پرش به محتوا

جغرافیای انسانی کانادا: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
جز The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).
Hamidian (بحث | مشارکت‌ها)
۶٬۲۸۹ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
جغرافیای انسانی [[کانادا]] به بررسی [[ساختار هرم جمعیتی کانادا|ساختار جمعیتی]]، پراکندگی و ویژگی‌های فرهنگی این کشور می‌پردازد. باتوجه‌به وسعت و تنوع فرهنگی [[کانادا]]، این مطالعه به‌ویژه اهمیت دارد. در سال ۲۰۲۴، [[جمعیت کانادا]] به حدود ۳۹ میلیون نفر رسیده است که نشان‌دهنده تغییرات گسترده در الگوهای جمعیتی و مهاجرت‌های داخلی است<ref>''Canada population (2024) - Worldometer, Available from'' https://www.worldometers.info/world-population/canada-population/</ref>.


[[پرونده:جغرافیای انسانی کانادا.jpg|جایگزین=جمعت کانادا|بندانگشتی|جغرافیای انسانی کانادا]]
=== [[ساختار هرم جمعیتی کانادا|ساختار هرم جمعیتی]] ===
طبق سرشماری ۲۰۲۴، [[جمعیت کانادا]] حدود ۳۹ میلیون نفر است که نسبت به سرشماری ۲۰۱۴ (۳۵ میلیون نفر) افزایش قابل‌توجهی داشته است<ref>''Population Pyramids of the World from 1950 to 2100''. (n.d.). PopulationPyramid.net , Available from https://www.populationpyramid.net/canada/2014/</ref>.


=== [[جمعیت کانادا]] ===
==== توزیع سنی ====
براساس آمار سال 2013م،‌ [[کانادا]] با 35.158.300 نفر جمعیت در رتبه سی و ششم کشورهای جهان قرار دارد. 16/3 درصد از جمعیت آن را افراد زیر چهارده سال، ‌68/8 درصد را افراد بین 15 تا 64 سال و 14/9 درصد را افراد بالای 65 سال تشکیل می‌دهند. در سال 2013م میزان رشد جمعیت،‌ 1/02 درصد گزارش شده است. میزان باسوادی در این کشور نیز 99 درصد است. بالاترین میزان رشد جمعیتی در این کشور 14/6 درصد بود که به دلیل افزایش میزان زاد و ولد در فاصله سال‌های 1951م و 1956م روی داد. در دوره پنج ساله بعد از آن، یعنی بین سال‌های 1956م و 1961م، میزان رشد به 13/6 درصد کاهش یافت. روند کاهش رشد جمعیت طی سال‌های میانی دهه 1960م ادامه یافت و دلیل آن کاهش شدید میزان زاد و ولد تا دهه 1980م بود. در فاصله سال‌های 1986م تا 1996م، به دلیل ورود تعداد زیاد مهاجران و افزایشی ناچیز در میزان زاد و ولد، این سیر نزولی متوقف شد. در دوره پنج ساله منتهی به سال 2001م، آمارها نشان‌دهنده کاهشی حدود یک‌سوم در رشد طبیعی جمعیت نسبت به دوره پنج ساله قبل از آن است. در این دوره میزان مرگ و میر به دلیل بالا رفتن متوسط سن افزایش یافت و از میزان موالید نیز کاسته شد. نیمی از رشد جمعیت این کشور در سال‌های1996م تا 2001‌م حاصل پدیده مهاجرت بوده است. در این دوره رشد جمعیت 4 درصدی [[کانادا]] در مقایسه با بسیاری از دیگر کشورهای توسعه یافته، قابل توجه بوده است. به طوری که در دوره 1996م تا 2001م، رشد جمعیت کشورهای کمتر توسعه یافته به طور متوسط حدود 4.8 درصد و در کشورهای توسعه یافته حدود 1.5 درصد بوده است. در این دوره برای اولین بار در طول صد سال گذشته جمعیت این کشور رشدی کمتر از [[ایالات متحده]] داشته است، زیرا این کشور برخلاف دیگر کشورهای در حال توسعه و به عنوان یک استثناء در بین این کشورها از میزان زاد و ولد بالایی برخوردار بوده است.<ref name=":0">لاريجانی، فاضل، (1381). "تنوع فرهنگ‌ها در كانادا: مروری بر نتايج سرشماری سال 2001 كانادا. انتشارات بخش فرهنگی سفارت ايران در كانادا.</ref> <ref name=":1">Demographics of Canada. (2013). Retrieved from <nowiki>https://www.en.wikipedia.org/wiki/Demographics_of_Canada</nowiki>.</ref>
توزیع سنی [[جمعیت کانادا]] به شرح زیر است:


===  '''[[نژادهای کانادا]]''' ===
* ۰-۱۴ سال: ۱۵.۷%؛
72 درصد از مردم [[کانادا]] از یک ریشه نژادی هستند. ‌بیش از یک‌سوم از این گروه ‌ انگلیسی‌تبار ‌و یک سوم فرانسوی‌تبارند. تفاوت‌های منطقه‌ای ‌در مسائل نژادی منعکس شده است. درصد کانادایی‌هایی که ادعا می‌کنند غیرانگلیسی و غیرفرانسوی تبارند، ‌حدود 49 درصد است. در میان این گروه آلمانی‌ها، ‌ایتالیایی‌ها، اوکراینی‌ها، هلندی‌ها، چینی‌ها، آفریقایی‌ها، ‌سرخپوستان آمریکای شمالی، اسکمیوها، ‌یونانی‌ها، هندی‌ها و روس‌ها بیشترند.  
* ۱۵-۶۴ سال: ۶۵.۳%؛
* ۶۵ سال و بالاتر: ۱۹% <ref>Government of Canada, Statistics Canada. (2024, September 25). ''The Daily — Canada’s population estimates: Age and gender, July 1, 2024 , Available from'' https://www150.statcan.gc.ca/n1/daily-quotidien/240925/dq240925a-eng.htm</ref>.


==== '''انگلیسی‌تبار''' ====
[[کانادا]] در مرحله چهارم انتقال جمعیتی قرار دارد، که با نرخ زاد و ولد پایین و امید به زندگی بالا مشخص می‌شود<ref>Government of Canada, Statistics Canada. (2024a, June 24). ''Population projections for Canada (2023 to 2073), provinces and territories (2023 to 2048): Technical report on Methodology and assumptions, Available from'' https://www150.statcan.gc.ca/n1/pub/91-620-x/91-620-x2024001-eng.htm</ref>. هرم سنی [[کانادا]] به شکل "زنبوری" است و نشان‌دهنده پیر شدن [[جمعیت کانادا|جمعیت]] با تمرکز بیشتر در گروه‌های سنی میانی است<ref>Bezy, J. M. (2020). Population pyramid | sociology | Britannica. In ''Encyclopædia Britannica, Available from'' https://www.britannica.com/topic/population-pyramid</ref>. نسبت وابستگی سالمندان (افراد 65 سال و بالاتر در مقایسه با [[جمعیت کانادا|جمعیت]] فعال) در حال افزایش است، که چالش‌های اقتصادی و اجتماعی را به همراه دارد<ref>Bloom, D., & Luca, D. (2016). The Global Demography of Aging: Facts, Explanations, future. ''ResearchGate, Available from'' https://doi.org/10.1016/bs.hespa.2016.06.002</ref>.
‌این گروه شامل مردمی با چهار نژاد مختلف از سرزمین‌های انگلستان‌، ایرلند، ‌اسکاتلند و ولز است. این دسته که 28 درصد از کل جمعیت را به خود اختصاص داده‌اند بیشتر در [[استان اونتاریوی کانادا|اونتاریو]]، [[استان بریتیش کلمبیای کانادا|بریتیش کملبیا]]، [[استان نیوفاندلند و لابرادور کانادا|نیوفاندلند]]، ‌لابرادور و [[استان آلبرتای کانادا|آلبرتا]] متمرکز شده‌اند.  


==== '''فرانسوی‎‌تبار''' ====
==== میانگین سنی ====
فرانسوی‌ها اولین اروپائیانی بودند که در این کشورمستقر شدند. این گروه که 23 درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند اساساً در [[استان کبک کانادا|کبک]] ساکن‌اند؛ به طوری که 78 درصد از مردم [[استان کبک کانادا|کبک]] اصلیت فرانسوی دارند. علاوه بر [[استان کبک کانادا|کبک]]، این گروه در ایالت مانیتوبا و بخش‌هایی از نیوبرونزویک مستقر هستند.
میانگین سنی [[جمعیت کانادا]] به شرح زیر است:


==== '''دیگر اروپایی‌تبارها''' ====
* کل [[جمعیت کانادا|جمعیت]]: ۴۱.۸ سال؛
‌این گروه 15 درصد از کل جمعیت [[کانادا]] را تشکیل داده‌اند و عمدتاً در ایالت‌های منطقه‌ای کشتزارهای بزرگ شامل [[استان مانیتوبای کانادا|مانیتوبا]]، ‌[[استان ساسکاچوان کانادا|ساسکاچوان]] و [[استان آلبرتای کانادا|آلبرتا]] و در شهرهای بزرگ مثل تورنتو، مونترال و ونکوور متمرکز شده‌اند. آنها اغلب از آلمان، ایتالیا، ‌اوکراین، هلند، لهستان و [[روسیه]] مهاجرت کرده‌اند.  
* مردان: ۴۰.۶ سال؛
* زنان: ۴۳ سال<ref>''Median age - The World Factbook''. (n.d.), Available from https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/median-age</ref>.


==== '''بومیان''' ====
[[کانادا]] با پدیده "انفجار سالمندی" روبروست، زیرا نسل انفجار [[جمعیت کانادا|جمعیت]] (متولدین 1946-1965) به سن بازنشستگی رسیده‌اند<ref>Statistics Canada. (2024, April 27). ''A generational portrait of Canada’s aging population from the 2021 Census, Available from'' https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/as-sa/98-200-X/2021003/98-200-X2021003-eng.cfm</ref>. شاخص سالمندی (نسبت افراد 65 سال و بالاتر به افراد زیر 15 سال) در حال افزایش است، که نشان‌دهنده تغییر در ساختار خانواده و نیازهای مراقبتی است<ref>''The aging of the baby boomer generation: Catastrophe or catalyst for improvement? , Health Innovation Forum''. (n.d.), Available from https://www.healthinnovationforum.org/article/the-aging-of-the-baby-boomer-generation-catastrophe-or-catalyst/</ref>. تفاوت‌های قابل توجهی در ساختار سنی مناطق شهری و روستایی وجود دارد، به‌طوری که جمعیت جوان‌تر در شهرهای بزرگ‌تر متمرکز است<ref>Simonen, M., Richard Leete, Ann Pawliczko, Warwick Neville, & Samantha Page. (2023). POPULATION AGEING AND DEVELOPMENT OPERATIONAL CHALLENGES IN DEVELOPING COUNTRIES. In ''POPULATION AND DEVELOPMENT STRATEGIES SERIES: Vol. NUMBER 5''. New York, NY 10017.</ref>.
بومیان، ‌که به سرخپوستان آمریکای ش[[مالی]] مشهوراند، در گذشته ‌از سیبری به دریای برینگ (Bering Sea) مهاجرت کرده‌اند. این گروه شامل متیس‌ها (Métis) است که اجدادشان آمیخته‌ای از سرخ‌پوست و اروپایی بوده‌اند و اسکیموها که اصل آنها ناشناخته است؛ ولی عموماً ‌باور دارند که اجداد آنها از آسیا به آمریکای شمالی آمده‌اند. بومیان3/7 درصد از جمعیت را به خود اختصاص داده‌اند و حدود 45 درصد از آنها در ایالت‌های واقع در کشتزارهای بزرگ، ‌16 درصد در بریتیش کلمبیا و 14 درصد در [[استان اونتاریوی کانادا|اونتاریو]] زندگی می‌کنند. تقریباً ‌یک‌چهارم آنها در مراکز شهری و مابقی ‌در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. اسکیموها در شمال [[استان کبک کانادا|کبک]] و در زمین‌های قطبی [[کانادا]]<sup>[i]</sup> متمرکز شده‌اند و کمتر از نیمی از سرخ پوستان هم در باقی‌مانده سرزمین‌های سرخ‌پوستان زندگی می‌کنند.  


==== '''سیاه‌پوستان''' ====
==== نسبت جنسیتی ====
این گروه شامل مهاجرانی از آفریقا،‌ جزایر هند غربی، [[آمریکا]] و انگلستان است که بیشتر در مراکز شهری ساکن هستند. بزرگ‌ترین جامعه سیاه‌پوستان در تورنتو و بقیه آنها در مونترال، اتاوا، [[استان اونتاریوی کانادا|اونتاریو]] و شهر هال (Hall) در ایالت [[استان کبک کانادا|کبک]] زندگی می‌کنند.
نسبت جنسیتی [[جمعیت کانادا]] در ذیل نشان داده شده است:


==== '''آسیایی‌تبارها''' ====
* کل [[جمعیت کانادا|جمعیت]]: ۹۸ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
به پنج گروه آسیایی‌های شرق و جنوب شرقی، غرب آسیا، هند و [[چین]] و جزیره‌نشینان اقیانوس آرام تقسیم می‌شوند. بیشتر این گروه در مراکز شهری تورنتو، مونترال و ونکوور ساکن‌اند.<ref name=":2">Statistics Canada (2011). Population and growth components, 1851-2001 Censuses. Retrieved January 19, 2011.</ref>  
* در هنگام تولد: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
* سنین ۰-۱۴: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
* سنین ۱۵-۶۴: ۱۰۱ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
* ۶۵ سال و بالاتر: ۸۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن<ref>''Canada demographics 2024 - StatisticsTimes.com''. (2024). Statisticstimes.com, Available from https://statisticstimes.com/demographics/country/canada-demographics.php#:~:text=The%20percentage%20of%20the%20male</ref>.


=== '''[[پراکندگی جمعیتی کانادا]]''' ===
نسبت جنسیتی در زمان تولد حدود 105 پسر به ازای هر 100 دختر است که الگوی طبیعی جهانی را نشان می‌دهد<ref>برگرفته از https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2024.pdf</ref>. با افزایش سن، این نسبت به نفع [[زنان در کانادا|زنان]] تغییر می‌کند، زیرا [[زنان در کانادا|زنان]] طول عمر بیشتری دارند و مردان بیشتر در سنین میانی فوت می‌کنند<ref>Dattani, S., Rodés-Guirao, L., & Roser, M. (2024, March 19). ''Why do women live longer than men?'' Our World in Data, Available from https://ourworldindata.org/why-do-women-live-longer-than-men</ref>. مهاجرت بین‌المللی نیز بر نسبت جنسیتی اثر دارد، چون الگوهای متفاوت مهاجرتی بین مردان و [[زنان در کانادا|زنان]] باعث تفاوت در توزیع جنسیتی در گروه‌های سنی مختلف می‌شود<ref>His Majesty the King in Right of Canada. (2024). Budget 2024. In ''Budget 2024'' [Report], Available from https://budget.canada.ca/2024/report-rapport/gdql-egdqv-en.pdf </ref>.
چنان‌که ذکر شد، بیشتر جمعیت این کشور در شهرهای جنوبی زندگی می‌کنند. حدود سه‌چهارم از کل جمعیت در 300 کیلومتری مرز آمریکا ساکن‌ا‌ند. براساس آمارهای سرشماری عمومی نفوس [[کانادا]]، در ماه می سال 2011م، تعداد قابل توجهی از مردم به سمت استان‌های غربی کوچ کرده‌اند. بدین ترتیب، از کل جمعیت 35 میلیونی این کشور بیشترین میزان رشد متعلق به غرب [[استان اونتاریوی کانادا|انتاریو]] تا [[استان بریتیش کلمبیای کانادا|بریتیش کلمبیا]] و کمترین آن نیز به قسمت‌های شرقی کشور تعلق داشته است. در سطح ملی، جمعیت از سال 2006 م تا 2013م، حدود 11 درصد افزایش یافته است<sup>[ii]</sup> که بیشترین میزان رشد در میان کشورهای صنعتی محسوب می‌شود. [[استان اونتاریوی کانادا|انتاریو]]، همچنان به عنوان پرجمعیت‌ترین استان کشور، به تنهایی 38.5 درصد جمعیت را در خود جای داده است. اما میزان رشد جمعیت در این استان، به دلیل گرایش تازه واردان به سمت غرب، کاهش قابل توجهی یافته است. 30.7 درصد جمعیت در استان‌های شرقی و 30/6 درصد نیز در استان‌های غربی، شامل [[استان کبک کانادا|کبک]] و آتلانتیک، ساکن هستند. این برای اولین بار در [[تاریخ کانادا]]<nowiki/>ست که میزان جمعیت در سمت غرب [[استان اونتاریوی کانادا|انتاریو]]، بیشتر از شرق آن می‌شود.


کوچ مردم، به ویژه مهاجران، به استان‌های [[استان آلبرتای کانادا|آلبرتا]] و [[استان ساسکاچوان کانادا|ساسکوچوان]] به دلیل رشد فزاینده اقتصادی و افزایش فرصت‌های شغلی در آن مناطق بوده است. از هر 10 کانادایی 7 نفر در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند. این در حالی است که سه شهر تورنتو، ونکوور و مونترآل 35 درصد کل جمعیت را به خود جذب کرده‌اند.<ref name=":3">Statistics Canada (2006). Population by selected ethnic origins, by province and territory. Retrieved September 10, 2010.</ref> همچنین، آمارهای سال 2011م نشان می‌دهند که از هر 10 کانادایی 7 نفر در شهرها و 3 نفر در روستاها زندگی می‌کنند. این وضعیت نشان می‌دهد که جمعیت گرایش به شهرنشینی دارند. علاوه‌بر این، نواحی شهری نیز شاهد تغییرات جمعیتی هستند. برای مثال، شهر ونکور تراکم جمعیتی حدود 7/170 نفر در هر کیلومتر مربع دارد، در حالی که در شهر هالیفاکس تراکم جمعیت حدود 60 نفر در هر کیلومتر مربع می‌باشد.  
==== تحلیل [[ساختار هرم جمعیتی کانادا|ساختار هرم جمعیتی]] ====
[[ساختار هرم جمعیتی کانادا]] نشان‌دهنده یک جامعه در حال پیرشدن است<ref>The Fraser Institute. (2022, January 5). ''Our aging population—a serious problem for Canada''. Fraser Institute, Available from https://www.fraserinstitute.org/blogs/our-aging-population-a-serious-problem-for-canada</ref>. با افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ باروری، سهم جمعیت سالمند در حال افزایش است. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های مختلف از جمله سیستم بهداشت و درمان، تأمین اجتماعی و بازار کار ایجاد کند. همچنین، این تغییرات می‌توانند بر سیاست‌گذاری‌های دولتی و نیاز به خدمات اجتماعی تأثیر بگذارند<ref>Samorodov, A. (2021). ''EMPLOYMENT AND TRAINING PAPERS 33 Ageing and labour markets for older workers''.</ref>.


دولت طی سال‌های اخیر تلاش کرده است با جذب نخبگان و سرمایه‌گذاران جمعیت کشور را افزایش دهد و ترکیب جمعیتی را به صورت برنامه‌ریزی شده تغییر دهد.<ref name=":4">Satatistic Canada (2013). Retreived from <nowiki>http://www.statcan.gc.ca/start-debut-eng.html</nowiki></ref>
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که [[جمعیت کانادا|جمعیت]] گروه سنی ۶۵ سال به بالا تا سال ۲۰۳۴ به ۲۰٪ افزایش خواهد یافت<ref>BC Stats, Jensen, C., Taylor, R., Peiris, T., Puigvert Angulo, J., & Kang, M. (2024). Sustaining Growth: Population and Demography for B.C. and Canada. In ''Ministry of Municipal Affairs, Available from'' https://www2.gov.bc.ca/assets/gov/data/statistics/people-population-community/population/sustaining_growth_population_demography.pdf</ref>. این تغییرات می‌تواند فشار زیادی بر دستگاه‌های بهداشتی و بازنشستگی وارد کند و نیاز به سیاست‌های جدید برای حمایت از این گروه سنی را اجتناب‌ناپذیر سازد.


=== '''[[نرخ مرگ و مير در کانادا|میزان مرگ و میر]]''' ===
=== [[ویژگی های جمعیتی کانادا|ویژگی های جمعیتی]] ===
میزان مرگ و میر در کاهش جمعیت مؤثر است. از این‌رو، کشورهای امریکای شمالی، به ویژه [[کانادا]]، در زمینه پایین آوردن میزان مرگ و میر پیشگام بوده‌اند. در این کشور با بهبود وضع بهداشت و همگانی شدن واکسیناسیون‌ها میزان مرگ و میر رو به کاهش گذاشته است. بر اساس آمار، طی 10 سال اخیر میزان مرگ و میر حدود 2.7 میلیون نفر بوده است که از این میان 552.300 نفر (حدود 20 درصد) را مهاجران تشکیل می‌دهند. بررسی آمارهای موجود بیانگر آن است که میزان مرگ و میر در این کشور کمتر از 8 نفر در هر 1000 است (جدول 1.2 را مشاهده کنید). این در حالی است که متوسط نرخ جهانی مرگ و میر بالای 8 در 1000 نفر است.<ref name=":5">Statistics Canada (2011). Deaths, estimates by province and territory. Retrieved from <nowiki>http://www.statcan.gc.ca/tables-tableaux/sum-som/l01/cst01/demo07a-eng.htm</nowiki></ref><ref>لاریجانی، فاضل (1395). جامعه و فرهنگ کانادا. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی]، ص50-55.</ref>


'''جدول 1.2. روند نرخ مرک و میر در [[کانادا]] بین سال‌های 2000 تا 2011'''
==== ترکیب قومی و زبانی ====
{| class="wikitable"
[[کانادا]] کشوری متنوع و دارای ترکیب قومیتی گوناگون است و تنوع فرهنگی آن یکی از ویژگی‌های برجسته این کشور است. طبق آمار ۲۰۲۴، حدود ۲۲٪ از [[جمعیت کانادا]] را اقلیت‌های قومی تشکیل می‌دهند<ref>''Canada Population 2024 (Live)''. (n.d.), Available from [https://worldpopulationreview.com/countries/canada#:~:text=32.3%25%20of%20Canadians%20considered%20their,%25)%20and%20Chinese%20(5.1%25). https://worldpopulationreview.com/countries/canada#:~:text=32.3%25%20of%20Canadians%20considered%20their,%25)%20and%20Chinese%20(5.1%25).]</ref>:
|2000
 
|2001
* اروپایی تبار: ۷۲.۹%؛
|2002
* آسیایی: ۱۷.۷%؛
|2003
* بومیان [[کانادا]]: ۵%؛
|2004
* سیاه‌پوست: ۳.۵%؛
|2005
* لاتین‌تبار: ۱.۸%؛
|2006
* سایر: ۱.۱%.
|2007
 
|2008
زبان‌های رسمی این کشور شامل انگلیسی و فرانسوی هستند و حدود ۲۰٪ از جمعیت به زبان‌های بومی و دیگر زبان‌ها صحبت می‌کنند<ref>Heritage, C. (2024, August 14). ''Statistics on official languages in Canada, Availablr from'' https://www.canada.ca/en/canadian-heritage/services/official-languages-bilingualism/publications/statistics.html</ref>. این تنوع زبانی و فرهنگی به غنای اجتماعی کشور کمک کرده و فرصت‌هایی برای تبادل فرهنگی فراهم می‌آورد<ref>''Languages Canada'' (2024). ''Annual Conference''. Languagescanada.ca, Available from https://www.languagescanada.ca/en/annual-conference-2024</ref>.
|2009
 
|2010
==== الگوهای مهاجرت ====
|2011
مهاجرت داخلی و بین‌المللی نقش مهمی در شکل‌گیری ویژگی‌های جمعیتی دارد. در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۵٪ از [[جمعیت کانادا]] مهاجران خارجی هستند که عمدتاً از کشورهای آسیایی و اروپایی وارد [[کانادا]] می‌شوند<ref>Gautam, K. (2024, July 15). Top 10 citizenships of new Canada permanent residents in 2024 - Canada Immigration and Visa information. ''Canada Immigration and Visa Information. Canadian Immigration Services and Free Online Evaluation, Available from'' https://immigration.ca/top-10-citizenships-of-new-canada-permanent-residents-in-2024/</ref>. این مهاجران به تنوع فرهنگی و اقتصادی [[کانادا]] افزوده و تأثیرات مهمی بر جامعه و اقتصاد کشور دارند<ref>Robitaille, E. (2024, June 20). ''Canada’s population grows by over one million in less than a year''. CIC News; Canada Immigration News, Available from https://www.cicnews.com/2024/06/canadas-population-grows-by-over-one-million-in-less-than-a-year-0644919.html#:~:text=The%20Plan%20shows%20that%20Canada</ref>.
|-
 
|7.39
==== وضعیت بهداشت و امید به زندگی ====
|7.47
امید به زندگی در [[کانادا]] حدود ۸۲ سال است که بالاتر از میانگین جهانی است<ref>''Canada Life Expectancy 1950-2024''. (n.d.). MacroTrends, Available from [https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/life-expectancy#:~:text=The%20current%20life%20expectancy%20for,a%200.18%25%20increase%20from%202021. https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/life-expectancy#:~:text=The%20current%20life%20expectancy%20for,a%200.18%25%20increase%20from%202021.]</ref>. این نشان‌دهنده دسترسی مناسب به خدمات بهداشتی و درمانی است. نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز در [[کانادا]] یکی از پایین‌ترین‌ها در جهان است که به کیفیت بالای خدمات بهداشتی و آموزشی این کشور اشاره دارد<ref>''Canada''. (n.d.). Datadot, Available from https://data.who.int/countries/124</ref>.
|7.54
 
|7.61
==== تحلیل ویژگی‌های جمعیتی ====
|7.67
[[کانادا]] یکی از متنوع‌ترین کشورهای جهان از نظر قومی و فرهنگی است<ref>''Acceptance of Diversity''. (n.d.). The Conference Board of Canada.á, Available from https://www.conferenceboard.ca/hcp/acceptance-of-diversity-aspx/</ref>. سیاست‌های مهاجرتی باز این کشور منجر به افزایش تنوع قومی و زبانی شده است. این تنوع، درحالی‌که غنای فرهنگی کشور را افزایش می‌دهد، چالش‌هایی را نیز در زمینه ادغام اجتماعی و حفظ هویت ملی ایجاد می‌کند. همچنین، این تنوع می‌تواند به تقویت اقتصاد و نوآوری کمک کند<ref>Lin, C. (2020). Understanding cultural diversity and diverse identities. In ''Encyclopedia of the UN sustainable development goals'' (pp. 929–938), https://doi.org/10.1007/978-3-319-95870-5_37</ref>.
|7.73
 
|7.8
=== [[رشد جمعیت در کانادا|رشد جمعیت]] ===
|7.86
 
|7.61
==== نرخ رشد جمعیت ====
|7.74
نرخ رشد [[جمعیت کانادا]] در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۲٪ است که نسبت به دهه گذشته کاهش‌یافته است<ref>Government of Canada, Statistics Canada. (2024c, September 25). ''The Daily — Canada’s population estimates: Age and gender, July 1, 2024, Available from'' [https://www150.statcan.gc.ca/n1/daily-quotidien/240925/dq240925a-eng.htm#:~:text=The%20population%20of%20Canada%20reached,%2B253%2C510%3B%20%2B0.7%25). https://www150.statcan.gc.ca/n1/daily-quotidien/240925/dq240925a-eng.htm#:~:text=The%20population%20of%20Canada%20reached,%2B253%2C510%3B%20%2B0.7%25).]</ref>. عوامل مؤثر بر این نرخ شامل نرخ زادوولد پایین و مهاجرت بالا است. نرخ زادوولد به زیر ۲ فرزند به‌ازای هر زن رسیده که نگرانی‌هایی در مورد پیری جمعیت به وجود آورده است<ref>''Canada fertility rate 1950-2024''. (n.d.). MacroTrends, Available from [https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/fertility-rate#:~:text=Chart%20and%20table%20of%20the,a%200.07%25%20decline%20from%202023. https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/fertility-rate#:~:text=Chart%20and%20table%20of%20the,a%200.07%25%20decline%20from%202023.]</ref>.
|7.87
 
|7.98
==== سیاست‌های جمعیتی ====
|}
رشد [[جمعیت کانادا]] عمدتاً ناشی از [[مهاجرت و پناهندگی در کانادا|مهاجرت]] است<ref>The Canadian Press. (2024, September 25). Statistics Canada says population growth slowed slightly in last quarter of the year. ''The Globe and Mail, Available from'' https://www.theglobeandmail.com/business/article-statistics-canada-says-population-grew-06-per-cent-in-the-second/</ref>. نرخ باروری پایین‌تر از سطح جایگزینی، اما مهاجرت بالا این کمبود را جبران می‌کند. دولت [[کانادا]] سیاست‌های جمعیتی متنوعی برای تشویق به زادوولد و جذب مهاجران تنظیم کرده است<ref>''Immigration, Refugees and Citizenship Canada Departmental Plan 2023-2024''. (2024, February 6), Available from https://www.canada.ca/en/immigration-refugees-citizenship/corporate/publications-manuals/departmental-plan-2023-2024/departmental-plan.html</ref>. این سیاست‌ها شامل برنامه‌های مالیاتی، تسهیلات برای والدین و برنامه‌های مهاجرتی به‌منظور جذب نیروی کار ماهر و تحصیل‌کرده است؛ اما این الگو چالش‌هایی را در زمینه ادغام مهاجران و حفظ تعادل جمعیتی ایجاد می‌کند<ref>Birrell, B., McIsaac, E., & OECD. (2021). Integrating Immigrants in Canada: Addressing Skills Diversity. In ''From Immigration to Integration: Local Solutions to a Global Challenge''</ref>.
== نیز نگاه کنید به ==
 
==== پیش‌بینی‌های آینده ====
پیش‌بینی‌ها حاکی از کاهش نرخ رشد جمعیت در سال‌های آینده هستند که می‌تواند چالش‌هایی در تأمین نیروی کار و بازار مسکن ایجاد کند. این موضوع همچنین می‌تواند بر خدمات اجتماعی و برنامه‌های حمایتی تأثیر بگذارد.
 
=== [[پراکندگی جمعیت در کانادا|پراکندگی جمعیت]] ===
تراکم [[جمعیت کانادا|جمعیت در کانادا]] بسیار پایین است:
 
میانگین تراکم: ۴ نفر در هر کیلو مترمربع ( 2024)<ref>''Canada population (2024) - Worldometer''. (n.d.-b), Available from [https://www.worldometers.info/world-population/canada-population/#:~:text=The%20population%20density%20in%20Canada,in%20Canada%20is%2040.5%20years. https://www.worldometers.info/world-population/canada-population/#:~:text=The%20population%20density%20in%20Canada,in%20Canada%20is%2040.5%20years.]</ref>.
 
==== توزیع جمعیت بر اساس استان‌ها و ایالت ها ====
 
* [[استان اونتاریوی کانادا|انتاریو]]: 15,109,000 (38.2%)؛
* [[استان کبک کانادا|کبک]]: 8,787,000 (22.2%)؛
* [[استان بریتیش کلمبیای کانادا|بریتیش کلمبیا]]: 5,399,000 (13.7%)؛
* [[استان آلبرتای کانادا|آلبرتا]]: 4,647,000 (11.8%)؛
* [[استان مانیتوبای کانادا|مانیتوبا]]: 1,431,000 (3.6%)؛
* [[استان ساسکاچوان کانادا|ساسکاچوان]]: 1,214,000 (3.1%)؛
* [[استان نوا اسکوشیای کانادا|نوا اسکوشیا]]: 1,031,000 (2.6%)؛
* [[استان نیوبرانزویک کانادا|نیوبرانزویک]]: 812,000 (2.1%)؛
* [[استان نیوفاندلند و لابرادور کانادا|نیوفاندلند و لابرادور]]: 536,000 (1.4%)؛
* [[استان پرنس ادوارد آیلند کانادا|جزیره پرنس ادوارد]]: 170,000 (0.4%)؛
* قلمروهای شمال غربی: 45,600 (0.1%)؛
* یوکان: 44,200 (0.1%)؛
* نوناووت: 40,400 (0.1%)<ref>''Canadian Provinces by population 2024''. (n.d.), Available from<nowiki/>https://worldpopulationreview.com/canadian-provinces</ref>.
 
==== مناطق پرجمعیت ====
 
* منطقه کلان‌شهری تورنتو: ۶,۳۱۲,۰۰۰؛
* منطقه کلان‌شهری مونرال: ۴,۲۹۱,۰۰۰؛
* منطقه کلان‌شهری ونکوور: ۲,۶۸۲,۰۰۰؛
* منطقه کلان‌شهری کلگری: ۱,۶۱۳,۰۰۰؛
* منطقه کلان‌شهری اتاوا - گتینو: ۱,۴۸۸,۰۰۰<ref>''Canada population (2024) - Worldometer''. (n.d.-c), Available from https://www.worldometers.info/world-population/canada-populat</ref>.
 
==== مناطق کم‌جمعیت ====
مناطق شمالی و دورافتاده [[کانادا]] دارای تراکم [[جمعیت کانادا|جمعیت]] بسیار پایین هستند:
 
# نوناووت: ۰.۰۲ نفر در هر کیلومترمربع<ref>''Nunavut Population 2024''. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/canadian-provinces/nunavut</ref>؛
# قلمروهای شمال غربی: ۰.۰۴ نفر در هر کیلومترمربع<ref>''Yukon Population 2024''. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/canadian-provinces/yukon</ref>؛
# یوکان: ۰.۰۹ نفر در هر کیلومترمربع<ref>NWT Bureau of Statistics. (2024). ''Northwest Territories Population April 2024'' [Report], Available from https://www.statsnwt.ca/population/population-estimates/PopEst_Apr2024.pdf</ref>.
 
==== تحلیل پراکندگی جمعیت ====
پراکندگی [[جمعیت کانادا|جمعیت در کانادا]] بسیار نامتوازن است<ref name=":2">Canada, E. a. S. D. (2024, April 16). ''Global Demographic Shifts: Population aging and decline, Available from'' https://horizons.service.canada.ca/en/2024/demographic-shifts/index.shtml</ref>. اکثر جمعیت در نوار جنوبی کشور، نزدیک به مرز ایالات متحده، متمرکز شده‌اند. این الگوی توزیع چالش‌هایی را در زمینه توسعه متوازن، ارائه خدمات در مناطق دورافتاده و مدیریت منابع طبیعی ایجاد می‌کند. همچنین، این نامتوازن می‌تواند بر سیاست‌های دولتی و تخصیص منابع تأثیر بگذارد<ref name=":2" />.
 
==== الگوهای توزیع جمعیت ====
پراکندگی جمعیت در [[کانادا]] نابرابر است. حدود ۸۰٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی می‌کنند، درحالی‌که مناطق شمالی و روستایی با کمبود جمعیت مواجه هستند. این نابرابری به دلیل وجود فرصت‌های شغلی و خدمات بهتر در شهرها است.
 
==== چگالی جمعیت ====
چگالی جمعیت در [[کانادا]] به طور متوسط حدود ۴ نفر در هر کیلومتر مربع است<ref>TRADING ECONOMICS. (n.d.-a). ''Canada - Urban population (% of total) - 2024 data 2025 forecast 1960-2023 historical, Available from'' https://tradingeconomics.com/canada/urban-population-percent-of-total-wb-data.html</ref>. این عدد در مناطق شهری مانند تورنتو به حدود ۴,۰۰۰ نفر در هر کیلومترمربع می‌رسد<ref>''Toronto population 2024''. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/canadian-cities/toronto-population</ref>، درحالی‌که در مناطق شمالی و روستایی به‌شدت کاهش می‌یابد.
 
==== عوامل مؤثر ====
عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی تأثیر زیادی بر پراکندگی [[جمعیت کانادا|جمعیت]] دارند<ref>''1.4 Population Density & Distribution — Geo41.com''. (n.d.). geo41.com, Available from https://www.geo41.com/population-density-distribution</ref>. وجود منابع طبیعی و فرصت‌های شغلی در مناطق خاص باعث جذب جمعیت به آن مناطق شده است. همچنین، سیاست‌های توسعه منطقه‌ای می‌توانند به توزیع بهتر جمعیت کمک کنند.
 
==== چالش‌ها ====
توزیع نامتوازن [[جمعیت کانادا|جمعیت]] می‌تواند منجر به کمبود خدمات در مناطق روستایی و فشار بر زیرساخت‌های شهری شود<ref>''ROI - Rural Ontario Institute''. (n.d.). Www.ruralontarioinstitute.ca, Available from https://www.geo41.com/population-density-distribution</ref>. حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ نیز به یکی از چالش‌های اجتماعی تبدیل شده است که نیاز به توجه ویژه دارد.
 
=== [[شهرنشینی و روستانشینی در کانادا|شهرنشینی و روستانشینی]] ===
 
==== نسبت جمعیت شهری به روستایی ====
در سال ۲۰۲۴، نسبت جمعیت شهری به روستایی در [[کانادا]] حدود ۸۰ به ۲۰ است<ref name=":0">Statista. (2024b, July 4). ''Urbanization in Canada 2024, Available from'' https://www.statista.com/statistics/271208/urbanization-in-canada/</ref>. این نسبت در دهه‌های اخیر به طور مداوم افزایش‌یافته است. شهرهای بزرگ مانند تورنتو، مونترال و ونکوور به مراکز اقتصادی و فرهنگی تبدیل شده‌اند. نرخ رشد سالانه شهرنشینی ۱.۱% است<ref name=":0" />.
 
==== بزرگ‌ترین شهرها (2024) ====
بزرگ ترین شهرهای کشور کانادا به ترتیب جمعیت به شرح زیر است:
 
# تورنتو: ۲,۸۵۲,۰۰۰؛
# مونترال: ۱,۷۷۲,۰۰۰؛
# کلگری: ۱,۳۶۹,۰۰۰؛
# اتاوا: ۱,۰۱۰,۰۰۰؛
# ادمونتون: ۹۸۰,۰۰۰؛
# میسیساگا: ۷۵۵,۰۰۰؛
# وینیپگ: ۷۵۰,۰۰۰؛
# ونکوور: ۶۷۵,۰۰۰؛
# برمپتون: ۶۲۲,۰۰۰؛
# همیلتون: ۵۶۹,۰۰۰<ref>''Population of cities in Canada 2024''. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/cities/canada</ref>.
 
==== روستانشینی ====
جمعیت روستانشین در [[کانادا|کشور کانادا]] ۱۸.۳درصد (  طبق آمار سال2024) است<ref name=":1">''Canada Rural Population 1960-2024''. (n.d.). MacroTrends, Available from https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/rural-population</ref>. بزرگ‌ترین جوامع روستایی در کشور کانادا (طبق آمار سال۲۰۲۴) به شرح زیر است:


* [[جمعیت چین]]
* وود بوفالو: ۷۱,۰۰۰؛
* شاتوگی: ۵۰,۰۰۰؛
* استراتکونا کانتی: ۹۸,۰۰۰؛
* کینگز کانتی: ۴۷,۰۰۰؛
* روکی ویو کانتی: ۴۱,۰۰۰<ref name=":1" />.


* [[جغرافیای انسانی روسیه]]
==== تحلیل شهرنشینی و روستانشینی ====
* [[جغرافیای انسانی مصر]]
[[کانادا]] یک کشور عمدتاً شهرنشین است، با تمرکز بالای جمعیت در چند منطقه کلان‌شهری. این الگو چالش‌هایی را در زمینه مدیریت شهری، تأمین مسکن مقرون‌به‌صرفه و حفظ پویایی مناطق روستایی ایجاد می‌کند. همچنین، مهاجرت از مناطق روستایی به شهرها همچنان ادامه دارد که می‌تواند به کاهش جمعیت و افت اقتصادی در مناطق روستایی منجر شود.
* [[جغرافیای انسانی لبنان]]
* [[جغرافیای انسانی افغانستان]]
* [[جغرافیای انسانی تونس]]
* [[جغرافیای انسانی کوبا]]


== پاورقی ==
==== چالش‌های شهرنشینی ====
[i]. <small>زمین‌های قطبی [[کانادا]] شامل بخش‌هایی از منطقه یوکان، ‌مناطق نورث وست و نانوات است</small>
شهرنشینی در [[کانادا]] با چالش‌های متعددی همراه است، از جمله افزایش آلودگی، ترافیک سنگین، و گسترش حاشیه‌نشینی. دولت [[کانادا]] برای مقابله با این چالش‌ها، سیاست‌های توسعه پایدار را در دستور کار قرار داده و در تلاش است تا زیرساخت‌های شهری را بهبود بخشد <ref>''Urban Development | Canada Commons''. (n.d.), Available from https://canadacommons.ca/topics/urban-development/</ref>. برنامه‌های حمل‌ونقل عمومی کارآمدتر و توسعه فضاهای سبز از جمله اقدامات کلیدی برای بهبود کیفیت زندگی در شهرهای کانادا هستند.


<small>[ii]. بر اساس آمارهای رسمی، جمعیت [[کانادا]] در سال 2006 حدود 31.612.897 نفر بوده است.</small>  
==== وضعیت مناطق روستایی ====
مناطق روستایی [[کانادا]] در سال 2024 همچنان با چالش‌هایی همچون کاهش جمعیت و کمبود خدمات عمومی مواجه‌اند. برای بهبود شرایط زندگی در این مناطق، دولت سرمایه‌گذاری‌های متعددی در زمینه زیرساخت‌ها، آموزش، و دسترسی به خدمات بهداشتی انجام داده است <ref>''Rural opportunity, national prosperity: An Economic Development Strategy for rural Canada''. (2024, August 22), Available from https://ised-isde.canada.ca/site/rural/en/rural-opportunity-national-prosperity-economic-development-strategy-rural-canada</ref>. هدف این سیاست‌ها افزایش پایداری اقتصادی و حفظ جمعیت روستایی است<ref>''Canada Urban Population 1960-2024''. (n.d.). MacroTrends, Available from https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/urban-population</ref>.
== نیز نگاه کنید به ==
[[جغرافیایی جمعیتی در چین]]؛ [[جغرافیای انسانی سودان]]؛ [[جغرافیای انسانی اردن]]؛ [[جغرافیای انسانی ژاپن]]؛ [[جغرافیای انسانی لبنان]]؛ [[جغرافیای انسانی تونس]]؛ [[جغرافیای انسانی مصر]]؛ [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]؛ [[جغرافیای انسانی مالی]]؛ [[جغرافیای انسانی افغانستان]]؛ [[جغرافیای انسانی تایلند]]؛ [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]؛ [[جغرافیای انسانی فرانسه]]؛ [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]؛ [[جغرافیای انسانی اوکراین]]؛ [[جغرافیای انسانی سوریه]]؛ [[جغرافیای انسانی قطر]]؛ [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]؛ [[جغرافیای انسانی اتیوپی]]؛ [[جغرافیای انسانی سیرالئون]]؛ [[جغرافیایی انسانی سنگال]]؛ [[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]؛ [[جغرافیای انسانی گرجستان]]؛ [[جغرافیای انسانی تاجیکستان]]؛ [[جغرافیای انسانی قزاقستان]]؛ [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]؛ [[جغرافیای انسانی پاکستان]]؛ [[جغرافیای انسانی یمن]]؛ [[جغرافیای انسانی عراق]]؛ [[جغرافیای انسانی روسیه]]؛ [[جغرافیای انسانی کوبا]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==
<references />
== نویسنده مقاله ==
نرگس شکوری
[[رده:جغرافیای انسانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۳۶

جغرافیای انسانی کانادا به بررسی ساختار جمعیتی، پراکندگی و ویژگی‌های فرهنگی این کشور می‌پردازد. باتوجه‌به وسعت و تنوع فرهنگی کانادا، این مطالعه به‌ویژه اهمیت دارد. در سال ۲۰۲۴، جمعیت کانادا به حدود ۳۹ میلیون نفر رسیده است که نشان‌دهنده تغییرات گسترده در الگوهای جمعیتی و مهاجرت‌های داخلی است[۱].

ساختار هرم جمعیتی

طبق سرشماری ۲۰۲۴، جمعیت کانادا حدود ۳۹ میلیون نفر است که نسبت به سرشماری ۲۰۱۴ (۳۵ میلیون نفر) افزایش قابل‌توجهی داشته است[۲].

توزیع سنی

توزیع سنی جمعیت کانادا به شرح زیر است:

  • ۰-۱۴ سال: ۱۵.۷%؛
  • ۱۵-۶۴ سال: ۶۵.۳%؛
  • ۶۵ سال و بالاتر: ۱۹% [۳].

کانادا در مرحله چهارم انتقال جمعیتی قرار دارد، که با نرخ زاد و ولد پایین و امید به زندگی بالا مشخص می‌شود[۴]. هرم سنی کانادا به شکل "زنبوری" است و نشان‌دهنده پیر شدن جمعیت با تمرکز بیشتر در گروه‌های سنی میانی است[۵]. نسبت وابستگی سالمندان (افراد 65 سال و بالاتر در مقایسه با جمعیت فعال) در حال افزایش است، که چالش‌های اقتصادی و اجتماعی را به همراه دارد[۶].

میانگین سنی

میانگین سنی جمعیت کانادا به شرح زیر است:

  • کل جمعیت: ۴۱.۸ سال؛
  • مردان: ۴۰.۶ سال؛
  • زنان: ۴۳ سال[۷].

کانادا با پدیده "انفجار سالمندی" روبروست، زیرا نسل انفجار جمعیت (متولدین 1946-1965) به سن بازنشستگی رسیده‌اند[۸]. شاخص سالمندی (نسبت افراد 65 سال و بالاتر به افراد زیر 15 سال) در حال افزایش است، که نشان‌دهنده تغییر در ساختار خانواده و نیازهای مراقبتی است[۹]. تفاوت‌های قابل توجهی در ساختار سنی مناطق شهری و روستایی وجود دارد، به‌طوری که جمعیت جوان‌تر در شهرهای بزرگ‌تر متمرکز است[۱۰].

نسبت جنسیتی

نسبت جنسیتی جمعیت کانادا در ذیل نشان داده شده است:

  • کل جمعیت: ۹۸ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
  • در هنگام تولد: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
  • سنین ۰-۱۴: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
  • سنین ۱۵-۶۴: ۱۰۱ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن؛
  • ۶۵ سال و بالاتر: ۸۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن[۱۱].

نسبت جنسیتی در زمان تولد حدود 105 پسر به ازای هر 100 دختر است که الگوی طبیعی جهانی را نشان می‌دهد[۱۲]. با افزایش سن، این نسبت به نفع زنان تغییر می‌کند، زیرا زنان طول عمر بیشتری دارند و مردان بیشتر در سنین میانی فوت می‌کنند[۱۳]. مهاجرت بین‌المللی نیز بر نسبت جنسیتی اثر دارد، چون الگوهای متفاوت مهاجرتی بین مردان و زنان باعث تفاوت در توزیع جنسیتی در گروه‌های سنی مختلف می‌شود[۱۴].

تحلیل ساختار هرم جمعیتی

ساختار هرم جمعیتی کانادا نشان‌دهنده یک جامعه در حال پیرشدن است[۱۵]. با افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ باروری، سهم جمعیت سالمند در حال افزایش است. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های مختلف از جمله سیستم بهداشت و درمان، تأمین اجتماعی و بازار کار ایجاد کند. همچنین، این تغییرات می‌توانند بر سیاست‌گذاری‌های دولتی و نیاز به خدمات اجتماعی تأثیر بگذارند[۱۶].

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که جمعیت گروه سنی ۶۵ سال به بالا تا سال ۲۰۳۴ به ۲۰٪ افزایش خواهد یافت[۱۷]. این تغییرات می‌تواند فشار زیادی بر دستگاه‌های بهداشتی و بازنشستگی وارد کند و نیاز به سیاست‌های جدید برای حمایت از این گروه سنی را اجتناب‌ناپذیر سازد.

ویژگی های جمعیتی

ترکیب قومی و زبانی

کانادا کشوری متنوع و دارای ترکیب قومیتی گوناگون است و تنوع فرهنگی آن یکی از ویژگی‌های برجسته این کشور است. طبق آمار ۲۰۲۴، حدود ۲۲٪ از جمعیت کانادا را اقلیت‌های قومی تشکیل می‌دهند[۱۸]:

  • اروپایی تبار: ۷۲.۹%؛
  • آسیایی: ۱۷.۷%؛
  • بومیان کانادا: ۵%؛
  • سیاه‌پوست: ۳.۵%؛
  • لاتین‌تبار: ۱.۸%؛
  • سایر: ۱.۱%.

زبان‌های رسمی این کشور شامل انگلیسی و فرانسوی هستند و حدود ۲۰٪ از جمعیت به زبان‌های بومی و دیگر زبان‌ها صحبت می‌کنند[۱۹]. این تنوع زبانی و فرهنگی به غنای اجتماعی کشور کمک کرده و فرصت‌هایی برای تبادل فرهنگی فراهم می‌آورد[۲۰].

الگوهای مهاجرت

مهاجرت داخلی و بین‌المللی نقش مهمی در شکل‌گیری ویژگی‌های جمعیتی دارد. در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۵٪ از جمعیت کانادا مهاجران خارجی هستند که عمدتاً از کشورهای آسیایی و اروپایی وارد کانادا می‌شوند[۲۱]. این مهاجران به تنوع فرهنگی و اقتصادی کانادا افزوده و تأثیرات مهمی بر جامعه و اقتصاد کشور دارند[۲۲].

وضعیت بهداشت و امید به زندگی

امید به زندگی در کانادا حدود ۸۲ سال است که بالاتر از میانگین جهانی است[۲۳]. این نشان‌دهنده دسترسی مناسب به خدمات بهداشتی و درمانی است. نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز در کانادا یکی از پایین‌ترین‌ها در جهان است که به کیفیت بالای خدمات بهداشتی و آموزشی این کشور اشاره دارد[۲۴].

تحلیل ویژگی‌های جمعیتی

کانادا یکی از متنوع‌ترین کشورهای جهان از نظر قومی و فرهنگی است[۲۵]. سیاست‌های مهاجرتی باز این کشور منجر به افزایش تنوع قومی و زبانی شده است. این تنوع، درحالی‌که غنای فرهنگی کشور را افزایش می‌دهد، چالش‌هایی را نیز در زمینه ادغام اجتماعی و حفظ هویت ملی ایجاد می‌کند. همچنین، این تنوع می‌تواند به تقویت اقتصاد و نوآوری کمک کند[۲۶].

رشد جمعیت

نرخ رشد جمعیت

نرخ رشد جمعیت کانادا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۲٪ است که نسبت به دهه گذشته کاهش‌یافته است[۲۷]. عوامل مؤثر بر این نرخ شامل نرخ زادوولد پایین و مهاجرت بالا است. نرخ زادوولد به زیر ۲ فرزند به‌ازای هر زن رسیده که نگرانی‌هایی در مورد پیری جمعیت به وجود آورده است[۲۸].

سیاست‌های جمعیتی

رشد جمعیت کانادا عمدتاً ناشی از مهاجرت است[۲۹]. نرخ باروری پایین‌تر از سطح جایگزینی، اما مهاجرت بالا این کمبود را جبران می‌کند. دولت کانادا سیاست‌های جمعیتی متنوعی برای تشویق به زادوولد و جذب مهاجران تنظیم کرده است[۳۰]. این سیاست‌ها شامل برنامه‌های مالیاتی، تسهیلات برای والدین و برنامه‌های مهاجرتی به‌منظور جذب نیروی کار ماهر و تحصیل‌کرده است؛ اما این الگو چالش‌هایی را در زمینه ادغام مهاجران و حفظ تعادل جمعیتی ایجاد می‌کند[۳۱].

پیش‌بینی‌های آینده

پیش‌بینی‌ها حاکی از کاهش نرخ رشد جمعیت در سال‌های آینده هستند که می‌تواند چالش‌هایی در تأمین نیروی کار و بازار مسکن ایجاد کند. این موضوع همچنین می‌تواند بر خدمات اجتماعی و برنامه‌های حمایتی تأثیر بگذارد.

پراکندگی جمعیت

تراکم جمعیت در کانادا بسیار پایین است:

میانگین تراکم: ۴ نفر در هر کیلو مترمربع ( 2024)[۳۲].

توزیع جمعیت بر اساس استان‌ها و ایالت ها

مناطق پرجمعیت

  • منطقه کلان‌شهری تورنتو: ۶,۳۱۲,۰۰۰؛
  • منطقه کلان‌شهری مونرال: ۴,۲۹۱,۰۰۰؛
  • منطقه کلان‌شهری ونکوور: ۲,۶۸۲,۰۰۰؛
  • منطقه کلان‌شهری کلگری: ۱,۶۱۳,۰۰۰؛
  • منطقه کلان‌شهری اتاوا - گتینو: ۱,۴۸۸,۰۰۰[۳۴].

مناطق کم‌جمعیت

مناطق شمالی و دورافتاده کانادا دارای تراکم جمعیت بسیار پایین هستند:

  1. نوناووت: ۰.۰۲ نفر در هر کیلومترمربع[۳۵]؛
  2. قلمروهای شمال غربی: ۰.۰۴ نفر در هر کیلومترمربع[۳۶]؛
  3. یوکان: ۰.۰۹ نفر در هر کیلومترمربع[۳۷].

تحلیل پراکندگی جمعیت

پراکندگی جمعیت در کانادا بسیار نامتوازن است[۳۸]. اکثر جمعیت در نوار جنوبی کشور، نزدیک به مرز ایالات متحده، متمرکز شده‌اند. این الگوی توزیع چالش‌هایی را در زمینه توسعه متوازن، ارائه خدمات در مناطق دورافتاده و مدیریت منابع طبیعی ایجاد می‌کند. همچنین، این نامتوازن می‌تواند بر سیاست‌های دولتی و تخصیص منابع تأثیر بگذارد[۳۸].

الگوهای توزیع جمعیت

پراکندگی جمعیت در کانادا نابرابر است. حدود ۸۰٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی می‌کنند، درحالی‌که مناطق شمالی و روستایی با کمبود جمعیت مواجه هستند. این نابرابری به دلیل وجود فرصت‌های شغلی و خدمات بهتر در شهرها است.

چگالی جمعیت

چگالی جمعیت در کانادا به طور متوسط حدود ۴ نفر در هر کیلومتر مربع است[۳۹]. این عدد در مناطق شهری مانند تورنتو به حدود ۴,۰۰۰ نفر در هر کیلومترمربع می‌رسد[۴۰]، درحالی‌که در مناطق شمالی و روستایی به‌شدت کاهش می‌یابد.

عوامل مؤثر

عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت دارند[۴۱]. وجود منابع طبیعی و فرصت‌های شغلی در مناطق خاص باعث جذب جمعیت به آن مناطق شده است. همچنین، سیاست‌های توسعه منطقه‌ای می‌توانند به توزیع بهتر جمعیت کمک کنند.

چالش‌ها

توزیع نامتوازن جمعیت می‌تواند منجر به کمبود خدمات در مناطق روستایی و فشار بر زیرساخت‌های شهری شود[۴۲]. حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ نیز به یکی از چالش‌های اجتماعی تبدیل شده است که نیاز به توجه ویژه دارد.

شهرنشینی و روستانشینی

نسبت جمعیت شهری به روستایی

در سال ۲۰۲۴، نسبت جمعیت شهری به روستایی در کانادا حدود ۸۰ به ۲۰ است[۴۳]. این نسبت در دهه‌های اخیر به طور مداوم افزایش‌یافته است. شهرهای بزرگ مانند تورنتو، مونترال و ونکوور به مراکز اقتصادی و فرهنگی تبدیل شده‌اند. نرخ رشد سالانه شهرنشینی ۱.۱% است[۴۳].

بزرگ‌ترین شهرها (2024)

بزرگ ترین شهرهای کشور کانادا به ترتیب جمعیت به شرح زیر است:

  1. تورنتو: ۲,۸۵۲,۰۰۰؛
  2. مونترال: ۱,۷۷۲,۰۰۰؛
  3. کلگری: ۱,۳۶۹,۰۰۰؛
  4. اتاوا: ۱,۰۱۰,۰۰۰؛
  5. ادمونتون: ۹۸۰,۰۰۰؛
  6. میسیساگا: ۷۵۵,۰۰۰؛
  7. وینیپگ: ۷۵۰,۰۰۰؛
  8. ونکوور: ۶۷۵,۰۰۰؛
  9. برمپتون: ۶۲۲,۰۰۰؛
  10. همیلتون: ۵۶۹,۰۰۰[۴۴].

روستانشینی

جمعیت روستانشین در کشور کانادا ۱۸.۳درصد ( طبق آمار سال2024) است[۴۵]. بزرگ‌ترین جوامع روستایی در کشور کانادا (طبق آمار سال۲۰۲۴) به شرح زیر است:

  • وود بوفالو: ۷۱,۰۰۰؛
  • شاتوگی: ۵۰,۰۰۰؛
  • استراتکونا کانتی: ۹۸,۰۰۰؛
  • کینگز کانتی: ۴۷,۰۰۰؛
  • روکی ویو کانتی: ۴۱,۰۰۰[۴۵].

تحلیل شهرنشینی و روستانشینی

کانادا یک کشور عمدتاً شهرنشین است، با تمرکز بالای جمعیت در چند منطقه کلان‌شهری. این الگو چالش‌هایی را در زمینه مدیریت شهری، تأمین مسکن مقرون‌به‌صرفه و حفظ پویایی مناطق روستایی ایجاد می‌کند. همچنین، مهاجرت از مناطق روستایی به شهرها همچنان ادامه دارد که می‌تواند به کاهش جمعیت و افت اقتصادی در مناطق روستایی منجر شود.

چالش‌های شهرنشینی

شهرنشینی در کانادا با چالش‌های متعددی همراه است، از جمله افزایش آلودگی، ترافیک سنگین، و گسترش حاشیه‌نشینی. دولت کانادا برای مقابله با این چالش‌ها، سیاست‌های توسعه پایدار را در دستور کار قرار داده و در تلاش است تا زیرساخت‌های شهری را بهبود بخشد [۴۶]. برنامه‌های حمل‌ونقل عمومی کارآمدتر و توسعه فضاهای سبز از جمله اقدامات کلیدی برای بهبود کیفیت زندگی در شهرهای کانادا هستند.

وضعیت مناطق روستایی

مناطق روستایی کانادا در سال 2024 همچنان با چالش‌هایی همچون کاهش جمعیت و کمبود خدمات عمومی مواجه‌اند. برای بهبود شرایط زندگی در این مناطق، دولت سرمایه‌گذاری‌های متعددی در زمینه زیرساخت‌ها، آموزش، و دسترسی به خدمات بهداشتی انجام داده است [۴۷]. هدف این سیاست‌ها افزایش پایداری اقتصادی و حفظ جمعیت روستایی است[۴۸].

نیز نگاه کنید به

جغرافیایی جمعیتی در چین؛ جغرافیای انسانی سودان؛ جغرافیای انسانی اردن؛ جغرافیای انسانی ژاپن؛ جغرافیای انسانی لبنان؛ جغرافیای انسانی تونس؛ جغرافیای انسانی مصر؛ جغرافیای انسانی ساحل عاج؛ جغرافیای انسانی مالی؛ جغرافیای انسانی افغانستان؛ جغرافیای انسانی تایلند؛ جغرافیای انسانی آرژانتین؛ جغرافیای انسانی فرانسه؛ جغرافیای انسانی اسپانیا؛ جغرافیای انسانی اوکراین؛ جغرافیای انسانی سوریه؛ جغرافیای انسانی قطر؛ جغرافیای انسانی امارات متحده عربی؛ جغرافیای انسانی اتیوپی؛ جغرافیای انسانی سیرالئون؛ جغرافیایی انسانی سنگال؛ جغرافیای انسانی زیمبابوه؛ جغرافیای انسانی گرجستان؛ جغرافیای انسانی تاجیکستان؛ جغرافیای انسانی قزاقستان؛ جغرافیای انسانی بنگلادش؛ جغرافیای انسانی پاکستان؛ جغرافیای انسانی یمن؛ جغرافیای انسانی عراق؛ جغرافیای انسانی روسیه؛ جغرافیای انسانی کوبا

کتابشناسی

  1. ↑ Canada population (2024) - Worldometer, Available from https://www.worldometers.info/world-population/canada-population/
  2. ↑ Population Pyramids of the World from 1950 to 2100. (n.d.). PopulationPyramid.net , Available from https://www.populationpyramid.net/canada/2014/
  3. ↑ Government of Canada, Statistics Canada. (2024, September 25). The Daily — Canada’s population estimates: Age and gender, July 1, 2024 , Available from https://www150.statcan.gc.ca/n1/daily-quotidien/240925/dq240925a-eng.htm
  4. ↑ Government of Canada, Statistics Canada. (2024a, June 24). Population projections for Canada (2023 to 2073), provinces and territories (2023 to 2048): Technical report on Methodology and assumptions, Available from https://www150.statcan.gc.ca/n1/pub/91-620-x/91-620-x2024001-eng.htm
  5. ↑ Bezy, J. M. (2020). Population pyramid | sociology | Britannica. In Encyclopædia Britannica, Available from https://www.britannica.com/topic/population-pyramid
  6. ↑ Bloom, D., & Luca, D. (2016). The Global Demography of Aging: Facts, Explanations, future. ResearchGate, Available from https://doi.org/10.1016/bs.hespa.2016.06.002
  7. ↑ Median age - The World Factbook. (n.d.), Available from https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/median-age
  8. ↑ Statistics Canada. (2024, April 27). A generational portrait of Canada’s aging population from the 2021 Census, Available from https://www12.statcan.gc.ca/census-recensement/2021/as-sa/98-200-X/2021003/98-200-X2021003-eng.cfm
  9. ↑ The aging of the baby boomer generation: Catastrophe or catalyst for improvement? , Health Innovation Forum. (n.d.), Available from https://www.healthinnovationforum.org/article/the-aging-of-the-baby-boomer-generation-catastrophe-or-catalyst/
  10. ↑ Simonen, M., Richard Leete, Ann Pawliczko, Warwick Neville, & Samantha Page. (2023). POPULATION AGEING AND DEVELOPMENT OPERATIONAL CHALLENGES IN DEVELOPING COUNTRIES. In POPULATION AND DEVELOPMENT STRATEGIES SERIES: Vol. NUMBER 5. New York, NY 10017.
  11. ↑ Canada demographics 2024 - StatisticsTimes.com. (2024). Statisticstimes.com, Available from https://statisticstimes.com/demographics/country/canada-demographics.php#:~:text=The%20percentage%20of%20the%20male
  12. ↑ برگرفته از https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2024.pdf
  13. ↑ Dattani, S., Rodés-Guirao, L., & Roser, M. (2024, March 19). Why do women live longer than men? Our World in Data, Available from https://ourworldindata.org/why-do-women-live-longer-than-men
  14. ↑ His Majesty the King in Right of Canada. (2024). Budget 2024. In Budget 2024 [Report], Available from https://budget.canada.ca/2024/report-rapport/gdql-egdqv-en.pdf
  15. ↑ The Fraser Institute. (2022, January 5). Our aging population—a serious problem for Canada. Fraser Institute, Available from https://www.fraserinstitute.org/blogs/our-aging-population-a-serious-problem-for-canada
  16. ↑ Samorodov, A. (2021). EMPLOYMENT AND TRAINING PAPERS 33 Ageing and labour markets for older workers.
  17. ↑ BC Stats, Jensen, C., Taylor, R., Peiris, T., Puigvert Angulo, J., & Kang, M. (2024). Sustaining Growth: Population and Demography for B.C. and Canada. In Ministry of Municipal Affairs, Available from https://www2.gov.bc.ca/assets/gov/data/statistics/people-population-community/population/sustaining_growth_population_demography.pdf
  18. ↑ Canada Population 2024 (Live). (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/countries/canada#:~:text=32.3%25%20of%20Canadians%20considered%20their,%25)%20and%20Chinese%20(5.1%25).
  19. ↑ Heritage, C. (2024, August 14). Statistics on official languages in Canada, Availablr from https://www.canada.ca/en/canadian-heritage/services/official-languages-bilingualism/publications/statistics.html
  20. ↑ Languages Canada (2024). Annual Conference. Languagescanada.ca, Available from https://www.languagescanada.ca/en/annual-conference-2024
  21. ↑ Gautam, K. (2024, July 15). Top 10 citizenships of new Canada permanent residents in 2024 - Canada Immigration and Visa information. Canada Immigration and Visa Information. Canadian Immigration Services and Free Online Evaluation, Available from https://immigration.ca/top-10-citizenships-of-new-canada-permanent-residents-in-2024/
  22. ↑ Robitaille, E. (2024, June 20). Canada’s population grows by over one million in less than a year. CIC News; Canada Immigration News, Available from https://www.cicnews.com/2024/06/canadas-population-grows-by-over-one-million-in-less-than-a-year-0644919.html#:~:text=The%20Plan%20shows%20that%20Canada
  23. ↑ Canada Life Expectancy 1950-2024. (n.d.). MacroTrends, Available from https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/life-expectancy#:~:text=The%20current%20life%20expectancy%20for,a%200.18%25%20increase%20from%202021.
  24. ↑ Canada. (n.d.). Datadot, Available from https://data.who.int/countries/124
  25. ↑ Acceptance of Diversity. (n.d.). The Conference Board of Canada.á, Available from https://www.conferenceboard.ca/hcp/acceptance-of-diversity-aspx/
  26. ↑ Lin, C. (2020). Understanding cultural diversity and diverse identities. In Encyclopedia of the UN sustainable development goals (pp. 929–938), https://doi.org/10.1007/978-3-319-95870-5_37
  27. ↑ Government of Canada, Statistics Canada. (2024c, September 25). The Daily — Canada’s population estimates: Age and gender, July 1, 2024, Available from https://www150.statcan.gc.ca/n1/daily-quotidien/240925/dq240925a-eng.htm#:~:text=The%20population%20of%20Canada%20reached,%2B253%2C510%3B%20%2B0.7%25).
  28. ↑ Canada fertility rate 1950-2024. (n.d.). MacroTrends, Available from https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/fertility-rate#:~:text=Chart%20and%20table%20of%20the,a%200.07%25%20decline%20from%202023.
  29. ↑ The Canadian Press. (2024, September 25). Statistics Canada says population growth slowed slightly in last quarter of the year. The Globe and Mail, Available from https://www.theglobeandmail.com/business/article-statistics-canada-says-population-grew-06-per-cent-in-the-second/
  30. ↑ Immigration, Refugees and Citizenship Canada Departmental Plan 2023-2024. (2024, February 6), Available from https://www.canada.ca/en/immigration-refugees-citizenship/corporate/publications-manuals/departmental-plan-2023-2024/departmental-plan.html
  31. ↑ Birrell, B., McIsaac, E., & OECD. (2021). Integrating Immigrants in Canada: Addressing Skills Diversity. In From Immigration to Integration: Local Solutions to a Global Challenge
  32. ↑ Canada population (2024) - Worldometer. (n.d.-b), Available from https://www.worldometers.info/world-population/canada-population/#:~:text=The%20population%20density%20in%20Canada,in%20Canada%20is%2040.5%20years.
  33. ↑ Canadian Provinces by population 2024. (n.d.), Available fromhttps://worldpopulationreview.com/canadian-provinces
  34. ↑ Canada population (2024) - Worldometer. (n.d.-c), Available from https://www.worldometers.info/world-population/canada-populat
  35. ↑ Nunavut Population 2024. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/canadian-provinces/nunavut
  36. ↑ Yukon Population 2024. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/canadian-provinces/yukon
  37. ↑ NWT Bureau of Statistics. (2024). Northwest Territories Population April 2024 [Report], Available from https://www.statsnwt.ca/population/population-estimates/PopEst_Apr2024.pdf
  38. ↑ ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ Canada, E. a. S. D. (2024, April 16). Global Demographic Shifts: Population aging and decline, Available from https://horizons.service.canada.ca/en/2024/demographic-shifts/index.shtml
  39. ↑ TRADING ECONOMICS. (n.d.-a). Canada - Urban population (% of total) - 2024 data 2025 forecast 1960-2023 historical, Available from https://tradingeconomics.com/canada/urban-population-percent-of-total-wb-data.html
  40. ↑ Toronto population 2024. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/canadian-cities/toronto-population
  41. ↑ 1.4 Population Density & Distribution — Geo41.com. (n.d.). geo41.com, Available from https://www.geo41.com/population-density-distribution
  42. ↑ ROI - Rural Ontario Institute. (n.d.). Www.ruralontarioinstitute.ca, Available from https://www.geo41.com/population-density-distribution
  43. ↑ ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ Statista. (2024b, July 4). Urbanization in Canada 2024, Available from https://www.statista.com/statistics/271208/urbanization-in-canada/
  44. ↑ Population of cities in Canada 2024. (n.d.), Available from https://worldpopulationreview.com/cities/canada
  45. ↑ ۴۵٫۰ ۴۵٫۱ Canada Rural Population 1960-2024. (n.d.). MacroTrends, Available from https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/rural-population
  46. ↑ Urban Development | Canada Commons. (n.d.), Available from https://canadacommons.ca/topics/urban-development/
  47. ↑ Rural opportunity, national prosperity: An Economic Development Strategy for rural Canada. (2024, August 22), Available from https://ised-isde.canada.ca/site/rural/en/rural-opportunity-national-prosperity-economic-development-strategy-rural-canada
  48. ↑ Canada Urban Population 1960-2024. (n.d.). MacroTrends, Available from https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/CAN/canada/urban-population

نویسنده مقاله

نرگس شکوری

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=جغرافیای_انسانی_کانادا&oldid=73979»