جغرافیای انسانی گرجستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Georgian-people5 sm.jpg|بندانگشتی|مردم [[گرجستان]] ، https://www.advantour.com/georgia/people.htm]]
جغرافیای انسانی [[گرجستان]]<nowiki/>تحت‌تأثیر عوامل مختلفی از جمله تغییرات جمعیتی، مهاجرت‌های داخلی و خارجی، و سیاست‌های دولتی قرار دارد. بررسی دقیق ساختار هرم جمعیتی، ویژگی‌های قومی و زبانی، رشد جمعیت، الگوهای پراکندگی و شهرنشینی و روستانشینی می‌تواند تصویری کامل از وضعیت کنونی و چالش‌های آینده ارائه دهد.


===[[ساختار هرم جمعیتی گرجستان|ساختار هرم جمعیتی]] ===
ساختار هرم جمعیتی [[گرجستان]] نشان‌دهنده تغییرات عمده‌ای در گروه‌های سنی و توزیع جنسیتی است که تحت‌تأثیر عواملی نظیر کاهش نرخ زادوولد، افزایش مهاجرت و پیرشدن جمعیت قرار گرفته است.


جغرافیای انسانی گرجستان تحت‌تأثیر عوامل مختلفی از جمله تغییرات جمعیتی، مهاجرت‌های داخلی و خارجی، و سیاست‌های دولتی قرار دارد. بررسی دقیق ساختار هرم جمعیتی، ویژگی‌های قومی و زبانی، رشد جمعیت، الگوهای پراکندگی و شهرنشینی و روستانشینی می‌تواند تصویری کامل از وضعیت کنونی و چالش‌های آینده ارائه دهد.
'''''۱.تحلیل دقیق هرم سنی کشور:'''''


=== [[ساختار هرم جمعیتی گرجستان]] ===
جمعیت [[گرجستان]] در سال ۲۰۲۴ تقریباً ۳.۷ میلیون نفر است که نشان‌دهنده کاهش نسبت به سرشماری ۲۰۱۴ است.<ref name=":0">Circle. (2014). ''მოსახლეობის 2014 წლის საყოველთაო აღწერის შედეგები - საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური''. Geostat.ge.[https://www.geostat.ge/ka/modules/categories/737/mosakhleobis-2014-tslis-saqoveltao-aghtseris-shedegeb]</ref> <ref name=":1">''საქართველოში მოსახლეობა დაითვალეს - ახალი სტატისტიკა''. (2024, April 27). Sputnik [https://sputnik-georgia.com/20240427/saqartvelosi-mosaxleoba-daitvales-axali-statistika-287575442.html Საქართველო]</ref>توزیع جمعیت به سمت افزایش نسبت سالمندان و کاهش جمعیت جوان حرکت می‌کند. بر اساس داده‌های اخیر، گروه‌های سنی بالای ۶۰ سال تقریباً ۲۵٪ از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که جمعیت زیر ۱۵ سال تنها ۱۶٪ است.<ref>''Georgia - 2024 - III.B. Overview of the state''. (n.d.).[https://mchb.tvisdata.hrsa.gov/Narratives/Overview/7a4223e8-38ff-4b97-a935-8d9250bdd33f#:~:text=Georgia's%20population%20reached%2010.7%20million,growing%20state%20in%20the%20country.]</ref><ref>''Georgia Population 2024 (Live)''. (2024). Worldpopulationreview.com. [https://worldpopulationreview.com/countries/georgia]</ref>
ساختار هرم جمعیتی گرجستان نشان‌دهنده تغییرات عمده‌ای در گروه‌های سنی و توزیع جنسیتی است که تحت‌تأثیر عواملی نظیر کاهش نرخ زادوولد، افزایش مهاجرت و پیرشدن جمعیت قرار گرفته است.  
[[پرونده:1468235131 festival-tbilisoba-v-tbilisi glav5.jpg|بندانگشتی|جشن تفلیسوبا (თბილისობა) که هرساله در ماه اکتبر در تفلیس پایتخت [[گرجستان]] برگزار می شود.[https://georgia.to/tbilisoba/]]]
'''''۲. مقایسه با هرم‌های سنی گذشته:'''''


'''''۱.تحلیل دقیق هرم سنی کشور:'''''
در سال 2014، گروه‌های سنی جوان‌تر سهم بیشتری داشتند،<ref>''2014 General Population Census in Georgia''. (2014). UNFPA-Georgia. [https://georgia.unfpa.org/en/publications/2014-general-population-census-georgia]</ref> اما با کاهش نرخ تولد و افزایش مهاجرت جوانان به خارج از کشور، ساختار سنی به سمت پیری تغییر کرده است. این تغییرات نشان‌دهنده بحران آینده نیروی کار و نیاز به سیاست‌های مهاجرتی جدید است.<ref name=":2">''Migration Strategy of Georgia 2021-2030 Unofficial translation of the encyclopedic version State Commission on Migration Issues 2024''. (n.d.). [https://migration.commission.ge/files/ms30_eng_web2.pdf]
 
‌</ref>


جمعیت گرجستان در سال ۲۰۲۴ تقریباً ۳.۷ میلیون نفر است که نشان‌دهنده کاهش نسبت به سرشماری ۲۰۱۴ است. توزیع جمعیت به سمت افزایش نسبت سالمندان و کاهش جمعیت جوان حرکت می‌کند. بر اساس داده‌های اخیر، گروه‌های سنی بالای ۶۰ سال تقریباً ۲۵٪ از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که جمعیت زیر ۱۵ سال تنها ۱۶٪ است.
'''''۳. پیش‌بینی‌های آینده:'''''


'''''۲. مقایسه با هرم‌های سنی گذشته:'''''
انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰، جمعیت سالمندان به ۳۰٪ افزایش و جمعیت زیر ۱۵ سال به ۱۴٪ کاهش یابد.<ref name=":3">''[https://www.aterio.io/insights/us-population-forecast/ga Georgia] population forecast for 2025 and 2030 - Aterio''. (2024).


در سال 2014، گروه‌های سنی جوان‌تر سهم بیشتری داشتند، اما با کاهش نرخ تولد و افزایش مهاجرت جوانان به خارج از کشور، ساختار سنی به سمت پیری تغییر کرده است. این تغییرات نشان‌دهنده بحران آینده نیروی کار و نیاز به سیاست‌های مهاجرتی جدید است.
‌


'''''۳. پیش‌بینی‌های آینده:'''''
‌</ref> این تغییرات نه‌تنها بر بازار کار تأثیر خواهد گذاشت، بلکه نیاز به تغییرات عمده در سیاست‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی را نیز ایجاد می‌کند.<ref>''[https://sustainabledevelopment.un.org/memberstates/georgia Georgia] .:. Sustainable Development Knowledge Platform''. (n.d.). [[Sustainabledevelopment.un.org]].


انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰، جمعیت سالمندان به ۳۰٪ افزایش و جمعیت زیر ۱۵ سال به ۱۴٪ کاهش یابد. این تغییرات نه‌تنها بر بازار کار تأثیر خواهد گذاشت، بلکه نیاز به تغییرات عمده در سیاست‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی را نیز ایجاد می‌کند.
‌</ref>


'''''۴. تأثیرات اقتصادی و اجتماعی:'''''
'''''۴. تأثیرات اقتصادی و اجتماعی:'''''


کاهش جمعیت جوان و افزایش سالمندان باعث کاهش نیروی کار فعال و افزایش هزینه‌های دولت برای بازنشستگی و خدمات بهداشتی می‌شود. همچنین، این تغییرات می‌تواند منجر به کاهش رشد اقتصادی و افزایش فشار بر دستگاه‌های اجتماعی شود.
کاهش جمعیت جوان و افزایش سالمندان باعث کاهش نیروی کار فعال و افزایش هزینه‌های دولت برای بازنشستگی و خدمات بهداشتی می‌شود.<ref name=":2" /> همچنین، این تغییرات می‌تواند منجر به کاهش رشد اقتصادی و افزایش فشار بر دستگاه‌های اجتماعی شود.<ref name=":4">(2024). Countyhealthrankings.org.[https://www.countyhealthrankings.org/sites/default/files/media/document/2024_county_health_release_georgia_data_-_v1.xlsx]</ref>


=== [[ویژگی‌های جمعیتی گرجستان]] ===
===[[ویژگی‌های جمعیتی گرجستان|ویژگی‌های جمعیتی]] ===
ویژگی‌های جمعیتی گرجستان تحت‌تأثیر ترکیب‌های قومی، زبانی، و الگوهای مهاجرتی قرار دارد که با تغییرات ساختار جمعیتی و افزایش مهاجرت‌ها، دستخوش تحول شده‌اند.  
[[پرونده:Georgian-people4 sm.jpg|بندانگشتی|کودکان با لباس سنتی اقوام گرجی ، https://www.advantour.com/georgia/people.htm]]
ویژگی‌های جمعیتی [[گرجستان]] تحت‌تأثیر ترکیب‌های قومی، زبانی، و الگوهای مهاجرتی قرار دارد که با تغییرات ساختار جمعیتی و افزایش مهاجرت‌ها، دستخوش تحول شده‌اند.<ref name=":5">''Georgia - People''. (n.d.). Encyclopedia Britannica. [https://www.britannica.com/place/Georgia/People]
 
‌</ref>


'''''۱. ترکیب قومی و زبانی:'''''
'''''۱. ترکیب قومی و زبانی:'''''


گرجستان از قومیت‌های مختلفی شامل گرجی‌ها، آذری‌ها، ارمنی‌ها و روس‌ها تشکیل شده است. در سال ۲۰۲۴، گرجی‌ها حدود ۸۶٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که اقلیت‌های قومی مانند آذری‌ها ۶٪ و ارمنی‌ها ۵٪ هستند. زبان رسمی گرجی است، اما برخی از مناطق اقلیت‌های قومی به زبان‌های خود صحبت می‌کنند.
[[گرجستان]] از قومیت‌های مختلفی شامل گرجی‌ها، آذری‌ها، ارمنی‌ها و روس‌ها تشکیل شده است. <ref name=":5" />در سال ۲۰۲۴، گرجی‌ها حدود ۸۶٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که اقلیت‌های قومی مانند آذری‌ها ۶٪ و ارمنی‌ها ۵٪ هستند<ref>''Georgia - The World Factbook''. (n.d.). [https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/georgia/]</ref>. زبان رسمی گرجی است، اما برخی از مناطق اقلیت‌های قومی به زبان‌های خود صحبت می‌کنند.<ref>''ELIGIBLE AAPI VOTERS* AAPI SHARE OF ELECTORATE IN GEORGIA AAPI VOTER ELIGIBILITY GROWTH (2012-2024) AAPI POPULATION SIZE* FOREIGN BORN NONCITIZENS FOREIGN BORN CITIZENS NATIVE BORN CITIZENS COUNTIES WITH HIGHEST AAPI POPULATIONS LARGEST ASIAN AMERICAN ETHNIC GROUPS IN GEORGIA LARGEST NHPI ETHNIC GROUPS IN GEORGIA POPULATION GROWTH SINCE 2012 INCREASE IN FIRST TIME VOTERS SINCE [https://aapidata.com/wp-content/uploads/2024/03/Georgia.pdf 2024]''</ref>
 
[[پرونده:دانشجویان خارجی در گرجستان.jpg|بندانگشتی|<nowiki>[[پرونده:دانشجویان خارجی در گرجستان،بیش از 15% دانشجویان در </nowiki>گرجستان از کشورهای هند، اردن و اوکراین هستند ( حدود 25 هزار نفر از 2014 تا 2024)[https://www.bpn.ge/article/121045-ucxoeli-studentebis-raodenoba-225-it-gaizarda-romeli-kveqnidan-chamodian-sakartveloshi-sascavleblad/ .]]]
'''''۲. الگوهای مهاجرت (داخلی و بین‌المللی):'''''
'''''۲. الگوهای مهاجرت (داخلی و بین‌المللی):''''' مهاجرت‌های داخلی از مناطق روستایی به شهرهای بزرگ به‌ویژه تفلیس، روند قابل‌توجهی داشته است.<ref>''ICMPD Migration Outlook Eastern Europe and Central Asia 2024 Eight migration issues to look out for in 2024 Origins, key events and priorities for Europe''. (n.d.). Retrieved September 22, 2024, [https://www.icmpd.org/file/download/60848/file/ICMPD%2520Migration%2520Outlook%2520EECA%25202024.pdf from]</ref> همچنین، مهاجرت‌های بین‌المللی از [[گرجستان]] به کشورهای اروپایی و روسیه، به‌ویژه در میان جمعیت جوان، افزایش‌یافته است. <ref>''International Migration - National Statistics Office of Georgia''. (n.d.). [https://www.geostat.ge/en/modules/categories/743/international-migration]</ref>مهاجرت‌ها نقش مهمی در تغییر ترکیب جمعیت و کاهش نرخ رشد جمعیت داخلی داشته‌اند.
 
مهاجرت‌های داخلی از مناطق روستایی به شهرهای بزرگ به‌ویژه تفلیس، روند قابل‌توجهی داشته است. همچنین، مهاجرت‌های بین‌المللی از گرجستان به کشورهای اروپایی و روسیه، به‌ویژه در میان جمعیت جوان، افزایش‌یافته است. مهاجرت‌ها نقش مهمی در تغییر ترکیب جمعیت و کاهش نرخ رشد جمعیت داخلی داشته‌اند.


'''''۳.سطح تحصیلات و سواد:'''''
'''''۳.سطح تحصیلات و سواد:'''''


سطح سواد در گرجستان بالا است و تقریباً ۹۹٪ جمعیت بالغ از آموزش‌های پایه برخوردارند. بااین‌حال، اختلافات منطقه‌ای در دسترسی به آموزش‌های عالی و دانشگاهی قابل‌توجه است. همچنین، جمعیت جوان با تحصیلات بالاتر تمایل به مهاجرت به خارج از کشور دارند که این امر باعث کاهش نیروی متخصص در کشور می‌شود.
سطح سواد در [[گرجستان]] بالا است و تقریباً ۹۹٪ جمعیت بالغ از آموزش‌های پایه برخوردارند. <ref>''Georgia Milestones 2023-2024 Statewide Scores''. (n.d.). Www.gadoe.org.[https://www.gadoe.org/Curriculum-Instruction-and-Assessment/Assessment/Pages/Georgia-Milestones-2023-2024-Statewide-Scores.aspx]</ref>بااین‌حال، اختلافات منطقه‌ای در دسترسی به آموزش‌های عالی و دانشگاهی قابل‌توجه است. همچنین، جمعیت جوان با تحصیلات بالاتر تمایل به مهاجرت به خارج از کشور دارند که این امر باعث کاهش نیروی متخصص در کشور می‌شود.<ref>''Vol. 46 No. 1 (2024) | Georgia Journal of Literacy''. (n.d.). [https://galiteracyjournal.org/index.php/gjl/issue/view/24]</ref>


'''''۴.وضعیت بهداشت و امید به زندگی:'''''
'''''۴.وضعیت بهداشت و امید به زندگی:'''''


در سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان در گرجستان حدود ۷۱ سال و برای زنان ۷۸ سال است که نسبت به دهه گذشته افزایش اندکی داشته است. دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق شهری بهتر از مناطق روستایی است، و این موضوع به یکی از چالش‌های اصلی دولت در سال‌های آینده تبدیل شده است.
در سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان در [[گرجستان]] حدود ۷۱ سال و برای زنان ۷۸ سال است که نسبت به دهه گذشته افزایش اندکی داشته است.<ref>''Georgia Life Expectancy 1950-2024''. (n.d.[https://www.macrotrends.net/global-metrics/countries/GEO/georgia/life-expectancy#:~:text=The%20current%20life%20expectancy%20for,a%200.19%25%20increase%20from%202021.]</ref> دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق شهری بهتر از مناطق روستایی است، و این موضوع به یکی از چالش‌های اصلی دولت در سال‌های آینده تبدیل شده است.<ref name=":4" />
[[پرونده:ازدواج سنتی در گرجستان ( اواخر قرن نوزدهم میلادی).jpg|بندانگشتی|ازدواج سنتی در گرجستان ( اواخر قرن نوزدهم میلادی)[https://npg.ge/ka-GE/Home/Details/7434]]]
'''''۵. الگوهای ازدواج و طلاق:''''' نرخ ازدواج در [[گرجستان]] نسبت به دهه گذشته کاهش‌یافته است و نرخ طلاق‌ها افزایش داشته است. <ref>Circle. (2024). ''Marriages - National Statistics Office of Georgia''. Geostat.ge.  


'''''۵. الگوهای ازدواج و طلاق:'''''
[https://www.geostat.ge/en/modules/categories/323/marriages ‌]</ref>در سال ۲۰۲۴، نرخ ازدواج حدود ۵.۱ در هر ۱۰۰۰ نفر و نرخ طلاق ۲.۵ در هر ۱۰۰۰ نفر است.<ref>Circle. (n.d.). ''Divorces - National Statistics Office of Georgia''. Www.geostat.ge.[https://www.geostat.ge/en/modules/categories/324/divorces]</ref> این تغییرات می‌تواند به تغییرات اجتماعی و فرهنگی و همچنین مشکلات اقتصادی مرتبط باشد.


نرخ ازدواج در گرجستان نسبت به دهه گذشته کاهش‌یافته است و نرخ طلاق‌ها افزایش داشته است. در سال ۲۰۲۴، نرخ ازدواج حدود ۵.۱ در هر ۱۰۰۰ نفر و نرخ طلاق ۲.۵ در هر ۱۰۰۰ نفر است. این تغییرات می‌تواند به تغییرات اجتماعی و فرهنگی و همچنین مشکلات اقتصادی مرتبط باشد.


=== [[رشد جمعیت در گرجستان]] ===
===[[رشد جمعیت در گرجستان|رشد جمعیت]] ===
نرخ رشد جمعیت گرجستان در سال ۲۰۲۴ نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته است و این کاهش ناشی از نرخ پایین زادوولد، مرگ‌ومیر، و مهاجرت‌های گسترده است.
نرخ رشد جمعیت [[گرجستان]] در سال ۲۰۲۴ نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته است و این کاهش ناشی از نرخ پایین زادوولد، مرگ‌ومیر، و مهاجرت‌های گسترده است.


'''''۱.نرخ رشد جمعیت فعلی:'''''
'''''۱.نرخ رشد جمعیت فعلی:'''''


در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت گرجستان حدود ۰.۱٪ است که نسبت به دهه گذشته کاهش چشمگیری داشته است. کاهش نرخ تولد و مهاجرت جوانان به کشورهای دیگر از دلایل اصلی این روند کاهشی هستند.  
در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت [[گرجستان]] حدود ۰.۱٪ است که نسبت به دهه گذشته کاهش چشمگیری داشته است.<ref>''Georgia Population Growth and Demographic Trends Dataset: Annual Editions Collection // Editions 2000-2024 | Neilsberg''. (2024, July 30).[https://www.neilsberg.com/research/datasets/bc2dbf9f-55e4-11ee-9c55-3860777c1fe6/]</ref> <ref>Circle. (2014). ''2014 General Population Census Results - National Statistics Office of Georgia''. Geostat.ge.[https://www.geostat.ge/en/modules/categories/737/2014-general-population-census-results]</ref>کاهش نرخ تولد و مهاجرت جوانان به کشورهای دیگر از دلایل اصلی این روند کاهشی هستند.  


'''''۲. عوامل مؤثر بر رشد جمعیت:'''''
'''''۲. عوامل مؤثر بر رشد جمعیت:'''''


عوامل اصلی مؤثر بر رشد جمعیت شامل کاهش نرخ زادوولد به ۱.۷ فرزند به‌ازای هر زن، افزایش نرخ مرگ‌ومیر در جمعیت مسن، و مهاجرت‌های گسترده به خارج از کشور است.
عوامل اصلی مؤثر بر رشد جمعیت شامل کاهش نرخ زادوولد به ۱.۷ فرزند به‌ازای هر زن، افزایش نرخ مرگ‌ومیر در جمعیت مسن، و مهاجرت‌های گسترده به خارج از کشور است.<ref name=":0" />
 
[[پرونده:مرخصی پدران گرجستانی.jpg|بندانگشتی|مرخصی اجباری پدران گرجستانی برای تولد [https://matsne.gov.ge/ka/document/view/66208 نوزادان]]]
'''''۳.سیاست‌های جمعیتی دولت:'''''
'''''۳.سیاست‌های جمعیتی دولت:'''''


دولت گرجستان با اجرای سیاست‌های حمایتی برای تشویق تولد و همچنین جذب مهاجران سعی در کاهش روند کاهش جمعیت دارد. ارائه تسهیلات برای خانواده‌های جوان و حمایت‌های مالی از تولد فرزندان از جمله این سیاست‌ها است.
دولت [[گرجستان]] با اجرای سیاست‌های حمایتی برای تشویق تولد و همچنین جذب مهاجران سعی در کاهش روند کاهش جمعیت دارد. ارائه تسهیلات برای خانواده‌های جوان و حمایت‌های مالی از تولد فرزندان از جمله این سیاست‌ها است.<ref>(2024). Www.gov.ge. https://www.gov.ge/index.php?lang_id=-&sec_id=596&info_id=89612</ref>


'''''۴.پیش‌بینی‌های آینده:'''''
'''''۴.پیش‌بینی‌های آینده:'''''


پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، جمعیت گرجستان به ۳.۵ میلیون نفر کاهش یابد و نرخ رشد جمعیت همچنان منفی باقی بماند. این تغییرات می‌تواند چالش‌های عمده‌ای برای توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشور ایجاد کند.
پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، جمعیت [[گرجستان]] به ۳.۵ میلیون نفر کاهش یابد و نرخ رشد جمعیت همچنان منفی باقی بماند.<ref name=":3" /> این تغییرات می‌تواند چالش‌های عمده‌ای برای توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشور ایجاد کند.


=== [[پراکندگی جمعیت در گرجستان]] ===
===[[پراکندگی جمعیت در گرجستان|پراکندگی جمعیت]] ===
پراکندگی جمعیت در گرجستان تحت‌تأثیر عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی قرار دارد و مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت به‌وضوح قابل‌مشاهده هستند.
پراکندگی جمعیت در [[گرجستان]] تحت‌تأثیر عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی قرار دارد و مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت به‌وضوح قابل‌مشاهده هستند.


۱'''''. الگوهای توزیع جمعیت:'''''
۱'''''. الگوهای توزیع جمعیت:'''''
[[پرونده:تفلیس .jpg|بندانگشتی|تفلیس ( თბილისი) ،[https://www.architecturaldigest.in/story/a-travel-influencer-favourite-tbilisi-offers-an-architectural-cocktail-of-europe-and-asia-georgia-country-guide-travel-tips/ https://www.architecturaldigest.in/story/a-]]]
بیشتر جمعیت [[گرجستان]] در مناطق شهری، به‌ویژه در پایتخت، تفلیس متمرکز شده است. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۳۵٪ جمعیت کشور در تفلیس زندگی می‌کنند. <ref>''საქართველოს მოსახლეობის მესამედი თბილისში ცხოვრობს - [https://commersant.ge/news/society/saqartvelos-mosakhleobis-mesamedi-tbilisshi-tskhovrobs-mosakhleoba-regionebis-mikhedvit მოსახლეობა] რეგიონების მიხედვით''. (2024, April 13). </ref>مناطق کوهستانی و دورافتاده کشور کم‌جمعیت‌ترین مناطق هستند.<ref>''საქართველოს მოსახლეობის რაოდენობა 1 წელიწადში 1,1%–ით შემცირდა''. (2024, April 26). Gbc.ge.[https://gbc.ge/news/statistic/saqartvelos-mosakhleobis-raodenoba-1-tselitsadshi-11-it-shemtsirda]</ref>
[[پرونده:تلاش دولت برای ارتقای زیر ساخت ها در شهرهای گرجستان.jpg|بندانگشتی|تلاش دولت برای ارتقای زیر ساخت ها در شهرهای [https://bp.ge/news/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90/irakli-qarseladze-ozurgetshi-urbanuli-ganakhlebis-proeqtebis-grdzeldeba]گرجستان]]
'''''۲.عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی:'''''وجود منابع طبیعی در مناطق خاص و موقعیت جغرافیایی شهرهای بزرگ نقش مهمی در جذب جمعیت داشته‌اند.<ref name=":6">''ირაკლი ქარსელაძე - ოზურგეთში ურბანული განახლების პროექტების გრძელდება''. (2024, September 6).[https://bp.ge/news/%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%A0%E1%83%A3%E1%83%A5%E1%83%A2%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90/irakli-qarseladze-ozurgetshi-urbanuli-ganakhlebis-proeqtebis-grdzeldeba]</ref> همچنین، توسعه اقتصادی نابرابر بین مناطق باعث شده است که مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری کمتر توسعه‌یافته باشند.<ref name=":6" />


بیشتر جمعیت گرجستان در مناطق شهری، به‌ویژه در پایتخت، تفلیس متمرکز شده است. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۳۵٪ جمعیت کشور در تفلیس زندگی می‌کنند. مناطق کوهستانی و دورافتاده کشور کم‌جمعیت‌ترین مناطق هستند.
'''''۳.مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت:'''''


'''''۲.عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی:'''''
شهرهای تفلیس، کوتائیسی و باتومی از پرجمعیت‌ترین مناطق کشور هستند، درحالی‌که مناطق کوهستانی و دورافتاده مانند استان‌های سامتسخه-جاواختی و راچا - لچخومی کم‌جمعیت‌ترین مناطق هستند.<ref>''Within the framework of the General Population Census 2024 the listing of population and households continues''. (n.d.).[https://www.geostat.ge/en/single-news/2883/within-the-framework-of-the-general-population-census-2024-the-listing-of-population-and-households-continues]</ref>


وجود منابع طبیعی در مناطق خاص و موقعیت جغرافیایی شهرهای بزرگ نقش مهمی در جذب جمعیت داشته‌اند. همچنین، توسعه اقتصادی نابرابر بین مناطق باعث شده است که مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری کمتر توسعه‌یافته باشند.
'''''۴.چالش‌های ناشی از توزیع نامتوازن جمعیت:'''''


'''''۳.مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت:'''''
توزیع نامتوازن جمعیت منجر به مشکلاتی همچون کمبود منابع در مناطق پرجمعیت و عدم دسترسی به خدمات در مناطق کم‌جمعیت شده است. این موضوع نیازمند سیاست‌های توزیع عادلانه منابع و توسعه مناطق محروم است.<ref>''RFP-Delivery of two 62-hour Training Courses-Samtskhe-Javakheti/Samegrelo region''. (2024). Ungm.org.[https://www.ungm.org/Public/notice/244268]</ref>


شهرهای تفلیس، کوتائیسی و باتومی از پرجمعیت‌ترین مناطق کشور هستند، درحالی‌که مناطق کوهستانی و دورافتاده مانند استان‌های سامتسخه-جاواختی و راچا - لچخومی کم‌جمعیت‌ترین مناطق هستند.


'''''۴.چالش‌های ناشی از توزیع نامتوازن جمعیت:'''''


توزیع نامتوازن جمعیت منجر به مشکلاتی همچون کمبود منابع در مناطق پرجمعیت و عدم دسترسی به خدمات در مناطق کم‌جمعیت شده است. این موضوع نیازمند سیاست‌های توزیع عادلانه منابع و توسعه مناطق محروم است.
===[[شهرنشینی و روستانشینی در گرجستان|شهرنشینی و روستانشینی]] ===
 
شهرنشینی سریع در [[گرجستان]] باعث تغییرات عمده در الگوهای جمعیتی و اقتصادی شده است، اما همچنان درصد قابل‌توجهی از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.
=== [[شهرنشینی و روستانشینی در گرجستان]] ===
شهرنشینی سریع در گرجستان باعث تغییرات عمده در الگوهای جمعیتی و اقتصادی شده است، اما همچنان درصد قابل‌توجهی از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.


'''''۱.نسبت جمعیت شهری به روستایی:'''''
'''''۱.نسبت جمعیت شهری به روستایی:'''''
 
[[پرونده:کشاورزی مدرن در گرجستان.jpg|بندانگشتی|کشاورزی مدرن در گرجستان( بسته های حمایتی دولت از کشاورزان )[https://kvirispalitra.ge/article/103864-rodis-shezlebs-sakartvelo-soplis-meurneobis-produktit-tvituzrunvelqopas/]]]
در سال ۲۰۲۴، حدود ۵۹٪ از جمعیت گرجستان در مناطق شهری زندگی می‌کنند که نشان‌دهنده افزایش نسبت به دهه گذشته است. بااین‌حال، ۴۱٪ از جمعیت همچنان در مناطق روستایی ساکن هستند.
در سال ۲۰۲۴، حدود ۵۹٪ از جمعیت [[گرجستان]] در مناطق شهری زندگی می‌کنند که نشان‌دهنده افزایش نسبت به دهه گذشته است.<ref>''Georgia - Urban Population - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2023 Historical''. (2024). Tradingeconomics.com.[https://tradingeconomics.com/georgia/urban-population-wb-data.html]</ref> بااین‌حال، ۴۱٪ از جمعیت همچنان در مناطق روستایی ساکن هستند.<ref name=":7">Salukvadze, J. (2024). Urbanization Trends and development of cities in Georgia. In ''Quodlibet eBooks'' (pp. 19–31). [https://doi.org/10.2307/j.ctvdf0kf6.4]</ref>


'''''۲. الگوهای شهرنشینی و رشد کلان‌شهرها:'''''
'''''۲. الگوهای شهرنشینی و رشد کلان‌شهرها:'''''


شهرنشینی در گرجستان با رشد سریع کلان‌شهرهایی مانند تفلیس همراه بوده است. در سال ۲۰۲۴، تفلیس به‌عنوان پایتخت و مهم‌ترین مرکز اقتصادی و فرهنگی کشور، میزبان بیش از ۱.۵ میلیون نفر از جمعیت گرجستان است. این رشد سریع کلان‌شهرها به دلیل مهاجرت‌های گسترده از مناطق روستایی و همچنین جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و داخلی بوده است.
شهرنشینی در [[گرجستان]] با رشد سریع کلان‌شهرهایی مانند تفلیس همراه بوده است. در سال ۲۰۲۴، تفلیس به‌عنوان پایتخت و مهم‌ترین مرکز اقتصادی و فرهنگی کشور، میزبان بیش از ۱.۵ میلیون نفر از جمعیت [[گرجستان]] است.<ref name=":1" /> این رشد سریع کلان‌شهرها به دلیل مهاجرت‌های گسترده از مناطق روستایی و همچنین جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و داخلی بوده است.


'''''۳.مهاجرت داخلی و نقش آن در شهرنشینی:'''''
'''''۳.مهاجرت داخلی و نقش آن در شهرنشینی:'''''


مهاجرت داخلی از مناطق کم‌جمعیت به شهرهای بزرگ یکی از عوامل کلیدی در افزایش شهرنشینی است. بیشتر جوانان و افراد در سنین کاری برای دستیابی به فرصت‌های شغلی بهتر و دسترسی به خدمات رفاهی و آموزشی به شهرها مهاجرت می‌کنند. این مهاجرت‌ها باعث افزایش فشار بر زیرساخت‌های شهری و بروز مشکلاتی مانند تراکم جمعیت و کمبود مسکن شده است.
مهاجرت داخلی از مناطق کم‌جمعیت به شهرهای بزرگ یکی از عوامل کلیدی در افزایش شهرنشینی است. بیشتر جوانان و افراد در سنین کاری برای دستیابی به فرصت‌های شغلی بهتر و دسترسی به خدمات رفاهی و آموزشی به شهرها مهاجرت می‌کنند.<ref>ევროპის განათლების ფონდი. (2024). ''უნარები და მიგრაცია [https://www.etf.europa.eu/sites/default/files/2021-11/etf_skills_and_migration_country_fiche_georgia_2021_ka.pdf საქართველოში]: მოკლე ანგარიში''. </ref> این مهاجرت‌ها باعث افزایش فشار بر زیرساخت‌های شهری و بروز مشکلاتی مانند تراکم جمعیت و کمبود مسکن شده است.<ref>''საქართველოში ახალგაზრდების შიდა მიგრაცია სამოქალაქო და პოლიტიკური აქტივიზმის ჭრილში ნინო ჯიბუტი, [https://gip.ge/wp-content/uploads/2022/12/broshura-GEO.pdf გვანცა]''</ref><ref>ᲐრაბულიᲜ. (2023, December 17). “ოჯახებით მიდიან, უკან დაბრუნებას აღარ აპირებენ” - როგორ ცვლის მიგრაცია დემოგრაფიულ სურათს საქართველოში. ''Რადიო Თავისუფლება''.[https://www.radiotavisupleba.ge/a/%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%A0-%E1%83%AA%E1%83%95%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%A1-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%98/32508683.html]</ref>


'''''۴.وضعیت روستانشینی:'''''
'''''۴.وضعیت روستانشینی:'''''


باوجود افزایش شهرنشینی، بخش قابل‌توجهی از جمعیت همچنان در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۲۴، حدود ۴۱٪ از جمعیت کشور در روستاها سکونت دارند. این مناطق عمدتاً به فعالیت‌های کشاورزی و دامداری مشغول هستند، اما با مشکلاتی مانند دسترسی محدود به خدمات بهداشتی، آموزشی و رفاهی روبه‌رو هستند.
باوجود افزایش شهرنشینی، بخش قابل‌توجهی از جمعیت همچنان در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۲۴، حدود ۴۱٪ از جمعیت کشور در روستاها سکونت دارند. <ref name=":7" />این مناطق عمدتاً به فعالیت‌های کشاورزی و دامداری مشغول هستند، اما با مشکلاتی مانند دسترسی محدود به خدمات بهداشتی، آموزشی و رفاهی روبه‌رو هستند.<ref>''[https://gip.ge/ka/publication-post/sakartveloshi-axalgardebis-shida-migratsia-samoqalaqo-da-politikuri-aqtivizmis-chrilshi/ საქართველოში] ახალგაზრდების შიდა მიგრაცია სამოქალაქო და პოლიტიკური აქტივიზმის ჭრილში''. (2024, July 29). GIP.</ref>
 
[[پرونده:آلودگی هوا در تفلیس.jpg|بندانگشتی|ترافیک و گازهای گلخانه ای دو منبع آلودگی هوای [https://www.businessinsider.ge/ka/ra-aris-tbilisshi-haeris-dabindzurebis-ori-dziritadi-tsqaro تفلیس]]]
'''''۵.چالش‌ها و مشکلات مرتبط با شهرنشینی:'''''
'''''۵.چالش‌ها و مشکلات مرتبط با شهرنشینی:'''''


شهرنشینی سریع در گرجستان مشکلات متعددی را به وجود آورده است، از جمله افزایش آلودگی هوا، تراکم ترافیک، افزایش نرخ بیکاری در شهرها و کاهش کیفیت زندگی. علاوه بر این، نابرابری در توزیع منابع و خدمات بین مناطق شهری و روستایی نیز به‌عنوان یکی از چالش‌های عمده کشور مطرح است.
شهرنشینی سریع در [[گرجستان]] مشکلات متعددی را به وجود آورده است، از جمله افزایش آلودگی هوا، تراکم ترافیک، افزایش نرخ بیکاری در شهرها و کاهش کیفیت زندگی. <ref>ProService. (n.d.). ''რა არის თბილისში ჰაერის დაბინძურების ორი ძირითადი წყარო''. businessinsider.ge. [https://www.businessinsider.ge/ka/ra-aris-tbilisshi-haeris-dabindzurebis-ori-dziritadi-tsqaro htt]</ref>علاوه بر این، نابرابری در توزیع منابع و خدمات بین مناطق شهری و روستایی نیز به‌عنوان یکی از چالش‌های عمده کشور مطرح است.


'''''۶.. سیاست‌های دولتی برای توسعه شهری و روستایی:'''''
'''''۶.. سیاست‌های دولتی برای توسعه شهری و روستایی:'''''


دولت گرجستان سیاست‌های متعددی برای توسعه متوازن شهری و روستایی اتخاذ کرده است. این سیاست‌ها شامل بهبود زیرساخت‌های شهری، توسعه حمل‌ونقل عمومی، و حمایت از کشاورزی و صنایع روستایی می‌شود. بااین‌حال، برای جلوگیری از مشکلات آینده ناشی از شهرنشینی سریع، دولت نیاز به برنامه‌های جامع‌تری در زمینه توسعه پایدار شهری دارد.
دولت [[گرجستان]] سیاست‌های متعددی برای توسعه متوازن شهری و روستایی اتخاذ کرده است. این سیاست‌ها شامل بهبود زیرساخت‌های شهری، توسعه حمل‌ونقل عمومی، و حمایت از کشاورزی و صنایع روستایی می‌شود.<ref>როდის შეძლებს საქართველო სოფლის მეურნეობის პროდუქტით თვითუზრუნველყოფას?! (2023, June 5). ''Კვირის Პალიტრა''. [https://kvirispalitra.ge/article/103864-rodis-shezlebs-sakartvelo-soplis-meurneobis-produktit-tvituzrunvelqopas/]</ref> بااین‌حال، برای جلوگیری از مشکلات آینده ناشی از شهرنشینی سریع، دولت نیاز به برنامه‌های جامع‌تری در زمینه توسعه پایدار شهری دارد.


'''''۷.پیش‌بینی‌های آینده:'''''
'''''۷.پیش‌بینی‌های آینده:'''''


پیش‌بینی می‌شود که در دهه‌های آینده، روند شهرنشینی در گرجستان همچنان ادامه داشته باشد و تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۶۵٪ از جمعیت کشور در مناطق شهری زندگی کنند. این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی دقیق در زمینه توسعه شهری و کاهش فشار بر زیرساخت‌های موجود خواهد بود.
پیش‌بینی می‌شود که در دهه‌های آینده، روند شهرنشینی در [[گرجستان]] همچنان ادامه داشته باشد و تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۶۵٪ از جمعیت کشور در مناطق شهری زندگی کنند.<ref name=":3" /> این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی دقیق در زمینه توسعه شهری و کاهش فشار بر زیرساخت‌های موجود خواهد بود.
 


نویسنده : نرگس شکوری


==نیز نگاه کنید به==
==نیز نگاه کنید به==
[[جغرافیای انسانی اتیوپی]]، [[جغرافیای انسانی اردن]]، [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]، [[جغرافیای انسانی افغانستان]]، [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]، [[جغرافیای انسانی اوکراین]]، [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]، [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]، [[جغرافیای انسانی تاجیکستان]]، [[جغرافیای انسانی تایلند|جغرافیای انسانی تایلند،]] [[جغرافیای انسانی تونس]]، [[جغرافیای انسانی چین]]، [[جغرافیای انسانی روسیه]] ،[[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]، [[جغرافیای انسانی ژاپن]]، [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]، [[جغرافیای انسانی سریلانکا]]، [[جغرافیای انسانی سنگال]]، [[جغرافیای انسانی سودان]]، [[جغرافیای انسانی سوریه]]، [[جغرافیای انسانی سیرالئون|جغرافیای انسانی سیرالئون،]] [[جغرافیای انسانی فرانسه]]، [[جغرافیای انسانی قزاقستان]]، [[جغرافیای انسانی قطر]]، [[جغرافیای انسانی کانادا]]، [[جغرافیای انسانی کوبا]]، [[جغرافیای انسانی لبنان]]، [[جغرافیای انسانی مالی]]، [[جغرافیای انسانی مصر]].
[[جغرافیای انسانی اتیوپی]]، [[جغرافیای انسانی اردن]]، [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]، [[جغرافیای انسانی افغانستان]]، [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]، [[جغرافیای انسانی اوکراین]]، [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]، [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]، [[جغرافیای انسانی تاجیکستان]]، [[جغرافیای انسانی تایلند|جغرافیای انسانی تایلند،]] [[جغرافیای انسانی تونس]]، [[جغرافیای انسانی چین]]، [[جغرافیای انسانی روسیه]] ،[[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]، [[جغرافیای انسانی ژاپن]]، [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]، [[جغرافیای انسانی سریلانکا]]، [[جغرافیای انسانی سنگال]]، [[جغرافیای انسانی سودان]]، [[جغرافیای انسانی سوریه]]، [[جغرافیای انسانی سیرالئون|جغرافیای انسانی سیرالئون،]] [[جغرافیای انسانی فرانسه]]، [[جغرافیای انسانی قزاقستان]]، [[جغرافیای انسانی قطر]]، [[جغرافیای انسانی کانادا]]، [[جغرافیای انسانی کوبا]]، [[جغرافیای انسانی لبنان]]، [[جغرافیای انسانی مالی]]، [[جغرافیای انسانی مصر]].
==کتابشناسی==
==کتابشناسی==
<references />
<references />نویسنده : نرگس شکوری
[[رده:جغرافیای انسانی]]
[[رده:جغرافیای انسانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۸

مردم گرجستان ، https://www.advantour.com/georgia/people.htm

جغرافیای انسانی گرجستانتحت‌تأثیر عوامل مختلفی از جمله تغییرات جمعیتی، مهاجرت‌های داخلی و خارجی، و سیاست‌های دولتی قرار دارد. بررسی دقیق ساختار هرم جمعیتی، ویژگی‌های قومی و زبانی، رشد جمعیت، الگوهای پراکندگی و شهرنشینی و روستانشینی می‌تواند تصویری کامل از وضعیت کنونی و چالش‌های آینده ارائه دهد.

ساختار هرم جمعیتی

ساختار هرم جمعیتی گرجستان نشان‌دهنده تغییرات عمده‌ای در گروه‌های سنی و توزیع جنسیتی است که تحت‌تأثیر عواملی نظیر کاهش نرخ زادوولد، افزایش مهاجرت و پیرشدن جمعیت قرار گرفته است.

۱.تحلیل دقیق هرم سنی کشور:

جمعیت گرجستان در سال ۲۰۲۴ تقریباً ۳.۷ میلیون نفر است که نشان‌دهنده کاهش نسبت به سرشماری ۲۰۱۴ است.[۱] [۲]توزیع جمعیت به سمت افزایش نسبت سالمندان و کاهش جمعیت جوان حرکت می‌کند. بر اساس داده‌های اخیر، گروه‌های سنی بالای ۶۰ سال تقریباً ۲۵٪ از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که جمعیت زیر ۱۵ سال تنها ۱۶٪ است.[۳][۴]

جشن تفلیسوبا (თბილისობა) که هرساله در ماه اکتبر در تفلیس پایتخت گرجستان برگزار می شود.[https://georgia.to/tbilisoba/

]

۲. مقایسه با هرم‌های سنی گذشته:

در سال 2014، گروه‌های سنی جوان‌تر سهم بیشتری داشتند،[۵] اما با کاهش نرخ تولد و افزایش مهاجرت جوانان به خارج از کشور، ساختار سنی به سمت پیری تغییر کرده است. این تغییرات نشان‌دهنده بحران آینده نیروی کار و نیاز به سیاست‌های مهاجرتی جدید است.[۶]

۳. پیش‌بینی‌های آینده:

انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰، جمعیت سالمندان به ۳۰٪ افزایش و جمعیت زیر ۱۵ سال به ۱۴٪ کاهش یابد.[۷] این تغییرات نه‌تنها بر بازار کار تأثیر خواهد گذاشت، بلکه نیاز به تغییرات عمده در سیاست‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی را نیز ایجاد می‌کند.[۸]

۴. تأثیرات اقتصادی و اجتماعی:

کاهش جمعیت جوان و افزایش سالمندان باعث کاهش نیروی کار فعال و افزایش هزینه‌های دولت برای بازنشستگی و خدمات بهداشتی می‌شود.[۶] همچنین، این تغییرات می‌تواند منجر به کاهش رشد اقتصادی و افزایش فشار بر دستگاه‌های اجتماعی شود.[۹]

ویژگی‌های جمعیتی

کودکان با لباس سنتی اقوام گرجی ، https://www.advantour.com/georgia/people.htm

ویژگی‌های جمعیتی گرجستان تحت‌تأثیر ترکیب‌های قومی، زبانی، و الگوهای مهاجرتی قرار دارد که با تغییرات ساختار جمعیتی و افزایش مهاجرت‌ها، دستخوش تحول شده‌اند.[۱۰]

۱. ترکیب قومی و زبانی:

گرجستان از قومیت‌های مختلفی شامل گرجی‌ها، آذری‌ها، ارمنی‌ها و روس‌ها تشکیل شده است. [۱۰]در سال ۲۰۲۴، گرجی‌ها حدود ۸۶٪ از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، درحالی‌که اقلیت‌های قومی مانند آذری‌ها ۶٪ و ارمنی‌ها ۵٪ هستند[۱۱]. زبان رسمی گرجی است، اما برخی از مناطق اقلیت‌های قومی به زبان‌های خود صحبت می‌کنند.[۱۲]

[[پرونده:دانشجویان خارجی در گرجستان،بیش از 15% دانشجویان در گرجستان از کشورهای هند، اردن و اوکراین هستند ( حدود 25 هزار نفر از 2014 تا 2024).

۲. الگوهای مهاجرت (داخلی و بین‌المللی): مهاجرت‌های داخلی از مناطق روستایی به شهرهای بزرگ به‌ویژه تفلیس، روند قابل‌توجهی داشته است.[۱۳] همچنین، مهاجرت‌های بین‌المللی از گرجستان به کشورهای اروپایی و روسیه، به‌ویژه در میان جمعیت جوان، افزایش‌یافته است. [۱۴]مهاجرت‌ها نقش مهمی در تغییر ترکیب جمعیت و کاهش نرخ رشد جمعیت داخلی داشته‌اند.

۳.سطح تحصیلات و سواد:

سطح سواد در گرجستان بالا است و تقریباً ۹۹٪ جمعیت بالغ از آموزش‌های پایه برخوردارند. [۱۵]بااین‌حال، اختلافات منطقه‌ای در دسترسی به آموزش‌های عالی و دانشگاهی قابل‌توجه است. همچنین، جمعیت جوان با تحصیلات بالاتر تمایل به مهاجرت به خارج از کشور دارند که این امر باعث کاهش نیروی متخصص در کشور می‌شود.[۱۶]

۴.وضعیت بهداشت و امید به زندگی:

در سال ۲۰۲۴، امید به زندگی برای مردان در گرجستان حدود ۷۱ سال و برای زنان ۷۸ سال است که نسبت به دهه گذشته افزایش اندکی داشته است.[۱۷] دسترسی به خدمات بهداشتی در مناطق شهری بهتر از مناطق روستایی است، و این موضوع به یکی از چالش‌های اصلی دولت در سال‌های آینده تبدیل شده است.[۹]

ازدواج سنتی در گرجستان ( اواخر قرن نوزدهم میلادی)[۲۴]

۵. الگوهای ازدواج و طلاق: نرخ ازدواج در گرجستان نسبت به دهه گذشته کاهش‌یافته است و نرخ طلاق‌ها افزایش داشته است. [۱۸]در سال ۲۰۲۴، نرخ ازدواج حدود ۵.۱ در هر ۱۰۰۰ نفر و نرخ طلاق ۲.۵ در هر ۱۰۰۰ نفر است.[۱۹] این تغییرات می‌تواند به تغییرات اجتماعی و فرهنگی و همچنین مشکلات اقتصادی مرتبط باشد.


رشد جمعیت

نرخ رشد جمعیت گرجستان در سال ۲۰۲۴ نسبت به دهه‌های گذشته کاهش‌یافته است و این کاهش ناشی از نرخ پایین زادوولد، مرگ‌ومیر، و مهاجرت‌های گسترده است.

۱.نرخ رشد جمعیت فعلی:

در سال ۲۰۲۴، نرخ رشد جمعیت گرجستان حدود ۰.۱٪ است که نسبت به دهه گذشته کاهش چشمگیری داشته است.[۲۰] [۲۱]کاهش نرخ تولد و مهاجرت جوانان به کشورهای دیگر از دلایل اصلی این روند کاهشی هستند.

۲. عوامل مؤثر بر رشد جمعیت:

عوامل اصلی مؤثر بر رشد جمعیت شامل کاهش نرخ زادوولد به ۱.۷ فرزند به‌ازای هر زن، افزایش نرخ مرگ‌ومیر در جمعیت مسن، و مهاجرت‌های گسترده به خارج از کشور است.[۱]

مرخصی اجباری پدران گرجستانی برای تولد نوزادان

۳.سیاست‌های جمعیتی دولت:

دولت گرجستان با اجرای سیاست‌های حمایتی برای تشویق تولد و همچنین جذب مهاجران سعی در کاهش روند کاهش جمعیت دارد. ارائه تسهیلات برای خانواده‌های جوان و حمایت‌های مالی از تولد فرزندان از جمله این سیاست‌ها است.[۲۲]

۴.پیش‌بینی‌های آینده:

پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، جمعیت گرجستان به ۳.۵ میلیون نفر کاهش یابد و نرخ رشد جمعیت همچنان منفی باقی بماند.[۷] این تغییرات می‌تواند چالش‌های عمده‌ای برای توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشور ایجاد کند.

پراکندگی جمعیت

پراکندگی جمعیت در گرجستان تحت‌تأثیر عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی قرار دارد و مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت به‌وضوح قابل‌مشاهده هستند.

۱. الگوهای توزیع جمعیت:

تفلیس ( თბილისი) ،https://www.architecturaldigest.in/story/a-

بیشتر جمعیت گرجستان در مناطق شهری، به‌ویژه در پایتخت، تفلیس متمرکز شده است. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۳۵٪ جمعیت کشور در تفلیس زندگی می‌کنند. [۲۳]مناطق کوهستانی و دورافتاده کشور کم‌جمعیت‌ترین مناطق هستند.[۲۴]

تلاش دولت برای ارتقای زیر ساخت ها در شهرهای [۲۵]گرجستان

۲.عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی:وجود منابع طبیعی در مناطق خاص و موقعیت جغرافیایی شهرهای بزرگ نقش مهمی در جذب جمعیت داشته‌اند.[۲۵] همچنین، توسعه اقتصادی نابرابر بین مناطق باعث شده است که مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری کمتر توسعه‌یافته باشند.[۲۵]

۳.مناطق پرجمعیت و کم‌جمعیت:

شهرهای تفلیس، کوتائیسی و باتومی از پرجمعیت‌ترین مناطق کشور هستند، درحالی‌که مناطق کوهستانی و دورافتاده مانند استان‌های سامتسخه-جاواختی و راچا - لچخومی کم‌جمعیت‌ترین مناطق هستند.[۲۶]

۴.چالش‌های ناشی از توزیع نامتوازن جمعیت:

توزیع نامتوازن جمعیت منجر به مشکلاتی همچون کمبود منابع در مناطق پرجمعیت و عدم دسترسی به خدمات در مناطق کم‌جمعیت شده است. این موضوع نیازمند سیاست‌های توزیع عادلانه منابع و توسعه مناطق محروم است.[۲۷]


شهرنشینی و روستانشینی

شهرنشینی سریع در گرجستان باعث تغییرات عمده در الگوهای جمعیتی و اقتصادی شده است، اما همچنان درصد قابل‌توجهی از جمعیت در مناطق روستایی زندگی می‌کنند.

۱.نسبت جمعیت شهری به روستایی:

کشاورزی مدرن در گرجستان( بسته های حمایتی دولت از کشاورزان )[۲۶]

در سال ۲۰۲۴، حدود ۵۹٪ از جمعیت گرجستان در مناطق شهری زندگی می‌کنند که نشان‌دهنده افزایش نسبت به دهه گذشته است.[۲۸] بااین‌حال، ۴۱٪ از جمعیت همچنان در مناطق روستایی ساکن هستند.[۲۹]

۲. الگوهای شهرنشینی و رشد کلان‌شهرها:

شهرنشینی در گرجستان با رشد سریع کلان‌شهرهایی مانند تفلیس همراه بوده است. در سال ۲۰۲۴، تفلیس به‌عنوان پایتخت و مهم‌ترین مرکز اقتصادی و فرهنگی کشور، میزبان بیش از ۱.۵ میلیون نفر از جمعیت گرجستان است.[۲] این رشد سریع کلان‌شهرها به دلیل مهاجرت‌های گسترده از مناطق روستایی و همچنین جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و داخلی بوده است.

۳.مهاجرت داخلی و نقش آن در شهرنشینی:

مهاجرت داخلی از مناطق کم‌جمعیت به شهرهای بزرگ یکی از عوامل کلیدی در افزایش شهرنشینی است. بیشتر جوانان و افراد در سنین کاری برای دستیابی به فرصت‌های شغلی بهتر و دسترسی به خدمات رفاهی و آموزشی به شهرها مهاجرت می‌کنند.[۳۰] این مهاجرت‌ها باعث افزایش فشار بر زیرساخت‌های شهری و بروز مشکلاتی مانند تراکم جمعیت و کمبود مسکن شده است.[۳۱][۳۲]

۴.وضعیت روستانشینی:

باوجود افزایش شهرنشینی، بخش قابل‌توجهی از جمعیت همچنان در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۲۴، حدود ۴۱٪ از جمعیت کشور در روستاها سکونت دارند. [۲۹]این مناطق عمدتاً به فعالیت‌های کشاورزی و دامداری مشغول هستند، اما با مشکلاتی مانند دسترسی محدود به خدمات بهداشتی، آموزشی و رفاهی روبه‌رو هستند.[۳۳]

ترافیک و گازهای گلخانه ای دو منبع آلودگی هوای تفلیس

۵.چالش‌ها و مشکلات مرتبط با شهرنشینی:

شهرنشینی سریع در گرجستان مشکلات متعددی را به وجود آورده است، از جمله افزایش آلودگی هوا، تراکم ترافیک، افزایش نرخ بیکاری در شهرها و کاهش کیفیت زندگی. [۳۴]علاوه بر این، نابرابری در توزیع منابع و خدمات بین مناطق شهری و روستایی نیز به‌عنوان یکی از چالش‌های عمده کشور مطرح است.

۶.. سیاست‌های دولتی برای توسعه شهری و روستایی:

دولت گرجستان سیاست‌های متعددی برای توسعه متوازن شهری و روستایی اتخاذ کرده است. این سیاست‌ها شامل بهبود زیرساخت‌های شهری، توسعه حمل‌ونقل عمومی، و حمایت از کشاورزی و صنایع روستایی می‌شود.[۳۵] بااین‌حال، برای جلوگیری از مشکلات آینده ناشی از شهرنشینی سریع، دولت نیاز به برنامه‌های جامع‌تری در زمینه توسعه پایدار شهری دارد.

۷.پیش‌بینی‌های آینده:

پیش‌بینی می‌شود که در دهه‌های آینده، روند شهرنشینی در گرجستان همچنان ادامه داشته باشد و تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۶۵٪ از جمعیت کشور در مناطق شهری زندگی کنند.[۷] این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی دقیق در زمینه توسعه شهری و کاهش فشار بر زیرساخت‌های موجود خواهد بود.


نیز نگاه کنید به

جغرافیای انسانی اتیوپی، جغرافیای انسانی اردن، جغرافیای انسانی اسپانیا، جغرافیای انسانی افغانستان، جغرافیای انسانی امارات متحده عربی، جغرافیای انسانی اوکراین، جغرافیای انسانی آرژانتین، جغرافیای انسانی بنگلادش، جغرافیای انسانی تاجیکستان، جغرافیای انسانی تایلند، جغرافیای انسانی تونس، جغرافیای انسانی چین، جغرافیای انسانی روسیه ،جغرافیای انسانی زیمبابوه، جغرافیای انسانی ژاپن، جغرافیای انسانی ساحل عاج، جغرافیای انسانی سریلانکا، جغرافیای انسانی سنگال، جغرافیای انسانی سودان، جغرافیای انسانی سوریه، جغرافیای انسانی سیرالئون، جغرافیای انسانی فرانسه، جغرافیای انسانی قزاقستان، جغرافیای انسانی قطر، جغرافیای انسانی کانادا، جغرافیای انسانی کوبا، جغرافیای انسانی لبنان، جغرافیای انسانی مالی، جغرافیای انسانی مصر.

کتابشناسی

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Circle. (2014). მოსახლეობის 2014 წლის საყოველთაო აღწერის შედეგები - საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. Geostat.ge.[۱]
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ საქართველოში მოსახლეობა დაითვალეს - ახალი სტატისტიკა. (2024, April 27). Sputnik Საქართველო
  3. ↑ Georgia - 2024 - III.B. Overview of the state. (n.d.).[۲]
  4. ↑ Georgia Population 2024 (Live). (2024). Worldpopulationreview.com. [۳]
  5. ↑ 2014 General Population Census in Georgia. (2014). UNFPA-Georgia. [۴]
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ Migration Strategy of Georgia 2021-2030 Unofficial translation of the encyclopedic version State Commission on Migration Issues 2024. (n.d.). [۵] ‌
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ Georgia population forecast for 2025 and 2030 - Aterio. (2024). ‌ ‌
  8. ↑ Georgia .:. Sustainable Development Knowledge Platform. (n.d.). Sustainabledevelopment.un.org. ‌
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ (2024). Countyhealthrankings.org.[۶]
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Georgia - People. (n.d.). Encyclopedia Britannica. [۷] ‌
  11. ↑ Georgia - The World Factbook. (n.d.). [۸]
  12. ↑ ELIGIBLE AAPI VOTERS* AAPI SHARE OF ELECTORATE IN GEORGIA AAPI VOTER ELIGIBILITY GROWTH (2012-2024) AAPI POPULATION SIZE* FOREIGN BORN NONCITIZENS FOREIGN BORN CITIZENS NATIVE BORN CITIZENS COUNTIES WITH HIGHEST AAPI POPULATIONS LARGEST ASIAN AMERICAN ETHNIC GROUPS IN GEORGIA LARGEST NHPI ETHNIC GROUPS IN GEORGIA POPULATION GROWTH SINCE 2012 INCREASE IN FIRST TIME VOTERS SINCE 2024
  13. ↑ ICMPD Migration Outlook Eastern Europe and Central Asia 2024 Eight migration issues to look out for in 2024 Origins, key events and priorities for Europe. (n.d.). Retrieved September 22, 2024, from
  14. ↑ International Migration - National Statistics Office of Georgia. (n.d.). [۹]
  15. ↑ Georgia Milestones 2023-2024 Statewide Scores. (n.d.). Www.gadoe.org.[۱۰]
  16. ↑ Vol. 46 No. 1 (2024) | Georgia Journal of Literacy. (n.d.). [۱۱]
  17. ↑ Georgia Life Expectancy 1950-2024. (n.d.[۱۲]
  18. ↑ Circle. (2024). Marriages - National Statistics Office of Georgia. Geostat.ge. ‌
  19. ↑ Circle. (n.d.). Divorces - National Statistics Office of Georgia. Www.geostat.ge.[۱۳]
  20. ↑ Georgia Population Growth and Demographic Trends Dataset: Annual Editions Collection // Editions 2000-2024 | Neilsberg. (2024, July 30).[۱۴]
  21. ↑ Circle. (2014). 2014 General Population Census Results - National Statistics Office of Georgia. Geostat.ge.[۱۵]
  22. ↑ (2024). Www.gov.ge. https://www.gov.ge/index.php?lang_id=-&sec_id=596&info_id=89612
  23. ↑ საქართველოს მოსახლეობის მესამედი თბილისში ცხოვრობს - მოსახლეობა რეგიონების მიხედვით. (2024, April 13).
  24. ↑ საქართველოს მოსახლეობის რაოდენობა 1 წელიწადში 1,1%–ით შემცირდა. (2024, April 26). Gbc.ge.[۱۶]
  25. ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ირაკლი ქარსელაძე - ოზურგეთში ურბანული განახლების პროექტების გრძელდება. (2024, September 6).[۱۷]
  26. ↑ Within the framework of the General Population Census 2024 the listing of population and households continues. (n.d.).[۱۸]
  27. ↑ RFP-Delivery of two 62-hour Training Courses-Samtskhe-Javakheti/Samegrelo region. (2024). Ungm.org.[۱۹]
  28. ↑ Georgia - Urban Population - 2024 Data 2025 Forecast 1960-2023 Historical. (2024). Tradingeconomics.com.[۲۰]
  29. ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ Salukvadze, J. (2024). Urbanization Trends and development of cities in Georgia. In Quodlibet eBooks (pp. 19–31). [۲۱]
  30. ↑ ევროპის განათლების ფონდი. (2024). უნარები და მიგრაცია საქართველოში: მოკლე ანგარიში.
  31. ↑ საქართველოში ახალგაზრდების შიდა მიგრაცია სამოქალაქო და პოლიტიკური აქტივიზმის ჭრილში ნინო ჯიბუტი, გვანცა
  32. ↑ ᲐრაბულიᲜ. (2023, December 17). “ოჯახებით მიდიან, უკან დაბრუნებას აღარ აპირებენ” - როგორ ცვლის მიგრაცია დემოგრაფიულ სურათს საქართველოში. Რადიო Თავისუფლება.[۲۲]
  33. ↑ საქართველოში ახალგაზრდების შიდა მიგრაცია სამოქალაქო და პოლიტიკური აქტივიზმის ჭრილში. (2024, July 29). GIP.
  34. ↑ ProService. (n.d.). რა არის თბილისში ჰაერის დაბინძურების ორი ძირითადი წყარო. businessinsider.ge. htt
  35. ↑ როდის შეძლებს საქართველო სოფლის მეურნეობის პროდუქტით თვითუზრუნველყოფას?! (2023, June 5). Კვირის Პალიტრა. [۲۳]

نویسنده : نرگس شکوری

برگرفته از «https://dmelal.ir/index.php?title=جغرافیای_انسانی_گرجستان&oldid=64127»