زیمبابوه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:21333334444.png|بندانگشتی|نقشه زیمبابوه، قابل بازیابی از https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Zi-map.png]] | |||
زیمبابوه، با نام استعماری رودزیا، از کشورهای مهم حوزه جنوب آفریقاست که دوره های مختلفی را در تاریخ پر فراز و نشیب خود دیده است. این کشور تنها مستعمره بریتانیاست که بر خلاف دیگر مستعمرات بریتانیا دو دوره مجزا و متفاوت از استعمار را تجربه کرده است. دوره اول مانند دیگر مستعمرات با ورود سفید پوستان اروپایی و بیشتر در قالب میسیونرهای مسیحی آغاز شد و برای سال های طولانی ادامه یافت. دورانی که آکنده از ظلم و بیداد سفید ها علیه بومیان، بی عدالتی های | زیمبابوه، با نام استعماری رودزیا، از کشورهای مهم حوزه جنوب آفریقاست که دوره های مختلفی را در تاریخ پر فراز و نشیب خود دیده است. این کشور تنها مستعمره بریتانیاست که بر خلاف دیگر مستعمرات بریتانیا دو دوره مجزا و متفاوت از استعمار را تجربه کرده است. دوره اول مانند دیگر مستعمرات با ورود سفید پوستان اروپایی و بیشتر در قالب میسیونرهای مسیحی آغاز شد و برای سال های طولانی ادامه یافت. دورانی که آکنده از ظلم و بیداد سفید ها علیه بومیان، بی عدالتی های اجتماعی، رفتارهای تحقیرآمیز و برده وارانه با سیاهان و ... همراه بود. دوره دوم استعمار در دهه شصت و با جدایی رودزیا از بریتانیا آغاز شد. از این زمان اقلیت سفید پوست نه به عنوان کارگزاران استعماری بریتانیا که در شکل حکومت نژاد پرست رودزیا بر سرنوشت کشور و ملت مظلوم زیمبابوه حاکم شدند، رنج و سختی سیاهان در دوران پانزده ساله رژیم نژاد پرست رودزیا کمتر از سال های طولانی استعمار اول نبود. | ||
زیمبابوه تنها مستعمره ای بود که چندین سال پس از جدایی از استعمارگر اصلی و اعلام خودمختاری، توسط حکومتی از اقلیت سفید پوست اداره شده است. مبارزات استقلال طلبانه سیاهان این کشور که از دوران اولیه استعمار آغاز شده بود هم چنان در دوران حکومت سفیدپوستان نژاد پرست به شدت ادامه داشت. این مبارزات در دهه 80 میلادی با رهبری مبارزان بزرگی چون رابرت موگابه به پیروزی رسید و مردم رنج دیده این کشور با ابراز مخالفت های سیاسی و اجتماعی و مبارزات مسلحانه موفق شدند سرزمین آبا و اجدادی خود را پس از قرن ها سلطه ی اشغالگران، رها سازند | زیمبابوه تنها مستعمره ای بود که چندین سال پس از جدایی از استعمارگر اصلی و اعلام خودمختاری، توسط حکومتی از اقلیت سفید پوست اداره شده است. مبارزات استقلال طلبانه سیاهان این کشور که از دوران اولیه استعمار آغاز شده بود هم چنان در دوران حکومت سفیدپوستان نژاد پرست به شدت ادامه داشت. این مبارزات در دهه 80 میلادی با رهبری مبارزان بزرگی چون رابرت موگابه به پیروزی رسید و مردم رنج دیده این کشور با ابراز مخالفت های سیاسی و اجتماعی و مبارزات مسلحانه موفق شدند سرزمین آبا و اجدادی خود را پس از قرن ها سلطه ی اشغالگران، رها سازند. کتاب جامعه و فرهنگ زیمبابوه از دوازده فصل تشکیل شده است که به شرح زیر است<ref>ایپکچی، محمدحسن (1399). جامعه و فرهنگ زیمبابوه. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی].</ref>: | ||
[[زیمبابوه در یک نگاه]] | [[زیمبابوه در یک نگاه]] | ||
| خط ۱۴: | خط ۸: | ||
=== فصل اول - [[جغرافیای طبیعی و انسانی زیمبابوه]] === | === فصل اول - [[جغرافیای طبیعی و انسانی زیمبابوه]] === | ||
=== [[جغرافیای طبیعی زیمبابوه]] === | |||
[[موقعیت جغرافیایی زیمبابوه]] | [[موقعیت جغرافیایی زیمبابوه]] | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۱: | ||
[[تپه های ماتوبو]] | [[تپه های ماتوبو]] | ||
پل رودخانه زامبزی | [[پل رودخانه زامبزی]] | ||
[[پارک طبیعی هوانگه]] | |||
[[دریاچه کاریبا]] | |||
[[قلعه اینگونیا]] | |||
[[پارک ملی ماتوبو]] | |||
=== [[جغرافیای انسانی زیمبابوه]] === | |||
[[ساختار هرم جمعیتی زیمبابوه]] | |||
[[ویژگی های جمعیتی زیمبابوه]] | |||
[[رشد جمعیت در زیمبابوه]] | |||
[[پراکندگی جمعیت در زیمبابوه]] | |||
[[شهرنشینی و روستانشینی در زیمبابوه]] | |||
[[نژادها در زیمبابوه]] | |||
=== [[تاریخ زیمبابوه]] === | |||
[[تاریخ دوره باستان زیمبابوه]] | |||
[[تاریخ دوران میانی زیمبابوه]] | |||
[[تاریخ دوران استعمار زیمبابوه]] | |||
[[تاریخ استقلال زیمبابوه]] | |||
[[تاریخ معاصر زیمبابوه]] | |||
نظام | === [[جامعه و نظام اجتماعی زیمبابوه]] === | ||
[[جامعه زیمبابوه]] | |||
[[اقوام و قبایل زیمبابوه]] | |||
[[قبيله شونا]] | |||
[[قبیله اندبله]] | |||
[[قبيله لمبا]] | |||
[[قبیله هلنگوه]] | |||
[[قبیله وندا]] | |||
[[قبیله تونگا]] | |||
[[قبیله کالانگا]] | |||
[[قبیله شانگوه]] | |||
[[هنجارها و ارزش های اجتماعی زیمبابوه]] | |||
[[طبقات و قشرهای اجتماعی زیمبابوه]] | |||
[[نهاد خانواده زیمبابوه]] | |||
[[ازدواج در زیمبابوه]] | |||
[[زنان در زیمبابوه]] | |||
[[آسیب شناسی اجتماعی در زیمبابوه]] | |||
[[وضعیت اقتصادی و معیشتی در زیمبابوه]] | |||
[[ورزش در زیمبابوه]] | |||
[[اوقات فراغت در زیمبابوه]] | |||
[[بهداشت و سلامت زیمبابوه]] | |||
[[مهاجرت و پناهندگی در زیمبابوه]] | |||
=== [[سیاست و حکومت زیمبابوه]] === | |||
[[ساختار سیاسی زیمبابوه]] | |||
[[قانون اساسی زیمبابوه]] | |||
[[قوه مجریه زیمبابوه]] | |||
[[قوه مقننه زیمبابوه]] | |||
[[نظام قضایی زیمبابوه]] | |||
[[نظام حزبی زیمبابوه]] | |||
[[حزب زانو - پی اف]] | |||
[[حزب جنبش تغییرات دموکراتیک زیمبابوه]] | |||
[[تقسیمات اداری و سیاسی زیمبابوه]] | |||
[[حراره]] | |||
[[بولاوایو]] | |||
[[موتاره]] | |||
[[روابط خارجی زیمبابوه]] | |||
[[سیاست خارجی زیمبابوه]] | |||
[[روابط زیمبابوه با کشورهای همسایه]] | |||
[[روابط زیمبابوه با کشورهای جهان]] | |||
[[عضویت زیمبابوه در سازمان های بین المللی و منطقه ای]] | |||
[[نمادهای ملی زیمبابوه]] | |||
[[شخصیتهای سیاسی زیمبابوه]] | |||
[[نیروهای مسلح زیمبابوه]] | |||
=== [[نظام فرهنگی زیمبابوه]] === | |||
[[مدیریت فرهنگی زیمبابوه]] | |||
[[نهادها و سازمانهای فرهنگی زیمبابوه]] | |||
[[سیاستگذاری فرهنگی زیمبابوه]] | |||
[[ذائقه فرهنگی مردم زیمبابوه]] | |||
[[تاثيرپذیری کشور زیمبابوه از فرهنگ خارجی]] | |||
[[تقویم فرهنگی زیمبابوه]] | |||
[[نمادهای فرهنگی زیمبابوه]] | |||
[[مفاخر فرهنگی زیمبابوه]] | |||
[[فعاليت های فرهنگی خارجيان در زیمبابوه]] | |||
[[ترجمه آثار نویسندگان زیمبابوه]] | |||
[[صنعت گردشگری زیمبابوه]] | |||
[[جاذبه ها و مراكز مهم گردشگری زیمبابوه]] | |||
[[کنوانسیونهای فرهنگی زیمبابوه]] | |||
=== [[ادیان در زیمبابوه]] === | |||
[[جایگاه دین در جامعه و سیاست زیمبابوه]] | |||
[[مسيحيت در زیمبابوه]] | |||
[[روش های تبلیغی مسیحیت در زیمبابوه]] | |||
[[کلیساهای زیمبابوه]] | |||
[[كليساهای پنتاكستال در زيمبابوه]] | |||
[[اسلام و مسلمانان زیمبابوه]] | |||
[[تشیع در زیمبابوه]] | |||
[[شیعیان مهاجر هندی(خوجه) زیمبابوه]] | |||
[[نهادها و مراکز دینی مسلمانان زیمبابوه]] | |||
[[شورای عالی امور اسلامی در زیمبابوه]] | |||
[[آژانس مسلمانان آفریقا در زیمبابوه]] | |||
[[مجلس العلمای زیمبابوه]] | |||
[[دارالعلم در زیمبابوه]] | |||
[[مركز تبليغات اسلامی بولاوايو]] | |||
[[سازمان زنان حضرت فاطمه زهرا(س) در زیمبابوه]] | |||
[[مجتمع اسلامی امام خمینی(ره) کادوما]] | |||
[[سازمان جوانان مسلمان(زيميو) در زیمبابوه]] | |||
[[جماعت مسلمانان سنی در زیمبابوه]] | |||
[[سازمان اسلامی كوئه كوئه در زیمبابوه]] | |||
[[مرکز آموزش اسلامی چينييكا در زیمبابوه]] | |||
[[بهائیت در زیمبابوه]] | |||
[[هندوها در زیمبابوه]] | |||
[[یهودی ها در زیمبابوه]] | |||
[[ادیان سنتی زیمبابوه]] | |||
[[آئين موالی در زیمبابوه]] | |||
[[آئین سان در زیمبابوه]] | |||
[[فرقه آنهو در زیمبابوه]] | |||
[[مساجد زیمبابوه]] | |||
[[مسجد ریجیویو در زیمبابوه]] | |||
[[مسجد مدینه در زیمبابوه]] | |||
[[مسجد مرکزی حراره]] | |||
[[مسجد هایفیلد در زیمبابوه]] | |||
[[مسجد امباره در زیمبابوه]] | |||
[[مسجد چينويی در زیمبابوه]] | |||
[[شخصیت های مهم مسلمان زیمبابوه]] | |||
[[شیخ موسی ابراهیم منک]] | |||
[[شیخ آدم موسی مکدا]] | |||
=== [[فرهنگ عمومی زیمبابوه]] === | |||
[[آداب و رسوم زیمبابوه]] | |||
[[نقش زنان زیمبابوه در خانواده]] | |||
[[سنت خواستگاری در زیمبابوه]] | |||
[[سنت ازدواج در زیمبابوه]] | |||
[[خانواده و سنت های قبیلگی زیمبابوه]] | |||
[[غذا در زیمبابوه]] | |||
[[لباس های سنتی در زیمبابوه]] | |||
[[اساطیر و افسانهها و قصههای عامیانه در زیمبابوه]] | |||
[[تقویم سالیانه زیمبابوه]] | |||
[[تفریحات در زیمبابوه]] | |||
[[موزههای زیمبابوه]] | |||
[[موزه تاریخ طبیعی زیمبابوه]] | |||
[[گالری ملی زیمبابوه]] | |||
[[موزه موتاره زیمبابوه]] | |||
[[كتابخانه های عمومی در زیمبابوه]] | |||
[[کتابخانه عمومی بولاوایو]] | |||
[[کتابخانه های شهرداری زیمبابوه]] | |||
[[کتابخانه های روستایی زیمبابوه]] | |||
[[کتابخانه ملی زیمبابوه]] | |||
[[نمایشگاه بین المللی کتاب زیمبابوه]] | |||
=== [[زبان و ادبیات زیمبابوه]] === | |||
[[ادبیات دوران استعمار زیمبابوه]] | |||
[[ادبیات بومی زیمبابوه در دوران استقلال]] | |||
[[ادبیات معاصر زیمبابوه]] | |||
[[نویسندگان معاصر زیمبابوه]] | |||
[[دوريس لسينگ]] | |||
[[سولومون موتسوايرو]] | |||
[[ساموئل چيم سورو]] | |||
[[ديويد ولز]] | |||
[[فريدام تی.وی. نياموبايا]] | |||
[[چارلز مونگوشی]] | |||
[[شيمر چينوديا]] | |||
[[دامبودزو ماره چرا]] | |||
[[جرج كاهاری]] | |||
[[نوزيپو مارايرا]] | |||
[[تسی تسی دا نگارمبا]] | |||
[[استنلی نیامفوکودزا]] | |||
[[چنجه رایی هوه]] | |||
[[یه وونه ورا]] | |||
[[ويرجينيا فيری]] | |||
[[رمان استخوان ها]] | |||
[[مشاهیر ادبی زیمبابوه]] | |||
=== [[هنر زیمبابوه]] === | |||
[[موسیقی در زیمبابوه]] | |||
[[هنرهای سنتی زیمبابوه]] | |||
[[صنایع دستی در زیمبابوه]] | |||
[[موتساگو در زیمبابوه]] | |||
[[هاکاتا در زیمبابوه]] | |||
[[انگومو در زیمبابوه]] | |||
[[امبیرا در زیمبابوه]] | |||
[[تئاتر و هنرهای نمایشی زیمبابوه]] | |||
[[سینمای زیمبابوه]] | |||
[[مجسمه سازی در زیمبابوه]] | |||
=== [[نظام آموزش، تحقیقات و فناوری زیمبابوه]] === | |||
[[پیشینه آموزش زیمبابوه]] | |||
[[ساختار و سیاست های آموزشی زیمبابوه]] | |||
[[آموزش های ابتدایی زیمبابوه]] | |||
[[آموزش متوسطه زیمبابوه]] | |||
[[آموزش عالی زیمبابوه]] | |||
[[نشريات دانشگاهی زیمبابوه]] | |||
[[دانشجویان خارجی در زیمبابوه]] | |||
[[دانشجویان زیمباوه در خارج از کشور]] | |||
[[مراکز پژوهشی دانشگاهی زیمبابوه]] | |||
[[رتبه دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی زیمبابوه در رتبه بندی جهانی]] | |||
[[دانشگاه های زیمبابوه]] | |||
[[دانشگاه دولتی زیمبابوه]] | |||
[[دانشگاه آفریقا در زیمبابوه]] | |||
[[دانشگاه سولوسی در زیمبابوه]] | |||
[[دانشگاه وابسته به کلیسای متدیست زیمبابوه]] | |||
=== [[رسانهها و وسائل ارتباط جمعی زیمبابوه]] === | |||
[[مطبوعات در زیمبابوه]] | |||
[[مهم ترین نشریات ادواری زیمبابوه]] | |||
[[هفته نامه های زیمبابوه]] | |||
[[روزنامه های زیمبابوه]] | |||
[[موسسه مطبوعاتی هرالد]] | |||
[[وضعيت استفاده از مطبوعات در زیمبابوه]] | |||
[[رادیو و تلویزیون در زیمبابوه]] | |||
[[ماهواره و اینترنت در زیمبابوه]] | |||
[[خبرگزاری ها و سازمانهای رسانه ای در زیمبابوه]] | |||
[[صنعت چاپ و نشر کتاب در زیمبابوه]] | |||
روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران | === [[روابط زیمبابوه با ج. ا. ایران]] === | ||
[[پیشینه روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران]] | |||
روابط | [[روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران]] | ||
[[روابط فرهنگی زیمبابوه و ایران]] | |||
[[موافقت نامههای فرهنگی زیمبابوه و ایران]] | |||
[[انتخابات ریاست جمهوری در زیمبابوه]] | |||
== نیز نگاه کنید به == | |||
[[چین]]؛ [[ژاپن]]؛ [[روسیه]]؛ [[مصر]]؛ [[کوبا]]؛ [[تونس]]؛ [[کانادا]]؛ [[افغانستان]]؛ [[سنگال]]؛ [[لبنان]]؛ [[آرژانتین]]؛ [[تایلند]]؛ [[فرانسه]]؛ [[اسپانیا]]؛ [[مالی]]؛ [[ساحل عاج]]؛ [[سودان]]؛ [[اردن]]؛ [[قطر]]؛ [[سیرالئون]]؛ [[اتیوپی]]؛ [[سوریه]]؛ [[اوکراین]]؛ [[بنگلادش]]؛ [[سریلانکا]]؛ [[امارات متحده عربی]]؛ [[قزاقستان]]؛ [[تاجیکستان]]؛ [[گرجستان]] | |||
== کتابشناسی == | |||
نسخهٔ کنونی تا ۴ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۵۲
زیمبابوه، با نام استعماری رودزیا، از کشورهای مهم حوزه جنوب آفریقاست که دوره های مختلفی را در تاریخ پر فراز و نشیب خود دیده است. این کشور تنها مستعمره بریتانیاست که بر خلاف دیگر مستعمرات بریتانیا دو دوره مجزا و متفاوت از استعمار را تجربه کرده است. دوره اول مانند دیگر مستعمرات با ورود سفید پوستان اروپایی و بیشتر در قالب میسیونرهای مسیحی آغاز شد و برای سال های طولانی ادامه یافت. دورانی که آکنده از ظلم و بیداد سفید ها علیه بومیان، بی عدالتی های اجتماعی، رفتارهای تحقیرآمیز و برده وارانه با سیاهان و ... همراه بود. دوره دوم استعمار در دهه شصت و با جدایی رودزیا از بریتانیا آغاز شد. از این زمان اقلیت سفید پوست نه به عنوان کارگزاران استعماری بریتانیا که در شکل حکومت نژاد پرست رودزیا بر سرنوشت کشور و ملت مظلوم زیمبابوه حاکم شدند، رنج و سختی سیاهان در دوران پانزده ساله رژیم نژاد پرست رودزیا کمتر از سال های طولانی استعمار اول نبود.
زیمبابوه تنها مستعمره ای بود که چندین سال پس از جدایی از استعمارگر اصلی و اعلام خودمختاری، توسط حکومتی از اقلیت سفید پوست اداره شده است. مبارزات استقلال طلبانه سیاهان این کشور که از دوران اولیه استعمار آغاز شده بود هم چنان در دوران حکومت سفیدپوستان نژاد پرست به شدت ادامه داشت. این مبارزات در دهه 80 میلادی با رهبری مبارزان بزرگی چون رابرت موگابه به پیروزی رسید و مردم رنج دیده این کشور با ابراز مخالفت های سیاسی و اجتماعی و مبارزات مسلحانه موفق شدند سرزمین آبا و اجدادی خود را پس از قرن ها سلطه ی اشغالگران، رها سازند. کتاب جامعه و فرهنگ زیمبابوه از دوازده فصل تشکیل شده است که به شرح زیر است[۱]:
فصل اول - جغرافیای طبیعی و انسانی زیمبابوه
جغرافیای طبیعی زیمبابوه
ارتفاعات و ناهمواری های زیمبابوه
جاذبه ها و دیدنی های طبیعی زیمبابوه
جغرافیای انسانی زیمبابوه
شهرنشینی و روستانشینی در زیمبابوه
تاریخ زیمبابوه
جامعه و نظام اجتماعی زیمبابوه
هنجارها و ارزش های اجتماعی زیمبابوه
طبقات و قشرهای اجتماعی زیمبابوه
آسیب شناسی اجتماعی در زیمبابوه
وضعیت اقتصادی و معیشتی در زیمبابوه
سیاست و حکومت زیمبابوه
حزب جنبش تغییرات دموکراتیک زیمبابوه
تقسیمات اداری و سیاسی زیمبابوه
روابط زیمبابوه با کشورهای همسایه
روابط زیمبابوه با کشورهای جهان
عضویت زیمبابوه در سازمان های بین المللی و منطقه ای
نظام فرهنگی زیمبابوه
نهادها و سازمانهای فرهنگی زیمبابوه
تاثيرپذیری کشور زیمبابوه از فرهنگ خارجی
فعاليت های فرهنگی خارجيان در زیمبابوه
جاذبه ها و مراكز مهم گردشگری زیمبابوه
ادیان در زیمبابوه
جایگاه دین در جامعه و سیاست زیمبابوه
روش های تبلیغی مسیحیت در زیمبابوه
كليساهای پنتاكستال در زيمبابوه
شیعیان مهاجر هندی(خوجه) زیمبابوه
نهادها و مراکز دینی مسلمانان زیمبابوه
شورای عالی امور اسلامی در زیمبابوه
آژانس مسلمانان آفریقا در زیمبابوه
سازمان زنان حضرت فاطمه زهرا(س) در زیمبابوه
مجتمع اسلامی امام خمینی(ره) کادوما
سازمان جوانان مسلمان(زيميو) در زیمبابوه
جماعت مسلمانان سنی در زیمبابوه
سازمان اسلامی كوئه كوئه در زیمبابوه
مرکز آموزش اسلامی چينييكا در زیمبابوه
فرهنگ عمومی زیمبابوه
خانواده و سنت های قبیلگی زیمبابوه
اساطیر و افسانهها و قصههای عامیانه در زیمبابوه
كتابخانه های عمومی در زیمبابوه
نمایشگاه بین المللی کتاب زیمبابوه
زبان و ادبیات زیمبابوه
ادبیات بومی زیمبابوه در دوران استقلال
هنر زیمبابوه
تئاتر و هنرهای نمایشی زیمبابوه
نظام آموزش، تحقیقات و فناوری زیمبابوه
ساختار و سیاست های آموزشی زیمبابوه
دانشجویان زیمباوه در خارج از کشور
مراکز پژوهشی دانشگاهی زیمبابوه
رتبه دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی زیمبابوه در رتبه بندی جهانی
دانشگاه وابسته به کلیسای متدیست زیمبابوه
رسانهها و وسائل ارتباط جمعی زیمبابوه
مهم ترین نشریات ادواری زیمبابوه
وضعيت استفاده از مطبوعات در زیمبابوه
خبرگزاری ها و سازمانهای رسانه ای در زیمبابوه
صنعت چاپ و نشر کتاب در زیمبابوه
روابط زیمبابوه با ج. ا. ایران
پیشینه روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران
روابط سیاسی و اقتصادی زیمبابوه و ایران
موافقت نامههای فرهنگی زیمبابوه و ایران
انتخابات ریاست جمهوری در زیمبابوه
نیز نگاه کنید به
چین؛ ژاپن؛ روسیه؛ مصر؛ کوبا؛ تونس؛ کانادا؛ افغانستان؛ سنگال؛ لبنان؛ آرژانتین؛ تایلند؛ فرانسه؛ اسپانیا؛ مالی؛ ساحل عاج؛ سودان؛ اردن؛ قطر؛ سیرالئون؛ اتیوپی؛ سوریه؛ اوکراین؛ بنگلادش؛ سریلانکا؛ امارات متحده عربی؛ قزاقستان؛ تاجیکستان؛ گرجستان
کتابشناسی
- ↑ ایپکچی، محمدحسن (1399). جامعه و فرهنگ زیمبابوه. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشارات بین المللی الهدی.