رادیو در اردن: تفاوت میان نسخهها
جز (The LinkTitles extension automatically added links to existing pages (https://github.com/bovender/LinkTitles).) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۱۴: | خط ۳۱۴: | ||
|1994 | |1994 | ||
|} | |} | ||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[رادیو و تلویزیون در زیمبابوه]]؛ [[رادیو و تلویزیون در کانادا]]؛ [[رادیو در روسیه]]؛ [[رادیو در افغانستان]]؛ [[رادیو در تونس]]؛ [[رادیو در ژاپن]]؛ [[رادیو در کوبا]]؛ [[رادیو در لبنان]]؛ [[رادیو در مصر]] ؛ [[رادیو در چین]]؛ [[رادیو در سنگال]]؛ [[رادیو در آرژانتین]]؛ [[رادیو در فرانسه]]؛ [[رادیو در مالی]]؛ [[رادیو در سودان]]؛ [[رادیو در ساحل عاج]]؛ [[رادیو در اسپانیا]]؛ [[رادیو در اتیوپی]]؛ [[رادیو در سیرالئون]]؛ [[رادیو در قطر]]؛ [[تلویزیون در روسیه]]؛ [[تلویزیون در افغانستان]]؛ [[تلویزیون در تونس]]؛ [[تلویزیون در ژاپن]]؛ [[تلویزیون در کوبا]]؛ [[تلویزیون در لبنان]]؛ [[تلویزیون در مصر]]؛ [[تلویزیون در چین]]؛ [[تلویزیون در سنگال]]؛ [[تلویزیون در آرژانتین]]؛ [[تلویزیون در فرانسه]]؛ [[تلویزیون در مالی]]؛ [[تلویزیون در سودان]]؛ [[تلویزیون در ساحل عاج]]؛ [[تلویزیون در اوکراین]]؛ [[تلویزیون در اسپانیا]]؛ [[تلویزیون در اردن]]؛ [[تلویزیون در اتیوپی]]؛ [[تلویزیون در سیرالئون]]؛ [[تلویزیون در قطر]] | |||
== کتابشناسی == | |||
[[رده:رادیو و تلویزیون]] |
نسخهٔ ۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۸
راديو
علي رغم گسترش تكنولوژيكي در بخش راديويي جهان عرب كه بوسيله توليدات ديجيتال و تكنيك هاي انتقال دهنده و استفاده از وب و سيستم هاي ماهواره اي و شبكههاي ارتباط تلفني براي پخش مورد توجه قرار گرفت، نقش راديو در زندگي عمومي افراد كاملا معلوم نيست؛ در اين مورد اطلاعات تحقيقاتي بسيار كم و ناكافي است. اگر دهه هاي 1960 و 1970 سال هاي طلايي پخش راديويي عرب بود، با گسترش عملكرد راديو و مهار این رسانه جهت خدمت در جهت اهداف توسعه ملي، عصر جهاني سازي زماني است براي الحاق تكنولوژيكي و نيز دموكراتيك سازي منطقه عرب نشين.
حال بايد اين پرسش مطرح شود كه وسعت و ميزان گسترش كدام بخش از پخش راديويي نقش ماندگاري در پيشبرد تشكل هاي دولتي، آزادي بيان و حقوق بشر دارد. اين موضوع حقيقت دارد كه راديو تحت نظارت و كنترل دولت است، بدين ترتيب داراي كمترين امكان اظهار نظر نسبت به ديدگاه هاي دولتي حاكم است. اما طبق تجاربي كه در دهه پيش بدست آمده است، پخش راديويي با ظرفيت بي نظير جهت ارتباط با شنوندگان خود در مناطق دور افتاده و پراكنده، نيرويي براي محاسبه قلمرو عمومي عرب است. مسيرهاي هوايي سرشار از بحث هاي انتقادي و جسورانه نشريات عمومي در ايستگاه هاي راديويي لبنان، اردن، عراق و فلسطين مي باشند.
10-2-1-1 تاریخ رادیو در اردن
در صحبت از نقش راديو در گستره عمومي به نظر مي رسد كه راديو هرگز به وسيله موثري در ارتباطات سياسي تبديل نخواهد شد، مگر اين كه در جوامع عرب حقيقتا فضاي دموكراتيك ايجاد شود. (2)
آغاز كار اولين راديو در اردن به پايان يک ايستگاه قيموميت بريتانيا در فلسطين به تاريخ اواخر ماه آوريل 1948 ميلادي باز مي گردد. (3) در آن زمان يک ايستگاه راديويي فلسطيني وجود داشت که برنامه هاي آن از قدس پخش مي شد که در پي وضعيت نابسامان فلسطين، به رام الله نقل مکان يافت (4) با بروز تنش و اشغال فلسطين، مسئولان راديو فلسطين كه از قدس برنامه هاي خود را به گوش شنوندگان مي رساندند، تصميم گرفتند دستگاه ها و وسايل اين ايستگاه راديويي را به كمك ارتش اردن به شهر رام الله انتقال دهند که بخاطر نزديکي به قدس و امنيتي که در آن حاکم بود، انتخاب شد. اين جابجايي در تاريخ 15 ايار 1948 صورت گرفت.(5) کشور اردن تا سال 1956 تنها همين ايستگاه راديويي رام الله را داشت. (6) از آن زمان به بعد و پس از برقراري امنيت راديو قدس به دست ارتش اردن، اين راديو وابسته به حكومت اردن شد و به نوعي زير نظر حكومت به كار خود ادامه داد.
راديو قدس پخش برنامه هاي خود را تا اوايل ماه سپتامبر سال 1948 در رام الله ادامه داد و پس از آن به نام راديو اردن هاشمي تغيير نام داد و بعد از جدايي دو كرانه شرقي و غربي در سال 1950 رسما به نام راديو اردن هاشمي شناخته شد و روزانه 13 ساعت برنامه پخش مي كرد. (7)
ايستگاه راديويي امان در اول تشرين اول (اکتبر) 1956 دومين ايستگاه راديويي کشور اردن در منطقه جبل الحسين امان توسط ملک حسين افتتاح شد. اين ايستگاه در ابتدا فقط سه ساعت برنامه داشت. (8) سپس ساعت هاي پخش برنامه به 11 ساعت افزايش يافت. (9) برنامه هاي راديو امان شامل اخبار، موسيقي، برنامه هاي خدمات عمومي و برنامه هاي روزانه و هفتگي بود. (10)
پس از آن ملک حسين در اول آذار 1959 ايستگاه راديويي ام حيران را در منطقه ام حيران افتتاح نمود؛ برنامه هاي آن از ساعت پنج و نيم صبح با تلاوت قرآن آغاز و در ساعت يک و نيم صبح روز بعد خاتمه مي يافت. (11) اين ايستگاه راديويي در نوع خود يكي از پيشرفته ترين ايستگاه هاي منطقه به شمار مي رفت كه شامل 6 استوديو در زمينه هاي مختلف مي شد. (12) در تاريخ 23 آب 1959 ملک حسين استوديوهاي جديد اين ايستگاه را افتتاح کرد. از این ايستگاه راديويي برنامه هاي متنوعي از امان و قدس به زبان هاي عربي، انگليسي و اسپانيايي پخش مي شد. (13)
در جنگ سال 1967 بخش غربي اردن به دست اسرائيلي ها افتاد، از اين رو تجهيزات آن به بخش شرقي اردن انتقال پيدا کرد. (14)
در سال 1968 وزارت آموزش و پرورش اردن 6 آموزگار را براي شرکت در دوره فشرده سه ماهه آموزشي به انگليس فرستاد. اين معلمان پس از بازگشت توانستند برنامههاي تربيتي متنوعي در زمينه هاي ورزش و فيزيک و زبان انگليسي ارائه دهند.
در همين سال وزارت آموزش و پرورش به فکر تاسيس راديوي تربيتي و آموزشي افتاد و در سال 1971 اين ايستگاه راديويي پخش خود را آغاز نمود. (17) اهداف اين راديو شامل کمک به دانش آموزان و افزايش سرعت يادگيري آنها، کمک به معلمان در بهبود شيوه هاي تدريس، آشنا کردن دانش آموزان با بزرگان فکر و شعر و ادبيات و سياست و دين و اجتماع و کمک به دانش آموزان و معلمان در جهت پيشرفت هاي سريع علمي و فکري است. (18)
راديوي مدرسه آموزشي در زمينه خدمات درسي و مدرسه فعاليت ميکند و اطلاعات علمي را به صورت هاي مختلفي ارائه مي دهد. (15) برنامه هاي آن شامل موضوعاتي چون ادبيات، تاريخ، جغرافيا، علوم، دين و سخناني از بزرگان فکر و فرهنگ مي باشد.(16)
راديوهاي اردن در ادامه كار خود با گام نهادن به دنياي جديد به توليد و پخش برنامه هايي به زبان انگليسي و اسپانيايي پرداختند. (19) راديوي اردن حدود 905 ساعت پخش روزانه، 6335 ساعت پخش هفتگي و 330.225 ساعت پخش ساليانه دارد. از اين ميزان، 7300 ساعت آن را برنامه هاي انگليسي و 4745 ساعت آن را برنامه هاي فرانسوي تشکيل مي دهند. (20)
10-2-1-2 انواع برنامه ها ي راديو:
- برنامه هاي خدماتي:
برنامه هايي که به مشکلات و آلام هم وطنان مي پردازد. که در طي آنها براي رسيدگي به مشکلات با برخي از مسوولان و هم وطنان نيز تماس تلفني برقرار مي شود. در اين برنامه ها اغلب اوقات تماس تلفني وجود دارد زيرا اين گونه تماس ها سريع تر برقرار مي شوند و فرصت را براي مشارکت مستقيم شنونده فراهم مي کنند. عناوين برخي از اين برنامه ها عبارتند از: البث المباشر، اللقاء المفتوح، مع الطلبــۀ، مساء الخير، صباح الخير، ابناونا في الخارج، جسور المحبــة (21)
- برنامه هاي اجتماعي:
برنامه هايي که به پيشرفت و توسعه در زمينه هاي اجتماعي مي پردازند که مهم ترين آنها در زمينه خانواده است. در اين برنامه ها تلاش مي شود تا کودکان با ارزش هاي ديني آشنا شوند و شناخت خوبي از کشور خود و ميراث عربي و اسلامي پيدا کنند. (22) هم چنين تلاش مي شود تا کودکان در اين برنامه ها مشارکت کرده و از طريق تماس تلفني، فرصت نظر دادن و بيان عقيده براي شان فراهم شود. (23) برخي از اين برنامه ها عبارتند از: عالم الاسرة، طبيب الاذاعــة، حقوق الانسان، اطفال وراء الميکروفون، اقتصاد منزلي، شوون بلديــة.
برنامه هايي نيز براي جوانان تدارک ديده شده است؛ مانند برنامه هاي ورزشي، و برنامه هايي که جوانان از طريق آن مي توانند عقايد خود را در زمينه هاي مختلف ابراز کنند؛ مانند برنامه هاي : بناة الغد، اقلام واعدة. (24)
- برنامه هاي توسعه و روستا:
توسعه روستا هدف اصلي اين برنامه ها است. در اين برنامه ها به مشکلات و مسائل مردم روستا پرداخته و تلاش مي شود تا راه حلي براي آن پيدا شود. (25) برخي برنامه هاي آن در سال 1996عبارتند از: ادب الباديــة، مع المزارع، الارض الطيبــة (26)
- برنامه هاي ديني:
در اين برنامه ها به فرهنگ اسلامي، آشنايي هم وطنان با احکام شرعي و بيان احکام دين در موارد مختلف پرداخته مي شود. برخي برنامه هاي آن در سال 1996 عبارت بودند از: القرآن الکريم، اخوة في الله، نسمات ايمانيــة. (27)
- برنامه هاي فرهنگي:
هدف اين گونه برنامه ها پيشرفت فکري شنونده و آشنايي با دستاوردهاي ملل مختلف در زمينه فرهنگ بشري است.
اين برنامه ها شامل موضوعاتي از قبيل ميراث اسلامي، بيان نقش تمدن عربي و اسلامي، توجه به فرهنگ معاصر عربي و بيان دستاوردها و آثار نويسندگان و اديبان و متفکران اردني و عربي است (28) برخي از اين برنامه ها در سال 1996 عبارت بودند از: الشريط الثقافي، المجلــة الثقافيــة، مع الادباء العرب، بين المهنــة و الادب، روايات عربيــة (29)
- برنامه هاي سرگرمي و متنوع :
اين برنامه ها شامل بخشهاي مختلف و متنوعي هستند. مانند اخبار علمي و ادبي، موسيقي و ترانه، بخش هاي هنري و بخش هاي غير تخصصي.
بخش موسيقي در راديوي عربي در سال 1959 در ام حيران تاسيس شد.(30) اين بخش در ابتدا تنها موسيقي ها و ترانه هاي محلي را پخش مي کرد. هدف آن جمع کردن ترانه ها و ادبيات محلي اردني و تثبيت ترانه هاي ملي جديد بود. بدين ترتيب توانست تعداد زيادي از ترانه هاي روستايي و بياباني اردن را زنده نگه دارد و از خطر فراموشي برهاند.
برخي از برنامه هاي آن در سال 1996 عبارت بودند از: سهرة مع مطرب، ضيف في مکتبنا الموسيقيــة، مجلــة الاثير، استوديو الموسيقي، و الحان زمان (31)
برنامه هاي راديوي اردن با نسبتي معادل جدول زير تنظيم شده است:
برنامه ها | درصد |
برنامه هاي خدماتي | 29/43 درصد |
اخبار و برنامه هاي سياسي | 08/14 درصد |
برنامه هاي ديني | 44/11 درصد |
موسيقي | 32/10 درصد |
برنامه هاي فرهنگي | 17/10 درصد |
خانواده و کودکان | 80/3 درصد |
ورزش و جوانان | 79/3 درصد |
کشاورزي | 9/1 درصد |
برنامه هاي خاص | 07/1 درصد |
راديوي اردن توجه زيادي به زبان انگليسي (حدود 20ساعت برنامه در روز) به عنوان زبان جهاني نشان مي دهد.(33)
پخش راديويي به زبان عربي در اردن از دهه پنجاه آغاز شد که تا سال 1973 حدود يک ساعت صبح و دو ساعت پخش بعداز ظهر به زبان انگليسي داشت. به تدريج ساعت هاي پخش زبان انگليسي افزايش يافت؛ در سال 1978به 4 ساعت و در سال 1981 به 7 ساعت پخش روزانه افزايش يافت.
برنامه هاي زبان انگليسي مناطقي از اردن، فلسطين، دمشق، قبرس، سواحل جنوبي يونان، خليج عقبه و شمال غرب عربستان، سواحل درياي سرخ تا سودان، شمال و غرب اروپا، کانادا، ايالات متحده امريکا را به مدت 6ساعت در روز پوشش مي داد.
هدف از برنامه هاي خبري و سرگرمي و فرهنگي به زبان انگليسي:
- آشنايي شنونده غربي با اسلام و سيره پيامبر(ص) ، دين، تمدن عربي اسلامي و جامعه اردن.
- آشنايي با مناطق گردشگري اردن
- آشنايي با اقتصاد اردن براي تشويق سرمايه گذاران به سرمايه گذاري در اردن
- شناساندن دموکراسي اردن و آزادي هاي مردم آن
- بيان اظهارات سياسي اردن در مورد مسائل عربي و بين المللي به عنوان کشوري فعال و تاثير گذار(34)
اخبار به زبان هاي خارجي:
در زمان افتتاح راديو در سال 1959، اخبار به زبان هاي انگليسي، عربي، اسپانيايي و عبري پخش مي شد اما پس از شروع به کار تلويزيون در سال 1968 ، پخش اخبار به زبان اسپانيايي لغو شد. اخبار به زبان انگليسي در ساعات 7صبح، 2 بعدازظهر، 7شب و 10شب پخش مي شد.
منابع خبري:
- خبرگزاري هاي جهاني
- خبرنگاران و نمايندگان آن در شهرهاي اردن و پايتخت هاي کشورهاي عربي(35)
- بخش رصد راديو که منبع خبري مهمي به شمار مي آيد.
- تماس تلفني با محل حادثه در جهان (36)
10-2-1-3 ادارات تحت پوشش رادیو اردن و مدیران
ادارات زير پوشش راديو اردن به شرحي است که پس از اين مي آيد:
1- اداره برنامه هاي عربي شامل بخش هاي زير:
- برنامه هاي داخلي
- برنامه هاي توسعه
- برنامه هاي ديني
- برنامه هاي فرهنگي(37)
- برنامه هاي کشاورزي
- برنامه خانواده و کودک
- برنامه هاي .ورزش و جوانان
- کتابخانه شامل کتابخانه موسيقي (داراي 86.900 نوار) و کتابخانه علمي که از قديميترين کتابخانه ها محسوب مي شود و در سال 1959 تاسيس شد و داراي حدود22.000 عنوان کتاب به زبان هاي انگليسي و عربي است.
- موسيقي
- آرشيو و تحقيقات شامل اطلاعات روزنامه ها و مجلات روزانه و هفتگي و ساليانه (38)
2- اداره اخبار
3- اداره برنامه هاي خارجي
4- واحدهاي اداري و مالي شامل بخش هاي زير:
- چاپ
- امور مالي
- امور کارمندان
- حفاظت عمومي
- اداره مهندسي
در سال 1996 تعداد کارمندان راديو حدود 500 کارمند بود که به صورت زير در بخشهاي مختلف کار مي کنند:
کارمندان بخش هاي مختلف | مردان | زنان |
بخش مهندسي | 200 | - |
برنامه و توليد | 41 | 51 |
اخبار | 65 | 5 |
اداره | 66 | 11 |
کارمندان خارجي | 53 | 8 |
کارمندان ديگر | 50 | - |
مجموع | 475 | 75 |
(39)
اداره تبليغات موسسه راديو وتلويزيون اردن در سال 1971 به صورت رسمي افتتاح شد که اهداف آن شامل موارد ذیل بود:
- افزايش درآمد آگهي هاي بازرگاني از بازارهاي داخلي و بين المللي
- کمک به بالا بردن سطح کيفي تبليغات
- معرفي وسايل و افکار جديد
- کمک به ورود فناوري جديد در بخش تبليغات(40)
هزينه تبليغات در راديو
مدت | دينار اردن |
15 | 40 |
30 | 50 |
60 | 60 |
هزينه تبليغات در راديو هاي استاني
مدت | دينار اردن |
30 | 15 |
60 | 25 |
(41)
اسامی مدیران رادیو در اردن بین سالهای 1955 تا 1994 (42)
نام مدیر | سال - شهر |
عبد المنعم الرفاعي | 1958 |
وصفی التل | 1959 - قدس |
احسان هاشم
راجي صيهون عجاج نويهض |
1959 - اما |
صلاح ابوزيد | 1961 |
الشريف عبدالحميد شرف | 1963 |
سري عويضه | 1964 |
نزار الرافعی | 1966 |
ابراهيم السمان
سليم عودة طاهر الشهابي عبدالحميد ياسين |
|
ضياء الدين الرفاعي | 1968 |
مروان دودين | 1971 |
موسي زيد الکيلاني | 1973 |
محمد الخطیب | 1975 |
نصوح المجالي | 1976 |
سليمان المشيني | 1985 |
عصام عریضه | 1986 |
رافع شاهین | 1988 |
ابراهیم شاهزاده | 1989 |
فايز القضاة | 1991 |
هاشم خریصات | 1994 |
نیز نگاه کنید به
رادیو و تلویزیون در زیمبابوه؛ رادیو و تلویزیون در کانادا؛ رادیو در روسیه؛ رادیو در افغانستان؛ رادیو در تونس؛ رادیو در ژاپن؛ رادیو در کوبا؛ رادیو در لبنان؛ رادیو در مصر ؛ رادیو در چین؛ رادیو در سنگال؛ رادیو در آرژانتین؛ رادیو در فرانسه؛ رادیو در مالی؛ رادیو در سودان؛ رادیو در ساحل عاج؛ رادیو در اسپانیا؛ رادیو در اتیوپی؛ رادیو در سیرالئون؛ رادیو در قطر؛ تلویزیون در روسیه؛ تلویزیون در افغانستان؛ تلویزیون در تونس؛ تلویزیون در ژاپن؛ تلویزیون در کوبا؛ تلویزیون در لبنان؛ تلویزیون در مصر؛ تلویزیون در چین؛ تلویزیون در سنگال؛ تلویزیون در آرژانتین؛ تلویزیون در فرانسه؛ تلویزیون در مالی؛ تلویزیون در سودان؛ تلویزیون در ساحل عاج؛ تلویزیون در اوکراین؛ تلویزیون در اسپانیا؛ تلویزیون در اردن؛ تلویزیون در اتیوپی؛ تلویزیون در سیرالئون؛ تلویزیون در قطر