فرهنگ عمومی لبنان: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''آداب و رسوم''' لبنان به دليل سكونت طوائف مختلف مذهبي از آداب و سنتهاي متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسياري از رسوم و سنت‌هاي طوائف لبناني با هم‌كيشان آنان در ديگر كشورها مشابه است و در طول قرون نيز برخي تفاوت‌ها پديد آمده است. در ميان مسلما...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''آداب و رسوم'''


لبنان به دليل سكونت طوائف مختلف مذهبي از آداب و سنتهاي متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسياري از رسوم و سنت‌هاي طوائف لبناني با هم‌كيشان آنان در ديگر كشورها مشابه است و در طول قرون نيز برخي تفاوت‌ها پديد آمده است. در ميان مسلمانان  نیزآداب و سنتهاي مشتركي وجود دارد و در عين حال اهل سنت و شيعيان برخي آداب و سنتهاي ويژه خود را دارند. درزيها و علويها نيز هر چند در زمره طوائف مسلمان به شمار مي‌روند برخي سنتهاي كاملاً متفاوت با ديگر مذاهب اسلامي دارند. اين تفاوت‌ها در ميان مذاهب مسيحي شرقي و غربي نيز به چشم مي‌خورد.  
[[پرونده:آداب و رسوم لبنان.jpg|بندانگشتی|آداب و رسوم [[لبنان]] - برگرفته از سایت mehrnews - قابل بازیابی از: https://en.mehrnews.com/news/186023/Muslims-non-Muslims-enjoying-Ramadan-festivities-in-Lebanon]]
[[لبنان]] به دلیل سکونت طوائف مختلف مذهبی از آداب و سنت‌های متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسیاری از رسوم و سنت‌های طوائف لبنانی با هم‌کیشان آنان در دیگر کشورها مشابه است و در طول قرون نیز برخی تفاوت‌ها پدید آمده است. در میان مسلمانان نیز آداب و سنت‌های مشترکی وجود دارد و در عین حال اهل سنت و شیعیان برخی آداب و سنت‌های ویژه خود را دارند. [[مذهب درزی در لبنان|درزی‌ها]] و [[تشیع در لبنان|علوی‌ها]] نیز هر چند در زمره طوائف [[اسلام و مسلمانان لبنان|مسلمان]] به‌شمار می‌روند برخی سنت‌های کاملاً متفاوت با دیگر مذاهب اسلامی دارند. این تفاوت‌ها در میان [[طوائف مسيحی لبنان|مذاهب مسیحی]] شرقی و غربی نیز به چشم می‌خورد.  


==== [[سنت های ماه مبارک رمضان در لبنان]] ====
ماه مبارک رمضان در [[لبنان]] مناسبتی شبه ملی تلقی می‌شود و برای مسلمانان آداب و سنت‌های ویژه‌ای را به همراه دارد و گاه مسیحیان هم در برخی برنامه‌های سنتی این ماه با مسلمانان مشارکت می‌کنند. سنت کوبیدن بر طبل توسط مردی که به او مسحراتی گفته می‌شود به همراه شعرخوانی و با لباس سنتی در سحرهای رمضان، هرچند نه به قوت و گستردگی گذشته، همچنان در کوچه‌‌ها و خیابان‌های برخی مناطق [[اسلام و مسلمانان لبنان|مسلمان‌‌نشین]] انجام می‌شود. برپایی خیمه‌های رمضانی در محله‌‌ها است. جمع‌ آوری کمک‌های مردمی برای نیازمندان نیز در این ماه انجام می‌شود. شلیک توپ به هنگام افطار و سحر هم سنتی برای جای مانده از دوره حاکمیت عثمانی‌ هاست. افطاری دادن از جمله سنت‌های دیرینه [[اسلام و مسلمانان لبنان|مسلمانان]] این کشور است که گاه پیروان دیگر ادیان نیز در این مراسم شرکت می‌کنند. موسسات خیریه هم در این ماه با برپایی مراسم افطاری، به جمع آوری کمک‌های [[مالی]] مبادرت می‌ورزند.


'''سنتهاي ماه مبارك رمضان'''*''':'''ماه مبارك رمضان در لبنان مناسبتي شبه ملي تلقي مي‌شود و براي مسلمانان آداب و سنتهاي ويژه‌اي را به همراه دارد و گاه مسيحيان هم در برخي برنامه‌هاي سنتي اين ماه با مسلمانان مشاركت مي‌كنند. سنت كوبيدن بر طبل توسط مردي كه به او مسحراتي گفته مي‌شود به همراه شعرخواني و با لباس سنتي در سحرهاي رمضان، هرچند نه به قوت وگستردگی گذشته، همچنان در كوچه‌ها و خيابانهاي برخی مناطق مسلمان‌نشين انجام مي‌شود. برپايي خيمه‌هاي رمضاني در محله‌ها است.. جمع‌آوري كمكهاي مردمي براي نيازمندان نیز در اين ماه انجام مي‌شود.. شليك توپ به هنگام افطار و سحر هم سنتي براي جاي مانده از دوره حاكميت عثماني‌هاست. افطاري دادن از جمله سنتهاي ديرينه مسلمانان اين كشوراست كه گاه پيروان ديگر اديان نيز در اين مراسم شركت مي‌كنند. موسسات خیریه هم دراین ماه با برپائی مراسم افطاری،به جمع آوری کمکهای مالی مبادرت می ورزند.
==== [[غذای سنتی لبنان]]<ref>برگرفته از  https://www.beirut.icro.ir </ref>[i] ====
[[پرونده:غذاهای سنتی لبنان.jpg|بندانگشتی|غذاهای سنتی لبنان - برگرفته از سایت arabnews - قابل بازیابی از: https://www.arabnews.com/node/1374496/food-health]]
[[لبنان]] به لحاظ تنوع غذایی از کشورهای مشهور خاورمیانه است. هر چند سفره لبنانی آمیزه‌ای از غذاهای غربی و شرقی است، غذاهای عربی و ترکی همراه با انواع شرینی‌جات و سهم عمده‌ای در آن دارند. مواد غذایی غنی، روغن زیتون، انواع سبزیجات و آب لیمو در ترکیب سفره غذای لبنانی‌ها نقش اساسی دارد.  


'''غذاهاي سنتي'''*''':''' لبنان به لحاظ تنوع غذايي از كشورهاي مشهور خاورميانه است. هر چند سفره لبناني آميزه‌اي از غذاهاي غربي و شرقي است، غذاهاي عربي و تركي همراه با انوع شريني‌جات و سهم عمده‌اي در آن دارند. مواد غذايي غني، روغن زيتون، انواع سبزيجات و آب ليمو در تركيب سفرة غذاي لبناني‌ها نقش اساسي دارد.  
معروف ترین پیش‌ غذاهای لبنانی عبارتند از: باباغنوج از ترکیب بادمجان کبابی، ارده، روغن زیتون و سیر تهیه می‌شود. حُمّص از ترکیب نخود پخته چرخ کرده، ارده و سیر و روغن زیتون فراهم می‌آید. تبَّوله نوعی سالاد عربی است که از بلغور پخته، گوجه‌فرنگی، نعناء و جعفری و آب لیمو ترش ترکیب می‌شود. فَتّوش نیز نوعی دیگر از سالاد است که شامل خیار، گوجه‌فرنگی ،کاهو، نعنا و تکه‌ های سرخ شده نان لبنانی و آب لیمو ترش است. مکدوس به عنوان پیش غذا و یا همراه غذا مصرف می‌شود و ماده اصلی آن بادمجان است که در شکم آن گردو و فلفل قرار دارد و مدتی در روغن زیتون قرار داده می‌شود.  


معروفترين پيش‌غذاهاي لبناني عبارتند از: '''باباغنوج'''  از تركيب بادمجان كبابي، ارده، روغن زيتون و سير تهيه مي‌شود. '''حُمّص''' از تركيب نخود پخته چرخ كرده، ارده و سير و روغن زيتون فراهم مي‌آيد. '''تبَّوله''' نوعي
از جمله غذاهای لبنانی مجدره است که نوعی غذای عدسی با مخلفات مربوطه است. کَبْسه شامل برنج و گوشت گوسفند یا مرغ است که آن را با صنوبر و خلال بادام تزیین می‌کنند. فته نوعی آبگوشت است که موقع مصرف گاه ماست هم به آن اضافه می‌شود. ورق عنب نیز همان دلمه است که با برگ مو و مواد داخل آن و گاه همراه گوشت چرخ کرده تهیه می‌شود. کوسه محشی غذای لبنانی و ماده اصلی آن کدوست که شکم آن را از گوشت و پیاز و گوجه و صنوبر پر می‌کنند. انواع کباب با گوشت گوسفند نیز معمولاً یکی از غذاهای اصلی سفره‌های لبنانی است. شیش طاووق هم نوعی کباب گوشت مرغ است که شباهتی با جوجه کباب ایرانی‌ها دارد.  


        *اطلاعات اين بخش با استفاده از منابع زير ارائه شده است:  
از‌ جمله غذاهای نسبتاً آماده می‌توان به مناقیش و لحم بعجین اشاره کرد. مناقیش شامل خمیر نان است که روی آن را با پنیر مخصوص و یا زعتر که نوعی سبزی خشک و معطر است می‌پوشانند و در فر مخصوص آن را می‌پزند. این ماده غذایی بیشتر به عنوان صبحانه مصرف می‌شود. لحم بعجین نیز شامل خمیر نان و گوشت چرخ کرده گوسفند و گوجه‌فرنگی است که در فر پخته می‌شود و در تمام ساعات روز قابل استفاده است. ساندویچ فلافل و شاورما نیز از جمله غذاهای آماده‌است که مشتریان بسیاری دارند[i]<ref>برگرفته از  [https://www.beirut.icro.ir/ https://www.beirut.icro.ir]</ref>. 


-       وب سايت رايزني فرهنگي ج.ا.ايران در بيروت به آدرس: www.beirut.icro.ir
==== [[ازدواج در لبنان]] ====
[[پرونده:ازدواج-لبنان.jpg|بندانگشتی|305x305پیکسل|ازدواج در لبنان - برگرفته از سایت arabnews - قابل بازیابی از: https://www.arabnews.com/node/2160011/amp]]
مقوله [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] از مسائل معتنابه [[نهاد خانواده لبنان|خانواده‌های لبنانی]] است. تا پیش از تأسیس [[لبنان]] بزرگ و تحولات فرهنگی اجتماعی ناشی از آن، از آنجا‌ که عزب بودن جوان عیب شمرده می‌شد، ازدواج در سنین پایین رسم بود و پسران جوان معمولاً بین 15 و 20 سالگی [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] می‌کردند و ماندن دختر پس از آن سن در خانه پدر پسندیده نبود. بر اساس همین سنت، در روستاها گاه پدران ناگزیر بودند که دختران خود را در این سنین به ازدواج مردانی با سنین بالاتر و گاه تا 40 سال درآورند. این ازدواج‌های زودهنگام به دلیل پایین بودن سطح آگاهی‌ها و کمبود امکانات بهداشتی، البته در برخی مواقع، عواقب نامطلوب از جمله فوت نوزاد اول و یا مادران، در اولین وضع حمل منجر می‌شد.<ref>ضاهر، مسعود. (1984). [[تاریخ لبنان]] الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. 226_227.</ref> این [[ازدواج در لبنان|ازدواج‌ها]]، سنتی اجتماعی و عمدتاً در میان روستانشینان رایج بود، در پی افزایش آگاهی‌های اجتماعی و بهداشتی به ویژه در میان [[طوائف مسيحی لبنان|مسیحیان]] که بیش از دیگر طوائف تحت تأثیر فرهنگ و آموزه‌های غربی بودند، به تدریج کاهش یافت. امروزه به طور خاص در شهرهای بزرگ، چنین ازدواج‌هایی به ندرت صورت می‌گیرد؛ زیرا علاوه بر موارد پیش‌گفته، به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات هزینه‌‌های بالا برای تأمین نیازهای اولیه تشکیل یک زندگی خانوادگی که گاه جوان لبنانی را ناگزیر از [[مهاجرت و پناهندگی در لبنان|مهاجرت]] به خارج از کشور می‌کند، عملاً سن ازدواج افزایش یافته است. در عین حال همچنان مواردی از [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] در سنین پایین در این کشور صورت می‌گیرد. طبق آمار موجود، در سال 2009، 2% از  [[زنان در لبنان|زنان]] میان 15 تا 49 سال سن پیش از 15 سالگی و 13% آنان پیش از 18 سالگی ازدواج کرده‌اند.<ref>[http://www.cas.gov.lb ادارة الاحصاء المركزي]. (2012).  SIF-2، گزارش‌های اداره مرکزی آمار لبنان.</ref>


-       اطلاعات ميداني نگارنده
روش [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] در میان طوائف لبنانی، تفاوت‌ها و البته همانندی‌هایی دارد. در میان [[اسلام و مسلمانان لبنان|مسلمانان]]، معمولاً پرداخت مهریه در دو مرحله صورت می‌گیرد؛ بخشی از آن در ابتدای امر و بخشی دیگر که سنگین‌تر است، عندالمطالبه به زن پرداخت می‌شود. در میان خانواده‌‌هایی که گرایش مذهبی دارند، تعیین سفر حج به عنوان بخشی از مهریه مرسوم است. همچنین در میان مسلمانان عرف بر آن است که جهیزیه را داماد تأمین کند و تنها در برخی مناطق، با افزایش مهریه، تأمین آن بر عهده خانواده عروس قرار می‌گیرد. [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] در میان [[طوائف مسيحی لبنان|مسیحیان]] نیز با تفاوت‌های عمده‌ای نسبت به ازدواج‌ های مرسوم در میان [[اسلام و مسلمانان لبنان|مسلمانان]] صورت می‌گیرد. معمولاً یک ماه پیش از نامزدی کشیش منطقه محل سکونت خانواده‌های دختر و پسر، موضوع ازدواج آنان را در جمع حاضران کلیسا اعلام می‌کند و چنانچه اعتراضی وجود نداشت، مراحل بعدی پی گرفته می‌شود. پس از توافق دختر و پسر برای [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] در آینده، مدتی را به آشنایی با یکدیگر می‌گذرانند.<ref name=":0">البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). لبنان، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: منشورات الجامعة اللبنانية، ص. 174.</ref> در مرحله بعد با [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] قطعی موافقت و به اجرای موارد توافق شده در مرحله اول اقدام می‌کنند.


سنت‌های ازدواج در میان طوائف مختلف [[طوائف مسيحی لبنان|مسیحیان لبنان]] تفاوت‌هایی دارد. این تفاوت‌ها به خصوص میان مسیحیان شرقی و مسیحیان وابسته به کلیسای واتیکان مشهود است. قوانین و آیین‌‌های ازدواج در میان مسیحیان از قرن نوزدهم تحت تأثیر قوانین و سنت‌های غربی قرار داشته است که تا پیش از دوره قیمومیت [[فرانسه]] چندان آشکار نبود‌ و از آن پس با تشویق فرانسویان به طور آشکار رعایت می‌شد.<ref>ضاهر، مسعود. (1984). تاریخ لبنان الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. ۲۲۸.</ref> مسیحیان ارتدوکس، مجلس عقد را به عنوان یک جشن دینی تلقی می‌کنند. در میان کاتولیک ها حداقل سن ازدواج، 16 سال برای پسران و 15 برای دختران است. حداقل سن ازدواج در میان ارمنی های ارتدوکس برای پسران 16 و 14 سال برای دختران و در میان پروتستان‌ها 18 سال برای پسران و 16 سال برای دختران است. [[مذهب درزی در لبنان|درزی‌‌های لبنان]] نیز بسیاری از سنت‌های قدیمی [[ازدواج در لبنان|ازدواج]] از جمله ازدواج دختر با پسر عمو و با پسر دایی را رعایت می‌کنند. آنان به شدت نسبت به ازدواج دختر یا پسر درزی با افراد غیر درزی حساس و آن را مردود می‌دانند.<ref>زهر الدين، صالح. (1994). تاريخ المسلمين الموحدين الدروز. الطبعة الثانية. بیروت: [https://www.dohainstitute.org المركز العربي للابحاث والتوثيق]، ص. 276.</ref> از دیگر سنت‌های مربوط به ازدواج در میان درزی‌ها، نامزدی دختر و پسر از دوران کودکی و گاه، هنگام تولد دختر است.<ref name=":0" />


سالاد عربي است كه از بلغور پخته، گوجه‌فرنگي، نعناء و جعفري و آب ليمو ترش تركيب مي‌شود. '''فَتّوش''' نيز نوعي ديگر از سالاد است كه شامل خيار، گوجه‌فرنگي ،کاهو، نعنا و تكه‌هاي سرخ شده نان لبناني و آب ليموترش است. '''مكدوس''' به عنوان پيش غذا و يا همراه غذا مصرف مي‌شود و ماده اصلي آن بادمجان است كه در شكم آن گردو و فلفل قرار دارد و مدتي در روغن زيتون قرار داده مي‌شود.
==== [[زجل خوانی در لبنان]]<ref>برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb</ref> ====
زجل، نوعی شعرخوانی با لهجه‌ عامیانه است که معمولاً به شکل ارتجالی سروده می‌شود. هنر شعر زجلی از جمله عناصر میراث فرهنگ عمومی مردم [[لبنان]] است. در شعرخوانی زجل به زیبایی‌‌های طبیعت، افتخارات ملی، زندگی روزمره، مسائل اجتماعی و انسانی پرداخته می‌شود. دربرخی موارد نیز به صورت مناظره میان شاعران سروده و خوانده می‌شود و گاه تا نیمه‌‌های شب ادامه می‌یابد. از آنجا که شعر زجل با لهجه عامیانه خوانده می شود و به فهم عمومی نزدیک است همواره مورد استقبال قرار می گیرد و از جمله تفریحات سنتی مردم لبنان است.


از جمله غذاهاي لبناني '''مجدره''' است كه نوعي غذاي عدسي با مخلفات مربوطه است. '''كَبْسه''' شامل برنج و گوشت گوسفند يا مرغ است كه آن را با صنوبر و خلال بادام تزئين مي‌كنند. '''فته''' نوعي آبگوشت است كه موقع مصرف گاه ماست هم به آن اضافه مي‌شود. '''ورق عنب''' نيز همان دلمه است كه با برگ مو و مواد داخل آن و گاه همراه گوشت چرخ كرده تهيه مي‌شود. '''كوسه محشي''' غذاي لبناني و ماده اصلي آن كدوست كه شكم آن را از گوشت و پياز و گوجه و صنوبر پر مي‌كنند. انواع كباب با گوشت گوسفند نيز معمولاً يكي از غذاهاي اصلي سفره‌ها ي لبناني است. '''شيش طاووق''' هم نوعي كباب گوشت مرغ است كه شباهتي با جوجه كباب ايراني‌ها دارد.  
=== [[مناسبت ها، تعطيلات و تفریحات در لبنان]] ===
[[پرونده:تقویم لبنان.jpg|بندانگشتی|291x291پیکسل|تقویم لبنان - برگرفته از سایت vectorstock - قابل بازیابی از: https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/calendar-2019-lebanon-flag-background-english-vector-23070173]]


از جمله غذاهاي نسبتاً آماده مي‌توان به '''مناقيش''' و '''لحم بعجين''' اشاره كرد. مناقيش شامل خمير نان است كه روي آن را با پنير مخصوص و يا زعتر كه نوعي سبزي خشك و معطر است مي‌پوشانند و در فر مخصوص آن را مي‌پزند. اين ماده غذايي بيشتر به عنوان صبحانه مصرف مي‌شود. لحم بعجين نيز شامل خميرنان و گوشت چرخ كرده گوسفند و گوجه‌فرنگي است كه در فر پخته مي‌شودو در تمام ساعات روز قابل استفاده است. ساندويچ '''فلافل''' و '''شاورما''' نيز از جمله غذاهاي آماده‌است كه مشتريان بسياري دارند.   
==== [[تقویم سالانه لبنان]] ====
تعطیلات رسمی در لبنان 13 مورد را شامل می‌شود که برخی مربوط به مسیحیان، تعدادی دیگر مناسبت‌های اسلامی و تعدادی از آن‌ها نیز ملی و یا جهانی است. مناسبت‌های اسلامی شامل، عید فطر (2 روز)، عید قربان (2روز)، میلاد پیامبر اسلام(ص)، روز عاشورا و اول سال هجری است. تعطیلات مبتنی بر مناسبت‌های مسیحی نیز عید مارون (9 فوریه)، روز انتقال حضرت مریم (15 اوت)، میلاد حضرت مسیح (25 دسامبر)، جمعه بزرگ (کلیساهای مسیحی شرقی) و جمعه بزرگ (کلیساهای مسیحی غربی) را شامل می‌شود. آغاز سال نو میلادی و اول ماه می (روز کارگر) در لبنان تعطیل رسمی است. روز 22 نوامبر نیز، عید استقلال لبنان و تعطیل است. برخی مناسبت‌ها نیز به عنوان مناسبت‌های ملی بدون تعطیلی رسمی، گرامی داشته می‌شود؛ از جمله این مناسبت‌ها، روز شهدای قانا، روز مقاومت و آزادی، روز شهدای رسانه و روز ارتش است[ii] <ref>برگرفته از https://www.beirut.icro.ir</ref>.   


'''سنتهاي ازدواج:''' مقوله ازدواج از مسائل معتنا به خانواده‌هاي لبناني است. تا پيش از تأسيس لبنان بزرگ و تحولات فرهنگي اجتماعي ناشي از آن،از آنجا كه عزب بودن جوان عيب شمرده مي‌شد، ازدواج در سنين پايين رسم بود و پسران جوان معمولاً بين 15 و 20 سالگي ازدواج مي‌كردند و ماندن دختر پس از آن سن در خانه پدر پسنديده نبود. بر اساس همين سنت، در روستاها گاه پدران ناگزير بودند كه دختران خود را در اين سنين به ازدواج مرداني با سنين بالاتر و گاه تا 40 سال درآورند. اين ازدواج‌هاي زودهنگام به دليل پايين بودن سطح آگاهي‌ها و كمبود امكانات بهداشتي، البته در برخي مواقع، عواقب نامطلوب از جمله فوت نوزاد اول و يا مادران، در اولين وضع حمل منجر مي‌شد (ضاهر 1984، 226و227).اين ازدواجها، سنتي  اجتماعي و عمدتاً درميان روستانشينان رايج بود، در پي افزايش آگاهي‌هاي اجتماعي و بهداشتي به ويژه در
==== [[تفریحات در لبنان]] ====
[[پرونده:تفریحات لبنان.jpg|بندانگشتی|تفریحات لبنان - برگرفته از سایت sandiegouniontribune - قابل بازیابی از: https://www.sandiegouniontribune.com/2022/12/22/lebanons-financial-pains-eased-by-remittances-over-holidays/|267x267پیکسل]]
روز یکشنبه در لبنان تعطیل رسمی است. بیشتر مردم لبنان این روز تعطیل و دیگر تعطیلات خود را به تماشای تلویزیون، دیدار دوستان و خویشان و تفریح در پارک‌ها و مناطق خوش آب و‌ هوا می‌گذرانند. شب‌ نشینی یکشنبه‌ شب‌ها (سهره) از جمله تفریحات مردم لبنان است. اعضای خانواده معمولاً تا پاسی از شب را با صرف چای و قهوه و کشیدن قلیان و خوردن تنقلات در کنار هم سپری می‌کنند. تعدادی از ساکنان شهرهای ساحلی همچون بیروت، طرابلس، صور و صیدا نیز ساعاتی از ایام تعطیل را در کنار دریا به ماهیگیری تفریحی، پیاده‌روی و یا تفریح خانوادگی می‌پردازند. تعداد قابل توجهی از خانواده‌های ساکن بیروت نیز به مناطق روستایی و زادگاه‌های خود در جنوب، بقاع و یا مناطق کوهستانی عزیمت و تعطیل خود را با خویشان و یا بزرگان خانواده می‌گذرانند.


=== [[موزه های لبنان|موزه‌ های لبنان]] ===


==== [[موزه ملی لبنان]] ====
مهم‌ترین موزه [[لبنان]]، '''[[موزه ملی لبنان|موزه ملی]]''' است که در سال 1942 در شهر بیروت تأسیس شده است و یکی از غنی‌ترین موزه‌های خاورمیانه به شمار می‌رود. [[موزه ملی لبنان]] حدود صد هزار قطعه موزه‌‌ای شامل: سنگ‌های گور و تابوت‌های قدیمی، جواهرآلات، اشیاء سفالین، قطعات کاشی و موزاییک، تندیس‌‌های سنگی، اشیاء شیشه‌ای و سکه را در خود جای داده است. برخی از مجسمه‌‌های بزرگ این موزه مربوط به مصریان است که در جبیل کشف شده است. برخی تندیس‌ها نیز متعلق به دوره مملوکی و دیگر آثار موجود مربوط به دوران باستان و دوره‌های یونانی، رومی و بیزانس است. قطعات موزاییک نیز شامل تصاویری از نحوه عبادت در دوره باستان است. از آثار دینی این موزه، تابوت متعلق به حیرام پادشاه بیبلوس (جبیل) است که قدیمی‌ترین حروف فینیقی بر روی آن حک شده است. [[موزه ملی لبنان]] در طول سال‌های جنگ داخلی آسیب‌‌های فراوان دید و پس از مرمت، در سال 1997 مجدداً راه‌ اندازی شده است<ref>برگرفته از https://www.lebanon-torism.gov.lb</ref><ref>برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb</ref>.


ميان مسيحيان كه بيش از ديگر طوائف تحت تأثير فرهنگ و آموزه‌هاي غربي بودند، به تدريج كاهش يافت. امروزه به طور خاص در شهرهاي بزرگ، چنين ازدواج‌هايي به ندرت صورت مي‌گيرد؛ زيرا علاوه بر موارد پيش‌گفته، به دليل شرايط اقتصادي و مشكلات هزينه‌هاي بالا براي تأمين نيازهاي اوليه تشكيل يك زندگي خانوادگي كه گاه جوان لبناني را ناگزير از مهاجرت به خارج از كشور مي‌كند، عملاً سن ازدواج افزايش يافته است. در عين حال همچنان مواردي از ازدواج در سنين پايين در اين كشور صورت مي‌گيرد. طبق آمار موجود، در سال 2009، 2% از  زنان ميان 15 تا 49 سال سن پيش از 15 سالگي و 13% آنان پيش از 18 سالگي ازدواج كرده‌اند (ادارة الاحصاء المركزي 2012، SIF.2).
==== [[موزه دانشگاه آمريكايی بيروت|موزه دانشگاه آمريکايی بيروت]] ====
[[پرونده:موزه دانشگاه آمریکایی بیروت.jpg|بندانگشتی|موزه دانشگاه آمریکایی بیروت - برگرفته از سایت wikimedia - قابل بازیابی از: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:American_University_of_beirut3.jpg]]
در سال 1868 تأسیس و یکی از قدیمی‌ترین موزه‌های خاورمیانه است و مجموعه بزرگی از تندیس‌های سنگی مربوط به دوره باستان تا دوره اسلامی را شامل می‌شود که از مناطق مختلف لبنان و اطراف آن کشف شده است.  


روش ازدواج در ميان طوائف لبناني، تفاوت‌ها و البته هماننديهايي دارد. در ميان مسلمانان، معمولاً پرداخت  مهريه در دو مرحله صورت مي‌گيرد؛ بخشي از آن در ابتداي امر و بخشي ديگر كه سنگين‌تر است، عندالمطالبه به زن پرداخت مي‌شود. در ميان خانواده‌هايي كه گرايش مذهبي دارند، تعيين سفر حج به عنوان بخشي از مهريه مرسوم است. همچنين در ميان مسلمانان عرف بر آن است كه جهيزيه را داماد تأمين كند و تنها در برخي مناطق، با افزايش مهريه، تأمين آن بر عهده خانواده عروس قرار مي‌گيرد. ازدواج در ميان مسيحيان نيز با تفاوت‌هاي عمده‌اي نسبت به ازدواج‌هاي مرسوم در ميان مسلمانان صورت مي‌گيرد. معمولاً يك ماه پييش از نامزدي كشيش منطقه محل سكونت خانواده‌هاي دختر و پسر ، موضوع ازدواج آنان را در جمع حاضران كليسا اعلام مي‌كند و چنانچه اعتراضي وجود نداشت، مراحل بعدي پي گرفته مي‌شود. پس از توافق دختر و پسر براي ازدواج در آينده، مدتي را به آشنايي با يكديگر مي‌گذرانند (البستاني، 1969،1 ،174). در مرحله بعد با ازدواج قطعي موافقت و به اجراي موارد توافق شده در مرحله اول اقدام مي‌كنند.  
==== [[موزه جبران خليل جبران]] ====
در سال 1975 در محل دیر مارسرکیس در منطقه بشری ایجاد شد که دربرگیرنده آثاری از جبران خلیل جبران نویسنده و هنرمند نام آور لبنانی است. این آثار شامل دست نوشته‌‌ها، کتابخانه شخصی و وسایل زندگی و نیز 440 تابلو نقاشی می‌شود که از کارگاه هنری او در نیویورک به این محل انتقال یافته است.  


سنتهاي ازدواج در ميان طوائف مختلف مسيحيان لبنان تفاوت‌هايي دارد. اين تفاوت‌ها بخصوص ميان مسيحيان شرقي و مسيحيان وابسته به كليساي واتيكان مشهود است. قوانين و آئين‌هاي ازدواج در ميان مسحيان از قرن نوزدهم تحت تأثير قوانين و سنتهاي غربي قرار داشته است كه تا پيش از دوره قيموميت فرانسه چندان آشكار نبودو از آن پس با تشويق فرانسويان به طور آشكار رعايت مي‌شد (ضاهر، 228). مسيحيان ارتدوكس، مجلس عقد را به عنوان يك جشن ديني تلقي مي‌كنند. در ميان كاتوليكها حداقل سن ازدواج،16سال براي پسران و 15 براي دختران است. حداقل سن ازدواج در ميان ارمنيهاي ارتدوكس براي پسران 16 و 14 سال براي دختران و در ميان پروتستان‌ها 18 سال براي پسران و 16 سال براي دختران است. درزي‌هاي لبنان نيز بسياري از سنتهاي قديمي ازدواج از جمله ازدواج دختر با پسرعمو و با  پسردائي را رعايت مي‌كنند. آنان به شدت نسبت به ازدواج دختر يا پسر درزي با افراد غيردرزي حساس و آن را مردود مي‌دانند. (زهرالدين 1994، 276). از ديگر سنتهاي مربوط به ازدواج در ميان درزيها، نامزدي دختر و پسر از دوران كودكي و گاه، هنگام تولد دختر است (البستاني ، 1 ، 174).
==== [[موزه نقولاسرسق در لبنان]] ====
به عنوان موزه هنرهای نوین شناخته می‌شود که در عین حال مجموعه‌ای از آثار نقاشی، مجسمه و مجموعه‌ای از آثار معماری و هنری دوره اسلامی در آن به نمایش گزارده شده است. مهم‌ترین بخش این موزه، بخش مربوط به آثار هنری مدرن و نمایشگاه‌های هنری و نشست‌های تخصصی است. از سال 1961 تاکنون حدود 100 نمایشگاه هنری در این موزه برپا‌ شده است. نمایشگاه‌های پاییزه که دربرگیرنده آثار هنری تعداد قابل توجهی از هنرمندان از لبنان و دیگر کشورهای جهان است، همه ساله در این محل برگزار می‌شود.  


'''زجل خواني*:''' زجل، نوعي شعرخواني با لهجه‌ عاميانه است كه معمولاً به شكل ارتجالي سروده مي‌شود. هنر شعر زجلي از جمله عناصر ميراث فرهنگ عمومي مردم لبنان است. در شعرخواني زجل به زيبايي‌هاي طبيعت، افتخارات ملي، زندگي روزمره، مسائل اجتماعي و انساني پرداخته می شود. دربرخی موارد نيز به صورت مناظره ميان شاعران سروده و خوانده مي‌شود و گاه تا نيمه‌هاي شب ادامه مي‌يابد .ازآنجا که شعرزجل با لهجه عامیانه خوانده می شودوبه فهم عمومی نزدیک است همواره مورداستقبال قرارمی گیردو از جمله تفريحات سنتي مردم لبنان است.
==== [[موزه ديرمار قزحيا در لبنان]] ====
در منطقه وادی قادیشا که در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شده است، قرار دارد. اولین دستگاه چاپ خاورمیانه که با حروف سریانی کار می‌کرد در سال 1585 به این دیر آورده شد. ظروف ویژه مراسم کلیسایی، لباس‌های ویژه روحانیون مسیحی و نیز مجموعه‌ای از ظروف سفالین و ابزار سنتی کشاورزی از دیگر دارایی‌‌های این موزه است.  


'''مناسبت ها، تعطيلات وتفریحات **'''
==== [[موزه تاريخی صيدا در لبنان]] ====
در محل کاخ دبانه این شهر برپا شده‌ است که معماری آن آمیزه‌ای از معماری عثمانی عربی در قرن هجدهم و نمایی از صیدای قدیم است. علاوه بر آن، برخی از قطعات ارزشمند، کتب و نسخ خطی در این محل نگهداری می‌شود.


تعطيلات رسمي در لبنان 13 مورد را شامل مي‌شود كه برخي مربوط به مسيحيان، تعدادي ديگر مناسبتهاي اسلامي و تعدادي از آنها نيز ملي و يا جهاني است. مناسبتهاي اسلامي شامل، عيد فطر (2 روز)، عيد قربان (2 روز)، ميلاد پيامبر اسلام(ص)، روز عاشورا و اول سال هجري است. تعطيلات مبتني بر مناسبتهاي مسيحي نيز عيد مارون (9 فوريه)، روز انتقال حضرت مريم (15 اوت)،ميلاد حضرت مسيح (25 دسامبر)، جمعه بزرگ (كليساهاي مسيحي شرقي) و جمعه بزرگ (كليساهاي مسيحي غربي) را شامل مي‌شود. آغاز سال نو ميلادي و اول ماه مي (روز كارگر) در لنبان تعطيل رسمي است. روز 22 نوامبر نيز، عيد استقلال لبنان و تعطيل است. برخي مناسبتها نيز به عنوان مناسبتهاي ملي بدون تعطيلي رسمي، گرامي داشته مي‌شود؛ از جمله اين مناسبتها، روز شهداي قانا، روز مقاومت و آزادي، روز شهداي رسانه و روز ارتش است.  
==== [[موزه صور در لبنان]] ====
بیش از دو هزار نمونه از جانوران دریایی را به نمایش گزارده است که از جمله آن‌ها می‌توان به نهنگی به طول 9 متر، دلفین به طول ۳/۵ متر، انواع ستاره‌‌های دریایی، خرچنگ و صدف اشاره کرد. علاوه بر آن، مجموعه‌‌های زیبایی از پرندگان، حیوانات خزنده و جونده و حشرات درشت هیکل در این موزه قابل مشاهده است.  


روز يكشنبه در لبنان تعطيل رسمي است. بيشتر مردم لبنان اين روز تعطيل و ديگر تعطيلات خود را به  تماشاي تلويزيون، ديدار دوستان و خويشان و تفريح در پاركها و مناطق خوش آب و هوا مي‌گذرانند. شب‌نشيني يكشنبه‌ شب‌ها (سهره) از جمله تفريحات مردم لبنان است. اعضاي خانواده معمولاً تا پاسي از شب را با صرف چاي و قهوه و كشيدن قليان و خوردن تنقلات در كناره هم سپري مي‌كنند. تعدادي از ساكنان شهرهاي ساحلي همچون بيروت، طرابلس، صور و صيدا نيز ساعاتي از ايام تعطيل را در كنار دريا به ماهيگيري تفريحي، پياده‌روي و يا تفريح خانوادگي مي‌پردازند. تعداد قابل توجهي از خانواده‌هاي ساكن بيروت نيز به مناطق روستايي و زادگاه‌هاي خود در جنوب، بقاع و يا مناطق كوهستاني عزيمت و تعطيل خود را با خويشان و يا بزرگان خانواده مي‌گذرانند.  
==== [[موزه صابون در لبنان]] ====
که در شهر صیدا و در محل یکی از خانه‌‌های قدیمی برجای مانده از قرن هجدهم برپا شده است، نمونه کامل یک کارگاه سنتی تولید صابون را نشان می‌دهد. در این موزه، تاریخ صابون‌ سازی در منطقه میان حلب در شمال [[سوریه]] و نابلس در فلسطین، ویژگی‌ها و انواع آن به نمایش گزارده شده است.  


==== [[موزه كاخ بيت الدين در لبنان|موزه کاخ بيت الدين در لبنان]] ====
شامل آثاری از عصر فنیقی تا قرن نوزدهم را دربرمی‌گیرد و شامل سفال، شیشه، تابوت، لباس، جواهرآلات و مجموعه زیبایی از موزاییک مربوط به دوره بیزانس است.


'''موزه‌ها*'''
==== [[موزه ابریشم در لبنان]] ====
[[پرونده:موزه بعلبک لبنان.jpg|بندانگشتی|موزه بعلبک لبنان - برگرفته از سایت pinterest - قابل بازیابی از: https://www.pinterest.com/pin/historical-place--673851162973490888/]]
در محل یکی از قدیمی‌ترین کارگاه‌های تولید ابریشم در شهر عالیه تشکیل شده است که پس از سال‌ها تعطیلی، در سال 2002 دوباره آماده بازدید شده است. در این موزه تاریخ و مراحل تولید ابریشم در


مهمترين موزه لبنان، '''موزه ملي''' است كه در سال 1942 در شهر بيروت تأسيس شده است و يكي از غني‌ترين موزه‌هاي خاورميانه بشمار مي‌رود. موزه ملي لبنان حدود صدهزار قطعه موزه‌ ای شامل: سنگهاي گور و تابوتهاي قديمي، جواهر آلات، اشياء سفالين، قطعات كاشي و موزائيك، تنديس‌هاي سنگي، اشياء شيشه‌اي و سكه را در خود جاي داده است. برخي از مجسمه‌هاي بزرگ اين موزه مربوط به مصريان است كه در جبيل كشف شده است. برخي تنديس‌ها نيز متعلق به دوره مملوكي و ديگر آثار موجود مربوط به دوران باستان و دوره‌هاي يوناني، رومي و بيزانس است. قطعات موزائيك نيز شامل تصاويري از نحوه عبادت در دوره باستان است. از آثار ديني اين موزه، تابوت متعلق به حيرام پادشاه بيبلوس (جبيل) است كه قديمي‌ترين حروف فينيقي بر روي آن حك شده است.  
نشان داده می‌شود.


موزه ملي لبنان در طول سالهاي جنگ داخلي آسيب‌هاي فراوان ديد و پس از مرمت، در سال 1997 مجدداً راه‌اندازي شده است.  
==== [[موزه قلعه بعلبک در لبنان]] ====
از موزه‌های جدید‌التأسیس [[لبنان]] است که در سال 1998 برپا شده است. در این موزه مجموعه بزرگی از تندیس‌ها، موزاییک، تابوت، سفال و سنگ نوشته نگهداری می‌شود که بخشی از آن‌ها مربوط به دوره حاکمیت رومی‌ها بر این شهر و بخشی دیگر از دوره ایوبی بر‌جای مانده است.  


'''موزه دانشگاه آمريكايي بيروت''' در سال 1868 تأسيس و يكي از قديمي‌ترين موزه‌هاي خاورميانه است و مجموعه بزرگي از تنديس‌هاي سنگي مربوط به دوره باستان تا دوره اسلامي را شامل مي‌شود كه از مناطق مختلف لبنان و اطراف آن كشف شده است.  
بجز موارد فوق، موزه‌های دیگری در [[لبنان]] وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موزه شمع، موزه غار هنر، موزه قلعه موسی و موزه امین الریحانی اشاره کرد.  


'''موزه جبران خليل جبران''' در سال 1975 در محل ديرمارسركيس در منطقه بشري ايجاد شد كه دربرگيرنده آثاري از جبران خليل حيران نويسنده و هنرمند نام آور لبناني است. اين آثار شامل دست نوشته‌ها، كتابخانه شخصي و وسائل زندگي و نيز 440 تابلو نقاشي مي‌شود كه از كارگاه هنري او در نيويورك به اين محل انتقال يافته است.
=== [[فرهنگ كتابت، كتابداری و كتابخانه در لبنان|فرهنگ کتابت، کتابداری و کتابخانه در لبنان]] ===


'''موزه نقولاسرسق''' به عنوان موزه هنرهاي نوين شناخته مي‌شود كه در عين حال مجموعه‌اي از آثار نقاشي، مجسمه و مجموعه‌اي از آثار معماري و هنري دوره اسلامي در آن به نمايش گزارده شده است. مهمترين بخش اين موزه، بخش مربوط به آثار هنري مدرن و نمايشگاه‌هاي هنري و نشست‌هاي تخصصي است. از سال 1961 تاكنون حدود 100 نمايشگاه هنري در اين موزه برپا شده است. نمايشگاه‌هاي پاييزه كه دربرگيرنده آثار هنري تعداد قابل توجهي از هنرمندان از لبنان و ديگر كشورهاي جهان است، همه ساله د راين محل برگزار مي‌شود.  
==== [[كتابخانه های عمومی در لبنان|کتابخانه های عمومی در لبنان]] ====
علی‌رغم توسعه فعالیت‌ها و تعدد مراکز فرهنگی و جایگاه معتبر این کشور در حوزه چاپ و نشر کتاب، کتابخانه‌های عمومی از تعدد چندانی برخوردار نیستند. بیشتر کتابخانه‌های عمومی که تحت مدیریت وزارت فرهنگ و یا شهرداری‌ها قرار دارد پس از جنگ داخلی تأسیس شده‌اند[iii]<ref>برگرفته از https://www-flbn.org</ref>.  


'''موزه ديرمار قزحيا:''' در منطقه وادي قاديشا كه در فهرست ميراث فرهنگي جهان ثبت شده است، قرار دارد. اولين دستگاه چاپ خاورميانه كه با حروف سرياني كار مي‌كرد در سال 1585 به اين دير آورده شد. ظروف ويژه مراسم كليسايي، لباسهاي ويژه روحانيون مسيحي و نيز مجموعه‌اي از ظروف سفالين و ابزار سنتي كشاورزي از ديگر دارائي‌هاي اين موزه است.  
'''مراکز مطالعه و رشد فرهنگی''' از دستاوردهای وزارت فرهنگ این کشور است که از طریق مشارکت با آژانس کشورهای فرانکفون در مناطق مختلف این کشور به ویژه برخی روستاهای محروم ایجاد شده است. برای این مراکز که با تجهیزات محدود اما نسبتاً مدرن فعال شده‌اند، اهدافی چون ایجاد و تقویت عادت به مطالعه، فراهم آوردن امکان پژوهش فردی، کمک به آشنایی مراجعان با میراث فرهنگی و ترویج گفتگوی فرهنگی تعریف شده است.<ref>اسطفان، مود. (2003). واقع المكتبات العامة والتجارية في لبنان: الكتاب والنشر في لبنان، الواقع والسياسات. بیروت: [https://www.lcps-lebanon.org المركز اللبناني للدراسات]، ص. 50.</ref>


'''موزه تاريخي صيدا''' در محل كاخ دبانه اين شهر برپا شده است كه معماري آن آميزه‌اي از معماري عثماني عربي در قرن هجدهم و نمايي از صيداي قديم است. علاوه بر آن، برخي از قطعات ارزشمند، كتب و نسخ خطي در اين محل نگهداري مي‌شود.  
'''کتابخانه عمومی بعقلین''' از معدود کتابخانه‌های عمومی دولتی این کشور است که در سال 1987 در منطقه درزی‌نشین شوف توسط ولید جبلاط رهبر حزب درزی سوسیالیست پیشرو تأسیس و در سال 1997 وزارت فرهنگ مسئولیت اداره آن را بر عهده گرفت. تعداد کتاب‌های این کتابخانه در سال 2001 حدود 80000 جلد و روزانه 120 مراجعه کننده داشته است.<ref>اسطفان، مود. (2003). واقع المكتبات العامة والتجارية في لبنان: الكتاب والنشر في لبنان، الواقع والسياسات. بیروت: [https://www.lcps-lebanon.org المركز اللبناني للدراسات]، ص. ۴۹.</ref>


'''موزه صور''' بيش از  دو هزار نمونه ازجانوران دريايي را به نمايش گزارده است كه از جمله آنها مي‌توان به نهنگي به طول 9 متر، دلفين به طول 5/3 متر، انواع ستاره‌هاي دريايي، خرچنگ و صدف اشاره كرد. علاوه بر آن، مجموعه‌هاي زيبايي از پرندگان، حيوانات خزنده و جونده و حشرات درشت هيكل در اين موزه قابل مشاهده است.  
خلاء ناشی از کمبود کتابخانه‌های عمومی تا حدودی توسط کتابخانه‌های وابسته به احزاب و جریان‌های سیاسی، مراکز علمی پژوهشی و فرهنگی جبران شده است. برخی مراکز پژوهشی غیردولتی که دارای کتابخانه‌های تخصصی هستند، خدمات محدودی به پژوهشگران ارائه می‌کنند. از جمله این مراکز، مرکز دراسات الوحدة العربیة ، مرکز الدراسات الفلسطینیة، مرکزالدراسات الاستراتیجیة، المعهد الآلمانی للدراسات الشرقیة و المعهد العالی للدراسات الاسلامیۀ است. کتابخانه‌های مرکز الامام الخمینی الثقافی وابسته به [[حزب الله لبنان|حزب‌الله]] و کتابخانه المرکز الثقافی الاسلامی وابسته به علامه فضل الله نیز از جمله کتابخانه‌های غیردولتی هستند که به دانشجویان و پژوهشگران خدمات ارائه می‌کنند. دیگر مراکز فرهنگی در صیدا، طرابلس، بعلبک، صور و برخی از شهرهای این کشور با دایر کردن کتابخانه، بخشی از نیازهای مطالعاتی را پاسخ می‌دهند.


'''موزه صابون''' كه در شهر صيدا و در محل يكي از خانه‌هاي قديمي بر جاي مانده از قرن هجدهم بر پا شده است، نمونه كامل يك كارگاه سنتي توليد صابون را نشان مي‌دهد. در اين موزه، تاريخ صابون‌سازي در منطقه ميان حلب در شمال سوريه و نابلس در فلسطين، ويژگي‌ها و انواع آن به نمايش گزارده شده است.  
==== '''[[كتابخانه ملی لبنان|کتابخانه ملی لبنان]]''' ====
[[پرونده:کتابخانه ملی لبنان.jpg|بندانگشتی|کتابخانه ملی لبنان - برگرفته از سایت erga - قابل بازیابی از: https://erga.com/beirut-national-library-renovation/]]
در سال 1921 به اهتمام فیلیب دی طرازی از فرهیختگان و پژوهشگران حوزه تاریخ، بنیاد گرفت. وی در اولین مرحله کتابخانه شخصی خود را که دارای حدود 20000 جلد کتاب و 3000 نسخه خطی ارزشمند بود برای این منظور اهدا کرد. این مرکز به ویژه بخش اسناد آن، در سال‌های بعد از توسعه و غنای بیشتری برخوردار شد؛ به گونه‌ای که تا پیش از آغاز [[لبنان معاصر|جنگ داخلی]]، حدود 200000 سند چاپی و مجموعه بزرگی از اسناد اداری و تاریخی دوره عثمانی و نیز برخی اسناد و پژوهش‌هایی که از دوره قیمومیت فرانسه بر [[لبنان]] برجای مانده بود را نگهداری می‌کرد.  


'''موزه كاخ بيت الدين''' شامل آثاري از عصر فنيقي تا قرن نوزدهم را دربرمي‌گيرد و شامل سفال، شيشه، تابوت، لباس، جواهرآلات و مجموعه زيبايي از موزائيك مربوط به دوره بيزانس است.  
از آنجا که ساختمان کتابخانه ملی در جریان جنگ داخلی در نزدیکی خط تماس دو طرف متخاصم قرار داشت، خسارت بسیار دید و بخش قابل توجهی از کتب و اسناد آن یا از میان رفت و یا به سرقت رفت و بخشی نیز آسیب دید. این کتابخانه پس از پایان جنگ و با کمک‌های بین‌المللی بازسازی و از سال 2009 بازگشایی شده است. همچنین دولت [[لبنان]] با هدف تقویت جایگاه این کتابخانه، مشارکت در تعیین هویت فرهنگی [[لبنان]] و مشارکت در روند فرهنگی جهان عرب ،اقدام به تصویب و ایجاد مؤسسه لبنانی کتابخانه ملی کرده است.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[لبنان]]. تهران: [https://alhoda.ir موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص. 215-227.</ref>
== نیز نگاه کنید به ==
[[فرهنگ عمومی ژاپن]]؛ [[فرهنگ عمومی سودان]]؛ [[فرهنگ عمومی زیمبابوه]]؛ [[فرهنگ عمومی سوریه]]؛ [[فرهنگ عمومی افغانستان]]؛ [[فرهنگ عمومی سنگال]]؛ [[فرهنگ عمومی کوبا]]؛ [[فرهنگ عمومی کانادا]]؛ [[فرهنگ عمومی تونس]]؛ [[فرهنگ عمومی روسیه]]؛ [[فرهنگ عمومی در چین|فرهنگ عمومی چین]]؛ [[فرهنگ عمومی ساحل عاج]]؛ [[فرهنگ عمومی در مصر|فرهنگ عمومی مصر]]؛ [[فرهنگ عمومی فرانسه]]؛ [[فرهنگ عمومی اسپانیا]]؛ [[فرهنگ عمومی اوکراین]]؛ [[فرهنگ عمومی قطر]]؛ [[فرهنگ عمومی سیرالئون]]؛ [[فرهنگ عمومی اتیوپی]]؛ [[فرهنگ عمومی مالی]]؛ [[فرهنگ عمومی تاجیکستان]]؛ [[فرهنگ عمومی گرجستان]]؛ [[فرهنگ عمومی قزاقستان]]؛ [[فرهنگ عمومی بنگلادش]]؛ [[فرهنگ عمومی سریلانکا]]؛ [[فرهنگ عمومی تایلند]]؛ [[فرهنگ عمومی آرژانتین]]؛ [[فرهنگ عمومی اردن]]


'''موزه ابريشم''' در محل يكي از قديمي‌ترين كارگاه‌هاي توليد ابريشم در شهر عاليه تشكيل شده است كه پس از سالها تعطيلي، در سال 2002 دوباره آماده بازديد شده است. در اين موزه تاريخ و مراحل توليد ابريشم در لبنان نشان داده مي‌شود.
== پاورقی ==
 <small>[i] اطلاعات این بخش همچنین با استفاده از منبع زیر ارائه شده است:</small>


'''موزه قلعه بعلبك''' از موزه‌هاي جديد‌التأسيس لبنان است كه در سال 1998 برپا شده است. در اين موزه مجموعه بزرگي از تنديس‌ها، موزائيك، تابوت، سفال و سنگ نوشته نگهداري مي‌شود كه بخشي از آنها مربوط به دوره حاكميت روميها بر اين شهر و بخشي ديگر از دوره ايوبي بر جاي مانده است.
<small>- اطلاعات میدانی نگارنده</small>


بجز موارد فوق، موزه‌هاي ديگري در لبنان وجود دارد كه از جمله آنها مي‌توان به موزه شمع، موزه غار هنر، موزه قلعه موسي و موزه امين الريحاني اشاره كرد.
<small>[ii] اطلاعات این بخش با استفاده از منابع زیر ارائه شده است:</small>


<small>-  وب سایت وزارت اطلاع‌رسانی لبنان</small>


'''كتابخانه‌هاي عمومي*'''
<small>-  اطلاعات میدانی نگارنده</small>


عليرغم توسعه فعاليت‌ها و تعدد مراكز فرهنگي و جايگاه معتبر اين كشور در حوزه چاپ و نشر كتاب، كتابخانه‌هاي عمومي از تعدد چنداني برخوردار نيستند. بيشتر كتابخاه‌هاي عمومي كه تحت مديريت وزارت فرهنگ و يا شهرداري‌ها قرار دارد پس از جنگ داخلي تأسيس شده‌اند.
<small>[iii] اطلاعات درباره کتابخانه‌های عمومی و کتابخانه ملی لبنان، علاوه بر موارد ارجاع داده شده درمتن، با استفاده از منبع زیر ارائه شده است:</small>


'''مراكز مطالعه و رشد فرهنگي''' از دستاوردهاي وزارت فرهنگ اين كشور است كه از طريق مشاركت با آژانس كشورهاي فرانكفون در مناطق مختلف اين كشور به ويژه برخي روستاهاي محروم ايجاد شده است. براي اين مراكز كه با تجهيزات محدود اما نسبتاً مدرن فعال شده‌اند، اهدافي چون ايجاد و تقويت عادت به مطالعه، فراهم آوردن امكان پژوهش فردي، كمك به آشنايي مراجعان با ميراث فرهنگي و ترويج گفتگوي فرهنگي تعريف شده است (اسطفان، 2003، 50).
<small>-  اطلاعات میدانی نگارنده</small>


'''كتابخانه عمومي بعقلين''' از معدود كتابخانه‌هاي عمومي دولتي اين كشور است كه در سال 1987 در منطقه درزي‌نشين شوف توسط وليد جبلاط رهبر حزب درزي سوسياليست پيشرو تأسيس و در سال 1997 وزارت فرهنگ مسئوليت اداره آن را بر عهده گرفت. تعداد كتابهاي اين كتابخانه در سال 2001 حدود 80000 جلد و روزانه 120 مراجعه كننده داشته است (پيشين، 49).
== کتابشناسی ==
 
<references />
خلاء ناشي از كمبود كتابخانه‌هاي عمومي تا حدودي توسط كتابخانه‌هاي وابسته به احزاب و جريانهاي سياسي، مراكز علمي پژوهشي و فرهنگي جبران شده است. برخي مراكز پژوهشي غيردولتي كه داراي كتابخانه‌هاي تخصصي هستند، خدمات محدودي به پژوهشگران ارائه مي‌كنند. از جمله اين مراكز، مركز '''دراسات الوحدة العربية ، مركز الدراسات الفلسطينیة، مركزالدراسات الاستراتيجية، المعهد الآلماني للدراسات الشرقية''' و '''المعهد العالي للدراسات الاسلاميۀ''' است. كتابخانه‌هاي مركز الامام الخميني الثقافي وابسته به حزب‌اله و كتابخانه المركز الثقافي الاسلامي وابسته به علامه فضل الله نيز از جمله كتابخانه‌هاي غيردولتي هستند كه به دانشجويان و پژوهشگران خدمات ارائه مي‌كنند. ديگر مراكز فرهنگي در صيدا، طرابلس، بعلبك، صور و برخي از شهرهاي اين كشور باداير كردن كتابخانه، بخشي از نيازهاي مطالعاتي را پاسخ مي‌دهند.
[[رده:فرهنگ عمومی]]
 
'''كتابخانه ملي لبنان''' در سال 1921 به اهتمام فيليب دي طرازي از فرهيختگان و پژوهشگران حوزه تاريخ، بنياد گرفت. وي در اولين مرحله كتابخانه شخصي خود را كه داراي حدود 20000 جلد كتاب و 3000 نسخه خطي ارزشمند بود براي اين منظور اهدا كرد. اين مركز به ويژه بخش اسناد آن، در سالهاي بعد از توسعه و غناي بيشتري برخوردار شد؛به گونه‌اي كه تا پيش از آغاز جنگ داخلي، حدود 200000 سند چاپي و مجموعه بزرگي از اسناد اداري و تاريخي دوره عثماني و نيز برخي اسناد و پژوهش‌هائي كه از دوره قيموميت فرانسه بر لبنان بر جاي مانده بود را نگهداري مي‌كرد. از آنجا كه ساختمان كتابخانه ملي در جريان جنگ داخلي در نزديكي خط تماس دو طرف متخاصم قرار داشت، خسارت بسيار ديد و بخش قابل توجهي ازكتب و اسناد آن يا از ميان رفت و يا به سرقت رفت و بخشي نيز آسيب ديد. اين كتابخانه پس از پايان جنگ و با كمكهاي بين‌المللي بازسازي و از سال 2009 بازگشايي شده است. همچنين دولت لبنان با هدف تقويت جايگاه اين كتابخانه، مشاركت در تعيين هويت فرهنگي لبنان و مشاركت در روند فرهنگي جهان عرب ،اقدام به تصويب وایجاد مؤسسه لبناني كتابخانه ملي كرده است.
 
 
 
 
 
----* با استفاده از وب سايت وزارت اطلاع‌رساني لبنان به آدرس: www.ministryinfo.gov.Lb
 
<nowiki>**</nowiki>اطلاعات اين بخش با استفاده از منابع زير ارائه شده است:
 
-       وب سايت وزارت اطلاع‌رساني لبنان
 
-       وب سايت رايزني فرهنگي ج.ا.ايران در بيروت به آدرس: www.beirut.icro.ir
 
-       اطلاعات ميداني نگارنده
 
<nowiki>*</nowiki>اطلاعات مربوط به موزه‌هاي لبنان با استفاده از منابع زير ارائه شده است:
 
1-    وب سايت وزارت اطلاع‌رساني لبنان به آدرس: www.ministryinfo.gov.lb
 
2-     وب سايت وزارت گردشگري لبنان به آدرس: www.lebanon-torism.gov.lb
 
<nowiki>*</nowiki> اطلاعات درباره كتابخانه‌هاي عمومي و كتابخانه ملي لبنان، علاوه بر موارد ارجاع داده شده درمتن، با استفاده از منابع زير ارائه شده است:
 
1-    وب سايت كتابخانه ملي لبنان به آدرس www-flbn.org
 
2-     اطلاعات ميداني نگارنده

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۲

آداب و رسوم لبنان - برگرفته از سایت mehrnews - قابل بازیابی از: https://en.mehrnews.com/news/186023/Muslims-non-Muslims-enjoying-Ramadan-festivities-in-Lebanon

لبنان به دلیل سکونت طوائف مختلف مذهبی از آداب و سنت‌های متنوع و گوناگونی برخوردار است. بسیاری از رسوم و سنت‌های طوائف لبنانی با هم‌کیشان آنان در دیگر کشورها مشابه است و در طول قرون نیز برخی تفاوت‌ها پدید آمده است. در میان مسلمانان نیز آداب و سنت‌های مشترکی وجود دارد و در عین حال اهل سنت و شیعیان برخی آداب و سنت‌های ویژه خود را دارند. درزی‌ها و علوی‌ها نیز هر چند در زمره طوائف مسلمان به‌شمار می‌روند برخی سنت‌های کاملاً متفاوت با دیگر مذاهب اسلامی دارند. این تفاوت‌ها در میان مذاهب مسیحی شرقی و غربی نیز به چشم می‌خورد.

سنت های ماه مبارک رمضان در لبنان

ماه مبارک رمضان در لبنان مناسبتی شبه ملی تلقی می‌شود و برای مسلمانان آداب و سنت‌های ویژه‌ای را به همراه دارد و گاه مسیحیان هم در برخی برنامه‌های سنتی این ماه با مسلمانان مشارکت می‌کنند. سنت کوبیدن بر طبل توسط مردی که به او مسحراتی گفته می‌شود به همراه شعرخوانی و با لباس سنتی در سحرهای رمضان، هرچند نه به قوت و گستردگی گذشته، همچنان در کوچه‌‌ها و خیابان‌های برخی مناطق مسلمان‌‌نشین انجام می‌شود. برپایی خیمه‌های رمضانی در محله‌‌ها است. جمع‌ آوری کمک‌های مردمی برای نیازمندان نیز در این ماه انجام می‌شود. شلیک توپ به هنگام افطار و سحر هم سنتی برای جای مانده از دوره حاکمیت عثمانی‌ هاست. افطاری دادن از جمله سنت‌های دیرینه مسلمانان این کشور است که گاه پیروان دیگر ادیان نیز در این مراسم شرکت می‌کنند. موسسات خیریه هم در این ماه با برپایی مراسم افطاری، به جمع آوری کمک‌های مالی مبادرت می‌ورزند.

غذای سنتی لبنان[۱][i]

غذاهای سنتی لبنان - برگرفته از سایت arabnews - قابل بازیابی از: https://www.arabnews.com/node/1374496/food-health

لبنان به لحاظ تنوع غذایی از کشورهای مشهور خاورمیانه است. هر چند سفره لبنانی آمیزه‌ای از غذاهای غربی و شرقی است، غذاهای عربی و ترکی همراه با انواع شرینی‌جات و سهم عمده‌ای در آن دارند. مواد غذایی غنی، روغن زیتون، انواع سبزیجات و آب لیمو در ترکیب سفره غذای لبنانی‌ها نقش اساسی دارد.

معروف ترین پیش‌ غذاهای لبنانی عبارتند از: باباغنوج از ترکیب بادمجان کبابی، ارده، روغن زیتون و سیر تهیه می‌شود. حُمّص از ترکیب نخود پخته چرخ کرده، ارده و سیر و روغن زیتون فراهم می‌آید. تبَّوله نوعی سالاد عربی است که از بلغور پخته، گوجه‌فرنگی، نعناء و جعفری و آب لیمو ترش ترکیب می‌شود. فَتّوش نیز نوعی دیگر از سالاد است که شامل خیار، گوجه‌فرنگی ،کاهو، نعنا و تکه‌ های سرخ شده نان لبنانی و آب لیمو ترش است. مکدوس به عنوان پیش غذا و یا همراه غذا مصرف می‌شود و ماده اصلی آن بادمجان است که در شکم آن گردو و فلفل قرار دارد و مدتی در روغن زیتون قرار داده می‌شود.

از جمله غذاهای لبنانی مجدره است که نوعی غذای عدسی با مخلفات مربوطه است. کَبْسه شامل برنج و گوشت گوسفند یا مرغ است که آن را با صنوبر و خلال بادام تزیین می‌کنند. فته نوعی آبگوشت است که موقع مصرف گاه ماست هم به آن اضافه می‌شود. ورق عنب نیز همان دلمه است که با برگ مو و مواد داخل آن و گاه همراه گوشت چرخ کرده تهیه می‌شود. کوسه محشی غذای لبنانی و ماده اصلی آن کدوست که شکم آن را از گوشت و پیاز و گوجه و صنوبر پر می‌کنند. انواع کباب با گوشت گوسفند نیز معمولاً یکی از غذاهای اصلی سفره‌های لبنانی است. شیش طاووق هم نوعی کباب گوشت مرغ است که شباهتی با جوجه کباب ایرانی‌ها دارد.

از‌ جمله غذاهای نسبتاً آماده می‌توان به مناقیش و لحم بعجین اشاره کرد. مناقیش شامل خمیر نان است که روی آن را با پنیر مخصوص و یا زعتر که نوعی سبزی خشک و معطر است می‌پوشانند و در فر مخصوص آن را می‌پزند. این ماده غذایی بیشتر به عنوان صبحانه مصرف می‌شود. لحم بعجین نیز شامل خمیر نان و گوشت چرخ کرده گوسفند و گوجه‌فرنگی است که در فر پخته می‌شود و در تمام ساعات روز قابل استفاده است. ساندویچ فلافل و شاورما نیز از جمله غذاهای آماده‌است که مشتریان بسیاری دارند[i][۲].

ازدواج در لبنان

ازدواج در لبنان - برگرفته از سایت arabnews - قابل بازیابی از: https://www.arabnews.com/node/2160011/amp

مقوله ازدواج از مسائل معتنابه خانواده‌های لبنانی است. تا پیش از تأسیس لبنان بزرگ و تحولات فرهنگی اجتماعی ناشی از آن، از آنجا‌ که عزب بودن جوان عیب شمرده می‌شد، ازدواج در سنین پایین رسم بود و پسران جوان معمولاً بین 15 و 20 سالگی ازدواج می‌کردند و ماندن دختر پس از آن سن در خانه پدر پسندیده نبود. بر اساس همین سنت، در روستاها گاه پدران ناگزیر بودند که دختران خود را در این سنین به ازدواج مردانی با سنین بالاتر و گاه تا 40 سال درآورند. این ازدواج‌های زودهنگام به دلیل پایین بودن سطح آگاهی‌ها و کمبود امکانات بهداشتی، البته در برخی مواقع، عواقب نامطلوب از جمله فوت نوزاد اول و یا مادران، در اولین وضع حمل منجر می‌شد.[۳] این ازدواج‌ها، سنتی اجتماعی و عمدتاً در میان روستانشینان رایج بود، در پی افزایش آگاهی‌های اجتماعی و بهداشتی به ویژه در میان مسیحیان که بیش از دیگر طوائف تحت تأثیر فرهنگ و آموزه‌های غربی بودند، به تدریج کاهش یافت. امروزه به طور خاص در شهرهای بزرگ، چنین ازدواج‌هایی به ندرت صورت می‌گیرد؛ زیرا علاوه بر موارد پیش‌گفته، به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات هزینه‌‌های بالا برای تأمین نیازهای اولیه تشکیل یک زندگی خانوادگی که گاه جوان لبنانی را ناگزیر از مهاجرت به خارج از کشور می‌کند، عملاً سن ازدواج افزایش یافته است. در عین حال همچنان مواردی از ازدواج در سنین پایین در این کشور صورت می‌گیرد. طبق آمار موجود، در سال 2009، 2% از  زنان میان 15 تا 49 سال سن پیش از 15 سالگی و 13% آنان پیش از 18 سالگی ازدواج کرده‌اند.[۴]

روش ازدواج در میان طوائف لبنانی، تفاوت‌ها و البته همانندی‌هایی دارد. در میان مسلمانان، معمولاً پرداخت مهریه در دو مرحله صورت می‌گیرد؛ بخشی از آن در ابتدای امر و بخشی دیگر که سنگین‌تر است، عندالمطالبه به زن پرداخت می‌شود. در میان خانواده‌‌هایی که گرایش مذهبی دارند، تعیین سفر حج به عنوان بخشی از مهریه مرسوم است. همچنین در میان مسلمانان عرف بر آن است که جهیزیه را داماد تأمین کند و تنها در برخی مناطق، با افزایش مهریه، تأمین آن بر عهده خانواده عروس قرار می‌گیرد. ازدواج در میان مسیحیان نیز با تفاوت‌های عمده‌ای نسبت به ازدواج‌ های مرسوم در میان مسلمانان صورت می‌گیرد. معمولاً یک ماه پیش از نامزدی کشیش منطقه محل سکونت خانواده‌های دختر و پسر، موضوع ازدواج آنان را در جمع حاضران کلیسا اعلام می‌کند و چنانچه اعتراضی وجود نداشت، مراحل بعدی پی گرفته می‌شود. پس از توافق دختر و پسر برای ازدواج در آینده، مدتی را به آشنایی با یکدیگر می‌گذرانند.[۵] در مرحله بعد با ازدواج قطعی موافقت و به اجرای موارد توافق شده در مرحله اول اقدام می‌کنند.

سنت‌های ازدواج در میان طوائف مختلف مسیحیان لبنان تفاوت‌هایی دارد. این تفاوت‌ها به خصوص میان مسیحیان شرقی و مسیحیان وابسته به کلیسای واتیکان مشهود است. قوانین و آیین‌‌های ازدواج در میان مسیحیان از قرن نوزدهم تحت تأثیر قوانین و سنت‌های غربی قرار داشته است که تا پیش از دوره قیمومیت فرانسه چندان آشکار نبود‌ و از آن پس با تشویق فرانسویان به طور آشکار رعایت می‌شد.[۶] مسیحیان ارتدوکس، مجلس عقد را به عنوان یک جشن دینی تلقی می‌کنند. در میان کاتولیک ها حداقل سن ازدواج، 16 سال برای پسران و 15 برای دختران است. حداقل سن ازدواج در میان ارمنی های ارتدوکس برای پسران 16 و 14 سال برای دختران و در میان پروتستان‌ها 18 سال برای پسران و 16 سال برای دختران است. درزی‌‌های لبنان نیز بسیاری از سنت‌های قدیمی ازدواج از جمله ازدواج دختر با پسر عمو و با پسر دایی را رعایت می‌کنند. آنان به شدت نسبت به ازدواج دختر یا پسر درزی با افراد غیر درزی حساس و آن را مردود می‌دانند.[۷] از دیگر سنت‌های مربوط به ازدواج در میان درزی‌ها، نامزدی دختر و پسر از دوران کودکی و گاه، هنگام تولد دختر است.[۵]

زجل خوانی در لبنان[۸]

زجل، نوعی شعرخوانی با لهجه‌ عامیانه است که معمولاً به شکل ارتجالی سروده می‌شود. هنر شعر زجلی از جمله عناصر میراث فرهنگ عمومی مردم لبنان است. در شعرخوانی زجل به زیبایی‌‌های طبیعت، افتخارات ملی، زندگی روزمره، مسائل اجتماعی و انسانی پرداخته می‌شود. دربرخی موارد نیز به صورت مناظره میان شاعران سروده و خوانده می‌شود و گاه تا نیمه‌‌های شب ادامه می‌یابد. از آنجا که شعر زجل با لهجه عامیانه خوانده می شود و به فهم عمومی نزدیک است همواره مورد استقبال قرار می گیرد و از جمله تفریحات سنتی مردم لبنان است.

مناسبت ها، تعطيلات و تفریحات در لبنان

تقویم لبنان - برگرفته از سایت vectorstock - قابل بازیابی از: https://www.vectorstock.com/royalty-free-vector/calendar-2019-lebanon-flag-background-english-vector-23070173

تقویم سالانه لبنان

تعطیلات رسمی در لبنان 13 مورد را شامل می‌شود که برخی مربوط به مسیحیان، تعدادی دیگر مناسبت‌های اسلامی و تعدادی از آن‌ها نیز ملی و یا جهانی است. مناسبت‌های اسلامی شامل، عید فطر (2 روز)، عید قربان (2روز)، میلاد پیامبر اسلام(ص)، روز عاشورا و اول سال هجری است. تعطیلات مبتنی بر مناسبت‌های مسیحی نیز عید مارون (9 فوریه)، روز انتقال حضرت مریم (15 اوت)، میلاد حضرت مسیح (25 دسامبر)، جمعه بزرگ (کلیساهای مسیحی شرقی) و جمعه بزرگ (کلیساهای مسیحی غربی) را شامل می‌شود. آغاز سال نو میلادی و اول ماه می (روز کارگر) در لبنان تعطیل رسمی است. روز 22 نوامبر نیز، عید استقلال لبنان و تعطیل است. برخی مناسبت‌ها نیز به عنوان مناسبت‌های ملی بدون تعطیلی رسمی، گرامی داشته می‌شود؛ از جمله این مناسبت‌ها، روز شهدای قانا، روز مقاومت و آزادی، روز شهدای رسانه و روز ارتش است[ii] [۹].

تفریحات در لبنان

تفریحات لبنان - برگرفته از سایت sandiegouniontribune - قابل بازیابی از: https://www.sandiegouniontribune.com/2022/12/22/lebanons-financial-pains-eased-by-remittances-over-holidays/

روز یکشنبه در لبنان تعطیل رسمی است. بیشتر مردم لبنان این روز تعطیل و دیگر تعطیلات خود را به تماشای تلویزیون، دیدار دوستان و خویشان و تفریح در پارک‌ها و مناطق خوش آب و‌ هوا می‌گذرانند. شب‌ نشینی یکشنبه‌ شب‌ها (سهره) از جمله تفریحات مردم لبنان است. اعضای خانواده معمولاً تا پاسی از شب را با صرف چای و قهوه و کشیدن قلیان و خوردن تنقلات در کنار هم سپری می‌کنند. تعدادی از ساکنان شهرهای ساحلی همچون بیروت، طرابلس، صور و صیدا نیز ساعاتی از ایام تعطیل را در کنار دریا به ماهیگیری تفریحی، پیاده‌روی و یا تفریح خانوادگی می‌پردازند. تعداد قابل توجهی از خانواده‌های ساکن بیروت نیز به مناطق روستایی و زادگاه‌های خود در جنوب، بقاع و یا مناطق کوهستانی عزیمت و تعطیل خود را با خویشان و یا بزرگان خانواده می‌گذرانند.

موزه‌ های لبنان

موزه ملی لبنان

مهم‌ترین موزه لبنان، موزه ملی است که در سال 1942 در شهر بیروت تأسیس شده است و یکی از غنی‌ترین موزه‌های خاورمیانه به شمار می‌رود. موزه ملی لبنان حدود صد هزار قطعه موزه‌‌ای شامل: سنگ‌های گور و تابوت‌های قدیمی، جواهرآلات، اشیاء سفالین، قطعات کاشی و موزاییک، تندیس‌‌های سنگی، اشیاء شیشه‌ای و سکه را در خود جای داده است. برخی از مجسمه‌‌های بزرگ این موزه مربوط به مصریان است که در جبیل کشف شده است. برخی تندیس‌ها نیز متعلق به دوره مملوکی و دیگر آثار موجود مربوط به دوران باستان و دوره‌های یونانی، رومی و بیزانس است. قطعات موزاییک نیز شامل تصاویری از نحوه عبادت در دوره باستان است. از آثار دینی این موزه، تابوت متعلق به حیرام پادشاه بیبلوس (جبیل) است که قدیمی‌ترین حروف فینیقی بر روی آن حک شده است. موزه ملی لبنان در طول سال‌های جنگ داخلی آسیب‌‌های فراوان دید و پس از مرمت، در سال 1997 مجدداً راه‌ اندازی شده است[۱۰][۱۱].

موزه دانشگاه آمريکايی بيروت

موزه دانشگاه آمریکایی بیروت - برگرفته از سایت wikimedia - قابل بازیابی از: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:American_University_of_beirut3.jpg

در سال 1868 تأسیس و یکی از قدیمی‌ترین موزه‌های خاورمیانه است و مجموعه بزرگی از تندیس‌های سنگی مربوط به دوره باستان تا دوره اسلامی را شامل می‌شود که از مناطق مختلف لبنان و اطراف آن کشف شده است.

موزه جبران خليل جبران

در سال 1975 در محل دیر مارسرکیس در منطقه بشری ایجاد شد که دربرگیرنده آثاری از جبران خلیل جبران نویسنده و هنرمند نام آور لبنانی است. این آثار شامل دست نوشته‌‌ها، کتابخانه شخصی و وسایل زندگی و نیز 440 تابلو نقاشی می‌شود که از کارگاه هنری او در نیویورک به این محل انتقال یافته است.

موزه نقولاسرسق در لبنان

به عنوان موزه هنرهای نوین شناخته می‌شود که در عین حال مجموعه‌ای از آثار نقاشی، مجسمه و مجموعه‌ای از آثار معماری و هنری دوره اسلامی در آن به نمایش گزارده شده است. مهم‌ترین بخش این موزه، بخش مربوط به آثار هنری مدرن و نمایشگاه‌های هنری و نشست‌های تخصصی است. از سال 1961 تاکنون حدود 100 نمایشگاه هنری در این موزه برپا‌ شده است. نمایشگاه‌های پاییزه که دربرگیرنده آثار هنری تعداد قابل توجهی از هنرمندان از لبنان و دیگر کشورهای جهان است، همه ساله در این محل برگزار می‌شود.

موزه ديرمار قزحيا در لبنان

در منطقه وادی قادیشا که در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شده است، قرار دارد. اولین دستگاه چاپ خاورمیانه که با حروف سریانی کار می‌کرد در سال 1585 به این دیر آورده شد. ظروف ویژه مراسم کلیسایی، لباس‌های ویژه روحانیون مسیحی و نیز مجموعه‌ای از ظروف سفالین و ابزار سنتی کشاورزی از دیگر دارایی‌‌های این موزه است.

موزه تاريخی صيدا در لبنان

در محل کاخ دبانه این شهر برپا شده‌ است که معماری آن آمیزه‌ای از معماری عثمانی عربی در قرن هجدهم و نمایی از صیدای قدیم است. علاوه بر آن، برخی از قطعات ارزشمند، کتب و نسخ خطی در این محل نگهداری می‌شود.

موزه صور در لبنان

بیش از دو هزار نمونه از جانوران دریایی را به نمایش گزارده است که از جمله آن‌ها می‌توان به نهنگی به طول 9 متر، دلفین به طول ۳/۵ متر، انواع ستاره‌‌های دریایی، خرچنگ و صدف اشاره کرد. علاوه بر آن، مجموعه‌‌های زیبایی از پرندگان، حیوانات خزنده و جونده و حشرات درشت هیکل در این موزه قابل مشاهده است.

موزه صابون در لبنان

که در شهر صیدا و در محل یکی از خانه‌‌های قدیمی برجای مانده از قرن هجدهم برپا شده است، نمونه کامل یک کارگاه سنتی تولید صابون را نشان می‌دهد. در این موزه، تاریخ صابون‌ سازی در منطقه میان حلب در شمال سوریه و نابلس در فلسطین، ویژگی‌ها و انواع آن به نمایش گزارده شده است.

موزه کاخ بيت الدين در لبنان

شامل آثاری از عصر فنیقی تا قرن نوزدهم را دربرمی‌گیرد و شامل سفال، شیشه، تابوت، لباس، جواهرآلات و مجموعه زیبایی از موزاییک مربوط به دوره بیزانس است.

موزه ابریشم در لبنان

موزه بعلبک لبنان - برگرفته از سایت pinterest - قابل بازیابی از: https://www.pinterest.com/pin/historical-place--673851162973490888/

در محل یکی از قدیمی‌ترین کارگاه‌های تولید ابریشم در شهر عالیه تشکیل شده است که پس از سال‌ها تعطیلی، در سال 2002 دوباره آماده بازدید شده است. در این موزه تاریخ و مراحل تولید ابریشم در

نشان داده می‌شود.

موزه قلعه بعلبک در لبنان

از موزه‌های جدید‌التأسیس لبنان است که در سال 1998 برپا شده است. در این موزه مجموعه بزرگی از تندیس‌ها، موزاییک، تابوت، سفال و سنگ نوشته نگهداری می‌شود که بخشی از آن‌ها مربوط به دوره حاکمیت رومی‌ها بر این شهر و بخشی دیگر از دوره ایوبی بر‌جای مانده است.

بجز موارد فوق، موزه‌های دیگری در لبنان وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موزه شمع، موزه غار هنر، موزه قلعه موسی و موزه امین الریحانی اشاره کرد.

فرهنگ کتابت، کتابداری و کتابخانه در لبنان

کتابخانه های عمومی در لبنان

علی‌رغم توسعه فعالیت‌ها و تعدد مراکز فرهنگی و جایگاه معتبر این کشور در حوزه چاپ و نشر کتاب، کتابخانه‌های عمومی از تعدد چندانی برخوردار نیستند. بیشتر کتابخانه‌های عمومی که تحت مدیریت وزارت فرهنگ و یا شهرداری‌ها قرار دارد پس از جنگ داخلی تأسیس شده‌اند[iii][۱۲].

مراکز مطالعه و رشد فرهنگی از دستاوردهای وزارت فرهنگ این کشور است که از طریق مشارکت با آژانس کشورهای فرانکفون در مناطق مختلف این کشور به ویژه برخی روستاهای محروم ایجاد شده است. برای این مراکز که با تجهیزات محدود اما نسبتاً مدرن فعال شده‌اند، اهدافی چون ایجاد و تقویت عادت به مطالعه، فراهم آوردن امکان پژوهش فردی، کمک به آشنایی مراجعان با میراث فرهنگی و ترویج گفتگوی فرهنگی تعریف شده است.[۱۳]

کتابخانه عمومی بعقلین از معدود کتابخانه‌های عمومی دولتی این کشور است که در سال 1987 در منطقه درزی‌نشین شوف توسط ولید جبلاط رهبر حزب درزی سوسیالیست پیشرو تأسیس و در سال 1997 وزارت فرهنگ مسئولیت اداره آن را بر عهده گرفت. تعداد کتاب‌های این کتابخانه در سال 2001 حدود 80000 جلد و روزانه 120 مراجعه کننده داشته است.[۱۴]

خلاء ناشی از کمبود کتابخانه‌های عمومی تا حدودی توسط کتابخانه‌های وابسته به احزاب و جریان‌های سیاسی، مراکز علمی پژوهشی و فرهنگی جبران شده است. برخی مراکز پژوهشی غیردولتی که دارای کتابخانه‌های تخصصی هستند، خدمات محدودی به پژوهشگران ارائه می‌کنند. از جمله این مراکز، مرکز دراسات الوحدة العربیة ، مرکز الدراسات الفلسطینیة، مرکزالدراسات الاستراتیجیة، المعهد الآلمانی للدراسات الشرقیة و المعهد العالی للدراسات الاسلامیۀ است. کتابخانه‌های مرکز الامام الخمینی الثقافی وابسته به حزب‌الله و کتابخانه المرکز الثقافی الاسلامی وابسته به علامه فضل الله نیز از جمله کتابخانه‌های غیردولتی هستند که به دانشجویان و پژوهشگران خدمات ارائه می‌کنند. دیگر مراکز فرهنگی در صیدا، طرابلس، بعلبک، صور و برخی از شهرهای این کشور با دایر کردن کتابخانه، بخشی از نیازهای مطالعاتی را پاسخ می‌دهند.

کتابخانه ملی لبنان

کتابخانه ملی لبنان - برگرفته از سایت erga - قابل بازیابی از: https://erga.com/beirut-national-library-renovation/

در سال 1921 به اهتمام فیلیب دی طرازی از فرهیختگان و پژوهشگران حوزه تاریخ، بنیاد گرفت. وی در اولین مرحله کتابخانه شخصی خود را که دارای حدود 20000 جلد کتاب و 3000 نسخه خطی ارزشمند بود برای این منظور اهدا کرد. این مرکز به ویژه بخش اسناد آن، در سال‌های بعد از توسعه و غنای بیشتری برخوردار شد؛ به گونه‌ای که تا پیش از آغاز جنگ داخلی، حدود 200000 سند چاپی و مجموعه بزرگی از اسناد اداری و تاریخی دوره عثمانی و نیز برخی اسناد و پژوهش‌هایی که از دوره قیمومیت فرانسه بر لبنان برجای مانده بود را نگهداری می‌کرد.

از آنجا که ساختمان کتابخانه ملی در جریان جنگ داخلی در نزدیکی خط تماس دو طرف متخاصم قرار داشت، خسارت بسیار دید و بخش قابل توجهی از کتب و اسناد آن یا از میان رفت و یا به سرقت رفت و بخشی نیز آسیب دید. این کتابخانه پس از پایان جنگ و با کمک‌های بین‌المللی بازسازی و از سال 2009 بازگشایی شده است. همچنین دولت لبنان با هدف تقویت جایگاه این کتابخانه، مشارکت در تعیین هویت فرهنگی لبنان و مشارکت در روند فرهنگی جهان عرب ،اقدام به تصویب و ایجاد مؤسسه لبنانی کتابخانه ملی کرده است.[۱۵]

نیز نگاه کنید به

فرهنگ عمومی ژاپن؛ فرهنگ عمومی سودان؛ فرهنگ عمومی زیمبابوه؛ فرهنگ عمومی سوریه؛ فرهنگ عمومی افغانستان؛ فرهنگ عمومی سنگال؛ فرهنگ عمومی کوبا؛ فرهنگ عمومی کانادا؛ فرهنگ عمومی تونس؛ فرهنگ عمومی روسیه؛ فرهنگ عمومی چین؛ فرهنگ عمومی ساحل عاج؛ فرهنگ عمومی مصر؛ فرهنگ عمومی فرانسه؛ فرهنگ عمومی اسپانیا؛ فرهنگ عمومی اوکراین؛ فرهنگ عمومی قطر؛ فرهنگ عمومی سیرالئون؛ فرهنگ عمومی اتیوپی؛ فرهنگ عمومی مالی؛ فرهنگ عمومی تاجیکستان؛ فرهنگ عمومی گرجستان؛ فرهنگ عمومی قزاقستان؛ فرهنگ عمومی بنگلادش؛ فرهنگ عمومی سریلانکا؛ فرهنگ عمومی تایلند؛ فرهنگ عمومی آرژانتین؛ فرهنگ عمومی اردن

پاورقی

 [i] اطلاعات این بخش همچنین با استفاده از منبع زیر ارائه شده است:

- اطلاعات میدانی نگارنده

[ii] اطلاعات این بخش با استفاده از منابع زیر ارائه شده است:

-  وب سایت وزارت اطلاع‌رسانی لبنان

-  اطلاعات میدانی نگارنده

[iii] اطلاعات درباره کتابخانه‌های عمومی و کتابخانه ملی لبنان، علاوه بر موارد ارجاع داده شده درمتن، با استفاده از منبع زیر ارائه شده است:

- اطلاعات میدانی نگارنده

کتابشناسی

  1. برگرفته از https://www.beirut.icro.ir
  2. برگرفته از https://www.beirut.icro.ir
  3. ضاهر، مسعود. (1984). تاریخ لبنان الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. 226_227.
  4. ادارة الاحصاء المركزي. (2012). SIF-2، گزارش‌های اداره مرکزی آمار لبنان.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ البستاني، الدكتور فؤاد افرام. (1969). لبنان، مباحث علمية واجتماعية. (الجزء الأول). بیروت: منشورات الجامعة اللبنانية، ص. 174.
  6. ضاهر، مسعود. (1984). تاریخ لبنان الاجتماعي. الطبعة الثانية. بيروت: دار المطبوعات الشرقية، ص. ۲۲۸.
  7. زهر الدين، صالح. (1994). تاريخ المسلمين الموحدين الدروز. الطبعة الثانية. بیروت: المركز العربي للابحاث والتوثيق، ص. 276.
  8. برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb
  9. برگرفته از https://www.beirut.icro.ir
  10. برگرفته از https://www.lebanon-torism.gov.lb
  11. برگرفته از https://www.ministryinfo.gov.lb
  12. برگرفته از https://www-flbn.org
  13. اسطفان، مود. (2003). واقع المكتبات العامة والتجارية في لبنان: الكتاب والنشر في لبنان، الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. 50.
  14. اسطفان، مود. (2003). واقع المكتبات العامة والتجارية في لبنان: الكتاب والنشر في لبنان، الواقع والسياسات. بیروت: المركز اللبناني للدراسات، ص. ۴۹.
  15. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ لبنان. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص. 215-227.