جغرافیای انسانی اتیوپی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[اتیوپی]]، کشوری با تاریخ غنی و فرهنگ متنوع، در شرق آفریقا واقع شده است. این کشور با جمعیتی بالغ بر 132 میلیون نفر در سال 2024<ref>''Ethiopia population (2024) - Worldometer''. (n.d.).[https://www.worldometers.info/world-population/ethiopia-population/]</ref>، یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای قاره آفریقا محسوب می‌شود. مطالعه جغرافیای انسانی [[اتیوپی]] به دلیل تنوع قومی، زبانی و چالش‌های اقتصادی و اجتماعی که با آن مواجه است، اهمیت ویژه‌ای دارد.<ref>Mehretu, A., & Crummey, D. E. (2019). Ethiopia | History, Capital, Map, Population, & Facts. In ''Encyclopædia Britannica''.[https://www.britannica.com/place/Ethiopia]</ref> از جمله چالش‌های اصلی می‌توان به فقر، نابرابری‌های اجتماعی و تغییرات اقلیمی اشاره کرد.<ref>Tamasiga, P., Onyeaka, H., Akinsemolu, A., & Bakwena, M. (2023). The Inter-Relationship between Climate Change, Inequality, Poverty and Food Security in Africa: A Bibliometric Review and Content Analysis Approach. ''Sustainability'', ''15''(7), 5628.[https://doi.org/10.3390/su15075628]</ref> | |||
=== [[ساختار هرم جمعیتی اتیوپی|ساختار هرم جمعیتی]] === | |||
'''''oآمار و تحلیل''''' | '''''oآمار و تحلیل''''' | ||
طبق سرشماری 2024، جمعیت | طبق سرشماری 2024، جمعیت [[اتیوپی]] به 132 میلیون نفر رسیده <ref>''Central Statistical Agency Of Ethiopia''. ([http://www.csa.gov.et/index.php%3Foption%3Dcom_phocadownload%26view%3Dcategory%26id%3D270%26Itemid%3D270 2024]). Csa.gov.et.</ref>که نسبت به سرشماری 2014 با جمعیت 99 میلیون نفر، رشد قابل توجهی داشته است.<ref>''WDI - Home''. (n.d.)[http://datatopics.worldbank.org/world-development-indicators]</ref> هرم سنی [[اتیوپی]] نشان می‌دهد که حدود 45% جمعیت زیر 15 سال و تنها 3% بالای 65 سال هستند.<ref>''Population Pyramids of the World from 1950 to 2100''. (n.d.-f)[https://www.populationpyramid.net/ethiopia/2024/]</ref> این ساختار سنی نشان‌دهنده یک نسل جوان و پتانسیل بالای نیروی کار است. | ||
'''''o توزیع جمعیت بر اساس گروه‌های سنی و جنسیت''''' | '''''o توزیع جمعیت بر اساس گروه‌های سنی و جنسیت''''' | ||
توزیع جمعیت به‌صورت تقریبی 51% مرد و 49% زن است. این نسبت نسبت به دهه گذشته تغییر چندانی نکرده است. پیش‌بینی می‌شود که با افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ زاد و ولد، درصد جمعیت سالمندان در آینده افزایش یابد. | توزیع جمعیت به‌صورت تقریبی 51% مرد و 49% زن است.<ref>''Population Pyramid of Ethiopia at 2024''. (n.d.). Population Pyramids.[https://population-pyramid.net/en/pp/ethiopia]</ref> این نسبت نسبت به دهه گذشته تغییر چندانی نکرده است.<ref>''OLCreate: ContextEnvt_1.0 Study Session 2 Population Growth: 2.3.3 Population pyramid''. (n.d.). Www.open.edu.[https://www.open.edu/openlearncreate/mod/oucontent/view.php?id=79927§ion=5.3]</ref> پیش‌بینی می‌شود که با افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ زاد و ولد، درصد جمعیت سالمندان در آینده افزایش یابد.<ref>Hamid, S., Beko, Z. W., Mekonnen, H. S., & Salih, M. H. (2024). Proportion and factors influencing healthcare-seeking behavior among older people in Motta town, East Gojjam: a community-based cross-sectional study, Ethiopia, 2023. ''BMC Public Health'', ''24''(1)[https://doi.org/10.1186/s12889-024-19603-6]</ref> | ||
'''''o تأثیرات اقتصادی و اجتماعی''''' | '''''o تأثیرات اقتصادی و اجتماعی''''' | ||
ساختار فعلی هرم جمعیتی می‌تواند به رشد اقتصادی کمک کند، اما نیاز به سرمایه‌گذاری در آموزش و بهداشت برای بهره‌برداری از این پتانسیل وجود دارد. عدم توجه به این مسائل می‌تواند منجر به بیکاری و نارضایتی اجتماعی شود. | ساختار فعلی هرم جمعیتی می‌تواند به رشد اقتصادی کمک کند، اما نیاز به سرمایه‌گذاری در آموزش و بهداشت برای بهره‌برداری از این پتانسیل وجود دارد.<ref>Bekele, S. ([https://www.academia.edu/108179912/Population_Dynamics_and_Environment_in_Ethiopia_An_Overview 2020]). ''Population Dynamics and Environment in Ethiopia: An Overview''. Ethiopian Environment Review.</ref> عدم توجه به این مسائل می‌تواند منجر به بیکاری و نارضایتی اجتماعی شود.<ref>Danish Trade Union Development Agency, & Andersen, K. (2024). ''Ethiopia labour market Profile – 2024/2025'' [Report]. [https://www.ulandssekretariatet.dk/]</ref> | ||
'''''o ترکیب قومی و زبانی''''' | === [[ویژگی های جمعیتی اتیوپی|ویژگی های جمعیتی]] === | ||
'''''o ترکیب قومی و زبانی''''' | |||
[[اتیوپی]] دارای بیش از 80 قومیت مختلف است که بزرگ‌ترین آن‌ها اورومو ( ''Oromo)''، آمهرا( ''Amhara)'' و تیگرینی(''Tigrayans)'' هستند. <ref>''UNHCR Web Archive''. (n.d.)[https://www.refworld.org/country,,,,eth,,4954ce295,0.html]</ref>زبان رسمی [[اتیوپی]]، آمهرایی است، اما زبان‌های محلی دیگری نیز به طور گسترده صحبت می‌شوند.<ref>The Editors of Encyclopaedia Britannica. (2024a, August 9). ''Amharic language | Ethiopia, Semitic, Alphabets''. Encyclopedia [https://www.britannica.com/topic/Amharic-language Britannica]</ref> | |||
'''''o الگوهای مهاجرت''''' | '''''o الگوهای مهاجرت''''' | ||
مهاجرت داخلی به سمت شهرها به‌ویژه آدیس‌آبابا | مهاجرت داخلی به سمت شهرها به‌ویژه آدیس‌آبابا افزایش شدیدی یافته است.<ref>Gibson, M. A., & Gurmu, E. (2022). Rural to urban migration is an unforeseen impact of development intervention in Ethiopia. ''PLoS ONE'', ''7''(11), e48708. </ref> طبق آمار، حدود 20% از جمعیت در حال حاضر در مناطق شهری زندگی می‌کنند. <ref>Masha, M., Bojago, E., & Ngare, I. (2024). Determinants of adoption of urban agriculture (UA) as climate-smart agriculture (CSA) practices and its impact on food security: evidence from Wolaita Sodo city, South Ethiopia. ''Discover Sustainability'', ''5''(1).[https://doi.org/10.1007/s43621-024-00365-5]</ref>جنگ های داخلی و فقر نیز اثرات زیادی بر جابجایی جمعیت و مهاجرت بین‌المللی گذاشته است.<ref>''Migration data in Eastern Africa''. (n.d.). Migration Data Portal.[https://www.migrationdataportal.org/regional-data-overview/eastern-africa]</ref> | ||
'''''o سطح تحصیلات و سواد''''' | '''''o سطح تحصیلات و سواد''''' | ||
نرخ سواد در | نرخ سواد در [[اتیوپی]] در سال 2024 به حدود 50% رسیده که نسبت به 39% در سال 2014 افزایش یافته است. <ref>countrymeters.info. (n.d.-a). ''Ethiopia population (2024) live — Countrymeters''.[https://countrymeters.info/en/Ethiopia#:~:text=According%20to%20our%20estimates%2032%2C978%2C311,57.21%25%20(18%2C754%2C891%20persons).]</ref> <ref>''Ethiopia Literacy rate 1960-2024''. (n.d.). MacroTrends.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/eth/ethiopia/literacy-rate]</ref>این افزایش بهبود قابل توجهی در دسترسی به آموزش و پرورش را نشان می‌دهد. | ||
'''''o وضعیت بهداشت و امید به زندگی''''' | '''''o وضعیت بهداشت و امید به زندگی''''' | ||
امید به زندگی در | امید به زندگی در [[اتیوپی]] در سال 2024 به 67 سال رسیده است<ref>''Fact Sheets | MINISTRY OF HEALTH - Ethiopia''. (n.d.). [http://www.moh.gov.et/en/fact-sheets?language_content_entity=en]</ref> که نسبت به 64 سال در سال 2014 بهبود یافته است.<ref>Countryeconomy. (2017, October 20). ''Ethiopia - Life expectancy at birth 2014''. Countryeconomy.com.[https://countryeconomy.com/demography/life-expectancy/ethiopia?year=2014]</ref> این افزایش بهبود در خدمات بهداشتی و کاهش مرگ و میر کودکان نسبت داده می‌شود. | ||
'''''o الگوهای ازدواج و طلاق''''' | '''''o الگوهای ازدواج و طلاق''''' | ||
نرخ ازدواج در | نرخ ازدواج در [[اتیوپی]] بالاست، اما طلاق نیز در حال افزایش است.<ref>Shita, N. G., & Zeleke, L. B. (2024). Predictors of divorce and duration of marriage among first marriage women in Dejne administrative town. ''Scientific Reports'', ''14''(1).[https://doi.org/10.1038/s41598-024-59360-5]</ref> طبق آمار، حدود 10% از ازدواج‌ها به طلاق منجر می‌شود که این رقم در دهه گذشته رو به افزایش بوده است.<ref>TILSON, D., & LARSEN, U. (2024). DIVORCE IN ETHIOPIA: THE IMPACT OF EARLY MARRIAGE AND CHILDLESSNESS. ''Journal of Biosocial Science'', ''32''(3), 355–372.</ref> | ||
3. | |||
=== [[رشد جمعیت در اتیوپی|رشد جمعیت]] === | |||
'''''o نرخ رشد و روندهای گذشته''''' | '''''o نرخ رشد و روندهای گذشته''''' | ||
نرخ رشد جمعیت | نرخ رشد جمعیت [[اتیوپی]] در سال 2024 حدود 2.6% است<ref>''Ethiopia Population Data from 1950-2024 | Data | Demographics on World Economics''. (n.d.). World Economics.[https://www.worldeconomics.com/Demographics/Population/Ethiopia.aspx]</ref> که نسبت به 2.9% در سال 2014 کاهش یافته است.<ref>Bertelsmann Stiftung. (2014). ''BTI 2014 | Ethiopia Country Report'' [Report].[https://bti-project.org/fileadmin/api/content/en/downloads/reports/country_report_2014_ETH.pdf]</ref> این کاهش به دلیل افزایش سطح تحصیلات و دسترسی به خدمات بهداشتی است. | ||
'''''o عوامل مؤثر بر رشد جمعیت''''' | '''''o عوامل مؤثر بر رشد جمعیت''''' | ||
عوامل مؤثر بر رشد جمعیت شامل نرخ زادوولد بالا، کاهش مرگ‌ومیر و مهاجرت است. نرخ زادوولد در | عوامل مؤثر بر رشد جمعیت شامل نرخ زادوولد بالا، کاهش مرگ‌ومیر و مهاجرت است.<ref>''Population, development, and environment in Ethiopia''. (n.d.). Wilson Center.[https://www.wilsoncenter.org/event/population-development-and-environment-ethiopia]</ref> نرخ زادوولد در [[اتیوپی]] حدود 4.5 فرزند به ازای هر زن است.<ref>''Ethiopia Fertility Rate 1950-2024''. (n.d.). Www.macrotrends.net.[https://www.wilsoncenter.org/event/population-development-and-environment-ethiopia]</ref> | ||
'''''oسیاست‌های جمعیتی''''' | '''''oسیاست‌های جمعیتی''''' | ||
دولت | دولت [[اتیوپی]] سیاست‌هایی برای کنترل جمعیت و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی اجرا کرده است.<ref>Tefera, Y. G. (2022). Community-based health extension policy implementation in Ethiopia: a policy experience to scale-up. ''Journal of Public Health in Africa'', ''13''(3), 8.[https://doi.org/10.4081/jphia.2022.2074]</ref> این سیاست‌ها به کاهش نرخ زادوولد و بهبود وضعیت بهداشتی کمک کرده است.<ref>Melesse, D. Y., Tadele, A., Mulu, S., Spicer, N., Tadelle, T., Wado, Y. D., Gajaa, M., Arja, A., Blumenberg, C., Manaye, T., Gonfa, G., Plessis, E. du, Hamilton, E., Mihretu, A., Usamael, A., Mengesha, M., Gelaw, S. K., Worku, A., Woldie, M., & Abate, B. (2024). Learning from Ethiopia’s success in reducing maternal and neonatal mortality through a health systems lens. ''BMJ Global Health'', ''9''(Suppl 2), e011911. [https://doi.org/10.1136/bmjgh-2023-011911 h]</ref> | ||
'''''o پیش‌بینی‌های آینده''''' | '''''o پیش‌بینی‌های آینده''''' | ||
پیش‌بینی می‌شود که جمعیت | پیش‌بینی می‌شود که جمعیت [[اتیوپی]]<nowiki/>تا سال 2030 به 150 میلیون نفر خواهد رسید. <ref>''The world counts''. (n.d.-c).[https://www.theworldcounts.com/populations/countries/ethiopia#:~:text=The%20population%20of%20Ethiopia%20will,and%20294%20million%20in%202100]</ref>این رشد جمعیت چالش‌هایی نظیر تأمین غذا، مسکن و خدمات بهداشتی را به همراه خواهد داشت. | ||
=== [[پراکندگی جمعیت در اتیوپی|پراکندگی جمعیت]] === | |||
'''''oالگوهای توزیع جمعیت''''' | '''''oالگوهای توزیع جمعیت''''' | ||
پراکندگی جمعیت در | پراکندگی جمعیت در [[اتیوپی]] نابرابر است.<ref>Tadesse, G. W. (2024). Social stratification in Ethiopia from ancient to present: historical perspective. ''Cogent Arts and Humanities'', ''11''(1).[https://doi.org/10.1080/23311983.2024.2335752]</ref> مناطق مرکزی و جنوبی کشور مانند آدیس‌آبابا و اورومیا به‌شدت پرجمعیت هستند،<ref>The Editors of Encyclopaedia Britannica. (2024c, September 26). ''Addis Ababa | History, Population, Map, & Facts''. Encyclopedia Britannica.[https://www.britannica.com/place/Addis-Ababa]</ref> درحالی‌که مناطق شمالی و شرقی کمتر جمعیت دارند. به طور متوسط، 100 نفر در هر کیلومتر مربع در مناطق شهری و 20 نفر در هر کیلومتر مربع در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.<ref>''Ethiopia urban population 1960-2024''. (n.d.). MacroTrends.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/ETH/ethiopia/urban-population]</ref> | ||
'''''oعوامل مؤثر بر پراکندگی''''' | '''''oعوامل مؤثر بر پراکندگی''''' | ||
عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت | عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت گذاشته اند.<ref>Tadesse, G. W. (2024b). Social stratification in Ethiopia from ancient to present: historical perspective. ''Cogent Arts and Humanities'', ''11''(1)[https://doi.org/10.1080/23311983.2024.2335752]</ref> مناطق کوهستانی و خشک جمعیت کمتر و مناطق حاصلخیز و با دسترسی به آب بیشتر، جمعیت بالاتری دارند.<ref>Tadesse, G. W. (2024b). Social stratification in Ethiopia from ancient to present: historical perspective. ''Cogent Arts and Humanities'', ''11''(1)[https://doi.org/10.1080/23311983.2024.2335752]</ref> | ||
'''''oچالش‌ها''''' | '''''oچالش‌ها''''' | ||
توزیع نامتوازن جمعیت منجر به فشار بر زیرساخت‌ها و خدمات در مناطق پرجمعیت می‌شود. این مسئله می‌تواند به مشکلاتی نظیر ترافیک، آلودگی و کمبود مسکن منجر شود. | توزیع نامتوازن جمعیت منجر به فشار بر زیرساخت‌ها و خدمات در مناطق پرجمعیت می‌شود.<ref>THE FEDERAL DEMOCRATIC REPUBLIC OF E THIOPIA ENVIRONMENT PROTECTION AUTHORITY. (2023). ''FACT-SHEET OF ETISA''. </ref> این مسئله می‌تواند به مشکلاتی نظیر ترافیک، آلودگی و کمبود مسکن منجر شود.<ref>Jacobsen, K., Hollander, J. B., Sternlieb, S. R., Yimere, A., Naegele, A. C., & Schwalm, C. (2024). Urban policy responses to climate hazards in Addis Ababa, Ethiopia. ''City and Environment Interactions'', ''24'', 100162. [https://doi.org/10.1016/j.cacint.2024.100162]</ref> | ||
=== [[شهرنشینی و روستانشینی در اتیوپی|شهرنشینی و روستانشینی]] === | |||
'''''o نسبت جمعیت شهری به روستایی''''' | '''''o نسبت جمعیت شهری به روستایی''''' | ||
در سال 2024، حدود 20% از جمعیت | در سال 2024، حدود 20% از جمعیت [[اتیوپی]]<nowiki/>در مناطق شهری زندگی می‌کنند<ref>''Ethiopia population (2024) - Worldometer''. (n.d.-b).[https://www.worldometers.info/world-population/ethiopia-population/#:~:text=22.1%20%25%20of%20the%20population%20is,(29%2C204%2C015%20people%20in%202024).]</ref> که نسبت به 16% در سال 2014 افزایش یافته است.<ref>''LARGE-SCALE URBANIZATION IN ETHIOPIA''. (n.d.).[https://ethiopia2050.com/wp-content/uploads/2020/02/Arch_Birke-Yami_Large_Scale_Urbanization.pdf]</ref> این افزایش نشان‌دهنده روند رو به رشد شهرنشینی است. | ||
'''''o الگوهای شهرنشینی''''' | '''''o الگوهای شهرنشینی''''' | ||
شهرنشینی در | شهرنشینی در [[اتیوپی]] به‌سرعت در حال گسترش است.<ref>Abebe, M. G. (2024). Impacts of urbanization on food security in Ethiopia. A review with empirical evidence. ''Journal of Agriculture and Food Research'', ''15'', 100997. [https://doi.org/10.1016/j.jafr.2024.100997]</ref> آدیس‌آبابا به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر و مرکز اقتصادی کشور، با چالش‌های شهرنشینی و حاشیه‌نشینی مواجه است.<ref>Dadi, W., Mulugeta, M., & Semie, N. (2023). Impact of urbanization on the welfare of farm households: Evidence from Adama Rural District in Oromia regional state, Ethiopia. ''Heliyon'', ''10''(1), e23802. [https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e23802]</ref> یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های شهرنشینی در[[اتیوپی]] مهاجران پراکنده و رشد زاغه نشینی است.<ref>Tamirat, N., Tadele, S., & Assefa, W. (2024). Determinants of rural-urban migration in Duna district, Southern Ethiopia. ''Cogent Social Sciences'', ''10''(1).[https://doi.org/10.1080/23311886.2024.2307175]</ref> حدود ۳۰% از جمعیت شهری در حاشیه‌ها زندگی می‌کنند.<ref name=":0">Weldegebriel, A., Assefa, E., Janusz, K., Tekalign, M., & Van Rompaey, A. (2021). Spatial Analysis of Intra-Urban Land Use Dynamics in Sub-Saharan Africa: The Case of Addis Ababa (Ethiopia). ''Urban Science'', ''5''(3), 57. https:[https://doi.org/10.3390/urbansci5030057]</ref> همچنین، آلودگی هوا و ترافیک در شهرهای بزرگ به یک معضل جدی تبدیل شده است.<ref name=":0" /> | ||
حاشیه‌نشینی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های شهرنشینی در | |||
'''''o وضعیت مناطق روستایی''''' | '''''o وضعیت مناطق روستایی''''' | ||
مناطق روستایی با مشکلاتی نظیر کمبود خدمات بهداشتی، آموزشی و زیرساخت‌های مناسب مواجه هستند. بسیاری از روستاییان به دلیل فقر و کمبود فرصت‌های شغلی به شهرها مهاجرت می‌کنند. | مناطق روستایی با مشکلاتی نظیر کمبود خدمات بهداشتی، آموزشی و زیرساخت‌های مناسب مواجه هستند.<ref name=":1">Dadi, W., Mulugeta, M., & Semie, N. (2023). Impact of urbanization on the welfare of farm households: Evidence from Adama Rural District in Oromia regional state, Ethiopia. ''Heliyon'', ''10''(1), e23802.[https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e23802]</ref> بسیاری از روستاییان به دلیل فقر و کمبود فرصت‌های شغلی به شهرها مهاجرت می‌کنند.<ref name=":1" /> | ||
'''''o سیاست‌های دولت''''' | '''''o سیاست‌های دولت''''' | ||
دولت | دولت [[اتیوپی]] در تلاش است تا با اجرای سیاست‌های توسعه شهری و روستایی، به چالش‌های ناشی از شهرنشینی و روستانشینی پاسخ دهد. این سیاست‌ها شامل بهبود زیرساخت‌ها، تأمین مسکن و ایجاد فرصت‌های شغلی است.<ref>Belete Molla Getahun. (2024, March 18). ''The challenges facing Ethiopia’s digital transformation''. World Economic Forum.[https://www.weforum.org/agenda/2024/03/bridging-the-digital-divide-challenges-and-opportunities-for-ethiopias-digital-transformation/]</ref> | ||
جغرافیای انسانی [[اتیوپی]] نمایانگر چالش‌ها و فرصت‌های متعددی است.<ref>Shibru, S. (2023). Challenges and Opportunities Facing Youth Entrepreneurs in Ethiopia: a review paper [Journal-article]. ''Research on Humanities and Social Sciences'', ''Vol.7''(No.7), 58.</ref> باتوجه‌به رشد سریع جمعیت و تغییرات اجتماعی، نیاز به برنامه‌ریزی جامع و پایدار برای مدیریت منابع و خدمت‌رسانی به مردم احساس می‌شود. توجه به آموزش، بهداشت و توسعه پایدار می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی در این کشور کمک کند.<ref>''Overview''. (n.d.). World [https://www.worldbank.org/en/country/ethiopia/overview Bank]</ref> | |||
== نیز نگاه کنید به == | == نیز نگاه کنید به == | ||
[[جغرافیای انسانی | [[جغرافیای انسانی اردن]]، [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]، [[جغرافیای انسانی افغانستان]]، [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]، [[جغرافیای انسانی اوکراین]]، [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]، [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]، [[جغرافیای انسانی تاجیکستان]]، [[جغرافیای انسانی تایلند|جغرافیای انسانی تایلند،]] [[جغرافیای انسانی تونس]]، [[جغرافیای انسانی چین]]، [[جغرافیای انسانی روسیه]] ،[[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]، [[جغرافیای انسانی ژاپن]]، [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]، [[جغرافیای انسانی سریلانکا]]، [[جغرافیای انسانی سنگال]]، [[جغرافیای انسانی سودان]]، [[جغرافیای انسانی سوریه]]، [[جغرافیای انسانی سیرالئون|جغرافیای انسانی سیرالئون،]] [[جغرافیای انسانی فرانسه]]، [[جغرافیای انسانی قزاقستان]]، [[جغرافیای انسانی قطر]]، [[جغرافیای انسانی کانادا]]، [[جغرافیای انسانی کوبا]]، [[جغرافیای انسانی گرجستان]]، [[جغرافیای انسانی لبنان]]، [[جغرافیای انسانی مالی]]، [[جغرافیای انسانی مصر]]. | ||
== کتابشناسی == | == کتابشناسی == | ||
<references /> | <references />نویسنده : نرگس شکوری | ||
[[رده:جغرافیای انسانی]] | [[رده:جغرافیای انسانی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۷
اتیوپی، کشوری با تاریخ غنی و فرهنگ متنوع، در شرق آفریقا واقع شده است. این کشور با جمعیتی بالغ بر 132 میلیون نفر در سال 2024[۱]، یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای قاره آفریقا محسوب می‌شود. مطالعه جغرافیای انسانی اتیوپی به دلیل تنوع قومی، زبانی و چالش‌های اقتصادی و اجتماعی که با آن مواجه است، اهمیت ویژه‌ای دارد.[۲] از جمله چالش‌های اصلی می‌توان به فقر، نابرابری‌های اجتماعی و تغییرات اقلیمی اشاره کرد.[۳]
ساختار هرم جمعیتی
oآمار و تحلیل
طبق سرشماری 2024، جمعیت اتیوپی به 132 میلیون نفر رسیده [۴]که نسبت به سرشماری 2014 با جمعیت 99 میلیون نفر، رشد قابل توجهی داشته است.[۵] هرم سنی اتیوپی نشان می‌دهد که حدود 45% جمعیت زیر 15 سال و تنها 3% بالای 65 سال هستند.[۶] این ساختار سنی نشان‌دهنده یک نسل جوان و پتانسیل بالای نیروی کار است.
o توزیع جمعیت بر اساس گروه‌های سنی و جنسیت
توزیع جمعیت به‌صورت تقریبی 51% مرد و 49% زن است.[۷] این نسبت نسبت به دهه گذشته تغییر چندانی نکرده است.[۸] پیش‌بینی می‌شود که با افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ زاد و ولد، درصد جمعیت سالمندان در آینده افزایش یابد.[۹]
o تأثیرات اقتصادی و اجتماعی
ساختار فعلی هرم جمعیتی می‌تواند به رشد اقتصادی کمک کند، اما نیاز به سرمایه‌گذاری در آموزش و بهداشت برای بهره‌برداری از این پتانسیل وجود دارد.[۱۰] عدم توجه به این مسائل می‌تواند منجر به بیکاری و نارضایتی اجتماعی شود.[۱۱]
ویژگی های جمعیتی
o ترکیب قومی و زبانی
اتیوپی دارای بیش از 80 قومیت مختلف است که بزرگ‌ترین آن‌ها اورومو ( Oromo)، آمهرا( Amhara) و تیگرینی(Tigrayans) هستند. [۱۲]زبان رسمی اتیوپی، آمهرایی است، اما زبان‌های محلی دیگری نیز به طور گسترده صحبت می‌شوند.[۱۳]
o الگوهای مهاجرت
مهاجرت داخلی به سمت شهرها به‌ویژه آدیس‌آبابا افزایش شدیدی یافته است.[۱۴] طبق آمار، حدود 20% از جمعیت در حال حاضر در مناطق شهری زندگی می‌کنند. [۱۵]جنگ های داخلی و فقر نیز اثرات زیادی بر جابجایی جمعیت و مهاجرت بین‌المللی گذاشته است.[۱۶]
o سطح تحصیلات و سواد
نرخ سواد در اتیوپی در سال 2024 به حدود 50% رسیده که نسبت به 39% در سال 2014 افزایش یافته است. [۱۷] [۱۸]این افزایش بهبود قابل توجهی در دسترسی به آموزش و پرورش را نشان می‌دهد.
o وضعیت بهداشت و امید به زندگی
امید به زندگی در اتیوپی در سال 2024 به 67 سال رسیده است[۱۹] که نسبت به 64 سال در سال 2014 بهبود یافته است.[۲۰] این افزایش بهبود در خدمات بهداشتی و کاهش مرگ و میر کودکان نسبت داده می‌شود.
o الگوهای ازدواج و طلاق
نرخ ازدواج در اتیوپی بالاست، اما طلاق نیز در حال افزایش است.[۲۱] طبق آمار، حدود 10% از ازدواج‌ها به طلاق منجر می‌شود که این رقم در دهه گذشته رو به افزایش بوده است.[۲۲]
رشد جمعیت
o نرخ رشد و روندهای گذشته
نرخ رشد جمعیت اتیوپی در سال 2024 حدود 2.6% است[۲۳] که نسبت به 2.9% در سال 2014 کاهش یافته است.[۲۴] این کاهش به دلیل افزایش سطح تحصیلات و دسترسی به خدمات بهداشتی است.
o عوامل مؤثر بر رشد جمعیت
عوامل مؤثر بر رشد جمعیت شامل نرخ زادوولد بالا، کاهش مرگ‌ومیر و مهاجرت است.[۲۵] نرخ زادوولد در اتیوپی حدود 4.5 فرزند به ازای هر زن است.[۲۶]
oسیاست‌های جمعیتی
دولت اتیوپی سیاست‌هایی برای کنترل جمعیت و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی و آموزشی اجرا کرده است.[۲۷] این سیاست‌ها به کاهش نرخ زادوولد و بهبود وضعیت بهداشتی کمک کرده است.[۲۸]
o پیش‌بینی‌های آینده
پیش‌بینی می‌شود که جمعیت اتیوپیتا سال 2030 به 150 میلیون نفر خواهد رسید. [۲۹]این رشد جمعیت چالش‌هایی نظیر تأمین غذا، مسکن و خدمات بهداشتی را به همراه خواهد داشت.
پراکندگی جمعیت
oالگوهای توزیع جمعیت
پراکندگی جمعیت در اتیوپی نابرابر است.[۳۰] مناطق مرکزی و جنوبی کشور مانند آدیس‌آبابا و اورومیا به‌شدت پرجمعیت هستند،[۳۱] درحالی‌که مناطق شمالی و شرقی کمتر جمعیت دارند. به طور متوسط، 100 نفر در هر کیلومتر مربع در مناطق شهری و 20 نفر در هر کیلومتر مربع در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.[۳۲]
oعوامل مؤثر بر پراکندگی
عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت گذاشته اند.[۳۳] مناطق کوهستانی و خشک جمعیت کمتر و مناطق حاصلخیز و با دسترسی به آب بیشتر، جمعیت بالاتری دارند.[۳۴]
oچالش‌ها
توزیع نامتوازن جمعیت منجر به فشار بر زیرساخت‌ها و خدمات در مناطق پرجمعیت می‌شود.[۳۵] این مسئله می‌تواند به مشکلاتی نظیر ترافیک، آلودگی و کمبود مسکن منجر شود.[۳۶]
شهرنشینی و روستانشینی
o نسبت جمعیت شهری به روستایی
در سال 2024، حدود 20% از جمعیت اتیوپیدر مناطق شهری زندگی می‌کنند[۳۷] که نسبت به 16% در سال 2014 افزایش یافته است.[۳۸] این افزایش نشان‌دهنده روند رو به رشد شهرنشینی است.
o الگوهای شهرنشینی
شهرنشینی در اتیوپی به‌سرعت در حال گسترش است.[۳۹] آدیس‌آبابا به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر و مرکز اقتصادی کشور، با چالش‌های شهرنشینی و حاشیه‌نشینی مواجه است.[۴۰] یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های شهرنشینی دراتیوپی مهاجران پراکنده و رشد زاغه نشینی است.[۴۱] حدود ۳۰% از جمعیت شهری در حاشیه‌ها زندگی می‌کنند.[۴۲] همچنین، آلودگی هوا و ترافیک در شهرهای بزرگ به یک معضل جدی تبدیل شده است.[۴۲]
o وضعیت مناطق روستایی
مناطق روستایی با مشکلاتی نظیر کمبود خدمات بهداشتی، آموزشی و زیرساخت‌های مناسب مواجه هستند.[۴۳] بسیاری از روستاییان به دلیل فقر و کمبود فرصت‌های شغلی به شهرها مهاجرت می‌کنند.[۴۳]
o سیاست‌های دولت
دولت اتیوپی در تلاش است تا با اجرای سیاست‌های توسعه شهری و روستایی، به چالش‌های ناشی از شهرنشینی و روستانشینی پاسخ دهد. این سیاست‌ها شامل بهبود زیرساخت‌ها، تأمین مسکن و ایجاد فرصت‌های شغلی است.[۴۴]
جغرافیای انسانی اتیوپی نمایانگر چالش‌ها و فرصت‌های متعددی است.[۴۵] باتوجه‌به رشد سریع جمعیت و تغییرات اجتماعی، نیاز به برنامه‌ریزی جامع و پایدار برای مدیریت منابع و خدمت‌رسانی به مردم احساس می‌شود. توجه به آموزش، بهداشت و توسعه پایدار می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی در این کشور کمک کند.[۴۶]
نیز نگاه کنید به
جغرافیای انسانی اردن، جغرافیای انسانی اسپانیا، جغرافیای انسانی افغانستان، جغرافیای انسانی امارات متحده عربی، جغرافیای انسانی اوکراین، جغرافیای انسانی آرژانتین، جغرافیای انسانی بنگلادش، جغرافیای انسانی تاجیکستان، جغرافیای انسانی تایلند، جغرافیای انسانی تونس، جغرافیای انسانی چین، جغرافیای انسانی روسیه ،جغرافیای انسانی زیمبابوه، جغرافیای انسانی ژاپن، جغرافیای انسانی ساحل عاج، جغرافیای انسانی سریلانکا، جغرافیای انسانی سنگال، جغرافیای انسانی سودان، جغرافیای انسانی سوریه، جغرافیای انسانی سیرالئون، جغرافیای انسانی فرانسه، جغرافیای انسانی قزاقستان، جغرافیای انسانی قطر، جغرافیای انسانی کانادا، جغرافیای انسانی کوبا، جغرافیای انسانی گرجستان، جغرافیای انسانی لبنان، جغرافیای انسانی مالی، جغرافیای انسانی مصر.
کتابشناسی
- ↑ Ethiopia population (2024) - Worldometer. (n.d.).[۱]
- ↑ Mehretu, A., & Crummey, D. E. (2019). Ethiopia | History, Capital, Map, Population, & Facts. In Encyclopædia Britannica.[۲]
- ↑ Tamasiga, P., Onyeaka, H., Akinsemolu, A., & Bakwena, M. (2023). The Inter-Relationship between Climate Change, Inequality, Poverty and Food Security in Africa: A Bibliometric Review and Content Analysis Approach. Sustainability, 15(7), 5628.[۳]
- ↑ Central Statistical Agency Of Ethiopia. (2024). Csa.gov.et.
- ↑ WDI - Home. (n.d.)[۴]
- ↑ Population Pyramids of the World from 1950 to 2100. (n.d.-f)[۵]
- ↑ Population Pyramid of Ethiopia at 2024. (n.d.). Population Pyramids.[۶]
- ↑ OLCreate: ContextEnvt_1.0 Study Session 2 Population Growth: 2.3.3 Population pyramid. (n.d.). Www.open.edu.[۷]
- ↑ Hamid, S., Beko, Z. W., Mekonnen, H. S., & Salih, M. H. (2024). Proportion and factors influencing healthcare-seeking behavior among older people in Motta town, East Gojjam: a community-based cross-sectional study, Ethiopia, 2023. BMC Public Health, 24(1)[۸]
- ↑ Bekele, S. (2020). Population Dynamics and Environment in Ethiopia: An Overview. Ethiopian Environment Review.
- ↑ Danish Trade Union Development Agency, & Andersen, K. (2024). Ethiopia labour market Profile – 2024/2025 [Report]. [۹]
- ↑ UNHCR Web Archive. (n.d.)[۱۰]
- ↑ The Editors of Encyclopaedia Britannica. (2024a, August 9). Amharic language | Ethiopia, Semitic, Alphabets. Encyclopedia Britannica
- ↑ Gibson, M. A., & Gurmu, E. (2022). Rural to urban migration is an unforeseen impact of development intervention in Ethiopia. PLoS ONE, 7(11), e48708.
- ↑ Masha, M., Bojago, E., & Ngare, I. (2024). Determinants of adoption of urban agriculture (UA) as climate-smart agriculture (CSA) practices and its impact on food security: evidence from Wolaita Sodo city, South Ethiopia. Discover Sustainability, 5(1).[۱۱]
- ↑ Migration data in Eastern Africa. (n.d.). Migration Data Portal.[۱۲]
- ↑ countrymeters.info. (n.d.-a). Ethiopia population (2024) live — Countrymeters.[۱۳]
- ↑ Ethiopia Literacy rate 1960-2024. (n.d.). MacroTrends.[۱۴]
- ↑ Fact Sheets | MINISTRY OF HEALTH - Ethiopia. (n.d.). [۱۵]
- ↑ Countryeconomy. (2017, October 20). Ethiopia - Life expectancy at birth 2014. Countryeconomy.com.[۱۶]
- ↑ Shita, N. G., & Zeleke, L. B. (2024). Predictors of divorce and duration of marriage among first marriage women in Dejne administrative town. Scientific Reports, 14(1).[۱۷]
- ↑ TILSON, D., & LARSEN, U. (2024). DIVORCE IN ETHIOPIA: THE IMPACT OF EARLY MARRIAGE AND CHILDLESSNESS. Journal of Biosocial Science, 32(3), 355–372.
- ↑ Ethiopia Population Data from 1950-2024 | Data | Demographics on World Economics. (n.d.). World Economics.[۱۸]
- ↑ Bertelsmann Stiftung. (2014). BTI 2014 | Ethiopia Country Report [Report].[۱۹]
- ↑ Population, development, and environment in Ethiopia. (n.d.). Wilson Center.[۲۰]
- ↑ Ethiopia Fertility Rate 1950-2024. (n.d.). Www.macrotrends.net.[۲۱]
- ↑ Tefera, Y. G. (2022). Community-based health extension policy implementation in Ethiopia: a policy experience to scale-up. Journal of Public Health in Africa, 13(3), 8.[۲۲]
- ↑ Melesse, D. Y., Tadele, A., Mulu, S., Spicer, N., Tadelle, T., Wado, Y. D., Gajaa, M., Arja, A., Blumenberg, C., Manaye, T., Gonfa, G., Plessis, E. du, Hamilton, E., Mihretu, A., Usamael, A., Mengesha, M., Gelaw, S. K., Worku, A., Woldie, M., & Abate, B. (2024). Learning from Ethiopia’s success in reducing maternal and neonatal mortality through a health systems lens. BMJ Global Health, 9(Suppl 2), e011911. h
- ↑ The world counts. (n.d.-c).[۲۳]
- ↑ Tadesse, G. W. (2024). Social stratification in Ethiopia from ancient to present: historical perspective. Cogent Arts and Humanities, 11(1).[۲۴]
- ↑ The Editors of Encyclopaedia Britannica. (2024c, September 26). Addis Ababa | History, Population, Map, & Facts. Encyclopedia Britannica.[۲۵]
- ↑ Ethiopia urban population 1960-2024. (n.d.). MacroTrends.[۲۶]
- ↑ Tadesse, G. W. (2024b). Social stratification in Ethiopia from ancient to present: historical perspective. Cogent Arts and Humanities, 11(1)[۲۷]
- ↑ Tadesse, G. W. (2024b). Social stratification in Ethiopia from ancient to present: historical perspective. Cogent Arts and Humanities, 11(1)[۲۸]
- ↑ THE FEDERAL DEMOCRATIC REPUBLIC OF E THIOPIA ENVIRONMENT PROTECTION AUTHORITY. (2023). FACT-SHEET OF ETISA.
- ↑ Jacobsen, K., Hollander, J. B., Sternlieb, S. R., Yimere, A., Naegele, A. C., & Schwalm, C. (2024). Urban policy responses to climate hazards in Addis Ababa, Ethiopia. City and Environment Interactions, 24, 100162. [۲۹]
- ↑ Ethiopia population (2024) - Worldometer. (n.d.-b).[۳۰]
- ↑ LARGE-SCALE URBANIZATION IN ETHIOPIA. (n.d.).[۳۱]
- ↑ Abebe, M. G. (2024). Impacts of urbanization on food security in Ethiopia. A review with empirical evidence. Journal of Agriculture and Food Research, 15, 100997. [۳۲]
- ↑ Dadi, W., Mulugeta, M., & Semie, N. (2023). Impact of urbanization on the welfare of farm households: Evidence from Adama Rural District in Oromia regional state, Ethiopia. Heliyon, 10(1), e23802. [۳۳]
- ↑ Tamirat, N., Tadele, S., & Assefa, W. (2024). Determinants of rural-urban migration in Duna district, Southern Ethiopia. Cogent Social Sciences, 10(1).[۳۴]
- ↑ ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ Weldegebriel, A., Assefa, E., Janusz, K., Tekalign, M., & Van Rompaey, A. (2021). Spatial Analysis of Intra-Urban Land Use Dynamics in Sub-Saharan Africa: The Case of Addis Ababa (Ethiopia). Urban Science, 5(3), 57. https:[۳۵]
- ↑ ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ Dadi, W., Mulugeta, M., & Semie, N. (2023). Impact of urbanization on the welfare of farm households: Evidence from Adama Rural District in Oromia regional state, Ethiopia. Heliyon, 10(1), e23802.[۳۶]
- ↑ Belete Molla Getahun. (2024, March 18). The challenges facing Ethiopia’s digital transformation. World Economic Forum.[۳۷]
- ↑ Shibru, S. (2023). Challenges and Opportunities Facing Youth Entrepreneurs in Ethiopia: a review paper [Journal-article]. Research on Humanities and Social Sciences, Vol.7(No.7), 58.
- ↑ Overview. (n.d.). World Bank
نویسنده : نرگس شکوری