پرش به محتوا

قطر در یک نگاه

از دانشنامه ملل
منطقه خاورمیانه

1.جغرافیای طبیعی و انسانی قطر

موقعیت جغرافیایی:

قطر در منطقه خلیج فارس، در جنوب غربی آسیا قرار دارد و با عربستان سعودی مرز زمینی دارد.

مساحت:

11,571 کیلومتر مربع

آب و هوا:

آب و هوای بیابانی با تابستان‌های بسیار گرم و زمستان‌های معتدل

ارتفاعات و ناهمواری‌ها:

زمین‌های کم‌ارتفاع و دشت‌های شنی، بدون کوه‌های مرتفع

جزایر قطر:

از مهم‌ترین جزایر قطر می‌توان به جزیره اللؤلؤة، جزیره بنانا و جزیره حالول اشاره کرد.

جغرافیای انسانی قطر

جمعیت:

حدود 2.9 میلیون نفر، با اکثریت جمعیت مهاجر

سیاست جمعیتی:

تمرکز بر افزایش نیروی کار خارجی و توسعه اقتصادی

پراکندگی و توزیع جمعیت در قطر:

بیشتر جمعیت در شهر دوحه و مناطق شهری ساحلی متمرکز است.

۲. تاریخ قطر

دوره باستان و دوران میانی:

قطر از دوران باستان مرکز تجاری مهمی در خلیج فارس بوده است.

تاریخ معاصر:

در سال 1971 قطر استقلال یافت و به یکی از قدرت‌های اقتصادی منطقه تبدیل شد.

شخصیت‌های سیاسی معاصر:

شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی (امیر پیشین)، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی (امیر کنونی)

۳. جامعه و نظام اجتماعی قطر

هویت ملی و خانواده در قطر:

قطر کشوری با هویت ملی قوی است که نقش نهاد خانواده در آن پررنگ است.

نهادهای اجتماعی مهم:

شورای عالی امور خانواده

مؤسسه حمایت از کودکان و زنان

مرکز توسعه اجتماعی

آسیب‌شناسی اجتماعی قطر:

ازدواج و خانواده: افزایش گرایش به ازدواج‌های مدرن

کارگران مهاجر: چالش‌های حقوقی و معیشتی

بحران هویت: تأثیر فرهنگ‌های خارجی بر جامعه قطر

وضعیت اقتصادی و بهداشت در قطر اقتصاد:

مبتنی بر صادرات گاز و نفت، سرمایه‌گذاری خارجی و صنعت گردشگری

بیمارستان‌های مهم: بیمارستان حمد قطر

۴. سیاست و حکومت قطر

ساختار سیاسی و قانون اساسی قطر دارای نظام پادشاهی مشروطه است.

قانون اساسی: تصویب‌شده در 2003

تقسیمات اداری و شهرهای مهم:

دوحه: پایتخت و مرکز اقتصادی / خور العدید: منطقه استراتژیک و توریستی

روابط خارجی و نمادهای ملی قطر

روابط دیپلماتیک گسترده‌ای در سطح بین‌المللی دارد. نیروهای مسلح: تمرکز بر همکاری‌های نظامی بین‌المللی

5.نظام فرهنگی قطر

نهادهای فرهنگی و مدیریت فرهنگی

بازار واقف: مرکز فرهنگی و تاریخی / مرکز فرهنگی اسلامی قطر

تأثیر فرهنگ مهاجران بر جامعه:

مهاجران تأثیر زیادی بر فرهنگ، اقتصاد و دموگرافی قطر دارند.

گردشگری و میراث فرهنگی: آثار ثبت‌شده در یونسکو: سایت باستانی الزباره

۶. ادیان در قطر

تاریخ ادیان و ترکیب جمعیتی ادیان اسلام دین رسمی قطر است و اکثریت مردم مسلمان سنی هستند.

نهادهای دینی مهم:

مساجد و سازمان‌های اسلامی / مراکز مذهبی غیرمسلمانان

۷. فرهنگ عمومی قطر

آداب و رسوم مهم:

لباس‌های سنتی: ثوب و عبای مردانه، عبایه زنان

غذاهای سنتی: مجبوس، هریس

جشن‌های ملی و مذهبی: روز ملی قطر، لیله النافله

موزه‌ها و مراکز فرهنگی:

موزه ملی قطر / موزه هنرهای اسلامی

۸. زبان و ادبیات قطر

زبان رسمی و خط نوشتاری عربی زبان رسمی قطر است.

ادبیات معاصر و مشاهیر ادبی:

عایشه یوسف المناعی (نویسنده و متفکر) - مصطفی عقیل (شاعر)

۹. هنر قطر

شاخه‌های هنری مهم:

موسیقی: سبک‌های سنتی خلیجی

سینما و تئاتر: توسعه صنعت سینما در سال‌های اخیر / سالن تئاتر ملی قطر که 550 نفر گنجایش دارد، در سال 1982م، گشایش یافته است.

معماری و صنایع دستی: تلفیق معماری سنتی و مدرن در دوحه، قلاب‌دوزی، سفالگری، مجسمه‌سازی، هنر خط و نقاشی

۱۰. نظام آموزش، تحقیقات و فناوری

ساختار آموزشی:

شورای عالی آموزش قطر:

  • شورای آموزش: جهت حمایت از ایجاد مدارس مستقل و نظارت بر فعالیت آنها؛
  • شورای نظارت: نهاد بر اجرا و گسترش و نظارت آموزشی؛
  • شورای آموزش عالی، نهاد از مشاوره و راهنمایی در خصوص گزینه‌های حرفه ای و شغلی و فرصتهای آموزش عالی در قطر و خارج و بعلاوه مدیریت برنامه ریزی واحدهای آموزشی.

دانشگاه قطر

شهرک آموزشی قطر (مدینه التعلیمیه). دانشگاه قطر در سال 1973 تأسیس شد.

طول دوران تحصیل در مقطع لیسانس، در دو دانشکده‌ی مهندسی و دارو سازی، 5 الی 6 سال است و بقیه‌ی دانشکده‌ها، در 4 سال به اتمام می‌رسد.

تحقیقات و نوآوری:

مراکز پژوهشی:
  • دانشکده راند – قطر للسیاسات؛
  • صندوق قطری برای حمایت از تحقیقات علمی؛
  • دانشکده تحقیقاتی قطر؛
  • مرکز پزشکی و تحقیقاتی السدره؛
  • واحد علوم و تکنولوژی قطر.

۱۱. رسانه‌ها و ارتباطات قطر

رسانه‌های مهم:

شبکه ماهواره‌ای الجزیره: تأثیرگذارترین رسانه قطری

روزنامه‌ها: الرایه، الشرق، العرب

اینترنت و مخابرات: پوشش گسترده اینترنتی در قطر

۱۲. روابط قطر و جمهوری اسلامی ایران

پیشینه و روابط دیپلماتیک:

قطر و ایران روابط تاریخی و فرهنگی نزدیکی دارند زیرا كشور قطر، طرف‌دار ایران و فرهنگ ایرانی است و بیشتر دست ‌اندرکاران دولتی آن، نژاد ایرانی دارند و متمایل به جمهوری اسلامی ایران هستند.

زمینه‌های همکاری:

موافقت‌نامه‌های فرهنگی و دانشگاهی - آموزش زبان فارسی در قطر

رایزنی فرهنگی ایران در قطر:

راهبردها و سیاست‌های فرهنگی در گسترش روابط دو کشور

نتیجه گیری:

قطر یكی از كشورهای كوچک؛حاشیه خلیج فارس است كه به دلیل ویژگی های جغرافیایی و سیاسی خود، هم برای ایران و هم برای سایر كشورهای منطقه از اهمیت برخوردار است. قطر کشوری در منطقه خاورمیانه در کنار آب‌های خلیج فارس است که در گذشته به عنوان مرکزی عمده برای صید مروارید شناخته می‌شد اما امروزه با منابع فراوان نفت و گازش در دنیا شناخته شده است. این کشور از جنوب با عربستان سعودی، همسایه است. این کشور به شکل شبه جزیره است و اطراف آن را آب‌های خلیج فارس پوشانده است. قطر کشوری با اقتصاد قوی، فرهنگ اسلامی عمیق و جامعه‌ای چندملیتی است که تحت تأثیر مهاجران قرار دارد. این کشور با سرمایه‌گذاری در آموزش، رسانه، فرهنگ و ورزش، نقش برجسته‌ای در منطقه ایفا می‌کند.

نیز نگاه کنید به

چین در یک نگاه؛ روسیه در یک نگاه؛ کانادا در یک نگاه؛ کوبا در یک نگاه؛ تونس در یک نگاه؛ مصر در یک نگاه؛ لبنان در یک نگاه؛ ژاپن در یک نگاه؛ سنگال در یک نگاه؛ تایلند در یک نگاه؛ آرژانتین در یک نگاه؛ فرانسه در یک نگاه؛ اسپانیا در یک نگاه؛ مالی در یک نگاه؛ ساحل عاج در یک نگاه، سودان در یک نگاه؛ اردن در یک نگاه؛ سیرالئون در یک نگاه؛ اتیوپی در یک نگاه؛ سوریه در یک نگاه؛ اوکراین در یک نگاه

منبع اصلی

  1. احمدی، محمدمهدی (1393). جامعه و فرهنگ قطر. تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (دردست انتشار).

نویسنده مقاله

محمدمهدی احمدی