تلویزیون در اردن

اردن دارای دو شبکه تلویزیونی عربی و انگلیسی (یا فرانسوی) است که سابقه‌ای 30 ساله دارد. در سال 1964 مسئولان بزرگ دولتی اردن متوجه نیاز کشور به تلویزیون شدند و مدیر رادیویی اردن گروهی را برای تحقیق و جستجو به آمریکا فرستاد و از آن‌ها خواست تا گام‌های اولیه‌ی این پروژه را به اردن آموزش دهند. از این‌رو به منظور انتقال فناوری و تجهیزات تلویزیونی از تعدادی از موسسات سرمایه‌گذاری آمریکایی درخواست کردند که در برنامه‌ریزی‌های اولیه برای آغاز به کار تلویزیون اردن به آن‌ها کمک کنند.

به‌این ترتیب در روز 11 سپتامبر 1964 میلادی یکی از موسسات رادیویی در طرحی 6 ساله به ایجاد و گسترش تلویزیون اردن پرداخت. تلویزیون اردن به طور کامل تحت نظارت حکومت است با این هدف که کلیه مناطق اردن را تحت پوشش برنامه‌های خود قرار‌دهد. متعاقب آن در 11 ایلول 1964 یکی از شرکت‌های تخصصی برنامه شش ساله‌ای را برای ایجاد و توسعه تلویزیون در اردن ارائه داد، بدین ترتیب ایستگاه کوچکی در امان تاسیس شد که یک مرکز آموزشی برای کارمندان تلویزیون به شمار می‌رفت. پس از آن دو ایستگاه بزرگ در امان و قدس راه اندازی شد و برای گسترش محدوده پخش تلویزیون برخی تجهیزات به اربد و نابلس منتقل شد. در سال 1966 یکی از معتبرترین کارمندان وزارت فرهنگ به عنوان مدیر پروژه تلویزیون انتخاب شد. در همین سال موسسه‌ی تلویزیون مملکت اردن‌ هاشمی مسئول ایجاد تلویزیون و اداره و حفظ و انجام کلیه‌ی امور مربوطه در اردن گردید.

در سال 1967 تلاش‌های زیادی برای اتمام این پروژه و پخش مستقیم انجام گرفت. و در 17 شباط 1968 اردن شاهد اولین تجربه‌ی پخش مستقیم تلویزیونی بود. اولین تجربه‌ی تلویزیونی در روز اول به مدت 70 دقیقه بود که تا پایان نیسان نیز با همان زمان پخش ادامه یافت. این برنامه‌ها شامل برخی مستندهای کوچک و موسیقی و ترانه‌ها بود. در نهایت در روز 27 نیسان ( آوریل ) سال 1968 ایستگاه تلویزیون اردن به وسیله‌ی ملک حسین و در حضور شخصیت‌های مملکتی افتتاح رسمی‌ شد. پس از آن تلویزیون اردن حدود پنج ساعت در روز (از ساعت 6 تا 11 شب ) برنامه داشت. موضوعات اصلی این برنامه‌ها عبارت بود از:

• اخبار ( 40 دقیقه در روز به زبان عربی و انگلیسی )؛
• برنامه کودک (20 دقیقه در روز )؛
• برنامه‌های اموزشی (1 ساعت در روز )؛
• برنامه‌های فرهنگی ( نیم ساعت در روز )؛
• برنامه‌های عمومی ( نیم ساعت در روز )؛
• و سایر برنامه‌ها ( 2 ساعت در روز ).

برنامه‌های تلویزیونی اردن

تلویزیون نوپای اردن برنامه‌های تلویزیونی خود را از کشورهای مختلفی تهیه می‌کرد؛ از کشورهای مصر و لبنان برنامه‌های سرگرمی مانند (موسیقی، ترانه، نمایش‌های طنز و‌...) از کشورهای آمریکا، آلمان و فرانسه برنامه‌های سرگرمی و فرهنگی دیگری مانند سریال‌های عاشقانه و پلیسی و فیلم‌های مستند، برنامه‌های اپرا و رقص باله و موسیقی کلاسیک.

کشور اردن از اولین کشورهای منطقه است که سیستم تلتکست را وارد تلویزیون خود کرد. این کشور از سال 1983 با همکاری شرکت فرانسوی سوفراتیف توانست تلتکست را راه اندازی کند. این سیستم وسیله‌ای برای رساندن اطلاعات گوناگون به مردم اردن بر روی صفحه‌ی تلویزیون است. که در کنار فواید فرهنگی درآمد سرشاری برای موسسه‌ی رادیو و تلویزیون اردن به همراه داشت؛ این درآمدها از طریق پخش اگهی‌های بازرگانی و تبلیغاتی و نشان دادن قیمت سهام و ... حاصل می‌شد.

تلویزیون اردن دارای دو شبکه می‌باشد؛ شبکه‌ی اول برنامه‌های عمومی و شبکه دوم برنامه‌های خارجی پخش می کند. شبکه‌ی دوم حدود 80 ساعت در هفته برنامه دارد که 18 ساعت آن به زبان فرانسه و بقیه به زبان انگلیسی است. بیشتر این برنامه‌ها از کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، استرالیا و کانادا وارد می‌شوند این شبکه حدود 5 ساعت و نیم در هفته اخبار پخش می کند. برنامه‌های این شبکه شامل برنامه کودک، برنامه‌های عاشقانه و ورزشی، موسیقی، طنز، مستند، فیلم و مسابقات می‌باشد. شبکه اول 146 ساعت در هفته برنامه دارد که 15 ساعت آن را اخبار تشکیل می‌دهد. اکثر برنامه‌های این شبکه تولید داخل است.

پخش اخبار در تلویزیون اردن؛ که خبرهای اردن و کشورهای عربی و سایر مناطق جهان را پوشش می‌دهد، از اهمیت بالایی برخوردار است. اخبار به زبان‌های انگلیسی، فرانسه و عربی پخش می‌شوند. تلویزیون اردن در انجمن‌ها و اتحادیه‌های مختلفی عضویت دارد؛ از جمله:

• اتحادیه رادیو‌های کشورهای عربی؛
• اتحادیه رادیو‌های کشورهای اروپایی؛
• اتحادیه رادیو‌های کشورهای آسیایی؛
• و اتحادیه رادیو‌های کشورهای اسلامی.

در اکثر مناطق این کشور علاوه بر این دو شبکه، می‌توان شبکه‌های تلویزیونی اسرائیل و سوریه و گاهی مصر را با استفاده از آنتن‌های معمولی مشاهده کرد. ضمنا کلیه شهرنشینان متمول از آنتن‌های ماهواره استفاده می‌کنند و کلیه شبکه‌های جهانی از جمله تلویزیون جمهوری اسلامی را به‌راحتی دریافت می‌کنند.

در طبقه‌بندی محتوایی شبکه‌های تلویزیونی موجود در اردن می‌توان گفت: شبکه اول تلویزیون این کشور که برنامه‌های آن عموما تولید کشور اردن یا استفاده از فیلم‌ها و سریال‌های مصری است، از سلامت و کنترل نسبی حکومت برخوردار است، اما به ترتیب کانال دوم اردن و شبکه‌های تلویزیونی اسرائیل دارای سلامت فرهنگی کمتری است و اکثر برنامه‌های آن غیر اخلاقی و خلاف فرهنگ عمومی می‌باشد. این برنامه‌ها اغلب فیلم‌های آمریکایی و اروپایی با زیرنویس عربی یا عبری است. قابل ذکر است که در سال‌های اخیر پخش برنامه‌های مذهبی چون اذان، خطبه‌های نماز جمعه، مباحث اخلاقی و تاریخ اسلام در شبکه اول تلویزیون اردن تقویت شد که در امتزاج فرهنگ اسلامی و فرهنگ غربی موثر بوده است.

از سوی دیگر به علت کمبود پارک‌ها، موزه‌ها و مراکز تفریحی در اردن، عمده اوقات فراغت مردم توسط تلویزیون، پر می‎‌شود، علی الخصوص که هر شبکه تلویزیونی به طور متوسط در روز اقدام به پخش دو فیلم سینمایی یا سریال می‌نماید. بر اساس آمار گزارش جهانی یونسکو در سال 1998 گرایش‌های فرهنگی رادیو و تلویزیون به شرحی است که می‌آید.

جدول شماره 6. گرایش های فرهنگی رادیو و تلویزیون در اردن

گيرنده هاي راديويي براي هر 10 هزار نفر		تغيير سالانه	گيرنده هاي تلويزيوني براي هر 10 هزار نفر		ميزان تغيير سالانه	نسبت گيرنده هاي راديو به تلويزيون
1980	1995	1995-1980	1980	1995	1995-1990	1980	1995
188	251	2/6	59	80	2/7	3/2	3/1

بنابر گزارش مشابه در سال 2002 درصد خانه‌های دارای رادیو به 80 و در سال 2005 در صد خانه‌های مجهز به تلویزیون و تلویزیون کابلی یا ماهواره به ترتیب 96 و 37/5 درصد امده است. بنا‌بر‌این می‌توان انتظار داشت که فرهنگ عمومی به شدت تحت تاثیر تلویزیون باشد و بدین لحاظ این رسانه‌ها نسبت به جراید تحت کنترل حکومتی شدیدتری قرار دارند.

در شهر امان حدود 700 تا 1000 دستگاه گیرنده برنامه‌های تلویزیونی وجود دارد که دارای انواع مختلف می‌باشند؛ از جمله الیاشحی که شبیه به آنتن‌های معمولی است و کار آن انتقال و پخش تعدادی از ایستگاه‌های تلویزیونی مانند کانال‌های 1 و 2 قاهره در مصر و کانال‌های 1 و 2 خاورمیانه در لبنان است، بهای آن از 500 تا 1000 دینار است. نوع دیگر این دستگاه‌ها معروف به دیش دارای انواع مختلف است و بهای آن از 700 تا 3000 دینار می‌باشد و تمامی‌ کانال‌های تلویزیونی موجود را تحت پوشش قرار می‌دهد. البته ایستگاه‌های دیگر نیز وجود دارند که انواع فیلم‌ها، تئاترها و برنامه‌های ادبی برای بینندگان پخش می‌کنند.

نیز نگاه کنید به

رادیو و تلویزیون در زیمبابوه؛ رادیو و تلویزیون در کانادا؛ رادیو در روسیه؛ رادیو در افغانستان؛ رادیو در تونس؛ رادیو در ژاپن؛ رادیو در کوبا؛ رادیو در لبنان؛ رادیو در مصر؛ رادیو در چین؛ رادیو در سنگال؛ رادیو در آرژانتین؛ رادیو در فرانسه؛ رادیو در مالی؛ رادیو در سودان؛ رادیو در ساحل عاج؛ رادیو در اسپانیا؛ رادیو در اردن؛ رادیو در اتیوپی؛ رادیو در سیرالئون؛ رادیو در قطر؛ تلویزیون در روسیه؛ تلویزیون در افغانستان؛ تلویزیون در تونس؛ تلویزیون در ژاپن؛ تلویزیون در کوبا؛ تلویزیون در لبنان؛ تلویزیون در مصر؛ تلویزیون در چین؛ تلویزیون در سنگال؛ تلویزیون در آرژانتین؛ تلویزیون در فرانسه؛ تلویزیون در مالی؛ تلویزیون در سودان؛ تلویزیون در ساحل عاج؛ تلویزیون در اوکراین؛ تلویزیون در اسپانیا؛ تلویزیون در اتیوپی؛ تلویزیون در سیرالئون؛ تلویزیون در قطر