مطبوعات در چین: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
(صفحه‌ای تازه حاوی « == ''مطبوعات چین در دوران حاکمیت حزب کمونیست'' == پس از روی کار آمدن حزب کمونیست در چین، رابطه­ی مطبوعات و روزنامه­ها با دولت و حاکمیت در این کشور، 5 مرحله و فاز مختلف و گوناگون را پشت سر گذاشته که هر یک از این مراحل ویژگی­های خاص خود را دارند. 1-مرح...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
پس از روی کار آمدن [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست در چین]]، رابطه مطبوعات و روزنامه‌ها با دولت و حاکمیت در این کشور، 5 مرحله و فاز مختلف و گوناگون را پشت سر گذاشته که هر یک از این مراحل ویژگی­‌های خاص خود را دارند.


== ''مطبوعات چین در دوران حاکمیت حزب کمونیست'' ==
1-مرحله‌ نخست از دوران تأسیس [[جمهوری خلق چین]] در سال1949آغاز و تا سال1966(آغاز [[اجرای انقلاب فرهنگی در چین|دوران انقلاب فرهنگی]]) ادامه داشت. در این دوران مالکیت خصوصی از تمام مطبوعات و روزنامه‌ها سلب و به تدریج همه­ رسانه‌ها به ارگان [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست]] تبدیل شدند. سلطه‌ حزب و دولت بر مطبوعات در دوران تخیلی«جهش بزرگ به جلو»(1959 تا1962) که بیش از حد به جایگاه طبقاتی تأکید و انحراف از واقعیت ها حاکم بود، بیش از پیش سایه انداخت.
پس از روی کار آمدن حزب کمونیست در چین، رابطه­ی مطبوعات و روزنامه­ها با دولت و حاکمیت در این کشور، 5 مرحله و فاز مختلف و گوناگون را پشت سر گذاشته که هر یک از این مراحل ویژگی­های خاص خود را دارند.


1-مرحله­ی نخست از دوران تأسیس [[جمهوری خلق چین]] در سال1949آغاز و تا سال1966(آغاز دوران انقلاب فرهنگی) ادامه داشت. در این دوران مالکیت خصوصی از تمام مطبوعات و روزنامه­ها سلب و به تدریج همه­ی رسانه­ها به ارگان حزب کمونیست تبدیل شدند. سلطه­ی حزب و دولت بر مطبوعات در دوران تخیلی«جهش بزرگ به جلو»(1959 تا1962) که بیش از حد به جایگاه طبقاتی تأکید و انحراف از واقعیت ها حاکم بود، بیش از پیش سایه انداخت.  
2-مرحله‌ دوم از سال1966 آغاز و تا سال 1978(پایان [[اجرای انقلاب فرهنگی در چین|دوران انقلاب فرهنگی]] و حاکمیت اندیشه­‌های [[مائو تسه تونگ(مائو زدونگ)، بنیانگذار جمهوری خلق چین|مائو]] و باند چهار نفره) ادامه یافت. در این مرحله انتشار تقریبا تمام روزنامه‌ها، به غیر از 43 روزنامه متعلق به حزب، متوقف گردید. تمام روزنامه‌های استانی نیز دقیقا مطالب منتشره از سوی روزنامه خلق که ارگان رسمی و سخنگوی [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست]] و دولت بوده و هنوز هم هست، را کپی کرده و تمام تیترها، سوتیترها، مطالب، اخبار و مقالات آن را عینا منتشر می‌کردند. در آن دوران مردم اخبار و مطالب این [[رسانه های چین|رسانه‌ها]] را تماما دروغ، مبالغه آمیز و توخالی می‌پنداشتند.


2-مرحله­ی دوم از سال1966آغاز و تا سال1978(پایان دوران انقلاب فرهنگی و حاکمیت اندیشه­های مائو و باند چهار نفره) ادامه یافت. در این مرحله انتشار تقریبا تمام روزنامه­ها، به غیر از 43روزنامه­ی متعلق به حزب، متوقف گردید. تمام روزنامه­های استانی نیز دقیقا مطالب منتشره از سوی روزنامه­ی خلق که ارگان رسمی و سخنگوی حزب کمونیست و دولت بوده و هنوز هم هست، را کپی کرده و تمام تیترها، سوتیترها، مطالب، اخبار و مقالات آن را عینا منتشر می­کردند. در آن دوران مردم اخبار و مطالب این رسانه­ها را تماما دروغ، مبالغه آمیز و توخالی می­پنداشتند.
3-مرحله‌ سوم از سال 1978 (آغاز دوران اصلاحات) شروع و تا سال 1989 (تظا[[هرات]] خشونت آمیز میدان تیَن اَن مِن) ادامه یافت. دورانی که در یازدهمین اجلاس کمیته مرکزی [[حزب کمونیست و احیای هویت ملی چین|حزب کمونیست]] اندیشه­‌های اصلاح طلبانه و سیاست درهای باز [[دنگ شیائوپینگ، معمار اصلاحات چین|دِنگ شیائو پینگ]] به تصویب و به مورد اجرا گذاشته شد. سیاست اصلاحات بار دیگر زمینه را برای شکوفایی مطبوعات و [[رسانه های چین|رسانه‌ها]] فراهم کرد. مهم­‌ترین هدف [[رسانه های چین|رسانه‌ها]] در این دوران تلاش برای به دست آوردن آزادی مطبوعات بود. توقف سوبسیدهای دولتی به [[مطبوعات در چین|مطبوعات]] و افزایش درآمدها از طریق چاپ آگهی و تبلیغات شرکت­‌ها و پرداختن به سایر فعالیت­‌های اقتصادی در این مدت، راه را برای استقلال بیشتر مطبوعات فراهم و در نتیجه، خودمختاری مدیران و سردبیران افزایش و [[رسانه های چین|رسانه‌های چین]] شاهد سریع­‌ترین رشدها بودند.


3-مرحله­ی سوم از سال1978(آغاز دوران اصلاحات) شروع و تا سال1989(تظاهرات خشونت آمیز میدان تیَن اَن مِن) ادامه یافت. دورانی که در یازدهمین اجلاس کمیته­ی مرکزی حزب کمونیست اندیشه­های اصلاح طلبانه و سیاست درهای باز دِنگ شیائو پینگ به تصویب و به مورد اجرا گذاشته شد. سیاست اصلاحات بار دیگر زمینه را برای شکوفایی مطبوعات و رسانه­ها فراهم کرد. مهم­ترین هدف رسانه­ها در این دوران تلاش برای به دست آوردن آزادی مطبوعات بود. توقف سوبسیدهای دولتی به مطبوعات و افزایش درآمدها از طریق چاپ آگهی و تبلیغات شرکت­ها و پرداختن به سایر فعالیت­های اقتصادی در این مدت، راه را برای استقلال بیشتر مطبوعات فراهم و در نتیجه، خودمختاری مدیران و سردبیران افزایش و رسانه­های چین شاهد سریع­ترین رشدها بودند.
4-آغاز جنبش دانشجویی میدان تیَن اَن­مِن در سال1989 و سرکوب خشونت آمیز آن، فاز چهارم [[مطبوعات چین در دوران حاکمیت حزب کمونیست|مطبوعات چین]] به­‌شمار می‌­آید. در این دوران، روزنامه‌نگارن و سردبیران [[مطبوعات چین در دوران حاکمیت حزب کمونیست|مطبوعات]] با شرکت در تظاهرات، گزارش­‌های مستقل و آزادی از رویدادها و حوادث و جریان اعتراضات مردمی و دموکراسی خواهی آنان منتشر و به اعتراضات مردمی پیوسته بودند. آن­ها با حمل پلاکارت­‌هایی با مضمون«ما را باور نکنید، ما دروغ می‌­گوییم» همبستگی خود را با جریانات سیاسی و اجتماعی روز اعلام می‌­کرده و مستقلا به تحلیل مسایل سیاسی روز می­‌پرداختند. با سرکوب تظاهرات دانشجویی، بهار مطبوعات نیز خیلی زود به پایان رسید و پاییز سختی آغاز شد. رهبران و مقامات حزبی، مطبوعات و [[رسانه های چین|رسانه‌ها]] را به همراهی با عوامل بورژوا متهم و آن­ها را تحت فشار شدید قرار دادند. بدین­گونه بود که گفتمان امید بخش قانونی شدن فعالیت و آزادی مطبوعات سریعا فروکش کرد.


4-آغاز جنبش دانشجویی میدان تیَن اَن­مِن در سال1989 و سرکوب خشونت آمیز آن، فاز چهارم مطبوعات چین به­شمار می­آید. در این دوران، روزنامه نگارن و سردبیران مطبوعات با شرکت در تظاهرات، گزارش­های مستقل و آزادی از رویدادها و حوادث و جریان اعتراضات مردمی و دموکراسی خواهی آنان منتشر و به اعتراضات مردمی پیوسته بودند. آن­ها با حمل پلاکارت­هایی با مضمون«ما را باور نکنید، ما دروغ می­گوییم» همبستگی خود را با جریانات سیاسی و اجتماعی روز اعلام می­کرده و مستقلا به تحلیل مسایل سیاسی روز می­پرداختند. با سرکوب تظاهرات دانشجویی، بهار مطبوعات نیز خیلی زود به پایان رسید و پاییز سختی آغاز شد. رهبران و مقامات حزبی، مطبوعات و رسانه­ها را به همراهی با عوامل بورژوا متهم و آن­ها را تحت فشار شدید قرار دادند. بدین­گونه بود که گفتمان امید بخش قانونی شدن فعالیت و آزادی مطبوعات سریعا فروکش کرد.
5-با محدود شدن فضای باز سیاسی به روی مطبوعات پس از جریان میدان تیان اَن­مِن، مطبوعات شاهد عقبگرد از صحنه سیاسی و پیش گرفتن رویکردی اقتصادی و بازاری که اجازه می‌­دهد رسانه‌ها هرچه بیشتر به تجاری شدن روی آورده و سریع رشد و گسترش یابند[1]، و همزمان با محدودیت­‌های فراوانی در زمینه‌­های سیاسی و اجتماعی مواجه شوند. در این روند ترکیبی از«منطق حزبی و منطق شدید بازار» که از ویژگی­‌های امروز مطبوعات و [[رسانه های چین|رسانه‌های چینی]] است، اعمال می‌شود<ref>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [https://dmelal.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]. جلد سوم، ص. 1287-1289</ref>.
===[[دسته بندی مطبوعات در چین]]===
امروزه، با توجه به آغاز پنجمین مرحله از روند مطبوعات در چین، می‌توان رسانه‌های مکتوب(روزنامه) این کشور را که تعداد عناوین آن­ها بالغ بر2200 عنوان با تیراژ کلی بیش از6/96 میلیون نسخه[2] در روز است را در گروه‌­های زیر دسته بندی کرد:


5-با محدود شدن فضای باز سیاسی به روی مطبوعات پس از جریان میدان تیان اَن­مِن،  مطبوعات شاهد عقبگرد از صحنه­ی سیاسی و پیش گرفتن رویکردی اقتصادی و بازاری که اجازه می­دهد رسانه­ها هرچه بیشتر به تجاری شدن روی آورده و سریع رشد و گسترش یابند[i]، و همزمان با محدودیت­های فراوانی در زمینه­های سیاسی و اجتماعی مواجه شوند. در این روند ترکیبی از« منطق حزبی و منطق شدید بازار» که از ویژگی­های امروز مطبوعات و رسانه­های چینی است، اعمال می­شود(Ting Ni,2005).  
* [[مطبوعات چین در دوران حاکمیت حزب کمونیست|مطبوعات ارگان حزب کمونیست]]: مانند روزنامه پرتیراژ خلق(Peoples Daily)(به زبان‌های، چینی، انگلیسی، عربی، اسپانیایی، فرانسوی به‌صورت آنلاین) و سایر مطبوعات و روزنامه‌های وابسته و مطبوعات استانی این مؤسسه؛
* مطبوعات تجاری و روزنامه‌های تخصصی: مانند روزنامه وِن خویی(Wenhui Ribao)، روزنامه خلق راه آهن(Renmin Tiedabao)، و روزنامه تجارت [[چین]](Zhogguo Shengbao)؛
* روزنامه‌های ارگان شهرها: مانند روزنامه جوانان [[پکن]](Beijing Youth Daily)، روزنامه شهری غرب [[چین]](Huanxi Dushibao)، و سایر روزنامه‌های عصری که در شهرهای بزرگ منتشر می­‌شوند؛
* -نشریات مربوط به تجارت و بازرگانی: مانند روزنامه‌تجاری چِنگ ­دو(Chengdu Business Daily)، و اقتصاد روز(Economic Daily)؛
* روزنامه‌های ارایه کننده­ اطلاعات خدماتی: مانند روزنامه­ های«راهنمای خرید» و «راهنمای خرید کالای بهتر»؛
* نشریات گزیده اخبار و مقالات: مانند روزنامه گزیده اخبار؛
* روزنامه‌ها و نشریات متعلق به ارتش: مانند روزنامه ارتش آزادی‌بخش خلق.


== ''دسته بندی مطبوعات در چین'' ==
البته در کنار این روزنامه‌ها، طیف وسیعی از هفته نامه‌­ها و مجلات هفتگی و یا شماره آخر هفته روزنامه‌های یومیه منتشر می‌شود که به خاطر گزارش­‌های مفصل و تحلیلی از مسایل سیاسی و اجتماعی روز از داخل و خارج کشور آن­ها، با استقبال فراوان خوانندگان قرار می‌­گیرند. اکثر قریب به اتفاق روزنامه‌ها در این کشور به [[زبان چینی]] رسمی ماندارین منتشر می‌‌­شوند، ولی برخی از روزنامه‌های دولتی در مناطق اقلیت نشین این کشور مانند مغولستان داخلی، سین کیانگ و تبت، به زبان محلی چاپ می­‌گردند. در [[چین]] حدود 20روزنامه نیز به زبان انگلیسی چاپ و منتشر می‌شود که روزنامه‌های چاینا دیلی، گلوال تایمز، روزنامه آنلاین خلق، از جمله­ آن­ها هستند.
امروزه، با توجه به آغاز پنجمین مرحله از روند مطبوعات در چین، می توان رسانه­های مکتوب(روزنامه) این کشور را که تعداد عناوین آن­ها بالغ بر2200عنوان با تیراژ کلی بیش از6/96میلیون نسخه[ii] در روز است را در گروه­های زیر دسته بندی کرد:


1-مطبوعات ارگان حزب کمونیست: مانند روزنامه­ی پرتیراژ خلق[1](به زبان­های، چینی، انگلیسی، عربی، اسپانیایی، فرانسوی به صورت آنلاین) و سایر مطبوعات و روزنامه­های وابسته و مطبوعات استانی این مؤسسه.
لازم به ذکر است­ که، همانگونه که هنوز در این کشور روزنامه خصوصی وجود ندارد، مطبوعات و رسانه­ مستقل متعلق به [[اقلیت های قومی در چین|اقوام و اقلیت‌­های نژادی]](55 اقلیت قومی غیر از نژاد خَن) هم در این کشور به چشم نمی­‌خورد<ref>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [https://dmelal.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]. جلد سوم، ص. 1290-1291</ref>.


2-مطبوعات تجاری و روزنامه­های تخصصی: مانند روزنامه­ی وِن خویی[2]، روزنامه­ی خلق راه آهن[3]، و روزنامه­ی تجارت چین[4].
=== [[سیستم توزیع مطبوعات و نشریات در چین|سیستم توزیع مطبوعات و نشریات]] ===
تا سال1990میلادی که تمامی مطبوعات چین از سوبسید دولتی استفاده می‌کردند، اکثر روزنامه‌ها و منشورات نیز توسط پست دولتی توزیع می‌شد. ولی با اجرای موفقیت آمیز اصلاحات اقتصادی و سیاست دولت مبنی بر اجرای اصلاحات تدریجی در بخش رسانه‌ها، زمینه برای چاپ آگهی­‌های تجاری و تبلیغاتی و کسب درآمد از این طریق فراهم و نشریات بخش عمده‌­ای از هزینه­‌های خود را از این راه به دست آوردند. کاهش حمایت دولت از نشریات و مطبوعات و افزایش تقاضا و نیاز مردم به روزنامه‌ها و مجلات با کیفیت، رقابت شدیدی را در میان آنان برای جذب خوانندگان به وجود آورد. لذا، در [[سیستم توزیع مطبوعات و نشریات در چین|شبکه­ توزیع مطبوعات]] نیز تحولات عمیقی روی داد، به نحوی ­که با آغاز قرن 21تقریبا تمامی روزنامه‌ها و مطبوعات [[سیستم توزیع مطبوعات و نشریات در چین|سیستم توزیع خاص خود]] شامل: از طریق پست، دکه­‌های مطبوعات، خرده فروشی­‌های خیابانی و... را دارند<ref>برگرفته از https://www.pressreference.com/</ref><ref>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [https://dmelal.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]. جلد سوم، ص. 1291-1292</ref>.
=== [[مجلات و نشریات اسلامی در چین|مجلات و نشریات اسلامی]] ===
اگر چه انتشار نشریه­ های ادواری و غیر منظم با محتوای اسلامی از گذشته ­های دور و حتی در دوران جنگ ضد ژاپنی [[چین]] در بین مسلمانان از سابقه ­ی نسبتا طولانی برخوردار است، ولی گسترش انتشار [[مجلات و نشریات اسلامی در چین|مجلات اسلامی]] توسط بخش ­های غیردولتی و [[مساجد در چین|مساجد و مراكز اسلامی]] پس از اجرای اصلاحات و در بیست سال آخر قرن بیستم از نظر تعداد و كمیت در جامعه [[چین]] بی سابقه است.  


3-روزنامه­های ارگان شهرها: مانند روزنامه­ی جوانان [[پکن]][5روزنامه­ی شهری غرب چین[6]، و سایر روزنامه­های عصری که در شهرهای بزرگ منتشر می­شوند.
انتشار حدود یكصد عنوان نشریه توسط مسلمانان مناطق مختلف [[چین]] در طول سه دهه­ ی گذشته، اگر چه در مقایسه با بیش از یازده هزار عنوان مجله و روزنامه­ ی منتشره در این كشور از نظر كمیت و كیفیت ناچیز و غیرقابل توجه است، ولی این اقبال بیانگر رویكرد [[اسلام در چین|جامعه­ ی مسلمانان]] این كشور به حفظ‌ هویت و استفاده از فرصت ایجاد شده و ابزار مطبوعاتی برای مطرح ساختن [[فرهنگ چینی|فرهنگ][[تاریخ چین|تاریخ]] و گذشته ­ی خود و اثبات وجود جامعه­ ی چند ده میلیونی مسلمان در جامعه ­ی 3/1 میلیارد نفری چینی است. از میان نشریات اسلامی، ماهنامه ­ی «المسلم الصینی» كه به دو [[زبان چینی]] و اویغوری منتشر می شود و ماهنامه­ ی «مطالعات قوم خوی» كه به ترتیب از سوی انجمن اسلامی سراسری [[چین]] و آكادمی علوم اجتماعی استان خودمختار نینگ ­شیا و با بودجه­ ی دولت چین منتشر و در دكه­ ی مطبوعات توزیع می ­شوند، تنها نشریات اسلامی هستند که به صورت رسمی و با مجوز دولتی منتشر می ­گردند. بقیه ­ی [[مجلات و نشریات اسلامی در چین|مجلات و نشریات اسلامی]]، به صورت غیر رسمی و غیر منظم و بدون مجوز رسمی دولت بوده و اجازه ­ی فروش و توزیع رسمی را ندارند. و لذا، با کمک­ های [[مالی]] مردمی و نامنظم منتشر و به صورت رایگان توزیع می شوند که برخی از این نشریات به شرح زیر می ­باشند:


4-نشریات مربوط به تجارت و بازرگانی: مانند روزنامه­ی تجاری چِنگ­دو[7]، و اقتصاد روز[8].
* ماهنامه ­ی«اطلاعات مسلمانان»: این ماهنامه در سال 1999 توسط انجمن آموزش فرهنگی مسلمانان شهر لانجو از استان گانسو تاسیس شد؛
* مجله ­ی«الفتح»: فصلنامه­ ی الفتح ابتدا در سال1992 از سوی مدرسه ­ی زبان­ های عربی ـ چینی شی­گو در لانجو راه اندازی و سپس از سوی مركز مبادلات فرهنگی مسلمانان لنجو منتشر می ­گردد؛
* فصلنامه­ ی«مسلمانان گانسو»: مجله ­ای است كه از سوی انجمن اسلامی استان گانسو منتشر می گردد و سردبیر آن آقای یانگ گوانگ­رونگ (Yang Guang Rong) است. انتشار این مجله از سپتامبر سال 1991 آغاز و تاكنون بیش از 47 شماره از آن منتشر گردیده است؛
* دو ماهنامه­ ی«هنرهای اسلامی»: شامل [[شعر در ادبیات چینی|شعر]]، [[ادبیات چینی|ادبیات][[هنر نقاشی در چین|نقاشی]] و [[هنر خوشنویسی چینی|خوشنویسی]] مسلمانان [[چین]] که از اوایل سال 2000 میلادی، توسط شركت با مسئولیت محدود هنر اسلامی گانسو آغاز به نشر نموده است؛
* فصلنامه­ ی«پژوهش فرهنگ اسلامی»:  مجله ­ی علمی و تحقیقاتی است كه در سال 1994 توسط موسسه­ ی فرهنگ اسلامی شهر شی­آن، مركز استان شناسی آغاز به انتشار نمود؛
* فصلنامه ­ی«مسلمانان [[شانگهای|شانـگهای]]»: از سوی انجمن اسلامی شهر [[شانگهای|شانــگهای]] تهیه و منتشر می ­شود؛


5-روزنامه­های ارایه کننده­ی اطلاعات خدماتی: مانند روزنامه­ های«راهنمای خرید» و «راهنمای خرید کالای بهتر».
* فصلنامه­ ی«مسلمانان جی­نَن»:‌ در سال1988 توسط انجمن اسلامی شهر جی­نَن مركز استان شاندونگ تاسیس و منتشر گردید؛
* فصلنامه­ ی«امین»: در سال1997 از سوی مدرسه ­ی اسلامی شهر جو­كو  چاپ و منتشر گردیده است؛
* گاهنامه­ ی«اخبار مسجد جنوب تیَن­ مو»: از سوی مسجد تیَن­مو در شهر بندری تیَن­جین و توسط گروهی از مسلمانان تهیه و منتشر می ­گردد؛
* نشریه­ ی«حوزه ­ی تحصیل و آموزش»: دو هفته یكبار از سوی مسجد خَن­ جونگ(در استان شیَن­سی) منتشر می شود؛
* نشریه­ ی«آموزشگاه فنی حرفه­ ای مسلمانان دالی»: هر شش ماه یك­بار از سوی آموزشگاه فنی حرفه ­ای شهرستان دالی در استان یونن چاپ و منتشر می ­شود؛
* «[[مسلمانان قوم هویی(خویی) در چین|مسلمانان خوی و ایغور خونَن]]»: نام نشریه ­ای است كه هر 6 ماه یك­بار توسط انجمن اسلامی شهر خونَن مركز استان خو­بِی  چاپ و منتشر می ­گردد؛
* نشریه­ ی«هلال»: مجله­ ی ماهانه ­ای است كه توسط مركز تربیت فرهنگی مسلمانان شهر پینگ­ لیانگ در استان گَن­سو در زمینه ­ی علوم قرآنی و تعلیمات اسلامی چاپ و منتشر می شود؛
* دو ماهنامه­ ی«نور ستاره»: نشریه­ ای است كه از سوی مركز مبادلات فرهنگی مسلمانان شهر گویوان (از استان خودمختار مسلمان نشین نینگ شیا چاپ و توزیع می­ شود<ref>مجله دراسات قومیه هوی (2003). شماره 2.</ref> <ref>سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ [https://dmelal.ir/%DA%86%DB%8C%D9%86 چین]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]. جلد سوم، ص. 1303-1306</ref>.


6-نشریات گزیده­ی اخبار و مقالات: مانند روزنامه­ی گزیده­ی اخبار.
== نیز نگاه کنید به ==
[[مطبوعات در زیمبابوه]]؛ [[مطبوعات در کانادا]]؛ [[مطبوعات در روسیه]]؛ [[مطبوعات در کوبا]]؛ [[مطبوعات در تونس]]؛ [[مطبوعات در لبنان]]؛ [[مطبوعات در افغانستان]]؛ [[مطبوعات در سنگال]]؛ [[مطبوعات در مالی]]؛ [[مطبوعات در سودان]]؛ [[مطبوعات در ساحل عاج]]؛ [[مطبوعات در اوکراین]]؛ [[مطبوعات در اسپانیا]]؛ [[مطبوعات در اردن]]؛ [[مطبوعات در اتیوپی]]؛ [[مطبوعات در سیرالئون]]؛ [[مطبوعات در قطر]]؛ [[مطبوعات در تایلند]]؛ [[مطبوعات در گرجستان]]؛ [[مطبوعات در بنگلادش]]؛ [[مطبوعات در تاجیکستان]]؛ [[مطبوعات در سریلانکا]]


7-روزنامه­ها و نشریات متعلق به ارتش: مانند روزنامه­ی ارتش آزادیبخش خلق.
= پاورقی =
[i] - <small>طبق آمار، در سال1997میلادی، تعداد [[رسانه ها و مطبوعات در چین|روزنامه ها و مجلات در چین]] از 27هزار عنوان فراتر رفت.</small>


البته در کنار این روزنامه­ها، طیف وسیعی از هفته نامه­ها و مجلات هفتگی و یا شماره­ی آخر هفته­ی روزنامه­های یومیه منتشر می­شود که به خاطر گزارش­های مفصل و تحلیلی از مسایل سیاسی و اجتماعی روز از داخل و خارج کشور آن­ها، با استقبال فراوان خوانندگان قرار می­گیرند. اکثر قریب به اتفاق روزنامه­ها در این کشور به [[زبان چینی]] رسمی ماندارین منتشر می­شوند، ولی برخی از روزنامه­های دولتی در مناطق اقلیت نشین این کشور مانند مغولستان داخلی، سین کیانگ و تبت، به زبان محلی چاپ می­گردند. در چین حدود 20روزنامه نیز به زبان انگلیسی چاپ و منتشر می­شود که روزنامه­های چاینا دیلی، گلوال تایمز، روزنامه­ی آنلاین خلق، از جمله­ی آن­ها هستند.
<small>[ii] - طبق آمار جهانی، تعداد عناوین و تیراژ مطبوعات در چین در ردیف اول جهان قرار دارد و روزنامه های منتشره در این کشور5/14درصد کل روزنامه های جهان را به خود اختصاص داده و برای هر یکهزار نفر 86/75نسخه روزنامه منتشر می شود.</small>
 
= کتابشناسی =
لازم به ذکر است­که، همانگونه که هنوز در این کشور روزنامه­ی خصوصی وجود ندارد، مطبوعات و رسانه­ی مستقل متعلق به اقوام و اقلیت­های نژادی(55 اقلیت قومی غیر از نژاد خَن) هم در این کشور به چشم نمی­خورد.
<references />
 
[[رده:مطبوعات]]
== ''سیستم توزیع مطبوعات و نشریات'' ==
تا سال1990میلادی که تمامی مطبوعات چین از سوبسید دولتی استفاده می­کردند، اکثر روزنامه­ها و منشورات نیز توسط پست دولتی توزیع می­شد. ولی با اجرای موفقیت آمیز اصلاحات اقتصادی و سیاست دولت مبنی بر اجرای اصلاحات تدریجی در بخش رسانه­ها، زمینه برای چاپ آگهی­های تجاری و تبلیغاتی و کسب درآمد از این طریق فراهم و نشریات بخش عمده­ای از هزینه­های خود را از این راه به دست آوردند. کاهش حمایت دولت از نشریات و مطبوعات و افزایش تقاضا و نیاز مردم به روزنامه­ها و مجلات با کیفیت، رقابت شدیدی را در میان آنان برای جذب خوانندگان به وجود آورد. لذا، در شبکه­ی توزیع مطبوعات نیز تحولات عمیقی روی داد، به نحوی­که با آغاز قرن 21تقریبا تمامی روزنامه­ها و مطبوعات سیستم توزیع خاص خود شامل: از طریق پست، دکه­های مطبوعات، خرده فروشی­های خیابانی و... را دارند. (www.pressreference.com)
----[1] - Peoples Daily.
 
[2] - Wenhui Ribao.
 
[3] - Renmin Tiedabao.
 
[4] - Zhogguo Shengbao.
 
[5] - Beijing Youth Daily.
 
[6] - Huanxi Dushibao.
 
[7] - Chengdu Business Daily.
 
[8] - Economic Daily.
----[i] - طبق آمار، در سال1997میلادی، تعداد روزنامه ها و مجلات در چین از 27هزار عنوان فراتر رفت.
 
[ii] - طبق آمار جهانی، تعداد عناوین و تیراژ مطبوعات در چین در ردیف اول جهان قرار دارد و روزنامه های منتشره در این کشور5/14درصد کل روزنامه های جهان را به خود اختصاص داده و برای هر یکهزار نفر 86/75نسخه روزنامه منتشر می شود(Ting Ni- 2005).
 
 
== ''مجلات و نشريات مهم و تأثير گذار'' ==
زماني مجله­هايي هم­چون مروری بر پکن[1]، چین مصور[2]، چین امروز[3]، و چین خلقی[4]، و روزنامه­هايي مثل  روزنامه­ی مردم، و راديو بين الملل چين، اصلی­ترین رسانه­های گروهی برای معرفي کشور چين به خارجيان بودند، اما در سال­هاي اخير، این کشور با بهره­گيري از فن­آوری­هاي نوین ارتباطي گام­های بلندی در این زمینه برداشته است.  
 
گروه انتشارات بين المللي چين[5]، در سال1949 با هدف معرفي چين به دنيا از طريق كتاب، مجله و وب­سايت بنيان نهاده شد و اكنون بيش از 20 شعبه در چين و 12 شعبه در آمريكا، انگليس، آلمان، بلژيك، روسيه، مصر، مكزيك، ژاپن، و هنگ­كنگ دارد. تعداد كاركنان آن3000 نفر است كه100 نفر آن­ها خارجي هستند. اين انتشاراتي هر سال بيش از3000 عنوان كتاب و30 نشريه­ی ادواري به بيش از10 زبان منتشر مي­سازد. اين انتشاراتي وب­سايت معروف WWW.CHINA.IRG.CN و­30 سايت ديگر را ساماندهي مي­كند. نمونه­هاي مجلات آن عبارتند از:
 
مجله­ی مروری بر پکن[6]: از هفته نامه­هاي معتبر سراسري چين است و به­صورت هفتگی در پكن منتشر مي­شود. نخستین شماره­ی آن در سال1958 منتشر شد. گزارش­ها و مقالات آن در مورد امور فرهنگي، اقتصادي، سياسي و اجتماعي و تحولات چين است . تيراژ هر شماره 70هزار نسخه اعلام مي­شود. این مجله، علاوه بر سراسر چين، در150 كشور و منطقه هم هم­زمان توزيع مي­شود. نسخه­ی چاپي آن به زبان انگليسي است ولي نسخه­ی آنلاين مجله به زبان­هاي انگليسي، ژاپني، فرانسوي، آلماني، و چيني روی سایت قرار می­گیرد. گفته می­شود که سايت این مجله بيش از700 هزار بازديد كننده دارد. (www.bjreview.com.cn)
 
چین مصور[7]: این مجله در سال1950 بنياد نهاده شد و هم اكنون به زبان­هاي چيني، انگليسي، كره­اي، و روسي به چاپ مي­رسد. نسخه­ی آنلاين آن به زبان­هاي چيني، ژاپني، روسي، فرانسوي، آلماني، ايتالياي و عربي است.
 
مجله­ی زنان چين[8]: اين مجله توسط فدراسيون سراسري زنان چين منتشر مي­شود. نخستین شماره­ی آن در سال1939 به چاپ رسيد. هم اكنون این نشریه به­صورت دو ماهانه منتشر مي­شود. اين مجله در سال­هاي 2003 و 2005 مقام دوم و سوم را در سطح ملي به­دست آورد.
 
روزنامه­ی گلوبال تایمز[9]: اين روزنامه در آوريل سال2009 به زبان انگليسي آغاز به انتشار نمود و هم اكنون از روزنامه­هاي مطرح اين كشور است که توسط ليگ جوانان چين وابسته به حزب كمونيست منتشر مي­شود.
 
ماهنامه­ی گلوبال[10]: اين ماهنامه توسط خبرگزاری شين­خوا منتشر مي­شود و اخبار و اطلاعات فرهنگي، سياسي، اجتماعي، و اقتصادي كشورهاي مختلف دنيا را منعكس مي­سازد.
 
مجله­ی شهر مصور[11]: اين مجله­ی مصور از مجلات محبوب چيني هاست.
 
مجله­ی جامعه­ی بین المللی در چین[12]: مجله­اي است ويژه­ی خارجي­هاي مقيم چين و هر دو هفته يك بار به زبان انگليسي منتشر مي­شود.
 
هفته نامه­ی آخر هفته­ی شهر[13]: نخستین شماره­ی آن در سال1998 منتشر شد و مجله­ی سرگرمي محسوب مي­شود. این مجله هر دو هفته يك­بار هم­زمان در شهرهای شانگهاي و پكن منتشر مي­شود و اطلاعاتي در باره­ی بازار، چه بخريم؟ كجا برويم؟ .. و معرفي گالري­ها، رستوران­ها و ... ارايه مي­دهد.
 
مجله­ی چین و جهان[14]: مجله­ای است تمام الكترونيك و مسايل چين معاصر را منتشر مي­كند.
 
ماهنامه­ی چین[15]: اين مجله چين دموكراتيك را ترسيم مي­کند.
 
مجله­ی بهار چین[16]: این مجله در سال1982 تأسیس شده و از نشريات ادواري طرفدار دموكراسي در چين است.
 
== ''مجلات و نشریات اسلامي'' ==
اگر چه انتشار نشريه­هاي ادواري و غير منظم با محتواي اسلامي از گذشته­هاي دور و حتي در دوران جنگ ضد ژاپني چين در بين مسلمانان از سابقه­ی نسبتا طولاني برخوردار است، ولي گسترش انتشار مجلات اسلامي توسط بخش­هاي غيردولتي و مساجد و مراكز اسلامي پس از اجراي اصلاحات و در بيست سال آخر قرن بيستم از نظر تعداد و كميت در جامعه چين بي سابقه است.
 
انتشار حدود يكصد عنوان نشريه توسط مسلمانان مناطق مختلف چين در طول سه دهه­ی گذشته، اگر چه در مقايسه با بيش از يازده هزار عنوان مجله و روزنامه­ی منتشره در اين كشور از نظر كميت و كيفييت نا چيز و غيرقابل توجه است، ولي اين اقبال بيانگر رويكرد جامعه­ی مسلمانان اين كشور به حفظ‌ هويت و استفاده از فرصت ايجاد شده و ابزار مطبوعاتي براي مطرح ساختن فرهنگ، تاريخ و گذشته­ی خود و اثبات وجود جامعه­ی چند ده ميليوني مسلمان در جامعه­ی3/1 ميليارد نفري چيني است. از میان نشریات اسلامی، ماهنامه­ی «المسلم الصيني» كه به دو زبان چيني و اويغوري منتشر مي­شود و ماهنامه­ی «مطالعات قوم خوي» كه به ترتيب از سوي انجمن اسلامي سراسري چين و آكادمي علوم اجتماعي استان خودمختار نينگ­شيا و با بودجه­ی دولت چين منتشر و در دكه­ی مطبوعات توزيع مي­شوند، تنها نشريات اسلامی هستند که به صورت رسمی و با مجوز دولتي منتشر می­گردند. بقیه­ی مجلات و نشریات اسلامی، به صورت غیر رسمی و غیر منظم و بدون مجوز رسمی دولت بوده و اجازه­ی فروش و توزیع رسمی را ندارند. و لذا، با کمک­های مالی مردمی و نا منظم منتشر و به صورت رایگان توزیع می­شوند که برخي از این نشریات به شرح زیر می­باشند:
 
  1-  ماهنامه­ی«اطلاعات مسلمانان»: اين ماهنامه در سال1999 توسط انجمن آموزش فرهنگي مسلمانان شهر لانجو از استان گانسو تاسيس شد.
 
2-  مجله­ی«الفتح»: فصلنامه­ی الفتح ابتدا در سال1992 از سوي مدرسه­ی زبان­هاي عربي ـ چيني شي­گو در لانجو راه اندازي و سپس از سوي مركز مبادلات فرهنگي مسلمانان لنجو منتشر می­گردد.
 
3- فصلنامه­ی«مسلمانان گانسو»: مجله­اي  است كه از سوي انجمن اسلامي استان گانسو منتشر مي­گردد و سردبير آن آقاي يانگ گوانگ­رونگ[17] است.  انتشار اين مجله از سپتامبر سال1991 آغاز و تاكنون بيش از 47 شماره از آن منتشر گرديده است.
 
4ـ دو ماهنامه­ی«هنرهاي اسلامي»: شامل شعر، ادبيات، نقاشي و خوشنويسي مسلمانان چين که از اوايل سال 2000میلادی، توسط شركت با مسئوليت محدود هنر اسلامي گانسو آغاز به نشر نموده است.
 
5-‌‌ فصلنامه­ی«پژوهش فرهنگ اسلامي»:  مجله­ی علمي و تحقيقاتي است كه در سال1994 توسط موسسه­ی فرهنگ اسلامي شهر شي­آن، مركز استان شانسي آغاز به انتشار نمود.
 
6 ـ فصلنامه­ی«مسلمانان شانـگهاي»: از سوي انجمن اسلامي شهر شانــگهاي تهيه و منتشر مي­شود.
 
7ـ فصلنامه­ی«مسلمانان جي­نَن»:‌ در سال1988 توسط انجمن اسلامي شهر جي­نَن مركز استان شاندونگ تاسيس و منتشر گرديد.
 
8 - فصلنامه­ی«امين»: در سال1997 از سوي مدرسه­ی اسلامي شهر جو­كو  چاپ و منتشر گرديده است.
 
9 - گاهنامه­ی«اخبار مسجد جنوب تيَن­مو»: از سوي مسجد تيَن­مو در شهر بندري تيَن­جين و توسط گروهي از مسلمانان تهيه و منتشر مي­گردد.
 
10- نشريه­ی«حوزه­ی تحصيل و آموزش»: دو هفته يكبار از سوي مسجد خَن­جونگ(در استان شيَن­سي) منتشر مي­شود.  
 
11- نشريه­ی«آموزشگاه فني حرفه­اي مسلمانان دالي»: هر شش ماه يك­بار از سوي آموزشگاه فني حرفه­اي شهرستان دالي در استان يونن چاپ و منتشر مي­شود. 
 
12ـ «مسلمانان خوي و ايغور خونَن»: نام نشريه­اي است كه هر 6 ماه يك­بار توسط انجمن اسلامي شهر خونَن مركز استان خو­بِي  چاپ و منتشر مي­گردد.
 
13- نشريه­ی«هلال»: مجله­ی ماهانه­اي است كه توسط مركز تربيت فرهنگي مسلمانان شهر پينگ­ ليانگ در استان گَن­سو در زمينه­ی علوم قرآني و تعليمات اسلامي چاپ و منتشر مي­شود.
 
14- دو ماهنامه­ی«نور ستاره»: نشريه­اي است كه از سوي مركز مبادلات فرهنگي مسلمانان شهر گويوان(از استان خودمختار مسلمان نشين نينگ شيا چاپ و توزيع مي­شود. (مجله دراسات قومیه هوی،2003)
----[1] - Beijing Reviw.
 
[2] - China Pictorial.
 
[3] - China Today.
 
[4] - People’s China.
 
[5] - China International Publishing Group. (CIPG)
 
[6] - Beijing Review.
 
[7] - China Pictorial.
 
[8] - Women in China.
 
[9] - Global Times.
 
[10] - Global.
 
[11] - City Pictorial.
 
[12] - International Community in China.
 
[13] - City Weekend.
 
[14] - China and World.
 
[15] - China Monthly.
 
[16] - China Spring.
 
[17] - Yang Guang Rong.

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۳۸

پس از روی کار آمدن حزب کمونیست در چین، رابطه مطبوعات و روزنامه‌ها با دولت و حاکمیت در این کشور، 5 مرحله و فاز مختلف و گوناگون را پشت سر گذاشته که هر یک از این مراحل ویژگی­‌های خاص خود را دارند.

1-مرحله‌ نخست از دوران تأسیس جمهوری خلق چین در سال1949آغاز و تا سال1966(آغاز دوران انقلاب فرهنگی) ادامه داشت. در این دوران مالکیت خصوصی از تمام مطبوعات و روزنامه‌ها سلب و به تدریج همه­ رسانه‌ها به ارگان حزب کمونیست تبدیل شدند. سلطه‌ حزب و دولت بر مطبوعات در دوران تخیلی«جهش بزرگ به جلو»(1959 تا1962) که بیش از حد به جایگاه طبقاتی تأکید و انحراف از واقعیت ها حاکم بود، بیش از پیش سایه انداخت.

2-مرحله‌ دوم از سال1966 آغاز و تا سال 1978(پایان دوران انقلاب فرهنگی و حاکمیت اندیشه­‌های مائو و باند چهار نفره) ادامه یافت. در این مرحله انتشار تقریبا تمام روزنامه‌ها، به غیر از 43 روزنامه متعلق به حزب، متوقف گردید. تمام روزنامه‌های استانی نیز دقیقا مطالب منتشره از سوی روزنامه خلق که ارگان رسمی و سخنگوی حزب کمونیست و دولت بوده و هنوز هم هست، را کپی کرده و تمام تیترها، سوتیترها، مطالب، اخبار و مقالات آن را عینا منتشر می‌کردند. در آن دوران مردم اخبار و مطالب این رسانه‌ها را تماما دروغ، مبالغه آمیز و توخالی می‌پنداشتند.

3-مرحله‌ سوم از سال 1978 (آغاز دوران اصلاحات) شروع و تا سال 1989 (تظاهرات خشونت آمیز میدان تیَن اَن مِن) ادامه یافت. دورانی که در یازدهمین اجلاس کمیته مرکزی حزب کمونیست اندیشه­‌های اصلاح طلبانه و سیاست درهای باز دِنگ شیائو پینگ به تصویب و به مورد اجرا گذاشته شد. سیاست اصلاحات بار دیگر زمینه را برای شکوفایی مطبوعات و رسانه‌ها فراهم کرد. مهم­‌ترین هدف رسانه‌ها در این دوران تلاش برای به دست آوردن آزادی مطبوعات بود. توقف سوبسیدهای دولتی به مطبوعات و افزایش درآمدها از طریق چاپ آگهی و تبلیغات شرکت­‌ها و پرداختن به سایر فعالیت­‌های اقتصادی در این مدت، راه را برای استقلال بیشتر مطبوعات فراهم و در نتیجه، خودمختاری مدیران و سردبیران افزایش و رسانه‌های چین شاهد سریع­‌ترین رشدها بودند.

4-آغاز جنبش دانشجویی میدان تیَن اَن­مِن در سال1989 و سرکوب خشونت آمیز آن، فاز چهارم مطبوعات چین به­‌شمار می‌­آید. در این دوران، روزنامه‌نگارن و سردبیران مطبوعات با شرکت در تظاهرات، گزارش­‌های مستقل و آزادی از رویدادها و حوادث و جریان اعتراضات مردمی و دموکراسی خواهی آنان منتشر و به اعتراضات مردمی پیوسته بودند. آن­ها با حمل پلاکارت­‌هایی با مضمون«ما را باور نکنید، ما دروغ می‌­گوییم» همبستگی خود را با جریانات سیاسی و اجتماعی روز اعلام می‌­کرده و مستقلا به تحلیل مسایل سیاسی روز می­‌پرداختند. با سرکوب تظاهرات دانشجویی، بهار مطبوعات نیز خیلی زود به پایان رسید و پاییز سختی آغاز شد. رهبران و مقامات حزبی، مطبوعات و رسانه‌ها را به همراهی با عوامل بورژوا متهم و آن­ها را تحت فشار شدید قرار دادند. بدین­گونه بود که گفتمان امید بخش قانونی شدن فعالیت و آزادی مطبوعات سریعا فروکش کرد.

5-با محدود شدن فضای باز سیاسی به روی مطبوعات پس از جریان میدان تیان اَن­مِن، مطبوعات شاهد عقبگرد از صحنه سیاسی و پیش گرفتن رویکردی اقتصادی و بازاری که اجازه می‌­دهد رسانه‌ها هرچه بیشتر به تجاری شدن روی آورده و سریع رشد و گسترش یابند[1]، و همزمان با محدودیت­‌های فراوانی در زمینه‌­های سیاسی و اجتماعی مواجه شوند. در این روند ترکیبی از«منطق حزبی و منطق شدید بازار» که از ویژگی­‌های امروز مطبوعات و رسانه‌های چینی است، اعمال می‌شود[۱].

دسته بندی مطبوعات در چین

امروزه، با توجه به آغاز پنجمین مرحله از روند مطبوعات در چین، می‌توان رسانه‌های مکتوب(روزنامه) این کشور را که تعداد عناوین آن­ها بالغ بر2200 عنوان با تیراژ کلی بیش از6/96 میلیون نسخه[2] در روز است را در گروه‌­های زیر دسته بندی کرد:

  • مطبوعات ارگان حزب کمونیست: مانند روزنامه پرتیراژ خلق(Peoples Daily)(به زبان‌های، چینی، انگلیسی، عربی، اسپانیایی، فرانسوی به‌صورت آنلاین) و سایر مطبوعات و روزنامه‌های وابسته و مطبوعات استانی این مؤسسه؛
  • مطبوعات تجاری و روزنامه‌های تخصصی: مانند روزنامه وِن خویی(Wenhui Ribao)، روزنامه خلق راه آهن(Renmin Tiedabao)، و روزنامه تجارت چین(Zhogguo Shengbao)؛
  • روزنامه‌های ارگان شهرها: مانند روزنامه جوانان پکن(Beijing Youth Daily)، روزنامه شهری غرب چین(Huanxi Dushibao)، و سایر روزنامه‌های عصری که در شهرهای بزرگ منتشر می­‌شوند؛
  • -نشریات مربوط به تجارت و بازرگانی: مانند روزنامه‌تجاری چِنگ ­دو(Chengdu Business Daily)، و اقتصاد روز(Economic Daily)؛
  • روزنامه‌های ارایه کننده­ اطلاعات خدماتی: مانند روزنامه­ های«راهنمای خرید» و «راهنمای خرید کالای بهتر»؛
  • نشریات گزیده اخبار و مقالات: مانند روزنامه گزیده اخبار؛
  • روزنامه‌ها و نشریات متعلق به ارتش: مانند روزنامه ارتش آزادی‌بخش خلق.

البته در کنار این روزنامه‌ها، طیف وسیعی از هفته نامه‌­ها و مجلات هفتگی و یا شماره آخر هفته روزنامه‌های یومیه منتشر می‌شود که به خاطر گزارش­‌های مفصل و تحلیلی از مسایل سیاسی و اجتماعی روز از داخل و خارج کشور آن­ها، با استقبال فراوان خوانندگان قرار می‌­گیرند. اکثر قریب به اتفاق روزنامه‌ها در این کشور به زبان چینی رسمی ماندارین منتشر می‌‌­شوند، ولی برخی از روزنامه‌های دولتی در مناطق اقلیت نشین این کشور مانند مغولستان داخلی، سین کیانگ و تبت، به زبان محلی چاپ می­‌گردند. در چین حدود 20روزنامه نیز به زبان انگلیسی چاپ و منتشر می‌شود که روزنامه‌های چاینا دیلی، گلوال تایمز، روزنامه آنلاین خلق، از جمله­ آن­ها هستند.

لازم به ذکر است­ که، همانگونه که هنوز در این کشور روزنامه خصوصی وجود ندارد، مطبوعات و رسانه­ مستقل متعلق به اقوام و اقلیت‌­های نژادی(55 اقلیت قومی غیر از نژاد خَن) هم در این کشور به چشم نمی­‌خورد[۲].

سیستم توزیع مطبوعات و نشریات

تا سال1990میلادی که تمامی مطبوعات چین از سوبسید دولتی استفاده می‌کردند، اکثر روزنامه‌ها و منشورات نیز توسط پست دولتی توزیع می‌شد. ولی با اجرای موفقیت آمیز اصلاحات اقتصادی و سیاست دولت مبنی بر اجرای اصلاحات تدریجی در بخش رسانه‌ها، زمینه برای چاپ آگهی­‌های تجاری و تبلیغاتی و کسب درآمد از این طریق فراهم و نشریات بخش عمده‌­ای از هزینه­‌های خود را از این راه به دست آوردند. کاهش حمایت دولت از نشریات و مطبوعات و افزایش تقاضا و نیاز مردم به روزنامه‌ها و مجلات با کیفیت، رقابت شدیدی را در میان آنان برای جذب خوانندگان به وجود آورد. لذا، در شبکه­ توزیع مطبوعات نیز تحولات عمیقی روی داد، به نحوی ­که با آغاز قرن 21تقریبا تمامی روزنامه‌ها و مطبوعات سیستم توزیع خاص خود شامل: از طریق پست، دکه­‌های مطبوعات، خرده فروشی­‌های خیابانی و... را دارند[۳][۴].

مجلات و نشریات اسلامی

اگر چه انتشار نشریه­ های ادواری و غیر منظم با محتوای اسلامی از گذشته ­های دور و حتی در دوران جنگ ضد ژاپنی چین در بین مسلمانان از سابقه ­ی نسبتا طولانی برخوردار است، ولی گسترش انتشار مجلات اسلامی توسط بخش ­های غیردولتی و مساجد و مراكز اسلامی پس از اجرای اصلاحات و در بیست سال آخر قرن بیستم از نظر تعداد و كمیت در جامعه چین بی سابقه است.

انتشار حدود یكصد عنوان نشریه توسط مسلمانان مناطق مختلف چین در طول سه دهه­ ی گذشته، اگر چه در مقایسه با بیش از یازده هزار عنوان مجله و روزنامه­ ی منتشره در این كشور از نظر كمیت و كیفیت ناچیز و غیرقابل توجه است، ولی این اقبال بیانگر رویكرد جامعه­ ی مسلمانان این كشور به حفظ‌ هویت و استفاده از فرصت ایجاد شده و ابزار مطبوعاتی برای مطرح ساختن فرهنگ، تاریخ و گذشته ­ی خود و اثبات وجود جامعه­ ی چند ده میلیونی مسلمان در جامعه ­ی 3/1 میلیارد نفری چینی است. از میان نشریات اسلامی، ماهنامه ­ی «المسلم الصینی» كه به دو زبان چینی و اویغوری منتشر می شود و ماهنامه­ ی «مطالعات قوم خوی» كه به ترتیب از سوی انجمن اسلامی سراسری چین و آكادمی علوم اجتماعی استان خودمختار نینگ ­شیا و با بودجه­ ی دولت چین منتشر و در دكه­ ی مطبوعات توزیع می ­شوند، تنها نشریات اسلامی هستند که به صورت رسمی و با مجوز دولتی منتشر می ­گردند. بقیه ­ی مجلات و نشریات اسلامی، به صورت غیر رسمی و غیر منظم و بدون مجوز رسمی دولت بوده و اجازه ­ی فروش و توزیع رسمی را ندارند. و لذا، با کمک­ های مالی مردمی و نامنظم منتشر و به صورت رایگان توزیع می شوند که برخی از این نشریات به شرح زیر می ­باشند:

  • ماهنامه ­ی«اطلاعات مسلمانان»: این ماهنامه در سال 1999 توسط انجمن آموزش فرهنگی مسلمانان شهر لانجو از استان گانسو تاسیس شد؛
  • مجله ­ی«الفتح»: فصلنامه­ ی الفتح ابتدا در سال1992 از سوی مدرسه ­ی زبان­ های عربی ـ چینی شی­گو در لانجو راه اندازی و سپس از سوی مركز مبادلات فرهنگی مسلمانان لنجو منتشر می ­گردد؛
  • فصلنامه­ ی«مسلمانان گانسو»: مجله ­ای است كه از سوی انجمن اسلامی استان گانسو منتشر می گردد و سردبیر آن آقای یانگ گوانگ­رونگ (Yang Guang Rong) است. انتشار این مجله از سپتامبر سال 1991 آغاز و تاكنون بیش از 47 شماره از آن منتشر گردیده است؛
  • دو ماهنامه­ ی«هنرهای اسلامی»: شامل شعر، ادبیات، نقاشی و خوشنویسی مسلمانان چین که از اوایل سال 2000 میلادی، توسط شركت با مسئولیت محدود هنر اسلامی گانسو آغاز به نشر نموده است؛
  • فصلنامه­ ی«پژوهش فرهنگ اسلامی»:  مجله ­ی علمی و تحقیقاتی است كه در سال 1994 توسط موسسه­ ی فرهنگ اسلامی شهر شی­آن، مركز استان شناسی آغاز به انتشار نمود؛
  • فصلنامه ­ی«مسلمانان شانـگهای»: از سوی انجمن اسلامی شهر شانــگهای تهیه و منتشر می ­شود؛
  • فصلنامه­ ی«مسلمانان جی­نَن»:‌ در سال1988 توسط انجمن اسلامی شهر جی­نَن مركز استان شاندونگ تاسیس و منتشر گردید؛
  • فصلنامه­ ی«امین»: در سال1997 از سوی مدرسه ­ی اسلامی شهر جو­كو  چاپ و منتشر گردیده است؛
  • گاهنامه­ ی«اخبار مسجد جنوب تیَن­ مو»: از سوی مسجد تیَن­مو در شهر بندری تیَن­جین و توسط گروهی از مسلمانان تهیه و منتشر می ­گردد؛
  • نشریه­ ی«حوزه ­ی تحصیل و آموزش»: دو هفته یكبار از سوی مسجد خَن­ جونگ(در استان شیَن­سی) منتشر می شود؛
  • نشریه­ ی«آموزشگاه فنی حرفه­ ای مسلمانان دالی»: هر شش ماه یك­بار از سوی آموزشگاه فنی حرفه ­ای شهرستان دالی در استان یونن چاپ و منتشر می ­شود؛
  • «مسلمانان خوی و ایغور خونَن»: نام نشریه ­ای است كه هر 6 ماه یك­بار توسط انجمن اسلامی شهر خونَن مركز استان خو­بِی  چاپ و منتشر می ­گردد؛
  • نشریه­ ی«هلال»: مجله­ ی ماهانه ­ای است كه توسط مركز تربیت فرهنگی مسلمانان شهر پینگ­ لیانگ در استان گَن­سو در زمینه ­ی علوم قرآنی و تعلیمات اسلامی چاپ و منتشر می شود؛
  • دو ماهنامه­ ی«نور ستاره»: نشریه­ ای است كه از سوی مركز مبادلات فرهنگی مسلمانان شهر گویوان (از استان خودمختار مسلمان نشین نینگ شیا چاپ و توزیع می­ شود[۵] [۶].

نیز نگاه کنید به

مطبوعات در زیمبابوه؛ مطبوعات در کانادا؛ مطبوعات در روسیه؛ مطبوعات در کوبا؛ مطبوعات در تونس؛ مطبوعات در لبنان؛ مطبوعات در افغانستان؛ مطبوعات در سنگال؛ مطبوعات در مالی؛ مطبوعات در سودان؛ مطبوعات در ساحل عاج؛ مطبوعات در اوکراین؛ مطبوعات در اسپانیا؛ مطبوعات در اردن؛ مطبوعات در اتیوپی؛ مطبوعات در سیرالئون؛ مطبوعات در قطر؛ مطبوعات در تایلند؛ مطبوعات در گرجستان؛ مطبوعات در بنگلادش؛ مطبوعات در تاجیکستان؛ مطبوعات در سریلانکا

پاورقی

[i] - طبق آمار، در سال1997میلادی، تعداد روزنامه ها و مجلات در چین از 27هزار عنوان فراتر رفت.

[ii] - طبق آمار جهانی، تعداد عناوین و تیراژ مطبوعات در چین در ردیف اول جهان قرار دارد و روزنامه های منتشره در این کشور5/14درصد کل روزنامه های جهان را به خود اختصاص داده و برای هر یکهزار نفر 86/75نسخه روزنامه منتشر می شود.

کتابشناسی

  1. سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی. جلد سوم، ص. 1287-1289
  2. سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی. جلد سوم، ص. 1290-1291
  3. برگرفته از https://www.pressreference.com/
  4. سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی. جلد سوم، ص. 1291-1292
  5. مجله دراسات قومیه هوی (2003). شماره 2.
  6. سابقی، علی محمد(1392). جامعه و فرهنگ چین. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی. جلد سوم، ص. 1303-1306