)[۲۵]
  40. ↑ [۲۶]
  41. ↑ Fadelelseed, S., Xu, D., Li, L., Tran, D., Chen, X., Alwah, A., Bai, H., & Farah, Z. (2024). Regenerating and developing a National Botanical Garden (NBG) in Khartoum, Sudan: Effect on urban landscape and environmental sustainability. Sustainability, 16(17), 7863.[۲۷]
  42. ↑ [۲۸]
  43. ↑ Zerboni, A., Brandolini, F., Mariani, G. S., Perego, A., Salvatori, S., Usai, D., Pelfini, M., & Williams, M. A. J. (2020). The Khartoum-Omdurman conurbation: a growing megacity at the confluence of the Blue and White Nile Rivers. Journal of Maps, 17(4), 1–14.[۲۹]
  44. ↑ Zeleke, T., Giorgi, F., Diro, G., Zaitchik, B., Giuliani, G., Ayal, D., Kassahun, T., Sintayehu, W., & Demissie, T. (2023). Effect of urbanization on East African climate as simulated by coupled urban-climate model. Climate Services, 31, 100398.[۳۰]
  45. ↑ Country policy and information note: humanitarian situation, Sudan, February 2024 (accessible). (2024, August 23). GOV.UK. [۳۱]
  46. ↑ Republic of Sudan & Ministry of Agriculture and Forests. (2018). Sudan E-Agriculture Strategy and Action Plan (2018-2024)
  47. ↑ Sudan - Public infrastructure. (2022, July 30). International Trade Administration | Trade.gov
برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=جغرافیای_انسانی_سودان&oldid=63753»