جغرافیای انسانی کانادا: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
=== '''2.1.[[جمعیت کانادا]]''' ===
جغرافیای انسانی [[کانادا]] به بررسی ساختار جمعیتی، پراکندگی و ویژگی‌های فرهنگی این کشور می‌پردازد. باتوجه‌به وسعت و تنوع فرهنگی [[کانادا]]، این مطالعه به‌ویژه اهمیت دارد. در سال ۲۰۲۴، جمعیت [[کانادا]] به حدود ۳۹ میلیون نفر رسیده است که نشان‌دهنده تغییرات گسترده در الگوهای جمعیتی و مهاجرت‌های داخلی است.  
[[پرونده:جغرافیای انسانی کانادا.jpg|جایگزین=جمعت کانادا|بندانگشتی|جغرافیای انسانی کانادا]]
براساس آمار سال 2013م،‌ [[کانادا]] با 35.158.300 نفر جمعیت در رتبه سی و ششم کشورهای جهان  قرار دارد. 3/16 درصد از جمعیت آن را افراد زیر چهارده سال، ‌8/68 درصد را افراد بین 15 تا 64 سال و 9/14 درصد را افراد بالای 65 سال تشکیل می‌دهند. در سال 2013م میزان رشد جمعیت،‌ 02/1 درصد گزارش شده است. میزان باسوادی در این کشور نیز 99 درصد است. بالاترین میزان رشد جمعیتی در این کشور 6/14 درصد بود که به دلیل افزایش میزان زاد و ولد در فاصله سال‌های 1951م و 1956م روی داد. در دوره پنج ساله بعد از آن، یعنی بین سال‌های 1956م و 1961م، میزان رشد به 6/13 درصد کاهش یافت. روند کاهش رشد جمعیت  طی سال‌های میانی دهه 1960م ادامه یافت و دلیل آن کاهش شدید میزان زاد و ولد تا دهه 1980م بود. در فاصله سال‌های 1986م تا 1996م، به دلیل ورود تعداد زیاد مهاجران و افزایشی ناچیز در میزان زاد و ولد، این سیر نزولی متوقف شد. در دوره پنج ساله منتهی به سال 2001م، آمارها نشان‌دهنده  کاهشی حدود یک‌سوم در رشد طبیعی جمعیت نسبت به دوره پنج ساله قبل از آن است. در این دوره میزان مرگ و میر به دلیل بالا رفتن متوسط سن افزایش یافت و از میزان موالید نیز کاسته شد. نیمی از رشد جمعیت این کشوردر سال‌های1996م تا 2001‌م حاصل پدیده مهاجرت بوده است. در این دوره رشد جمعیت 4 درصدی [[کانادا]] در مقایسه با بسیاری از دیگر کشورهای توسعه یافته، قابل توجه بوده است. به طوری که در دوره 1996م تا 2001م، رشد جمعیت کشورهای کمتر توسعه یافته به طور متوسط حدود 4.8 درصد و در کشورهای توسعه یافته حدود 1.5 درصد بوده است. در این دوره برای اولین بار در طول صد سال گذشته جمعیت این کشور رشدی کمتر از ایالات متحده داشته است، زیرا این کشور برخلاف دیگر کشورهای در حال توسعه و به عنوان یک استثناء در بین این کشورها از میزان زاد و ولد بالایی برخوردار بوده است <ref name=":0">لاريجاني، فاضل، (1381)، "تنوع فرهنگ‌ها در كانادا: مروري بر نتايج سرشماري سال 2001 كانادا"، از انتشارات بخش فرهنگي سفارت ايران در كانادا.</ref> <ref name=":1">Demographics of Canada, (2013), <nowiki>http://en.wikipedia.org/wiki/</nowiki> Demographics_ of_Canada,</ref>.  


=== '''2.2. [[نژادهای کانادا]]''' ===
=== [[ساختار هرم جمعیتی کانادا|ساختار هرم جمعیتی]] ===
72 درصد از مردم [[کانادا]] از یک ریشه نژادی هستند. ‌بیش از یک‌سوم از این گروه ‌ انگلیسی‌تبار ‌و یک سوم فرانسوی‌تبارند. تفاوت‌های منطقه‌ای ‌در مسائل نژادی منعکس شده است. درصد کانادایی‌هایی که ادعا می‌کنند غیرانگلیسی و غیرفرانسوی تبارند، ‌حدود 49 درصد است. در میان این گروه آلمانی‌ها، ‌ایتالیایی‌ها، اوکراینی‌ها، هلندی‌ها، چینی‌ها، آفریقایی‌ها، ‌سرخپوستان آمریکای شمالی، اسکمیوها، ‌یونانی‌ها، هندی‌ها و روس‌ها بیشترند.  
طبق سرشماری ۲۰۲۴، جمعیت [[کانادا]] حدود ۳۹ میلیون نفر است که نسبت به سرشماری ۲۰۱۴ (۳۵ میلیون نفر) افزایش قابل‌توجهی داشته است.


==== '''1. انگلیسی‌تبار:''' ====
'''''oتوزیع سنی'''''
‌این گروه شامل مردمی با چهار نژاد مختلف از سرزمین‌های انگلستان‌، ایرلند، ‌اسکاتلند و ولز است. این دسته –  که 28 درصد از کل جمعیت را به خود اختصاص داده‌اند -  بیشتر در اونتاریو، بریتیش کملبیا، نیوفاندلند، ‌لابرادور و آلبرتا متمرکز شده‌اند.


==== '''2. فرانسوی تبار:''' ====
توزیع سنی در [[کانادا]] نشان‌دهنده یک جامعه متعادل است، اما با روندهای پیرشدن جمعیت نیز مواجه است:
فرانسوی‌ها اولین اروپائیانی بودند که در این کشورمستقر شدند. این گروه – که 23 درصد از جمعیت را تشکیل می‌دهند –  اساساً در کبک ساکن‌اند؛ به طوری که 78 درصد از مردم کبک اصلیت فرانسوی دارند. علاوه بر کبک، این گروه در ایالت مانیتوبا و بخش‌هایی از نیوبرونزویک مستقر هستند.


==== '''3. دیگراروپایی تبارها:''' ====
- ۰-۱۴ سال: ۱۵.۷%
‌این گروه 15 درصد از کل جمعیت [[کانادا]] را تشکیل داده‌اند و عمدتاً در ایالت‌های منطقه‌ای کشتزارهای بزرگ -  شامل مانیتوبا، ‌ساسکاچوان و آلبرتا - و در شهرهای بزرگ  مثل تورنتو، مونترال و ونکوور متمرکز شده‌اند. آنها اغلب از آلمان، ایتالیا، ‌اوکراین، هلند، لهستان و [[روسیه]] مهاجرت کرده‌اند.  


==== '''4. بومیان:''' ====
- ۱۵-۶۴ سال: ۶۵.۳%
بومیان، ‌که به سرخپوستان آمریکای شمالی مشهوراند، در گذشته ‌از سیبری به دریای برینگ (Bering Sea) مهاجرت کرده‌اند. این گروه شامل متیس‌ها (Métis) است که اجدادشان آمیخته‌ای از سرخ‌پوست و اروپایی بوده‌اند و اسکیموها که اصل آنها ناشناخته است؛ ولی عموماً ‌باور دارند که اجداد آنها از آسیا به آمریکای شمالی آمده‌اند. بومیان7/3 درصد از جمعیت را به خود اختصاص داده‌اند و حدود 45 درصد از آنها در ایالت‌های واقع در کشتزارهای بزرگ، ‌16 درصد در بریتیش کلمبیا و 14 درصد در اونتاریو زندگی می‌کنند. تقریباً ‌یک‌چهارم آنها در مراکز شهری و مابقی ‌در مناطق روستایی زندگی می‌کنند. اسکیموها در شمال کبک و در زمین‌های قطبی [[کانادا]]<sup>[i]</sup> متمرکز شده‌اند و کمتر از نیمی از سرخ پوستان هم در باقی‌مانده سرزمین‌های سرخ‌پوستان زندگی می‌کنند.  


==== '''5. سیاه‌پوستان:''' ‌ ====
- ۶۵ سال و بالاتر: ۱۹%
این گروه شامل مهاجرانی از آفریقا،‌ جزایر هند غربی، آمریکا و انگلستان است که بیشتر در مراکز شهری ساکن هستند. بزرگ‌ترین جامعه سیاه‌پوستان در تورنتو و بقیه آنها در مونترال، اتاوا، اونتاریو و شهر هال (Hall) در ایالت کبک زندگی می‌کنند.


==== '''6. آسیایی‌تبارها:''' ====
'''''o میانگین سنی'''''
به پنج گروه آسیایی‌های شرق و جنوب شرقی، غرب آسیا، هند و [[چین]] و جزیره‌نشینان اقیانوس آرام تقسیم می‌شوند. بیشتر این گروه در مراکز شهری تورنتو، مونترال و ونکوور ساکن‌اند <ref name=":2">. Population and growth components, (2011), "Statistics Canada", 1851-2001 Censuses, Retrieved -01-19.</ref>.


=== '''2.3. تراکم جمعیت و وضعیت شهرنشینی''' ===
میانگین سنی جمعیت [[کانادا]] به‌وضوح نشان‌دهنده افزایش سن در جامعه است:
چنان‌که ذکر شد، بیشتر جمعیت این کشوردر شهرهای جنوبی زندگی می‌کنند. حدود سه‌چهارم از کل جمعیت در 300 کیلومتری مرز آمریکا ساکن‌ا‌ند. براساس آمارهای سرشماری عمومی نفوس [[کانادا]]، در ماه می سال 2011م، تعداد قابل توجهی از مردم به سمت استان‌های غربی کوچ کرده‌اند. بدین ترتیب، از کل جمعیت 35 میلیونی این کشور بیشترین میزان رشد متعلق به غرب انتاریو تا بریتیش کلمبیا و کمترین آن نیز به قسمت‌های شرقی کشور تعلق داشته است. در سطح ملی، جمعیت از سال 2006 م تا 2013م، حدود 11 درصد افزایش یافته است<sup>[ii]</sup> که بیشترین میزان رشد در میان کشورهای صنعتی محسوب می‌شود. انتاریو، همچنان به عنوان پرجمعیت‌ترین استان کشور، به تنهایی 38.5 درصد جمعیت را در خود جای داده است. اما میزان رشد جمعیت در این استان، به دلیل گرایش تازه واردان به سمت غرب، کاهش قابل توجهی یافته است. 30.7 درصد جمعیت در استان‌های شرقی و 6/30 درصد نیز در استان‌های غربی، شامل کبک و آتلانتیک، ساکن هستند. این برای اولین بار در تاریخ کاناداست که میزان جمعیت در سمت غرب انتاریو، بیشتر از شرق آن می‌شود.


کوچ مردم، به ویژه مهاجران، به استان‌های آلبرتا و ساسکوچوان به دلیل رشد فزاینده اقتصادی و افزایش فرصت‌های شغلی در آن مناطق بوده است. از هر 10 کانادایی 7 نفر در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند. این در حالی است که سه شهر تورنتو، ونکوور و مونترآل 35 درصد کل جمعیت را به خود جذب کرده‌اند <ref name=":3">Populationby selected ethnic origins, by province and territory, (2006), statcan.gc.ca. 2009-07-28 Retrieved 2010-09-10.</ref>. همچنین، آمارهای سال 2011م نشان می‌دهند که از هر 10 کانادایی 7 نفر در شهرها و 3 نفر در روستاها زندگی می‌کنند. این وضعیت نشان می‌دهد که جمعیت گرایش به شهرنشینی دارند. علاوه‌بر این، نواحی شهری نیز شاهد تغییرات جمعیتی هستند. برای مثال، شهر ونکور تراکم جمعیتی حدود 170/7 نفر در هر کیلومتر مربع دارد، در حالی که در شهر هالیفاکس تراکم جمعیت حدود 60 نفر در هر کیلومتر مربع می‌باشد.
- کل جمعیت: ۴۱.۸ سال


دولت طی سال‌های اخیر تلاش کرده است با جذب نخبگان و سرمایه‌گذاران جمعیت کشور را افزایش دهد و ترکیب جمعیتی را به صورت برنامه‌ریزی شده تغییر دهد <ref name=":4">Satatistic Canada, (2013), <nowiki>http://www.statcan.gc.ca/start-debut-eng.html</nowiki></ref>.
- مردان: ۴۰.۶ سال


===  '''2.4. میزان مرگ و میر''' ===
- زنان: ۴۳ سال
میزان مرگ و میر در کاهش جمعیت مؤثر است. از این‌رو، کشورهای امریکای شمالی، به ویژه [[کانادا]]، در زمینه پایین آوردن میزان مرگ و میر پیشگام بوده‌اند. در این کشور با بهبود وضع بهداشت و همگانی شدن واکسیناسیون‌ها میزان مرگ و میر رو به کاهش گذاشته است. بر اساس آمار، طی 10 سال اخیر میزان مرگ و میر حدود 2.7 میلیون نفر بوده است که از این میان 552.300 نفر (حدود 20 درصد) را مهاجران تشکیل می‌دهند. بررسی آمارهای موجود بیانگر آن است که میزان مرگ و میر در این کشور کمتر از 8  نفر در هر 1000 است (جدول 1.2 را مشاهده کنید). این در حالی است که متوسط نرخ جهانی مرگ و میر بالای 8 در 1000 نفر است <ref name=":5">Satatistic Canada, (2011), “Deaths, estimates by province and territory”, <nowiki>http://www.statcan.gc.ca/tables-tableaux/sum-som/l01/cst01/demo07a-eng.htm</nowiki></ref>.


'''''o نسبت جنسیتی'''''


'''جدول1.2. روند نرخ مرک و میر در [[کانادا]] بین سال‌های 2000 تا 2011'''
توزیع جمعیت بر اساس جنسیت تقریباً متعادل است
{| class="wikitable"
|2000
|2001
|2002
|2003
|2004
|2005
|2006
|2007
|2008
|2009
|2010
|2011
|-
|7.39
|7.47
|7.54
|7.61
|7.67
|7.73
|7.8
|7.86
|7.61
|7.74
|7.87
|7.98
|}


- کل جمعیت: ۹۸ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن


----
- در هنگام تولد: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن


== پاورقی ==
- سنین ۰-۱۴: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن
[i]. زمین‌های قطبی [[کانادا]] شامل بخش‌هایی از منطقه یوکان، ‌مناطق نورث وست و نانوات است


[ii] . بر اساس آمارهای رسمی، جمعیت [[کانادا]] در سال 2006 حدود 31.612.897 نفر بوده است.
- سنین ۱۵-۶۴: ۱۰۱ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن


== نیز نگاه کنید به ==
- ۶۵ سال و بالاتر: ۸۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن
 
'''''o تحلیل ساختار هرم جمعیتی'''''
 
ساختار هرم جمعیتی [[کانادا]] نشان‌دهنده یک جامعه در حال پیرشدن است. با افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ باروری، سهم جمعیت سالمند در حال افزایش است. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های مختلف از جمله سیستم بهداشت و درمان، تأمین اجتماعی و بازار کار ایجاد کند. همچنین، این تغییرات می‌توانند بر سیاست‌گذاری‌های دولتی و نیاز به خدمات اجتماعی تأثیر بگذارند.
 
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که جمعیت گروه سنی ۶۵ سال به بالا تا سال ۲۰۳۴ به ۲۰٪ افزایش خواهد یافت. این تغییرات می‌تواند فشار زیادی بر دستگاه‌های بهداشتی و بازنشستگی وارد کند و نیاز به سیاست‌های جدید برای حمایت از این گروه سنی را اجتناب‌ناپذیر سازد.
 
=== [[ویژگی های جمعیتی کانادا|ویژگی های جمعیتی]] ===
'''''o ترکیب قومی و زبانی:'''''
 
[[کانادا]] کشوری متنوع و دارای ترکیب قومیتی گوناگون است و تنوع فرهنگی آن یکی از ویژگی‌های برجسته این کشور است. طبق آمار ۲۰۲۴، حدود ۲۲٪ از جمعیت [[کانادا]] را اقلیت‌های قومی تشکیل می‌دهند :
 
- اروپایی تبار: ۷۲.۹%
 
- آسیایی: ۱۷.۷%
 
- بومیان [[کانادا]]: ۵%
 
- سیاه‌پوست: ۳.۵%
 
- لاتین‌تبار: ۱.۸%
 
- سایر: ۱.۱%
 
زبان‌های رسمی این کشور شامل انگلیسی و فرانسوی هستند و حدود ۲۰٪ از جمعیت به زبان‌های بومی و دیگر زبان‌ها صحبت می‌کنند. این تنوع زبانی و فرهنگی به غنای اجتماعی کشور کمک کرده و فرصت‌هایی برای تبادل فرهنگی فراهم می‌آورد.
 
'''''o الگوهای مهاجرت:'''''
 
مهاجرت داخلی و بین‌المللی نقش مهمی در شکل‌گیری ویژگی‌های جمعیتی دارد. در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۵٪ از جمعیت [[کانادا]] مهاجران خارجی هستند که عمدتاً از کشورهای آسیایی و اروپایی وارد [[کانادا]] می‌شوند. این مهاجران به تنوع فرهنگی و اقتصادی [[کانادا]] افزوده و تأثیرات مهمی بر جامعه و اقتصاد کشور دارند.
 
'''''o وضعیت بهداشت و امید به زندگی:'''''
 
امید به زندگی در [[کانادا]] حدود ۸۲ سال است که بالاتر از میانگین جهانی است. این نشان‌دهنده دسترسی مناسب به خدمات بهداشتی و درمانی است. نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز در [[کانادا]] یکی از پایین‌ترین‌ها در جهان است که به کیفیت بالای خدمات بهداشتی و آموزشی این کشور اشاره دارد.
 
'''''o تحلیل ویژگی‌های جمعیتی'''''
 
[[کانادا]] یکی از متنوع‌ترین کشورهای جهان از نظر قومی و فرهنگی است. سیاست‌های مهاجرتی باز این کشور منجر به افزایش تنوع قومی و زبانی شده است. این تنوع، درحالی‌که غنای فرهنگی کشور را افزایش می‌دهد، چالش‌هایی را نیز در زمینه ادغام اجتماعی و حفظ هویت ملی ایجاد می‌کند. همچنین، این تنوع می‌تواند به تقویت اقتصاد و نوآوری کمک کند.
 
=== [[رشد جمعیت در کانادا|رشد جمعیت]] ===
'''''o نرخ رشد جمعیت:'''''
 
نرخ رشد جمعیت [[کانادا]] در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۲٪ است که نسبت به دهه گذشته کاهش‌یافته است. عوامل مؤثر بر این نرخ شامل نرخ زادوولد پایین و مهاجرت بالا است. نرخ زادوولد به زیر ۲ فرزند به‌ازای هر زن رسیده که نگرانی‌هایی در مورد پیری جمعیت به وجود آورده است.
 
'''''oسیاست‌های جمعیتی:'''''
 
رشد جمعیت [[کانادا]] عمدتاً ناشی از مهاجرت است. نرخ باروری پایین‌تر از سطح جایگزینی، اما مهاجرت بالا این کمبود را جبران می‌کند. دولت [[کانادا]] سیاست‌های جمعیتی متنوعی برای تشویق به زادوولد و جذب مهاجران تنظیم کرده است. این سیاست‌ها شامل برنامه‌های مالیاتی، تسهیلات برای والدین و برنامه‌های مهاجرتی به‌منظور جذب نیروی کار ماهر و تحصیل‌کرده است؛ اما این الگو چالش‌هایی را در زمینه ادغام مهاجران و حفظ تعادل جمعیتی ایجاد می‌کند.
 
'''''o پیش‌بینی‌های آینده:'''''
 
پیش‌بینی‌ها حاکی از کاهش نرخ رشد جمعیت در سال‌های آینده هستند که می‌تواند چالش‌هایی در تأمین نیروی کار و بازار مسکن ایجاد کند. این موضوع همچنین می‌تواند بر خدمات اجتماعی و برنامه‌های حمایتی تأثیر بگذارد.
 
=== [[پراکندگی جمعیت در کانادا|پراکندگی جمعیت]] ===
تراکم جمعیت در [[کانادا]] بسیار پایین است:
 
- میانگین تراکم: ۴ نفر در هر کیلو مترمربع ( 2024)
 
'''''o توزیع جمعیت بر اساس استان‌ها و قلمروها :'''''
 
1. انتاریو: 15,109,000 (38.2%)
 
2. کبک: 8,787,000 (22.2%)
 
3. بریتیش کلمبیا: 5,399,000 (13.7%)
 
4. آلبرتا: 4,647,000 (11.8%)
 
5. مانیتوبا: 1,431,000 (3.6%)
 
6. ساسکاچوان: 1,214,000 (3.1%)
 
7. نوا اسکوشیا: 1,031,000 (2.6%)
 
8. نیوبرانزویک: 812,000 (2.1%)
 
9. نیوفاندلند و لابرادور: 536,000 (1.4%)
 
10. جزیره پرنس ادوارد: 170,000 (0.4%)
 
11. قلمروهای شمال غربی: 45,600 (0.1%)
 
12. یوکان: 44,200 (0.1%)
 
13. نوناووت: 40,400 (0.1%)
 
'''''o مناطق پرجمعیت'''''
 
۱. منطقه کلان‌شهری تورنتو: ۶,۳۱۲,۰۰۰
 
۲. منطقه کلان‌شهری مونرال: ۴,۲۹۱,۰۰۰
 
۳. منطقه کلان‌شهری ونکوور: ۲,۶۸۲,۰۰۰
 
۴. منطقه کلان‌شهری کلگری: ۱,۶۱۳,۰۰۰
 
۵. منطقه کلان‌شهری اتاوا - گتینو: ۱,۴۸۸,۰۰۰
 
'''''o مناطق کم‌جمعیت'''''
 
مناطق شمالی و دورافتاده [[کانادا]] دارای تراکم جمعیت بسیار پایین هستند:
 
۱. نوناووت: ۰.۰۲ نفر در هر کیلومترمربع
 
۲. قلمروهای شمال غربی: ۰.۰۴ نفر در هر کیلومترمربع
 
۳. یوکان: ۰.۰۹ نفر در هر کیلومترمربع
 
'''''o تحلیل پراکندگی جمعیت'''''
 
پراکندگی جمعیت در [[کانادا]] بسیار نامتوازن است. اکثر جمعیت در نوار جنوبی کشور، نزدیک به مرز ایالات متحده، متمرکز شده‌اند. این الگوی توزیع چالش‌هایی را در زمینه توسعه متوازن، ارائه خدمات در مناطق دورافتاده و مدیریت منابع طبیعی ایجاد می‌کند. همچنین، این نامتوازن می‌تواند بر سیاست‌های دولتی و تخصیص منابع تأثیر بگذارد.
 
'''''o الگوهای توزیع جمعیت:'''''
 
پراکندگی جمعیت در [[کانادا]] نابرابر است. حدود ۸۰٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی می‌کنند، درحالی‌که مناطق شمالی و روستایی با کمبود جمعیت مواجه هستند. این نابرابری به دلیل وجود فرصت‌های شغلی و خدمات بهتر در شهرها است.
 
'''''o چگالی جمعیت:'''''
 
چگالی جمعیت در [[کانادا]] به طور متوسط حدود ۴ نفر در هر کیلومتر مربع است. این عدد در مناطق شهری مانند تورنتو به حدود ۴,۰۰۰ نفر در هر کیلومترمربع می‌رسد، درحالی‌که در مناطق شمالی و روستایی به‌شدت کاهش می‌یابد.
 
'''''o عوامل مؤثر:'''''
 
عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت دارند. وجود منابع طبیعی و فرصت‌های شغلی در مناطق خاص باعث جذب جمعیت به آن مناطق شده است. همچنین، سیاست‌های توسعه منطقه‌ای می‌توانند به توزیع بهتر جمعیت کمک کنند.
 
'''''oچالش‌ها:'''''
 
توزیع نامتوازن جمعیت می‌تواند منجر به کمبود خدمات در مناطق روستایی و فشار بر زیرساخت‌های شهری شود. حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ نیز به یکی از چالش‌های اجتماعی تبدیل شده است که نیاز به توجه ویژه دارد.
 
=== [[شهرنشینی و روستانشینی در کانادا|شهرنشینی و روستانشینی]] ===
'''''o نسبت جمعیت شهری به روستایی:'''''
 
در سال ۲۰۲۴، نسبت جمعیت شهری به روستایی در [[کانادا]] حدود ۸۰ به ۲۰ است. این نسبت در دهه‌های اخیر به طور مداوم افزایش‌یافته است. شهرهای بزرگ مانند تورنتو، مونترال و ونکوور به مراکز اقتصادی و فرهنگی تبدیل شده‌اند.
 
- نرخ رشد سالانه شهرنشینی: ۱.۱%
 
'''''o بزرگ‌ترین شهرها (2024)'''''
 
۱. تورنتو: ۲,۸۵۲,۰۰۰
 
۲. مونترال: ۱,۷۷۲,۰۰۰
 
۳. کلگری: ۱,۳۶۹,۰۰۰
 
۴. اتاوا: ۱,۰۱۰,۰۰۰
 
۵. ادمونتون: ۹۸۰,۰۰۰
 
۶. میسیساگا: ۷۵۵,۰۰۰
 
۷. وینیپگ: ۷۵۰,۰۰۰
 
۸. ونکوور: ۶۷۵,۰۰۰
 
۹. برمپتون: ۶۲۲,۰۰۰
 
۱۰. همیلتون: ۵۶۹,۰۰۰
 
'''''o روستانشینی'''''
 
- جمعیت روستانشین: ۱۸.۳درصد ( 2024)
 
'''''o بزرگ‌ترین جوامع روستایی (۲۰۲۴)'''''
 
۱. وود بوفالو: ۷۱,۰۰۰
 
۲. شاتوگی: ۵۰,۰۰۰
 
۳. استراتکونا کانتی: ۹۸,۰۰۰
 
۴. کینگز کانتی: ۴۷,۰۰۰
 
۵. روکی ویو کانتی: ۴۱,۰۰۰
 
'''''o تحلیل شهرنشینی و روستانشینی'''''


* جغرافیای انسانی [[چین]]
[[کانادا]] یک کشور عمدتاً شهرنشین است، با تمرکز بالای جمعیت در چند منطقه کلان‌شهری. این الگو چالش‌هایی را در زمینه مدیریت شهری، تأمین مسکن مقرون‌به‌صرفه و حفظ پویایی مناطق روستایی ایجاد می‌کند. همچنین، مهاجرت از مناطق روستایی به شهرها همچنان ادامه دارد که می‌تواند به کاهش جمعیت و افت اقتصادی در مناطق روستایی منجر شود.
* جغرافیای انسانی [[روسیه]]
* جمعیت [[چین]]


== کتابشناسی ==
'''''o چالش‌های شهرنشینی:'''''
<ref name=":0" />


<ref name=":1" />
شهرنشینی با چالش‌های متعددی همراه است، از جمله آلودگی، ترافیک و حاشیه‌نشینی. دولت [[کانادا]] در تلاش است تا با اجرای سیاست‌های توسعه پایدار و بهبود زیرساخت‌ها به این چالش‌ها پاسخ دهد. برنامه‌های حمل‌ونقل عمومی و توسعه فضاهای سبز نیز به‌منظور بهبود کیفیت زندگی شهری در حال اجراست.


<ref name=":2" />
'''''o وضعیت مناطق روستایی:'''''


<ref name=":3" />
مناطق روستایی با چالش‌هایی مانند کاهش جمعیت و کمبود خدمات مواجه هستند. سیاست‌های دولت در زمینه توسعه روستایی به‌منظور بهبود شرایط زندگی در این مناطق طراحی شده است. این سیاست‌ها شامل سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، آموزش‌وپرورش و بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی است.


<ref name=":4" />
نویسنده : نرگس شکوری


<ref name=":5" />
== نیز نگاه کنید به ==
[[جغرافیای انسانی روسیه]]؛ [[جغرافیایی جمعیتی در چین]]؛ [[جغرافیای انسانی سودان]]؛ [[جغرافیای انسانی اردن]]؛ [[جغرافیای انسانی ژاپن]]؛ [[جغرافیای انسانی کوبا]]؛ [[جغرافیای انسانی لبنان]]؛ [[جغرافیای انسانی تونس]]؛ [[جغرافیای انسانی مصر]]؛ [[جغرافیای انسانی ساحل عاج]]؛ [[جغرافیای انسانی مالی]]؛ [[جغرافیای انسانی افغانستان]]؛ [[جغرافیای انسانی تایلند]]؛ [[جغرافیای انسانی آرژانتین]]؛ [[جغرافیای انسانی فرانسه]]؛ [[جغرافیای انسانی اسپانیا]]؛ [[جغرافیای انسانی اوکراین]]؛ [[جغرافیای انسانی سوریه]]؛ [[جغرافیای انسانی قطر]]؛ [[جغرافیای انسانی امارات متحده عربی]]؛ [[جغرافیای انسانی اتیوپی]]؛ [[جغرافیای انسانی سیرالئون]]؛ [[جغرافیایی انسانی سنگال]]؛ [[جغرافیای انسانی زیمبابوه]]؛ [[جغرافیای انسانی گرجستان]]؛ [[جغرافیای انسانی تاجیکستان]]؛ [[جغرافیای انسانی قزاقستان]]؛ [[جغرافیای انسانی بنگلادش]]
== کتابشناسی ==
<references />
[[رده:جغرافیای انسانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۲۴

جغرافیای انسانی کانادا به بررسی ساختار جمعیتی، پراکندگی و ویژگی‌های فرهنگی این کشور می‌پردازد. باتوجه‌به وسعت و تنوع فرهنگی کانادا، این مطالعه به‌ویژه اهمیت دارد. در سال ۲۰۲۴، جمعیت کانادا به حدود ۳۹ میلیون نفر رسیده است که نشان‌دهنده تغییرات گسترده در الگوهای جمعیتی و مهاجرت‌های داخلی است.

ساختار هرم جمعیتی

طبق سرشماری ۲۰۲۴، جمعیت کانادا حدود ۳۹ میلیون نفر است که نسبت به سرشماری ۲۰۱۴ (۳۵ میلیون نفر) افزایش قابل‌توجهی داشته است.

oتوزیع سنی

توزیع سنی در کانادا نشان‌دهنده یک جامعه متعادل است، اما با روندهای پیرشدن جمعیت نیز مواجه است:

- ۰-۱۴ سال: ۱۵.۷%

- ۱۵-۶۴ سال: ۶۵.۳%

- ۶۵ سال و بالاتر: ۱۹%

o میانگین سنی

میانگین سنی جمعیت کانادا به‌وضوح نشان‌دهنده افزایش سن در جامعه است:

- کل جمعیت: ۴۱.۸ سال

- مردان: ۴۰.۶ سال

- زنان: ۴۳ سال

o نسبت جنسیتی

توزیع جمعیت بر اساس جنسیت تقریباً متعادل است

- کل جمعیت: ۹۸ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن

- در هنگام تولد: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن

- سنین ۰-۱۴: ۱۰۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن

- سنین ۱۵-۶۴: ۱۰۱ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن

- ۶۵ سال و بالاتر: ۸۵ مرد به‌ازای هر ۱۰۰ زن

o تحلیل ساختار هرم جمعیتی

ساختار هرم جمعیتی کانادا نشان‌دهنده یک جامعه در حال پیرشدن است. با افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ باروری، سهم جمعیت سالمند در حال افزایش است. این روند می‌تواند چالش‌هایی را در زمینه‌های مختلف از جمله سیستم بهداشت و درمان، تأمین اجتماعی و بازار کار ایجاد کند. همچنین، این تغییرات می‌توانند بر سیاست‌گذاری‌های دولتی و نیاز به خدمات اجتماعی تأثیر بگذارند.

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که جمعیت گروه سنی ۶۵ سال به بالا تا سال ۲۰۳۴ به ۲۰٪ افزایش خواهد یافت. این تغییرات می‌تواند فشار زیادی بر دستگاه‌های بهداشتی و بازنشستگی وارد کند و نیاز به سیاست‌های جدید برای حمایت از این گروه سنی را اجتناب‌ناپذیر سازد.

ویژگی های جمعیتی

o ترکیب قومی و زبانی:

کانادا کشوری متنوع و دارای ترکیب قومیتی گوناگون است و تنوع فرهنگی آن یکی از ویژگی‌های برجسته این کشور است. طبق آمار ۲۰۲۴، حدود ۲۲٪ از جمعیت کانادا را اقلیت‌های قومی تشکیل می‌دهند :

- اروپایی تبار: ۷۲.۹%

- آسیایی: ۱۷.۷%

- بومیان کانادا: ۵%

- سیاه‌پوست: ۳.۵%

- لاتین‌تبار: ۱.۸%

- سایر: ۱.۱%

زبان‌های رسمی این کشور شامل انگلیسی و فرانسوی هستند و حدود ۲۰٪ از جمعیت به زبان‌های بومی و دیگر زبان‌ها صحبت می‌کنند. این تنوع زبانی و فرهنگی به غنای اجتماعی کشور کمک کرده و فرصت‌هایی برای تبادل فرهنگی فراهم می‌آورد.

o الگوهای مهاجرت:

مهاجرت داخلی و بین‌المللی نقش مهمی در شکل‌گیری ویژگی‌های جمعیتی دارد. در سال ۲۰۲۴، حدود ۲۵٪ از جمعیت کانادا مهاجران خارجی هستند که عمدتاً از کشورهای آسیایی و اروپایی وارد کانادا می‌شوند. این مهاجران به تنوع فرهنگی و اقتصادی کانادا افزوده و تأثیرات مهمی بر جامعه و اقتصاد کشور دارند.

o وضعیت بهداشت و امید به زندگی:

امید به زندگی در کانادا حدود ۸۲ سال است که بالاتر از میانگین جهانی است. این نشان‌دهنده دسترسی مناسب به خدمات بهداشتی و درمانی است. نرخ مرگ‌ومیر نوزادان نیز در کانادا یکی از پایین‌ترین‌ها در جهان است که به کیفیت بالای خدمات بهداشتی و آموزشی این کشور اشاره دارد.

o تحلیل ویژگی‌های جمعیتی

کانادا یکی از متنوع‌ترین کشورهای جهان از نظر قومی و فرهنگی است. سیاست‌های مهاجرتی باز این کشور منجر به افزایش تنوع قومی و زبانی شده است. این تنوع، درحالی‌که غنای فرهنگی کشور را افزایش می‌دهد، چالش‌هایی را نیز در زمینه ادغام اجتماعی و حفظ هویت ملی ایجاد می‌کند. همچنین، این تنوع می‌تواند به تقویت اقتصاد و نوآوری کمک کند.

رشد جمعیت

o نرخ رشد جمعیت:

نرخ رشد جمعیت کانادا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۲٪ است که نسبت به دهه گذشته کاهش‌یافته است. عوامل مؤثر بر این نرخ شامل نرخ زادوولد پایین و مهاجرت بالا است. نرخ زادوولد به زیر ۲ فرزند به‌ازای هر زن رسیده که نگرانی‌هایی در مورد پیری جمعیت به وجود آورده است.

oسیاست‌های جمعیتی:

رشد جمعیت کانادا عمدتاً ناشی از مهاجرت است. نرخ باروری پایین‌تر از سطح جایگزینی، اما مهاجرت بالا این کمبود را جبران می‌کند. دولت کانادا سیاست‌های جمعیتی متنوعی برای تشویق به زادوولد و جذب مهاجران تنظیم کرده است. این سیاست‌ها شامل برنامه‌های مالیاتی، تسهیلات برای والدین و برنامه‌های مهاجرتی به‌منظور جذب نیروی کار ماهر و تحصیل‌کرده است؛ اما این الگو چالش‌هایی را در زمینه ادغام مهاجران و حفظ تعادل جمعیتی ایجاد می‌کند.

o پیش‌بینی‌های آینده:

پیش‌بینی‌ها حاکی از کاهش نرخ رشد جمعیت در سال‌های آینده هستند که می‌تواند چالش‌هایی در تأمین نیروی کار و بازار مسکن ایجاد کند. این موضوع همچنین می‌تواند بر خدمات اجتماعی و برنامه‌های حمایتی تأثیر بگذارد.

پراکندگی جمعیت

تراکم جمعیت در کانادا بسیار پایین است:

- میانگین تراکم: ۴ نفر در هر کیلو مترمربع ( 2024)

o توزیع جمعیت بر اساس استان‌ها و قلمروها :

1. انتاریو: 15,109,000 (38.2%)

2. کبک: 8,787,000 (22.2%)

3. بریتیش کلمبیا: 5,399,000 (13.7%)

4. آلبرتا: 4,647,000 (11.8%)

5. مانیتوبا: 1,431,000 (3.6%)

6. ساسکاچوان: 1,214,000 (3.1%)

7. نوا اسکوشیا: 1,031,000 (2.6%)

8. نیوبرانزویک: 812,000 (2.1%)

9. نیوفاندلند و لابرادور: 536,000 (1.4%)

10. جزیره پرنس ادوارد: 170,000 (0.4%)

11. قلمروهای شمال غربی: 45,600 (0.1%)

12. یوکان: 44,200 (0.1%)

13. نوناووت: 40,400 (0.1%)

o مناطق پرجمعیت

۱. منطقه کلان‌شهری تورنتو: ۶,۳۱۲,۰۰۰

۲. منطقه کلان‌شهری مونرال: ۴,۲۹۱,۰۰۰

۳. منطقه کلان‌شهری ونکوور: ۲,۶۸۲,۰۰۰

۴. منطقه کلان‌شهری کلگری: ۱,۶۱۳,۰۰۰

۵. منطقه کلان‌شهری اتاوا - گتینو: ۱,۴۸۸,۰۰۰

o مناطق کم‌جمعیت

مناطق شمالی و دورافتاده کانادا دارای تراکم جمعیت بسیار پایین هستند:

۱. نوناووت: ۰.۰۲ نفر در هر کیلومترمربع

۲. قلمروهای شمال غربی: ۰.۰۴ نفر در هر کیلومترمربع

۳. یوکان: ۰.۰۹ نفر در هر کیلومترمربع

o تحلیل پراکندگی جمعیت

پراکندگی جمعیت در کانادا بسیار نامتوازن است. اکثر جمعیت در نوار جنوبی کشور، نزدیک به مرز ایالات متحده، متمرکز شده‌اند. این الگوی توزیع چالش‌هایی را در زمینه توسعه متوازن، ارائه خدمات در مناطق دورافتاده و مدیریت منابع طبیعی ایجاد می‌کند. همچنین، این نامتوازن می‌تواند بر سیاست‌های دولتی و تخصیص منابع تأثیر بگذارد.

o الگوهای توزیع جمعیت:

پراکندگی جمعیت در کانادا نابرابر است. حدود ۸۰٪ از جمعیت در مناطق شهری زندگی می‌کنند، درحالی‌که مناطق شمالی و روستایی با کمبود جمعیت مواجه هستند. این نابرابری به دلیل وجود فرصت‌های شغلی و خدمات بهتر در شهرها است.

o چگالی جمعیت:

چگالی جمعیت در کانادا به طور متوسط حدود ۴ نفر در هر کیلومتر مربع است. این عدد در مناطق شهری مانند تورنتو به حدود ۴,۰۰۰ نفر در هر کیلومترمربع می‌رسد، درحالی‌که در مناطق شمالی و روستایی به‌شدت کاهش می‌یابد.

o عوامل مؤثر:

عوامل جغرافیایی، اقتصادی و تاریخی تأثیر زیادی بر پراکندگی جمعیت دارند. وجود منابع طبیعی و فرصت‌های شغلی در مناطق خاص باعث جذب جمعیت به آن مناطق شده است. همچنین، سیاست‌های توسعه منطقه‌ای می‌توانند به توزیع بهتر جمعیت کمک کنند.

oچالش‌ها:

توزیع نامتوازن جمعیت می‌تواند منجر به کمبود خدمات در مناطق روستایی و فشار بر زیرساخت‌های شهری شود. حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ نیز به یکی از چالش‌های اجتماعی تبدیل شده است که نیاز به توجه ویژه دارد.

شهرنشینی و روستانشینی

o نسبت جمعیت شهری به روستایی:

در سال ۲۰۲۴، نسبت جمعیت شهری به روستایی در کانادا حدود ۸۰ به ۲۰ است. این نسبت در دهه‌های اخیر به طور مداوم افزایش‌یافته است. شهرهای بزرگ مانند تورنتو، مونترال و ونکوور به مراکز اقتصادی و فرهنگی تبدیل شده‌اند.

- نرخ رشد سالانه شهرنشینی: ۱.۱%

o بزرگ‌ترین شهرها (2024)

۱. تورنتو: ۲,۸۵۲,۰۰۰

۲. مونترال: ۱,۷۷۲,۰۰۰

۳. کلگری: ۱,۳۶۹,۰۰۰

۴. اتاوا: ۱,۰۱۰,۰۰۰

۵. ادمونتون: ۹۸۰,۰۰۰

۶. میسیساگا: ۷۵۵,۰۰۰

۷. وینیپگ: ۷۵۰,۰۰۰

۸. ونکوور: ۶۷۵,۰۰۰

۹. برمپتون: ۶۲۲,۰۰۰

۱۰. همیلتون: ۵۶۹,۰۰۰

o روستانشینی

- جمعیت روستانشین: ۱۸.۳درصد ( 2024)

o بزرگ‌ترین جوامع روستایی (۲۰۲۴)

۱. وود بوفالو: ۷۱,۰۰۰

۲. شاتوگی: ۵۰,۰۰۰

۳. استراتکونا کانتی: ۹۸,۰۰۰

۴. کینگز کانتی: ۴۷,۰۰۰

۵. روکی ویو کانتی: ۴۱,۰۰۰

o تحلیل شهرنشینی و روستانشینی

کانادا یک کشور عمدتاً شهرنشین است، با تمرکز بالای جمعیت در چند منطقه کلان‌شهری. این الگو چالش‌هایی را در زمینه مدیریت شهری، تأمین مسکن مقرون‌به‌صرفه و حفظ پویایی مناطق روستایی ایجاد می‌کند. همچنین، مهاجرت از مناطق روستایی به شهرها همچنان ادامه دارد که می‌تواند به کاهش جمعیت و افت اقتصادی در مناطق روستایی منجر شود.

o چالش‌های شهرنشینی:

شهرنشینی با چالش‌های متعددی همراه است، از جمله آلودگی، ترافیک و حاشیه‌نشینی. دولت کانادا در تلاش است تا با اجرای سیاست‌های توسعه پایدار و بهبود زیرساخت‌ها به این چالش‌ها پاسخ دهد. برنامه‌های حمل‌ونقل عمومی و توسعه فضاهای سبز نیز به‌منظور بهبود کیفیت زندگی شهری در حال اجراست.

o وضعیت مناطق روستایی:

مناطق روستایی با چالش‌هایی مانند کاهش جمعیت و کمبود خدمات مواجه هستند. سیاست‌های دولت در زمینه توسعه روستایی به‌منظور بهبود شرایط زندگی در این مناطق طراحی شده است. این سیاست‌ها شامل سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، آموزش‌وپرورش و بهبود دسترسی به خدمات بهداشتی است.

نویسنده : نرگس شکوری

نیز نگاه کنید به

جغرافیای انسانی روسیه؛ جغرافیایی جمعیتی در چین؛ جغرافیای انسانی سودان؛ جغرافیای انسانی اردن؛ جغرافیای انسانی ژاپن؛ جغرافیای انسانی کوبا؛ جغرافیای انسانی لبنان؛ جغرافیای انسانی تونس؛ جغرافیای انسانی مصر؛ جغرافیای انسانی ساحل عاج؛ جغرافیای انسانی مالی؛ جغرافیای انسانی افغانستان؛ جغرافیای انسانی تایلند؛ جغرافیای انسانی آرژانتین؛ جغرافیای انسانی فرانسه؛ جغرافیای انسانی اسپانیا؛ جغرافیای انسانی اوکراین؛ جغرافیای انسانی سوریه؛ جغرافیای انسانی قطر؛ جغرافیای انسانی امارات متحده عربی؛ جغرافیای انسانی اتیوپی؛ جغرافیای انسانی سیرالئون؛ جغرافیایی انسانی سنگال؛ جغرافیای انسانی زیمبابوه؛ جغرافیای انسانی گرجستان؛ جغرافیای انسانی تاجیکستان؛ جغرافیای انسانی قزاقستان؛ جغرافیای انسانی بنگلادش

کتابشناسی